ISTNIENIE W PAŃSTWIE SECESJONISTYCZNYCH GRUP

I ICH DĄŻENIA DO AUTONOMII

DEFINICJE

DEFINICJA I POJĘCIE :

SECESJA – SECESJONIZM

SEPERACJA – SEPERATYZM

RODZAJE SEPARATYZMÓW

SEPERATYZM

(łac. seperatio- oddzielnie)

Dążenie do wyodrębnienia się jakiejś grupy z całości.
typowy przykład :

separatyzm narodowy a jednym z jego przejawów jest secesja narodowa

RODZAJE SEPARATYZMÓW

l

1. Separatyzm dobrowolny

l

Gdy dana grupa chce się odłączyć i rozwijać się

l

jako samodzielna grupa etnokulturowa

l

2. Separatyzm narzuconynp.. rozbiór Polski w XVII wieku ,

l

podczas II wojny światowej

SECESJA

l

(łac.secessio- odstąpienie, oderwanie

l

Oderwanie się części ludności państwa zamieszkującego

dane terytorium celem proklamacji nowego państwa

l

lub przyłączenia się do innego

l

Secesja może nastąpić za zgoda rządu centralnego

l

np.. odłączenie się Singapuru od Malezji w 1965 r.

SESESJA

●

Secesja może nastąpić na drodze walki zbrojnej
np.. oderwanie się Bangladeszu od Pakistanu w 1971 r.

●

Poważne ruchy secesjonistyczne( separatystyczne) występują

obecnie ;
w Hiszpanii(kraj Basków),

w Indiach ( Kaszmir)

w Turcji ( Kurdowie) ,

w Wielkiej Brytanii ( Irlandia Płn, Szkocja, Walia )

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Europa po wyjściu z szoku jakim była wojna światowa

,po katakliźmie faszyzmu i stalinizmu

oraz zniknięciu „Żelaznej kurtyny”miała wszelkie

dane by stać się regionem szczęśliwym

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Praktyka okazała się bardziej odległa od marzeń.

Rozpad dawnego status quo był otwarciem

przysłowiowej „ puszki Pandory”

szczególnie dla obszaru

Europy Środkowej i Wschodniej

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Secesjonistom sprzyja wzrost znaczenia

Unii Europejskiej.

Liczą oni na to że Bruksela będzie rozjemcą w

sprawach z władzami państwowymi

Klasycznym przykładem na to może być przykład

Flandrii

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

BELGIA

Belgia to państwo francuskojęzycznych Walonów

i mówiących po holendersku Flamandów.

Wzajemna niechęć między dwoma nacjami jednak narasta.

Przez kraj ten przebiega linia podziału między dwoma

różnymi tradycjami kulturowymi:

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Północna Flamancja oparta jest na modelu germańskim

Południowa Walonia czerpie głównie z tradycji łacińskiej.

Sytuacje jeszcze bardziej komplikuje niewielka

enklawa niemieckojęzyczna

która administracyjnie należy do Walonii ale kulturowo

i gospodarczo

zbliżona jest do Flandrii

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

HISZPANIA

Bardzo poważne problemy ma od lat Hiszpania.

Wiąże się to z wojną prowadzoną przy pomocy

ładunków wybuchowych przez separatystów

Baskijskich

W 1998 r. podpisano zwieszenie broni z terrorystyczną

organizacją ETA.

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Sami Baskowie masowymi protestami wyrazili

dezaprobatę dla tego rodzaju walki przy

pomocy aktów przemocy

Nowożytny baskijski nacjonalizm ma niewiele

ponad 100 lat.

Początki konfliktu sięgają II poł.XIX w.

Dyktatura faszystowska gen. Franco odłożyła na długi

czas marzenie o „utraconej ojczyźnie”

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Dopiero wydarzenia 1968 r w Europie sprawiły że

odżyłymarzenia separatystyczne

w kraju Basków.

