Korektor_i_stroiciel_instrumentow_ muzycznych_311[01].Z2.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Przykładowe scenariusze zajęć

Ćwiczenia

5.1.

Tworzenie bezpiecznego stanowiska pracy zgodnego z wymogami
ergonomii

5.1.1.

wiczenia

5.2.

Odczytywanie karteczek rozpoznawczych, stylistyka i znaki szczególne
instrumentów muzycznych

5.2.1.

wiczenia

5.3.

Określenie przydatności do gry, brzmienie i intonacja oraz klasyfikacja
instrumentów muzycznych

5.3.1.

wiczenia

5.4.

Współdziałanie,

funkcjonowanie

stopień

zuŜycia

elementów

instrumentów oraz określanie jakości materiałów uŜytych do ich budowy

5.4.1.

wiczenia

5.5.

Poprawne zastosowanie wymiarów – estetyczne wykonanie instrumentu
muzycznego

5.5.1.

wiczenia

Ewaluacja osiągnięć ucznia

Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie korektor i stroiciel instrumentów
muzycznych. Mamy nadzieję, Ŝe poradnik stanie się dla Państwa podstawowym źródłem
informacji dotyczących dokonywania oceny instrumentów muzycznych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał  nauczania  –  w  miarę  moŜliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  waŜnej
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W  zaleŜności  od  tematu  moŜna  zalecić  uczniom
samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,  w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, poniewaŜ
nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz  w trakcie
dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

wiczenia – pełnią one dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu

materiału. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ć

wiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając róŜne

moŜliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ć

wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu techniczno dydaktycznym

szkoły. Prowadzący moŜe równieŜ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest
udzielenie  odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  na  tej  podstawie  powinien
stwierdzić,  czy  opanował  materiał  rozdziału.  JeŜeli  uczeń  zaznaczy  odpowiedź
(odpowiedzi)  „nie”  –  to  wówczas  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień  wrócić,
sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez ucznia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu
jest  szczególnie  waŜna  rola  nauczyciela,  gdyŜ  od  postawy  nauczyciela,  sposobu
prowadzenia  zajęć  zaleŜy  między  zainteresowanie  ucznia  omawianymi  treściami.  Uczeń
nie zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności  załoŜonych  w jednostce  modułowej.  NaleŜy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału stanowi podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia
z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową,  powinien  zwracać  uwagę  na
predyspozycje  ucznia,  ocenić,  czy  uczeń  ma  większe  uzdolnienia  manualne,  czy  moŜe
lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy  zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i naleŜy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela
realizującego  tę  jednostkę  modułową.  KaŜdemu  zadaniu  testu  przypisano  określoną
liczbę  moŜliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzaleŜniona
jest  od  ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  moŜe  zastosować  test  według  własnego
projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. NaleŜy pamiętać, Ŝeby tak przeprowadzić
proces  oceniania  ucznia,  aby  umoŜliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie  swoich
umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

wiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.
Miejsce jednostki modułowej w strukturze modułu 311[01].Z2. „Ocenianie jakości

instrumentów muzycznych” jest pokazane na schemacie zamieszczonym na stronie 5.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

311[01].Z2.04

Strojenie instrumentów muzycznych

311[01].Z2.05

Posługiwanie się językiem

obcym zawodowym

311[01].Z2.02

Regulacja mechanizmów instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.03

