background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
Arkadiusz Gromek 

 
 
 

 
 
 
Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów 
muzycznych 731[02].Z2.03 
 
 
 
 
 
 

 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca

 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1

Recenzenci: 
mgr Iwona Skwarek 
mgr Paweł Filipiak 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr sztuki Arkadiusz Gromek 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inŜ. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  731[02].Z2.03 
„Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów muzycznych”, zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu monter instrumentów muzycznych. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2

SPIS TREŚCI

 

 
1.

 

Wprowadzenie 

2.

 

Wymagania wstępne 

3.

 

Cele kształcenia 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

5.

 

Ćwiczenia 

11 

5.1.   Planowanie naprawy 

11 

5.2.1. Ćwiczenia 

11 

5.2.   Dobór technik, materiałów i narzędzi 

13 

5.2.3. Ćwiczenia 

13 

5.3.   Korekta, konserwacja i naprawa instrumentów muzycznych 

15 

5.3.1. Ćwiczenia  

15 

6.

 

Sprawdzian osiągnięć 

17 

7.

 

Literatura 

30 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3

1.  WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy  Państwu  poradnik  dla  nauczyciela  „Wykonywanie  napraw  i  konserwacji 

instrumentów  muzycznych”,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu  zajęć  dydaktycznych 
w szkole kształcącej w zawodzie monter instrumentów muzycznych 731[02]. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania  wstępne,  czyli  wykaz  niezbędnych  wiadomości,  które  uczeń  powinien 
posiadać, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej, 

 

cele  kształcenia  tej  jednostki  modułowej,  które  określają  umiejętności,  jakie  uczeń 
opanuje w wyniku procesu kształcenia, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

ć

wiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  sposobem  wykonania,  zalecanymi  metodami 

nauczania – uczenia się oraz wykazem środków dydaktycznych, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, zawierającą przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego, 

 

wykaz literatury dotyczącej programu jednostki modułowej. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  prowadzone  były  metodami  aktywizującymi, 

eksponującymi i praktycznymi takimi jak: 

 

pokaz z objaśnieniami, 

 

metoda tekstu przewodniego, 

 

metoda projektów, 

 

ć

wiczenia praktyczne. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane  –  indywidualne 

i zespołowe w grupach 3–7 osobowych. 

Weryfikowanie  osiągnięć  edukacyjnych  uczniów  powinno  być  prowadzone  w  trakcie 

realizacji zajęć. 

Zalecane metody sprawdzania wiedzy i umiejętności to przede wszystkim testy osiągnięć 

szkolnych i obserwacja aktywności uczniów w procesie uczenia się i w czasie wykonywania 
ć

wiczeń. 

Uczniowie  powinni  korzystać  z  pomocy  dydaktycznych,  podręczników  i  innych  źródeł 

obserwacji,  tj.  poradników,  katalogów,  instrukcji,  norm  i  Internetu.  Stanowiska  do  ćwiczeń 
powinny być wyposaŜone w niezbędne materiały i środki dydaktyczne. 

Wskazaną  formą  poszerzania  wiedzy  jest  organizowanie  wycieczek  do  muzeów, 

pracowni lutniczych i korektorskich i zakładów produkujących instrumenty 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4

 

 

 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostki modułowej 

 

731[02].Z2 

Technologia produkcji instrumentów 

muzycznych 

 

731[02].Z2.02 

Nakładanie powłok lakierniczych 

i wykończanie powierzchni 

instrumentów muzycznych 

 

731[02].Z2.03 

Wykonywanie napraw 

i konserwacji instrumentów 

muzycznych 

 

731[02].Z2.01 

MontaŜ elementów

 

instrumentów 

muzycznych 

 

731[02].Z2.04 

Wykonywanie korekty i strojenie 

instrumentów

 muzycznych 

 

731[02].Z2.05 

Ocenianie jakości instrumentów 

muzycznych 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

5

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE

 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

stosować przyrządy pomiarowo – kontrolne zgodnie z ich przeznaczeniem, 

 

organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp, 

 

rozróŜniać  instrumenty  muzyczne,  kwalifikować  je  w  grupy  instrumentów,  a  takŜe 
rozróŜniać ich części, 

 

wykonywać i odczytywać schematy, wykresy i szkice, 

 

posługiwać się dokumentacją techniczną, 

 

posługiwać się normami, 

 

pracować w grupie i indywidualnie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

