zlotnik jubiler 731[06] z1 06 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Antoni Korsak

Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich
731[06].Z1.06

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
Jerzy Kubica
Franciszek Olczyk

Opracowanie redakcyjne:
Antoni Korsak

Konsultacja:
Zenon W.Pietkiewicz

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej „Naprawa wyrobów
złotniczo-jubilerskich” 731[06].Z1.06 zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu złotnik-jubiler.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Organizowanie stanowiska pracy przy wykonywaniu napraw

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Ustalanie uszkodzeń wyrobu i możliwości naprawy.

Dorabianie uszkodzonych lub brakujących elementów

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Sporządzanie oraz dobór stopów i lutów do napraw

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Wykuwanie kamieni jubilerskich

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Zmniejszanie i powiększanie obrączek i pierścionków

5.5.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1.WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie złotnik-jubiler 731[06].

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie u uczniów umiejętności

praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie powinni korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami, ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

metod projektowania,

−

ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów, do pracy zespołowej. W celu przeprowadzenia sprawdzianu
wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może posłużyć się zamieszczonym
w punkcie 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego rodzaju zadania.

W rozdziale tym zamieszczono również:

−

plan tekstu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań i osiągnięć w nauce,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcje dla nauczyciela, instrukcje dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych w module 731[06].Z1

„Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich”.

Moduł 731[06].Z1

Montaż i obróbka wykańczająca

wyrobów złotniczo-jubilerskich.

731[06].Z1.01

Stosowanie przepisów bhp przy montażu

i obróbce wykańczającej wyrobów

złotniczo-jubilerskich.

731[06].Z1.02

Montaż wyrobów złotniczych.

731[06].Z1.06

Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich.

731[06].Z1.04

Mechaniczne metody obróbki

wykańczającej.

731[06].Z1.05

Chemiczne i elektromechaniczne

metody obróbki wykańczającej.

731[06].Z1.03

Oprawianie kamieni jubilerskich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

rozpoznawać wyroby złotnicze pochodzące z różnych okresów historycznych,

−

przestrzegać przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

−

rozpoznawać podstawowe materiały stosowane w złotnictwie i jubilerstwie,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

projektować wyroby złotniczo-jubilerskie,

−

rozróżnianiać maszyny i urządzenia stosowane w złotnictwie i jubilerstwie,

−

wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej,

−

stosować przepisy bhp podczas montażu i obróbki wykańczającej wyrobów

złotniczo-jubilerskich,

−

montować wyroby złotnicze,

−

oprawiać kamienie jubilerskie,

−

stosować mechaniczne metody obróbki wykańczającej,

−

stosować chemiczne i elektrochemiczne metody obróbki wykańczającej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

zastosować zasady bhp i ochrony przeciwpożarowej podczas naprawy wyrobu,

−

zorganizować

stanowisko

napraw

wyrobów

zgodnie

wymaganiami

technologicznymi, zasadami ergonomii, przepisami bhp i ochrony przeciwpożarowej,

−

rozróżnić techniki wykonania wyrobów złotniczo-jubilerskich,

−

skopiować wyroby złotniczo-jubilerskie,

−

scharakteryzować technologię napraw wyrobów złotniczo-jubilerskich,

−

ocenić uszkodzenia wyrobów i możliwości dokonania naprawy,

−

określić właściwości i zastosowanie materiałów stosowanych do napraw wyrobów,

−

określić narzędzia i urządzenia stosowane do napraw wyrobów,

−

określić zasady użytkowania narzędzi i urządzeń stosowanych do napraw wyrobów,

−

odczytać dokumentację technologiczną w zakresie niezbędnym do wykonania zadań,

−

ocenić stan techniczny narzędzi i urządzeń oraz przeprowadzić bieżące konserwacje,

−

sporządzić zapotrzebowanie i rozliczenie materiałowe,

−

zebrać i dokonać selekcji odpadów metali szlachetnych,

−

wykonać podstawowe naprawy wyrobów złotniczo-jubilerskich,

−

ocenić jakość wykonanych prac, ujawnić przyczyny powstawania wad.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: złotnik-jubiler 731[06]
Moduł: Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich 731[06].Z1
Jednostka modułowa: Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich 731[06].Z1.06

Temat: Wymiana uszkodzonej szyny w pierścionku bez kamienia.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności doboru odpowiedniego profilu i długości
szyny, oraz polerowania.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wymierzyć odpowiednią długość szyny i wygiąć ją zgodnie z wzorem,

−

lutować wstawkę szyny,

−

polerować, szlifować.

Metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 180 minut.
Środki dydaktyczne:

−

stanowisko złotnicze,

−

urządzenia do topienia,

−

palnik,

−

lut,

−

szlifierka,

−

polerka.

Przebieg zajęć:
1. Wyjaśnienie tematu zajęć.
2. Zapoznanie uczniów z celem ćwiczenia.
3. Przygotowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Zapoznanie ucznia z instrukcją ćwiczenia.
5. Przebieg ćwiczenia:

−

uczeń określa stopień uszkodzenia pierścionka,

−

przygotowuje materiały i urządzenia do wykonania naprawy,

−

nauczyciel sprawdza dobór materiałów, narzędzi i urządzeń do wykonania ćwiczenia,

−

uczeń przygotowuje profil szyny,

−

lutuje szynę do pierścionka,

−

przeprowadza czynności wykańczające,

−

nauczyciel udziela wskazówek w celu właściwego wykonania ćwiczenia.

6. Uczeń porządkuje miejsce pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Przygotowuje ćwiczenie do prezentacji.
8. Uczeń prezentuje efekt pracy.
9. Uczeń analizuje przebieg ćwiczenia.
10. Nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje oceny ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

−

wnioski,

−

podsumowanie ćwiczenia.

Praca domowa

Na podstawie literatury przygotuj informacje dotyczące urządzeń, którymi posługiwałeś

się podczas naprawy pierścionka.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Przeprowadzenie anonimowej ankiety ewaluacyjnej wśród uczniów dotyczącej zdobytych

umiejętności oraz sposobu prowadzenia zajęć przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca .................................................................
Modułowy program nauczania: złotnik-jubiler 731[06]
Moduł: Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich 731[06].Z1
Jednostka modułowa: Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich 731[06]Z1.06

Temat: Wymiana zużytych łapek przy oprawie kamienia.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności oceny uszkodzenia wyrobu i możliwości
wykonania naprawy, doboru materiałów, narzędzi i urządzeń stosowanych do napraw
wyrobów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

dobrać materiały i narzędzia do wykonywania ćwiczenia,

−

wymienić uszkodzoną łapkę,

−

wykuć i oprawić kamień,

−

szlifować i polerować wyrób po naprawie.

Materiał nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów

−

indywidualne.

Czas: 180 minut
Środki dydaktyczne:

−

stanowisko robocze,

−

profile do kształtowania materiału na łapki,

−

piłka do cięcia,

−

palnik,

−

lut do napraw,

−

szlifierka, polerka,

−

suwmiarka.

Przebieg zajęć:
1. Wyjaśnienie tematu zajęć.
2. Zapoznanie uczniów z celem ćwiczenia.
3. Przygotowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Zapoznanie uczniów z instrukcją ćwiczenia.
5. Przebieg ćwiczenia:

−

uczeń przygotowuje materiały i urządzenia do wykonania naprawy,

−

nauczyciel sprawdza dobór materiałów, narzędzi i urządzeń do wykonania ćwiczenia,

−

uczeń przygotowuje profil łapek,

−

lutuje łapkę do oprawy,

−

przeprowadza czynności wykańczające,

−

nauczyciel udziela wskazówek w celu właściwego wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Uczeń porządkuje miejsce pracy.
7. Przygotowuje ćwiczenie do prezentacji.
8. Uczeń prezentuje efekt pracy.
9. Uczeń analizuje przebieg ćwiczenia.
10. Nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje oceny ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

−

wnioski,

−

podsumowanie ćwiczenia.

Praca domowa

Na podstawie literatury przygotuj informacje dotyczące urządzeń, którymi posługiwałeś

się podczas naprawy pierścionka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1.Organizowanie stanowiska pracy podczas wykonywania

napraw

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj narzędzia i materiały potrzebne do wymiany szyny w pierścionku.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonywania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać szczypce kształtowe,
2) przygotować piłkę do cięcia,
3) przygotować trzpień miarowy,
4) przygotować urządzenia do szlifowania i polerowania,
5) przygotować narzędzia do czyszczenia,
6) przygotować odpowiedni profil szyny,
7) przygotować lut i lutówkę do procesu lutowania,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się :

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

płytka z węgla drzewnego lub szamotowa,

−

palnik, wlewaki i złom metalu,

−

luty do napraw, lutówka,

−

piłka ręczna do metali,

−

szczypce kształtowe, pęseta,

−

szlifierka z wałkiem giętkim,

−

polerka i pasty polerskie,

−

czyszczarka ultradzwiękowa.

Ćwiczenie 2

Dobierz narzędzia do lutowania łańcuszka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać narzędzia do wycięcia uszkodzonego fragmentu łańcuszka,
2) dobrać urządzenia i narzędzia do lutowania,
3) przygotować urządzenie do bębnowania
4) zaprezentowac wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

płytka z węgla drzewnego lub szamotowa,

−

lupa jubilerska,

−

pęseta,

−

luty do napraw, lutówka,

−

cążki do wycinania ogniw,

−

bęben z płynem i wsadem czyszczącym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Ustalanie uszkodzeń wyrobu i możliwości naprawy.

Dorabianie uszkodzonych lub brakujących elementów

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij na rysunku brakujący ornament na obrączce pierścionka. Zachowaj stylistykę formy.

Rys. 1.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uzupełnić na rysunku brakujące elementy pierścionka,
2) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
3) dokonać oceny estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

szkicownik formatu A3,

−

ołówki różnej twardości (H, HB, B),

−

gumka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Ustal miejsce uszkodzenie łańcuszka i napraw go.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć uszkodzony wyrób,
2) określić rodzaj uszkodzenia wyrobu,
3) przygotować elementy do lutowania,
4) zlutować,
5) oszlifować i wypolerować lutowane elementy i cały wyrób,
6) wyczyścić wyrób w czyszczarce lub myjce ultradźwiękowej,
7) zaprezentować efekt swojej pracy,
8) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się

−

pokaz z objaśnieniami,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

uszkodzony łańcuszek,

−

płytka z węgla drzewnego lub szamotowa,

−

lupa jubilerska,

−

palnik,

−

pęseta,

−

lut do napraw, lutówka,

−

szlifierka,

−

polerka,

−

czyszczarka.

Ćwiczenie 3

Wykonaj z metalu kopię wyrobu złotniczego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć i przeanalizować możliwość wykonania detalu,
2) wykonać rysunek modelu w skali 1:1,
3) przygotować materiały i narzędzia niezbędne do wykonania kopii,
4) wykonać model,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5) zaprezentować wyrób,
6) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanej kopii.

Zalecane metody nauczania – uczenia się

−

pokaz z objaśnieniami,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

model do skopiowania,

−

płytka z węgla drzewnego lub szamotowa,

−

lupa jubilerska,

−

przyrządy kreślarskie,

−

przyrządy traserskie,

−

przyrządy pomiarowe,

−

piłka jubilerska,

−

frezy kształtowe,

−

pilniki i iglaki kształtowe,

−

szlifierka,

−

polerka.

Ćwiczenie 4

Wymień oprawę pełną w pierścionku.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować blachę o odpowiednich parametrach,
2) ukształtować kastelek,
3) wyjąć kamień z pierścionka,
4) usunąć uszkodzony kastelek z pierścionka,
5) zlutować nowy kastelek z pierścionkiem,
6) oszlifować i wypolerować wlutowany kastelek,
7) osadzić kamień w nowym kastelku,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się

−

pokaz z objaśnieniami,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

płytka z węgla drzewnego lub szamotowa,

−

palnik, wlewaki i złom metali,

−

nożyce i piłka do cięcia blachy,

−

suwmiarka, rysik i przymiar kreskowy,

−

szczypce kształtowe,

−

lutdo napraw, lutówka,

−

pęseta,

−

polerka,

−

myjka bębnowa bądź elektromagnetyczna,

−

przyrządy do oprawiania kamieni.

Ćwiczenie 5

Wykonaj rysunek brakującej części zapadkowej zapięcia szufladowego na podstawie

elementu, w który jest wsuwana.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć istniejący element zapięcia,
2) zaprojektować brakujący fragment wyrobu,
3) przeanalizować funkcjonalność zaprojektowanej części zapięcia,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniami,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

element zapięcia,

−

szkicownik formatu A4,

−

ołówek,

−

ekierka,

−

gumka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 6

Dorób zawieszenie do kolczyka.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć zawieszenie w drugim kolczyku,
2) dobrać odpowiednią średnicę drutu,
3) wygiąć zawieszenie na wzór istniejącego i zapiłować końcówkę drutu,
4) wypolerować wykonany element,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia

−

się pokaz z objaśnieniami,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

kolczyki,

−

suwmiarka,

−

drut,

−

szczypce płaskie,

−

szczypce kształtowe,

−

nożyce,

−

pilnik,

−

polerka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Sporządzanie oraz dobór stopów i lutów do napraw

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź 10 gram stopu złota próby 0, 585 barwy czerwonej z czystego złota.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznac uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) znać definicję próby złota 0,585,
2) dobrać składniki stanowiące domieszki metali i wyliczyć ich masy,
3) sporządzić ligurę,
4) stopić czysty metal i ligurę,
5) wykonać wlewek,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

notatnik i przybory do pisania,

−

kalkulator,

−

waga jubilerska,

−

próbki metali,

−

palnik jubilerski,

−

wlewaki,

−

tygiel z pałką grafitową,

−

literatura z punktu 7.

Ćwiczenie 2

Sporządź lut dla złota próby 0, 585.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznac uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) skorzystać z tabeli sporządzania lutów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) dobrać wagowo masy potrzebnych metali,
3) sporządzić ligurę z metali nieszlachetnych potrzebnych do obniżenia temperatury stopu,
4) stopić domieszki w taki sposób, aby zapobiec wyparowaniu metali o niskiej temperaturze

topnienia,

5) stopić czysty metal i ligurę,
6) wlać stopione metale do wlewaka,
7) zaprezentować efekt swojej pracy,
8) sprawdzić jakość lutu, dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne

−

literatura z punktu 7,

−

metale do topienia,

−

waga jubilerska,

−

nożyce do cięcia metali,

−

palnik jubilerski,

−

tygle do topienia, grafit do mieszania,

−

wlewak.

Ćwiczenie 3

Sprawdź próbę stopu złota (0,583) na kamieniu probierczym.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować próbkę oraz kamień probierczy do badania,
2) dokonać narysu na kamieniu probierczym badaną próbką,
3) dokonać narysu na kamieniu probierczym dobranej próbki z iglicy probierczej,
4) przygotować odpowiednią ciecz probierczą,
5) sprawdzić cieczą probierczą intensywność trawienia obu narysów,
6) wyciągnąć wnioski z przeprowadzonego badania,
7) dokonać oceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

próbka stopu do badania,

−

kamień probierczy,

−

ciecze probiercze,

−

iglice probiercze,

−

lupa jubilerska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Wykuwanie kamieni jubilerskich

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykuj kamień osadzony w łapkach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) umieścić przedmiot na ryglu w imadle, lub na płytce ołowianej,
2) dobrać narzędzia do wykuwania kamieni,
3) wykuć kamień,

4) zaprezentować efekt swojej pracy,
5) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania- uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

kamień oprawiony w łapki,

−

rygiel,

−

imadło,

−

zestaw wykuwaczy,

−

młotek,

−

piłka.