Wykonywanie napraw, korekty

i konserwacji instrumentów muzycznych

311[01].Z2.01

Ocenianie jakości instrumentów

muzycznych

311[01].Z2

Korekta i strojenie

instrumentów muzycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

–

określać wiek instrumentu muzycznego,

–

określać gatunki drewna, które były wykorzystane do budowy instrumentu

–

rozpoznawać instrumenty po barwie dźwięku,

–

oceniać dopasowanie elementów instrumentu,

–

sporządzać opisy procesów technologicznych,

–

rozpoznawać wysokości dźwięku,

–

rozpoznawać interwały brzmiące melodycznie i harmonicznie,

–

grać na instrumencie na poziomie podstawowym,

–

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej
obowiązujące na danym stanowisku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

zidentyfikować znaki szczególne instrumentu muzycznego,

−

odczytać sygnatury i metryczki twórców instrumentów,

−

określić wiek i pochodzenie instrumentu muzycznego,

−

określić wymiary i proporcje instrumentu muzycznego,

−

ocenić poprawność wymiarów i proporcji instrumentu,

−

ocenić estetykę wykonania instrumentu muzycznego,

−

ocenić jakość materiału uŜytego do budowy instrumentu,

−

ocenić jakość i trwałość lakieru,

−

ocenić jakość sklejenia elementów instrumentów,

−

określić stopień zuŜycia elementów i zespołów konstrukcyjnych instrumentów
muzycznych,

−

skontrolować funkcjonowanie i współdziałanie poszczególnych elementów instrumentu
muzycznego,

−

ocenić poprawność intonacji instrumentów muzycznych,

−

ocenić czystość tonu instrumentu,

−

ocenić brzmienie i dźwięk instrumentu,

−

ocenić przydatność instrumentu do gry,

−

ocenić stan techniczny instrumentów muzycznych,

−

określić wartość rynkową instrumentu,

−

sporządzić opis techniczny instrumentów wzorcowych i poddawanych renowacji,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]

Moduł:

Korekta i strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2

Jednostka modułowa:

Ocenianie jakości instrumentu muzycznych 311[01].Z2.01

Temat: Charakterystyka elementów instrumentów smyczkowych.

Cel ogólny: Rozpoznawanie elementów instrumentów smyczkowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozróŜnić elementy wewnętrzne i zewnętrzne instrumentu muzycznego,

−

dokonać oceny brzmienia i intonacji instrumentów,

−

określić przydatność instrumentu do gry.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

fotografie elementów skrzypiec,

−

formy i szablony elementów,

−

elementy instrumentów,

−

instrumenty smyczkowe,

−

tablica,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

arkusz papier format A4,

−

stanowiska do pracy grupowej.

Przebieg zajęć:
1.

Przedstawienie tematu zajęć oraz organizacja stanowiska pracy.

Podanie celów zajęć, omówienie sposobu pracy.

Zarys historyczny powstawania skrzypiec.

Podział elementów na wewnętrzne i zewnętrzne.

PołoŜenie elementów wewnętrznych.

PołoŜenie elementów zewnętrznych.

Pogadanka na temat współczesnych zmian w budowie elementów i akcesoriów
instrumentów smyczkowych.

Podsumowanie zajęć. Podział przez uczniów elementów instrumentu na wewnętrzne
i zewnętrzne. Uczniowie ustalają końcowe wnioski.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]

Moduł:

Korekta i strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2

Jednostka modułowa:

Ocenianie jakości instrumentu muzycznych 311[01].Z2.01

Temat: Odczytywanie z karteczek rozpoznawczych autora, czasu i miejsca powstania

instrumentu oraz określenie stylistyki instrumentu.

Cel ogólny: Wykształcenie umiejętności odczytywania karteczek rozpoznawczych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

odczytać karteczki rozpoznawcze,

−

rozpoznać cechy określające styl wykonania instrumentu,

−

określić znaki szczególne instrumentu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

przykładowe karteczki rozpoznawcze,

−

tablica,

−

fotografie karteczek rozpoznawczych,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

arkusz papier format A4,

−

przykładowe instrumenty,

−

fotografie instrumentów,

−

stanowiska do pracy grupowej.

Przebieg zajęć:
1.

Przedstawienie tematu zajęć. Przygotowanie stanowiska pracy.

Przedstawienie celu zajęć i sposobu pracy.

Rys historyczny dotyczący tematu zajęć. Najstarsze zachowane karteczki rozpoznawcze.

Prezentacja kopii oryginalnych karteczek dawnych i współczesnych mistrzów lutnictwa.

