background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 

 
 
 
 
Zbigniew Gregorczyk 
 
 
 
 
 

Ocena  jakościowa,  rozsortowanie  i  przechowywanie  skór 
wyprawionych z okrywą włosową 744[03]Z3.06 

 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2006 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 

dr inż. Marian Grabkowski 

inż. Stanisław Pietryka 

 

 

 

Opracowanie redakcyjne: 

mgr inż. Zbigniew Gregorczyk 

 

 

Konsultacja: 

mgr inż. Zdzisław Feldo 

 

 

Korekta: 

 

 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  744[03]Z3.06 
„Ocena  jakościowa,  rozsortowanie  i  przechowywanie  skór  wyprawionych  z  okrywą 
włosową” zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu garbarz skór. 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 
 

1. Wprowadzenie 

3 

2. Wymagania wstępne 

5 

3. Cele kształcenia 

6 

4. Przykładowe scenariusze zajęć 

7 

5. Ćwiczenia 

9 

5.1. Podstawowe wskaźniki oceny jakości skór wyprawionych  z włosem. 

Właściwości fizyczne, wytrzymałościowe  i estetyczne okrywy włosowej  
i tkanki skórnej 

        

5.1.1. Ćwiczenia 

5.2. Klasyfikacja jakościowa skór futerkowych 

11 

        

5.2.1. Ćwiczenia 

11 

5.3. Charakterystyka podstawowych asortymentów skór wyprawionych 

13 

        

5.3.1. Ćwiczenia 

13 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 

19 

7. Literatura 

26 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.

 

WPROWADZENIE 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla  nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu  

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie garbarz skór.  

W poradniku zamieszczono: 

− 

wymagania wstępne, 

− 

szczegółowe cele kształcenia, 

− 

przykładowe scenariusze zajęć, 

− 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych  ze  wskazaniem  zalecanych  metod  nauczania-uczenia  się  oraz  środków 
dydaktycznych,  

− 

wykaz literatury z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.  
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, na przykład: 
– 

pokazu z objaśnieniem, 

– 

tekstu przewodniego, 

– 

ćwiczeń praktycznych. 
Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróżnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.  

W  celu  przeprowadzenia  sprawdzianu  wiadomości  i  umiejętności  ucznia,  nauczyciel 

może  posłużyć  się  zamieszczonym  w  rozdziale  6  zestawem  zadań  testowych,  zawierającym 
różnego rodzaju zadania.  

W rozdziale tym podano również: 

– 

plan testu w formie tabelarycznej, 

– 

punktację zadań i uczenia się, 

– 

propozycje norm wymagań, 

– 

instrukcję dla nauczyciela, 

– 

instrukcję dla ucznia, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

kartę odpowiedzi. 

 

 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 

W  czasie  realizacji  programu  uczeń  musi  przestrzegać  regulaminów,  przepisów 

bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  instrukcji  przeciwpożarowych,  wynikających  z  rodzaju 
wykonywanych prac. Z tymi przepisami należy zapoznać uczniów podczas trwania nauki. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 
 
 
 
 
 
 

744[03].Z3.04 

Uszlachetnianie okrywy  

włosowej skór 

744[03].Z3.05 

Uszlachetnianie tkanki 

skórnej skór z włosem 

744[03].Z3 

Technologia wykończenia  

i uszlachetniania skór z włosem 

744[03].Z3.01 

Natłuszczanie skór z okrywą  

włosową 

744[03].Z3.02 

Suszenie skór wyprawionych 

z okrywą włosową 

744[03].Z3.03 

Przygotowanie skór  

wyprawionych z okrywą włosową do 

uszlachetniania 

744[03].Z3.06 

Ocena jakościowa, 

rozsortowanie i przechowywanie  

skór wyprawionych z okrywą 

włosową 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.

 

WYMAGANIA

 

WSTĘPNE 

Przystępując  do  realizacji  programu  jednostki  modułowej  „Ocena  jakościowa, 

rozsortowanie  i  przechowywanie  skór  wyprawionych  z  okrywą  włosową”    uczeń  powinien 
umieć: 

− 

rozpoznawać rodzaje skór futerkowych,  

− 

rozpoznawać sposoby wykończania i uszlachetniania skór z włosem, 

− 

stosować podstawowe metody badań  organoleptycznych,  

− 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, 

− 

dobierać i stosować odzież ochrony osobistej na stanowiskach oceny jakości, znakowania 
i pakowania skór,  

− 

stosować zasady bezpiecznej pracy przy  transporcie skór między stanowiskami pracy, 

− 

korzystać z różnych źródeł informacji. 

