background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

NEREK

NEREK

ZESPÓŁ NERCZYCOWY

ZESPÓŁ NERCZYCOWY

background image

 

 

 

 

Rezerwa czynnościowa

Rezerwa czynnościowa

 - % potencjalny ubytek czynnego 

 - % potencjalny ubytek czynnego 

miąższu nerek, przy którym nie obserwuje się żadnych objawów 

miąższu nerek, przy którym nie obserwuje się żadnych objawów 

zaburzeń homeostazy, zarówno klinicznych jak i laboratoryjnych

zaburzeń homeostazy, zarówno klinicznych jak i laboratoryjnych

Jeżeli uszkodzeniu ulegnie:

Jeżeli uszkodzeniu ulegnie:

50

50

% miąższu – 

% miąższu – 

upośledzenie wydalania PTH i skutki

upośledzenie wydalania PTH i skutki

 

 

hiperparathormonemii

hiperparathormonemii

67

67

% miąższu –  

% miąższu –  

zaburzenia zagęszczania moczu i skutki w postaci 

zaburzenia zagęszczania moczu i skutki w postaci 

izostenurii, polydypsji, polyurii (koty – wcześniej wykazują azotemię niż 

izostenurii, polydypsji, polyurii (koty – wcześniej wykazują azotemię niż 

zaburzenia w zagęszczaniu moczu)

zaburzenia w zagęszczaniu moczu)

75

75

% miąższu – 

% miąższu – 

ograniczenie możliwości wydalania: mocznika, kreatyniny, 

ograniczenie możliwości wydalania: mocznika, kreatyniny, 

fosforanów, Na; w konsekwencji początki zespołu mocznicowego

fosforanów, Na; w konsekwencji początki zespołu mocznicowego

80

80

% miąższu – 

% miąższu – 

zaburzenia wydzielania i degradacji gastryny, zmniejszenie 

zaburzenia wydzielania i degradacji gastryny, zmniejszenie 

produkcji erytropoetyny i skutki w postaci zaburzeń funkcji przewodu 

produkcji erytropoetyny i skutki w postaci zaburzeń funkcji przewodu 

pokarmowego, do gastroenteritis włącznie i pojawiająca się, szczególnie u 

pokarmowego, do gastroenteritis włącznie i pojawiająca się, szczególnie u 

psów, anemia

psów, anemia

 

 

90

90

% miąższu – 

% miąższu – 

brak możliwości wydalania jonu potasowego i wodorowego 

brak możliwości wydalania jonu potasowego i wodorowego 

ze skutkiem w postaci kwasicy i hiperpotasemii.

ze skutkiem w postaci kwasicy i hiperpotasemii.

background image

 

 

 

 

PODSTAWOWE POJĘCIA

PODSTAWOWE POJĘCIA

Azotemia 

Azotemia 

– 

– 

zwiększone stężenie we krwi (surowicy, osoczu) 

zwiększone stężenie we krwi (surowicy, osoczu) 

ciał azotowych niebiałkowych, takich jak mocznik, kreatynina oraz 

ciał azotowych niebiałkowych, takich jak mocznik, kreatynina oraz 

azot wolny i związany (aminokwasów, kreatyny i kwasu 

azot wolny i związany (aminokwasów, kreatyny i kwasu 

moczowego)

moczowego)

Niewydolność nerek 

Niewydolność nerek 

– 

– 

upośledzenie jednej lub więcej 

upośledzenie jednej lub więcej 

funkcji, które prowadzi do zaburzeń homeostazy ogólnoustrojowej 

funkcji, które prowadzi do zaburzeń homeostazy ogólnoustrojowej 

(utajonych lub jawnych, czyli klinicznych) 

(utajonych lub jawnych, czyli klinicznych) 

Mocznica 

Mocznica 

(uremia)

(uremia)

 

 

– 

– 

azotemia wywołana pierwotną chorobą 

azotemia wywołana pierwotną chorobą 

nerek, której towarzyszy wieloukładowy zespół toksyczny

nerek, której towarzyszy wieloukładowy zespół toksyczny

  

  

Choroba nerek 

Choroba nerek 

– 

– 

wskazuje na obecność w nerkach 

wskazuje na obecność w nerkach 

uszkodzeń określonych lub nieokreślonych etiologicznie

uszkodzeń określonych lub nieokreślonych etiologicznie

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

   

   

zespół objawów klinicznych, manifestujących się 

zespół objawów klinicznych, manifestujących się 

szybko rozwijającą się mocznicą. Charakteryzuje 

szybko rozwijającą się mocznicą. Charakteryzuje 

się ona nagłym zmniejszeniem wydalania moczu, 

się ona nagłym zmniejszeniem wydalania moczu, 

czyli oligurią lub anurią, co nie pozwala na 

czyli oligurią lub anurią, co nie pozwala na 

usunięcie z organizmu produktów przemiany 

usunięcie z organizmu produktów przemiany 

materii.

materii.

Dzielimy ją na trzy grupy:

Dzielimy ją na trzy grupy:

Ostra niewydolność przednerkowa (czynnościowa)

Ostra niewydolność przednerkowa (czynnościowa)

Ostra niewydolność nerkowa (miąższowa)

Ostra niewydolność nerkowa (miąższowa)

Ostra niewydolność pozanerkowa (mechaniczna)

Ostra niewydolność pozanerkowa (mechaniczna)

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

W zespole ONN 

W zespole ONN 

można wyróżnić trzy fazy:

można wyróżnić trzy fazy:

1.

1.

Faza oligurii/anurii

Faza oligurii/anurii

 – charakteryzująca się spadkiem 

 – charakteryzująca się spadkiem 

produkcji moczu poniżej 1ml/kg/h. Trwa kilka dni.

produkcji moczu poniżej 1ml/kg/h. Trwa kilka dni.

2.

2.

Faza wielomoczu –

Faza wielomoczu –

 charakteryzująca się zwiększonym 

 charakteryzująca się zwiększonym 

wydalaniem moczu powyżej 2 ml/kg/h o izostenurycznym 

wydalaniem moczu powyżej 2 ml/kg/h o izostenurycznym 

ciężarze moczu (1,010

ciężarze moczu (1,010

±

±

0,002). Trwa kilkanaście dni.

0,002). Trwa kilkanaście dni.

3.

3.

Faza powrotu do zdrowia – 

Faza powrotu do zdrowia – 

charakteryzująca się 

charakteryzująca się 

normalizacją wskaźników morfologicznych, biochemicznych i 

normalizacją wskaźników morfologicznych, biochemicznych i 

klinicznych. Trwa kilka tygodni.

klinicznych. Trwa kilka tygodni.

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

przednerkowa

przednerkowa

Wywołana jest czynnikami ogólnoustrojowymi 

Wywołana jest czynnikami ogólnoustrojowymi 

(pozanerkowymi) prowadzącymi do nagłego niedokrwienia 

(pozanerkowymi) prowadzącymi do nagłego niedokrwienia 

nerek a tym samym do spadku przesączania kłębkowego 

nerek a tym samym do spadku przesączania kłębkowego 

(GFR) i wytwarzania moczu pierwotnego.

(GFR) i wytwarzania moczu pierwotnego.

Przyczyny:

Przyczyny:

1.

1.

