ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTWA

WYKŁAD NR 1

ZARZĄDZANIE
W kontekście instytucjonalnym	Odnosi się do grupy osób, której powierzono w organizacji uprawnienia do wydawania poleceń.
W podejściu funkcjonalnym	Nawiązuje do tych działań, które służą kierowaniu procesem pracy, tzn. do wszystkich czynności niezbędnych do realizacji zadań przedsiębiorstwa.

Funkcje zarządzania:

• PLANOWANIE - wyznaczenie celu działania, rozwinięcie przyszłych opcji działania i wybór spośród nich. Oznacza, zatem: wyznaczenie celu, ramowych wytycznych, programów i sposobów postępowania dla całego przedsiębiorstwa lub poszczególnych jego części,

• KONTROLA

• ORGANIZOWANIE

Poszerzone funkcje:

• ORGANIZOWANIE - ma przede wszystkim kształtować strukturę działania, która specyfikuje wszystkie konieczne zadania i tak je sprzęga, że realizacji planów jest zapewniona.

• ZAPEWNIENIE ZASOBÓW ( OBSADÓW) KADROWYCH - ma zapewnić planową i zorganizowaną działalność. Rozumie się przez to jednorazowe obsadzenie stanowisk, ale także bieżące zapewnienie
  i utrzymanie zasobów ludzkich. Należy do tego przede wszystkim ocena kadr i ich rozwój oraz wynagradzanie adekwatne do wyników pracy.

• KIEROWANIE - oznacza permanentne i konkretne wykorzystanie pracy zgodnie z wytycznym celem. Zadanie to powierza się bezpośrednim przełożonym.

• KONTROLA - jest ostatnim zadaniem zarządzania. Ma rejestrować osiągnięte wyniki i porównywać je z planem. Porównywanie wyznaczonych zadań z wynikami ma wskazać czy udało się przekształcić plany w rzeczywistość. Wszystkie odstępstwa należy zbadać i zainicjować w przedsięwzięcia korygujące lub zmianę planu.

FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA - zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych na cele działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. W tym zakresie kierownictwo powinno prowadzić działalność organizacyjna, decyzyjną i kontrolną w sferze finansów, kształtując zjawiska ekonomiczne w firmie w sposób stanowiący szanse uzyskania najkorzystniejszych wyników działalności.

ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTWA - polega na pozyskiwaniu źródeł finansowania działalności firmy oraz lokowaniu ich w składnikach majątkowych w sposób pozwalający na realizację podstawowego celu finansów, którym jest maxymalizacja korzyści udziałowców.

Maxymalizacja korzyści występuje w formie:

• wypłaconych dywidend, tj. części zysku przeznaczonego na ten cel,

• długookresowego wzrostu wartości posiadanych udziałów, jeżeli wzrost ten następuje w skali wyższej od inflacji.

Maxymalizacja korzyści w długim okresie powinna prowadzić do wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Maxymalizacja korzyści odbywa się głównie poprzez optymalizację nadwyżki finansowej ( zysk netto + amortyzacja) lub maxymalizacja zyskowności kapitałów przy przestrzeganiu rozsądnego poziomu ryzyka.

ZADANIA MENADŻERA FINANSÓW:

Odpowiada za prawidłowości i efektywność dokonywanych operacji finansowych. Jego podstawowymi zadaniami są:

• organizacja i nadzór obiegu informacji wewnętrznych, co umożliwia kontrolę przebiegu operacji finansowych i sygnalizacja ewentualnego zagrożenia,

• przedkładanie zarządowi informacji o stanie finansowym firmy,

• podejmowanie decyzji zmierzających do zapewnienia dopływu kapitałów z zewnątrz, przy minimalnych kosztach finansowych oraz przy zachowaniu płynności finansowych.

• utrzymywanie kontaktów z zewnętrznymi partnerami firmy ( wierzycielami, dłużnikami, organami skarbowymi i innymi organizacjami ).

PODZIAŁ DECYZJI FINANSOWYCH

DECYZJE FINANSOWE DZIELIMY NA:
BIEŻĄCE	Obejmują horyzont czasowy nieprzekraczający 1 roku. Zmierzają one do uzyskania jak najlepszych efektów przy istniejącym profilu działalności i nie powodują większych zmian w zasobach kapitałowych firmy. Decyzje te dotyczą spraw powtarzających się, a zatem przy ich podejmowaniu wykorzystuje się standardowe procedury, ograniczające skalę ryzyka. Część decyzji finansowych bieżących można delegować na niższe szczeble kierownictwa.
STRATEGICZNE	Polegają na podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, wywołujących długookresowe skutki finansowe. Z decyzjami tymi wiążą się znaczne koszty oraz duża skala ryzyka zwiększająca się w miarę wydłużania horyzontu czasowego. Z tych przyczyn decyzje strategiczne podejmowane się na wyższym szczeblu kierownictwa.