6

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, 

 

ocenić stan techniczny instrumentu, 

 

zaplanować  technologię  naprawy  instrumentu  muzycznego  na  podstawie  dokumentacji 
technologicznej, 

 

obliczyć parametry akustyczne instrumentów w celu ich naprawy, 

 

dobrać materiały do naprawy instrumentu muzycznego, 

 

dobrać narzędzia i przyrządy do naprawy i konserwacji instrumentów muzycznych, 

 

wykonać  pomiary  za  pomocą  specjalistycznych  przyrządów  kontrolno-pomiarowych 
stosowanych w naprawie instrumentów muzycznych, 

 

naprawić pęknięcia i uszkodzenia powierzchni elementów instrumentów muzycznych, 

 

naprawić lub wymienić uszkodzone elementy mechanizmu, 

 

naprawić mechanizmy instrumentu muzycznego, 

 

określić  rodzaje  środków  chemicznych  stosowanych  do  konserwacji  instrumentów 
muzycznych, 

 

wykonać konserwację elementów i mechanizmów instrumentu muzycznego, 

 

obliczyć  koszt  zuŜycia  materiałów  oraz  koszt  wykonania  naprawy  instrumentu 
muzycznego, 

 

zastosować  środki  ochrony  indywidualnej  podczas  wykonywania  napraw  i  konserwacji 
instrumentów muzycznych, 

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  środowiska  oraz  ochrony 
przeciwpoŜarowej  podczas  wykonywania  napraw  i  konserwacji  instrumentów 
muzycznych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca 

 

 

 

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania: 

Monter instrumentów muzycznych 731[02] 

Moduł: 

Technologia produkcji instrumentów muzycznych 
731[02].Z2 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów 
muzycznych 731[02].Z2.03 

Temat: Organizacja napraw aerofonów. 

Cel ogólny: Stosowanie zasad naprawiania aerofonów. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

określić kolejność procesów naprawy, 

 

opisać funkcje róŜnych technik uŜywanych podczas naprawy zniszczonych elementów, 

 

rozpoznać narzędzia słuŜące do naprawy, 

 

rozpoznać materiały słuŜące do naprawy. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenia. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca indywidualna. 

 
Czas: 3 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

tablica, kreda, 

 

katalog aerofonów, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Powitanie uczniów i sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć. 

3.

 

Przeprowadzenie  pokazu  z  objaśnieniami  z  zastosowaniem  przygotowanych  pomocy 
dydaktycznych. 

4.

 

Przydzielenie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia. 

5.

 

Realizacja ćwiczenia: 

 

uczniowie zapoznają się z zasadami bhp, 

 

uczniowie poznają poszczególne techniki, 

 

uczniowie poznają materiały, 

 

uczniowie przyporządkowują chronologicznie technologie naprawy, 

 

nauczyciel nadzoruje prace uczniów i wyjaśnia wątpliwości. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

8

7.

 

Uczniowie  analizują  wykonane  ćwiczenia.  Uczniowie  prezentują  wyniki  swoich 
obserwacji. 

8.

 

Nauczyciel ocenia poprawność sformułowań i aktywność uczniów podczas zajęć. 

9.

 

Zakończenie zajęć – podziękowanie za aktywny udział w zajęciach, poŜegnanie uczniów 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

9

Scenariusz zajęć 2

 

 

Osoba prowadząca 

 

 

 

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania: 

Monter instrumentów muzycznych 731[02] 

Moduł: 

Technologia produkcji instrumentów muzycznych 
731[02].Z2 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów 
muzycznych 731[02].Z2.03 

 

Temat:  Zastosowanie  techniki  klejenia  do  łączenia  róŜnego  rodzaju  materiałów, 

słuŜących do produkcji instrumentów muzycznych. 

Cel ogólny: Charakteryzowanie rodzajów klejów i narzędzi do wykonania czynności klejenia 

i montaŜu. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

określić zastosowanie materiałów do klejenia, 

 

wymienić nazwy klejów i ich zastosowanie, 

 

określić  zasady  posługiwania  się  róŜnego  typu  pędzlami  wykorzystywanymi  w  procesie 
klejenia,  

 

przyporządkować  odpowiednie  techniki  klejenia  do  odpowiednich  etapów  budowy 
instrumentu, 

 

wykonać klejenie elementów instrumentów muzycznych. 

