background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 

 
 
 
 
 
Piotr Sieczka 

 

 
 
 
 
 

Wykonywanie połączeń kształtowych 
731[02].Z1.03

 

 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Recenzenci: 
mgr Iwona Sosnowska 
mgr Ireneusz Winiarski 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Piotr Sieczka 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  731[02].Z1.03 
„Wykonywanie  połączeń  elementów  instrumentów  muzycznych”,  zawartego  w  modułowym 
programie nauczania dla zawodu monter instrumentów muzycznych. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

SPIS TREŚCI 

 
1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

14 

5.1. Wykonywanie połączeń nierozłącznych 

14 

5.1.1. Ćwiczenia 

14 

5.2. Wykonywanie połączeń rozłącznych 

16 

5.2.1. Ćwiczenia 

16 

5.3. Wykonywanie połączeń stolarskich 

19 

5.3.1. Ćwiczenia 

19 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 
7.  Literatura
 
 

21 
38 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1.  WPROWADZENIE 
 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

 

monter instrumentów muzycznych. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróżnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako  pomoc  w  realizacji  jednostki  modułowej  dla  uczniów  przeznaczony  jest  Poradnik 

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika 
do nich adresowanego. 

Materiał  nauczania  (w  Poradniku  dla  ucznia)  podzielony  jest  na  rozdziały,  które 

zawierają  podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazanym  jest 
zwrócenie uwagi na następujące elementy: 

 

materiał  nauczania  –  w  miarę  możliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  ważnej 
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu 
technicznego ze zrozumieniem, 

 

pytania  sprawdzające  mają  wykazać,  na  ile  uczeń  opanował  materiał  teoretyczny  i  czy 
jest  przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić 
uczniom  samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania,  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów, 
opracowanie  odpowiedzi  na  pytania –  w drodze  ukierunkowanej  dyskusji. Druga  forma 
jest  korzystniejsza,  ponieważ  nauczyciel  sterując  dyskusją  może  uaktywniać  wszystkich 
uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

 

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 
ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 
teoretyczną  oraz  opanować  nowe  umiejętności.  Przedstawiono  dosyć  obszerną 
propozycję  ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia, 
uwzględniając  różne  możliwości  ich    realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które 
z zaproponowanych  ćwiczeń  jest    w  stanie  zrealizować  przy  określonym  zapleczu 
techniczno  dydaktycznym  szkoły.  Prowadzący  może  również  zrealizować  ćwiczenia, 
które sam opracował, 

 

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest 
udzielenie  odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  samodzielnie  czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia,  powinien  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie 
określonego  zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do 
tych  zagadnień  wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem 
niezrozumienia  przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

w trakcie  nauczania.  W tym  miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od 
jego postawy, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. 
Uczeń  nie  zainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie 
w pełni  umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzać  tak  zwaną 
„ciekawość  wiedzy”.  Potwierdzenie  opanowania  materiału  nauczania  rozdziału  może 
stanowić  podstawę  dla  nauczyciela  do  sprawdzenia  wiedzy  i  umiejętności  ucznia  z  tego 
zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać  uwagę  na 
predyspozycje ucznia, ocenić, czy ma on większe uzdolnienia manualne, czy może lepiej 
radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

 

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z  zakresu 
całej  jednostki  modułowej  i  należy  je  wykorzystać  do  oceny  uczniów,  a  wyniki 
osiągnięte  przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej 
nauczyciela  realizującego  tę  jednostkę  modułową.  Każdemu  zadaniu  testu  przypisano 
określoną  liczbę  możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa 
uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według 
własnego  projektu  oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  Należy  pamiętać,  żeby  tak 
przeprowadzić  proces  oceniania  ucznia,  aby  umożliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie 
umiejętności. 

 

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

 

pokaz, 

 

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne), 

 

projektów, 

 

przewodniego tekstu. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

731[02].Z1 

Techniki wytwarzania 

elementów instrumentów 

muzycznych 

731[02].Z1.01 

Dobieranie materiałów 

konstrukcyjnych 

731[02].Z1.02 

Obsługa maszyn i urządzeń 

stosowanych w produkcji 

instrumentów muzycznych 

731[02].Z1.03 

Wykonywanie połączeń 

kształtowych 

731[02].Z1.04 

Wykonywanie połączeń 

klejonych 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

– 

stosować jednostki układu SI, 

– 

posługiwać się rysunkiem technicznym, 

– 

posługiwać się pojęciem siły,  

– 

posługiwać się podstawowymi zależnościami wytrzymałościowymi, 

– 

klasyfikować instrumenty muzyczne, 

– 

klasyfikować materiały konstrukcyjne, 

– 

dobierać materiały konstrukcyjne, 

– 

korzystać z różnych źródeł informacji,

 

– 

pracować w grupie.

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3.  CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, 

 

sklasyfikować połączenia kształtowe, 

 

dobrać złącza do rodzaju materiału i konstrukcji wyrobu, 

 

dobrać narzędzia niezbędne do wykonania połączeń kształtowych, 

 

przygotować powierzchnie łączonych elementów do wykonania połączeń kształtowych, 

 

dobrać elementy pośredniczące do wykonania połączeń rozłącznych, 

 

dobrać pasowanie łączonych elementów, 

 

wykonać połączenia gwintowe, 

 

wykonać połączenie wciskowe, 

 

wykonać połączenia kołkowe, 

 

wykonać połączenia sworzniowe, 

 

wykonać połączenia klinowe i wpustowe, 

 

sklasyfikować połączenia stolarskie, 

 

przygotować powierzchnie łączonych detali do wykonania połączeń stolarskich, 

 

dobrać łączniki niezbędne do wykonania połączeń stolarskich, 

 

wykonać złącza w połączeniach wzdłużnych, 

 

wykonać złącza w połączeniach narożnikowych i kątowych, 

 

wykonać złącza w połączeniach krzyżowych i półkrzyżowych, 

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  ochrony  przeciwpożarowej 
podczas wykonywania połączeń kształtowych.

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 
Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca    

 

 

..…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania:  Monter instrumentów muzycznych. 731[02] 
Moduł: 

Techniki 

wytwarzania 

instrumentów 

muzycznych 

731[02].Z1 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie połączeń kształtowych 731[02].Z1.03 

 

Temat:  Wykonywanie  montażu  połączenia  sworzniowego  zgodnie  z  załączoną 

instrukcją techniczną. 

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności montażu połączeń kształtowych. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

zastosować  zasady  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  podczas  wykonywania  prac 
montażowych, 

 

określić budowę i zastosowanie połączeń kształtowych, 

 

wskazać sposoby montowania połączeń sworzniowych, 

 

opracować plan montażu zgodnie z dokumentacją techniczną, 

 

zorganizować stanowisko pracy, 

 

dobrać i zastosować przyrządy kontrolno – pomiarowe, 

 

dobrać i zastosować narzędzia i przyrządy robocze do montażu połączeń sworzniowych, 

 

zmontować połączenie sworzniowe zgodnie z dokumentacją, 

 

ocenić jakość wykonanego połączenia. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:  

 

organizowanie i planowanie zajęć, 

 

pracy w zespole, 

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda ćwiczeń praktycznych. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

uczniowie pracują w grupach dwuosobowych. 

 

Czas: 2 godziny dydaktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego, 

 

środki ochrony indywidualnej, 

 

dokumentacja techniczna połączenia, 

 

elementy łączone, 

 

sworzeń, 

 

elementy zabezpieczające sworzeń przed przesuwaniem się, 

 

narzędzia monterskie, 

 

przyrządy kontrolno – pomiarowe, 

 

pytania prowadzące, 

 

papier formatu A4, pisaki. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Zadanie dla ucznia 

 

zidentyfikuj poszczególne elementy wchodzące w skład połączenia sworzniowego, 

 

dobierz środki ochrony indywidualnej, 

 

określ plan wykonania połączenia, 

 

dobierz przyrządy kontrolno-pomiarowe, 

 

dobierz niezbędne narzędzia montażowe, 

 

wykonaj połączenie sworzniowe, 

 

oceń jakość wykonanego połączenia. 

 
Przebieg zajęć: 
 
Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych. 
4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 

 

Faza właściwa 

Praca metodą ćwiczeń praktycznych. 

 

Faza I. Informacje 

Pytania prowadzące: 

1.  Jakie wyróżnia się rodzaje połączeń sworzniowych? 
2.  Kiedy stosuje się połączenia sworzniowe? 
3.  Jak pasowane są sworznie w połączeniach spoczynkowych, a jak w ruchowych? 
4.  Jakie wyróżnia się rodzaje sworzni? 
5.  Co to znaczy, że sworznie są elementami znormalizowanymi? 
6.  W jakim celu stosuje się w połączeniach podkładki i zawleczki? 
7.  Jakie czynności wykonuje się podczas montażu połączenia sworzniowego? 
8.  Od czego uzależniony jest sposób osadzenia sworzni podczas montażu połączenia? 
9.  Od  czego  uzależniony  jest  dobór  narzędzi  roboczych  i  kontrolno-pomiarowych  do 

montażu połączenia sworzniowego? 

10.  Jakie stosuje się sposoby zabezpieczania połączeń sworzniowych? 
 
Faza II. Planowanie 

Uczniowie określają: 

1.  Sposób wykonania niezbędnych pomiarów, 
2.  Sposób dobrania narzędzi montażowych, 
3.  Kolejność wykonywania czynności montażowych, 
4.  Sposób oceny poprawności wykonanego połączenia sworzniowego. 
 
Faza III. Ustalenie 
1.  Uczniowie  ustalają  cechy  charakterystyczne  połączenia  sworzniowego  na  podstawie 

dokumentacji technicznej, 

2.  Uczniowie ustalają sposób wykonania połączenia sworzniowego, 
3.  Uczniowie ustalają sposób oceny jakości wykonanego połączenia. 
 
Faza IV. Wykonanie 
1.  Uczniowie identyfikują elementy niezbędne do wykonania montażu połączenia. 
2.  Uczniowie wykonują niezbędne pomiary, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

3.  Uczniowie wykonują montaż połączenia sworzniowego, 
4.  Uczniowie oceniają jakość montażu. 
 
Faza V. Sprawdzanie 
1.  Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonania połączenia sworzniowego. 
2.  Uczniowie sprawdzają zgodność wykonanego połączenia z dokumentacją techniczną. 
 
Faza VI. Analiza końcowa 

Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  rozwiązania  zadania  sprawiły 

im trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  zadanie,  wskazać,  jakie  umiejętności 
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 
 
Praca domowa 

Rozpoznaj rodzaje połączeń kształtowych na podstawie analizy otrzymanych rysunków. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
– 

anonimowa  ankieta  ewaluacyjna  dotycząca  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca    

 

 

..…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania:  Monter instrumentów muzycznych. 731[02] 
Moduł: 

Techniki 

wytwarzania 

instrumentów 

muzycznych 

731[02].Z1 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie połączeń kształtowych 731[02].Z1.03 

 

Temat:  Wykonywanie  połączenia  czopowego  krytego  zgodnie  z  załączoną  instrukcją 

techniczną. 

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności wykonywania połączeń stolarskich. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

zastosować  zasady  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  podczas  wykonywania  prac 
stolarskich, 

 

określić budowę i zastosowanie połączeń czopowych, 

 

wskazać sposoby wykonywania połączeń czopowych, 

 

opracować plan wykonania połączenia zgodnie z dokumentacją techniczną, 

 

zorganizować stanowisko pracy, 

 

dobrać i zastosować przyrządy kontrolno – pomiarowe, 

 

dobrać i zastosować narzędzia niezbędne do wykonania połączenia czopowego, 

 

wykonać połączenie czopowe kryte, 

 

ocenić jakość wykonanego połączenia. 

 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:  

 

organizowanie i planowanie zajęć, 

 

pracy w zespole, 

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda ćwiczeń praktycznych. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

uczniowie pracują w grupach  dwuosobowych. 

 
Czas: 
2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne
 

 

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego, 

 

środki ochrony indywidualnej, 

 

dokumentacja techniczna połączenia, 

 

elementy graniakowe do wykonania połączenia, 

 

narzędzia stolarskie niezbędne do wykonania połączeń czopowych krytych, 

 

przyrządy kontrolno – pomiarowe, 

 

pytania prowadzące, 

 

papier formatu A4, pisaki. 

 
Zadanie dla ucznia 

 

zidentyfikuj materiały niezbędne do wykonania połączenia czopowego krytego, 

 

dobierz środki ochrony indywidualnej, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

 

określ plan wykonania połączenia, 

 

dobierz przyrządy kontrolno – pomiarowe, 

 

dobierz niezbędne narzędzia do wykonania czopu i gniazda, 

 

wykonaj czop, 

 

wykonaj gniazdo, 

 

dopasuj czop i gniazdo i wykonaj połączenie czopowe, 

 

oceń jakość wykonanego połączenia. 

 
Przebieg zajęć: 

 

Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych. 
4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 

 

Faza właściwa 

Praca metodą ćwiczeń praktycznych. 

 

Faza I. Informacje 

Pytania prowadzące: 

1.  Jakie wyróżnia się rodzaje połączeń czopowych? 
2.  Jakie jest zastosowane połączeń czopowych? 
3.  Jakie narzędzia są niezbędne do wykonania czopa? 
4.  Jakie narzędzia są niezbędne do wykonania gniazda? 
5.  Jakie narzędzia są niezbędne do wykończenia powierzchni gniazda i czopu? 
6.  Jaka jest kolejność wykonania montażu połączenia czopowego? 
7.  W jaki sposób dopasowuje się powierzchnie czopa i gniazda? 
8.  W jaki sposób ocenia się jakość połączenia czopowego? 
 
Faza II. Planowanie 

Uczniowie określają: 

1.  Sposób wykonania niezbędnych pomiarów, 
2.  Sposób dobrania narzędzi stolarskich, 
3.  Sposób wykonania czopa i gniazda, 
4.  Sposób oceny poprawności wykonanego połączenia czopowego. 
 
Faza III. Ustalenie 
1.  Uczniowie  ustalają  cechy  charakterystyczne  połączenia  czopowego  na  podstawie 

dokumentacji technicznej, 

2.  Uczniowie ustalają sposób wykonania połączenia czopowego krytego, 
3.  Uczniowie ustalają sposób oceny jakości wykonanego połączenia. 

 

Faza IV. Wykonanie 
1.  Uczniowie identyfikują elementy niezbędne do wykonania połączenia czopowego, 
2.  Uczniowie trasują linie ułatwiające obróbkę, 
3.  Uczniowie wykonują czop, 
4.  Uczniowie wykonują gniazdo, 
5.  Uczniowie dopasowują czop do gniazda. 
6.  Uczniowie wykonują połączenie czopowe kryte. 
7.  Uczniowie oceniają jakość wykonanego połączenia stolarskiego. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

Faza V. Sprawdzanie 
1.  Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonania połączenia czopowego. 
2.  Uczniowie sprawdzają zgodność wykonanego połączenia z dokumentacją techniczną. 
 
Faza VI. Analiza końcowa 

Uczniowie wraz z  nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły  im 

trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać,  jakie umiejętności  były 
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 
 
Praca domowa 

Rozpoznaj rodzaje połączeń stolarskich na podstawie analizy otrzymanych rysunków. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
– 

anonimowa  ankieta  ewaluacyjna  dotycząca  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

5.  ĆWICZENIA

 

 
5.1.  Wykonywanie połączeń nierozłącznych 

 
5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Połącz dwa elementy instrumentu muzycznego za pomocą lutowania. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  4.1.1.2.  Materiału  nauczania  dotyczącego  wykonywania  połączeń  lutowanych. 
Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się lutownicą elektryczną. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zapoznać się z technologią wykonywania połączeń lutowanych, 
4)  przygotować przyrządy i materiały niezbędne do wykonania lutowania, 
5)  dobrać środki ochrony indywidualnej, 
6)  oczyścić łączone powierzchnie w sposób mechaniczny, 
7)  przygotować łączone powierzchnie chemicznie, 
8)  wykonać lutowanie z zastosowaniem niezbędnych topników, 
9)  ocenić jakość wykonanego połączenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

zeszyt przedmiotowy, 

– 

instrukcja wykonania ćwiczenia, 

– 

łączone elementy instrumentów muzycznych, 

– 

materiały niezbędne do wykonania lutowania – lut, topniki, odczynniki chemiczne, papier 
ścierny, pilniki, 

– 

lutownica lub palnik acetylenowo – tlenowy, 

– 

środki ochrony indywidualnej – rękawice, okulary ochronne. 

 

Ćwiczenie 2 

Oblicz wytrzymałość spoiny lutowniczej. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  4.1.1.2.  Materiału  nauczania  dotyczącego  wykonywania  połączeń  lutowanych. 
Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się zależnościami wytrzymałościowymi. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  określić rodzaj połączenia lutowniczego, 
4)  zmierzyć wymiary lutowiny, 
5)  określić naprężenia dopuszczalne materiału lutu na naprężenia ścinające, 
6)  wykonać niezbędne obliczenia, 
7)  określić maksymalną siłę, jaką może być obciążone połączenie lutownicze. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

zeszyt przedmiotowy, 

– 

instrukcja wykonania ćwiczenia, 

– 

połączone lutowaniem elementy instrumentów muzycznych, 

– 

przyrządy pomiarowe – suwmiarki, 

– 

papier formatu A4 do zanotowania obliczeń. 

 
Ćwiczenie 3 

Oblicz  minimalne  naciski  w  połączeniu  wciskowym,  które  zapewnią  przeniesienie  siły 

wzdłużnej obciążającej połączenie. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  4.1.1.4.  Materiału  nauczania  dotyczącego  wykonywania  połączeń  wciskowych. 
Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się zależnościami wytrzymałościowymi. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  określić gatunek materiału połączonych elementów, 
4)  określić współczynnik tarcia ślizgowego dla materiałów połączonych elementów, 
5)  określić średnicę połączenia – d, 
6)  określić długość połączenia – i
7)  obliczyć pole powierzchni styku – S,  
8)  wykonać niezbędne obliczenia, 
9)  określić minimalny wymagany nacisk na powierzchni styku łączonych elementów. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

zeszyt przedmiotowy, 

– 

instrukcja wykonania ćwiczenia, 

– 

połączone za pomocą wcisku elementy instrumentów muzycznych, 

– 

przyrządy pomiarowe – suwmiarki, 

– 

papier formatu A4 do zanotowania obliczeń. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

5.2.  Wykonywanie połączeń rozłącznych 

 
5.2.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj połączenie kołkowe, zgodnie z załączoną dokumentacją techniczną. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.2.1.1. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń kołkowych. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym, 
4)  dokonać analizy dokumentacji technicznej montowanego połączenia, 
5)  oczyścić łączone elementy, 
6)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni, 
7)  ustalić kolejność czynności podczas montażu, 
8)  dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne, 
9)  dokonać montażu, 
10)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

stół montażowy, 

– 

środki czyszczące,  

– 

narzędzia  i  przyrządy  montażowe  i  kontrolno  –  pomiarowe  dostosowane  do  wymagań 
dokumentacji technicznej, 

– 

elementy do montażu zgodnie z dokumentacją techniczną. 

 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj montaż połączenia wpustowego, zgodnie z załączoną dokumentacją techniczną. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.2.1.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń wpustowych.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

4)  dokonać analizy dokumentacji technicznej montowanego połączenia, 
5)  oczyścić łączone elementy, 
6)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni, 
7)  ustalić kolejność czynności podczas montażu, 
8)  dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne, 
9)  dokonać montażu, 
10)  dokonać oceny poprawności wykonanego montażu. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

instrukcja do wykonania ćwiczenia, 

– 

stół montażowy, 

– 

środki czyszczące, 

– 

narzędzia  i  przyrządy  montażowe  i  kontrolno  –  pomiarowe  dostosowane  do  wymagań 
dokumentacji technicznej, 

– 

elementy do montażu zgodnie z załączoną dokumentacją. 

 
Ćwiczenie 3 

Wykonaj montaż połączenia klinowego, zgodnie z załączoną dokumentacją techniczną. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.2.1.2. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń klinowych. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym, 
4)  dokonać analizy dokumentacji technicznej montowanego połączenia, 
5)  oczyścić łączone elementy, 
6)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni, 
7)  ustalić kolejność czynności podczas montażu, 
8)  dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne, 
9)  dokonać montażu, 
10)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

stół montażowy, 

– 

środki do czyszczenia, w tym czyściwo, 

– 

narzędzia  i  przyrządy  montażowe  i  kontrolno  –  pomiarowe  dostosowane  do  wymagań 
dokumentacji technicznej, 

– 

elementy do montażu zgodnie z dokumentacją techniczną. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

Ćwiczenie 4 

Dokonaj montażu elementów mechanizmów klarnetu lub saksofonu, z użyciem połączeń 

gwintowych. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.2.1.4. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń gwintowych. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym, 
4)  dokonać analizy rysunku do ćwiczenia, 
5)  oczyścić łączone elementy, 
6)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni, 
7)  ustalić kolejność czynności podczas montażu, 
8)  dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne, 
9)  dokonać montażu, 
10)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

stół montażowy, 

– 

narzędzia i przyrządy pomiarowe, 

– 

śruby, nakrętki koronkowe, zawleczki, 

– 

blachy do skręcenia, 

– 

klucze: płaski i nasadowy, 

– 

wkrętak. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

5.3.  Wykonywanie połączeń stolarskich 

 
5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj  połączenie  widlicowe  proste  pojedyncze,  zgodnie  z  załączoną  dokumentacją 

techniczną. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń stolarskich. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku stolarskim, 
4)  dokonać analizy dokumentacji technicznej wykonywanego połączenia, 
5)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, 
6)  ustalić kolejność czynności podczas wykonywania połączenia, 
7)  wytrasować linie cięcia, 
8)  dobrać narzędzia do wykonania złącza, 
9)  wykonać złącze stolarskie zgodnie z dokumentacją, 
10)  dokonać oceny poprawności wykonanego złącza. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

instrukcja do wykonania ćwiczenia, 

– 

stół stolarski, 

– 

przyrządy do trasowania, 

– 

piły, dłuta, pilniki i inne narzędzia niezbędne do wykonania połączenia. 

– 

elementy graniakowe do wykonania połączenia. 

 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj  połączenie  zakładkowe  krzyżowe  proste,  zgodnie  z  załączoną  dokumentacją 

techniczną. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń stolarskich. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku stolarskim, 
4)  dokonać analizy dokumentacji technicznej wykonywanego połączenia, 
5)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, 
6)  ustalić kolejność czynności podczas wykonywania połączenia, 
7)  wytrasować linie cięcia, 
8)  dobrać narzędzia do wykonania złącza, 
9)  wykonać złącze stolarskie zgodnie z dokumentacją, 
10)  dokonać oceny poprawności wykonanego złącza. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

instrukcja do wykonania ćwiczenia, 

– 

stół stolarski, 

– 

przyrządy do trasowania, 

– 

piły, dłuta, pilniki i inne narzędzia niezbędne do wykonania połączenia. 

– 

elementy graniakowe do wykonania połączenia. 

 
Ćwiczenie 3 

Wykonaj złącze czopowe kryte, zgodnie z załączoną dokumentacją.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału 4.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń stolarskich. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku stolarskim, 
4)  dokonać analizy dokumentacji technicznej wykonywanego połączenia, 
5)  sprawdzić wymiary łączonych elementów, 
6)  ustalić kolejność czynności podczas wykonywania połączenia, 
7)  wytrasować linie cięcia, 
8)  dobrać narzędzia i wykonać złącze stolarskie zgodnie z dokumentacją, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonanego złącza. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenie, 

 

tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

instrukcja do wykonania ćwiczenia, 

– 

stół stolarski, 

– 

przyrządy do trasowania, 

– 

piły, dłuta, pilniki i inne narzędzia niezbędne do wykonania połączenia, 

– 

elementy graniakowe do wykonania połączenia. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 
 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  połączeń 
kształtowych” 
 

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania  1,  2,  3,  4,  5,  6,  7,  8,  9,  10,  11,  12,  13,  14,  15,  16,  17,  18,  19  są  z  poziomu 
podstawowego, 

− 

zadania 20, 21, 22, 23, 24 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi1. c, 2. a, 3. b, 4. a, 5. d, 6. b, 7. c, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b, 
12. a, 13. c, 14. d, 15. c, 16. a, 17. d, 18. b, 19. b, 20. a, 21. d, 22. b, 23. a, 24. d 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić konstrukcję połączenia wpustowego 

2   

Określić rolę kołków jako elementów 
ustalających 

3    Rozpoznać połączenie sprężyste 

4   

Określić rolę przygotowania powierzchni 
przeznaczonej do klejenia

 

5    Rozpoznać rodzaj złącza lutowanego 

6    Określić rolę topników w procesie lutowania 

7   

Określić sposób wykonania połączenia 
rozprężnego 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

8   

Określić sposób obciążania połączenia 
lutowanego 

9    Określić sposób obliczania długości wpustu 

10  Rozpoznać konstrukcję połączenia kołkowego 

a

 

11 

Rozpoznać konstrukcję połączenia 
sworzniowego 

12  Rozpoznać parametry geometryczne gwintu  

13 

Określić czynnik wpływający na 
samohamowność gwintu 

14 

Określić rolę obróbki skrawaniem podczas 
wykonywania połączeń stolarskich 

15 

Określić kolejność doboru strugów podczas 
obróbki 

c

 

16  Rozpoznać połączenie stolarskie czopowe kryte 

17 

Rozpoznać połączenie stolarskie czopowe 
zatyczkowe 

18  Określić techniki obróbki skrawaniem drewna 

19 

Określić wpływ parametrów geometrycznych 
ostrza na siły skrawania 

20 

Obliczyć wartość naprężeń stycznych w spoinie 
lutowniczej 

PP 

21 

Dobrać narzędzia stolarskie do wykonania 
wskazanego elementu 

PP 

22 

Obliczyć wartości parametrów geometrycznych 
spoiny lutowniczej 

PP 

23 

Obliczyć wartość nacisków minimalnych w 
połączeniu wciskowym 

PP 

24 

Obliczyć wartości parametrów geometrycznych 
połączenia wciskowego 

PP 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 
Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  24  zadania.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Niektóre  zadania  wymagają  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed 

wskazaniem poprawnego wyniku. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 60 minut. 
 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  W połączeniu wpustowym spoczynkowym, wpust jest 

a)  mocno wciśnięty w rowek czopa i luźno osadzony w rowku piasty. 
b)  luźno wciśnięty w rowek czopa i luźno osadzony w rowku piasty. 
c)  mocno wciśnięty w rowek czopa i mocno wciśnięty w rowku piasty. 
d)  luźno wciśnięty w rowek czopa i mocno osadzony w rowku piasty. 

 
2.  Kołki w połączeniu przedstawionym na rysunku zamontowano w celu 

a)  ustalenia położenia łączonych części. 
b)  ruchomego połączenia elementów. 
c)  prowadzenia łączonych części podczas montażu. 
d)  wypełnienia otworów technologicznych. 

 

 

 

3.  Połączenie sprężyste to połączenie 

a)  wpustowe. 
b)  wciskowe. 
c)  lutowane. 
d)  kołkowe. 

 

4.  Przygotowanie powierzchni do klejenia polega na stworzeniu warunków, w których 

a)  może wystąpić adhezja, kohezja oraz zwilżanie klejem. 
b)  nie trzeba będzie używać dużych sił docisku łączonych elementów. 
c)  obydwie klejone powierzchnie będą szczególnie gładkie. 
d)  można będzie zastosować dowolny rodzaj kleju. 

 
5.  Złącze lutowane przedstawione na rysunku to złącze 

a)  narożne. 
b)  zakładkowe. 
c)  przylgowe. 
d)  nakładkowe. 

 

 
6.  W procesie lutowania topniki 

a)  są niezbędne do roztopienia lutu. 
b)  chronią roztopiony lut przed utlenianiem. 
c)  poprzez  proces  odparowania  chronią  materiał  rodzimy  elementów  łączonych  przed 

przegrzaniem. 

d)  nie są używane (stosowane są podczas spawania). 

 
7.  Przed montażem czop jest oziębiany, gdy wykonywane jest połączenie 

a)  wpustowe. 
b)  skurczowe. 
c)  rozprężne. 
d)  wciskowe. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

8.  Połączenie lutowane i klejone powinno być obciążone tak, by pracowało na 

a)  ściskanie. 
b)  ścinanie. 
c)  rozciąganie. 
d)  zginanie. 

 
9.  Długość wpustu oblicza się z warunku wytrzymałościowego na 

a)  ściskanie. 
b)  ścinanie. 
c)  rozciąganie. 
d)  naciski powierzchniowe. 

 

10.  Rysunek przedstawia połączenie 

a)  kołkowe. 
b)  sworzniowe. 
c)  wpustowe. 
d)  nitowe.  

 

 
11.  Na rysunku przedstawione jest połączenie 

a)  wpustowe. 
b)  sworzniowe. 
c)  kołkowe. 
d)  nitowe.  

 

 
12.  Parametry geometryczne gwintu zewnętrznego to 

a)  d

1

  –  średnica  rdzenia,  d

2

  –  średnica  podziałowa, 

d – średnica gwintu śruby, 

α

 – kąt zarysu. 

b)  d

1

  –  średnica  podziałowa,  d

2

  –  średnica 

nominalna,  d  –  średnica  gwintu  śruby, 

α

  –  kąt 

zarysu. 

c)  d

1

  –  średnica  rdzenia,  d

2

  –  średnica  podziałowa, 

d  –  średnica  gwintu  śruby, 

α

  –  kąt  wzniosu  linii 

śrubowej. 

d)  d

1

  –  średnica  stóp,  d

2

  –  średnica  podziałowa, 

d – średnica głów, 

α

 – kąt zarysu. 

 
13.  Parametrem, wpływającym na samohamowność gwintu jest 

a)  średnica podziałowa. 
b)  średnica nominalna gwintu. 
c)  kąt wzniosu linii śrubowej. 
d)  lewozwojność. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

14.  Obróbkę  skrawaniem  drewna  podczas  wykonywania  połączeń  stolarskich  wykonuje  się 

w celu 
a)  utwardzenia powierzchni obrabianej. 
b)  oczyszczenia powierzchni obrabianej. 
c)  zwiększenia grubości elementów łączonych. 
d)  nadania odpowiedniej grubości i kształtu elementowi obrabianemu. 

 
15.  Podczas strugania używamy strugów w kolejności 

a)  równiak, gładzik zdzierak. 
b)  równiak, zdzierak, gładzik.  
c)  zdzierak, równiak, gładzik. 
d)  spust, równiak, gładzik. 

 
16.  Rysunek przedstawia połączenie 

a)  czopowe kryte. 
b)  czopowe półkryte. 
c)  widlicowe. 
d)  wręgowe proste. 

 

 
17.  Rysunek przedstawia połączenie 

a)  czopowe kryte. 
b)  czopowe półkryte. 
c)  widlicowe. 
d)  czopowe zatyczkowe. 

 

 
18.  Metali nie można obrabiać za pomocą 

a)  cięcia piłą. 
b)  strugania strugami. 
c)  szlifowania papierem ściernym. 
d)  pilnikowania pilnikami. 

 
19.  Im  większy  jest  kąt  skrawania  w  strugu,  tym  gładszą  powierzchnię  otrzymujemy  

i jednocześnie 
a)  tym lżej jest strugać. 
b)  tym ciężej jest strugać. 
c)  osłabiamy powierzchnię obrabianą. 
d)  utwardzamy powierzchnię obrabianą. 

 
20.  Wartość  naprężeń  stycznych  w  spoinie  lutowniczej  o  szerokości  b  =  25  mm  i długości 

l = 20 mm, na którą działa siła ścinająca F = 125 N wynosi 
a)  0,25 MPa. 
b)  2,5 MPa. 
c)  25 MPa. 
d)  5 MPa. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

21.  Narzędzia niezbędne do wykonania otworu w drewnie, przedstawionego na rysunku to 

a)  strug, zestaw wierteł trepanacyjnych. 
b)  wiertło kręte do drewna, wiertło trepanacyjne. 
c)  wiertło kręte do drewna, frez czołowy. 
d)  wiertło kręte do drewna, zestaw dłut. 

 

 
22.  Minimalna  długość  l  spoiny  lutowniczej,  zapewniająca  bezpieczne  przeniesienie 

obciążenia  siłą  F  =  500  N  na  rysunku,  przy  założeniu,  że  naprężenie  dopuszczalne 
na ścinanie dla materiału lutu k

t

 = 2 MPa wynosi 

 

 

 

a)  

 125 mm. 

b)  

 12,5 mm. 

c)  

 20 mm. 

d)  

 25,5 mm. 

 
23.  Minimalne  naciski  p

t

  w  połączeniu  wciskowym,  które  zapewnią  przeniesienie  siły 

wzdłużnej  F  =  620  N  obciążającej  połączenie,  przy  założeniu,  że  średnica  powierzchni 
styku  łączonych  elementów  d  =  18  mm,  długości  połączenia  wciskowego  l  =  25 mm, 
współczynnika tarcia ślizgowego dla materiału łączonych elementów 

µ = 0,24 wynoszą 

a)  p

t

 

 1,83 MPa. 

b)  p

t

 

 24 MPa. 

c)  p

t

 

 0,183 MPa. 

d)  p

t

 

 2,4 MPa. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

24.  Minimalna długość połączenia wciskowego, która zapewni przeniesienie siły wzdłużnej 

F  =  550  N  obciążającej  połączenie,  przy  założeniu,  że  średnica  powierzchni  styku 
łączonych elementów d = 8 mm, dopuszczalnego naciski powierzchniowe p

2.5 MPa, 

współczynnika tarcia ślizgowego dla materiału łączonych elementów 

µ = 0,24 wynosi 

a)  

 12,5 mm. 

b)  

 22,5 mm. 

c)  

 66 mm. 

d)  

 36,5 mm. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 

Wykonywanie połączeń kształtowych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

21 

 

22 

 

23 

 

24 

 

Razem: 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

Test 2 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  połączeń 
kształtowych” 

 

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, są poziomu podstawowego, 

− 

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są  poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11  zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi1. a, 2. c, 3. a, 4. b, 5. b, 6. c, 7. d, 8. b, 9. c, 10. a, 11. d, 
12. d, 13. c, 14. a, 15. c, 16. b, 17. d, 18. a, 19. c, 20. b. 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad.

 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1    Określić typ połączenia wpustowego 

2   

Określić funkcję kołka w połączeniu 
kołkowym 

3   

Określić cel przygotowywania powierzchni 
przed lutowaniem 

4    Rozpoznać rodzaj połączenia 

5    Rozpoznać rodzaj połączenia 

6    Określić rodzaj złącza lutowanego 

7   

Określić warunek wytrzymałościowy do 
obliczania parametrów geometrycznych spoiny 
lutowniczej 

8   

Określić warunek wytrzymałościowy do 
obliczania parametrów geometrycznych 
połączenia wciskowego 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

9    Rozpoznać połączenie wpustowe 

10    Rozpoznać połączenie kołkowe 

a

 

11    Określić parametry geometryczne gwintu 

12    Rozpoznać połączenia stolarskie 

13    Rozpoznać połączenia stolarskie 

14    Rozpoznać połączenia stolarskie 

15   

Rozpoznać techniki obróbki skrawaniem 
drewna 

c

 

16   

Dobrać narządza do wykonania połączenia 
czopowego 

PP 

17    Obliczyć naciski w połączeniu wciskowym 

PP 

18   

Obliczyć naprężenia styczne w spoinie 
klejowej 

PP 

19    Obliczyć parametry połączenia wciskowego 

PP 

20    Obliczyć parametry połączenia lutowanego 

PP 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 
Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadania.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Niektóre  zadania  wymagają  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed 

wskazaniem poprawnego wyniku. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 60 minut. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  W połączeniu wpustowym suwliwym, wpust jest 

a)  mocno wciśnięty w rowek czopa i luźno osadzony w rowku piasty. 
b)  luźno wciśnięty w rowek czopa i luźno osadzony w rowku piasty. 
c)  mocno wciśnięty w rowek czopa i mocno wciśnięty w rowku piasty. 
d)  luźno wciśnięty w rowek czopa i mocno osadzony w rowku piasty. 

 
2.  Kołek w połączeniu przedstawionym na rysunku zamontowano w celu 

a)  prowadzenia łączonych części podczas montażu. 
b)  ruchomego połączenia elementów. 
c)  ustalenia położenia łączonych części. 
d)  wypełnienia otworów technologicznych. 

 

3.  Przygotowanie powierzchni do lutowania polega na stworzeniu warunków, w których 

a)  może wystąpić adhezja oraz zwilżanie lutem. 
b)  nie trzeba będzie używać dużych sił docisku łączonych elementów. 
c)  obydwie lutowane powierzchnie będą szczególnie gładkie. 
d)  można będzie zastosować dowolny rodzaj lutu. 

 
4.  Do połączeń nierozłącznych należy 

a)  połączenie wpustowe. 
b)  połączenie nitowane. 
c)  połączenie klinowe. 
d)  połączenie kołkowe. 

 
5.  Przed montażem, oprawa jest ogrzewana podczas wykonywania 

a)  połączenia wpustowego. 
b)  połączenia skurczowego. 
c)  połączenia rozprężnego. 
d)  połączenia wciskowego. 

 
6.  Złącze lutowane przedstawione na rysunku, to złącze 

a)  narożne. 
b)  przylgowe. 
c)  zakładką gubioną. 
d)  nakładkowe. 

 

 
7.  Parametry spoiny lutowniczej oblicza się z warunku wytrzymałościowego na 

a)  ściskanie. 
b)  naciski powierzchniowe. 
c)  rozciąganie. 
d)  ścinanie. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

34 

8.  Parametry połączenia wciskowego oblicza się z warunku wytrzymałościowego na 

a)  ściskanie. 
b)  naciski powierzchniowe. 
c)  rozciąganie. 
d)  ścinanie. 

 

9.  Rysunek przedstawia 

a)  połączenie kołkowe. 
b)  połączenie sworzniowe. 
c)  połączenie wpustowe. 
d)  połączenie nitowe.  

 

10.  Rysunek przedstawia 

a)  połączenie kołkowe. 
b)  połączenie sworzniowe. 
c)  połączenie wpustowe. 
d)  połączenie nitowe.  

 

11.  Parametry geometryczne gwintu zewnętrznego to 

a)  d1  –  średnica  stóp,  d2  –  średnica  podziałowa, 

d – średnica głów, 

α

 – kąt zarysu. 

b)  d1  –  średnica  podziałowa,  d2  –  średnica 

nominalna,  d  –  średnica  gwintu  śruby, 

α

  –  kąt 

zarysu. 

c)  d1  –  średnica  rdzenia,  d2  –  średnica  podziałowa, 

d  –  średnica  gwintu  śruby, 

α

  –  kąt  wzniosu  linii 

śrubowej. 

d)  d

1

  –  średnica  rdzenia,  d2  –  średnica  podziałowa, 

d – średnica gwintu śruby, 

α

 – kąt zarysu. 

 
12.  Rysunek przedstawia 

a)  połączenie czopowe kryte. 
b)  połączenie  czopowe półkryte. 
c)  połączenie wręgowe proste. 
d)  połączenie pełnowpustowe. 

 

13.  Rysunek przedstawia 

a)  połączenie czopowe kryte. 
b)  połączenie zakładkowe proste. 
c)  połączenie zakładkowe krzyżowe. 
d)  połączenie czopowe zatyczkowe. 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

35 

14.  Rysunek przedstawia 

a)  połączenie czopowe kryte. 
b)  połączenie czopowe półkryte. 
c)  połączenie widlicowe. 
d)  połączenie wręgowe proste. 

 

15.  Metali nie można obrabiać poprzez 

a)  cięcie piłą. 
b)  szlifowanie papierem ściernym. 
c)  obróbkę strugami. 
d)  pilnikowanie pilnikami. 

 
16.  Narzędzia niezbędne do wykonania połączenia czopowego, przedstawionego na rysunku to 

a)  strug, zestaw wierteł trepanacyjnych, młotek. 
b)  piły, dłuta, papier ścierny, młotek. 
c)  strugi, dłuta, papier ścierny, młotek. 
d)  wiertło kręte do drewna, zestaw dłut, młotek. 

 

17.  Minimalne  naciski  p

t

  w  połączeniu  wciskowym,  które  zapewnią  przeniesienie  siły 

wzdłużnej  F  =  820  N  obciążającej  połączenie  (przy  założeniu,  że  średnica  styku 
łączonych  elementów  d  =  8  mm,  długość  połączenia  wciskowego  l  =  25 mm, 
współczynnik tarcia ślizgowego łączonych elementów 

µ = 0,24) wynoszą 

a)  p

t

 

 12,45 MPa. 

b)  pt 

 24 MPa. 

c)  pt 

 54 MPa. 

d)  pt 

 5,45 MPa. 

 
18.  Naprężenia  styczne  występujące  w  spoinie  klejonej  o  szerokości  b  =  20  mm,  długości 

l = 25 mm, obciążonej siłą ścinającą F = 150 N wynoszą 
a)  0,3 MPa. 
b)  3 MPa. 
c)  13 MPa. 
d)  30 MPa. 

 
19.  Minimalna długość połączenia wciskowego, które przeniesie siłę wzdłużną F = 180 N, 

obciążającą  połączenie  (przy  założeniu,  że  średnica  powierzchni  styku  łączonych 
elementów  d  =  6  mm,  dopuszczalne  naciski powierzchniowe  p

2  MPa,  współczynnik 

tarcia ślizgowego dla materiału łączonych elementów 

µ = 0,24) wynosi 

a)  l 

 200 mm. 

b)  l 

 2 mm. 

c)  

 20 mm. 

d)  

 10 mm. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

36 

20.  Minimalna  szerokość  b  spoiny  lutowniczej  przedstawionej  na  rysunku,  zapewniająca 

bezpieczne przeniesienie obciążenia siłą ścinającą o wartości F = 800 N (przy założeniu, 
że naprężenia dopuszczalne na ścinanie dla materiału lutu k

t

 = 2 MPa) wynosi 

 

 

 

a)  

 12 mm. 

b)  b 

 10 mm. 

c)  b 

 100 mm. 

d)  

 25 mm. 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

37 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 
Wykonywanie połączeń kształtowych 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

38 

7.  LITERATURA 

 

1.  Bilczuk  A.,  Lenik  K.  Malec  M.:  Podstawy  konstrukcji  drewnianych.  Wydawnictwo 

Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 1994 

2.  Bożenko L.: Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1994 
3.  Dretkiewicz-Więch  J.:  Technologia  mechaniczna.  Techniki  wytwarzania.  WSiP, 

Warszawa 2000. 

4.  Hillary J, Jarmoszuk St.: Ślusarstwo i spawalnictwo. WSiP, Warszawa 1991 
5.  Jurczyk J.: Stolarstwo. Wydawnictwo Sigma-Not Sp. z o.o. Warszawa 1992 
6.  Mac S.: Obróbka metali. WSiP, Warszawa 1996 
7.  Orlik Z., Surowiak W.: Części maszyn cz. I. WSiP, Warszawa 1988 
8.  Solis H., Lenart T.: Technologia i eksploatacja maszyn. WSiP, Warszawa 1982 
 
Literatura metodyczna 
9.  Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

10.  Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITE, Radom 2000