Zmniejszenie ilości krążącej krwi wskutek

Zmniejszenie ilości krążącej krwi wskutek

 

 

krwotoków wewnętrznych i zewnętrznych

krwotoków wewnętrznych i zewnętrznych

 

 

dużego odwodnienia w ustroju w następstwie uporczywych     

dużego odwodnienia w ustroju w następstwie uporczywych     

wymiotów, biegunek, oparzeń

wymiotów, biegunek, oparzeń

 

 

przesunięcie płynów ustrojowych do jam ciała lub światła jelit, 

przesunięcie płynów ustrojowych do jam ciała lub światła jelit, 

np. – zapalenie otrzewnej, niedrożność jelit, zapalenie trzustki

np. – zapalenie otrzewnej, niedrożność jelit, zapalenie trzustki

2.

2.

Zaburzenia naczynioruchowe powstające w przebiegu 

Zaburzenia naczynioruchowe powstające w przebiegu 

wstrząsu, ostrej niewydolności lewokomorowej, 

wstrząsu, ostrej niewydolności lewokomorowej, 

zmiażdżenie tkanek

zmiażdżenie tkanek

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

przednerkowa

przednerkowa

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne

Moczu

Moczu

 

 

ciężar właściwy moczu powyżej 1,025

ciężar właściwy moczu powyżej 1,025

 

 

białkomocz (+lub-)

białkomocz (+lub-)

Osad:

Osad:

pojedyncze komórki nabłonkowe z nerek

pojedyncze komórki nabłonkowe z nerek

Krwi 

Krwi 

Wzrost stężenia mocznika 

Wzrost stężenia mocznika 

              

              

kreatyniny

kreatyniny

            

            

- kwasu moczowego

- kwasu moczowego

            

            

- azotu niebiałkowego

- azotu niebiałkowego

            

            

- fosforanów i jonów potasu

- fosforanów i jonów potasu

Spadek stężenia wodorowęglanów

Spadek stężenia wodorowęglanów

                          

                          

- jonów wapnia              

- jonów wapnia              

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

przednerkowa

przednerkowa

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

Leczenie przyczynowe:

Leczenie przyczynowe:

Leczyć chorobę podstawową

Leczyć chorobę podstawową

Leczenie objawowe:

Leczenie objawowe:

Nawadnianie oraz korekcja współistniejących zaburzeń wodno-

Nawadnianie oraz korekcja współistniejących zaburzeń wodno-

elektrolitowych

elektrolitowych

Wymioty 

Wymioty 

 

 

Metoclopramid 

Metoclopramid 

(0,2-0,4mg/kg m.c)

(0,2-0,4mg/kg m.c)

Torecan 

Torecan 

(6,5mg/10kgm.c)

(6,5mg/10kgm.c)

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

nerkowa

nerkowa

Charakteryzuje się nagłym zahamowaniem produkcji moczu wskutek 

Charakteryzuje się nagłym zahamowaniem produkcji moczu wskutek 

uszkodzenia miąższu narządu. 

uszkodzenia miąższu narządu. 

Przyczyny:

Przyczyny:

Zapalne i niezapalne:

Zapalne i niezapalne:

Zapalenie nerek (ostre zapalenie kłębuszkowe i odmiedniczkowe, 

Zapalenie nerek (ostre zapalenie kłębuszkowe i odmiedniczkowe, 

martwica nerki) 

martwica nerki) 

Angiopatie nerkowe (zator, zakrzep, guzkowe zapalenie naczyń, toczeń 

Angiopatie nerkowe (zator, zakrzep, guzkowe zapalenie naczyń, toczeń 

rumieniowaty, wybrocznica anafilaktyczna)

rumieniowaty, wybrocznica anafilaktyczna)

Czynniki infekcyjne (bakterie, wirusy) 

Czynniki infekcyjne (bakterie, wirusy) 

Hemoglobinuria, mioglobinuria

Hemoglobinuria, mioglobinuria

Ostra niezapalna niewydolność nerek (wstrząs, alergia, niedotlenienie, 

Ostra niezapalna niewydolność nerek (wstrząs, alergia, niedotlenienie, 

hipowolemia, zatrucie związkami chemicznymi, nefrotoksycznymi)

hipowolemia, zatrucie związkami chemicznymi, nefrotoksycznymi)

Wewnątrznerkowe zablokowanie odpływu moczu – wytrącenie się 

Wewnątrznerkowe zablokowanie odpływu moczu – wytrącenie się 

kryształów sulfonamidóww kanalikach nerkowych 

kryształów sulfonamidóww kanalikach nerkowych 

Jad węży

Jad węży

Hiperkalcemia lub hiperwitaminoza D

Hiperkalcemia lub hiperwitaminoza D

3

3

Hiperbilirubinemia (żółtaczka mechaniczna)  

Hiperbilirubinemia (żółtaczka mechaniczna)  

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

nerkowa

nerkowa

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

 

 

objawy choroby podstawowej

objawy choroby podstawowej

 

 

depresja

depresja

 

 

anoreksja

anoreksja

 

 

uremiczny zapach z jamy ustnej

uremiczny zapach z jamy ustnej

 

 

oliguria lub anuria

oliguria lub anuria

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

nerkowa

nerkowa

Badania laboratoryjne:

Badania laboratoryjne:

Mocz:

Mocz:

ciężar właściwy moczu 1,007-1,024

ciężar właściwy moczu 1,007-1,024

 

 

białkomocz (++lub++++)

białkomocz (++lub++++)

Osad:

Osad:

 

 

liczne komórki nabłonkowe z nerek

liczne komórki nabłonkowe z nerek

 

 

wałeczki szkliste, nabłonkowe, ziarniste

wałeczki szkliste, nabłonkowe, ziarniste

Krew:

Krew:

wzrost stężenia mocznika

wzrost stężenia mocznika

                         

                         

- kreatyniny

- kreatyniny

                         

                         

- potasu (hiperkaliemia)

- potasu (hiperkaliemia)

 

 

zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej

zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej

                                   

                                   

- kwasowo-zasadowej

- kwasowo-zasadowej

 

 

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

nerkowa

nerkowa

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

Leczenie w okresie skąpomoczu lub bezmoczu:

Leczenie w okresie skąpomoczu lub bezmoczu:

Furosemid 2-4mg/kg m.c i.v. 

Furosemid 2-4mg/kg m.c i.v. 

(uruchomić diurezę)

(uruchomić diurezę)

Brak diurezy w ciągu 30 min. zwiększamy dawkę 4-8 

Brak diurezy w ciągu 30 min. zwiększamy dawkę 4-8 

mg/kg m.c.

mg/kg m.c.

Gdy brak reakcji – podajemy i.v. 

Gdy brak reakcji – podajemy i.v. 

mannitol

mannitol

 20% (1-2g/kg 

 20% (1-2g/kg 

m.c) przez 3-10 min.

m.c) przez 3-10 min.

Jeśli brak odpowiedzi – 

Jeśli brak odpowiedzi – 

dopamina

dopamina

 2-5 

 2-5 

µ

µ

g/kg m.c. w 

g/kg m.c. w 

roztworze 0,45%NaCl i 2,5% glukozy i.v. 

roztworze 0,45%NaCl i 2,5% glukozy i.v. 

(NIE PRZEKRACZAĆ 

(NIE PRZEKRACZAĆ 

TEJ DAWKI – WYŻSZE niż 20 

TEJ DAWKI – WYŻSZE niż 20 

µ

µ

g/kg POWODUJE ZMNIEJSZENIE 

g/kg POWODUJE ZMNIEJSZENIE 

WYTWARZANIA MOCZU) 

WYTWARZANIA MOCZU) 

Płyn Ringera z 5% glukozą (w stosunku 2:1)

Płyn Ringera z 5% glukozą (w stosunku 2:1)

 

 

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

nerkowa

nerkowa

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

Zwalczanie hiperkaliemii:

Zwalczanie hiperkaliemii:

 

 

glukonian sodu 0,5ml/kg m.c.

glukonian sodu 0,5ml/kg m.c.