ETA baskijska organizacja terrorystyczna rozpoczęła

działania zbrojne które pochłonęły setki osób

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Kolejnym problemem Hiszpanii jest

Katalonia

w której coraz bardziej prawdopodobne staje się referendum w sprawie niepodległości

( Rzeczypospolita z dnia 16.10.2012 r )

Na drodze od oderwania się Katalonii stoją zasadnicze przeszkody

1. Hiszpańska Konstytucja nie przewiduje możliwości secesji

2. Ewentualna secesja oznaczałaby że Katalonia straci członkostwo w UE

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

FRANCJA

Wspomnę tylko o istnieniu silnych ruchów

separatystycznych na Korsyce i w Bretanii.

Separatyści na Korsyce występują

w maskach,mundurach,w strojach myśliwskich

i z pełnym uzbrojeniem .

Powiązania ze strukturami mafijnymi

wskazują że załagodzony konflikt może

wybuchnąć na nowo

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

WIELKA BRYTANIA

Przyglądając się z kolei jak sprawy wyglądają w

Wielkiej Brytanii

natrafiamy na 3 obszary konfliktowe :

1. Szkocja

2. Walia

3. Irlandia Północna

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

SZKOCJA

Była krajem niepodległym aż do unii z Anglią w XVII w.

W XVII i XVIII w. liczne powstania

W latach 70 XX w. nacjonalizm Szkocki

odżył

Idea niepodległości stała się bardzo atrakcyjna z chwilą wybuchu kryzysu gospodarczego

w Anglii

a także odkrycie złóż ropy naftowej u wybrzeży Szkocji dawałyby ekonomiczne pdst.

istnienia przyszłej ,niezależnej i niepodległej Szkocji

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

(Wg Rzeczypospolitej z dnia 7.02.2013 r.)

Rząd Szkocji opracował „mapę drogową”

uzyskania niepodległości już w 2016 r.

Problemem może być fakt że poparcie dla idei

niepodległości w

społeczeństwie Szkockim

jest na poziomie 32 % - przeciwko jest 47 %

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

WALIA

Też była niepodległym krajem do 1536 r

nacjonaliści walczą o ochronę kultury i języka

Walijskiego

ale postulat całkowitej niepodległości

też został wyartykułowany.

Tak jak w przypadku Szkocji i polityka Walii idzie w

kierunku stworzenia w swoich krajach własnych

parlamentów choć okrojonych w swoich kompetencjach

w dziedzinach :

gospodarka,polityka zagr. wojskowość

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

IRLANDIA PÓŁNOCNA

Jeden z najkrwawszych i najdłuższych konfliktów w

dziejach Europy dobiega właśnie swojego kresu. Jego

korzenie sięgaja głęboko w przeszłość aż do roku 1171.

Przez wieki protestancka Anglia brutalnie obchodziła się

z katolicką Irlandią.

1919 r. powstała zbrojna Irlandzka Armia

Republikańska IRA

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Latami ciągneły się zamachy,sabotaże,utarczki

uliczne. Szacuje się że do 1969r. W wyniku

zamachów straciło życie ok 3,5 tyś a

przynajmniej ponad 25 tyś zostało rannych.

W 1998 r. doszło do ugody pokojowej i

rozbrojenia IRA .

Lider Sinn Fein utworzył wspólny rząd

północnoirlandzki razem z liderem ugrupowań

protestanckich

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

CYPR

Konflikt na Cyprze jest jednym z najpoważniejszych

problemów polityki międzynarodowej

2 kraje NATO ( Grecja i Turcja) znajduja się w stałym

konflikcie na krawędzi wojny

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Problemy wynikłe po zakończeniu „ Zimnej wojny”

(w byłych krajach demoludów)

CZECHOSŁOWACJA

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Czechosłowacja podzieliła się na 2 kraje wg kryteriów

narodowościowo-językowych

ale Słowacja od razu znalazła się w ostrym konflikcie z

Węgrami

Spór toczy się o prawa mniejszościowej ludności

węgierskiej i zadawniony spór o granice państwowe

Stosunki między tymi krajami są napięte

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

RUMUNIA

Konflikt pomiędzy mniejszością węgierską z

Siedmiogrodu a rządem rumuńskim jest ostrzejszy i

groźniejszy niż między Słowakami a Węgrami

Wynika to z faktu że w Rumunii stają się ruchy

nacjonalistyczne wrogie mniejszościom (

ekspulsowanie tysięcy

Cyganów )

Do tego dochodzi konflikt religijny

Prawosławna Rumunia – Węgrzy,Cyganie to katolicy

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Rozpad JUGOSŁAWII

To tu rozegrał się najkrwawszy konflikt zbrojny w

Europie po 1945 r.