Pokaz zdjęć karteczek rozpoznawczych mistrzów włoskich.

Cechy stylistyczne instrumentów: efy, liry, ślimaki.

Porównanie instrumentów.

Indywidualne wypowiedzi uczniów związane z tematem.

Podsumowanie zajęć. Ustalenie błędów popełnianych przy odczytywaniu karteczek
rozpoznawczych i określaniu stylu prezentowanych instrumentów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Tworzenie

bezpiecznego

stanowiska

pracy

zgodnego

z wymogami ergonomii

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj szkic pracowni do prowadzenia korekty instrumentów muzycznych

o wymiarach 6x6 metrów gdzie okna o szerokości 3 m umieszczone są centralnie z jednej
strony.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

określić zasady funkcjonowania pracowni,

stworzyć szkic podziału pomieszczenia,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

wykaz narzędzi do rozmieszczenia,

−

katalogi narzędzi specjalistycznych,

−

przymiar kreskowy,

−

przybory do kreślenia i pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj oświetlenie pomieszczenia o wymiarach 5x5 metrów, przeznaczonego na

pracownię korekty instrumentów muzycznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady prawidłowego oświetlenia pracowni instrumentów muzycznych,
2)  wykonać szkic pracowni,
4)  zanotować napotkane problemy,
5)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

metoda.

rodki dydaktyczne:

−

przymiar kreskowy,

−

przybory do kreślenia i pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2.

Odczytywanie karteczek rozpoznawczych, stylistyka i znaki
szczególne instrumentów muzycznych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź karteczkę rozpoznawczą, która będzie zawierać imię, nazwisko, czas i miejsce

wykonania potencjalnego instrumentu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić szkic metryczki,

umieścić na karteczce treść,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

blok techniczna A4,

−

przybory plastyczne (ołówek, suche pastele, węgiel, drzewny),

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Odczytaj karteczkę rozpoznawczą, a następnie scharakteryzuj styl wykonania instrumentu

smyczkowego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

rozpoznać cechy stylistyczne instrumentów,

odczytać karteczki rozpoznawcze,

odnaleźć znaki szczególne instrumentów,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

fotografie instrumentów,

−

kopie metryczek,

−

instrument muzyczny,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3.

Określenie przydatności do gry, brzmienie i intonacja oraz
klasyfikacja instrumentów muzycznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oceń przydatność instrumentu muzycznego do gry.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

ocenić stan techniczny instrumentu,

ocenić brzmienie instrumentu,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

instrument fabryczny,

−

instrument mistrzowski,

−

notatnik,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj oceny brzmienia instrumentu muzycznego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozpoznać brzmienie instrumentu solowego i orkiestrowego,
2)  rozpoznać brzmienie instrumentu kameralnego i szkolnego,
3)  określić cechy dźwięku instrumentu solowego i orkiestrowego,
4)

określić cechy dźwięku instrumentu kameralnego i szkolnego,

dokonać klasyfikacji instrumentów,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

dowolny sprzęt audio,

−

nagrania dźwięku róŜnych instrumentów smyczkowych,

−

instrument,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4.

Współdziałanie, funkcjonowanie i stopień zuŜycia elementów
instrumentów oraz określanie jakości materiałów uŜytych do
ich budowy

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dopasuj podstawek do instrumentu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

ocenić wykonanie podstawka,

określić kształt płyty rezonansowej w miejscu mocowania podstawka,

dopasować podstawek do kształtu płyty,

sprawdzić dopasowanie podstawka,

zanotować zaistniałe problemy,

dokonać oceny wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

instrument,

−

specjalistyczne narzędzia lutnicze,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Oceń stan techniczny podstrunnicy instrumentu smyczkowego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

rozpoznać materiał z jakiego wykonana została podstrunnica,

zmierzyć grubość podstrunnicy,

określić stan techniczny proŜka,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

sprawdzić powierzchnię gryfu,

ocenić jakość dźwięku badanego instrumentu,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