 
Metoda nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenia. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca w grupach 3–4 osobowych. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

zestaw klejów, 

 

ś

rodki czyszczące, 

 

pędzle do kleju, 

 

naczynie do kleju, 

 

waga szalkowa, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Powitanie uczniów i sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie głównego celu zajęć. 

3.

 

Przeprowadzenie  pokazu  z  objaśnieniem  instrumentu  lub  jego  modelu  i  wyjaśnieniem, 
dlaczego proces klejenia, jest tak istotny przy wytwarzaniu instrumentów. 

4.

 

Przydzielenie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia. 

5.

 

Przypomnienie obowiązujących zasad BHP w trakcie zajęć. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10

6.

 

Realizacja ćwiczenia: 

 

uczniowie poznają i uczą się nazw klejów i charakteryzują poznane substancje, 

 

uczniowie przyrządzają klej według wybranego przepisu, 

 

uczniowie notują uwagi i spostrzeŜenia z przeprowadzonych prób, 

 

uczniowie wykonują próbę klejenia elementów dowolnego instrumentu, 

 

nauczyciel nadzoruje prace uczniów i wyjaśnia wątpliwości. 

7.

 

Uczniowie analizują wykonane ćwiczenia.  

8.

 

Przedstawiciele grup prezentują wyniki swoich obserwacji. 

9.

 

Nauczyciel  ocenia  poprawność  sformułowań,  aktywność  uczniów  podczas  zajęć  oraz 
stopień  przestrzegania zasad BHP przez uczniów. 

10.

 

Zakończenie  zajęć  –  podziękowanie  za  aktywny  udział  w  zajęciach  i  poŜegnanie 
uczniów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11

5.  ĆWICZENIA 
 

5.1.

 

Planowanie naprawy 

 

5.1.1.

 

Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj szkic zagospodarowania sali o wymiarach 9x13 metrów, z oknami o szerokości 

3 metry, umieszczonymi centralnie z jednej strony – na pracownię przeznaczoną do naprawy, 
korekty i konserwacji instrumentów strunowych. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres  

i technikę wykonania ćwiczenia. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

określić zadania pracowni, 

2)

 

określić jej funkcję,  

3)

 

określić gabaryty naprawianych instrumentów, 

4)

 

stworzyć szkic podziału pomieszczenia, 

5)

 

zanotować napotykane problemy, 

6)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

wykaz narzędzi do rozmieszczenia, 

 

linijka skalowa, 

 

katalogi narzędzi specjalistycznych,  

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

fotografie instrumentów, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas klejenia.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

określić  zasady  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  i  ochrony  przeciwpoŜarowej, 
obowiązujące podczas zajęć, 

2)

 

sporządzić notatkę wymieniając i wyjaśniając kolejność postępowania przy klejeniu, 

3)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

 

notatnik, 

 

fotografie instrumentów i ich detali, 

 

przybory do pisania, 

 

przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpoŜarowe oraz regulaminy pracowni, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 3 

WskaŜ materiały, które będą Ci potrzebne do sporządzenia środka do czyszczenia lakieru 

nierozpuszczalnego w spirytusie.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

określić składniki środków czyszczących, 

2)

 

określić proporcje składu środków czyszczących, 

3)

 

wykonać notatkę o składnikach mieszaniny i ich właściwościach fizycznych, 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze i katalogi z ilustracjami materiałów, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13

5.2.  Dobór technik, materiałów i narzędzi 

 
5.2.1.  Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Dobierz materiały, techniki i narzędzia do sklejenia pęknięć w korpusie klarnetu. 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

określić, jakie narzędzia słuŜą do naprawy tego typu uszkodzeń, 

2)

 

określić, jakie techniki słuŜą do naprawy tego typu uszkodzeń, 

3)

 

określić, jakie materiały słuŜą do naprawy tego typu uszkodzeń, 

4)

 

zanotować, jakich materiałów technik i narzędzi naleŜy uŜyć do tego rodzaju uszkodzeń, 

5)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.  
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

instrument lub jego fotografie, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14

Ćwiczenie 2 

Zdefiniuj i opisz sposób naprawy ubytku w płycie rezonansowej kontrabasu. 

 

 

 

Rysunek do ćwiczenia 2 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

rozpoznać ilość ubytków i ich wielkość, 

2)

 

opisać rozpoznane ubytki wraz z ich wymiarami, 

3)

 

rozpoznać  techniki  do  zamontowania  elementów  uzupełniających  i  ułoŜyć  schemat 
wykonania elementów, 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

pęknięty kontrabas, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15

5.3. 

Korekta, 

konserwacja 

naprawa 

instrumentów 

muzycznych 

 
5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Opracuj schemat naprawy pęknięć w czarze klarnetu. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

rozróŜnić części klarnetu i sposób ich wytworzenia, 

2)

 

wskazać sposoby i narzędzia słuŜące do naprawy,  

3)

 

opracować schemat działania, 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

pęknięta czara klarnetu, 

 

zdjęcia klarnetów, 

 

notatnik, 

 

blok rysunkowy, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2
 

Wykonaj schemat szczegółowej naprawy ślimaka w wiolonczeli. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

scharakteryzować budowę wiolonczeli, 

2)

 

narysować  schemat  z  chronologicznym  przedstawieniem  zastosowanych  materiałów 
technik i narzędzi, 

3)

 

określić wielkość zastosowanych narzędzi i ich rodzaj, 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

 

wiolonczela i powiększone zdjęcia jej ślimaka, 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 3 

Oblicz  koszty  materiałów  naprawy  10  saksofonów.  Pracownik  pracował  20  godz.  Jego 

tygodniowy  zarobek  wyniósł  600  PLN  (w  40  godzinnym  trybie  pracy).  Jakie  są  koszty 
robocizny pracownika przy jednym saksofonie. Wszystkie materiały na remont instrumentów 
kosztowały 3500 PLN netto. Oblicz jednostkowy koszt naprawy jednego saksofonu. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

określić koszt jednej godziny pracy pracownika, 

2)

 

określić wysokość marŜy na towary z magazynu, 

3)

 

obliczyć  koszt  pracy  tego  pracownika  przy  10  saksofonach,  a  potem  koszt  pracy  przy 
naprawie jednego instrumentu, 

4)

 

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−−−−

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

notatnik, 

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

TEST 1 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  napraw 
i konserwacji instrumentów muzycznych” 

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 
 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,  

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  4  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. b, 4. d, 5. a, 6. c, 7. a, 8. a, 9. d, 10. d, 11. b, 
12. b, 13. d, 14. b, 15. b, 16 a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. a.

 

 
Plan testu 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić optymalny rodzaj oświetlenia 

Określić minimalną ilość pomieszczeń 
w pracowni korektorskiej 

Określić optymalną temperaturę barwową 

Określić minimalną powierzchnię 
pomieszczeń dla naprawy lakieru fortepianu 

Określić rodzaj nawierzchni podłogi 
w pracowni korektorskiej 

Określić przeznaczenie półek 

Zdefiniować pojęcie korekty 

Zdefiniować pojęcie renowacji 

Wskazać narzędzie do oceny zuŜycia 

10  Ocenić zuŜycie materiałów 

11  Określić środek do czyszczenia powierzchni 

lakierowanej 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18

12  Wskazać środek do wstępnego czyszczenia 

instrumentu 

13  Określić czas schnięcia 

14  Dobrać pędzel do napraw powłoki 

lakierowanej 

15  Określić materiały łatwopalne  

16  Określić budowę narzędzi przydatnych do 

klejenia 

PP 

17  Określić warunki schnięcia kleju 

PP 

18  Określić stosowanie skalpela 

PP 

19  Dobrać materiały do naprawy instrumentu 

PP 

20  Określić zastosowanie cytomierza 

C  

PP 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony 
na ich rozwiązanie. 

5.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

6.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

7.

 

Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które 
sprawiły uczniom największe trudności. 

8.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań o róŜnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 
Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwe odpowiedzi, tylko jedna jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 
rubryce  znak  X.  W  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 min. 

 

Powodzenia! 

Materiały dla ucznia:

 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Optymalny rodzaj oświetlenia dla pracy korektora to światło 

a)

 

dzienne rozproszone. 

b)

 

słoneczne bezpośrednio padające. 

c)

 

sztuczne halogenowe. 

d)

 

sztuczne ksenonowe. 

 
2.  Optymalna ilość pomieszczeń dla pracowni korektorskiej to 

a)

 

5. 

b)

 

3. 

c)

 

2. 

d)

 

1. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20

3.  NajbliŜsza temperaturze barwowej światła dziennego jest temperatura barwowa światła 

a)

 

Ŝ

arówki zwykłej. 

b)

 

jarzeniówki. 

c)

 

specjalnej Ŝarówki ze światłem białym. 

d)

 

ś

wieczki.  

 
4.    Minimalna wielkość pomieszczenia do naprawy fortepianu wynosi 

a)

 

55 m

2

 

b)

 

40 m

2

 

c)

 

60 m

2

 

d)

 

75 m

2

 
5.  Nawierzchnia podłogi w pracowni powinna być wykonana z 

a)

 

marmuru. 

b)

 

drewna. 

c)

 

ceramiki. 

d)

 

linoleum. 

 
6.  Specjalne półki powinny być przygotowane pod 

a)

 

strug ręczny. 

b)

 

politurę. 

c)

 

szlifierkę. 

d)

 

dłuta. 

 

7.  Korekta w znaczeniu szerokim to 

a)

 

ogół procesów zmierzających w celu przywrócenia pierwotnego stanu instrumentu. 

b)

 

czynności zapobiegające niszczeniu instrumentów. 

c)

 

przywrócenie funkcji starszych instrumentów. 

d)

 

to odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji. 

 

8

.

    Renowacja to 

a)

 

odnowa podniszczonych części. 

b)

 

zapobieganie zniszczeniom. 

c)

 

naprawa drobnych partii instrumentów. 

d)

 

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji. 

 
Do oceniania stopnia zuŜycia stosujemy 

a)

 

skalpel. 

b)

 

szablon. 

c)

 

nóŜ. 

d)

 

dłuto. 

 

10.  ZuŜycie materiałów oceniamy na podstawie 

a)

 

przenoszenia poszczególnych wymiarów rysunku na instrument. 

b)

 

odlewu gipsowego. 

c)

 

odlewu z masy plastycznej. 

d)

 

przenoszenia poszczególnych przymiarów i porównujemy z rysunkiem.

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21

11.  Do oczyszczenia lakieru nie rozpuszczalnego w spirytusie uŜywamy  

a)

 

szelaku. 

b)

 

spirytusu. 

c)

 

kalafonii. 

d)

 

acetonu. 

 
12.  Do wstępnego oczyszczenia instrumentu słuŜy 

a)

 

ś

rodek czyszczący. 

b)

 

mieszanina wody z mydłem. 

c)

 

politura. 

d)

 

krzemionka. 

 
13. Czas  schnięcia,  jaki  moŜna  przyjąć  dla  lakierowania  1  warstwy  lakieru  instrumentu 

wynosi 
a)

 

5 godzin. 

b)

 

20 minut. 

c)

 

12 godzin. 

d)

 

2 doby. 

 

14. Do drobnych uzupełnień lakieru stosujemy pędzel 

a)

 

retuszerski. 

b)

 

wiewiórczy. 

c)

 

okrągły. 

d)

 

płaski. 

 

15. Materiały niezdolne do samozapłonu to 

a)

 

szelak. 

b)

 

papier. 

c)

 

drewno. 

d)

 

terpentyna. 

 
16. Ścisk do klejenia korpusu składa się z 

a)

 

dwóch podkładek i śruby. 

b)

 

3 ramion i podkładek. 

c)

 

3 ramion. 

d)

 

dźwigni i przełoŜenia. 

 

17. Czas schnięcia instrumentów zaleŜy od  

a)

 

gęstości lakieru. 

b)

 

jakości podkładu. 

c)

 

gęstości pędzla. 

d)

 

jakości pędzla. 

 

18. Skalpel to  

a)

 

nóŜ kuchenny. 

b)

 

miękki nóŜ. 

c)

 

wybierak do Ŝyłki. 

d)

 

rodzaj noŜa przydatnego w otwieraniu korpusu instrumentów. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22

19. Szelak to 

a)

 

specjalny rodzaj benzoesu. 

b)

 

rodzaj składnika lakieru. 

c)

 

specjalny rodzaj kleju z pęcherzy jesiotra. 

d)

 

rodzaj kleju kazeinowego. 

 
20. Cytomierz  

a)

 

to przyrząd do mierzenia grubości płyt. 

b)

 

słuŜy do klejenia ustnika. 

c)

 

wykonany jest w kształcie litery c. 

d)

 

słuŜy do ściskania korpusu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko.......................................................................................... 

 
Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów muzycznych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1

 

 

 

2

 

 

 

3

 

 

 

4

 

 

 

5

 

 

 

6

 

 

 

7

 

 

 

8

 

 

 

9

 

 

 

10

 

 

 

11

 

 

 

12

 

 

 

13

 

 

 

14

 

 

 

15

 

 

 

16

 

 

 

17

 

 

 

18

 

 

 

19

 

 

 

20

 

 

 

Razem:   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24

TEST 2 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  napraw 
i konserwacji instrumentów muzycznych”  

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 
 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,  

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  19  zadań,  w  tym  co  najmniej  6  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. a, 4. d, 5. d, 6. d, 7. c, 8. d, 9. b, 10. a, 11. c, 
12. a, 13. a, 14. c, 15. c, 16 c, 17. a, 18. d, 19. a, 20. d, 21. a, 22. b.

 

 
Plan testu 
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić optymalne warunki oświetlenia 

Określić znaczenie pojęć 

Określić istotne cechy światła  

B  

a  

Określić wielkość pomieszczeń dla lakierowania 
fortepianu 

Określić czas schnięcia  

Określić rodzaj materiałów niebezpiecznych 

Określić minimalną ilości pomieszczeń 

A  

Wskazać pojęcia 

Rozpoznać materiały 

10  Rozpoznać techniki oceniania materiałów 

11  Określić zastosowanie materiałów  

12  Określić wiek zabytku i znajomość pojęć 

13  Określić czas schnięcia kleju 

14  Rozpoznać specyficzne narzędzia  

15  Określić pracę w warunkach ochrony 

przeciwpoŜarowej 

16  Określić sytuacje niebezpieczne 

PP 

17  Określić rodzaje narzędzi 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25

18  RozróŜnić materiały nienadające się do 

poszczególnych czynności 

C  

PP 

19  RozróŜnić narzędzie do zastosowanych 

czynności 

PP 

20  Rozpoznać narzędzia do klejenia 

PP 

21  Rozpoznać materiały i ich specyficzne 

właściwości 

PP 

22  Rozpoznać narzędzia słuŜące do naprawy 

C  

PP 

 
Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony 
na ich rozwiązanie. 

5.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

6.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

7.

 

Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które 
sprawiły uczniom największe trudności. 

8.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  22  zadania  o  róŜnym  stopniu  trudności.  Są  to  zadania  wielokrotnego 
wyboru.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwe  odpowiedzi,  tylko  jedna  jest 
prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 
rubryce  znak  X.  W  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 min. 

Powodzenia! 

 

 
Materiały dla ucznia:

 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

 

 
1.   Ściany pracowni korektorskiej powinny być 

a)

 

koloru ciemnego. 

b)

 

z materiału światłoczułego. 

c)

 

z materiału odblaskowego. 

d)

 

koloru jasnego. 

 
2.   Korekta, w wąskim znaczeniu, to 

a)

 

ogół procesów zmierzających do przywrócenia instrumentowi pierwotnego stanu. 

b)

 

czynności, naprawy jedynie drobnych części. 

c)

 

czynności, zapobiegające niszczeniu instrumentów. 

d)

 

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji. 

 
3.   Najdalsza temperaturze barwowej światła dziennego jest temperatura barwowa światła 

a)

 

lampy ultrafioletowej. 

b)

 

halogenu. 

c)

 

jarzeniówki. 

d)

 

ś

wieczki. 

 
4.   Minimalne gabaryty pomieszczenia przeznaczonego na lakiernię fortepianu wynoszą 

a)

 

5 x 6 m. 

b)

 

8 x 7m. 

c)

 

6 x 3 m. 

d)

 

3 x 5 m. 

 
5.   Klej naturalny do wyschnięcia, w temperaturze pokojowej zostawiamy na 

a)

 

6 godzin. 

b)

 

9 godzin. 

c)

 

7 godzin. 

d)

 

5 godzin. 

 
6.   Odrębna szafka w pracowni korektorskiej przeznaczona jest na 

a)

 

olej makowy. 

b)

 

politurę. 

c)

 

olejki eteryczne. 

d)

 

ś

rodki Ŝrące.  

 

7.   Minimalna ilość pomieszczeń, dla pracowni naprawy fortepianu wynosi 

a)

 

5. 

b)

 

3. 

c)

 

2. 

d)

 

1. 

 

8

.

   Konserwacja, to 

a)

 

odnowa podniszczonych części. 

b)

 

odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji. 

c)

 

naprawa drobnych partii instrumentów. 

d)

 

zapobieganie zniszczeniom. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27

9.   Do konserwacji instrumentów dętych stosuje się 

a)

 

kalafonie. 

b)

 

olejki. 

c)

 

balsamy. 

d)

 

oleje szybkoschnące. 

 

10. Liczba znanych technik spasowania elementów wynosi 

a)

 

2. 

b)

 

3. 

c)

 

4. 

d)

 

5.

 

 

11. Do mieszaniny słuŜącej do czyszczenia lakieru spirytusowego dodajemy 

a)

 

sandaraku. 

b)

 

aloesu i szelaku. 

c)

 

oleju lnianego i kwasu solnego. 

d)

 

perhydrolu, acetonu, ksylenu. 

 
12. 33-letni instrument 

a)

 

jest zabytkiem. 

b)

 

nie jest zabytkiem. 

c)

 

jest zabytkiem, ale mógłby nie być za taki uznany, na specjalny wniosek korektora. 

d)

 

nie jest zabytkiem, ale mógłby być za taki uznany, na specjalny wniosek korektora. 

 
13. Schnięcie 3 sklejonych pęknięć płyty rezonansowej trwa 

a)

 

5 godzin. 

b)

 

200 minut. 

c)

 

40 godzin. 

d)

 

26 minut. 

 

14. Do niezbędnego wyposaŜenia pracowni naprawy instrumentów muzycznych naleŜą 

a)

 

lampa przeciw insektom. 

b)

 

lapitograf. 

c)

 

dłuto płaskie. 

d)

 

komora próŜniowa.  

 

15. Maszynka do podgrzewania kleju nie moŜe być ustawiona 

a)

 

obok naczynia z pumeksem. 

b)

 

na płycie metalowej. 

c)

 

w pobliŜu materiałów takich jak alkohol i substancje Ŝrące. 

d)

 

na płycie kamiennej.  

 
16.

 

Narzędzia, których nie wykorzystujemy do naprawy instrumentów muzycznych to 

a)

 

miarka giętka. 

b)

 

Ŝ

ytomierz. 

c)

 

koszenila. 

d)

 

ś

cisk taśma. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28

17. Czas schnięcia kleju nie zaleŜy od  

a)

 

jakości włosia. 

b)

 

jakości kleju. 

c)

 

temperatury powietrza. 

d)

 

wilgotności powietrza.  

 

18. Do klejenia instrumentów nie nadaje się 

a)

 

klej zajęczy. 

b)

 

klej skórny. 

c)

 

karuk. 

d)

 

butapren. 

 

19

Ś

ciski uŜywane do naprawy pęknięć pudła rezonansowego nazywamy 

a)

 

ś

ciskami do klejenia korpusu. 

b)

 

ś

ciskami stolarskimi. 

c)

 

klamerkami. 

d)

 

ś

ciskami korektorskimi sztywnymi.  

 
20. Do klejenia uŜywamy  

a)

 

sztabki. 

b)

 

tkaniny. 

c)

 

kamertonu. 

d)

 

pędzelka.  

 
21. Najmocniejszy klej to 

a)

 

karuk. 

b)

 

rybi. 

c)

 

kazeinowy. 

d)

 

kostny. 

 
22. Duszostawiacze wykonane są z 

a)

 

drewna. 

b)

 

metalu. 

c)

 

plastiku. 

d)

 

silikonu. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko.......................................................................................... 

 
Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów muzycznych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

21 

 

22 

 

Razem:   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30

7. LITERATURA 

 

1.

 

Kamiński Wł. Świrek J.: Lutnictwo. PWM, Warszawa 1972 

2.

 

Panufnik T.: Sztuka lutnicza. Warszawa 1926  

3.

 

Panufnik T.: Technologia lutnicza. Warszawa 1934 

4.

 

Poniatowska I.: Muzyka. Słownik szkolny. WSiP, Warszawa 1991 

5.

 

Weisshar J.: Violin restoration. Landon 2000 

6.

 

strona internetowa: http://www.eorchestr.cz 

7.

 

strona internetowa: http://www.wikipedia.pl 

8.

 

strona internetowa: Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu