Ostra Niewydolność Nerek

Ostra Niewydolność Nerek

Istota choroby

Istota choroby

– jest to zespół

– jest to zespół

chorobowy, który rozwija się jako

chorobowy, który rozwija się jako

następstwo nagłego niemal całkowitego

następstwo nagłego niemal całkowitego

załamania się czynności wydalniczej

załamania się czynności wydalniczej

nerek, wiodącego do skąpomoczu lub

nerek, wiodącego do skąpomoczu lub

bezmoczu oraz upośledzenia zdolności

bezmoczu oraz upośledzenia zdolności

oczyszczania krwi przez nerki co

oczyszczania krwi przez nerki co

prowadzi do zatrzymania w organizmie

prowadzi do zatrzymania w organizmie

produktów przemiany materii

produktów przemiany materii

wydzielanych prawidłowo z moczem.

wydzielanych prawidłowo z moczem.

Cechuje go szybko rozwijające się

Cechuje go szybko rozwijające się

objawy mocznicy.

objawy mocznicy.

Etiopatogeneza

Etiopatogeneza

Podział: 1. przednerkowa (czynnościowa)

Podział: 1. przednerkowa (czynnościowa)

2. nerkowa (miąższowa)

2. nerkowa (miąższowa)

3. pozanerkowa (mechaniczna)

3. pozanerkowa (mechaniczna)

Ad.1 – przyczyny: zmniejszenie ilości krwi krążącej (krwotoki

Ad.1 – przyczyny: zmniejszenie ilości krwi krążącej (krwotoki

wewnętrzne i zewnętrzne), odwodnienie (wymioty,

wewnętrzne i zewnętrzne), odwodnienie (wymioty,

biegunka), przesunięcie płynów ustrojowych (zapalenie

biegunka), przesunięcie płynów ustrojowych (zapalenie

otrzewnej, niedrożności jelit).

otrzewnej, niedrożności jelit).

Ad.2 – tło zapalne: choroby nerek, tło niezapalne: zatrucia

Ad.2 – tło zapalne: choroby nerek, tło niezapalne: zatrucia

(ołów, rtęć, chrom, bizmut, antybiotyki), hemoglobinuria i

(ołów, rtęć, chrom, bizmut, antybiotyki), hemoglobinuria i

mioglobinuria, wytrącanie się kryształków sulfonamidów,

mioglobinuria, wytrącanie się kryształków sulfonamidów,

ostre stany alergiczne.

ostre stany alergiczne.

Ad.3 – przyczyny mechaniczne (kamienie, skrzepy krwi,

Ad.3 – przyczyny mechaniczne (kamienie, skrzepy krwi,

nowotwory).

nowotwory).

Objawy Kliniczne

Objawy Kliniczne

Uzależnione od choroby podstawowej, często bywają

Uzależnione od choroby podstawowej, często bywają

niezauważone (brak analizy dobowej ilości wydalanego

niezauważone (brak analizy dobowej ilości wydalanego

moczu oraz możliwości oznaczenia poziomu mocznika i

moczu oraz możliwości oznaczenia poziomu mocznika i

kreatyniny).

kreatyniny).

Przebieg kliniczny

Przebieg kliniczny

: dwa okresy – 1. skąpomocz lub

: dwa okresy – 1. skąpomocz lub

bezmocz

bezmocz

2. wielomocz

2. wielomocz

Brak wychudzenia, anemii, polidypsji, poliurii!!!

Brak wychudzenia, anemii, polidypsji, poliurii!!!

Zmiany w moczu

Zmiany w moczu

: ciężar właściwy – wysoki (powyżej

: ciężar właściwy – wysoki (powyżej

1,025), białko – ślad lub brak, nabłonki pojedyncze – ostra

1,025), białko – ślad lub brak, nabłonki pojedyncze – ostra

niewydolność przednerkowa.

niewydolność przednerkowa.

Ciężar właściwy – niski (1,007 – 1,024), białko - ++ lub +++,

Ciężar właściwy – niski (1,007 – 1,024), białko - ++ lub +++,

nabłonki liczne – ostra niewydolność miąższowa.

nabłonki liczne – ostra niewydolność miąższowa.

Objawy Kliniczne c.d

Objawy Kliniczne c.d

Zmiany we krwi

Zmiany we krwi

– wzrost stężenia mocznika i kreatyniny,

– wzrost stężenia mocznika i kreatyniny,

zaburzenia w gospodarce kwasowo – zasadowej, wodno

zaburzenia w gospodarce kwasowo – zasadowej, wodno

– elektrolitowej. Najbardziej charakterystyczny jest

– elektrolitowej. Najbardziej charakterystyczny jest

wzrost poziomu potasu i kwasica!!! (objaw to

wzrost poziomu potasu i kwasica!!! (objaw to

bradykardia).

bradykardia).

