Lakiernik_714[03]_Z1[1].06

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Zdzisław Ogrodnik
Agnieszka Kimla

Wykonywanie napraw i renowacji pokryć lakierniczych
714 [03].Z1.06

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr inż. Krzysztof Garczyński
mgr inż. Andrzej Sadowski

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Zdzisław Ogrodnik
mgr Agnieszka Kimla

Konsultacja:
mgr Zenon W. Pietkiewicz

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[03].Z1.06
„Wykonywanie napraw i renowacji pokryć lakierniczych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu: lakiernik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Odtworzenie (renowacja) powłoki lakierniczej na elementach

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Nakładanie lakieru wypełniającego

5.2.2. Ćwiczenia

5.3. Teoria koloru

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Nakładanie lakieru nawierzchniowego

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu poradnik dla nauczyciela „Wykonywanie napraw i renowacji

pokryć lakierniczych", który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole
kształcącej w zawodzie lakiernik 714[03].

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami

ze szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

ćwiczeń praktycznych.

Formy

organizacyjne

pracy

uczniów

mogą

być

zróżnicowane,

począwszy

od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych, zawierającymi
zadania różnego rodzaju.
W tym rozdziale podano również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

714[03].Z1.08

Ocenianie jakości pokryć

lakierniczych

714[03].Z1.09

Organizowanie

i wyposażenie lakierni

714[03].Z1.04

Wytwarzanie powłok

malarsko – lakierniczych

na wyrobach powszechnego

użytku

714[03].Z1.05

Znakowanie pokryć

lakierniczych

714[03].Z1.06

Wykonywanie napraw

i renowacji pokryć

lakierniczych

714[03].Z1.07

Nanoszenie pokryć

ochronnych i ochronno

-dekoracyjnych

714[03].Z1

Podstawowe technologie

lakiernicze

714[03].Z1.01

Stosowanie przepisów bhp

ochrony ppoż. i ochrony

środowiska przy

wykonywaniu prac

lakierniczych

714[03].Z1.02

Przygotowanie powierzchni

wyrobów do lakierowania

714[03].Z1.03

Nakładanie powłok

lakierniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

–

dobierać przybory i materiały do wykonania rysunku,

–

znać i przestrzegać przepisy bhp,

–

posługiwać się podstawowymi pojęciami kochemicznymi,

–

wykonywać pomiary laboratoryjne,

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

posługiwać się dokumentacją techniczną,

–

rozróżniać podstawowe pojęcia z zakresu układów sterowania i regulacji,

–

stosować technologię informacyjną,

–

wykonywać pomiary warsztatowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

wykonać renowację powłoki lakierniczej zgodnie z przepisami bezpieczeństwa
i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,

−

ocenić stopień zniszczenia pokrycia lakierniczego,

−

usunąć uszkodzenia powłok lakierniczych,

−

przygotować powierzchnię do naprawy,

−

wykonać szpachlowanie zagruntowanych powierzchni,

−

wykonać zaprawki na powłokach ochronno – dekoracyjnych,

−

wykonać szlifowanie ręczne i mechaniczne powierzchni zagruntowanych,

−

wykonać matowanie międzywarstwowe pod lakier powierzchniowy,

−

wykonać polerowanie ręczne i mechaniczne naprawionych powłok lakierniczych,

−

dokonać konserwacji powłok lakierniczych po naprawach oraz w czasie eksploatacji,

−

ocenić jakość i estetykę powierzchni lakierniczych po naprawach i renowacji,

−

skorzystać z literatury technicznej, katalogów wyrobów lakierniczych, renowacyjnych
i producentów urządzeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………………………………………...
Modułowy program nauczania:

Lakiernik 714[03]

Moduł:

Podstawowe technologie lakiernicze 714[03].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie napraw i renowacji pokryć lakierniczych

714[03].Z1.06

Temat: Przygotowanie powierzchni do lakierowania.

Cel ogólny: przygotowanie powierzchni do lakierowania.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
–

ocenić stopień uszkodzenia powierzchni,

–

zorganizować stanowisko pracy,

–

przygotować szpachlę do nałożenia,

–

nanieść szpachlę w zależności od rodzaju uszkodzenia,

–

przygotować powierzchnię do dalszej pracy.

