background image

 

 

Ostra 

niewydolność 

nerek

Hackradt 1917

background image

 

 

ONN

Definicja – nagły spadek filtracji kłębuszkowej, 
klinicznie charakteryzowany przez wzrost stężenia 
mocznika i kreatyniny w surowicy krwi

Oligoanuria lub anuria występuje u około 30-40% 
przypadków

Najczęstsza przyczyna to ostra niewydolność nerek 
przednerkowa i ostra martwica cewek nerkowych

background image

 

 

Postacie ONN

1. Przednerkowa

2. Nerkowa:
- ostre kłębuszkowe zapalenie nerek   (5%)
- zapalenie śródmiąższowe                 (10%)
- martwica cewek nerkowych:
a. niedokrwienna                    (50%)
b. toksyczna                             (35%)

3. Podnerkowa 

background image

 

 

ONN okresy

Okres działania czynnika sprawczego 

(różny 

czas utajenia)

Okres skąpomoczu lub bezmoczu

Okres wielomoczu

Okres zdrowienia 

(nawet 6-12 miesięcy)

background image

 

 

KLASYFIKACJA RIFLE

ZAKRES 

CIĘŻKOŚCI

KRYTERIA GFR

DIUREZA

RYZYKO 

risk

WZROST STĘŻENIA 

KREATYNINY W 

SUROWICY KRWI 1,5X

< 0,5ml/kg mc/h prez 6h

USZKODZENIE

 injury

WZROST STĘŻENIA 

KREATYNINY W 

SUROWICY KRWI 2X

<0,5ml/kg mc/h przez 6h

NIEWYDOLNOŚĆ 

failure

WZROST STĘŻENIA 

KREATYNINY W 

SUROWICY KRWI 3X LUB 

WARTOŚĆ > 355umol/l

<0,3ml/kg mc/h przez 24 

h

UTRATA 

CZYNNOŚCI loss

PRZEDŁUŻAJĄCA SIĘ 

CAŁKOWITA UTRATA 

CZYNNOŚCI NEREK >4 

tyg

Anuria przez 12h

SCHYŁKOWA 

NIEWYDOLNOŚĆ 

end stage

SCHYŁKOWA 

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK 

TRWAJĄCA > 3 miesięcy

background image

 

 

ONN- przyczyny podczas 

hospitalizacji

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

sepsa

operacje

kontrast

aminoglikozydy

wielonarzdowe
urazy
obstrukcja

Zesp. wątrobowo-
nerkowy
vasculitis

zator nerkowy

background image

 

 

ONN – diagnostyka wstępna

FRAKCYJNE WYDALANIE SODU FE

Na  

- jedno z 

najdokładniejszych badań przesiewowych w 
różnicowaniu przednerkowej niewydolności nerek i 
ATN
FE

Na 

= (U

Na

  x P

Cr

 / P

Na

 x U

Cr 

) x100%

FE

Na 

< 1% w przednerkowej

 FE

Na 

> 2% w ostrej martwicy cewek nerkowych

OSMOLARNOŚĆ MOCZU

OSAD MOCZU

FRAKCYJNE WYDALANIE MOCZNIKA

STĘŻENIE KREATYNINY W MOCZU I SUROWICY 
KRWI

background image

 

 

RÓŻNICOWANIE PRZEDNERKOWEJ I 

NERKOWEJ ONN

BADANIE

PRZEDNERKOWA

NERKOWA

OSMOLALNOŚĆ 

MOCZU [mOsm/kg 

H

2

0]

> 500

< 400

STĘŻENIE SODU W 

MOCZU [mmol/l]

< 20

> 40

KREATYNINA 

mocz/surowica

> 40

< 20

FE

Na 

[%]

< 1

> 2

FE

 mocznika 

[%]

< 35

> 35

OSAD MOCZU

PRAWIDŁOWY

WAŁECZKI 

ZIARNISTE

background image

 

 

PRZYCZYNY PRZEDNERKOWEJ ONN

ZMNIEJSZENIE OBJĘTOŚCI PŁYNU 
POZAKOMÓRKOWEGO

1.