20-24% glukozy z insuliną (0,5-1j.m./ kg m.c.; w proporcji 1j.m. na 

20-24% glukozy z insuliną (0,5-1j.m./ kg m.c.; w proporcji 1j.m. na 

3g glukozy)

3g glukozy)

Zwalczanie kwasicy metabolicznej

Zwalczanie kwasicy metabolicznej

NaHCO

NaHCO

3

3

Mleczan wapnia i cytrynian sodu (obrzęki)

Mleczan wapnia i cytrynian sodu (obrzęki)

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

pozanerkowa 

pozanerkowa 

(nefropatia kanalikowo-śródmiąższowa)

(nefropatia kanalikowo-śródmiąższowa)

Zespół objawów, charakteryzujący się szybko narastającym 

Zespół objawów, charakteryzujący się szybko narastającym 

we krwi stężeniem ciał azotowych niebiałkowych, któremu 

we krwi stężeniem ciał azotowych niebiałkowych, któremu 

nie towarzyszą trwałe morfologiczne zmiany w nerkach.

nie towarzyszą trwałe morfologiczne zmiany w nerkach.

Przyczyny:

Przyczyny:

Niedrożność dróg wyprowadzających mocz, trwająca dłużej niż 

Niedrożność dróg wyprowadzających mocz, trwająca dłużej niż 

24 godz., jako skutek wzrostu ciśnienia w drogach moczowych i 

24 godz., jako skutek wzrostu ciśnienia w drogach moczowych i 

przez to spadku GFR (kamienie moczowe, skrzepy krwi, 

przez to spadku GFR (kamienie moczowe, skrzepy krwi, 

nowotwór, powiększenie gruczołu krokowego)

nowotwór, powiększenie gruczołu krokowego)

Pęknięcie dróg wyprowadzających mocz (po wypadkach 

Pęknięcie dróg wyprowadzających mocz (po wypadkach 

samochodowych, nieumiejętne postępowanie lekarskie). 

samochodowych, nieumiejętne postępowanie lekarskie). 

Azotemia spowodowana jest wchłanianiem rozpuszczonych w 

Azotemia spowodowana jest wchłanianiem rozpuszczonych w 

moczu produktów przemiany materii z jamy otrzewnowej   

moczu produktów przemiany materii z jamy otrzewnowej   

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

pozanerkowa

pozanerkowa

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

Objawy niedrożności

Objawy niedrożności

 

 

anuria

anuria

 

 

dysuria

dysuria

 

 

ból (tzw. ostry brzuch)

ból (tzw. ostry brzuch)

 

 

parcie na mocz - tenesmus vesicae urinariae

parcie na mocz - tenesmus vesicae urinariae

 

 

nadmiernie wypełniony pęcherz moczowy

nadmiernie wypełniony pęcherz moczowy

Objawy pęknięcia dróg moczowych:

Objawy pęknięcia dróg moczowych:

 

 

anuria lub oliguria

anuria lub oliguria

 

 

dysuria

dysuria

 

 

hematuria (czasami)

hematuria (czasami)

background image

 

 

 

 

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

 

 

pozanerkowa

pozanerkowa

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

OGÓLNE ZASADY LECZENIA:

Udrożnienie dróg moczowych

Udrożnienie dróg moczowych

Środki przeciwbólowe i rozkurczające

Środki przeciwbólowe i rozkurczające

Założenie cewnika

Założenie cewnika

Po usunięciu przeszkody w odpływie moczu – czynność nerek powraca do normy

Po usunięciu przeszkody w odpływie moczu – czynność nerek powraca do normy

 

 

Pęknięcie dróg moczowych – zabieg chirurgiczny

Pęknięcie dróg moczowych – zabieg chirurgiczny

background image

 

 

 

 

LEKI STOSOWANE W LECZENIU 

LEKI STOSOWANE W LECZENIU 

ONN

ONN

background image

 

 

 

 

LEK

LEK

Działanie

Działanie

Dawkowanie

Dawkowanie

Działana 

Działana 

niepożądane

niepożądane

Przeciw- 

Przeciw- 

wskazania

wskazania

Leki nasilające diurezę

Leki nasilające diurezę

Furosemid

Furosemid

Diuretyk 

Diuretyk 

pentlowy 

pentlowy 

↑ RBF

↑ RBF

2-3mg/kg iv. co 6-8 

2-3mg/kg iv. co 6-8 

godz., 

godz., 

2-6mg/kg iv. co 30-

2-6mg/kg iv. co 30-

60 min.

60 min.

1mg/kg/h iv. w 

1mg/kg/h iv. w 

ciągłym wlewie

ciągłym wlewie

Zmniejszenie obj. 

Zmniejszenie obj. 

krwi krążącej

krwi krążącej

Hipokaliemia

Hipokaliemia

Nefrotoksyczność 

Nefrotoksyczność 

przy stosowaniu 

przy stosowaniu 

gentamycyny 

gentamycyny 

Dopamina

Dopamina

↑ 

↑ 

RBF, ↑ GRF 

RBF, ↑ GRF 

zwiększa 

zwiększa 

wydalanie Na z 

wydalanie Na z 

moczem

moczem

1-5

1-5

µ

µ

g/kg/min. iv. 

g/kg/min. iv. 

w ciągłym wlewie 

w ciągłym wlewie 

Zaburzenia rytmu 

Zaburzenia rytmu 

serca, 

serca, 

Nadciśnienie

Nadciśnienie

Wymioty

Wymioty

Mannitol

Mannitol

Diureza 

Diureza 

osmotyczna, 

osmotyczna, 

zmniejszenie 

zmniejszenie 

obrzęku kom. 

obrzęku kom. 

Zmiatacz wolnych 

Zmiatacz wolnych 

rodników

rodników

0,5-1,0ml/kg iv. W 

0,5-1,0ml/kg iv. W 

powolnym 

powolnym 

wstrzyknięciu 

wstrzyknięciu 

(jako 10-20%r-r) w 

(jako 10-20%r-r) w 

1 dawce

1 dawce

Obrzęk płuc

Obrzęk płuc

Objawy 

Objawy 

żołądkowo-

żołądkowo-

jelitowe

jelitowe

Przewodnienie 

Przewodnienie 

choroby serca

choroby serca

Glukoza 

Glukoza 

(10-20%)

(10-20%)

Diureza 

Diureza 

osmotyczna, 

osmotyczna, 

wsparcie 

wsparcie 

energetyczne

energetyczne

 

 

25-50ml/kg iv. w 

25-50ml/kg iv. w 

powolnym wlewie 

powolnym wlewie 

co 8-12 godz. 

co 8-12 godz. 

Zwiększenie 

Zwiększenie 

objętości krwi 

objętości krwi 

krążącej, 

krążącej, 

Hipreglikemia, 

Hipreglikemia, 

hiperosmolarniść

hiperosmolarniść

background image

 

 

 

 

LEK

LEK

działanie

działanie

dawkowanie

dawkowanie

Działana 

Działana 

niepożądane

niepożądane

Przeciw- 

Przeciw- 

wskazania

wskazania

Leki zwalczające hiperkaliemię

Leki zwalczające hiperkaliemię

Glukonian 

Glukonian 

wapnia 

wapnia 

(10% r-r)

(10% r-r)

kardioprotektant

kardioprotektant

0,5-1,0m/kg iv. w 

0,5-1,0m/kg iv. w 

powolnym 

powolnym 

wstrzyknięciu w 

wstrzyknięciu w 

1 dawce 

1 dawce 

Zaburzenia rytmu 

Zaburzenia rytmu 

serca

serca

Wodorowęglan 

Wodorowęglan 

sodowy

sodowy

Alkalizacja 

Alkalizacja 

płynu 

płynu 

zewnątrzko-

zewnątrzko-

mórkowego

mórkowego

0,5-1,0mEq/kg 

0,5-1,0mEq/kg 

iv. w powolnym 

iv. w powolnym 

wstrzyknięciu

wstrzyknięciu

Hipernatremia; 

Hipernatremia; 

zmniejszenie stęż. 

zmniejszenie stęż. 

we krwi zjon. Ca; 

we krwi zjon. Ca; 

Hipokaliemia

Hipokaliemia

hipokalcemia

hipokalcemia

Glukoza

Glukoza

Zwiększenie 

Zwiększenie 

wydzielania 

wydzielania 

insuliny

insuliny

0,1-0,5g/kg iv. 

0,1-0,5g/kg iv. 

(1-2ml/kg 25% r-

(1-2ml/kg 25% r-

ru)

ru)

Hiperglikemia; 

Hiperglikemia; 

hiperosmolarność 

hiperosmolarność 

Insulina/ 

Insulina/ 

glukoza

glukoza

Przesunięcie 

Przesunięcie 

potasu do 

potasu do 

komórek

komórek

0,25-0,5U/kg 

0,25-0,5U/kg 

insuliny, 1-2g 

insuliny, 1-2g 

glukozy na 

glukozy na 

jednostkę insuliny

jednostkę insuliny

Hipoglikemia 

Hipoglikemia 

Leki zwalczające kwasicę

Leki zwalczające kwasicę

Wodorowęglan 

Wodorowęglan 

sodowy

sodowy

Alkalizacja 

Alkalizacja 

j.w.

j.w.

j.w.

j.w.

background image

 

 

 

 

LEK

LEK

działanie

działanie

dawkowanie

dawkowanie

Działana 

Działana 

niepożądane

niepożądane

Przeciw- 

Przeciw- 

wskazani

wskazani

a

a

Leki znoszące nudności i wymioty

Leki znoszące nudności i wymioty

Cymetydyna

Cymetydyna

Antagonista 

Antagonista 

receptorów 

receptorów 

H

H

2

2

2,5-5,0mg/kg iv. 

2,5-5,0mg/kg iv. 

co 8-12godz.

co 8-12godz.

Wpływ na 

Wpływ na 

mechanizm 

mechanizm 

innych leków

innych leków

Ciężka 

Ciężka 

niewydolność 

niewydolność 

nerek lub 

nerek lub 

wątroby

wątroby

Ranitydyna

Ranitydyna

Antagonista 

Antagonista 

receptorów 

receptorów 

H

H

2

2

2mg/kg iv. co 8-

2mg/kg iv. co 8-

12 godz.

12 godz.

Ciężka 

Ciężka 

niewydolność 

niewydolność 

nerek lub 

nerek lub 

wątroby

wątroby

Metoclopramid

Metoclopramid

Antagonista 

Antagonista 

dopaminy

dopaminy

0,2-0,4 mg/kg 

0,2-0,4 mg/kg 

im., iv. lub  

im., iv. lub  

1-2mg/kg/24h iv. 

1-2mg/kg/24h iv. 

w ciągłym wlewie

w ciągłym wlewie

Zaburzenia OUN

Zaburzenia OUN

Interakcja z 

Interakcja z 

dopaminą, 

dopaminą, 

zaparcia

zaparcia

Niedrożność 

Niedrożność 

przewodu 

przewodu 

pokarmowego; 

pokarmowego; 

Drgawki

Drgawki

Misoprostol

Misoprostol

Analog 

Analog 

prostagla-

prostagla-

ndyny

ndyny

1-5

1-5

µ

µ

g/kg p.o. co 

g/kg p.o. co 

6-12 godz.

6-12 godz.

Objawy 

Objawy 

żołądkowo-

żołądkowo-

jelitowe, skurcz 

jelitowe, skurcz 

macicy

macicy

Ciąża; 

Ciąża; 

Nadciśnienie?

Nadciśnienie?

Drgawki?  

Drgawki?  

background image

 

 

 

 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

NEREK

NEREK

(innsufficientia renum chronica)

(innsufficientia renum chronica)

Zespół chorobowy, który rozwija się jako następstwo 

Zespół chorobowy, który rozwija się jako następstwo 

postępującego niszczenia wszystkich struktur nerek 

postępującego niszczenia wszystkich struktur nerek 

przez przewlekłe choroby tego narządu. 

przez przewlekłe choroby tego narządu. 

Charakteryzuje się stopniowym narastaniem 

Charakteryzuje się stopniowym narastaniem 

upośledzenia funkcji nerek, która prowadzi do 

upośledzenia funkcji nerek, która prowadzi do 

zaburzeń homeostazy ogólnoustrojowej. 

zaburzeń homeostazy ogólnoustrojowej. 

background image

 

 

 

 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

NEREK

NEREK

(innsufficientia renum chronica)

(innsufficientia renum chronica)

Przyczyny i etiopatogeneza:

Przyczyny i etiopatogeneza:

 

 

przewlekłe kłębkowe zapalenie nerek

przewlekłe kłębkowe zapalenie nerek

 

 

przewlekłe śródmiąższowe niebakteryjne i bakteryjne 

przewlekłe śródmiąższowe niebakteryjne i bakteryjne 

/odmiedniczkowe/ zapalenie nerek     

/odmiedniczkowe/ zapalenie nerek     

 

 

zespół nerczycowy

zespół nerczycowy

 

 

marskość nerek

marskość nerek

W wyniku tych chorób dochodzi zaburzeń ich funkcji:

W wyniku tych chorób dochodzi zaburzeń ich funkcji:

Utraty zdolności zagęszczania moczu 

Utraty zdolności zagęszczania moczu 

(niski c. wł. moczu)

(niski c. wł. moczu)

 

 

Upośledzenia zdolności wydalniczej (azotemia)

Upośledzenia zdolności wydalniczej (azotemia)

Zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej (odwodnienie, 

Zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej (odwodnienie, 

↓stęż. we krwi poziomu K, Na, Ca, Mg – o. wielomoczu, lub 

↓stęż. we krwi poziomu K, Na, Ca, Mg – o. wielomoczu, lub 

wzrostu K, P, Mg – o. skąpomoczu i mocznicy)

wzrostu K, P, Mg – o. skąpomoczu i mocznicy)

Upośledzenie funkcji wewnątrzwydzielniczych - ↓ wytwarzania 

Upośledzenie funkcji wewnątrzwydzielniczych - ↓ wytwarzania 

erytropoetyny oraz 1,25-dihydroksycholekalciferolu

erytropoetyny oraz 1,25-dihydroksycholekalciferolu

background image

 

 

 

 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

NEREK

NEREK

(innsufficientia renum chronica)

(innsufficientia renum chronica)

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

Ogólne osłabienie, szybkie męczenie się

Ogólne osłabienie, szybkie męczenie się

Spadek masy ciała 

Spadek masy ciała 

Chudnięcie 

Chudnięcie 

(mimo zachowanego apetytu)

(mimo zachowanego apetytu)

Wymioty

Wymioty

Anemia

Anemia

CTO – w granicach normy

CTO – w granicach normy

Polidypsja, poliuria 

Polidypsja, poliuria 

(częste moczenie nocne , rzadziej wyst. u 

(częste moczenie nocne , rzadziej wyst. u 

kotów)

kotów)

background image

 

 

 

 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

NEREK

NEREK

(innsufficientia renum chronica)

(innsufficientia renum chronica)

Rozpoznanie:

Rozpoznanie:

Wywiad 

Wywiad 

(w/w objawy od dłuższego czasu)

(w/w objawy od dłuższego czasu)

 

 

Badanie kliniczne

Badanie kliniczne

Badanie moczu:

Badanie moczu:

 

 

barwa – wodojasna

barwa – wodojasna

 

 

ciężar właściwy 1,010-1,011 lub niższy

ciężar właściwy 1,010-1,011 lub niższy

Badanie krwi:

Badanie krwi:

 

 

wzrost stężenia mocznika 

wzrost stężenia mocznika 

                        

                        

- kreatyniny

- kreatyniny

background image

 

 

 

 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

PRZEWLEKŁA NIEWYDOLNOŚĆ 

NEREK

NEREK

(innsufficientia renum chronica)

(innsufficientia renum chronica)

Rokowanie

Rokowanie

 

 

ostrożne

ostrożne

Dla celów terapeutycznych i rokowania wyróżnia się trzy 

Dla celów terapeutycznych i rokowania wyróżnia się trzy 

postacie kliniczne mocznicy:

postacie kliniczne mocznicy:

Niewydolność łagodna

Niewydolność łagodna

 – stężenie kreatyniny poniżej 

 – stężenie kreatyniny poniżej 

2,5mg/dl. 

2,5mg/dl. 

Granicą pojawienia się objawów mocznicowych jest 

Granicą pojawienia się objawów mocznicowych jest 

stężenie mocznika na poziomie 60-80 mg/dl. Jeśli przestrzegane są 

stężenie mocznika na poziomie 60-80 mg/dl. Jeśli przestrzegane są 

zasady prawidłowego żywienia i leczenia objawowego, czas przeżycia 

zasady prawidłowego żywienia i leczenia objawowego, czas przeżycia 

może wynosić nawet 2 lata.

może wynosić nawet 2 lata.

Niewydolność średnio zaawansowana

Niewydolność średnio zaawansowana

 – stężenie 

 – stężenie 

kreatyniny między 2,5-5,0mg/dl. 

kreatyniny między 2,5-5,0mg/dl. 

Czas przeżycia liczony jest w 

Czas przeżycia liczony jest w 

miesiącach do 1 roku

miesiącach do 1 roku

Niewydolność ciężka

Niewydolność ciężka

 – stężenie kreatyniny powyżej 5mg/dl. Czas 

 – stężenie kreatyniny powyżej 5mg/dl. Czas 

przeżycia liczony w tygodniach, czasami miesiącach.

przeżycia liczony w tygodniach, czasami miesiącach.

 

 

background image

 

 

 

 

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

Leczenie w okresie wielomoczu

Leczenie w okresie wielomoczu

 

 

(przewlekła 

(przewlekła 

niewydolność nerek i II okres ONN)

niewydolność nerek i II okres ONN)

Zapewnienie stałego nieograniczonego dostępu do wody . 

Zapewnienie stałego nieograniczonego dostępu do wody . 

Jeżeli pacjent nie jest w stanie uzupełnić strat wody, należy 

Jeżeli pacjent nie jest w stanie uzupełnić strat wody, należy 

podawać płyny pozajelitowo

podawać płyny pozajelitowo

Leczenie dietetyczne – z uwzględnieniem pokarmów o 

Leczenie dietetyczne – z uwzględnieniem pokarmów o 

ograniczonej zawartości białka i fosforu. Stosowanie diety 

ograniczonej zawartości białka i fosforu. Stosowanie diety 

niskobiałkowej  prowadzi do:

niskobiałkowej  prowadzi do:

Poprawy stanu klinicznego (zmniejszenie nasilenia objawów 

Poprawy stanu klinicznego (zmniejszenie nasilenia objawów 

chorobowych)

chorobowych)

Obniżenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi

Obniżenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi

Zmniejszenia kwasicy metabolicznej przez ograniczone 

Zmniejszenia kwasicy metabolicznej przez ograniczone 

obciążenie produktami przemian białkowych

obciążenie produktami przemian białkowych

     

     

Ograniczenie podaży fosforu w diecie hamuje rozwój 

Ograniczenie podaży fosforu w diecie hamuje rozwój 

niewydolności nerek

niewydolności nerek

background image

 

 

 

 

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

Leczenie w okresie wielomoczu

Leczenie w okresie wielomoczu

 

 

(przewlekła 

(przewlekła 

niewydolność nerek i II okres ONN)

niewydolność nerek i II okres ONN)

 

 

Psy z niewydolnością nerek , której towarzyszy wielomocz – 

Psy z niewydolnością nerek , której towarzyszy wielomocz – 

bez objawów azotemii

bez objawów azotemii

 (prawidłowy poziom mocznika i 

 (prawidłowy poziom mocznika i 

kreatyniny we krwi) – powinny otrzymywać dietę o 

kreatyniny we krwi) – powinny otrzymywać dietę o 

normalnej zawartości białka i fosforu

normalnej zawartości białka i fosforu

Gdy 

Gdy 

występuje azotemia 

występuje azotemia 

(brak objawów klinicznych) – 

(brak objawów klinicznych) – 

ograniczyć podaż fosforu aby zapobiec hiperfosfatemii i 

ograniczyć podaż fosforu aby zapobiec hiperfosfatemii i 

rozwojowi wtórnej nadczynności przytarczyc. Podaż białka  

rozwojowi wtórnej nadczynności przytarczyc. Podaż białka  

może  być prawidłowa

może  być prawidłowa

U psów 

U psów 

z azotemią i klinicznymi objawami 

z azotemią i klinicznymi objawami 

 konieczne jest 

 konieczne jest 

ograniczenie podaży białka i fosforu

ograniczenie podaży białka i fosforu

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

Leczenie w okresie wielomoczu

Leczenie w okresie wielomoczu

 

 

(przewlekła 

(przewlekła 

niewydolność nerek i II okres ONN)

niewydolność nerek i II okres ONN)

Uzupełnienia witamin rozpuszczalnych w wodzie (zwłaszcza 

Uzupełnienia witamin rozpuszczalnych w wodzie (zwłaszcza 

z grupy B i C)

z grupy B i C)

Podawanie wodorowęglanu sodu aby zmniejszyć kwasicę 

Podawanie wodorowęglanu sodu aby zmniejszyć kwasicę 

metaboliczną

metaboliczną

Zapobieganie sytuacjom stresowym

Zapobieganie sytuacjom stresowym

Leczyć chorobę podstawową

Leczyć chorobę podstawową

Można zastosować dializę otrzewnową 

Można zastosować dializę otrzewnową 

background image

 

 

 

 

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

Leczenie w okresie wielomoczu

Leczenie w okresie wielomoczu

 

 

(przewlekła 

(przewlekła 

niewydolność nerek i II okres ONN)

niewydolność nerek i II okres ONN)

Na czym polega dializa?

Na czym polega dializa?

             

             

Wszystkie postacie dializy oparte są na interakcji pomiędzy wodą 

Wszystkie postacie dializy oparte są na interakcji pomiędzy wodą 

osocza a roztworem, rozdzielonymi błoną półprzepuszczalną umożliwiającą 

osocza a roztworem, rozdzielonymi błoną półprzepuszczalną umożliwiającą 

wybiórcze przenikanie substancji z osocza do dializatu i odwrotnie. 

wybiórcze przenikanie substancji z osocza do dializatu i odwrotnie. 

Przenikanie wody i cząsteczek rozpuszczalnych w wodzie zachodzi zgodnie 

Przenikanie wody i cząsteczek rozpuszczalnych w wodzie zachodzi zgodnie 

z prawem dyfuzji, osmozy i prawami którymi rządzi zjawisko 

z prawem dyfuzji, osmozy i prawami którymi rządzi zjawisko 

”przemieszczania rozpuszczonych substancji”  

”przemieszczania rozpuszczonych substancji”  

W dializie 

W dializie 

otrzewnowej

otrzewnowej

 – otrzewna stanowi błonę, 

 – otrzewna stanowi błonę, 

   

   

przez którą przenikają związki rozpuszczone lub 

przez którą przenikają związki rozpuszczone lub 

   

   

woda, a przepływ następuje głównie na skutek

woda, a przepływ następuje głównie na skutek

   

   

istniejącego gradientu osmotycznego.  

istniejącego gradientu osmotycznego.  

hemodializie

hemodializie

 – przepływ przez sztuczną błonę

 – przepływ przez sztuczną błonę

   

   

w dializatorze następuje pod wpływem sztucznie

w dializatorze następuje pod wpływem sztucznie

   

   

wytworzonego ciśnienia hydrostatycznego oraz pod

wytworzonego ciśnienia hydrostatycznego oraz pod

   

   

wpływem dyfuzji, spowodowanej różnicą stężeń.

wpływem dyfuzji, spowodowanej różnicą stężeń.

Podstawowym celem dializy w niewydolności nerek jest usunięcie z krwi 

Podstawowym celem dializy w niewydolności nerek jest usunięcie z krwi 

pacjenta z mocznicą niepożądanych związków i nadmiaru płynów do 

pacjenta z mocznicą niepożądanych związków i nadmiaru płynów do 

dializatora.

dializatora.

background image

 

 

 

 

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

OGÓLNE ZASADY LECZENIA

Leczenie w okresie wielomoczu

Leczenie w okresie wielomoczu

 

 

(przewlekła 

(przewlekła 

niewydolność nerek i II okres ONN)

niewydolność nerek i II okres ONN)

Jakie są wskazania do dializoterapii w medycynie weterynaryjnej?

Jakie są wskazania do dializoterapii w medycynie weterynaryjnej?

Dializa w weterynarii najczęściej wykorzystywana jest:

Dializa w weterynarii najczęściej wykorzystywana jest:

 

 

ostrej niewydolności nerek (nie poddającej się leczeniu)

ostrej niewydolności nerek (nie poddającej się leczeniu)

 

 

przewlekła niewydolność nerek

przewlekła niewydolność nerek

 

 

w okresie okołooperacyjnym zabiegu przeszczepu nerek

w okresie okołooperacyjnym zabiegu przeszczepu nerek

 

 

oczekiwanie na wynik biopsji

oczekiwanie na wynik biopsji

 

 

ostre i przewlekłe zatrucia, przewodnienie tła nienerkowego 

ostre i przewlekłe zatrucia, przewodnienie tła nienerkowego 

oporne na leczenie 

oporne na leczenie 

 

 

background image

 

 

 

 

MOCZNICA PRZEWLEKŁA 

MOCZNICA PRZEWLEKŁA 

/PRAWDZIWA/

/PRAWDZIWA/

(uraemia chronica s. vera)

(uraemia chronica s. vera)

PNN nie należy utożsamiać z przewlekłą mocznicą, która 

PNN nie należy utożsamiać z przewlekłą mocznicą, która 

jest jej końcowym stadium.

jest jej końcowym stadium.

MOCZNICA – zespół chorobowy, w którym obok ciężkich 

MOCZNICA – zespół chorobowy, w którym obok ciężkich 

zaburzeń metabolicznych wywołanych PNN występują 

zaburzeń metabolicznych wywołanych PNN występują 

wyraźne objawy kliniczne gł. ze strony przewodu 

wyraźne objawy kliniczne gł. ze strony przewodu 

pokarmowego, układu nerwowego i krążenia.

pokarmowego, układu nerwowego i krążenia.

  

  

background image

 

 

 

 

MOCZNICA PRZEWLEKŁA 

MOCZNICA PRZEWLEKŁA 

/PRAWDZIWA/

/PRAWDZIWA/

(uraemia chronica s. vera)

(uraemia chronica s. vera)

Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:

 

 

zaburzenia ze strony przewody pokarmowego 

zaburzenia ze strony przewody pokarmowego 

(utrata 

(utrata 

łaknienia i pragnienia)

łaknienia i pragnienia)

wymioty, często biegunka

wymioty, często biegunka

 

 

na błonie śluzowej jamy ustnej – wybroczyny, nadżerki i 

na błonie śluzowej jamy ustnej – wybroczyny, nadżerki i 

owrzodzenia (stomatica uraemica) 

owrzodzenia (stomatica uraemica) 

→ fetor uremicus

→ fetor uremicus

 

 

 

 

układ oddechowy – 

układ oddechowy – 

 

 

zaburzenie rytmu oddychania (oddech Kussmaula)

zaburzenie rytmu oddychania (oddech Kussmaula)

 

 

obrzęk płuc

obrzęk płuc

  

  

układ krążenia

układ krążenia

 

 

objawy niewydolności krążenia gł. lewokomorowej

objawy niewydolności krążenia gł. lewokomorowej

 

 

zaburzenia rytmu

zaburzenia rytmu

 

 

układ nerwowy 

układ nerwowy 

 

 

drżenia mięśniowe 

drżenia mięśniowe 

→ drgawki uogólnione

→ drgawki uogólnione

 

 

zaburzenie świadomości 

zaburzenie świadomości 

 

 

śpiączka mocznicowa (coma uremicum)

śpiączka mocznicowa (coma uremicum)

background image

 

 

 

 

MOCZNICA PRZEWLEKŁA 

MOCZNICA PRZEWLEKŁA 

/PRAWDZIWA/

/PRAWDZIWA/

(uraemia chronica s. vera)

(uraemia chronica s. vera)

Rozpoznanie:

Rozpoznanie:

 

 

zespół objawów klinicznych

zespół objawów klinicznych

Badanie krwi:

Badanie krwi:

 

 

hiperazotemia

hiperazotemia

 

 

duży wzrost stężenia mocznika 

duży wzrost stężenia mocznika 

                                

                                

- kreatyniny

- kreatyniny

 

 

wzrost stężenia K, Mg, P

wzrost stężenia K, Mg, P

 

 

spadek stężenia Ca, Na

spadek stężenia Ca, Na

 

 

kwasica metaboliczna – spadek pH krwi

kwasica metaboliczna – spadek pH krwi

                               

                               

- spadek stężenia wodorowęglanu HCO

- spadek stężenia wodorowęglanu HCO

3

3

Leczenie – 

Leczenie – 

podano wyżej

podano wyżej

 

 

background image

 

 

 

 

Diagnoza różnicowa ostrej niewydolności nerek (ONN), 

Diagnoza różnicowa ostrej niewydolności nerek (ONN), 

azotemii przednerkowej (APN) i przewlekłej niewydolności 

azotemii przednerkowej (APN) i przewlekłej niewydolności 

nerek (PNN)

nerek (PNN)

Czynnik różnicujący

Czynnik różnicujący

ONN

ONN

APN

APN

PNN

PNN

Z wywiadu: długotrwała 

Z wywiadu: długotrwała 

polidypsja/poliuria

polidypsja/poliuria

X

X

Anemia

Anemia

X

X

Podwyższone stęż. mocznika i 

Podwyższone stęż. mocznika i 

kreatyniny

kreatyniny

X

X

X

X

X

X

Hiperpotasemia 

Hiperpotasemia 

X

X

X

X

X

X

Hiperfosfatemia 

Hiperfosfatemia 

X

X

X

X

c.wł. moczu > 1.040

c.wł. moczu > 1.040

X

X

c.wł. moczu ok. 1.010

c.wł. moczu ok. 1.010

X

X

Stęż. Na w moczu < 10 mEq/L

Stęż. Na w moczu < 10 mEq/L

X

X

Stęż. Na w moczu > 25 mEq/L

Stęż. Na w moczu > 25 mEq/L

X

X

Stęż. kreatyniny w moczu/osocza > 

Stęż. kreatyniny w moczu/osocza > 

40:1

40:1

X

X

Stęż. kreatyniny w moczu/osocza < 

Stęż. kreatyniny w moczu/osocza < 

15:1

15:1

X

X

background image

 

 

 

 

Różnicowanie azotemii przednerkowej z pierwotną 

Różnicowanie azotemii przednerkowej z pierwotną 

azotemią nerkową i współistniejącym zaburzeniem 

azotemią nerkową i współistniejącym zaburzeniem 

rónowagii kłębkowo-cewkowej

rónowagii kłębkowo-cewkowej

Czynnik 

Czynnik 

różnicujący

różnicujący

Azotemia 

Azotemia 

przednerkowa

przednerkowa

Azotemia nerkowa i 

Azotemia nerkowa i 

zaburzenia i zaburzenia 

zaburzenia i zaburzenia 

równowagi kłębkowo-

równowagi kłębkowo-

cewkowej

cewkowej

Mocznik 

Mocznik 

podwyższony

podwyższony

podwyższony

podwyższony

Kreatynina 

Kreatynina 

podwyższona

podwyższona

podwyższona

podwyższona

Ciężar właściwy 

Ciężar właściwy 

moczu

moczu

powyżej 1.025

powyżej 1.025

1.015-1.025

1.015-1.025

Proteinuria

Proteinuria

zwykle 

zwykle 

nieobecna lub 

nieobecna lub 

ślad

ślad

obecna

obecna

Reakcja na poprawę 

Reakcja na poprawę 

perfuzji nerek

perfuzji nerek

w ciągu 1-3 dni

w ciągu 1-3 dni

 

 

minimalna

minimalna

background image

 

 

 

 

Różnicowanie ostrej (ONN) i przewlekłej (PNN) niewydolności 

Różnicowanie ostrej (ONN) i przewlekłej (PNN) niewydolności 

nerek

nerek

Czynnik różnicujący

Czynnik różnicujący

ONN

ONN

PNN

PNN

Objętość moczu

Objętość moczu

oliguria, rzadziej 

oliguria, rzadziej 

anuria

anuria

poliuria, w stanach 

poliuria, w stanach 

schyłkowych - oliguria

schyłkowych - oliguria

Zagęszczanie moczu 

Zagęszczanie moczu 

(c.wł. moczu)

(c.wł. moczu)

wysoki

wysoki

niski z reguły, izostenuria

niski z reguły, izostenuria

Glukozuria

Glukozuria

dość często

dość często

niezwykle rzadko

niezwykle rzadko

Stęż. kreatyniny i 

Stęż. kreatyniny i 

mocznika 

mocznika 

znacznie podwyższone

znacznie podwyższone

podwyższone

podwyższone

Ból nerek przy 

Ból nerek przy 

omacywaniu

omacywaniu

często u psów, rzadko 

często u psów, rzadko 

u kotów

u kotów

bardzo rzadko

bardzo rzadko

Stęż. albumin 

Stęż. albumin 

osoczowych

osoczowych

w nomie

w nomie

w normie, ale spadek 

w normie, ale spadek 

glomerulopatiach i 

glomerulopatiach i 

uszkodzeniach cewek

uszkodzeniach cewek

Hiperfosfatemia

Hiperfosfatemia

zawsze

zawsze

tylko w zaawansowanej 

tylko w zaawansowanej 

niewydolności

niewydolności

Hiperkaliemia

Hiperkaliemia

zawsze

zawsze

tylko w zaawansowanej 

tylko w zaawansowanej 

niewydolności

niewydolności

Leukocytoza 

Leukocytoza 

czasami

czasami

nie występuje

nie występuje

background image

 

 

 

 

Zespół nerczycowy

Zespół nerczycowy

 (syndrom 

 (syndrom 

nephroticum)

nephroticum)

    

    

Zespół objawów klinicznych i biochemicznych 

Zespół objawów klinicznych i biochemicznych 

wywołanych nadmierną i nieskompensowaną 

wywołanych nadmierną i nieskompensowaną 

utratą białka z moczem będącą skutkiem 

utratą białka z moczem będącą skutkiem 

zwiększenia przepuszczalności błony sączącej 

zwiększenia przepuszczalności błony sączącej 

kłębków. Zespół ten cechuje się dużym 

kłębków. Zespół ten cechuje się dużym 

białkomoczem, hipoproteinurią, 

białkomoczem, hipoproteinurią, 

hipercholestrolemią, obrzękami i przesiękami w 

hipercholestrolemią, obrzękami i przesiękami w 

jamach ciała. 

jamach ciała. 

background image

 

 

 

 

Zespół nerczycowy

Zespół nerczycowy

 (syndrom 

 (syndrom 

nephroticum)

nephroticum)

Przyczyną

Przyczyną

 

 

                  

                  

zespołu nerczycowego jest glomerulopatia

zespołu nerczycowego jest glomerulopatia

ETIOPATOGENEZA:

ETIOPATOGENEZA:

Do białkomoczu dochodzi wskutek uszkodzenia kłębuszków 

Do białkomoczu dochodzi wskutek uszkodzenia kłębuszków 

nerkowych wywołanych najczęściej przez procesy 

nerkowych wywołanych najczęściej przez procesy 

immunologiczne w przebiegu kłębuszkowych zapaleń nerek, 

immunologiczne w przebiegu kłębuszkowych zapaleń nerek, 

które stają się nadmiernie przepuszczalne do cząsteczek 

które stają się nadmiernie przepuszczalne do cząsteczek 

białka. 

białka. 

Rozróżnia się 

Rozróżnia się 

białkomocz 

białkomocz 

selektywny

selektywny

, gdy nadmiernemu przesączaniu ulegają 

, gdy nadmiernemu przesączaniu ulegają 

tylko albuminy

tylko albuminy

białkomocz 

białkomocz 

nieselektywny

nieselektywny

, gdy oprócz albumin ucieczce 

, gdy oprócz albumin ucieczce 

ulegają większe cząsteczki białka i lipidy.

ulegają większe cząsteczki białka i lipidy.

Długotrwała utrata białka doprowadza do spadku ciśnienia 

Długotrwała utrata białka doprowadza do spadku ciśnienia 

onkotycznego i powoduje powstanie przesięków i obrzęków do 

onkotycznego i powoduje powstanie przesięków i obrzęków do 

jam ciała.

jam ciała.

background image

 

 

 

 

Zespół nerczycowy

Zespół nerczycowy

 (syndrom 

 (syndrom 

nephroticum)

nephroticum)

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne

:

:

Błony śluzowe- blade lub bladoróżowe

Błony śluzowe- blade lub bladoróżowe

CTO - w normie

CTO - w normie

Wychudzenie

Wychudzenie

Wodobrzusze, wodopiersie, obrzęki 

Wodobrzusze, wodopiersie, obrzęki 

przedpiersia

przedpiersia

Odwodnienie

Odwodnienie

Biegunka

Biegunka

Badanie fizykalne:

Badanie fizykalne:

Powiększenie nerek 2-3 krotne

Powiększenie nerek 2-3 krotne

Konsystencja nerek - tęga

Konsystencja nerek - tęga

background image

 

 

 

 

Zespół nerczycowy

Zespół nerczycowy

 (syndrom 

 (syndrom 

nephroticum)

nephroticum)

Badania laboratoryjne:

Badania laboratoryjne:

MOCZU:

MOCZU:

 

 

zwiększony ciężar właściwy moczu 

zwiększony ciężar właściwy moczu 

proteinuria (+++lub++++) 

proteinuria (+++lub++++) 

albuminuria (+++lub++++) 

albuminuria (+++lub++++) 

OSAD:

OSAD:

 

 

liczne komórki nerkowe, hialinowe, 

liczne komórki nerkowe, hialinowe, 

     

     

tłuszczowe 

tłuszczowe 

(najpóźniej)

(najpóźniej)

 

 

 

 

wałeczki ziarniste

wałeczki ziarniste

 

 

nieliczne leukocyty i erytrocyty

nieliczne leukocyty i erytrocyty

background image

 

 

 

 

Zespół nerczycowy

Zespół nerczycowy

 (syndrom 

 (syndrom 

nephroticum)

nephroticum)

Badania laboratoryjne krwi:

Badania laboratoryjne krwi:

Hipoproteinemia 

Hipoproteinemia 

(3,5g%)

(3,5g%)

Hipoalbuminemia

Hipoalbuminemia

Dysproteinemia

Dysproteinemia

Hipercholesterolemia 

Hipercholesterolemia 

(w 90%przypadków)

(w 90%przypadków)

Hyperlipidemia 

Hyperlipidemia 

(psy)

(psy)

Wzrost stężenia mocznika i kreatyniny 

Wzrost stężenia mocznika i kreatyniny 

(przy niewydolności 

(przy niewydolności 

nerek)

nerek)

Pies lub kot z w pełni wyrównaną gospodarką wodną nie powinien mieć 

Pies lub kot z w pełni wyrównaną gospodarką wodną nie powinien mieć 

mniej niż 2,3g/dl albumin, 5,5g/dl białka całkowitego, ale 

mniej niż 2,3g/dl albumin, 5,5g/dl białka całkowitego, ale 

stosunek 

stosunek 

albumin do globulin

albumin do globulin

 nie powinien być mniejszy od jedności.  

 nie powinien być mniejszy od jedności.  

background image

 

 

 

 

Zespół nerczycowy

Zespół nerczycowy

 (syndrom 

 (syndrom 

nephroticum)

nephroticum)

Leczenie

Leczenie

Leczenie choroby podstawowej – najczęściej 

Leczenie choroby podstawowej – najczęściej 

glomerulonephritis

glomerulonephritis

Leczenie objawowe:

Leczenie objawowe:

niewydolność nerek (przwidłowy poziom mocznika i kreatyniny) 

niewydolność nerek (przwidłowy poziom mocznika i kreatyniny) 

– dieta wysokokaloryczna, bogatobiałkowa, małosolna i 

– dieta wysokokaloryczna, bogatobiałkowa, małosolna i 

skąpotłuszczowa 

skąpotłuszczowa 

(dobrej jakości mięso, ryby, jajka, mleko) 

(dobrej jakości mięso, ryby, jajka, mleko) 

 

 

przy pojawieniu się obrzęków i przesięków w jamach ciała – 

przy pojawieniu się obrzęków i przesięków w jamach ciała – 

podać leki moczopędne:

podać leki moczopędne:

Furosemid 2-4mg/kg m.c.

Furosemid 2-4mg/kg m.c.

Spironolacton 2-4mg/kg p.o. 

Spironolacton 2-4mg/kg p.o. 

(antagonista aldosteronu, oszczędza potas,  

(antagonista aldosteronu, oszczędza potas,  

ogranicza zwrotne wchłanianie Na, ↓ powstawania obrzęków)

ogranicza zwrotne wchłanianie Na, ↓ powstawania obrzęków)

Dextrany, 20% glukoza

Dextrany, 20% glukoza

Sterydowe leki przeciwzapalne 

Sterydowe leki przeciwzapalne 

background image

 

 

 

 

Schemat mechanizmu powstawania obrzęków i przesięków w 

Schemat mechanizmu powstawania obrzęków i przesięków w 

jamach ciała w przebiegu zespołu nerczycowego

jamach ciała w przebiegu zespołu nerczycowego

Glomerulopatia

Glomerulopatia

(zapalenie kłębków nerkowych, skrobiawica)

(zapalenie kłębków nerkowych, skrobiawica)

Zwiększona przepuszczalność błony sączącej kłębków

Zwiększona przepuszczalność błony sączącej kłębków

Duża utrata białek krwi, zwłaszcza albumin z moczem

Duża utrata białek krwi, zwłaszcza albumin z moczem

Spadek poziomu albumin w surowicy (hipoalbuminemia)

Spadek poziomu albumin w surowicy (hipoalbuminemia)

Spadek ciśnienia onkotycznego osocza

Spadek ciśnienia onkotycznego osocza

Przechodzenie wody z łożyska naczyniowego do przestrzeni międzytkankowej

Przechodzenie wody z łożyska naczyniowego do przestrzeni międzytkankowej

Spadek objętości osocz

Spadek objętości osocz

Zwiększone wydzielanie aldosteronu, ADH

Zwiększone wydzielanie aldosteronu, ADH

Zwiększona retencja Na i wody w cewkach nerkowych

Zwiększona retencja Na i wody w cewkach nerkowych

Dalsze zwiększanie się objętości płynu międzytkankowego

Dalsze zwiększanie się objętości płynu międzytkankowego

Obrzęki, przesięki w jamach ciała (wodobrzusze)

Obrzęki, przesięki w jamach ciała (wodobrzusze)

 

background image

 

 

 

 

Literatura 

Literatura 

Zarys diagnostyki i terapii chorób układu moczowego psów i 

Zarys diagnostyki i terapii chorób układu moczowego psów i 

kotów – Zbigniew Jarocki

kotów – Zbigniew Jarocki

Jak rozumieć i oceniać czynność nerek – J.A. Nell, 

Jak rozumieć i oceniać czynność nerek – J.A. Nell, 

C.B. Grindem, Weterynaria po Dyplomie vol.2, nr 5, str. 47-59

C.B. Grindem, Weterynaria po Dyplomie vol.2, nr 5, str. 47-59

Magazyn Weterynaryjny 1’2003 Urologia 

Magazyn Weterynaryjny 1’2003 Urologia 

background image

 

 

 

 

KONIEC

KONIEC


Document Outline