Okres wielomoczu

Okres wielomoczu

– objawy mocznicy stopniowo

– objawy mocznicy stopniowo

ustępują, poprawia się stan kliniczny, spada poziom

ustępują, poprawia się stan kliniczny, spada poziom

potasu.

potasu.

Rozpoznanie

Rozpoznanie

–

–

bardzo trudne!!!,

bardzo trudne!!!,

pamiętać o chorobach

pamiętać o chorobach

podstawowych, które mogą kończyć się mocznicą.

podstawowych, które mogą kończyć się mocznicą.

Opiera się na

Opiera się na

: wywiadzie, badaniu klinicznym, badaniach

: wywiadzie, badaniu klinicznym, badaniach

laboratoryjnych.

laboratoryjnych.

Leczenie

Leczenie

Ogólne zasady

Ogólne zasady

:

:

Niewydolność przednerkowa:

Niewydolność przednerkowa:

1. leczyć chorobę podstawową

1. leczyć chorobę podstawową

2. leczenie objawowe (gospodarka wodno –

2. leczenie objawowe (gospodarka wodno –

elektrolitowa i kwasowo – zasadowa).

elektrolitowa i kwasowo – zasadowa).

3. wymioty: Metoclopramid 0,2 – 0,4 mg/kg, Torecan

3. wymioty: Metoclopramid 0,2 – 0,4 mg/kg, Torecan

6,5 mg/10 kg.

6,5 mg/10 kg.

Niewydolność pozanerkowa

Niewydolność pozanerkowa

: udrożnienie dróg

: udrożnienie dróg

moczowych (postępowanie jak przy kamicy), leki

moczowych (postępowanie jak przy kamicy), leki

przeciwbólowe i rozkurczające, cewnikowanie,

przeciwbólowe i rozkurczające, cewnikowanie,

nakłucie pęcherza, interwencja chirurgiczna.

nakłucie pęcherza, interwencja chirurgiczna.

Leczenie c.d

Leczenie c.d

Niewydolność nerkowa

Niewydolność nerkowa

(miąższowa): okres skąpomoczu

(miąższowa): okres skąpomoczu

lub bezmoczu

lub bezmoczu

-

Uruchomić diurezę – Furosemid 2-4 mg/kg, jeżeli nie

Uruchomić diurezę – Furosemid 2-4 mg/kg, jeżeli nie

wystąpi diureza po 30 minutach w dawce 4-8 mg/kg (10-

wystąpi diureza po 30 minutach w dawce 4-8 mg/kg (10-

15 mg/kg), jeżeli nie ma diurezy mannitol 15-20% 1-2 g/kg

15 mg/kg), jeżeli nie ma diurezy mannitol 15-20% 1-2 g/kg

przez 3-10 minut, można też stosować dopaminę 2-5

przez 3-10 minut, można też stosować dopaminę 2-5

mcg/kg w roztworze NaCl lub glukozy.

mcg/kg w roztworze NaCl lub glukozy.

-

Stała podaż płynów połączona z kontrolą wydalanego

Stała podaż płynów połączona z kontrolą wydalanego

moczu (cewnik i pomiar ilości moczu).

moczu (cewnik i pomiar ilości moczu).

-

Zwalczanie hiperkaliemii – (osłabienie mięśni i

Zwalczanie hiperkaliemii – (osłabienie mięśni i

bradykardia), podać glukonian wapnia 0,5 ml/kg lub 20%

bradykardia), podać glukonian wapnia 0,5 ml/kg lub 20%

glukozę z insuliną 0,5 – 1 j.m/kg ( 1 j.m insuliny na 3 g

glukozę z insuliną 0,5 – 1 j.m/kg ( 1 j.m insuliny na 3 g

glukozy).

glukozy).

-

Kwasica – NaHCO

Kwasica – NaHCO

3, mleczan wapnia, cytrynian sodu.

3, mleczan wapnia, cytrynian sodu.

Przewlekła Niewydolność

Przewlekła Niewydolność

Nerek

Nerek

Istota choroby

Istota choroby

– jest zespołem chorobowym, który

– jest zespołem chorobowym, który

rozwija się jako następstwo postępującego

rozwija się jako następstwo postępującego

niszczenia wszystkich struktur nerek przez

niszczenia wszystkich struktur nerek przez

przewlekłe choroby tego narządu. Charakteryzuje

przewlekłe choroby tego narządu. Charakteryzuje

się stopniowym narastaniem upośledzenia funkcji

się stopniowym narastaniem upośledzenia funkcji

nerek, która prowadzi do zaburzeń homeostazy

nerek, która prowadzi do zaburzeń homeostazy

ustrojowej.

ustrojowej.

Etiopatogeneza

Etiopatogeneza

Przyczyny

Przyczyny

: przewlekłe zapalenia nerek, zespół nerczycowy,

: przewlekłe zapalenia nerek, zespół nerczycowy,

skrobiawica nerek, marskość nerek. W wyniku tych

skrobiawica nerek, marskość nerek. W wyniku tych

schorzeń dochodzi do:

schorzeń dochodzi do:

-

Utraty zdolności zagęszczania moczu

Utraty zdolności zagęszczania moczu

-

Upośledzenia czynności wydalniczej (wzrost poziomu

Upośledzenia czynności wydalniczej (wzrost poziomu

mocznika i kreatyniny we krwi)

mocznika i kreatyniny we krwi)

-

Zaburzeń w gospodarce kwasowo – zasadowej i wodno –

Zaburzeń w gospodarce kwasowo – zasadowej i wodno –

elektrolitowej

elektrolitowej

-

Upośledzenia funkcji wewnątrzwydzielniczych takich jak:

Upośledzenia funkcji wewnątrzwydzielniczych takich jak:

zmniejszenie wytwarzania erytropoetyny oraz 1,25

zmniejszenie wytwarzania erytropoetyny oraz 1,25

dihydroksycholekalciferolu (osteodystrofia nerkowa)

dihydroksycholekalciferolu (osteodystrofia nerkowa)

-

Nadciśnienie ogólnoustrojowe i nerkowe

Nadciśnienie ogólnoustrojowe i nerkowe

Objawy Kliniczne

Objawy Kliniczne

Ogólne osłabienie, łatwe męczenie, spadek masy ciała

Ogólne osłabienie, łatwe męczenie, spadek masy ciała

mimo zachowanego apetytu, wymioty, bladość błon

mimo zachowanego apetytu, wymioty, bladość błon

śluzowych, CTO w normie, wielomocz, wzmożone

śluzowych, CTO w normie, wielomocz, wzmożone

pragnienie, częste nie trzymanie moczu. Mocz ma barwę

pragnienie, częste nie trzymanie moczu. Mocz ma barwę

wodojasną i niski ciężar właściwy 1,010 lub niższy.

wodojasną i niski ciężar właściwy 1,010 lub niższy.

Rozpoznanie

Rozpoznanie

–

–

-

Wywiad

Wywiad

-

Badanie kliniczne

Badanie kliniczne

-

Badanie moczu

Badanie moczu

-

Badanie biochemiczne krwi

Badanie biochemiczne krwi

Mocznica Przewlekła -

Mocznica Przewlekła -

prawdziwa

prawdziwa

Jest to końcowe stadium przewlekłej niewydolności

Jest to końcowe stadium przewlekłej niewydolności

nerek. Mocznica to zespół chorobowy, w którym obok

nerek. Mocznica to zespół chorobowy, w którym obok

ciężkich zaburzeń metabolicznych występują wyraźne

ciężkich zaburzeń metabolicznych występują wyraźne

objawy kliniczne głównie ze strony przewodu

objawy kliniczne głównie ze strony przewodu

pokarmowego, układu nerwowego i krążenia. Pełny jej

pokarmowego, układu nerwowego i krążenia. Pełny jej

obraz kliniczny i biochemiczny rozwija się gdy 2/3

obraz kliniczny i biochemiczny rozwija się gdy 2/3

nefronów ulegnie zniszczeniu. Prowadzi to do

nefronów ulegnie zniszczeniu. Prowadzi to do

znacznego zmniejszenia przesączania kłębkowego, a

znacznego zmniejszenia przesączania kłębkowego, a

zatem do oligurii lub anurii.

zatem do oligurii lub anurii.

Objawy Kliniczne

Objawy Kliniczne

Utrata apetytu i pragnienia

Utrata apetytu i pragnienia

(u przeżuwaczy objawy

(u przeżuwaczy objawy

niestrawności wtórnej), często wymioty i biegunka. Na

niestrawności wtórnej), często wymioty i biegunka. Na

błonie śluzowej jamy ustnej występują wybroczyny,

błonie śluzowej jamy ustnej występują wybroczyny,

nadżerki i owrzodzenia (towarzyszy temu nieprzyjemny

nadżerki i owrzodzenia (towarzyszy temu nieprzyjemny

zapach z jamy ustnej).

zapach z jamy ustnej).

Układ oddechowy

Układ oddechowy

– zaburzenia rytmu oddychania, obrzęk

– zaburzenia rytmu oddychania, obrzęk

płuc.

płuc.

Układ krążenia

Układ krążenia

– zaburzenia rytmu i niewydolności

– zaburzenia rytmu i niewydolności

lewokomorowej.

lewokomorowej.

Układ nerwowy

Układ nerwowy

– drżenia mięśni, drgawki, zaburzenia

– drżenia mięśni, drgawki, zaburzenia

świadomości.

świadomości.

Rozpoznanie

Rozpoznanie

1.

1.

Objawy kliniczne (właściwie zespół objawów)

Objawy kliniczne (właściwie zespół objawów)

2.

2.

Badania dodatkowe (krew)

Badania dodatkowe (krew)

3.

3.

Badanie moczu

Badanie moczu

Leczenie

Leczenie

:

:

jak ostra i przewlekła niewydolność

jak ostra i przewlekła niewydolność

nerek

nerek