background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

 

 

 

 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

 

 

NARODOWEJ 

 
 
 

Grażyna Sobierajska 

 
 
 
 
 

Przygotowanie powierzchni wyrobów do lakierowania 
714[03].Z1.02   

 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Recenzenci: 
mgr inż. Krzysztof Garczyński 
mgr inż. Krzysztof Lenkiewicz 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Grażyna Sobierajska 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr Zenon W. Pietkiewicz 
 
 
 
 
Korekta: 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  714[03].Z1.02. 
„Przygotowanie powierzchni wyrobów do lakierowania ”zawartego w modułowym programie 
nauczania dla zawodu: lakiernik.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy,  Radom 2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI

 

 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1. Ogólne zasady przygotowywania powierzchni przed procesami    

lakierowania 

 

11 

  5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Oczyszczanie strumieniowo – ścierne 

12 

    5.2.1. Ćwiczenia 

12 

5.3. Oczyszczanie przez: skrobanie 

14 

   5.3.1. Ćwiczenia 

14 

5.4. Oczyszczanie ręczne i ręczno- mechaniczne 

15 

   5.4.1. Ćwiczenia 

15 

5.5. Oczyszczanie płomieniowe i oczyszczanie parowe 

16 

   5.5.1. Ćwiczenia 

16 

5.6. Odtłuszczanie w rozpuszczalnikach organicznych .Odtłuszczanie 

w roztworach alkaicznych. Odtłuszczanie emulsyjne. 

 

17 

   5.6.1. Ćwiczenia 

17 

5.7.  Oczyszczanie  przy  pomocy  odrdzewiaczy  fosforanowych  (odrdzewiacze  – 

preparaty handlowe) 

 

18 

   5.7.1. Ćwiczenia 

18 

5.8.. Usuwanie rdzy w kąpielach trawiących 

19 

   5.8.1. Ćwiczenia 

19 

5.9. Oczyszczanie z zastosowaniem przetwarzaczy rdzy 

20 

   5.9.1. Ćwiczenia 

20 

5.10.Technologia  fosforanowania wyrobów wielkogabarytowych (np. nadwozi 

samochodowych). 

 

21 

   5.10.1. Ćwiczenia 

21 

5.11. Suszenie w suszarkach 

22 

   5.11.1. Ćwiczenia 

22 

5.12. Technologia przygotowania powierzchni w zależności od podłoża 

23 

   5.12.1. Ćwiczenia 

23 

5.13. Przygotowanie powierzchni stali i metali nieżelaznych 

24 

   5.13.1. Ćwiczenia 

24 

5.14. Usuwanie powłok lakierniczych 

25 

   5.14.1. Ćwiczenia 

25 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 

26 

7. Literatura 

43 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1.  WPROWADZENIE 

 
 

Poradnik  niniejszy  będzie  Państwu  pomocny  w  prowadzeniu  zajęć  dydaktycznych 

o przygotowaniu  powierzchni  przedmiotów  do  lakierowania,  stosowanych  metodach 
i narzędziach oraz jakości przygotowania powierzchni.  
 

Poradnik ten zawiera: 

– 

wymagania wstępne,  

– 

wykaz umiejętności i wiadomości, które uczeń opanuje podczas zajęć, 

– 

przykładowe scenariusze zajęć, 

– 

propozycje ćwiczeń, które pomogą wykształcić u uczniów umiejętności praktyczne, 

– 

wykaz literatury. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem: 
– 

tekstu przewodniego, 

– 

ćwiczeń praktycznych, 

– 

pokazu z objaśnieniem. 

 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  obejmować  zarówno  pracę  indywidualną  jak 

i pracę zespołową. 
 

W rozdziale 6 zamieszczono zestaw zadań testowych, który może być wykorzystany przez 

nauczyciela w celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia. 
 

W rozdziale 6 podano również: 

– 

plan testu w formie tabelarycznej, 

– 

punktacje zadań, 

– 

propozycje norm wymagań, 

– 

instrukcję dla nauczyciela, 

– 

instrukcję dla ucznia, 

– 

kartę odpowiedzi, 

– 

zestaw zadań tekstowych. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
  

Schemat jednostek modułowych 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

714 [03].Z1 

Podstawowe technologie lakiernicze 

714 [03].Z1.01 

Stosowanie  przepisów  bhp,  ochrony 
ppoż.  i  ochrony  środowiska  przy 
wykonywaniu prac lakierniczych

 

714 [03].Z1.02 

Przygotowanie  powierzchni 
wyrobów do lakierowania

 

714 [03].Z1.03 

Nakładanie powłok lakierniczych

 

714 [03].Z1.04 

Wytwarzanie powłok malarsko 
–  lakierniczych  na  wyrobach

  

powszechnego użytku

 

714 [03].Z1.06 

Wykonywanie  napraw  i  renowacji 
pokryć lakierniczych

 

714 [03].Z1.05 

Znakowanie 

powłok 

lakierniczych

 

714 [03].Z1.07 

Nanoszenie  pokryć  ochronnych  i 

ochronno

 -

dekoracyjnych

 

714 [03].Z1.08 

Ocenianie jakości powłok lakierniczych

 

714 [03].Z1.09 

Organizowanie i wyposażenie lakierni

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE  

 
 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

– 

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, 

– 

dobierać metody i narzędzia do wykonywanych czynności, 

– 

znajdować właściwą dokumentację techniczną w bibliotece lub innej bazie danych, 

– 

rozróżniać rodzaje podłoży do lakierowania,  

– 

stosować zasady bhp wykonywania czynności oczyszczających podłoże, 

– 

stosować podstawy fizykochemiczne produktów lakierniczych,  

– 

korzystać z różnych źródeł informacji. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3.  CELE KSZTAŁCENIA