Ćwiczenie 2

Wykuj kamień osadzony w kastelku.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) unieruchomić przedmiot z wykuwanym kamieniem,
2) dobrać odpowiednie wykuwacze,
3) wykuć kamień,
4) zaprezentować efekt swojej pracy,
5) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się

−

ćwiczenia praktycze,

−

pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

−

kamień oprawiony w kastelek,

−

imadło obrotowe,

−

młotek,

−

zestaw wykuwaczy,

−

imak drewniany lub metalowy,

−

rygiel.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Zmniejszanie i powiększanie obrączek i pierścionków

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Powiększ obrączkę o przekroju półsoczewkowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

techniki wykonania, zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) sprawdzić do jakiego rozmiaru należy powiększyć obrączkę,
2) dobrać rolkę jeżeli powiększasz na powiększarce poziomej lub powiększyć na trzpieniu

dzielonym (od środka),

3) powiększyć obrączkę,
4) oszlifować i wypolerować obrączkę,
5) sprawdzić numer obrączki,
6) dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się.

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

obrączki miarowe,

−

obrączka do powiększenia,

−

bolec miarowy,

−

szlifierka,

−

polerka.

Ćwiczenie 2

Zmniejsz przez wycięcie obrączkę grawerowaną.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

techniki wykonania i zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zmierzyć wielkość obrączki,
2) wyliczyć wielkość wycięcia z uwzględnieniem powtarzającego się wzoru,
3) zlutować miejsce styku,
4) sprawdzić wielkość obrączki na sworzniu miarowym,
5) dokonać samooceny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

−

obrączka do zmniejszenia,

−

bolec miarowy,

−

obrączki miarowe,

−

suwmiarka,

−

palnik złotniczy,

−

młotek drewniany,

−

szlifierka i polerka,

−

piłka do cięcia

−

literatura z punktu 7.

Ćwiczenie 3

Powiększ obrączkę grawerowaną, diamentowaną lub łączoną z różnych kolorów stopów

złota

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

techniki wykonania i zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

ustalić rozmiar, do którego należy powiększyć obrączkę,

stosując powiększarkę z trzpieniem dzielonym obustronnie naciągać na trzpień, aż do

uzyskania oczekiwanej wielkości,

odpuścić obrączkę w razie potrzeby,

uwzględnić, że taki rodzaj obrączki można powiększyć tylko o 1-2 numery,

sprawdzić wielkość i wypolerować obrączkę,

zaprezentować efekty swojej pracy,

dokonać samooceny ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

powiększarka z trzpieniem dzielonym,

−

obrączka do powiększenia,

−

palnik złotniczy,

−

bolec miarowy,

−

obrączki miarowe,

−

polerka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Naprawa wyrobów złotniczo-
jubilerskich”

Test składa się z 20 zadań:

−

zadania 1- 10 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 11- 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań- uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 11 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Cel operacyjny

ria

aga

Poprawna odpowiedź

Określić niezbędny przyrząd do
badania probierczego.

Określić dobór narzędzi.

Wymienić

składniki

lutów

jubilerskich.

Uczeń prawidłowo wykonał zadanie
jeżeli wymienił 3 z 4 składników
(miedź, cynk, kadm, nikiel).

Dobrać materiały
i narzędzi do polerowania.

... szczotki, palec filcowy, pasty …

Określić zastosowanie lutówek.

Wyjaśnić pojęcie kastelek.

Uczeń wykonał zadanie jeżeli użył
sformułowania

„pełna

oprawa

kamienia”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić skalę Mohsa.

Podać metody naprawy zużytych
elementów.

...wymieniając

nowe

…

oblutowując …

Określić zakres prób stopu złota
badanych

kamieniu

probierczym.

10.

Wymienić kamienie odporne na
zniszczenie

wysokiej

temperaturze.

11.

Określić

metodę

naprawy

wyrobów łańcuszkowych.

Uczeń

wykonał

zadanie

jeżeli:

−

wymienił narzędzia potrzebne do

wykonania naprawy,

−

wymienił materiały potrzebne do

wykonania naprawy,

−

opisał kolejność czynności.

12.

Określić

rodzaj

powiększarki

używanej

zwiększania

obrączek grawerowanych.

... z trzpieniem dzielonym….

13.

Określić

kolory

lutów

stosowanych do napraw złota.

Uczeń

wykonał

zadanie,

jeżeli wymienił 3 kolory (żółty,
czerwony, biało srebrny).

14.

Opisać

proces

zmniejszenia

obrączki.

Uczeń prawidłowo wykonał zadanie
jeżeli wymienił prawidłową kolejność
czynności, opisał sposób działania
zmniejszarki.

15.

Obliczyć średnią prób.

Uczeń prawidłowo wykonał zadanie
jeżeli:

−

wykonał potrzebne działania,

−

podał prawidłowy wynik.

16.

Określić

metodę

naprawy

przetartego uszka w wisiorku.

Uczeń prawidłowo wykonał zadanie
jeżeli:

−

wymienił narzędzia potrzebne do

wykonania naprawy,

−

wymienił materiały potrzebne do

wykonania naprawy,

−

opisał kolejność czynności.

17.

Określić

metodę

zmniejszenia

obrączki grawerowanej.

...wycięcia…

18.

Podać

sposoby

wykuwania

kamieni
z oprawek w łapkach.

Uczeń

wykonał

zadanie,

jeżeli podał 2 sposoby:

−

odgięcie jednej lub kilku łapek,

−

nadpiłowanie łapki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19.

Opisać proces i sposób wymiany
oprawy pełnej.

Uczeń

wykonał

zadanie

jeżeli

wymienił

prawidłową

kolejność

czynności,

wymienił

niezbędne materiały i narzędzia.

20.

Obliczyć proporcje składników
w stopie.

Uczeń

wykonał

zadanie

jeżeli wykonał potrzebne działania,
podał prawidłowy wynik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej

jednotygodniowym wyprzedzeniem.

2. Przedstaw cel pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami

punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób zasady wypełniania karty odpowiedzi testu.
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i kart odpowiedzi.
8. Podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego ( rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów rozwiązywaniu tych zadań.
15. Wyciągnij wnioski do dalszej pracy mające na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych, niskie wyniki testu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Wpisz imię i nazwisko na kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących projektowania wyrobów złotniczo-jubilerskich.
5. Zadania: 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 14, 17 są to zadania wyboru wielokrotnego i tylko jedna

odpowiedź jest prawidłowa; zadania 4, 11, 12, 13, 15, 19 są to zadania z luką,
w zadaniach 16,18, należy udzielić krótkiej odpowiedzi. Zadanie 20 to zadanie
matematyczne – otwarte rozszerzonej odpowiedzi.

6. Zadania rozwiązuj tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić
odpowiedź prawidłową),

−

w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone miejsce,

−

w zdaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

−

I część – poziom podstawowy – (pytania 1 – 10),

−

II część – poziom ponad podstawowy – (pytania 11 – 20).

9. Jeśli udzielenie odpowiedzi na któreś pytanie będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego

rozwiązanie na później i rozważ ponownie, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Na rozwiązanie testu masz 90 min.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Do wykonania badania probierczego niezbędny/a jest:

a) lidyt,
b) punktak,
c) lupa jubilerska,
d) kalkulator.

2. Do ręcznej obróbki skrawaniem użyjemy:
a) punktaka,

b) wiertarki,
c) pilnika,
d) młotka.

3. Wymień metale nieszlachetne stosowane jako dodatki do sporządzania lutów jubilerskich.

4. Do obróbki wykańczającej obrączki głądkiej na polerce mechanicznej potrzebne są

............................... i .............................. oraz ............................ polerskie.

5. Lutówki służą do:

a) wytrawiania metalu,
b) zapobiegania utleniania się metali,
c) barwienia metalu,
d) badania probierczego.

6. Wyjaśnij pojęcie kastelek.

7. W skali Mohsa maksymalną liczbą stopni jest:

a) 4,
b) 8,
c) 10,
d) 12.

8. Przetarte uszko w wisiorku lub bransolecie możemy naprawić........................................

lub ................................... starego.

9. Na kamieniu probierczym można badać próby stopu złota w zakresie:

a) 0,333 – 0,585,
b) 0,585 – 0,750,
c) 0,750 – 0,960,
d) 0,200 – 0,980.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Jakie kamienie jubilerskie można poddawać działaniu wysokich temperatur (powyżej 600

stopni Celsjusza) bez większego ryzyka uszkodzenia?
a) diament,
b) malachit,
c) korundy syntetyczne,
d) kwarce.

11. Opisz sposób naprawy, wymień narzędzia i materiały niezbędne do wykonania naprawy

rozerwanej bransoletki łańcuszkowej.

12. Powiększarki ........................... używamy do zwiększania obrączki grawerowanej.

13. Określ kolory lutów dla stopów złota.

14. Opisz proces i sposób zmniejszenia obrączki o przekroju półokrągłym przy użyciu

zmniejszarki.

15. Oblicz próbę stopu złota, jeżeli stopimy razem 4 gramy stopu złota próby 0,333

i 7,800 gramów stopu złota próby 0,750.

16. Opisz sposób naprawy i wymień materiały niezbędne do wykonania naprawy przetartego

oczka w wisiorku.

17. Za pomocą …….. zmniejszamy obrączki grawerowane.

18. Opisz sposoby wykuwania kamieni w łapkach.

19. Opisz proces i sposób wymiany oprawy pełnej w pierścionku.

20. Oblicz, ile trzeba dodać srebra do 4 gram złota próby 0,750, aby otrzymać próbę 0,583.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko

:...............................................

„Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich”

Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz brakujące części zdania

Numer
pytania

Odpowiedź

Punktacja

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Naprawa wyrobów złotniczo-
jubilerskich”

Test składa się z 20 zadań:

−

zadania 1 – 14 są z poziomu podstawowego

−

zadania 15 – 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań- uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 11 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan Testu

Klucz odpowiedzi

Cel operacyjny

ria

aga

Poprawna odpowiedź

Określić narzędzie stosowane do
obróbki mechanicznej.

Określić narzędzie stosowane do
obróbki ręcznej.

Określić

narzędzie

trasowania.

Określić materiały i narzędzia
do lutowania łańcuszka.

…palnikiem….lutem…

Określić narzędzie do pogiętej
szyny pierścionka.

Określić, na czym wykonujemy
badania stopu złota.

Wymień kamienie odporne na
działanie ognia
i związków chemicznych.

Określić metodę powiększenia
obrączki płaskiej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dobrać narzędzie do ustalenia
numeru obrączki.

10.

Określić metal który nie jest
składnikiem lutu dla srebra.

11.

Wymienić

rodzaj

oprawy

kamieni szlachetnych o dobrych
właściwościach optycznych.

Uczeń wykonał zadanie jeżeli użył

pojęcia „oprawa ażurowa”.

12.

Wymienić

rodzaj

oprawy

kamieni ozdobnych..

Uczeń wykonał zadanie jeżeli użył

pojęcia “oprawa w kasecie, kastlu”.

13.

Określić metodę powiększania
pierścionków.

...użyciu zwiększraki…wstawkę…

14.

Wymienić metal nie stosowany
jako

domieszka

metali

szlachetnych.

15.

Określić

zawartość

metali

w stopie.

…0,585….0,415

16.

Opisać

proces

lutowania

łańcuszka.

Uczeń

wykonał

zadanie,

jeżeli:

−

wymienił

prawidłowa

kolejność czynności

−

wymienił narzędzia potrzebne do

wykonania zadania

17.

Wymienić

główny

składnik

ligury stopu złota barwy żółtej.

18.

Wymienić metale, które obniżają
temperaturę lutu.

Uczeń

wykonał

zadanie,

jeżeli wymienił cynk i kadm.

19.

Określić zastosowanie boraksu.

… utlenianiu się …

20.

Obliczyć proporcje zawartości
metali w stopie.

Uczeń prawidłowo wykonał zadanie
jeżeli:

−

wykonał

potrzebne

działania,

−

podał prawidłowy wynik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej

jednotygodniowym wyprzedzeniem.

2. Przedstaw cel pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami

punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

dydaktycznego ( rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów rozwiązywaniu tych zadań.
15. Wyciągnij wnioski do dalszej pracy mające na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych, niskie wyniki testu.

Instrukcja dla ucznia

6. Zadania rozwiązuj tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić
odpowiedź prawidłową),

−

w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone miejsce,

−

w zdaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

−

I część – poziom podstawowy – (pytania 1 – 10),

−

II część – poziom ponad podstawowy – (pytania 11 – 20).

9. Jeśli udzielenie odpowiedzi na któreś pytanie będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego

rozwiązanie na później i rozważ ponownie, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Na rozwiązanie testu masz 90 min.

Powodzenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do obróbki mechanicznej służy/ą:

a) czyszczarka ultradźwiękowa,
b) szczypce,
c) piłka ręczna,
d) papier ścierny.

2. Do obróbki ręcznej służy:

a) pęseta,
b) zmniejszarka,
c) płytka szamotowa,
d) polerka.

3. Do trasowania służy:

a) cyrkiel,
b) imak,
c) pęseta,
d) ciągadło.

4. Aby zlutować łańcuszek, należy posłużyć się ........................... oraz ........................ do

napraw.

5. Prostowanie pogiętych szyn pierścionka lub obrączki odbywa się przy pomocy:

a) palnika,
b) kowadełka,
c) młotka i sworznia,
d) imadła.

6. Badanie stopów złota metodą porównawczą wykonuje się na:

a) węglu drzewnym,
b) płytce stalowej,
c) kamieniu probierczym,
d) klinie złotniczym.

7. Bez prawdopodobieństwa uszkodzenia można umieszczać w ogniu i związkach

chemicznych:
a) bursztyn,
b) korund syntetyczny,
c) malachit,
d) perła.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Obrączkę płaską powiększa się poprzez:

a) klepanie,
b) rozciąganie rolką,
c) grzanie,
d) walcowanie.

9. Numer obrączki ustalamy:

a) suwmiarką,
b) przymiarem,
c) bolcem miarowym,
d) cyrklem.

10. Składnikiem lutu dla srebra nie może być:

a) cynk,
b) kadm,
c) pallad,
d) srebro.

11. Jaki rodzaj oprawy jest stosowany przy kamieniach szlachetnych o dobrych

właściwościach optycznych?

12. Jaki rodzaj oprawy jest stosowany przy kamieniach ozdobnych?

13. Powiększenie pierścionków odbywa się poprzez ............................... albo

przez..................................... szyny pierścionka.

14. Który z wymienionych metali nie stanowi domieszki do stopów metali szlachetnych?

a) miedź,
b) cyna,
c) nikiel,
d) pallad.

15. Stop złota próby 0,585 zawiera ……………… czystego złota i ………………..

domieszek.

16. Opisz proces lutowania łańcuszka.

17. W celu otrzymania stopu złota barwy żółtej używamy ligury złożonej w głównej części z:

a) miedzi,
b) platyny,
c) srebra,
d) palladu.

18. Wymień metale, które obniżają temperaturę topnienia lutu.

19. Boraks zapobiega ………… metali w procesie topienia.

20. Oblicz, jaką próbę stopu złota otrzymamy po stopieniu 2,300 g. stopu złota próby 0,750 i

6,300 g. stopu złota próby 0,333.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko

:...............................................

„Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich”

Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz brakujące części zdania. W zadaniu 20 wykonaj
obliczenia i podaj prawidłowy wynik

Numer
pytani
a

Odpowiedź

Punktacja

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7.LITERATURA

1. Florow A.W.: Artystyczna obróbka metali. PWN , Warszawa 1989
2. Knobloch M.: Złotnictwo. WNT, Warszawa 1977
3. Knobloch M.: Metaloplastyka.WNT, Warszawa 1976
4. Knobloch M.: Polska biżuteria. ZN imienia Ossolińskich, Wrocław 1980
5. Pallai S.: Metaloplastyka użytkowa. WNT, Warszawa 1990
6. Poradnik egzaminacyjny dla kandydatów na czeladników i mistrzów w rzemiośle

złotnictwo. HwiU „LIBRA” Warszawa 1981

7. Poradnik egzaminacyjny w rzemiośle złotnictwo. Centralny Związek Rzemiosła,

Warszawa 1981

8. Samek J.: Polskie złotnictwo. ZN imienia Ossolińskich, Wrocław 1988
9. Samek J.: Polskie rzemiosło artystyczne.WaiF, Warszawa 1984
10. Zastawniak F.: Złotnictwo i probiernictwo. WPLiS, Warszawa 1957

Internet
Strona aktualna na dzień 30 maja 2006:

−

www.pat-rodent.com.