− 

pracować w grupie i indywidualnie. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.

 

CELE

 

KSZTAŁCENIA 

Po realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–  wskazać i scharakteryzować wady i uszkodzenia skór wyprawionych z okrywą włosową, 
–  określić właściwości okrywy włosowej i tkanki skórnej skór wyprawionych, 
–  scharakteryzować 

skóry 

wyprawione 

uszlachetnione 

okrywą 

włosową  

w podstawowych asortymentach, 

–  dokonać sortować skóry według wielkości i przeznaczenia, 
–  oznakować,  dokonać  pakowania  i  przechowywania  skór  gotowych  zgodnie 

z obowiązującymi normami. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.

 

PRZYKŁADOWE

 

SCENARIUSZE

 

ZAJĘĆ 

Scenariusz zajęć 1 

Osoba prowadząca ..................................................................................................................... 
Modułowy program nauczania:     Garbarz skór 744[03]. 
Moduł:      Technologia wykończenia i uszlachetniania skór z włosem 744[03].Z3 
Jednostka  modułowa:  Ocena  jakościowa,  rozsortowanie  i  przechowywanie  skór 

wyprawionych z okrywą włosową.  744[03].Z3.06 

Temat:     Charakteryzowanie okrywy włosowej różnych rodzajów skór.  
Cel  ogólny:  kształtowanie  umiejętności  jakościowego  oceniania  gotowych  skór 

futerkowych. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

− 

charakteryzować okrywę włosową różnych rodzajów skór, 

− 

oceniać jakość okrywy włosowej, 

− 

wyjaśniać sposoby klasyfikowania skór z okrywą włosową, 

− 

określać wady okrywy włosowej, 

− 

określać przeznaczenie skór futerkowych.

 

 
Metody nauczania: 

− 

ćwiczenia praktyczne. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

− 

grupowa. 

Czas: 180 minut 
Środki dydaktyczne: 

− 

różnego rodzaju skóry z włosem: królików, lisów, nutrii, norek, piżmaków, 

− 

stoły do sortowania, 

− 

odzież ochronna. 

 

Przebieg zajęć: 

1.  Powitanie uczniów. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.  
3.  Podział na grupy ćwiczeniowe i przydział skór do oceny. 
4.  Określenie pochodzenia skóry futerkowej.  
5.  Charakteryzowanie okryw włosowej skór otrzymanych do ćwiczenia. 
6.  Wskazanie wad okrywy włosowej otrzymanych skór. 
7.  Zaprezentowanie ćwiczenia dla całej grupy. 

 

Zakończenie zajęć 

Praca domowa 
Na podstawie wiadomości teoretycznych scharakteryzuj skóry karakułów i tchórzy. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach 
– 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca ..................................................................................................................... 

Modułowy program nauczania:     Garbarz skór 744[03]. 
Moduł:    Technologia wykończenia i uszlachetniania skór z włosem 744[03].Z3 
Jednostka  modułowa:  Ocena  jakościowa,  rozsortowanie  i  przechowywanie  skór 

wyprawionych z okrywą włosową.  744[03].Z3.06 

Temat:     Cechowanie gotowych skór futerkowych. 
Cel ogólny: rozumienie celu i kształtowanie umiejętności cechowania skór futerkowych. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

− 

cechować wykończone skóry futerkowe, 

− 

rozpoznawać symbole używane do cechowania, 

− 

określać  pochodzenie,  rodzaj, wielkość, gatunek  i  tym  podobne  na podstawie 
oznakowania umieszczonego na skórach gotowych. 

 
Metody nauczania: 

− 

wykład z elementami pokazu 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

− 

indywidualna 

Czas: 45 minut 
Środki dydaktyczne: 

− 

przezrocza przedstawiające sposób znakowania skór gotowych, 

− 

stemple do znakowania, 

− 

plansze przedstawiające zasady cechowania skór futerkowych, 

− 

plansze przedstawiające cechy dla danego znaku, 

− 

rzutnik przezroczy. 