MASYWNA UTRATA KRWI

2.

STRATY PŁYNÓW USTROJOWYCH PRZEZ
A. PRZEWÓD POKARMOWY- BIEGUNKI, WYMIOTY
B. NERKI – LEKI MOCZOPĘDNE, DIUREZA OSMOTYCZNA, HIPERKALCEMIA
NIEDOCZYNNOŚĆ KORY NADNERCZY, MOCZÓWKA
C. PRZEMIESZCZENIE PŁYNÓW DO TRZECIEJ PRZESTRZENI- 
NIEDROŻNOŚĆ 

JELIT, OPARZENIA, OZT

ZMNIEJSZENIE OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ SERCA

 – 

1.           ZAWAŁ, ONS. CHF

SPADEK OPORU OBWODOWEGO

 –

 

1.

POSOCZNICA, NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY, WSTRZĄS 

SKURCZ NACZYŃ NERKOWYCH

 – 

1.

POSOCZNICA, NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY, AMINY KATECHOLOWE, 
INHIBITORY KALCYNEURYNY

ZMIANY W KŁĘBUSZKACH NERKOWYCH

 –

 

1.

NLPZ, ACEi

background image

 

 

PRZYCZYNY PODNERKOWEJ ONN

NIEDROŻNOŚĆ MOCZOWODÓW

1.

PRZESZKODA WEWNĄTRZMOCZOWODOWA

KAMICA, SKRZEP, FRAGMENT BRODAWKI NERKOWEJ, KRYSZTAŁY KWASU MOCZOWEGO, 
GRZYBYCA

2.

PRZESZKODA ŚRÓDŚCIENNA

ODMA PO ZABIEGACH, WŁÓKNIENIE MOCZOWODU

3.

PRZESZKODA ZEWNĄTRZMOCZOWODOWA

CHIRURGICZNE PODWIĄZANIE MOCZOWODU

4.

PRZESZKODA OKOŁOMOCZOWODOWA

GUZ, KRWIAK, ZWŁÓKNIENIE OKOŁOMOCZOWODOWE

NIEDROŻNOŚĆ SZYI PĘCHERZA MOCZOWEGO

1.

PRZESZKODA WEWNĄTRZSZYJKOWA

KAMICA, SKRZEP,FRAGMENT BRODAWKI NERKOWEJ

2.

PRZESZKODA ŚRÓDŚCIENNA

RAK PĘCHERZA MOCZOWEGO, INFEKCJA, PĘCHERZ NEUROGENNY, LEKI –

P/DEPRESYJNE, BLOKERY ZWOJÓW NERWOWYCH

3.

PRZESZKODA ZEWNĄTRZSZYJKOWA

PRZEROST  I RAK GRUCZOŁU KROKOWEGO

NIEDROŻNOŚĆ CEWKI MOCZOWEJ

STULEJKA, ZASTAWKA CEWKI TYLNEJ, ZWĘŻENIE, GUZ

background image

 

 

ONN - patofizjologia

Czynniki hemodynamiczne:
skurcz naczyń
zatkanie cewek nerkowych (niedrożność)
„moczenie się cewek”

Czynniki komórkowe:
utrata polarności komórki
martwica lub apoptoza
zdrowienie pod wpływem czynników jak: IGF-1, HGF, 
EGF

Oddziaływanie międzykomórkowe

produkcja czynników zapalnych (np.: TNF,IL)
produkcja czynników cytotoksycznych –NO, 

nadtlenki

chemotaksja neutrofili i ich aktywacja

background image

 

 

Niedokrwienie nerki- następstwa 

naczyniowe

Wzrost wrażliwości                Uszkodzenie        Uwolnienie 

mediatorów

na bodźce naczynioruchowe    śródbłonka             zapalenia

Wzrost wrażliwości                                         Wzrost ekspresji 

ICAM-1

nerwów nerkowych                                                                                     
                                                                            Wzrost adhezji 

neutrofili

Zaburzenie autoregulacji    NO     Endotelina               Nadtlenki     

        

