Chirurgia [CP2]
Ostre schorzenia jamy brzusznej, przepukliny, kolki.
XII - ca - leży 2 palce w prawo od pępka
Pęcherzyk żółciowy - fizjologicznie pod łukiem żebrowym
Łuk żebrowy - 8, 9, 10 żebro (tworzą one łuk żebrowy)
11 i 12 żebro - żebra tylne
Wątrobę można opukać idąc od góry, daje ona stłumienie na ścianie klatki piersiowej
Dlatego dolne granice płuc opukujemy od tyłu
Wątroba daje stłumienie opukowe
Drogi szerzenia się procesów rozrostowych
krwionośna
chłonna
styczność
rozplem
Obmacywanie - ręka leżąca luźno, a badająca uciska rękę leżącą
Opukiwanie - trzecim palcem o trzeci palec, mocno, rytmicznie po 2 uderzenia
Żyła szyjna zewnętrzna - sama wychodzi gdy uniesimy pacjenta nogi do góry, wenflon wkłuwa się od głowy w stronę obojczyka
Mechanizm trzech ścian - wgłobienie, kiedy jelito wchodzi w jelito, objawem jest krew w stolcu, jest to stan wymagający szybkiego zaopatrzenia
tarcie - suche zapalenie opłucnej
trzeszczenia - zapalenie płuc
Zwieracze odbytu
trzyma - zwieracz odbytu ...
puszcza - zwieracz odbytu ...
Objaw kullena - w okolicy pępka ze względu na więzadło sierpowate
Guz Pancosta - triada (nacieczenie szczytu płuca)
Endometrioza - zaszczepienie błony macicy tam gdzie nie powinna być np. w otrzewnej
Dwie metody wyznaczania przebiegu nerwu kulszowego
Ostre zapalenie otrzewnej
Objawy ostrego brzucha
wstrząs hipowolemiczny - bo ubytek elementów niemorfotycznych, więc krew staje się tym samym gęstsza
przyspieszone tętno bo serce stara się przepompować małą ilość krwi
ból trzewny - trudny do zróżnicowania
ból przeniesiony np. ból lewego barku w przypadku pęknięcia śledziony
żywa bolesność - pacjent przyjmuje często pozycję embrionalną, stara się nie ruszać
Odwodnienie
suchy język, śluzówki (mechanizm uwolnienia toksyn - zatrzymanie gruczołów wew wydzielania, a więc i wydzielania śłiny)
zapadnięcie gałek ocznych (brak tonusu gałek ocznych)
zapach acetonu z ust
stojący fałd skóry (u dzieci na raieniu, na powłokach brzusznych)
Badania w ostrym brzuchu
Badania obrazowe
rtg jamy brzusznje - wykluczenie wolnego powietrza pod kopułami przepony na skutek perforacji przewodu pokarmowego, wykluczenie zespołu chmurek tj poziomów płynu w jelitach świadczących o niedrożnoci, zarys dużych naczyń
rtg klatki piersiowej - ocena miąższu płucnego, wykluczenie schorzeń układu oddechowego np. odmy, ocena sylwetki serca, łuku aorty, górnego śródpiersia, wykluczenie procesów rozrostowych
USG - ocena narządów miąższowych jamy brzusznej, ocena wolnego płynu w jamie brzusznej, sieci, jelit, perystaltyki; jest badaniem nieinwazyjnym, dostępnym, ułatwiającym diagnozę, głowice różne np. dopochwowe, do oka, przezprzełykowe itp.
TK - badanie małoinwazyjne, wymaga podania iv kontrastu
RM - nałożenie 3 obrazów (3d), obraz przestrzenny,
Leczenie ostrego zapalenia otrzewnej
hospitalizacja
leczenie operacyjne
Każde wkłucie podobojczykowe wymaga skontrolowania - rtg klatki piersiowej w celu sprawdzenia ułożenia cewnika (powinien być przed przedsionkiem)
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
Objawy
podwyższona temp do 380 C
podwyższona leukocytoza (badanie moczu: białka, nabłonki, ciężar właściwy, badanie krwi obwodowej)
nieprzyjemny zapch z ust najczęściej po wymiotach
obłożony język
Inne objawy - objawy pewne
Rowsing
Jaworski
Zasłonowy
Badania labolatoryjne
badanie moczu !!!
Nie podajemy leków p/bólowych przed postawieniem rozpoznania, chyba że zleci lekarz
Ostre zapalenie trzustki
Badanie na boku
Ostre zpalenie pęcherzyka żółciowego
Anatomia dróg żółciowych
Przewód żółciowy wspólny
Przewód wątrobowy wspólny
Przewód pęcherzykowy
Przewód Virsunga
Przewód Santoriniego
Faza zejściowa ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego
wodniak (bez nadkarzenia)
ropniak - posiada naturalne ściany (ściany pęcherzyka)
Wydzielanie żółci pobudzają: jajka, tłuszcze, czekolada
Jak żółć z przewodów wątrobowych dostaje się wstecznie do pęcherzyka żółćiowego -
(mechanizm budowy zastawkowej, zwieracz Odiego)
Ostre zpalenie uchyłków esicy
Schorzenie warstwy mięśniowej, śluzówka jest wypchnięta na zewnątrz pomiędzy mięśniówkę
Gdy uchyłek wypełniony masą kałową - zatkanie szypuły uchyłka - martwica - stolec leje się do jamy brzusznej
Rozpoznanie - wlewy kontrastowe (tylko wtedy gdy nie ma perforacji)
Zawsze należy różnicować z rakiem okrężnicy
Antybiogram o szerokim spektrum tzn na: Gram + , Gram - i beztlenowce.
Helicobacter phylori - przetrwa w środowisku kwaśnym, nie zabija jej kwas solny ze względu na tzw „płaszcz ortalionowy”, którym jest ureaza
Ciąża pozamaciczna
Trofoblast - forma agresywna jaja płodowego, odżywia się ...
Miejsce zagnieżdżenia jaja w śluzówce jest podstawą do powstania łożyska
Rozpoznanie - na pierwszym miejscu USG
Tętniak aorty brzusznej
Jednoimienna tętnica Adamnkiewicza
Zaklemujący wyżej możemy spowodować ter\traplegię - dlaczego?
Uszkodzone tętnice początkowo ulegają obkurczeniu
Objawy - n ajczęściej bóle pleców, dziwne pobolewania w okolicy pleców
Zaburzenia oddaania moczu - dlaczego?
Chromanie pośladków i ud
Postępowanie przedszpitalne
Pomiar RR - ↑ RR - wtedy obniżenie np. furosemid;
Środki uspokajające
3