 
Przebieg zajęć: 

1.  Powitanie uczniów. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.  
3.  Omówienie celu znakowania gotowych skór futerkowych. 
4.  Wymienienie znaków używanych przy cechowaniu. 
5.  Wyjaśnienie znaczenia poszczególnych znaków. 
6.  Omówienie zasad znakowania skór. 
7.  Pokaz sposobów znakowania skór. 
8.  Uczniowie robią notatki z wykładu. 
9.  Nauczyciel  pyta  uczniów  czy  mają  jakieś  pytania  i  ewentualnie  udziela  na  nie 

odpowiedzi. 

Zakończenie zajęć 

Praca domowa 
Na  podstawie  wiadomości  uzyskanych  w  trakcie zajęć  zaproponuj  oznakowanie  skóry  z  lisa 
srebrzystego. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach 
– 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5.

 

ĆWICZENIA 

5.1. Podstawowe wskaźniki oceny jakości skór wyprawionych  

z włosem. Właściwości fizyczne, wytrzymałościowe  
i estetyczne okrywy włosowej i tkanki skórnej 

5.1.1. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 
 

Określ wymagania dotyczące okrywy włosowej. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wymagań okrywy włosowej, 
2)  wypisać  na  kartce  papieru,  w  formie  tabelarycznej,  jakie  czynniki  decydują  o  wartości 

skóry futerkowej ze względu na okrywę włosową, 

3)  scharakteryzować poszczególne czynniki, 
4)  zaprezentować ćwiczenie. 

Czynnik 

Charakterystyka 

 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

kartki papieru, 

− 

przybory szkolne. 

 

Ćwiczenie 2 

Określ wymagania dotyczące właściwości tkanki skórnej. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wymagań tkanki skórnej, 
2)  wypisać  na  kartce  papieru,  w  formie  tabelarycznej,  jakie  czynniki  decydują  o  wartości 

skóry futerkowej ze względu na tkankę skórną, 

3)  scharakteryzować poszczególne czynniki, 
4)  zaprezentować ćwiczenie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

Czynnik 

Charakterystyka 

 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

kartki papieru, 

− 

przybory szkolne. 

 

Ćwiczenie 3 

Omów wskaźniki jakości gotowych skór futerkowych. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  materiałem  nauczania  dotyczącym  wskaźników  jakości  gotowych  skór 

futerkowych, 

2)  wypisać na kartce papieru ogólny podział wskaźników jakości, 
3)  określić  w  każdej  grupie  szczegółowe  czynniki  decydujące  o  jakości  gotowej  skóry 

futerkowej, 

4)  zapisać zadanie w formie tabeli, 
5)  zaprezentować ćwiczenie. 

Ogólny podział 

Szczegółowe czynniki 

 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

kartki papieru, 

− 

przybory szkolne. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5.2. Klasyfikacja jakościowa skór futerkowych 

 

5.2.1. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Dokonaj oceny organoleptycznej przedstawionych Ci skór. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem teoretycznym jednostki modułowej, 
2)  zorganizować stanowisko pracy, 
3)  dokonać oceny organoleptycznej okrywy włosowej, 
4)  dokonać oceny organoleptycznej tkanki skórnej,  
5)  omówić poszczególne rodzaje przedstawionych skór,  
6)  zapisać spostrzeżenia i wnioski w dzienniczku ćwiczeń. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia teoretyczne, 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

różne gatunki skór, 

– 

stół do sortowania, 

– 

boczki lub koziołki, 

– 

odzież ochronna. 

 
Ćwiczenie 2 

Do sortowania przydzielono Ci 30 sztuk norek w różnych kolorach. Dokonaj klasyfikacji 

ze względu na wielkość, klasy, kolory. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z zasadami sortowania skór na klasy wielkości i kolory, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dokonać sortowania otrzymanych skór, 
4)  oznakować skóry, 
5)  zapisać w dzienniczku jak dokonałeś podziału, 
6)  zaprezentować ćwiczenie. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, objaśnienia, obserwacje 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

stół roboczy, 

– 

skóry do sortowania, 

– 

tusz do stemplowania, 

– 

znaki do sortowania i klasyfikacji, 

– 

odzież ochronna. 

 
Ćwiczenie 3 

Masz  do  dyspozycji  po  20  sztuk  skór z  norek i  jagnięcych.  Spakuj  skóry  i  przygotuj  do 

transportu. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem teoretycznym jednostki modułowej, 
2)  spasować ze sobą skóry z norek i powiązać w wiązki, 
3)  zwrócić uwagę na sposób przygotowania wiązek skór, 
4)  spakować skóry z jagniąt w paczki, 
5)  zapakować skóry do transportu,  
6)  zaprezentować ćwiczenie. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, objaśnienia, obserwacje 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

skóry z norek i jagniąt, 

– 

stół roboczy, 

– 

sznurek, 

– 

worki papierowe, 

– 

pudła, 

– 

plombownica, 

– 

odzież ochronna. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

5.3. Charakterystyka podstawowych asortymentów skór 

wyprawionych 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 
 

Dokonaj oceny właściwości okrywy włosowej skóry z nutrii i norki. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami z zakresu właściwości okrywy włosowej skór z nutrii, 
2)  zapoznać się wiadomościami z zakresu właściwości okrywy włosowej skór z norki, 
3)  dokonać porównania tkanki skórnej obu rodzajów skór, 
4)  określić kolor i połysk włosa obu rodzajów skór, 
5)  określić wady i zalety obu rodzajów skór, 
6)  dokonać oceny jakościowej, 
7)  zapisać spostrzeżenia i wnioski w dzienniczku ćwiczeń. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

stół do sortowania, 

– 

skóry z norek w  różnych kolorach, 

– 

różne rodzaje skór nutrii, 

– 

odzież ochronna, 

– 

rękawice gumowe, okulary. 

 
Ćwiczenie 2 

Dokonaj  oceny  właściwości  skór  owczych  i  przyporządkuj  jakość  okrywy  włosowej  do 

wykonania danej imitacji. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami z zakresu uszlachetniania skór owczych, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  zapoznać  się  z  wiadomościami  dotyczącymi  określania  charakteru  tkanki  skórnej  

i okrywy włosowej skór owczych, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

4)  zapoznać  się  z  budową,  właściwościami  i  charakterem  tkanki  skórnej  wykonywanych 

imitacji, 

5)  określić na jaką imitację możemy przerobić daną skórę, 
6)  omówić metodę przeprowadzenia operacji imitacji, 
7)  zapisać wnioski w zeszycie ćwiczeń. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje. 

 
Środki dydaktyczne: 

– 

różne rodzaje skór owczych, o różnym charakterze tkanki skórnej i okrywy włosowej, 

– 

boczki i podesty, 

– 

stół roboczy, 

– 

metodyki wykonywania imitacji, 

– 

odzież ochronna. 

 
Ćwiczenie 3 

Masz do dyspozycji skóry nutrii. Wykonaj imitację na skóry wydry i łasicy. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami dotyczącymi uszlachetniania skór, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  przeprowadzić strzyżenie okrywy włosowej skór nutrii, 
4)  wybarwić okrywę włosową na ciemny brąz i uzyskać imitację skóry wydry, 
5)  dokonać  wybielenia  okrywy  włosowej,  osobno  na  grzbiecie  i  brzuszku,  otrzymując  

imitację skóry łasicy, 

6)  zaprezentować ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

2 skóry nutrii, 

– 

strzyżarka, 

– 

środki do barwienia, 

– 

środki do wybielania, 

– 

bębenki Wacker z aparatem do obracania, 

– 

stół roboczy, 

– 

instrukcja obsługi strzyżarki, 

– 

metodyki barwienia i wybielania, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

Ćwiczenie 4 

Masz do dyspozycji 40 skór lisów. Dokonaj ich podziału ze względu na wielkość. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami z zakresu klasyfikowania skór ze względu na wielkość, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  dokonać pomiarów skór lisów, 
4)  przydzielić je do klas wielkości, 
5)  zapisać w dzienniczku wyniki pomiarów i podział na klasy wielkości. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

skóry lisa, 

– 

linijka lub taśma mierząca, 

– 

stół roboczy, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 
Ćwiczenie 5 

Masz  do  dyspozycji  skóry  królika.  Wykonaj  operacje  uszlachetniania  tych  skór  w  celu 

uzyskania imitacji ocelota i foki.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami z zakresu uszlachetniania skór królików, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  dobrać skóry do przeprowadzenia operacji uszlachetniania, 
4)  dokonać strzyżenia skór do odpowiedniej wysokości włosa, 
5)  przeprowadzić barwienie szablonowe w celu uzyskania  imitacji ocelota, 
6)  przeprowadzić epilowanie i barwienie na kolor czarny w celu uzyskania imitacji foki, 
7)  zaprezentować ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

skóry królika, 

– 

strzyżarka, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

– 

środki do barwienia, 

– 

bębenki Wacker z aparatem do obracania, 

– 

stół roboczy, 

– 

szablony, 

– 

instrukcja obsługi strzyżarki, 

– 

metodyki barwienia, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 
Ćwiczenie 6 

Masz  do  dyspozycji  30  skór  norek.  Przeprowadź  sortowanie  skór  według  koloru  

i wielkości. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  wiadomościami  z  zakresu  klasyfikowania  skór  ze  względu  na  wielkość  

i kolor, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  rozsortować skóry ze względu na kolor, 
4)  dokonać pomiarów skór norek, 
5)  przydzielić je do klas wielkości, 
6)  zapisać w dzienniczku wyniki pomiarów i podział na klasy wielkości. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

skóry norek, 

– 

linijka lub taśma mierząca, 

– 

stół roboczy, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 
Ćwiczenie 7 

Dokonaj porównania skór bobrów i norek. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami dotyczącymi charakterystyki skór bobrów i norek, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  scharakteryzować skóry bobrów, 
4)  scharakteryzować skóry norek, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

5)  określić różnicę między porównywanymi skórami, 
6)  zapisać wnioski w dzienniczku ćwiczeń. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

skóry norek, 

– 

skóry bobrów, 

– 

stół roboczy, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 
Ćwiczenie 8 

Dokonaj oceny okrywy włosowej skór zdjętych z karakułów w różnym wieku. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się wiadomościami dotyczącymi charakterystyki skór karakułów, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  scharakteryzować  skóry  karakułów,  zwracając  szczególną  uwagę  na  wiek  zwierzęcia  

z którego pochodzą skóry 

4)  określić różnicę między porównywanymi skórami, 
5)  zapisać wnioski w dzienniczku ćwiczeń. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

skóry karakułów, 

– 

stół roboczy, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 
Ćwiczenie 9 

Porównaj  okrywę włosową skór jenota i lisa polarnego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposoby wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  wiadomościami  dotyczącymi  charakterystyki  skór  jenotów  i  lisów 

polarnych, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z wymogami bhp, 
3)  scharakteryzować okrywę włosową skór jenotów, 
4)  scharakteryzować okrywę włosową skór lisów polarnych, 
5)  określić różnicę między porównywanymi skórami, 
6)  zapisać wnioski w dzienniczku ćwiczeń. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

ćwiczenia praktyczne, obserwacje 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

skóry lisa polarnego, 

– 

skóry jenota 

– 

stół roboczy, 

– 

odzież ochronna, rękawice gumowe, okulary. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

6.

 

EWALUACJA

 

OSIĄGNIĘĆ

 

UCZNIA 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

TEST 1 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Ocena  jakościowa, 
rozsortowanie i przechowywanie skór wyprawionych z okrywą włosową” 

 
Test składa się z 10 zadań, wielokrotnego wyboru (pytania 1-7, 15,18,19) oraz 10 zadań 

otwartych (pytania 9-14, 16,17,20) z których: 

  zadania 1-14 są z poziomu podstawowego, 

  zadania 15-20 są z poziomu ponadpodstawowego 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 
Za  każdą    prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt,  za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 
Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

– 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  15  zadań,  w  tym  co  najmniej  3  z  poziomu 
ponadpodstawowego, 

– 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego, 

 

Plan testu  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Klucz odpowiedzi 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna odpowiedź 

1. 

Określić wpływ okrywy włosowej 
na wartość skór futerkowych 

2. 

Charakteryzować budowę okrywy 
włosowej 

3. 

Wyjaśnić związek miękkości 
okrywy włosowej z budową włosa 

4.  

Określić związek między budową 
tkanki skórnej a jakością gotowych 
skór futerkowych 

5.  

Znać podział skór na gatunki 

6.  

Określić zasady cechowania 
gotowych skór z okrywą włosową 

7.  

Określić sposób podziału skór z 
norek 

8.  

Wskazać kryteria klasyfikacji skór 
futerkowych 

- według jakości, 
- według przeznaczenia 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

9.  

Określić podstawowe właściwości 
decydujące o jakości skór 
futerkowych 

- właściwości okrywy 

włosowej, 

- właściwości tkanki 

skórnej, 

- właściwości skóry 

futerkowej jako całości 

10.  Znać sposoby pakowania gotowych 

skór futerkowych 

- pojedynczo lub parami, 
- paczki lub wiązki 

11.  Znać podział skór z lisów 

- lisa rudego, 
- lisa polarnego, 
- lisa pospolitego 

12 

Określić z jakich zwierząt 
pozyskujemy skóry karakułowe 

skóry z jagniąt rasy 
karakuł pozyskane 
w 1-7 dni po urodzeniu 

13.  Określić czynniki decydujące o 

umaszczeniu i gęstości okrywy 
włosowej skór sobolich 

- od miejsca 

pochodzenia,  

- czasu pozyskania skór 

14.  Znać budowę skór nutrii 

duża różnica między: 
okrywą zewnętrzną 
a włosem puchowym 
oraz stroną grzbietową 
i brzuszną 

15.   Określić sposób oznaczania  

ciągliwości skór futerkowych 

PP 

16.  Określić podstawowy podział 

wskaźników jakości skór 
futerkowych 

PP 

- estetyczne, 
- techniczno-użytkowe 

17.  Znać podział gotowych skór 

futerkowych na wielkości 

PP 

D – duże  
S – średnie 
M – małe  

18.   Określić warunki magazynowania 

gotowych skór futerkowych 

PP 

19.   Znać podział skór z bobra 

PP 

20.  Określić pochodzenie skór 

nazywanych golakami 

PP 

skóry z niedonoszonych 
jagniąt owiec 
grubowełnistych 

 

Przebieg testowania 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu  z co najmniej  jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
6.  Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij wszystkie wątpliwości.  
7.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

8.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

9.  Zbierz i sprawdź testy a wyniki  wpisz do arkusza zbiorczego. 
10. Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które 

sprawiły uczniom największe trudności. 

11. Ustal przyczyny niepowodzeń uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
12. Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mające  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń  

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 
4.  Test zawiera 10 pytań wielokrotnego wybory (1-7, 15,18,19 i 10 pytań otwartych (8-14, 

16,17,20).  Pytania  1-14  są  z  poziomu  podstawowego  a  pytania  15-20  z  poziomu 
ponadpodstawowego.  

5.  Udziel odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

-  w  pytaniach  wielokrotnego  wyboru  zaznacz  prawidłową  odpowiedź  X  (w  przypadku 

pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a  następnie  ponownie  zakreślić 
odpowiedź prawidłową), 

-  w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy  będziesz miał satysfakcję z wykonania zadania. 
7.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudności,  wtedy  odłóż  jego 

rozwiązanie  na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.   

8.  Na rozwiązanie testu masz 90 minut.  
 

Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi.  

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
Część I 
1.  Najbardziej wartościowe są skóry futerkowe, które posiadają okrywę włosową 

a)  strzyżoną, 
b)  naturalną, 
c)  farbowaną, 
d)  umartwianą. 

2.  Okrywa skór futerkowych składa się z włosów 

a)  ościstych, 
b)  puchowych, 
c)  ościstych, puchowych i kierunkowych, 
d)  kierunkowych. 

3.  Miękkość okrywy włosowej zależy od 

a)  grubości włosów, 
b)  długości włosów, 
c)  gęstości włosów, 
d)  koloru włosów. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

4.  Tkanka skór z okrywą włosową powinna być 

a)  sztywna, pulchna, 
b)  miękka, ciągliwa, 
c)  gruba, sztywna, 
d)  zwarta, miękka. 

5.  Gotowe skóry futerkowe dzielimy na 

a)  2 gatunki, 
b)  10 gatunków, 
c)  5 gatunków, 
d)  8 gatunków. 

6.  Cechy na skórach powinny być wykonane przez 

a)  stemplowanie od strony mizdry 
b)  stemplowanie od strony  włosowej 
c)  wypalanie 
d)  wydrapanie. 

7.  Skóry z norek ogólnie dzielimy na 

a)  standard i kolorowe. 
b)  standard i czarne. 
c)  czarne i kolorowe. 
d)  białe i czarne. 

8.  Według jakich kryteriów klasyfikujemy skóry futerkowe? 
9.  Jakie właściwości bierzemy pod uwagę przy klasyfikacji gotowych skór futerkowych? 
10.  Jak pakujemy gotowe skóry futerkowe? 
11.  Wymień najbardziej znane skóry z lisów. 
12.  Z jakich zwierząt pochodzą karakuły?  
13.  Od czego zależy barwa i gęstość włosów skór z sobola? 
14.  Przedstaw ogólną charakterystykę skór nutrii. 
 

Część II 

15.  Ciągliwość skóry futerkowej to wytrzymałość skóry w momencie 

a)  zerwania próbki w trakcie rozciągania. 
b)  rozciągania do 50% długości próbki. 
c)  zgniatania. 
d)  prasowania. 

16.  Jaki jest podstawowy podział wskaźników jakości gotowych skór futerkowych? 
17.  Jakimi symbolami oznaczamy wielkość gotowych skór futerkowych przy cechowaniu?. 
18.  Temperatura w magazynie skór wyprawionych powinna wynosić 

a)  5-25 

o

C. 

b)  0-5 

o

C. 

c)  30-40 

o

C. 

d)  poniżej 0 

o

C. 

19.  Skóry bobra dzielimy na skóry 

a)  bobra afrykańskiego. 
b)  bobra syberyjskiego. 
c)  bobra rzecznego i kanadyjskiego. 
d)  bobra australijskiego. 

20.  Czym charakteryzują się golaki? 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ................................................................................................... 
 

 „Ocena  jakościowa,  rozsortowanie  i  przechowywanie  skór  wyprawionych  
z okrywą włosową” 744[03].Z3.06 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź lub udziel krótkiej odpowiedzi  
 

Numer 

zad. 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

 

9. 

 

 

10. 

 

 

11. 

 

 

12. 

 

 

13. 

 

 

14. 

 

 

15. 

 

16. 

 

 

17. 

 

 

18. 

 

19. 

 

20. 

 

 

 

 

Razem  

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

TEST 2 

Test  praktyczny  typu  –  „próba  pracy”  do  jednostki  modułowej  „Ocena

 

jakościowa, rozsortowanie i przechowywanie skór wyprawionych z okrywą 
włosową”  744[03].Z3.06 
 
 

Treść zadania 

Rozsortuj skóry lisów. Dokonaj podziału ze względu na kolor i wielkość. Scharakteryzuj 

okrywę włosową. Wskaż wady skór charakterystyczne dla poszczególnych rodzajów. Dobierz 
odzież  ochronną  obowiązującą  przy  wykonaniu  tego  zadania.  Czas  na  wykonanie  zadania 
określi nauczyciel w zależności od rodzaju skór i wyposażenia technicznego zakładu. 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

         W  badaniu  osiągnięć  ucznia  w  nabywaniu  umiejętności  praktycznych  przewidzianych  
w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”. 
Zadanie  jest  tak  dobrane  aby  pozwoliło  sprawdzić  poziom  ukształtowanych  umiejętności  
w  zakresie  wiedzy  teoretycznej  i  sprawności  wykonywania  czynności  praktycznych. 
Uczniowi  należy  stworzyć  możliwość  inwencji  w  zaplanowaniu  poszczególnych  etapów 
wykonywania  zadania  i  zorganizowania  stanowiska  pracy.  Jest  to  jednocześnie  możliwość 
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy 
podjętych  działań  praktycznych.  Zadaniem  nauczyciela  jest  stworzenie    warunków 
umożliwiających  uczniowi  wykonanie  zadania  zgodnie  z  zasadami  technologicznymi  
i w określonym czasie. 

Uczeń powinien mieć udostępnione:  

  różne rodzaje skór z lisów, 

  narzędzia pomiarowe. 

Nauczyciel powinien:  

  zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska pracy w warsztatach szkolnych lub 

zakładzie produkcyjnym, 

  zabezpieczyć różne rodzaje gotowych skór  z lisów ,  

  przypomnieć  uczniom  zasady  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  i  nakazać  bezwzględne 

ich przestrzeganie, 

  skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego, 

  przydzielić uczniom odpowiednie skóry,  

  określić czas na wykonanie zadania, 

  na bieżąco nadzorować pracę uczniów, 

  dokonać oceny wykonanej pracy. 

Instrukcja dla ucznia 

Uczeń powinien wykonać następujące czynności: 

  dobrać i założyć odzież ochronną, 

  obejrzeć i scharakteryzować przydzielone skóry, 

  rozsortować skóry ze względu na kolor, 

  omówić właściwości okrywy włosowej – zalety i wady, 

  rozsortować skóry ze względu na wielkość i przyporządkować je do stopnia wielkości, 

  przedstawić wykonanie ćwiczenia do oceny nauczycielowi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

Umiejętności podlegające ocenie 

 

Lp. 

 

Czynność wykonywana przez ucznia 

Punkty 

do 

uzyskania 

Punkty 

przyznane 

1.    Dobranie odzieży ochronnej. 

 

2.    Zaplanowanie kolejnych czynności. 

10 

 

3.    Dobranie urządzeń pomiarowych. 

 

4.    Przygotowanie stanowiska pracy: 

  czystość i porządek miejsca pracy, 

  zabezpieczenie pod względem BHP, 

  przygotowanie potrzebnych  narzędzi pomocniczych. 

 
 

10 

 

5.    Wykonywanie zadania: 

  rozsortowanie ze względu na kolor okrywy włosowej 

– sposób i dokładność przeprowadzenia, 

  charakterystyka okrywy włosowej – sposób  

i dokładność przeprowadzenia,  

  wskazanie wad okrywy włosowej – sposób 

i dokładność przeprowadzenia, 

  mierzenie skór – sposób i dokładność 

przeprowadzenia, 

  przyporządkowanie do klas wielkości. 

 
 

50 

 

6.    Wykonanie oględzin i ocena wykonania pracy. 

 

7.    Ułożenie skór po wykonaniu pracy. 

 

8.    Zaprezentowanie wykonania zadania. 

10 

 

 

Razem 

100 

 

 

 

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne: 

Ocena 

Liczba uzyskanych punktów 

dopuszczający 

70 

dostateczny 

85 

dobry 

90 

bardzo dobry 

100 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

 

7.

 

LITERATURA 

1.  Bieńkiewicz K.: Fizykochemia wyprawy skór. WNT, Warszawa 1977 
2.  Duda I.: Skóry surowe futrzarskie. WNT, Warszawa 1992 
3.  Duda I.: Towaroznawstwo gotowych skór futrzarskich. SWP, Łódź 1980 
4.  Kopański R.: Zarys futrzarstwa. PWRiS, Warszawa 1965 
5.  Lasek W., Persz T.: Technologia wyprawy skór. Cz. II. Wykończanie. WSiP, Warszawa 

1985 

6.  Michalec  T.:  Technologia  garbarstwa  i  futrzarstwa  –  ćwiczenia  laboratoryjne.  Skrypt 

uczelniany nr 7. WSI,  Radom 1996 

7.  Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997 
8.  Praca zbiorowa: Vademecum garbarza. ITE, Radom 1996 
9.  Praca zbiorowa: Kuśnierstwo. WNT, Warszawa 1971 
10.  Sadowski T.: Materiałoznawstwo dla kuśnierzy. WSiP, Warszawa 1989 
11.  Woźniakiewicz W.: Materiałoznawstwo futrzarskie. WPLiS, Warszawa 1965 
12.  Woźniakiewicz W.: Technologia futrzarstwa. WPLiS, Warszawa 1956