Komentowany przepis 

 

Prawo upadłościowe i 
naprawcze. Komentarz 

2007 

Piotr Zimmerman 

Prawo upadłościowe i 

naprawcze 
Zimmerman 10.2007  

Pr.upadłościowe i 
naprawcze 

red.Zienkiewicz08.2006 
Prawo upadłościowe i 

naprawcze Gurgul 
05.2005  

dla stanu prawnego na 2007-10-10

1

1. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca 

osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, o 
którym mowa w ust. 1, spoczywa na każdym, kto ma prawo go reprezentować sam lub 

łącznie z innymi osobami. 

2

2. Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, ponoszą odpowiedzialność za szkodę 

wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1. 

3

3. Obowiązek ukonstytuowany w art. 21 ust. 1 powstaje z chwilą zaistnienia przesłanek 

do ogłoszenia upadłości i nie ustaje aż do chwili jego wypełnienia lub do chwili, kiedy 
dłużnik stałby się na powrót wypłacalny. 

4

4. Przesłanki do ogłoszenia upadłości wymienia art. 11. Precyzyjne ustalenie daty 

niewypłacalności dłużnika w wypadku przesłanki "niewykonywania wymagalnych 

zobowiązań" nie jest możliwe. Literalna wykładnia treści przepisu prowadzi do 
wniosku, iż jest to północ dnia, w którym upłynął bezskutecznie termin zapłacenia 

drugiego z kolei zobowiązania. 

5

5. W wypadku przesłanki z art. 11 ust. 2 PrUpN moment jej wykrycia jest częstokroć 
bardzo odległy od momentu zaistnienia. W żadnym przedsiębiorstwie nie prowadzi się 

bieżących rachunków, w których jasne stałoby się, że wartość zobowiązań przekroczyła 
wartość majątku. Taka okoliczność ujawnić się może tylko przy sporządzeniu bilansu, a 

zatem nie rzadziej niż raz do roku i w większości wypadków - nie częściej. W praktyce 
chodzi tu tylko o zobowiązania jeszcze niewymagalne, w wypadku zobowiązań 

wymagalnych ich nieregulowanie spowoduje znacznie szybciej wystąpienie przesłanki z 

art. 11 ust. 1 PrUpN, a zatem obowiązek złożenia wniosku również powstanie znacznie 
wcześniej. 

6

6. W wypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą osobiście 

obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spoczywa na niej samej, w 
wypadku osób prawnych dotyczy osób uprawnionych do ich reprezentowania, a zatem 

każdego z członków organów reprezentujących i uprawnionych do wyrażania woli 
osoby prawnej na zewnątrz. Bardzo istotnym odejściem od zasad ogólnych jest tu 

nałożenie tego obowiązku na każdego indywidualnie - niezależnie od zwykłego dla 

danej osoby sposobu reprezentacji. Nie zwolni się zatem z określonej tu 
odpowiedzialności członek osoby prawnej tłumaczący, iż nie złożył w terminie wniosku 

z tego powodu, iż drugi z członków zarządu przy reprezentacji łącznej był nieobecny 
lub wręcz sprzeciwiał się złożeniu wniosku. 

Page 1 of 2

2009-08-27

https://legalis.net.pl/menu.html

7

7. Obowiązek nałożony w art. 21 ust. 1 PrUpN istnieje niezależnie od wewnętrznych 

podziałów kompetencji i ich rozdziału pomiędzy różne organy w strukturze 
wewnętrznej przedsiębiorcy. W wypadku spółdzielni nawet uchwała Walnego 

Zgromadzenia decydującego o prowadzeniu działalności w dalszym ciągu, mimo 
istnienia przesłanek do ogłoszenia upadłości, nie zwalania członków zarządu z tego 

obowiązku jak i z określonej w ust. 3 odpowiedzialności. W wypadku spółek i 
spółdzielni opinia rady nadzorczej, komisji rewizyjnej czy jakiegokolwiek innego 

organu pozostaje bez znaczenia dla oceny prawidłowego wypełnienia obowiązku tu 
nałożonego. 

8

8. Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 3, w jej aspekcie majątkowym ma 
praktyczne znacznie tylko dla dłużników niebędących osobami fizycznymi 

prowadzącymi indywidualną działalność gospodarczą. Tylko wtedy bowiem istnieje 
odrębny od majątku niewypłacalnego dłużnika majątek osoby uprawnionej do jego 

reprezentowania, po który może wierzyciel sięgnąć z powołaniem się na ten artykuł. 

9

9. Wypełniając w terminie powyższy obowiązek, członek zarządu spółki z ograniczoną 

odpowiedzialnością korzysta z szansy na uniknięcie odpowiedzialności, o której mowa 
w art. 299 § 1 i 2 KSH. 

10

10. Szkoda, o której mowa w ust. 3, wyrządzona zostaje wierzycielowi i polega na 
ograniczeniu wielkości jego zaspokojenia wskutek uszczuplenia majątku, który posłuży 

mu później do zaspokojenia w drodze egzekucji. Jeżeli majątek dłużnika posiada 
wartość większą od jego zobowiązań i w wyniku postępowania upadłościowego 

wierzyciel uzyska pełne zaspokojenie, szkoda w ogóle nie powstanie. 

11

11. Trudność z wykazaniem istnienia szkody miałby wierzyciel domagający się 

odszkodowania w wypadku opóźnienia w złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, w 
którego dalszej konsekwencji zawarto i zatwierdzono układ. Nie można jednak 

wykluczyć, iż w wypadku wierzyciela głosującego przeciw przyjęciu układu, jego 
szkoda podlegałaby objęciu go układem, a jej wielkość należałoby wyliczyć na 

podstawie przyjętej w układzie redukcji zobowiązań. 

12

12. Wniosek musi być złożony skutecznie. Wniosek zwrócony w trybie art. 28 lub 29 

nie wywołuje żadnych skutków, a zatem nie zwalnia również od odpowiedzialności 
określonej w art. 21 PrUpN. 

Page 2 of 2

2009-08-27

https://legalis.net.pl/menu.html