ciąg dalszy na stronie 4

Inwentaryzacja majątku może służyć

jako narzędzie zarządzania jednostką

Aby sprawozdania finansowe sporządzane przez jednostki oświatowe i wycho-

wawcze były rzetelne i prawidłowe, istnieje konieczność periodycznego ustalania

rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, w tym rzeczowych aktywów obrotowych.

W celu uniknięcia nieprawidłowości, inwentaryzując poszczególne składniki

majątku, warto wykorzystać mechanizmy audytowe pozwalające zoptymalizować

proces weryfikacji.

W obecnych realiach funkcjonowania jednostek publicznych istnieje coraz większe zapo-

trzebowanie na stosowanie systemów wspomagania zarządzaniem. W tym kontekście 

szczególnego znaczenia nabiera koncepcja audytu finansowego. Jego głównym celem 

jest przysporzenie wartości i usprawnienie funkcjonowania jednostki przez identyfi-

kacje ryzyka, ocenę adekwatności i efektywności kontroli zarządczej. Jednym z jego 

elementów jest poprawne przeprowadzenie procesu inwentaryzacji, który odpowiednio 

przygotowany może posłużyć jednostce w realizacji celów zarządczych. 

październik 2014

12

issn 2299-9698

i wychowawczych

P r a k t y c z n e r o z w i ą z a n i a d l a s ł u ż b f i n a n s o w o - k s i ę g o w y c h

inanse

jednostek oświatowych

F

AKTUALNOŚCI

Plany rozbudowy klasyfikacji

budżetowej o piątą cyfrę

1

MEN o planowanych zmianach

w systemie oświaty

2

Koniec z Kartą Nauczyciela

w placówkach doskonalenia nauczycieli

3

RACHUNKOWOŚĆ,

SPRAWOZDAWCZOŚĆ, KLASYFIKACJA

TEMAT MIESIĄCA:

Pytania pomocnicze

stosowane przy inwentaryzacji

1

RIO o inwentaryzacji majątku

trwałego w szkołach

7

Ewidencja zaliczki pracowniczej

wyrażonej w walucie obcej

7

Niespełnianie obowiązku szkolnego

– rozliczenie wpływów z upomnienia

8

Księgowanie darowizny na rzecz

biblioteki szkolnej

9

Nabycie instrumentów przez szkołę

muzyczną – ewidencja księgowa

9

Likwidacja placówki – rozliczenie

pozostałych środków ZFŚS

10

PODATKI

Nieterminowa wypłata dodatku

wiejskiego a PIT

11

Dokumentowanie wynajmu

powierzchni dachu placówki

11

GOSPODARKA FINANSOWA

Finansowanie z dotacji

wynagrodzenia dyrektora

12

Rozbudowa monitoringu szkoły

ze środków z wydzielonego rachunku

13

Sformalizowanie wynajmu pomieszczeń

szkolnych na dłuższy okres

13

ZARZĄDZANIE JEDNOSTKĄ

Statut szkół wchodzących w skład

młodzieżowego ośrodka wychowawczego

14

KADRY I PŁACE

Udokumentowanie obowiązków

asystenta nauczyciela

15

Zatrudnienie na stanowisko urzędnicze

w ramach umowy na zastępstwo

a ocena okresowa

16

w   n u m e r z e m . i n . :

TEMAT MIESIĄCA

ciąg dalszy na stronie 2

NOWE E-BOOKI DLA PRENUMERATORÓW

Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-booki przygotowane

tylko dla stałych klientów miesięcznika. Kolejna propozycja z serii to:

„Wyroki, opinie i interpretacje organów państwowych cz. IV”

Dla prenumeratorów dostęp do portalu jest bezpłatny

Resort finansów planuje rozbudować

paragrafy klasyfikacji budżetowej

Dodanie do paragrafów piątej cyfry identyfikującej podmioty publiczne, od których

pochodzą dochody oraz do których wpływają środki – to główne założenie planowa-

nej nowelizacji rozporządzenia ministra finansów w sprawie klasyfikacji budżetowej.

Resort bada, jak dużych nakładów będzie wymagała taka modyfikacja.

Ministerstwo finansów planuje znowelizować dotychczas obowiązujące rozporządze-

nie

w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów 

oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Jedną ze zmian ma być dodanie 

do paragrafów, zarówno dochodowych, jak i wydatkowych, piątej cyfry. 

Zdaniem resortu ma to pomóc w lepszej identyfikacji przepływów finansowych wewnątrz 

sektora finansów publicznych i tym samym umożliwić dokonanie precyzyjnych analiz 

niezbędnych między innymi przy obliczeniach związanych z regułą wydatkową.

2

Aktualności

Szanowni Czytelnicy,

na powakacyjnym posiedze-

niu sejmu szefowa resortu

edukacji przedstawiła plany

swojego ministerstwa na rok

szkolny 2014/2015. Po pierwsze, kontynuowany

ma być proces zaopatrywania szkół w darmowe

– z perspektywy rodziców – podręczniki. W tym

roku przygotowywane będą głównie pomoce dla

uczniów klas II i III szkół podstawowych. Minister-

stwo widzi także potrzebę zwiększenia zaintereso-

wania kształceniem się młodzieży w szkołach za-

wodowych – w tym jednak celu należy znaleźć

sposób na uściślenie współpracy szkolnictwa zawo-

dowego z lokalnym rynkiem pracy. Zaniedbane,

zdaniem ministra, zostało także nauczanie mate-

matyki – o czym świadczą wyniki ostatnich matur.

W dalszych planach resortu jest zajęcie się kwestią

odpłatności za dostęp do dzienników elektronicz-

nych. Celem ich wprowadzenia było ułatwienie

dostępu rodziców do informacji o przebiegu na-

uczania. Wprowadzenie opłat za korzystanie z tego

nowatorskiego rozwiązania wypacza jednak ideę

równości i powszechności dostępu do nauki. Osoby

zajmujące się rozliczeniami w jednostkach oświa-

towych i wychowawczy z pewnością będą zainte-

resowane planami ministra finansów. Chce on

wprowadzenia do klasyfikacji budżetowej kolejnej

cyfry identyfikującej podmioty publiczne, od których

pochodzą dochody oraz do których wpływają środki.

Wielu z przedstawicieli jednostek sektora budżeto-

wego wskazuje, że wdrożenie takiego rozwiązania

będzie kłopotliwe ze względu na konieczność do-

stosowania funkcjonujących programów księgowych.

redaktor prowadzący

Karol

Zawadzki

specjalista ds. finansów

publicznych

Resort finansów planuje rozbudować paragrafy klasyfikacji budżetowej

ciąg dalszy ze strony 1

W związku z planowanymi zmianami minister 

zwrócił się do przedstawicieli samorządów 

(pismo nr BP1/4070/6/AEB/2014/70994) 

z prośbą o ocenę, czy ich zdaniem aktualnie 

stosowane przez nie oraz przez podległe 

jednostki programy księgowe umożliwiają 

zastosowanie nowej formy kodów, czy też 

będzie to wymagało znacznych nakładów 

pracy i środków finansowych. Piąta cyfra 

dodawana do paragrafu klasyfikacji budże-

towej, po stronie odpowiednio dochodów 

PODSTAWA PRAWNA:

Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca

2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji

dochodów, wydatków, przychodów i rozcho-

dów oraz środków pochodzących ze źródeł

zagranicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r.

poz. 1053).

i wydatków, stosowana miałaby być do 

oznaczania środków otrzymywanych oraz 

przekazywanych:

1 – od i do jednostek sektora rządowego,

2 – od i do jednostek sektora samorzą-

dowego,

3 – od i do jednostek sektora ubezpieczeń 

społecznych,

4 – od i do jednostek spoza sektora budże-

towego.

Źródło: www.rio.gov.pl

Minister edukacji przedstawił dalsze plany nowelizacji systemu oświaty

Zakaz pobierania opłat od rodziców w sytuacji funkcjonowania w szkole dzien-

nika elektronicznego oraz zmotywowanie poradni psychologiczno-pedagogicz-

nych do szybszego wydawania orzeczeń przez ustalenie terminów granicznych

– m.in. tymi obszarami zamierza zająć się wkrótce minister edukacji. Zmiany

szykują się także w zakresie ustalania zasad przyznawania dotacji niepub-

licznym przedszkolom, do których nie uczęszczają dzieci niepełnosprawne.

Minister edukacji, przy okazji omawiania 

tegorocznych zmian w systemie oświaty, 

wskazała obszary, które resort zamierza 

zmodyfikować w dalszej kolejności.

Dostęp do e-dziennika

bez opłat

W liście skierowanym do dyrektorów szkół, 

oprócz przypomnienia o nowych upraw-

nieniach rodziców i związanych z tym obo-

wiązkach jednostek oświatowych, minister 

określiła, w którym kierunku będą szły kolej-

ne modyfikacje przepisów oświatowych.

Po pierwsze, zakazane będzie pobieranie 

opłat od rodziców w sytuacji funkcjonowania 

w szkole dziennika elektronicznego. Zda-

niem resortu takie praktyki są przejawem 

ograniczania prawa rodziców do wglądu 

do dokumentacji przebiegu nauczania. Po 

drugie, mają zostać uproszczone zasady 

funkcjonowania rad rodziców. Resort chce 

wprowadzenia 3-letniej kadencji. Ponadto, 

począwszy od roku szkolnego 2015/2016, 

oceny bieżące w klasach I–III szkoły pod-

stawowej będą obowiązkowo sporządzane 

w formie opisowej, a w przypadku starszych 

uczniów szkoła będzie mogła zdecydować 

o stosowaniu formy opisowej dla ocen bie-

żących i klasyfikacyjnych. 

W zakresie funkcjonowania publicznych 

poradni psychologiczno-pedagogicznych 

podstawową zmianą ma być ustanowienie 

konkretnych terminów granicznych na wyda-

nie orzeczenia. Obecnie, jak zauważa resort, 

trwa to niekiedy nawet kilka miesięcy. 

Swoje plany na najbliższy rok resort przed-

stawił  także  podczas  powakacyjnego 

wystąpienia w sejmie. Oprócz kontynuacji 

„rewolucji podręcznikowej” zmierzającej do 

zaopatrzenia w darmowe pomoce kolejne 

roczniki, minister więcej uwagi chce poświę-

cić zaniedbanemu dziś szkolnictwu zawo-

dowemu oraz nauce matematyki.

Zmiany w dotacjach dla

przedszkoli niepublicznych

W zakresie dotychczasowych poczynań resor-

tu edukacji wypowiedziała się Najwyższa 

Izba Kontroli. Zdaniem jej przedstawicieli 

dość dobrze należy ocenić przede wszystkim 

efekty programu „Przedszkole za złotówkę”. 

Zdaniem NIK gminy zyskały dodatkowe źródło 

finansowania wychowania przedszkolnego 

w postaci dotacji z budżetu państwa. 

Przyznane dotacje nie tylko wyrównały więc 

gminom potencjalne straty, ale w wielu 

wypadkach przewyższyły sumy, które pobiera-

no od rodziców – nawet dwu- lub trzykrotnie. 

Izba negatywnie oceniła natomiast sposób 

ustalania wysokości dotacji dla przedszkoli 

niepublicznych. Większość z kontrolowanych 

jednostek niezgodnie z przepisami wyłączało 

z podstawy obliczenia m.in. wydatki na działal-

ność przedszkoli z oddziałami specjalnymi lub 

integracyjnymi. W efekcie przedszkola niepub-

liczne otrzymywały dotacje formalnie zaniżone.

Zgodnie jednak z wyjaśnieniami samorządów, 

przedszkola niepubliczne najczęściej takich 

oddziałów nie prowadzą i nie ponoszą wydat-

ków z tego tytułu. W celu upraktycznienia 

przepisów NIK zaproponowała zmianę w taki 

sposób, aby przy obliczaniu wysokości dotacji 

dla przedszkoli niepublicznych, do których 

nie uczęszczają dzieci niepełnosprawne, nie 

uwzględniano wydatków bieżących związa-

nych z opieką nad dziećmi niepełnosprawny-

mi w przedszkolach publicznych z oddziałami 

integracyjnymi i przedszkolach specjalnych. 

Źródło: www.men.gov.pl, www.nik.gov.pl.

„

„

Karol Zawadzki

specjalista ds. finansów publicznych

Kup książkę

3

Aktualności

Anna Trochimiuk

prawnik, specjalista

ds. prawa oświatowego

Leszek Skupski

specjalista ds. prawa pracy

Nauczyciele zatrudnieni w centrach kształcenia praktycznego

nie otrzymają prawa do świadczeń kompensacyjnych

Prawa osób zatrudnionych w centrach kształcenia praktycznego nie zostaną

zrównane z przysługującymi nauczycielom z pozostałych placówek. Senat zrezyg-

nował z dalszych prac nad własnym projektem nowelizacji ustawy o nauczyciel-

skich świadczeniach kompensacyjnych.

Zmiana przepisów miała być realizacją 

postulatów zgłoszonych m.in. przez radę 

pedagogiczną przy Centrum Kształcenia 

Praktycznego  w  Warszawie.  Zdaniem 

projektodawców pominięcie w katalogu 

osób uprawnionych do nauczycielskiego 

świadczenia kompensacyjnego nauczycieli 

zatrudnionych w placówkach kształcenia 

praktycznego może być uznane za dyskry-

minację tej grupy nauczycieli względem 

nauczycieli wykonujących analogiczną pra-

cę, a zatrudnionych w innych placówkach 

oświatowych.

Uprawnienia nauczycielskie

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne 

są odpowiednikiem emerytur pomostowych. 

Na mocy obowiązujących przepisów przysłu-

gują nauczycielom zatrudnionym w:

• 

publicznych i niepublicznych przedszkolach,

• 

szkołach publicznych i niepublicznych 

o uprawnieniach szkół publicznych oraz

• 

publicznych i niepublicznych placówkach 

kształcenia ustawicznego, a także ośrod-

kach wychowawczych.

Projektodawcy  mieli  wątpliwości,  czy 

wyłączenie z grupy osób uprawnionych 

do nauczycielskiego świadczenia kom-

pensacyjnego nauczycieli zatrudnionych 

w placówkach kształcenia praktycznego 

jest zgodne konstytucją, skoro analogicz-

ne uprawnienie zostało przyznane grupie 

podmiotów podobnych, tj. nauczycielom 

zatrudnionym w placówkach kształcenia 

ustawicznego.

Krąg uprawnionych bez zmian

Senat postanowił odrzucić projekt usta-

wy i tym samym zakończył postępowanie 

w tej sprawie. Od 2009 roku, tj. od wejścia 

w życie ustawy o nauczycielskich świad-

czeniach kompensacyjnych, kilkukrotnie 

podejmowane były próby poszerzenia 

kręgu osób uprawnionych do tych świad-

czeń (przygotowywane projekty dotyczyły 

m.in. nauczycieli zatrudnionych w kole-

giach nauczycielskich, kolegiach języków 

obcych, OHP czy poradniach psychologicz-

no–pedagogicznych). 

Żadna z tych prób nie zakończyła się jednak 

powodzeniem.

ETAP LEGISLACYJNY:

Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy

o nauczycielskich świadczeniach kompen-

sacyjnych (druk nr 578) – odrzucony przez

senat.

Koniec z Kartą Nauczyciela w placówkach doskonalenia nauczycieli

Pedagodzy zatrudnieni w publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli

prowadzonych przez ministrów oraz realizujący projekty unijne w szkołach,

w których nie są zatrudnieni – nie będą objęci przepisami Karty Nauczyciela.

Takie zmiany przewiduje resort edukacji. Z pomysłem ministra nie zgadza się

Związek Nauczycielstwa Polskiego.

Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje 

ograniczyć stosowanie przepisów ustawy 

– Karta Nauczyciela w stosunku do osób 

zatrudnionych w: 

• 

publicznych placówkach doskonalenia 

nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym 

prowadzonych przez ministra właściwego 

ds. oświaty i wychowania,

• 

publicznych placówkach doskonalenia 

nauczycieli szkół artystycznych prowadzo-

nych przez ministra właściwego ds. kul-

tury i ochrony dziedzictwa narodowego,

• 

publicznych placówkach doskonalenia 

nauczycieli przedmiotów zawodowych, 

który nauczają w szkołach rolniczych, 

prowadzonych przez ministra właściwe-

go ds. rolnictwa. 

Ograniczenie stosowania przepisów Kar-

ty Nauczyciela ma usprawnić realizację 

zadań przez te placówki oraz zniwelować 

rozróżnienie sytuacji prawnej z uwagi na to, 

czy są nauczycielami – konsultantami czy 

specjalistami niebędącymi nauczycielami. 

Zastosowanie Karty

Proponuje się, by do omawianej grupy mia-

ły zastosowanie wyłącznie przepisy Karty 

Nauczyciela dotyczące:

• 

awansu zawodowego,

• 

wynagrodzenia zasadniczego,

• 

nagrody jubileuszowej,

• 

nagród ministra edukacji za osiągnięcia 

dydaktyczno-wychowawcze,

• 

medalu KEN,

• 

prawa  do  zajmowania  mieszkania 

w budynkach szkolnych i użytkowanych 

przez szkoły,

• 

prawa do ochrony przewidzianej dla funk-

cjonariuszy publicznych,

• 

uprawnień emerytalnych nauczycieli.

Dyrektorzy  omawianych  placówek  do 

31 stycznia 2015 r. mieliby zaproponować 

na piśmie nowe warunki pracy i płacy oraz 

wskazać termin – nie krótszy niż 7 dni – na 

złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odmo-

wie przyjęcia proponowanych warunków.

Odmowa ich przyjęcia ma skutkować roz-

wiązaniem stosunku pracy w trybie art. 20 

ust. 1 Karty Nauczyciela. 

Umowa z Kodeksu pracy

Kolejna planowana zmiana przepisów jest 

na korzyść nauczycieli, którzy realizują pro-

jekty ze środków UE w swoich szkołach. Nie 

będzie trzeba już zawierać umów cywilno-

prawnych na te godziny, lecz będą one rea-

lizowane w ramach już zawartego stosunku 

pracy, czyli na podstawie Karty Nauczyciela. 

Jeżeli jednak do realizacji tych zajęć trzeba 

będzie zatrudnić nauczyciela spoza szkoły, 

otrzyma on umowę o pracę na zasadach 

określonych w Kodeksie pracy.

ZNP przeciw ograniczeniom

Związek Nauczycielstwa Polskiego jest 

przeciwny wprowadzeniu wskazanych 

regulacji. Nie widzi bowiem podstaw do 

rozróżniania sytuacji nauczycieli realizują-

cych projekty ze środków UE w zależności 

od tego, czy robią to w szkole macierzy-

stej, czy w innej. Dodatkowo ZNP nie widzi 

uzasadnienia do ograniczenia stosowania 

przepisów ustawy – Karta Nauczyciela 

wobec pracowników publicznych placó-

wek doskonalenia nauczycieli o zasięgu 

ogólnokrajowym  prowadzonych  przez 

właściwych ministrów. Zdaniem związku 

usprawnienie funkcjonowania placówek 

prowadzonych przez resorty je prowadzące 

będzie możliwe bez konieczności ograni-

czania uprawnień pracowniczych.

Źródło: www.znp.edu.pl

PODSTAWA PRAWNA:

Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczy-

ciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 191).

Kup książkę