Po wojnie pod twardym rządem Tito tępiony był wszelki

przejaw nacjonalizmu, nastroje były pacyfikowane i aż

do jego śmierci w 1990 r. Jugosławia była krajem w

miarę stabilnym.

Raj dla turystów

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Na fali związanej z upadkiem komunizmu w Europie

Środkowej tępione i skrywane nacjonalizmy odżyły

Rozpoczął si e rozpad Jugosławi przy pomocy

bratobójczej walki zbrojnej.

Reakcja społeczności międzynarodowej ( NATO ) była

spóźniona i niezdecydowana.

Sarajewo,Mostar,Tuzla i Srebrenica to symbole

ludobójstwa na oczach cywilizowanej Europy.

W wojnie zgineło od 150 – 250 tyś.ludzi i to w sposób

okrutny , ponad 2 mln było wygnane zwłasnych domów

KONFLIKTY

PUNKTY ZAPALNE

W EUROPIE

Ten pobieżny przegląd przekonuje że kontynent na

którym dzisiaj żyjemy nie jest bezpieczny ani spokojny.

Ze względu na małe odległości żadne państwo nie

może czuć się bezpieczne

REGIONALIZM w POLSCE

Zapoczątkowanie w 1989 r. procesu transformacji

ustrojowej w Polsce oznaczało naruszenie status quo

w relacjach państwo-zbiorowości regionalne

Wstąpienie do struktur UE skutkujące m.innymi

zmieniającymi się uwarunkowaniami ekonomicznymi

również wpłyneły na specyfikę poszczególnych

regionalizmów

REGIONALIZM w POLSCE

REGIONALIZM

Nazwa ta powstała w końcu XIX w. we Francji i

oznaczała dążenie do uniezależnienia od centrum

Nazywany przemiennie :

prowincjonalizm,nacjonalizm,autonomizm

Regionalizm akcentuje odrębność kulturową od reszt

narodu , poszukuje własnej tożsamości

REGIONALIZM w POLSCE

Regionalizm Śląski w ujęciu

Ruchu Autonomii Śląska

REGIONALIZM w POLSCE

Regionem wyróżniającym się w Polsce renesansem

regionalizmu,zróżnicowanymi odwołaniami do

własnego dziedzictwa kulturowego jest Górny Śląsk

Socjologowie postrzegają GórnyŚląsk ( podobnie

Podhale i Kaszuby ) jako region wyróżniający się

wyrazistą odrebnością kulturową,gwarową

Na kanwie wyborów w 2010 r RAŚ osiągneło

ponadprzeciętny wynik w wyborach do sejmiku

województwa Śląskiego postulując decentralizację

regionu

REGIONALIZM w POLSCE

Aby dobrze zrozumieć problematykę związaną ze

śląskim regionalizmem niezbędne jest zpoznanie się z

historią tej krainy. Zasadności istnienia narodowości

śląskiej ( jest to w zasadzie podstawą całego ruchu

regionalnego )należy szukac w przeszłości.

Krótko :

- folkslista – konsekwencje do dnia dzisiejszego
- po wojnie weryfikacja narodowa
-izolacja społeczna ( zagłebie śląśko-dąbrowskie)
-wysiedlenia (wypędzenia) ludności niemieckiej
- akcja łączenia rodzin w latach 70 ubiełego wieku
-reforma adm. w 1975 rozbiła jedność terytor.śląska

REGIONALIZM w POLSCE

Jak wynika z powyższego integralny obszar Górnego

Śląska przestał istnieć na pocz. XX w.

Początki RAŚ to rok 1990

W deklaracji programowej stwierdzono że

katastroficzna sytuacja ekologiczna i społeczno-

gospodarcza zmusiła rzesze ślązaków do opuszczenia

swojej ziemi , w związku z tym zachodzi konieczność

samostanowienia w ..” formie obowiązującej przed

wojną na polskiej części Śląska „

REGIONALIZM w POLSCE

Wg programu RAŚ autonomia miałaby funkcjonować w

oparciu o przywrócony :

✔

Śląski Sejm

✔

Regionalny rząd

✔

Skarb Śląski
Regionalnyparlament miałby być ciałem
jednoizbowym , Śląski Sejm wybierałby zeswojego
składu Rząd na czele którego stałby premier.
Skarb Śląski zastapiłby Urzędy Skarbowe,większość
zgromadonych środków pozostałaby w regionie a
niewielka część byłaby przekazywana do budżetu
centralnego

REGIONALIZM w POLSCE

W gestii władz centralnych pozosawałaby m.innymi

●

Dyplomacja

●

Wojsko

●

Polityka zagraniczna

PODSUMOWANIE

Należy odpowiedzieć sobie na pytanie :

„ czy taki RAŚ straszny jak go malują „

Nie może być jednoznacznej odpowiedzi

Wspomniałem o silnym regionaliźmie ( wręcz

nacjonaliżmie ) w Europie ( Hiszpania,Belgia,Wlk

Brytania ,Niemcy ) więc można stwierdzić że dążenia

RAŚ są czymś naturalnym a nie pojedyńczym

odstepstwem od normy i wypływają z powszechnych

procesów zwsiązanych z regionalizmem.

W Polsce takie działanie jest zjawiskiem nowym

dotychczas niespotykanym co wywołuje zrozumiału

ogólny sprzeciw

PODSUMOWANIE

1. Wypowiedź przewodniczącego RAŚ

dr. Jerzego Gorzelaka

„ jestem ślązakiem,nie polakiem.Moja ojczyzna

to Górny Śląsk.Nic Polsce nie przyrzekałem wię

jej nie zdradziłem. Państwo zwane

Rzeczypospolita Polska którego jestem

obywatelem odmówiło mi i moim kolegom prawa

do samookreślenia i dlatego nie czuję się

zobowiązany do lojalności wobec tego państwa „

PODSUMOWANIE

Wypowiedź z forum

7 sierpnia 2012 nick Arsen

„ RAŚ swoje tam gada i próbuje przeforsowac ale to

raczej w tych czasach już nie ma prawa bytu.Jeżeli

Śląsk postawiłby pierwszy krok w autonomi to

zachwiałoby to systemem administaracyjnym kraju w

posadach,pociągnełoby to sznurek kolejnych ruchów i

zrobiłby się niemały bałagan „

PODSUMOWANIE

Dzienikarz Wojciech Reszczyński ( NasZ Dziennik

30.09.2011)

„Separatystyczna zaraza której daje początek RAŚ

implikuje dalej „

„ ...dzisiaj jest to tylko stowarzyszenie ale jutro RAM jak

RAŚ może stać się silna partią polityczną sięgającą po

realną władzę w regionie „

Źródło: internet : Raport U O P

„ w 2000 r. U.O.P. W raporcie o bezpieczeństwie

państwa ostrzegał że RAŚ może stworzyć potencjalne

zagrożenie dla interesów R.P.

Nalezy podkreslić że tekst opublikowany w internecie

nie został autoryzowany przez UOP więc istnieją

wątpliwo

ści co do jego wiarygodności.mjr Zb. Nowak w

„Polityka” powiedział „ nie widę obecnie żadych

zagrożeń dla polskiej racji stany na Śląsku także w

działaniach ruchu autonomistów”

Ruch autonomii Kaszub

INNE STOWARZYSZENIA

REGIONALISTÓW

1. Ruch Autonomii Mazur liczy ok. 50 osób
2. Stowarzyszenie Osób Narodowości
Kaszubskiej
Grupa osób związana z pismem „Kaszebska
Odrada” przeprowadziła sprawne działania
związane z wyborem opcji w Spisie
Powszechnym 2002 r. co przyniosło efekt w
postaci ponad 5 tyś osób deklarujących
Kaszubską narodowość. To samo środowisko
podjeło próbę utworzenia Kaszubskiej Partii
Narodowej co się jednak nie powiodło