                                              

GFR

Kribben et al.. J. Nephrol. 1999;12:S12:142-151

background image

 

 

ONN – prawdopodobne mechanizmy 

patogenetyczne

Niedokrwienie  

                                 

Uszkodzenie 

cewek nerkowych

Czynnik nefrotoksyczny

Skurcz 
naczyń
RAA, 
endotelina
PGI2, NO

Zatkanie przez złogi

Moczenie się 
cewki

Zapalenie 
śródmiążs
zu

Wzrost ciśnienia 
wewnątrzcewkowego

Bezpośrednie 
uszkodzenie 
kłębuszka

GFR

Oliguria/anu
ria

background image

 

 

ONN – czynniki cewkowe podczas 

niedokrwienia nerki

                                                                                     

                                

Niedokrwienie 
nerki

            

Ca 

wewnatrzkomórkow
ego

Proteaza 
cysteinowa

NO 
produkowany 
przez iNOS

Zaburzenie 
funkcji komórek 
cewek

Zaburzenie 
adhezji komórek 
indukowanej 
przez integryny

Martwica/apoptoz
a

Niedrożność cewek

Zaburzenie 
funkcji pompy 
Na/K-ATP

Ładunek NaCl 
docierający do 
płamki gęstej

Odruch cewkowo-kłębuszkowy

GFR

Kribben et al.. J.Nephrol. 1999;12:S142-151

background image

 

 

ONN - PATOMECHANIZMY

ŚRÓDNERKOWY SKURCZ NACZYŃ

SPADEK GFR

REDYSTRYBUCJA PRZEPŁYWU KRWI

AKTYWACJA CEWKOWO-KŁĘBUSZKOWEGO 
ODRUCHU

NIEDROŻNOŚĆ CEWEK NERKOWYCH

PRZECIEK CEWKOWY (transtubular backleak – 
prowadzić może do spadku GFR o 40-50%)

ZAPALENIE ŚRÓDMIĄŻSZU

background image

 

 

ONN czynniki zaburzające 

autoregulację

INHIBITORY CYKLOOKSYGENAZY

ACEi, AT 1

NO

SEROTONINA

METABOLITY P-450

METABOLITY KWASU ARACHIDONOWEGO

background image

 

 

ATN

KONSEKWENCJE NIEDOKRWIENIA CEWEK 
NERKOWYCH
- UTRATA RĄBKA SZCZOTECZKOWEGO
- USZKODZENIE BŁONY KOMÓRKOWEJ APIKALNEJ
- OBRZĘK ORGANELLI I KOMÓRKI
- ŚMIERĆ KOMÓRKI I ZŁUSZCZANIE 
- NIEDROŻNOŚĆ ŚWIATŁA CEWEK

JEDNOCZESNIE USZKODZENIE KOMÓREK 
ŚRÓDBŁONKA GENERUJE ZAPALENIE, ADHEZJĘ I 
AKTYWACJĘ KOMÓREK ZAPALNYCH, UWALNIANIE 
INNYCH CYTOKIN ORAZ INDUKCJĘ APOPTOZY LUB 
MARTWICY

background image

 

 

ATN - najważniejsze nefrotoksyny

ANTYBIOTYKI
aminoglikozydy, 
amfoterycyna B, acyklowir, 
cydofowir, indynawir, 
foskarnet, pentamidyna, 
wankomycyna

ROZPUSZCZALNIKI 
ORGANICZNE
glikol etylenowy, toluen

TRUCIZNY
parakwat, jady węży

CHEMIOTERAPEUTYKI
cisplatyna, ifosfamid

LEKI P/ZAPALNE I 

IMMUNOSUPRESYJNE

INHIBITORY 

KALCYNEURYNY

WLEWY IMMUNOGLOBULIN

RADIOLOGICZNE ŚRODKI 

CIENIUJĄCE

TOKSYNY BAKTERYJNE

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH

WYRÓWNWNIE WOLEMII

– PRAWIDŁOWE NAWODNIENIE NAJPEWNIEJSZYM 

ŚRODKIEM ZAPOBIEGAJĄCYM ONN. 