instrument smyczkowy,

−

specjalistyczne narzędzia lutnicze,

−

przybory do pisania,

−

notatnik

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Oceń jakość materiału uŜytego do wykonania płyt i boczków wiolonczeli.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

określić gatunki drewna z jakich zostały zbudowane płyty i boczki,

ocenić gęstość i ułoŜenie słojów płyty górnej,

sprawdzić ułoŜenie słojów na płycie dolnej,

ocenić materiał uŜyty do wytworzenia boczków,

ocenić brzmienie instrumentu,

zanotować napotkane problemy,

dokonać oceny wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

wiolonczela,

−

tabela najczęściej uŜywanych gatunków drewna przez lutników,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Poprawne zastosowanie wymiarów – estetyczne wykonanie

instrumentu muzycznego

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ model, na podstawie którego został zbudowany instrument muzyczny.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

dokonać pomiaru płyty górnej,

dokonać pomiaru płyty dolnej,

zmierzyć wysokość boczków,

sprawdzić wycięcia efów,

zanotować zaistniałe problemy,

określić model według którego został wykonany instrument muzyczny,

dokonać oceny wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

instrument muzyczny,

−

specjalistyczne narzędzia lutnicze,

−

przyrządy pomiarowe,

−

tabele z wymiarami róŜnych modeli instrumentów muzycznych,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Oceń estetykę wykonania instrumentu smyczkowego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

określić treść zadania,

ocenić dobór materiału na instrument,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określić jakość powłoki lakierowanej,

ocenić czystość klejeń,

ocenić symetrie efów,

ocenić poprawność wyrobienia płyty górnej,

zanotować napotkane problemy,

sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

smyczkowy instrument muzyczny,

−

specjalistyczne narzędzia lutnicze,

−

przybory do pisania,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Ocenianie jakości
instrumentów muzycznych”

Test składa się z 21 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1÷15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16÷21 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. b, 4. d, 5. c, 6. b, 7. b, 8. b, 9. c, 10. d, 11. b,
12. c, 13. b, 14. a, 15. a, 16. b, 17. d, 18. b, 19. a, 20. d, 21. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wskazać nazwisko lutnika włoskiego Ŝyjącego na
przełomie XVII–XVIII w

Wskazać imię i nazwisko lutnika, który na
karteczkach rozpoznawczych umieszczał sygnaturę
I.H.S

Wskazać, jaki kształt posiada karteczka
rozpoznawcza

Wskazać lutnika działającego w Cremonie

Wskazać gdzie M. Groblicz I umieszczał rzeźbę lwa
lub smoka

Określić, jakiego gatunku drewna uŜywa się do
wyrabiania boczków

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić, jakiego gatunku drewna uŜywa się do
wykonania deki górnej

Wskazać, jakiego rodzaju materiału uŜywa się do
wytworzenia podstrunnicy

Nazwać wałeczek znajdujący się we wnętrzu
kontrabasu między płytami

Określić instrument wykonany przez artystę lutnika

Określić typ wiolonczeli, na której muzyk gra
w kwartecie smyczkowym

Scharakteryzować dźwięk altówki solowej

Nazwać element nieruchomy najbardziej naraŜony na
zuŜycie w instrumencie smyczkowym

Określić, w jaki sposób podstawek łączy się z górną
płytą

Określić miejsce instrumentu, w którym znajdują się
kołki

Określić, co to jest intarsja

Rozpoznać model skrzypiec A. Stradivariusa z 1694r

Rozpoznać efy B. Dankwarta I

Rozpoznać ślimak G. Guarneri

Określić wymiar menzury skrzypiec z
bukszpanowymi kołkami

Wskazać, z jakiego materiału wykonane jest
Wiązadło kontrabasu kameralnego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 21 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Nazwisko lutnika włoskiego Ŝyjącego na przełomie XVII–XVIII to

Stradivarius.

Tourte.

Stainer.

Salieri.

Na karteczkach rozpoznawczych znak I.H.S. umieszczał

Gaspar da Salo.

Pietro Guarneri.

Marcin Groblicz II.

Giuseppe Guarneri del Gesù.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karteczka rozpoznawcza posiada najczęściej kształt

koła.

prostokąta.

rombu.

trójkąta.

W Cremonie działał

Tomasz Knot.

Wojciech Łukasz.

Marcin Groblicz starszy.

Giuseppe Guarneri del Gesù.

5. M. Groblicz I umieszczał rzeźbę lwa lub smoka na

duszy.

dece dolnej.

szyjce.

podstawku.

6. Do wyrabiania boczków stosuje się drewno

modrzewiowe.

jaworowe.

liwkowe

wierkowe.

7. Gatunek drewna uŜywany do wykonania deki górnej to

heban.

wierk.

olcha.

jawor.

8. Rodzaj materiału uŜywanego do wytworzenia podstrunnicy jest

ostry.

twardy.

mokry.

cięŜki.

9. Wałeczek znajdujący się we wnętrzu kontrabasu między płytami to

efy.

kołek.

dusza.

pieniek.

10. Instrument wykonany przez artystę lutnika nazwany jest instrumentem

fabrycznym.

orkiestrowym.

szkolnym.

lutniczym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Wiolonczelę na której muzyk gra w kwartecie smyczkowym nazwiemy wiolonczelą

orkiestrową.

kameralną.

szkolną.

solową.

12. Altówka solowa powinna posiadać dźwięk

cichy.

łagodny.

nośny.

skrzypiący.

13. Element nieruchomy najbardziej naraŜony na zuŜycie w instrumencie smyczkowym to

pieniek.

podstrunnica.

deka dolna.

belka basowa.

14. Podstawek łączy się z górną płytą poprzez

nóŜki.

serduszko.

nosek.

krawędź boczną.

15. Miejsce instrumentu, w którym znajdują się kołki nazywamy

komorą kołkową.

gryfem.

pudłem rezonansowym.

komorą naciągu.

16. Intarsja to technika zdobienia polegająca na

rzeźbieniu.

wykładaniu powierzchni drewnianych innymi gatunkami drewna.

wykładaniu powierzchni drewnianych innymi materiałami niŜ drewno.

wykładaniu powierzchni macicą perłową.

17. Skrzypce A. Stradivariusa z 1694 r mają wymiary

a) długość 355,5 mm,

szerokość 210 mm,
szerokość 171,5 mm,
wysokość boczków 30,5 mm,
wysokość boczków 27 mm.

b) długość 363,5 mm,

szerokość 208 mm,
szerokość 163,5 mm,
wysokość boczków 31 mm,
wysokość boczków 30 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Ocenianie jakości instrumentów muzycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Ocenianie jakości
instrumentów muzycznych”

Test składa się z 21 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 21 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. d, 5. c, 6. b, 7. a, 8. c, 9. c, 10. d, 11. b,
12. c, 13. c, 14. a, 15. c, 16. c, 17. a, 18. d, 19. b, 20. b, 21. d.

Plan testu

zad

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić styl element instrumentu

Wskazać lutnika, który umieszczał podwójną Ŝyłkę
w swoich instrumentach:

Wskazać miasto w Polsce, z którego pochodził
M. Groblicz I

Określić miejsce działalności J. Stainera

Określić połoŜenie gdzie M. Groblicz I umieszczał
rzeźby lwa lub smoka na skrzypcach

Wskazać, jakiego gatunku drewna uŜywa się do
wyrabiania Ŝyłki

Wskazać, jakiego gatunku drewna uŜywa się do
wytworzenia smyczków

Wskazać, z jakim elementem skrzypiec nosek stanowi
całość

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Określić czy pieniek dolny jest elementem