Metody nauczania – uczenia się:
–

metoda przewodniego tekstu,

–

metoda praktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna,

–

w grupach.

Czas:

6 godzin dydaktycznych

Środki dydaktyczne:
–

element do przygotowania powierzchni,

–

podkład antykorozyjny,

–

szpachelki,

–

szpatułki,

–

szpachle wyrównująca, natryskowa i wyrównująca,

–

pojemniki do mieszania materiału,

–

szlifierki mechaniczne,

–

bloki do szlifowania ręcznego,

–

pistolety do natrysku,

–

środki do mycia i konserwacji narzędzi,

–

papiery ścierne,

–

przybory do pisania,

–

arkusz papieru,

–

jednostka modułowa nauczania.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Omówienie zakładanego celu.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Realizacja tematu:

−

postawienie celu do osiągnięcia,

−

wskazanie materiału w jednostce dydaktycznej,

−

zapoznanie się z instrukcjami technicznymi materiałów,

−

przygotowanie elementu do wykonania pracy,

−

ocena stopnia uszkodzenia elementu,

−

wybór metody szlifowania (różne metody dla różnych grup),

−

szlifowanie,

−

przygotowanie powierzchni do szpachlowania,

−

mieszanie szpachli,

−

nakładanie szpachli na różnego rodzaju uszkodzenia i suszenie,

−

szlifowanie szpachli,

−

nakładanie i suszenie podkładu wypełniającego,

−

szlifowanie podkładu wypełniającego,

−

ocena wykonania zadania.

Zakończenie zajęć
Omówienie wykonanego zadania oraz korekta ewentualnych błędów.

Pytania sprawdzające:
1.  W jakim celu przygotowujemy powierzchnię?
2.  Jakie materiały są niezbędne do przygotowania powierzchni?
3.  Co to jest szpachla?
4.  Na jakiej podstawie dokonujesz wyboru szpachli?
5.  Jak czytamy instrukcję techniczną szpachli?
6.  Jakie znasz rodzaje podkładu?
7.  Co to jest szpachla wyrównująca?
8.  W jakim celu stosujemy podkład wypełniający?
9.  Jakie występują rodzaje papieru ściernego?
10.  Jakie znasz metody szlifowania?
11.  Jakie znasz rodzaje podkładów wypełniających?
12.  Czy zawsze należy nakładać szpachlę wyrównującą?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………………………………………...
Modułowy program nauczania:

Lakiernik 714[03]

Moduł:

Podstawowe technologie lakiernicze 714[03].Z1

Jednostka modułowa: Wykonywanie napraw i renowacji pokryć lakierniczych 714[03].Z1.06

Temat: Szlifowanie podkładu do naniesienia lakieru.

Cel ogólny: poznanie metod oraz narzędzi i przyborów do szlifowania.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
–

ocenić stopień uszkodzenia powierzchni,

–

zorganizować stanowisko pracy,

–

przygotować powierzchnię do dalszej pracy.

Metody nauczania – uczenia się:
–

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna.

Czas:

6 godzin ddaktycznych

Środki dydaktyczne:
–

element lakierniczy do szlifowania,

–

papiery ścierne na sucho,

–

papiery ścierne na mokro,

–

szlifierki mechaniczne,

–

bloki do szlifowania ręcznego,

–

środki do czyszczenia powierzchni szlifowanej,

–

przybory do pisania,

–

arkusz papieru,

–

jednostka modułowa nauczania.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Omówienie zakładanego celu.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Realizacja tematu:

−

postawienie celu do osiągnięcia,

−

wskazanie materiału w jednostce dydaktycznej,

−

przygotowanie elementu do szlifowania,

−

przystąpienie do wykonania zadania,

−

ocena stopnia uszkodzenia elementu,

−

wybór metody szlifowania (ręczna, mechaniczna, na sucho, na mokro),

−

wybór odpowiedniej gradacji papieru,

−

szlifowanie,

−

ocena wykonania zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Odtworzenie

(renowacja)

powłoki

lakierniczej

elementach pojazdów

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyszlifować powierzchnię przedniego błotnika samochodu pod dalszą obróbkę

lakierniczą.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2)  zapoznać się elementem na którym będzie przeprowadzane ćwiczenie,
3)  dokonać wyboru metody szlifowania,
4)  wybrać odpowiednie narzędzia do szlifowania,
5)  wybrać odpowiednią gradację papieru do szlifowania,
6)  zapoznać się z instrukcją działania urządzeń do szlifowania,
7)  dokonać szlifowania przygotowanego elementu,
8)  dokonać oceny swojej pracy.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

Środki dydaktyczne:

–

element na którym przeprowadzone zostanie szlifowanie,

–

papiery ścierne,

–

urządzenia do szlifowania,

–

papiery do szlifowania,

–

przybory do pisania,

–

arkusz papieru,

–

instrukcja obsługi urządzenia do szlifowania.

Ćwiczenie 2

Wykonać nakładanie szpachli poliestrowej na przygotowaną powierzchnię przedniego

błotnika samochodu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się z elementem na który będzie aplikował szpachlę,
3)  zapoznać się z instrukcją techniczną szpachli,
4)  przygotować szpachlę do aplikacji,
5)  nałożyć szpachlę na przygotowany element,
6)  wysuszyć szpachlę,
7)  wyszlifować szpachlę celem przygotowania powierzchni do dalszej obróbki.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

–

element, na którym nałożona zostanie szpachla,

–

szpachla poliestrowa,

–

instrukcja techniczna szpachli poliestrowej,

–

szpachelki,

–

szlifierka mechaniczna,

–

papiery do szlifowania,

–

urządzenie do suszenia szpachli,

–

przybory do pisania,

–

arkusz papieru.

Ćwiczenie 3

Wykonać maskowanie powierzchni pod dalsze prace lakiernicze na naprawianym

elemencie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się z dostępnymi materiałami do maskowania,
3)  zapoznać się z obszarem do maskowania,
4)  dokonać wyboru metody maskowania,
5)  ocenić granicę maskowania,
6)  dokonać maskowania wybranego obszaru,
7)  ocenić jakość wykonanego maskowania.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

–

element, na którym przeprowadzona zostanie maskowanie,

–

materiały niezbędne do maskowania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Nakładanie podkładu wypełniającego

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonanie gotowej mieszanki podkładu wypełniającego na poszpachlowaną pokrywę

komory silnika

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się z instrukcją techniczną producenta podkładu,
3)  określić temperaturę otoczenia,
4)  dokonać wyboru odpowiedniego rozcieńczalnika i utwardzacza,
5)  przygotować pojemnik do mieszania podkładu,
6)  wymieszać podkład z rozcieńczalnikiem i utwardzaczem w odpowiedniej proporcji,
7)  ocenić jakość wykonanej pracy,
8)  przedyskutować wykonanie ćwiczenia z kolegami i nauczycielem,
9)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja techniczna producenta podkładu,

−

pojemniki do mieszania podkładu,

−

podkład, rozcieńczalnik, utwardzacz,

−

linijka lakiernicza,

−

waga lakiernicza.

Ćwiczenie 2

Nanieść podkład wypełniający na przygotowany element (pokrywa komory silnika)

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się z instrukcją techniczną producenta podkładu,
3)  przygotować podkład zgodnie z instrukcją producenta,
4)  dokładnie wymieszać podkład,
5)  przelać podkład do pistoletu lakierniczego,
6)  zaaplikować jedną pełną warstwę podkładu wypełniającego,
7)  pozostawić  podkład  (zaaplikowany)  do  odparowania  między  warstwami  zgodnie

z czasem podanym przez producenta,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8)  nałożyć kolejną warstwę podkładu wypełniającego,
9)  pozostawić podkład do wyschnięcia,
10)  ocenić jakość wykonanej pracy,
11)  przedyskutować wykonanie ćwiczenia z kolegami i nauczycielem,
12)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne::

−

gotowa mieszanka podkładu,

−

instrukcja techniczna producenta podkładu,

−

pokrywa komory silnika,

−

pistolet do podkładu,

−

linijka lakiernicza.

Ćwiczenie 3

Nanieść podkład na element z tworzywa sztucznego (zderzak samochodowy przedni

z tworzywa)

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  zidentyfikować rodzaj tworzywa sztucznego,
3)  zapoznać się z rodzajem tworzywa sztucznego,
4)  przygotować tworzywo pod aplikację podkładu (matowanie, odtłuszczanie),
5)  zapoznać się z instrukcją techniczną producenta podkładu,
6)  w razie konieczności dodać plastyfikatory do mieszanki,
7)  przelać gotową mieszankę podkładu do pistoletu do podkładu,
8)  zaaplikować pierwszą pełną warstwę podkładu,
9)  pozostawić podkład do odparowania między warstwami,
10)  zaaplikować kolejną warstwę podkładu,
11)  wysuszyć podkład,
12)  ocenić jakość wykonanej pracy,
13)  przedyskutować wykonanie ćwiczenia z kolegami i nauczycielem,
14)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne:

−

element z tworzywa sztucznego (zderzak przedni samochodu),

−

podkład gotowa mieszanka,

−

plastyfikator,

−

instrukcja techniczna producenta podkładu,

−

pistolet do podkładu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Teoria koloru

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobranie koloru do przygotowanego elementu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować stanowisko pracy,
2)  zlokalizować kod koloru w samochodzie,
3)  odnaleźć żądaną recepturę w oprogramowaniu do doboru kolorów,
4)  rozpoznać rodzaj lakieru (uni, metalik, mika),
5)  uruchomić mieszalnik,
6)  wydołować żądaną ilość koloru,
7)  przygotować mieszankę lakieru,
8)  nanieść lakier na panel do natrysku próbnego,
9)  ocenić pasowalność koloru,
10)  omówić wykonane ćwiczenie wraz z kolegami i nauczycielem,
11)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne::

−

samochód z tabliczką z kodem koloru,

−

mieszalnik,

−

oprogramowanie do doboru kolorów,

−

waga,

−

pojemniki do dozowania koloru,

−

panele do natrysku próbnego.

Ćwiczenie 2

Korygowanie koloru do wybranego elementu oryginalnie polakierowanego

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się ze składem lakieru, który będzie korygowany,
3)  zidentyfikować brakujący pigment w korygowanym lakierze,
4)  dodać odpowiednią ilość brakującego pigmentu,
5)  nanieść skorygowany lakier na panel do natrysku próbnego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6)  ocenić pasowalność skorygowanego koloru,
7)  w razie konieczności ponowić korektę koloru,
8)  porównać kolor skorygowany z oryginalną powłoką,
9)  omówić wykonanie zadania z kolegami i nauczycielem,
10)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne:

−

oryginalnie polakierowany element,

−

lakier który wymaga korekty,

−

mieszalnik,

−

waga,

−

pojemniki do lakieru,

−

linijki lakiernicze,

−

panele do natrysku próbnego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Nakładanie lakieru nawierzchniowego

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Naniesienie lakieru jednowarstwowego UNI na wymontowaną z samochodu pokrywę

komory silnika

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  przygotować podłoże pod aplikację lakieru,
3)  zapoznać się z instrukcją techniczną producenta lakieru,
4)  wymieszać lakier w odpowiedniej proporcji,
5)  przelać lakier do pistoletu lakierniczego,
6)  dobrać odpowiednią dysze pistoletu,
7)  wyregulować ciśnienie pistoletu,
8)  zaaplikować pierwszą pełną warstwę lakieru,
9)  pozostawić lakier do odparowania między warstwami,
10)  zaaplikować kolejną warstwę lakieru,
11)  odparować lakier przed wygrzewaniem,
12)  wygrzać powłokę,
13)  wypolerować powierzchnię,
14)  omówić wykonane ćwiczenie z kolegami i nauczycielem,
15)  ocenić jakość wykonanego ćwiczenia,
16)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne:

−

element do naniesienia lakieru uni,

−

materiały niezbędne do przygotowania powierzchni,

−

pistolet lakierniczy,

−

stojak do mocowania elementu lakierowanego,

−

lakier gotowy do aplikacji,

−

urządzenie do wygrzania lakieru (suszarki lub promienniki),

−

sprzęt do polerowania,

−

materiały do polerowania,

−

odzież i maska ochronna.

Ćwiczenie 2

Wykonać cieniowanie lakieru bazowego na elemencie(lakierowany element - przednie

prawe drzwi samochodu osobowego)

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  zapoznać się z instrukcją techniczną producenta rozcieńczalnika do cieniowania,
3)  przygotować mieszankę do cieniowania zgodnie z zaleceniami producenta,
4)  dokonać oceny obszaru cieniowania,
5)  zmatowić element do cieniowania,
6)  odtłuścić element do cieniowania,
7)  nanieść rozcieńczalnik do cieniowania (1-2 mokre warstwy),
8)  nanieść jedną warstwę lakieru bazowego,
9)  pozostawić do odparowania,
10)  nanieść drugą warstwę lakieru bazowego,
11)  wygrzać,
12)  nanieść lakier bezbarwny,
13)  wypolerować powierzchnię.

Środki dydaktyczne:

−

samochód z drzwiami przednimi prawymi do naprawy lakierniczej,

−

rozcieńczalnik do cieniowania,

−

instrukcja techniczna producenta rozcieńczalnika do cieniowania,

−

gotowa mieszanka lakieru bazowego,

−

materiały niezbędne do matowania,

−

materiały niezbędne do odtłuszczania,

−

pistolet lakierniczy,

−

lakier bezbarwny,

−

urządzenie do wygrzewania lakieru,

−

odzież i maska ochronna.

Ćwiczenie 3

Posługiwanie się pistoletami lakierniczymi

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) wybrać pistolet lakierniczy do naniesienia: gruntu antykorozyjnego, podkładu, lakieru

bazowego, lakieru bezbarwnego lub z wymiennymi dyszami,

3)  zapoznać się z instrukcją obsługi pistoletu,
4)  dokonać regulacji ilości wyprowadzanego lakieru,
5)  dokonać regulacji ciśnienia wyprowadzanego lakieru,
6)  dokonać regulacji przepływu powietrza,
7)  dokonać regulacji ciśnienia,
8)  wypróbować różne kąty nachylenia pistoletu,
9)  wypróbować odległość pistoletu od lakierowanej powierzchni,
10)  wypróbować tempo posługiwania się pistoletem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11) omówić z kolegami i nauczycielem wykonane ćwiczenie,
12) skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw pistoletów lakierniczych,

−

instrukcje obsługi pistoletów,

−

panele do natrysków próbnych,

−

mieszanka lakieru,

−

odzież i maska ochronna.

Ćwiczenie 4

Polerowanie i usuwanie ewentualnych wad lakierniczych powierzchni lakieru

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę

wykonania ćwiczenia z uwzględnienie przepisów bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  ocenić czy konieczne jest usunięcie ewentualnych wad lakierniczych,
3)  usunąć ewentualne wady lakiernicze,
4)  przeszlifować powierzchnię po usunięcie wtrąceń (na mokro),
5)  dobrać wyposażenie do polerowania (polerka),
6)  wybrać pastę polerską,
7)  wypolerować powierzchnię,
8)  oczyścić powierzchnię po polerowaniu,
9)  omówić wykonanie ćwiczenia z kolegami i nauczycielem,
10)  skorygować ewentualne błędy.

Środki dydaktyczne:

−

polakierowany element,

−

polerka,

−

pasty polerskie,

−

koreczki do usuwania wtrąceń,

−

papier do szlifowania na mokro,

−

blok do szlifowania ręcznego,

−

pasta polerska,

−

odzież ochronna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ”Wykonywanie napraw
i renowacji powłok lakierniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1-14 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 15-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia
ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zastosować wiedzę o
przepisach bhp

Wyjaśnić cel operacji
przygotowanie
powierzchni

Zidentyfikować materiały
malarskie

Zidentyfikować
przeznaczenie szpachli

Wyliczyć parametry
narzędzi

gradacje od #60 do #500

Dobrać narzędzia do
przygotowania
powierzchni

Wyjaśnić podział maszyn

Kątowe

Oscylacyjne

oscylacyjno-obrotowe

Wyjaśnić przeznaczenie
operacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wybrać sposób
przechowania materiału

10.

Wyjaśnić proces
technologiczny

11.

Określić technologię
mieszania materiałów

12.

Dobrać technologię

Odparowanie

rozcieńczalnika i

utwardzenie

13.

Zidentyfikować operację
matowanie

14.

Dobrać parametry
malowania

15.

Określić cechy koloru

Odcień jasność

nasycenie

16.

Sklasyfikować
przeznaczenie maszyn
lakierniczych

17.

Zanalizować przebieg
procesu technologicznego

wiek powłoki

pochodzenie powłoki

stopień zadbania

18.

Zaproponować
modyfikację procesu
technologicznego

19.

Scharakteryzować
powłokę lakierniczą

podłoże

powierzchni do

renowacji podkład
wypełniający baza

metaliczna lakier

bezbarwny

20.

Dobrać technologię
mieszania lakierów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i karty odpowiedzi, podaj  czas  przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Klika minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi raz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,

które sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Podpisz test imieniem i nazwiskiem,
2.  Przeczytaj dokładnie test,
3.  Test  zawiera  20  zadań  dotyczących  tematów  przedstawionych  w  niniejszej  jednostce

modułowej,

4.  W pytaniach wyboru tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa,
5.  W pytaniach opisowych należy udzielić odpowiedzi w formie opisowej,
6.  Odpowiedzi należy nanieść na formularz odpowiedzi,
7.  Na rozwiązanie testu masz 90 minut,
8.  Pracuj samodzielnie, gdyż sprawdzasz poziom swojej wiedzy,
9.  Za każdą prawidłową odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt, aby zaliczyć test potrzebujesz

6 punktów

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Podczas lakierowania używamy obuwie:

a)  dowolne,
b)  adidasy,
c)  skórzane,
d)  antystatyczne.

2. Celem przygotowania powierzchni jest:

a)  ochrona antykorozyjna metalu,
b)  poprawa przyczepności,
c)  przywrócenie kształtu,
d)  wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.

3. Materiałem niezbędnym do przygotowania powierzchni jest:

a)  lakier nawierzchniowy,
b)  podkład antykorozyjny,
c)  pasta polerska,
d)  rozcieńczalnik.

4. Szpachla służy do:

a)  uzyskania połysku,
b)  naprawy wgnieceń,
c)  wyrównania koloru,
d)  utwardzenie powłoki.

5. Wymień 5 najpopularniejszych gradacji papieru:

−

………………………………,

−

………………………………,

−

………………………………,

−

………………………………,

−

……………………………….

6. Jaka jest najgrubsza gradacja papieru stosowana przez lakiernika:

a)  P140,
b)  P120,
c)  P240,
d)  P400.

7. Wymień 3 podstawowe typy szlifierek

−

………………………………………..

−

………………………………………..

−

…………………………………..……

8. Co nazywamy ukosowaniem w lakiernictwie:

a)  wyrównanie obrzeży usuniętej powłoki lakierniczej,
b)  spłaszczenie wypukłości,
c)  aplikację szpachli na powierzchniach pionowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. W celu ograniczenia parowania rozpuszczalnika ze szpachli należy:

a)  wstawić pozostałą szpachlę do zaciemnionego pomieszczenia,
b)  schłodzić szpachlę do temperatury 10ºC,
c)  szczelnie zamknąć puszkę,
d)  dolać ok. 100 ml wody.

10. Co spowoduje temperatura powyżej 50ºC podczas wygrzewania szpachli:

a)  zmianę koloru szpachli,
b)  odpadanie lub pękanie szpachli,
c)  rozmiękczenie szpachli,
d)  uszkodzenie naprawianego elementu.

11. Podkład wypełniający mieszamy:

a)  zawsze zgodnie z instrukcją producenta,
b)  według „potrzeby”,
c)  z dowolnym rozcieńczalnikiem.

12. Suszenie podkładu wypełniającego jest niezbędne ze względu na konieczność:

−

………………………………………………………………………………….

13. Matowanie polega na:

a)  szlifowaniu z użyciem bloku ręcznego,
b)  szlifowaniu na mokro,
c)  tworzeniu drobnych rys na powierzchni przeznaczonej do lakierowania,
d)  usuwaniu wtrąceń.

14. Jakiej dyszy pistoletu używamy podczas aplikacji podkładu wypełniającego:

a)  1,4 – 1,6,
b)  WSB 1,4,
c)  1,8,
d)  nie ma znaczenia.

15. Wymień trzy główne cechy koloru:

−

……………………………………………..

−

……………………………………………..

−

………………………………………………

16. Mieszalnik lakierów służy do:

a)  mieszania komponentów,
b)  dozowania koloru,
c)  wykonywania gotowej mieszanki,
d)  odważania koloru.

17. Podaj 3 główne powody niezgodności kolorów w lakiernictwie renowacyjnym

−

…………………………………………………

−

…………………………………………………

−

…………………………………………………

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Korygowanie koloru polega na:

a)  Dodaniu brakującego pigmentu,
b)  Aplikacji dodatkowej warstwy lakieru,
c)  Usunięciu nie pasującej warstwy lakieru,
d)  Ponownego wydozowania koloru.

19. Wymień warstwy powłoki dwuwarstwowej:

−

……………………………………………………

−

……………………………………………………

−

……………………………………………………

−

……………………………………………………

20. Typowa proporcja mieszania lakieru akrylowego to:

a)  2:1:1,
b)  3:1:1,
c)  1:1,
d)  3:1:0,5.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i Nazwisko……………………………………………………………………………

Wykonywanie napraw i renowacji powłok lakierniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

zadania

Odpowiedź

Punkty

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie napraw
i renowacji powłok lakierniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1-14 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 15-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia
ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Dobrać technologię
lakierowania

Dobrać materiał lakierniczy

Wyjaśnić proces
szlifowania

Wybrać dysze do
malowania

Wyjaśnić proces schnięcia

Dobrać technologie
odtłuszczania

Sklasyfikować cele
naprawy

Określić parametry obróbki

żadna odpowiedź nie jest

prawidłowa

Wyjaśnić proces
matowania

10.

Dobrać parametry
przygotowania materiałów

np. oznaczony patyk

11.

Zidentyfikować podkład

12.

Zdefiniować parametry
narzędzi

13.

Dobrać technologie
obróbki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14.

Dobrać technologie
szlifowania

15.

Przewidzieć wpływ
czynników na proces
schnięcia

16.

Zaplanować proces
malowania

17.

Wykryć przyczyny
niszczenia

nie odtłuszczenie

powierzchni brak

promotora adhezji

18.

Przewidzieć wpływ
zanieczyszczeń na jakość
powierzchni

19.

Dobrać narzędzia do
matowania

20.

Wykryć przyczyny
powstawanie wad

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Klika minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi raz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,

które sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Podpisz test imieniem i nazwiskiem,
2.  Przeczytaj dokładnie test,
3.  Test  zawiera  20  zadań  dotyczących  tematów  przedstawionych  w  niniejszej  jednostce

modułowej,

6 punktów

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Jak postąpisz przed rozpoczęciem prac lakierniczych:

a)  rozrobię szpachlę,
b)  zmatuję powierzchnię,
c)  oczyszczę powierzchnię.

2. Jaki podkład służy do zabezpieczenia antykorozyjnego:

a)  Filer,
b)  Wash primer,
c)  szpachla natryskowa.

3. Od jakiej gradacji papieru rozpoczniesz obróbkę szpachli wyrównującej:

a)  80,
b)  60,
c)  150.

4. Jakiej dyszy pistoletu użyjesz do podkładu wypełniającego:

a)  2 mm,
b)  1,4 mm,
c)  1,7 mm.

5. Czym najlepiej przyspieszyć schnięcie szpachli:

a)  większą ilością utwardzacza,
b)  promiennikiem podczerwieni,
c)  opalarką.

6. Czym odtłuszczasz powierzchnię naprawianą:

a)  zmywaczem,
b)  rozcieńczalnikiem nitrocelulozowym,
c)  benzyną ekstrakcyjną.

7. Co jest dla ciebie najważniejsze w trakcie naprawy:

a)  czas i jakość,
b)  koszt naprawy,
c)  gwarancja.

8. Jakiej wody użyjesz do szlifowania szpachli:

a)  zimnej,
b)  ciepłej,
c)  letniej,

9. Czym zmatujesz powierzchnię ocynkowanej blachy:

a)  na mokro papierem 240,
b)  na sucho papierem 120,
c)  szarą włókniną.

10. Jak dodam proporcjonalnie do podkładu utwardzacza i rozcieńczalnika bez miarki:

−

……………………………………………………………………………….

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Jak postąpię z elementem w „nieustalonym podkładzie transportowym”

a)  usunę podkład,
b)  zmatuję „pod lakier”,
c)  sprawdzę rodzaj i jakość podkładu.

12. Jaką gradację ma bordowa włóknina:

a)  300,
b)  800,
c)  400-500.

13. Jakiej gradacji papieru użyjesz do przygotowania powierzchni pod podkład wypełniający:

a)  800 na mokro,
b)  400 na sucho,
c)  240 na sucho.

14. Jaką gradacją papieru skończysz szlifować szpachlę natryskową:

a)  240,
b)  400 na mokro,
c)  150.

15. Jaki wpływ ma duża wilgotność powietrza na schnięcie materiałów 2K:

a)  opóźnia schnięcie,
b)  powoduje gazowanie,
c)  nie ma wpływu.

16. Czym barwimy podkłady 2K:

a)  bazą,
b)  akrylem,
c)  nie wolno barwić.

17. Co może powodować „łuszczenie” lakieru na elementach z tworzyw sztucznych:

−

………………………………………………………………………………

18. Co mogą powodować silikony w kontakcie z lakierami:

a)  lepsze schnięcie,
b)  efekt strukturalny,
c)  rozdzielanie-oczka.

19. Czym zmatować lakier pod cieniowanie:

a)  szarą matą,
b)  papierem 2000,
c)  papierem 2500.

20. Skąd się bierze woda i tłuszcz w lakierze?

a)  z powietrza,
b)  z samochodu,
c)  ze sprężarki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i Nazwisko……………………………………………………………………………

Wykonywanie napraw i renowacji powłok lakierniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

Nr zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Francuz W. M., Sokołowski R.: Bezpieczeństwo i higiena pracy w rzemiośle. WSiP,

Warszawa 1996

2. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP,

Warszawa 1998

3. Jarząbek G., Neuman Z., Lakiernictwo samochodowe. SIMP-ZORPOT; Szczecin 2000
4. Kwiatkowski M.: Wprowadzenie do eksploatacji urządzeń technicznych. WSiP,

Warszawa 1990

5.  Paczulski Piotr, Lakierowanie, Eurotax Polska Sp.z o. o., Warszawa 1999
6.  Praca zbiorowa. Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1999
7.  Przysiężny Tomasz (red. nacz.); Technologie Lakierowania; Wyd. "JKM", Tczew 2000
8.  Sadowski  Andrzej,  Nowak  Marcin,  SRTMiRD;  Lakierowanie  naprawcze  pojazdów.

Cz. 1, Materiały do napraw pokryć lakierowanych nadwozi i kabin pojazdów; Wyd.
Rzeczoznawcy Techniki Motoryzacyjnej, Ruchu Drogowego i Towaroznawstwa
Katowice 1998

9. Sadowski Andrzej, Nowak Marcin, SRTMiRD; Lakierowanie naprawcze pojazdów.

Cz. 2, Metody napraw pokryć lakierowanych nadwozi i kabin pojazdów;
Wyd. Rzeczoznawcy Techniki Motoryzacyjnej, Ruchu Drogowego i Towaroznawstwa,
Katowice 1999

10. Lakiernictwo samochodowe w Polsce, materiały z konferencji Ośrodka

Rzeczoznawstwa SIMP-ZORPOT w Łodzi 21-22.10.1997

11. Technologia lakierowania i metody kalkulacji kosztów, Audatex Polska