– SZCZEGÓLNIE WAŻNE PRZY PODAWANIU:MTX, 

CHEMIOTERAPIA, AMFOTERYCYNA B, SULFONAMIDY, 
ACYKLOWIR, ŚRODKI CIENIUJĄCE

– TAKŻE RADIOTERAPIA (ZESPÓŁ LIZY GUZA)
– W ZESPOLE ZMIAŻDŻENIA NAWODNIENIE SOLĄ 

IZOTONICZNĄ + ALKALIZACJA I MANNITOL 
NAJSKUTECZNIEJSZE ŁĄCZNIE

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH

ŚRODKI NACZYNIOSKURCZOWE

NOREPINEFRYNA – STOSOWANA PRZY OPORNOŚCI 
NACZYNIOWEJ NA PŁYNOTERAPIĘ. BEZPOŚREDNIE 
DZIAŁANIE NACZYNIOSKURCZOWE MEDIOWANE 
PRZEZ α1 RECEPTORY POPRAWIA PERFUZJĘ 
NERKOWĄ. W BADANIU PROSPEKTYWNYM 97 
PACJENTÓW STWIERDZONO NIŻSZĄ 
ŚMIERTELNOŚĆ CHORYCH LECZONYCH 
NOREPINEFRYNĄ W PORÓWNANIU DO INNYCH 
AMIN, W TYM DOPAMINY W DUŻYM PRZEPŁYWIE. 
(Crit. Care Med., 2000;28)

DOBUTAMINA- EGZOGENNA AMINA, BEZ WPŁYWU 
BEZPOŚREDNIEGO NA NERKĘ. POWODUJE PRZEZ β1 
ORAZ β2  POPRAWĘ RZUTU MINUTOWEGO SERCA, 
POŚREDNIO POPRAWĘ RBF

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH

DOPEXAMINA – ANALOG DOPAMINY, GŁÓWNIE DOPA 
1 AGONISTA, W MNIEJSZYM STOPNIU DOPA2. 
PODAZ LEKU ZWIĘKSZA RZUT SERCA, ZMNIEJSZA 
OPÓR TRZEWNY I POPRAWIA PRZEPŁYW NERKOWY 
(Ren. Failure 2001;23)

WAZOPRESYNA – AKTYWUJE RECEPTORY V1 
MIĘŚNIÓWKI GŁADKIEJ. BADANIE 
RANDOMIZOWANE 24 PACJENTÓW WE WSTRZĄSIE 
SEPTYCZNYM WYKAZAŁO, ŻE 4H WLEW POPRAWIA 
DIUREZĘ, CIŚNIENIE TĘTNICZE I RZUT SERCA, 
ANALOGICZNIE JAK NOREPINEFRYNA. 
(Aneasthesiology, 2002;96)

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH

LEKI DZIAŁAJĄCE W NERCE.

– BLOKERY RECEPTORÓW DLA ENDOTELINY – NIEUDANA PRÓBA Z 

MIESZANINĄ BLOKERA DLA RECEPTORÓW A I B NIE WYKAZAŁA 
WPŁYWU OCHRONNE GO PO PODANIU ŚRODKÓW CIENIUJĄCYCH

– ADENOZYNA I JEJ ANTAGONIŚCI (AMINOFILINA)- (Kidney Int 

1994;45, NDT 1999;14, NDT 1999;14, Am J Cardiol 1999;83) nie 
stwierdzono aby leki te miały przewagę nad samym nawodnieniem 
0,9%NaCl.

– PgE1 – WLEW LEKU 10-40ng/kg/min W PORÓWNANIU Z 0,9%NaCl 

NIE POWODOWAŁ ZNACZNEGO PRZYROSTU STĘŻENIA 
KREATYNINY.