Nazwać wiolonczelę, na której muzyk gra
w orkiestrze kameralnej

Wskazać jedną z cech dźwięku, jaką powinna
posiadać wiolonczela solowa

Wskazać, jakiego gatunku drewna moŜemy uŜywać
do wykonania podbródka

14 Określić miejsce styku podstawka ze struną

15 Wskazać jak inaczej nazwiemy korpus kontrabasu

16 Określić technikę zdobienia

17 Rozpoznać instrument N. Amati z 1648 r

18 Rozpoznać efy M. Groblicza I

19 Porównać ślimaki mistrzów włoskich

20 Wskazać menzurę skrzypcową

Wskazać zastosowanie drewna platanowego
w konstrukcji skrzypiec

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 21 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Elementy instrumentu określające styl jego wykonania to
a)

dusza.

limak.

pieńki.

belka basowa.

Podwójną Ŝyłkę w swoich instrumentach wstawiał
a)

G. P. Maggini.

Pietro Guarneri.

Marcin Groblicz II.

Giuseppe Guarneri del Gesu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

M. Groblicz I urodził się w
a)

Warszawie.

Gdańsku.

Krakowie.

Poznaniu.

J. Stainer pochodził z
a)

Włoch.

Francji.

Polski.

Tyrolu.

M. Groblicza I umieszczał rzeźbę lwa lub smoka na
a)

duszy.

dece dolnej.

szyjce.

podstawku.

Gatunek drewna uŜywany do wyrabiania Ŝyłki to
a)

modrzew.

jawor.

liwa.

wierk.

Gatunek drewna uŜywany do wykonania strunociągu to
a)

heban.

wierk.

olcha.

jawor.

Gatunek drewna uŜywany do wytworzenia smyczków to
a)

brzoza.

bukszpan.

brezylka ciernista.

machoń.

Elementem skrzypiec nosek stanowi całość z
a)

szyjką.

gryfem.

deką dolną.

podstawkiem.

10.

Pieniek dolny jest elementem
a)

kołków.

belki basowej.

pudła rezonansowego.

podstawka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Wiolonczela na której muzyk gra w orkiestrze kameralnej to

wiolonczela ludowa.

kameralna.

szkolna.

solowa.

12. Wiolonczela solowa posiada dźwięk

cichy.

łagodny.

nośny.

skrzypiący.

13. Do wykonania podbródka stosujemy drewno z

platanu.

topoli.

czeremchy.

sosny.

14. Miejsce styku podstawka ze struną to

rowek.

serduszko.

nosek.

krawędź boczna.

15. Korpus kontrabasu to

komora kołkowa.

gryf.

pudło rezonansowe.

komora naciągu.

16. Inkrustacja to technika zdobienia polegająca na

rzeźbieniu.

wykładaniu powierzchni drewnianych innymi gatunkami drewna.

wykładaniu powierzchni drewnianych innymi materiałami niŜ drewno.

wykładaniu powierzchni macicą perłową.

17. Model N. Amati 1648 r posiada wymiary

a) długość 355,5 mm,

szerokość 210 mm,
szerokość 171,5 mm,
wysokość boczków 30,5 mm,
wysokość boczków 27 mm.

b) długość 363,5 mm,

szerokość 208 mm,
szerokość 163,5 mm,
wysokość boczków 31 mm,
wysokość boczków 30 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

c) długość 363,5 mm,

szerokość 203 mm,
szerokość 163,5 mm,
wysokość boczków 30 mm,
wysokość boczków 29,5 mm.

d) długość 362 mm,

szerokość 208,5 mm,
szerokość 168 mm,
wysokość boczków' 28,5 mm,
wysokość boczków 28,8 mm.

18. Efy M. Groblicza I to

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Ślimak A. Stradivariusa przedstawiony jest na rysunku

20.

Menzura skrzypiec ma wymiar
a)

189 mm.

195 mm.

174 mm.

187 mm.

Platan stosujemy do
a)

wyrobienia boczków.

zabezpieczenia drewna przed szkodnikami.

malowania instrumentów.

wyrabiania podstawka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Ocenianie jakości instrumentów muzycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem: