Ostre schorzenia jamy brzusznej.

Ostry brzuch - silne, trwające kilka godzin bóle brzucha spowodowane nagłą grożącą utratą życia chorobą jamy brzusznej wymagającą natychmiastowego leczenia.

Objawy:

• Bóle brzucha,

• Objawy ostrego zapalenia otrzewnej,

• Objawy niedrożności jelita,

• Objawy wstrząsu.

Miejsca bólu:

Rodzaje bólu brzucha:

• Trzewne,

• Somatyczne.

Objaw otrzewnowy:

W ostrych schorzeniach jamy brzusznej nie występuje w:

• Ostrych krwawieniach do jamy otrzewnowej,

• W czesnym okresie choroby,

• Zapalenie narządów wewnątrzotrzewnowych ograniczonych od otrzewnej,

• Zapalenie ścienne, przez niezmienione zapalenie tkanki,

• Zapalenie trzustki z wysiękiem do przestrzeni pozaotrzewnowej,

• Początkowym okresie niedrożności z zatkania,

• Przedziurawienie dwunastnicy do przestrzeni zaotrzewnowej,

• Obrażenia zaotrzewnowej części dwunastnicy, pęcherza moczowego, odbytnicy.

Może wystąpić w schorzeniach bez wskazania do operacji:

• Kolka nerkowa, wątrobowa,

• Choroba reumatyczna,

• Niedrożność porażenna w mocznicy, zatruciach, zapaleniu płuc i opłucnej, zawale mięśnia sercowego, chorobach neurologicznych,

• Ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy,

• Porfilia,

• Ketonowa kwasica cukrzycowa,

• Zapalenie miąższowe wątroby.

Obrona mięśniowa występuje w:

• Ostrych krwawieniach do jamy otrzewnowej,

• W czesnym okresie choroby,

• Zapalenie narządów wewnątrzotrzewnowych ograniczonych od otrzewnej sieciami,

• Zapalenie ścienne, przez niezmienione zapalenie tkanki,

• Zapalenie trzustki z wysiękiem do przestrzeni pozaotrzewnowej,

• Początkowym okresie niedrożności z zatkania,

• Przedziurawienie dwunastnicy do przestrzeni zaotrzewnowej,

• Obrażenia zaotrzewnowej części dwunastnicy, pęcherza moczowego, odbytnicy.

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego:

Objawy miejscowe:

• Ból trzewny w nadbrzuszu

↓ somatyzacja bólu trzewnego 6-12 godzin

• Ból somatyczny w okolicach prawego dołu biodrowego,

• Bolesność okolicy prawego dołu biodrowego,

• Napięcie mięśniowe,

• Objaw otrzewnowy,

• Bębnica i wzdęcie okolicy prawego dołu biodrowego,

• Objaw Kodera,

• Objaw Rovsinga,

• Objaw Jaworskiego,

• Bolesność podczas badania per rectum,

Objawy ogólne:

• Nudności i wymioty,

• Zatrzymanie gazów i stolca,

• Gorączka <38°C,

• Przyspieszone tętno >100/minutę..

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego

Perforacja (30%) nieżytowe, wrzodziejące

12h> ropowicze, zgorzeliowe

Zapalenie otrzewnej

Ograniczone Rozlane

↓ 48h>

nasięk okołowyrostkowy

↓ 5%

ropień okołowyrostkowy MODS

Przewlekłe zapalenie wyrostka robaczkowego 20%

Badania dodatkowe:

• Morfologia,

• Badanie moczu,

• USG jamy brzusznej.

Podstawą rozpoznania ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego jest szczegółowy wywiad lekarski i staranne badanie fizykalne chorego.

Ostre zapalenia uchyłków esicy;

„O ostre zapaleniu uchyłków esicy myśl jak o lewostronnym zapaleniu wyrostka robaczkowego, które przeważnie boczne jest nieoperacyjne”

Zahary Cope

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego:

Kamica pęcherzyka żółciowego - czynniki ryzyka:

• Kobiety 3-5* częściej niż mężczyźni,

• 50% osób w wieku >60 roku życia,

• Przebyte ciąże,

• Otyłość,

• Hiperholesterolemia,

• Cukrzyca,

• Przebyte resekcje żołądka i jelit,

• Leki antykoncepcyjne.

Objawy ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego:

• Ból w prawej okolicy podżebrowej,

• Nudności, wymioty,

• Bolesność uciskowa w prawej okolicy podżebrowej,

• Obrona mięśniowa,

• Objaw otrzewnowy,

• Objaw Chełmońskiego,

• Objaw Murphy'ego,

• Wzrost temperatury ciała (38-39°C),

• Przyspieszone tętno,

Powikłania:

• Wodniak pęcherzyka żółciowego,

• Ropniak pęcherzyka żółciowego,

• Rozlane żółciowe zapalenie otrzewnej na drodze perforacji,

• Przetoka wewnętrzna,

• Żółciowe zapalenie otrzewnej bez perforacji (przesiąkanie żółci).

Zapalenie dróg żółciowych - objawy:

• Triada Charcota:

• Żółtaczka mechaniczna,

• Gorączka,

• Dreszcze.

Ostre zapalenie trzustki:

Czynniki ryzyka:

• Nadużywanie alkoholu (50%),

• Kamica żółciowa (30%).

Objawy:

• Ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców,

• Częste, gwałtowne wymioty,

• Rozlana bolesność nadbrzusza,

• Wzdęcie brzucha,

• Porażenie perystaltyki - cisza w brzuchu,

• Objaw otrzewnowy,

• Obrona mięśniowa,

• Objaw Grey-Turnera,

• Objaw Cullena,

• Wstrząs hypowolemiczny,

• Czerwono sine zabarwienie twarzy.

Rozpoznanie:

• Aktywność amylazy we krwi i moczu (norma 10* większa w surowicy jako pierwsze do 48h, w tym czasie wzrasta w moczu),

• Liczba krwinek białych podwyższona w kierunku komórek wielojądrzastych,

• RTG, USG, TK.

Kryteria Ransona:

		A-ostre zapalenie trzustki niekamicze przy przyjęciu	B- ostre zapalenie trzustki kamicze przy przyjęciu
1.	Wiek	> 55 roku życia	>70 roku życia
2.	Leukocytoza	> 16 tyś/mm^3	> 18 tyś/mm^3
3.	Glikemia	> 200mg%	> 220mg%
4.	LDH	> 350 LU/l	> 400 LU/l
5.	AspAT	> 250 LU/l	> 250 LU/l
		W ciągu 48h	W ciągu 48h
6.		>10%	> 10%
7.		> 5mg%	> 2mg%
8.		< 8mg%	< 8mg%
9.		< 60mmHg	< 60mmHg
10.		< -4mmol/l	< -5mmol/l
11.		> 6 litrów	> 4 litry

Przedziurawiony wrzód żołądka:

Występuje u 5-10% chorych z chorobą wrzodową.

Czynniki ryzyka:

• Palenie tytoniu,

• Spożywanie alkoholu,

• Przyjmowanie ulpz (pyralgina),

• Rodzinne występowanie,

• Płeć męska.

Objawy:

• Gwałtowne bóle (somatyczne) nadbrzusza promieniujące do barków,

• Objaw otrzewnowy,

• „Deskowate” napięcie powłok,

• Zniesienie stłumienia wątrobowego,

• Wstrząs,

• Nudności.

Rozpoznanie:

• RTG jamy brzusznej na stojąco (75% chorych - powietrze pod przeponą),

• USG jamy brzusznej,

• Panendoskopia - rzadko, przy perforacji fekta (zatkanie otworu innym narządem.

CHIRURGIA W3 21.10.03 dr Piecuch

Wątroba,

Drogi żółciowe,

Dwunastnica,

Pęcherz żółciowy,

Nerka,

Jelito,

Wyrostek,

Jajniki,

Jajowód,

Rozwór przełyku,

Żołądek,

Dwunastnica,

Trzustka,

Jelito cienkie,

Okrężnica,

Okrężnica,

Macica,

Pęcherz,

---