– FENOLDOPAM – SELEKTYWNY AGONISTA DOPA1 ROZSZERZA 

NACZYNIA TRZEWNE. LEK PODAWANY PROFILAKTYCZNIE 
PACJENTOM PODDAWANYM ZABIEGOM NACZYNIOWYM LUB 
BADANIOM RADIOLOGICZNYM REDUKOWAŁ ŚMIERTELNOŚĆ, 
KONICZNOŚĆ LECZENIA NERKOZASTĘPCZEGO ORAZ DŁUGOŚĆ 
HOSPITALIZACJI ( Rev Cardiovasc Med. 2003;4, )

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK

– DOPAMINA –WIELE KONTROWERSJI AD PRZEPŁYW NERKOWY. 

LASSING (J. Am. Soc Nephrol 2000;11) PACJENCI PODDAWANI 
ZABIEGOM KARDIOCHIRURGICZNYM 126 OSÓB; PODWÓJNIE 
SLEPA PRÓBA, OTRZYMYWALI PRZEZ 48h 

DOPAMINĘ 2ug/kg/min LUB 
FUROSEMID 0,5mg/kg/min LUB 
0,9NaCl. 

NIE STWIERDZONO ISTOTNEJ RÓŻNICY W CZĘŚTOŚCI ONN 
POMIĘDZY GRUPAMI. PODAŻ SOLI DAWAŁA NAJMNIEJSZE 
PRZYROSTY STĘŻENIA KREATYNINY. 
WAŻNE SĄ DZIAŁANIA UBOCZNE ODNOTOWANE PODCZAS 
STOSOWANIA DP – TACHYKARDIA, NIEDOKRWIENIE MIĘŚNIA 
SERCOWEGO, ZABURZENIE FUNKCJI LIMOCYTÓW T, 
NIEDOKRWIENIE JELIT – ZWĘŻENIE NACZYŃ 
PRZEDWŁOŚNICZKOWYCH JELIT, NIEDOKRWIENIE ŚCIANY 
JELITA – TRANSLOKACJA FLORY JELITOWEJ.

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH

Ca-blokery – badania nad nerkami przeszczepionymi sugerują, że 
podawanie leków (diltiazem) zmniejsza ryzyko DGF po TX .
Były w stosunku do powyższych badań zastrzeżenia metodologiczne.

Mannitol – u pacjentów operowanych naczyniowo zwiększał diurezę, 
ale nie zmniejszał incydentów ATN. Podany przed użyciem 
kontrastu- zwiększał ryzyko ATN u pacjentów z nefropatią 
cukrzycową, natomiast redukował u pacjentów bez cukrzycy.
W przypadku zespołu zmiażdżenia zastosowany łącznie z 
nawodnieniem i alkalizacją redukował istotnie incydenty ONN.
Negatywny wpływ mannitolu z powodu przemieszczenia płynów 
oraz gwałtownej diurezy osmotycznej.

Diuretyki pętlowe- zmniejszają aktywny transport w TAL, mogą 
uwalniać Pg i rozszerzają naczynia nerkowe, zapobiegając 
niedokrwieniu. Leki te zwiększają diurezę (przypadki oligoanurii) 
lecz zwiększają ryzyko ONN, zgonu oraz zwiększają konieczność 
leczenia nerkozastępczego. Preferowany jest ciągły wlew, nie 
bolusy. (JAMA 2002;288, Mehta oraz praca Lameire)- dodatkowo 
opóźniają rozpoznanie ONN i określenia ciężkości zmian w nerkach.

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ MARTWICY CEWEK NERKOWYCH

WARUNKIEM SKUTECZNEJ PROFILAKTYKI ONN –

CYTOPROFILAKTYKI

-  JEST ODPOWIEDNIA WIELKOŚĆ CZĄSTECZKI 

LEKU, 

- JEJ ZDOLNOŚĆ DO MIGRACJI PRZEZ 

BŁONĘ

 

KOMÓRKOWĄ 

- ORAZ ODPOWIEDNI CZAS PODANIA- UCHWYCENIA 

MOMENTU USZKODZENIA – NIEDOKRWIENIA LUB 
REPERFUZJI – ISTOTNE W PRZYPADKU WYMIATACZY 
WOLNYCH RODNIKÓW.

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK

SÓL SODOWA KWASU 2-MERKAPTOETANOSULFONOWEGO

ANTI URON

MISTABRON

MUCOFLUID

UROMITEXAN

– ROZRYWA MOSTKI DISIARCZKOWE ŁAŃCUCHA 

POLIPEPTYDOWEGO ŚLUZU

– OBECNOŚĆ SO3Na POZWALA WIĄZAĆ WODĘ

– ANTIDOTUM W STOSUNKU DO AKROLEINY – METABOLIT PO 

BIOTRANSFORMACJI CYKLOFOSFAMIDU I IFOSFAMIDU.

– PO PODANIU JEST METABOLIZOWANA DO DIMESNY, 

PONOWNIE WCHŁANIANA PRZEZ KOMÓRKI CEWEK NEREK 

REDUKOWANA PRZEZ UKŁAD GLUTATIONU DO MESNY I 

WYDALANA. NIE WPŁYWA NA RBF, PODTRZYMUJE GFR NA 

POZIOMIE 75-100% WYJŚCIOWEGO POZIOMU ZARÓWNO W 

OKRESIE NIEDOKRWIENIA JAK I REPERFUZJI. FeNa 

PODTRZYMUJE NA POZIOMIE OK. 75% (NDT 2001;16) 

– T ½ 0,36H

background image

 

 

ONN indukowana przez złogi

ONN

Zespół lizy guza

Indinavir

Vitamina C, 
metotreksat, 
sulfonilamidy np,. 
Trimetoprim+sulfa
metoksazolon

Acyklovir

background image

 

 

ONN – diagnostyka wstępna

FRAKCYJNE WYDALANIE SODU FE

Na  

- jedno z 

najdokładniejszych badań przesiewowych w 
różnicowaniu przednerkowej niewydolności nerek i 
ATN
FE

Na 

= (U

Na

  x P

Cr

 / P

Na

 x U

Cr 

) x100%

FE

Na 

< 1% w przednerkowej

 FE

Na 

> 2% w ostrej martwicy cewek nerkowych

OSMOLARNOŚĆ MOCZU

OSAD MOCZU

FRAKCYJNE WYDALANIE MOCZNIKA

STĘŻENIE KREATYNINY W MOCZU I SUROWICY 
KRWI

background image

 

 

ONN - diagnostyka

Badanie podmiotowe

Badanie przedmiotowe

Badania dodatkowe:
mocz badanie ogólne ( ciężar właściwy, białkomocz, osad!)
- BUN – w surowicy krwi, może też jego wzrost być spowodowany 

nadmierną produkcją
(np. choroby mieloproliferacyjne)
- Kreatynina w surowicy krwi – fizjologiczny spadek u kobiet 

ciężarnych i osób starszych,  nadmiar przy zespole rabdomiolizy lub na 

tle spadku wydalania cewkowego trimetoprim, cymetydyna
Iloraz BUN/kreatynina norma 15/1, jeśli 20/1 – ONN prawdopodobnie 

przednerkowa lub 

podnerkowa, jeśli 5-10/1 to prawdopodobnie 

postać miąższowa ONN
Jonogram
Gazometria- luka anionowa A=[Na] – ([Cl}+[HCO3]) N=12+/_4mmol/l- 

kwasica normochloremiczna z podwyższoną luką anionową
Morfologia krwi (+ bilirubina + retikulocyty jeśli wskazania kliniczne, 

podobnie CPK, 

CK-MB)

Badania obrazowe – USG nerek (również cała jama brzuszna!), rtg. 

przeglądowe jamy brzusznej, klatki piersiowej
EKG – również w monitorowaniu leczenia hiperkalemii lub L-QT
Toksykologia

Inne badania i konsultacje specjalistyczne stosownie do sytuacji klinicznej

background image

 

 

ONN jako następstwo zatorowości 

mikrokryształami cholesterolu

Z uwagi na wzrastającą ilość pacjentów poddawanych 
leczeniu inwazyjnemu (np. PTCA), leczeniu 
fibrynolitycznemu i p/płytkowemu oraz dzięki postępowi 
wiedzy i techniki badawczej, rozpoznaje się więcej 
przypadków ONN na tle mikrozatorów 
cholesterolowych
.