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

wykonać  prace  związane  z  przygotowaniem  powierzchni  do  lakierowania  zgodnie 
z przepisami bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska, 

 

zidentyfikować zanieczyszczenia powierzchni przeznaczonych do lakierowania, 

 

ocenić stan powierzchni przed lakierowaniem, 

 

scharakteryzować podstawowe metody oczyszczania powierzchni, 

 

dobrać metodę przygotowania powierzchni do lakierowania, 

 

rozróżnić  sprzęt  i  narzędzia  do  czyszczenia  powierzchni  pod  pokrycia  malarsko  - 
lakiernicze, 

 

zorganizować stanowisko pracy, 

 

oczyścić powierzchnię metodami ręcznymi i maszynowymi, 

 

posłużyć się dokumentacją technologiczną. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca ………………………………………………. 
 
Modułowy program nauczania: Lakiernik 714[03] 
Moduł:  Podstawowe technologie lakiernicze 714[03].Z1 
Jednostka 

modułowa: 

Przygotowywanie 

powierzchni 

wyrobów 

do 

lakierowania 

714[03].Z1.02 

Temat: Oczyszczanie przez: młotkowanie, skrobanie, szczotkowanie, szlifowanie. 

Cel ogólny:  Kształtowanie  umiejętności  doboru  metody  oczyszczania  powierzchni  za 

pomocą narzędzi i przeprowadzenie prostych metod oczyszczania powierzchni. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

–  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 

– 

wyjaśnić na czym polega metoda młotkowania,

 

– 

scharakteryzować cechy powierzchni po operacji młotkowania,

 

– 

wyjaśnić na czym polega metoda skrobania,

 

– 

scharakteryzować cechy powierzchni po operacji skrobania,

 

– 

wyjaśnić na czym polega metoda szczotkowania,

 

– 

scharakteryzować cechy powierzchni po operacji skrobania,

 

– 

zastosować zdobyte wiadomości w praktyce.

 

 
Metody nauczania – uczenia się:  

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

tekst przewodni, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

indywidualna. 

 
Czas: 

90 minut. 

 
Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy, ołówek, długopis,   

 

narzędzi do oczyszczania powierzchni – skrobaki. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do przeprowadzenia pokazu z objaśnieniem. 
4.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczeń praktycznych. 
5.  Realizacja tematu: 

  nauczyciel  prowadzi  pokaz  z objaśnieniem metod oczyszczania powierzchni za pomocą    

młotkowania, skrobania, szczotkowania, szlifowania, 

  nauczyciel objaśnia sposób wykonania ćwiczenia przez ucznia, 

  każdy uczeń organizuje stanowisko do wykonania ćwiczenia, 

  uczeń wykonuje ćwiczenie, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  uczeń opisuje wyniki swojej pracy, 

  uczeń prezentuje wyniki swojej pracy, 

  nadzoruje pracę uczniów i pomaga w przeprowadzeniu oczyszczania. 

6.  Po wykonaniu oczyszczania uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 
7.  Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 
8.  Nauczyciel  analizuje  prace  ucznia  i  stwierdza  poprawność  i  estetykę  wykonanego 

ćwiczenia. 

9.  Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania. 
10.  Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac. 
 
Zakończenie zajęć. 
 
Praca domowa. 
Zaprojektować instrukcję wykonania oczyszczania za pomocą młotkowania.  
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca ………………………………………………. 
 
Modułowy program nauczania: Lakiernik 714[03] 
Moduł:  Podstawowe technologie lakiernicze 714[03].Z1 
Jednostka modułowa:  Przygotowywanie 

powierzchni 

wyrobów 

do 

lakierowania 

714[03].Z1.02 

 

Temat: Oczyszczanie z zastosowaniem przetwarzaczy rdzy. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności definiowania, odnajdowania w literaturze  

 

bazach danych środków do oczyszczania za pomocą prztwarzaczy rdzy.  

 

 

  Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

  zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczeń, 

  wyjaśnić jaka jest różnica między przetwarzaczami rdzy a środkami roztwarzającymi rdzę, 

  wyjaśnić jakie związki powstają na wskutek przetwarzania rdzy, 

  opisać jakich operacji można uniknąć dzięki zastosowaniu przetwarzaczy rdzy. 

 
Metody nauczania – uczenia się:  

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

tekst przewodni, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

grupowa – zespoły 3 - 4 osobowe. 

 
Czas: 45minut. 
 

  Środki dydaktyczne: 

 

plansze z opisem przetwarzaczy rdzy (foliogramy lub prezentacja multimedialna), 

 

zeszyt przedmiotowy,ołówek,długopis,  

 

przybory kreślarskie, gumka, 

 

komputer z dostępem do Internetu. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do przeprowadzenia pokazu z objaśnieniem.  
4.  Realizacja tematu: 

 

nauczyciel  instruuje  w  jaki  sposób  wyszukać  w  przeglądarce  internetowej 
przetwarzacze rdzy, 

 

uczniowie dobierając się w zespoły, 

 

każdy  zespół  wyszukuje  po  dwa  przykłady  przetwarzaczy  rdzy,  drukuje  karty 
techniczne tych produktów, 

 

pomocą do prawidłowego wyboru jest podpowiedź nauczyciela, 

 

uczeń  zapisuje  w    zeszycie  wybrane  produkty  i  ich  parametry  stosowania  z  karty 
technicznej, 

 

nauczyciel  nadzoruje  pracę  uczniów  i  pomaga  w  wyborze  przetwarzaczy  rdzy 
i odnalezieniu ich kart technicznych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

5.  Po wykonaniu ćwiczenia uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 
6.  Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 
7.  Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza poprawność wykonanego ćwiczenia. 
8.  Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania. 
9.  Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac. 
 
Zakończenie zajęć. 
 
Praca domowa. 
 

Odszukać  w  literaturze  wiadomości  na  temat:  zastosowanie  przetwarzaczy  rdzy  do 

renowacji starych przedmiotów użytkowych. Na podstawie zebranych informacji przygotować 
opis  jednej  z  metod  usuwania  rdzy  z  wybranego  przedmiotu  za  pomocą  przetwarzaczy  rdzy 
i zapisać go w zeszycie przedmiotowym.    
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

  anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 

umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

5. 

ĆWICZENIA

 

 

5.1.  Ogólne  zasady  przygotowywania  powierzchni  przed 

procesami lakierowania. 

 

5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Sporządz  instrukcję  przygotowania  powierzchni  stalowej,  wielkogabarytowej,  pokrytej 

rdzą. 
 

  Wskazówki do realizacji 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia w sali lekcyjnej: 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy,do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować  instrukcję  oczyszczania  powierzchni  w  odniesieniu  do  zdobytych 

wiadomości, 

3)  przedstawić wyniki wykonanego ćwiczenia, 
4)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy, 

 

długopis, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

 

5.2.  Oczyszczanie strumieniowo – ścierne 
 

5.2.1.  Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj  piaskowanie  elementu  ze  stali  pokrytej  rdzą  za  pomocą  oczyszczarki 

pneumatycznej. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować stalowy element pokryty rdzą , 
3)  przygotować oczyszczarkę pneumatyczną, 
4)  przygotować  i  zapoznać  się  z  instrukcją  wykonywania  piaskowania  za  pomocą 

oczyszczarki pneumatycznej,  

5)  przygotować wymagane środki ochrony osobistej,. 
6)  wykonać piskowanie zgodnie z instrukcją, 
7)  opisać wyniki swojej pracy, 
8)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

oczyszczarka pneumatyczna wraz z instrukcją, 

 

element stalowy, 

 

środki ochrony osobistej, 

 

zeszyt przedmiotowy,długopis  

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Wykonaj piaskowanie elementu ze stali pokrytej rdzą za pomocą oczyszczarki bezpyłowej. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

 
Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować stalowy element pokryty rdzą , 
3)  przygotować oczyszczarkę bezpyłową, 
4)  przygotować  i  zapoznać  się  z  instrukcją  wykonywania  piaskowania  za  pomocą 

oczyszczarki bezpyłowej, 

5)  przygotować wymagane środki ochrony osobistej, 
6)  wykonać piaskowanie zgodnie z instrukcją, 
7)  opisać wyniki swojej pracy, 
8)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia 
 

Zalecane metody nauczania – uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

oczyszczarka bezpyłowa wraz z instrukcją, 

 

element stalowy, 

 

środki ochrony osobistej, 

 

zeszyt przedmiotowy,  

 

długopis, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

5.3.  Oczyszczanie przez: skrobanie 
 

5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj oczyszczanie elementu ze stali pokrytej rdzą za pomocą skrobania.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować stalowy element pokryty rdzą, 
3)  przygotować właściwe skrobaki, 
4)  przygotować i zapoznać się z instrukcją wykonywania skrobania, 
5)  przygotować wymagane środki ochrony osobistej,  
6)  wykonać oczyszczanie zgodnie z instrukcją, 
7)  opisać wyniki, 
8)  zaprezentować wyniki, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonywanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

skrobaki wraz z instrukcją, 

 

element stalowy, 

 

środki ochrony osobistej, 

 

zeszyt przedmiotowy i długopis, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

 

5.4.  Oczyszczanie ręczne i ręczno - mechaniczne  
 

5.4.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj  oczyszczanie  elementu  ze  stali  pokrytej  rdzą  za  pomocą  papieru  ściernego  na 

klocku drewnianym. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować stalowy element pokryty rdzą, 
3)  przygotować klocek z papierem ściernym, 
4)  przygotować  i  zapoznać  się  z  instrukcją  wykonywania  oczyszczania  za  pomocą  papieru 

ściernego na klocku, 

5)  przygotować wymagane środki ochrony osobistej,  
6)  wykonać oczyszczanie zgodnie z instrukcją, 
7)  opisać wyniki swojej pracy, 
8)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

 

Środki dydaktyczne: 

 

klocek z papierem ściernym wraz z instrukcją, 

 

element stalowy, 

 

środki ochrony osobistej, 

 

zeszyt przedmiotowy, długopis , 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

5.5.  Oczyszczanie płomieniowe i oczyszczanie parowe 
 

5.5.1.  Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj oczyszczanie elementu ze stali pokrytej rdzą za pomocą palnika gazowego. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować stalowy element pokryty rdzą, 
3)  przygotować palnik gazowy, 
4)  przygotować  i  zapoznać  się  z  instrukcją  wykonywania  oczyszczania  za  pomocą  palnika 

gazowego, 

5)  przygotować wymagane środki ochrony osobistej,  
6)  wykonać oczyszczanie zgodnie z instrukcją, 
7)  opisać wyniki swojej pracy 
8)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

palnik gazowy wraz z instrukcją, 

 

element stalowy, 

 

środki ochrony osobistej, 

 

zeszyt przedmiotowy, długopis , 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

5.6.  Odtłuszczanie 

rozpuszczalnikach 

organicznych. 

Odtłuszczanie  w  roztworach  alkaicznych.  Odtłuszczanie 
emulsyjne 

 

5.6.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj 

zestawienie 

tabelaryczne 

obszaru 

zastosowania 

odtłuszczania 

w rozpuszczalnikach organicznych i w alkaliach. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zaprojektować i wykonać tabelę, 
3)  zapisać i zaprezentować wyniki swojej pracy, 
4)  dokonać oceny poprawności wykonywanego ćwiczenia, 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

 pokaz z objaśnieniem, 

 

 metoda projektów. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy i długopis, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

5.7.  Oczyszczanie  przy  pomocy  odrdzewiaczy  fosforanowych 

(odrdzewiacze – preparaty handlowe) 

 

5.7.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Znajdź  w  przeglądarkach  internetowych  trzy  przykłady  odrdzewiaczy  fosforanowych, 

wydrukuj ich karty techniczne i zaprezentuj swój wybór. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  odnaleźć trzy przykłady odrdzewiaczy fosforanowych, 
3)  wydrukować karty techniczne wybranych odrdzewiaczy, 
4)  zapisać wyniki swojej pracy, 
5)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem 

 

ćwiczenia praktyczne,  

 

metoda projektów. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy,długopis, 

 

przeglądarka internetowa, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

5.8.  Usuwanie rdzy w kąpielach trawiących 
 

5.8.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Korzystając  z  przeglądarki  internetowej  lub  literatury  z  rozdziału  7  wyszukaj  instrukcję 

trawienia zardzewiałej stali. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  wyszukać w przeglądarce internetowej lub w literaturze z rozdziału 7 instrukcje trawienia 

zardzewiałej stali, 

3)  zapisać wyniki w zeszycie przedmiotowym, 
4)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
5)   

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne,  

 

metoda projektów. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy i długopis, 

 

przeglądarka internetowa, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

5.9.  Oczyszczanie z zastosowaniem przetwarzaczy rdzy 
 

5.9.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Znajdź w przeglądarkach internetowych dwa przykłady  przetwarzaczy rdzy, wydrukuj ich 

karty techniczne i zaprezentuj swój wybór.    
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  odnaleźć dwa przykłady przetwarzaczy rdzy, 
3)  wydrukować karty techniczne wybranych przetwarzaczy, 
4)  zapisać wyniki swojej pracy, 
5)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonywanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

metoda projektów. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy i długopis, 

 

przeglądarka internetowa, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

5.10.  Technologia fosforanowania wyrobów wielkogabarytowych 

(np. nadwozi samochodowych) 

 

5.10.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Korzystając  z  przeglądarki  internetowej  i/lub  literatury  z  rozdziału  7  wyszukaj  opis 

i schemat fosforanowania nadwozi pojazdów.  
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 
 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  wyszukać  w  przeglądarce  internetowej  i/lub  w  literaturze  z  rozdziału  7  opis  i  schemat 

fosforanowania nadwozi pojazdów,  

3)  zapisać wyniki w zeszycie przedmiotowym, 
4)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

metody projektów. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

 zeszyt przedmiotowy i długopis,  

 

 przeglądarka internetowa, 

 

 iteratura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

5.11.  Suszenie w suszarkach 
 

5.11.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Wykonaj  porównanie  dwóch  kabin  lakierniczych  dwóch  producentów  w  zakresie 

oferowanych parametrów kabiny. Skorzystaj z materiałów producentów kabin. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  wyszukać materiały producentów kabin, 
3)  wykonać porównanie oferowanych parametrów, 
4)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
5)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem,  

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy i długopis, 

 

materiały producentów kabin, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

5.12.  Technologia  przygotowania  powierzchni  w  zależności  od 

podłoża 

 

5.12.1. Ćwiczenia 

 

 

Ćwiczenie 1 
 

Znajdź  w  przeglądarkach  internetowych  dwa  przykłady    kart  technicznych,  w  których 

opisano sposób przygotowywania powierzchni, wydrukuj je i zaprezentuj swój wybór. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  odnaleźć dwa przykłady kart technicznych, 
3)  wydrukować wybrane karty techniczne, 
4)  zapisać wyniki swojej pracy, 
5)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

 

Środki dydaktyczne: 

 

zeszyt przedmiotowy, długopis, 

 

przeglądarka internetowa, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

  
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

5.13.  Przygotowanie powierzchni stali i metali nieżelaznych 
 

5.13.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Dokonaj oceny czystości powierzchni do lakierowania. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotuj spis kryteriów do oceny czystości powierzchni posługując się poradnikiem, 
3)  przygotuj dwie różne powierzchnie  przygotowane do lakierowania, 
4)  dokonaj oceny czystości powierzchni, 
5)  zapiasać wyniki swojej pracy, 
6)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonywanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

 

długopis, zeszyt przedmiotowy, 

 

dwie różne powierzchnie przygotowane do lakierowania, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

5.14.  Usuwanie powłok lakierniczych 
 

5.14.1  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Usuń starą powłokę lakierową za pomocą papieru ściernego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia: 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  przygotować polakierowany element, z którego usunie powłokę,  
3)  przygotować papier ścierny i szlifierkę bezpyłową i instrukcję do niej dołączoną, 
4)  usunąć starą powłokę lakierową za pomocą bezpyłowej szlifierki i papieru ściernego, 
5)  zapasać wyniki swojej pracy, 
6)  zaprezentować wyniki swojej pracy, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonywanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

szlifierka bezpyłowa wraz z instrukcją, 

 

papier ścierny, 

 

polakierowany element, 

 

zeszyt przedmiotowy, długopis, 

 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie powierzchni do 
lakierowania” 

 

Test składa się z 24 zadań, z których: 

 

zadania 1 – 14 i 21 – 24 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 15 - 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań podstawowych: 0 lub 1 punkt 
 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne:  

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,  

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  19  zadań,  w  tym  co  najmniej  4  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 

Plan testu. 
 

                                               Klucz odpowiedzi 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Wyliczyć metale stosowane w technice.  

Nazwać  rodzaje  ścierniw  stosowanych 
w obróbce strumieniowo - ściernej.  

Zdefiniować oczyszczanie parowe. 

Rozpoznać 

palnik 

stosowany 

do 

oczyszczania płomieniowego. 

Zdefiniować tetrachloroetylen. 

Zdefiniować węglan sodowy. 

Rozróżnić metody wytwarzania powłok 
konwersyjnych. 

Wybrać  zakres  ciśnień  stosowany  do 
obróbki strumieniowo – ściernej. 

Rozróżnić 

działanie 

przetwarzaczy 

rdzy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

10  Sklasyfikować kabiny lakiernicze. 

11 

Wybrać  sposób  płukania  wytrawionych 
metali. 

12 

Scharakteryzować 

odtłuszczanie 

emulsyjne. 

13 

Ocenić  wpływ  przenikania  kwasu  do 
metalu w czasie trawienia. 

PP 

14 

Rozpoznać 

jakie 

substancje 

nie 

powinny  znajdować  się  na  przedmiocie 
przed  oczyszczaniem  przetwarzaczami 
rdzy. 

15 

Wyjaśnić  czy  środki  do  odtłuszczania 
blach 

stalowych, 

powierzchni 

ocynkowanych  i  aluminium  się  różnią 
między sobą. 
 

PP 

aluminium 

16 

Rozróżnić 

koszty 

procesu 

przygotowania  od  kosztów  produktów 
malarsko – lakierniczych. 
 

PP 

przewyższają 

17 

 
Zanalizować  etapy  pracy  w  procesie 
przygotowania powierzchni. 
 

PP 

pasywowanie 

18 

Wymienić  typy  urządzeń  do  obróbki 
ściernej i podać od czego zależy wybór 
metody. 

PP 

Rozróżnia się tu 
metody: 

-  metody 
pneumatyczne, 
-  metoda 
wirnikowa (ziarna 
rozpędzane w 
kole rzutowym, 
siła odśrodkowa). 

Wybór metody 
zależy od: 

-  wydajności, 
-  rodzaju i 
wymiarów 
elementu, 
-  czy proces to 
oczyszczanie 
ciągłe czy 
okresowe, 
-  stanu 
powierzchni do 
oczyszczania. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

19 

Wymienić  środki  alkaliczne  stosowane 
do czyszczenia powierzchni. 

PP 

Do najczęściej 
stosowanych 
środków 
alkalicznych należą: 

-  wodorotlenek 
sodowy (soda 
kaustyczna), 
-  polifosforany 
sodowe, 
-  węglan sodowy 
(soda 
kalcynowana), 
-  boraks, 
-  metakrzemian 
sodowy (szkło 
wodne), 
-  fosforan 
trójsodowy, 
-  zależnie od 
rodzaju podłoża, 
na którym badamy 
przyczepność i od 
grubości powłoki 
lakierowej. 

20 

Sklasyfikować  parametry  stosowanej 
obróbki strumieniowo ściernej. 

PP 

Parametry 
strumienia 
ściernego: 

-  kąt nachylenia 
(kąt padania 
ziarna) χ 
(optymalny dla 
stali 40-50o),  
-  kąt rozwarcia 
strumienia  
(rozprężanie), 
-  odległość 
przedmiotu od 
dyszy lo, 
-  średnica dyszy, 
-  prędkość ziarna 
vH, 
-  ciśnienie 
powietrza  
0,2-0,7 MPa, 
-  prędkość 
przesuwu 
materiału 
obrabianego, 
21- czas 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

czyszczenia 
(chropowatość). 

 

21 

Zdefiniować 

metodę 

nakładania 

produktów „mokre na mokre”. 

mokre na mokre 

22  Zdefiniować szpachlówkę. 

szpachla/ kit 
szpachlowy/ 
szpachlówka 

23  Zdefiniować klasy czystości stali. 

24 

Zdefiniować zastosowanie 
oczyszczarek wirnikowych. 

strumieniowo- 
ścierne 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

Przebieg testowania  

 

Instrukcja dla nauczyciela     

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  co  najmniej  jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie 

będą w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na 

udzielanie odpowiedzi. 

8.  Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które 

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia  

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 
4.  Test zawiera 24 zadania dotyczące przygotowania powierzchni do lakierowania. Zadania: 

1,  2,  3,  4,  5,  6  ,7,  8,  9,  10,  11,  12,  13,  14,  są  to  zadania  wielokrotnego  wyboru  i  tylko 
jedna  odpowiedź  jest  prawidłowa; zadania: 15, 16 i  17 to  zadania  z luką, w zadaniu: 18, 
19 i 20 należy udzielić krótkiej odpowiedzi. Zadania 21- 24 to zadania, w których również 
należy udzielić krótkiej odpowiedzi. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

a)  w  zadaniach  wielokrotnego  wyboru  zaznacz  prawidłową  odpowiedź  znakiem 

X (w przypadku  pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a  następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową), 

b)  w zadaniu z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole, 
c)  w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 

na  później  i  wróć  do  niego,  gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci 
pytania: 15 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 90 min. 

 

 

 

Powodzenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Wśród metali najczęściej używanych w technice nie znajduje się: 

a)  żelazo, 
b)  aluminium, 
c)  miedź, 
d)  ołów. 
 

2.  Wśród ścierniw stosowanych w obróbce strumieniowo - ściernej nie znajduje się: 

a)  piasek kwarcowy, 
b)  korund,  
c)  karborund, 
d)  miał węglowy. 
 

3.  Oczyszczanie parowe polega na: 

a)  działaniu strumieniem wody, 
b)  działaniu strumieniem pary, 
c)  działaniu strumieniem zasady, 
d)  działaniu strumieniem gazu. 
 

4.  Do oczyszczania płomieniowego stosuje się palnik: 

a)  argonowy, 
b)  tlenowo – acetylenowy,   
c)  metanowy, 
d)  benzynowy. 
 

5.  Tetrachloroetylen to: 

a)  rozpuszczalnik nieorganiczny, 
b)  rozpuszczalnik organiczny, 
c)  roztwór alkaliczny, 
d)  roztwór obojętny. 
 

6.  Węglan sodowy to: 

a)  rozpuszczalnik nieorganiczny, 
b)  rozpuszczalnik organiczny, 
c)  środek alkaliczny, 
d)  roztwór obojętny. 
 

7.  Konwersyjne warstwy podkładowe nie są wytwarzane w procesach: 

a)  fosforanowania, 
b)  chemicznego utleniania, 
c)  elektrochemicznego utleniania, 
d)  malowania. 
 

8.  Przy obróbce strumieniowo - ściernej ciśnienie powietrza wynosi: 

a)  0,1- 0,15 MPa,   
b)  0,2 - 0,7 MPa, 
c)  0,8 - 0,9 Mpa, 
d) 0,05 -0,1 MPa. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32 

9.  Środki typu KOMPLEKSOR: 

a)  roztwarzają rdzę,   
b) przetwarzają rdzę,   
c)  wytwarzają rdzę, 
d) nie ma takich środków. 
 

10.  Kabina lakiernicza to inaczej: 

a)  suszarka elektryczna, 
b)  kabinosuszarka,  
c)  suszarka wstępna, 
d)  piec suszarniczy. 
 

11.  Przedmioty wytrawione w kwasach należy następnie wypłukać: 

a)  w zimniej i gorącej wodzie (60-65

o

C) bieżącej, 

b)  tylko w zimnej wodzie, 
c)  w zimnym kwasie, 
d)  w gorącym kwasie. 
 

12.  Odtłuszczanie emulsyjne polega na:  

a)  działaniu alkaliów, 
b)  działaniu preparatu zawierającego substancje powierzchniowo – czynne oraz 

rozpuszczalnik organiczny, 

c)  działaniu wody z lodem, 
d)  działaniu wody z kwasem. 
 

13.  W  czasie  trawienia  kwasami  przenikanie  kwasu  do  metalu  i  rozpuszczanie  go  jest 

zjawiskiem: 
a)  bardzo pożądanym, 
b)  niepożądanym,   

 

c)  pożądanym, 
d)  obojętnym. 
 

14.  Na  powierzchni  przeznaczonej  do  oczyszczania  za  pomocą  przetwarzaczy  rdzy  nie 

powinny się znajdować: 
a)  naloty rdzy, 
b) plamy rdzy, 
c)  luźno zwisające płatki rdzy, 
d)  woda. 
 

15.  Uzupełnij poniższe zdanie: 
 

Środki  stosowane  do  odtłuszczania  blach  stalowych,  powierzchni  ocynkowanych 
i .............................. zwykle się między sobą nie różnią.  

 
16.  Uzupełnij poniższe zdanie: 
 

Koszty  procesu  przygotowania  często  ..............................................koszty  produktów 
malarsko – lakierniczych.  

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33 

17.  Po wykonaniu operacji odrdzewiania za pomocą preparatów fosforanowych wykonuje się 

dodatkowa operację. Jeśli wiesz jaką, uzupełnij poniższe zdanie: 

 

Wskazane  jest  dodatkowe  .....................................  powierzchni  przez  dodanie  do  wody 
płuczącej  kwasu  chromowego  lub  jego  mieszaniny  z  kwasem  fosforowym  (w  ilości  0,2  - 
0,5%). 

 
18.  Wymień  znane  ci  typy  urządzeń  do  obróbki  ściernej  i  podaj  od  czego  zależy  wybór 

metody.   
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
................ 

19.  Wymień środki alkaliczne stosowane do czyszczenia powierzchni. 
 

........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
............ 

 
20.  Opisz parametry stosowania obróbki strumieniowo – ściernej. 
 

........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................ 

 
21.  Jak  nazywa  się  metodę  nakładania  lakieru  bazowego  na  warstwę  podkładu  bez  szlifu 

międzywarstwowego? 

 

 

............................................. 

22.  Jaki  produkt  jest  najczęściej  stosowany  do  wypełnienia  nierówności  w  warstwie 

wypełniającej? 

 

............................................ 

 

23.  Ile stopni czystości stali konstrukcyjnej możemy wyróżnić? 
 

........................................... 

 

24.  Do jakiej obróbki stosowane są oczyszczarki wirnikowe? 

...................................................... 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

34 

 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko.......................................................................................... 
 

Przygotowanie powierzchni wyrobów do lakierowania. 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące wyrazy. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1.   

 

2.   

 

3.   

 

4.   

 

5.   

 

6.   

 

7.   

 

8.   

 

9.   

 

10.   

 

11.   

 

12.   

 

13.   

 

14.   

 

15.   

 
 
 
 

 

16.   

 
 
 
 

 

17.   

 
 
 
 

 

18.   

.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 

 

19.   

.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

35 

20.   

.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 
.............................................................................................. 

 

21.   

.......................................... 

 

22.   

.......................................... 

 

23.   

.......................................... 

 

24.   

.......................................... 

 

Razem:   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

36 

TEST 2 
 
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie powierzchni do 
lakierowania” 

 

Test składa się z 23 zadań, z których: 

  zadania 1 – 17 i 21 – 23 są z poziomu podstawowego, 

  zadania 18 

– 

20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań podstawowych: 0 lub 1 punkt 

 

 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne:  

  dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego, 

  dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,  

  dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,  

  bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  17  zadań,  w  tym  co  najmniej  2  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Plan testu. 
  

                                              Klucz odpowiedzi 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Wyliczyć stopy stosowane w technice.  

Rozpoznać 

metody 

obróbki 

strumieniowo – ściernej. 

Rozróżnić 

metody 

oczyszczania 

powierzchni. 

Scharakteryzować  związki  powstające 
po  reakcji  przetwarzaczy  rdzy  z 
tlenkami i wodorotlenkami żelaza. 

Rozróżnić 

zastosowanie 

sody 

kaustycznej. 

Wybrać  podłoże  dla  którego  konieczne 
jest zabezpieczenie antykorozyjne. 

Wybrać  metodę  wykonywania  natrysku 
kontrolnego. 

Scharakteryzować 

powierzchnię 

do 

oczyszczania  za pomocą przetwarzaczy 
rdzy. 

Zdefiniować odtłuszczanie emulsyjne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

37 

10 

Scharakteryzować 

powietrze 

do 

obróbki strumieniowo - ściernej. 

11  Zdefiniować stopnie czystości stali. 

12 

Zdefiniować  kąt  badania  ziarna  przy 
oczyszczaniu stali. 

 

13 

Rozróżnić  urządzenia  stosowane  do 
oczyszczania. 

14 

Rozróżnić 

rodzaj 

palnika 

do 

oczyszczania płomieniowego. 

15 

Rozróżnić  rozpuszczalniki  organiczne 
do odtłuszczania. 

16  Rozróżnić roztwór do pasywowania. 

17  Zdefiniować proces trawienia kwasami. 

18 

Scharakteryzować 

typ 

wanny 

do 

trawienia. 

PP 

betonowych 

19 

Scharakteryzować  III  stopień  czystości 
stali. 

PP 

40% 

20 

Scharakteryzować 

kryteria 

wyboru 

metody oczyszczania. 

PP 

charakter 

zanieczyszczeń 

21  Rozróżnić rodzaje ścierniwa. 

tak 

22 

Scharakteryzować  proces  oczyszczania 
płomieniowego. 

40

°

23 

Zdefiniować oczyszczanie 
strumieniowo – ścierne. 

strumieniowo- 

ściernym 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

38 

Przebieg testowania  

 

Instrukcja dla nauczyciela     

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  co  najmniej  jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie 

będą w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na 

udzielanie odpowiedzi. 

8.  Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które 

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Instrukcja dla ucznia  

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 
4.  Test  zawiera 23 pytania dotyczące przygotowanie powierzchni do lakierowania. Zadania: 

1, 2, 3, 4, 5, 6 ,7, 8,9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 i 17 są to zadania wielokrotnego wyboru 
i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa; zadania: 18, 19 i 20 to zadania z luką.  Zadania 
21- 23 to zadania, w których należy udzielić krótkiej odpowiedzi. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

a)  w  zadaniach  wielokrotnego  wyboru  zaznacz  prawidłową  odpowiedź  znakiem 

X (w przypadku  pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a  następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową), 

b)  w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 

na  później  i  wróć  do  niego,  gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci 
pytania: 18 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 90 min. 

 

 

Powodzenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

39 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Wśród stopów najczęściej używanych w technice nie znajduje się: 

a)  stopy cynku, 
b)  stopy aluminium, 
c)  stopy szkła, 
d)  stopy cyny. 
 

2.  Wśród metod stosowanych w obróbce strumieniowo - ściernej znajduje się: 

a)  metoda wirnikowa, 
b)  metoda młotkowania, 
c)  metoda skrobania, 
d) metoda pędzlowania. 
 

3.  Wśród metod oczyszczania powierzchni nie można wyróżnić: 

a)  mechaniczne, 
b)  termiczne, 
c)  parowe, 
d)  gazowe. 
 

4.  Związki powstające po reakcji przetwarzaczy rdzy z tlenkami i wodorotlenkami żelaza nie 

są: 
a)  nieaktywne, 
b)  nieropuszczalne, 
c)  metaloorganiczne, 
d)  rozpuszczalne. 
 

5.  Soda kaustyczna jest środkiem do: 

a)  polerowania powłok,   

 

b)  usuwania powłok, 
c)  mycia powłok, 
d)  nabłyszczania powłok. 
 

6.  Po  oczyszczeniu  powierzchni  należy  ją  zabezpieczyć  antykorozyjnie.  Proces  ten 

wymagany jest dla: 
a)  starego lakieru bez przeszlifowania do gołej blachy  , 
b)  gołej blachy stalowej, 
c)  nienaruszonej warstwy kataforezy, 
d)  tworzyw sztucznych. 
 

7.  Natrysk kontrolny wykonuje się za pomocą: 

a)  ściereczki antystatycznej, 
b)  pasty polerskiej, 
c)  pudru kontrolnego, 
d) nie wykonuje się. 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

40 

8.  Na  powierzchni  przeznaczonej  do  oczyszczania  za  pomocą  przetwarzaczy  rdzy  nie 

powinny się znajdować: 
c)  naloty rdzy, 
d) plamy rdzy, 
c)  luźno zwisające płatki rdzy, 
d)  woda. 
 

9.  Odtłuszczanie emulsyjne polega na:  

a)  działaniu alkaliów, 
b)  działaniu emulsji zawierającej substancje powierzchniowo – czynne oraz rozpuszczalnik 

organiczny, 

c)  działaniu wody z lodem, 
d)  działaniu wody z kwasem. 
 

10.  Przy obróbce strumieniowo - ściernej ciśnienie powietrza wynosi: 

a)  0,1 - 0,15 MPa,  
b)  0,2 - 0,7 MPa, 
c)  0,8 - 0,9 Mpa, 
d)  0,05 -0,1 MPa. 
 

11.  Ile odróżnia się stopni czystości stali konstrukcyjnej przeznaczonej do malowania? 

a)  2, 
b)  3, 
c)  4, 
d)  6. 
 

12.  Optymalny kąt nachylenia (kąt padania ziarna) w trakcie oczyszczania  stali wynosi: 

a)  40-50o, 
b)  35-60o, 
c)  45-55o, 
d)  35-55o. 

 

13.  Które z wymienionych urządzeń nie są stosowane przy oczyszczaniu? 

a)  szczotki druciane, 
b) odbijaki, 
c)  przecinaki rotacyjne, 
d) wałki pneumatyczne. 
 

14.  Oczyszczanie płomieniowe polega na działaniu  jakiego płomienia gazowego z palnika? 

a)  acetylenowego,

 

b)  tlenowo – acetylenowego, 
c)  tlenowo – etylowego, 
d)  żaden z wyżej wymienionych. 
 

15.  Który z wymienionych związków nie jest rozpuszczalnikiem organicznym stosowanym do 

odtłuszczania? 
a)  tetrachloroetylen,  
b)  trichloroetylen,  
c)  trichloroetan, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

41 

d)  tetrachloroetan. 

16.  W jakim roztworze należy pasywować przedmiot bezpośrednio po trawieniu w celu 

uniknięcia korozji? 
a)  kwasu fosforowego, 
b)  kwasu solnego, 
c)  kwasu siarkowego, 
d) żaden z powyższych. 
 

17.  W  czasie  trawienia  kwasami  przenikanie  kwasu  do  metalu  i  rozpuszczanie  go  jest
 

zjawiskiem: 
a)  bardzo pożądanym, 
b)  niepożądanym, 
c)  pożądanym, 
d)  obojętnym. 
 

18.  Uzupełnij zdanie: 

Trawienie  przeprowadza  się  w  wannach  .......................................  wyłożonych 
kwasoodpornymi  płytkami  ceramicznymi,  względnie  w  wannach  stalowych  z  okładziną 
kwasoodporną. 
 

19.  Uzupełnij zdanie: 

Odróżnia się 3 stopnie czystości stali konstrukcyjnej przeznaczonej do malowania: 
stopień  III:  powierzchnia  niejednolita,  brunatnoszara.  Pozostałe  zgorzeliny  mogą 
zajmować nawet  ...................... powierzchni. 
 

20.  Uzupełnij zdanie: 

Wybierając metodę przygotowania powierzchni trzeba kierować się kilkoma kryteriami: 
wielkość obiektu, ........................................................................., warunki eksploatacji. 
 

21.  Czy karborund jest rodzajem ścierniwa? 

.......................................... 
 

22.  W jakiej temperaturze należy zagruntować powierzchnie po oczyszczaniu płomieniowym? 

................................... 
 

23.  W jakim typie oczyszczania stosowane są metody pneumatyczne i wirnikowe? 

....................................... 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

42 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko.......................................................................................... 
 

Przygotowanie powierzchni do lakierowania. 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące wyrazy. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

9. 

 

10. 

 

11. 

 

12. 

 

13. 

 

14. 

 

15. 

 

16. 

 

17. 

 

18. 

 
 
 

 

19. 

 
 
 
 

 

20. 

 
 
 
 

 

21. 

.......................................... 

 

22. 

.......................................... 

 

23. 

.......................................... 

 

Razem:   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

43 

7.  LITERATURA

 

 
1.  Dobrosz K.: Podstawy obróbki malarsko – lakierniczej  metali. ZDDZ, Warszawa, 1973  
2.  Juchniewicz  R.,  Widuchowski  A.,  Walaszewski  J.,  Stankiewicz  H.,  Praca  zbiorowa. 

Technika przeciwkorozyjna. Część I, WSiP, Warszawa 1977  

3.  Klonowski  Z.,  Knopf  M.,  Lichecki  J.:  Przeciwrdzewna  ochrona  malarska  konstrukcji 

stalowych. Poradnik WNT, Warszawa 1983  

4.  Orzelowski  S.  (red),  Praca  zbiorowa:  Powłoki  malarsko  –  lakiernicze,  Poradnik.  WNT, 

Warszawa 1983 

5.  Sobierajska  G.,  Neumann  Z.:  Lakiernictwo  samochodowe,  SIMP-  ZORPOT,  Szczecin, 

2006