Główne objawy sugerujące to:

– Nagłe pojawienie się nadciśnienia tętniczego lub 

pogorszenie kontroli leczenia

– Postępująca niewydolność nerek z wysoce 

prawdopodobnym ATN

– Zmiany skórne: livedo reticularis, zmiany 

zgorzelinowe, sinica, skaza, gorączka, bóle pleców, 
brzucha, kończyn dolnych i stóp

background image

 

 

ONN – leczenie objawowe

Hiperwolemia – ograniczenie podaży NaCl do 1-2g/dobę oraz 

wody (wg. DBP) najczęściej do ok.. 1000ml, diuretyki petlowe 

Furosemid 200-400mg/dobę, Torasemid/Trifas 200mg

Hiponatremia – restrykacja płynów, unikanie płynów 

hipotonicznych

Hiperkalemia – ograniczenie podaży, 500ml 10% glukozy + 12j 

Insuliny ludzkiej lub 200-300ml 20% glukozy + insulina 15-20j, 

50-100ml 8,4% NaHCO3, 10ml glukonianu wapnia, żywice 

jonowymienne (ich efekt za 24-48h), salbutamol iv

Hipokalcemia – Calcium carbonicum, 10-20ml glukonianu 

wapnia

Hiperurykemia – Allopurinol, ale leczymy jeśli 

UAC>15mg/dl=900mmol/l

Hiperfosfatemia – ograniczenie podaży<800mg/dobę, związki 

wiążące fosforany

Hipermagnezemia – ograniczenie podaży

Kwasica metaboliczna – ograniczenie białka do 0,6g/kg/dobę, 

8,4% NaHCO3, utrzymać pH>7,2, HCO3>15mmol/l

Odżywianie – białko wysokowartościowe 0,6g/kgmc/dobę, 

wodorowęglany 100g/dobę 35kcal/kgmc/dobę

background image

 

 

ONN leczenie objawowe

Leki moczopędne stosowane z 
uwagi na ochronny wpływ na 
funkcje nerek

-zmniejszenie transportu sodu w części 
grubej ramienia wstępującego pętli nefronu
-wzrost przepływu moczu zapobiegający 
wytrącaniu się złogów
-poprawa sprzężenia cewkowo-
kłębuszkowego (Cl a plamka gęsta)
-spadek oporu naczyniowego w nerce 
(prostaglandyny?)

Lekami z wyboru są diuretyki pętlowe:
- Furosemid
-Torasemid (Trifas)

background image

 

 

ONN leczenie objawowe - profilaktyka

Unikanie hipowolemii

Allopurinol w przypadku chemiotrapii

Wymuszona diureza z alkalizacją moczu jako 

element hamujący krystalizację lub wytrącanie 

się złogów:
- rabdomioliza
-ostra nefropatia moczanowa (zespół lizy guza)
- metotreksat, cisplatyna, aminoglikozydy

Redukcja dawki leku potencjalnie 

nefrotoksycznego u pacjentów starszych (np. 

gentamycyna do 1/3 dawki normalnej), NLPZ, 

ACEi?!(+antagonista aldosteronu i brak 

kontroli kalemii)

Etanol – antidotum w zatruciu glikolem 

etylenowym, alkoholu metylowym

background image

 

 

ONN – wystąpienie po podaniu 

środków cieniujących

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

D.M

Nef

Ca-bloker

Inn

NaCl

Mannitol

Furosemid

Częstość występowania ostrej 

niewydolności nerek najmniejsza 

jedynie przy „nawodnieniu” 

pacjenta – Salomon et all. 

NEJM.1994;331:1416

background image

 

 

ONN – wpływ profilaktyki na 
wystąpienie niewydolności nerek

Wartość średniej 
przyrostu kreatyniny 
pacjentów poddawanych 
zabiegom 
kardiochirurgicznym w 
zależności od stosowanej 
profilaktyki 

( Lassingg et 

al. J.Am. Soc. Nephrol. 
2000;11)

background image

 

 

ONN – wpływ diuretyków

 

(

Shilliday et al., NDT.1996;11:1684)

0

10

20

30

40

50

60

Diureza

Zdrowie

Dializa

Śmiertel.

Torasemid

Trifas

Furosemid

Placebo

background image

 

 

ONN - dializy

Wskazania 
kliniczne:

a.

Przewodnienie

b.

Nadciśnienie 
tętnicze oporne na 
leczenie

c.

Hiperkatabolizm

d.

Zaburzenia 
psychiczne

e.

Drgawki i drżenie 
metaboliczne

f.

Skaza krwotoczna

Wskazania 
biochemiczne:

a.

Hiperkalemia 
>6,5mmol/l

b.

BUN>150mg%, 
Cr>8-10mg%

c.

Kwasica pH<7,2 
mimo leczenia

d.

Przygotowanie do 
zabiegu 
operacyjnego

background image

 

 

Różnicowanie: O.N.N. - P.N.N.

Stan ogólny

Nadciśnienie 

tętnicze

Nycturia

Diureza

Wielkość nerek

Niedokrwistość

Fosforany

Zły

(-)

(-)

N lub

(-)

N lub 

Dobry

(+)

(+)

 

 

(+)

 lub  

 

O.N.N.       P.N.N.

background image

 

 

Hemodializa

Dostęp naczyniowy     Dializator

  Aparat 

do HD

background image

 

 

Hemodializa - dializator

Płyn 

dializacyjny

500 ml/min

Krew 

200-300 

ml/min

background image

 

 

Mikrokapilary z błony półprzepuszczalnej

K

= 7 

mmol/l

Płyn dializacyjny K

= 3 

mmol/l

K

= 7 

mmol/l

K

= 7 

mmol/l

background image

 

 

PREWENCJA OSTREJ NIEWYDOLNOŚCI NEREK

N-acetylocysteina –wymiatacz wolnych rodników. ( N. 
Engl. Med.. 2000;343)- pacjenci diagnozowani TK+ 
kontrast niskoosmotyczny, otrzymywali 0,45% sól i 
ACC. 2% pacjentów z grupy ACC vs 21% grupy placebo 
wykazało podwyższone wartości stężenia kreatyniny. 
Catheter Cardiovasc. Intery 2003 – wykazano, że podaż 
ACC 2x600 mg przez 2 dni jest tak samo efektywne jak 
podanie 0,9%NaCl i  ACC

background image

 

 

OSTRA NIEZAPALNA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK

ONN W PRZEBIEGU RABDOMIOLIZY

Powstaje na skutek uwolnienia dużych ilości mioglobiny oraz innych 

toksycznych substancji z komórek mięśni szkieletowych w przebiegu 
schorzeń uwarunkowanych genetycznie lub nabytych.

Najczęściej są to urazy mechaniczne (zespoły zmiażdżenia), długotrwałe 

unieruchomienie (alkohol, opatrunek gipsowy), porażenie prądem, 
oparzenie, przeciążenie mięśni, niedokrwienie kończyn, długotrwałe 
stany drgawkowe, działanie toksyczne leków (statyny).

ONN powstaje po wysyceniu przez mioglobinę jej transporterów w 

osoczu. 

Mechanizmy działania uszkadzającego mioglobiny to

wewnątrznerkowa obturacja cewek nerkowych z tworzeniem wałeczków, 
działanie bezpośrednio toksyczne na komórki cewek, 
pobudzenie tworzenia wolnych rodników przez zawarte w mioglobinie 
żelazo 
oraz skurcz naczyń nerkowych


Document Outline