Pomiędzy powyższymi decyzjami zachodzą różne powiązania. W celu optymalizacji efektów ekonomicznych tych decyzji należy je zharmonizować. Podejmowanie przez menadżera decyzji finansowych sprowadza się do dokonywania ciągłych wyborów pomiędzy istniejącymi możliwościami. Wymaga to zastosowania następujących narzędzi:

• analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa - umożliwia ocenę zgodności przebiegu operacji finansowych w stosunku do założeń, a także stanowi punkt wyjścia dla podejmowania decyzji przyszłościowych,

• planowania finansowego - powinno być narzędziem sterowania procesami pieniężnymi.

ZEWNĘTRZNE UWARUNKOWANIA DECYZJI FINANSOWYCH:

• koniunktura gospodarcza,

• polityka fiskalna,

• inflacja,

• polityka monetarna,

• interwencjonizm państwowy.

WYKŁAD 2

ZARZĄDZANIE to oddziaływanie na zespoły ludzkie, aby wykonywały określone cele.

Ekonomia - Zarządzanie - jedno z dodatkowych zasobów ( kapitał, praca, ziemia)

Administracyjne ujęcie - Zarządzanie - uprawnienia do podejmowania decyzji dotyczące ludzi na przeciętnych stanowiskach.

Podmiot, który ma uprawnienia do oddziaływania - część wspólna.

ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTW - jest procesem polegającym na ciągłym podejmowaniu decyzji finansowych, ukierunkowanych na realizację celu.

DECYZJE FINANSOWE - decyzje, które wywołują bezpośrednie skutki finansowe.

Kryterium czasowe:

• długoterminowe - obarczone dużym ryzykiem, podejmowane przez ważne szczeble zarządzania przedsiębiorstwem.

• krótkoterminowe.

Podział strukturalny podejmowanych decyzji w przedsiębiorstwie - hierarchia władzy w spółce akcyjnej:

Decyzje długoterminowe. Walne zgromadzenie Akcjonariuszy	Kompetencje: Prawo wyboru członków Rady Nadzorczej oraz zarządzania uchwał rady Nadzorczej i propozycji Zarządu.
Rada Nadzorcza	Kompetencje: nadzór i kontrola
Decyzje krótkoterminowe. Zarząd.	Kompetencje: Zarządzanie bieżące kapitałem.
Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa.

Obszary zarządzania: zarządzanie kapitałem i zarządzanie długookresowe.

Zarządzanie długookresowe:

• finansowanie - zarządzanie źródłami kapitału,

• inwestowanie - podejmowanie decyzji, co do wykorzystania kapitału.

Zarząd

Dyrektor Naczelny

Dyrektor finansowy Dyrektor ds. marketingu Dyrektor ds. kadr Dyrektor ds. produkcji

Funkcje: Zarządzanie kapitałem

Przedsiębiorstwo spełnia funkcje rzeczowe i finansowe.

• Zarządzanie kapitałem w ramach działalności operacyjnej,

• Zarządzanie źródłami finansowania w ramach działalności finansowej,

• Sposób wydatkowania w ramach działalności inwestycyjnej.

dz. operacyjna dz. inwestycyjna dz. finansowa

Funkcje zarządzania

Związek między funkcjami zarządzania i funkcjami finansowymi przedsiębiorstwa:

• Planowanie - szczególny rodzaj planowania finansowego - budżetowanie,

• Organizowanie - finansowa działalność rozbudowana o negocjacje.

• Motywowanie - instrumenty motywowania są instrumentami finansowymi - wynagradzanie, nagrody, szkolenia itp.; mają wymiar finansowy

• Kontrola:

Schemat procesu kontroli:

Sprzężenie zwrotne

Zakłócenia

Dane wynikające z planu

Sprzężenie zwrotne

Powiązania funkcji zarządzania:

Organizowanie

Planowanie Kontrolowanie

Motywowanie

Sprzężenie zwrotne między planowaniem i kontrolą

Cel przedsiębiorstwa:

Ma charakter finansowy -

- krótkookresowy cel - maxymalizacja zysku,

- długookresowy cel - maxymalizacja wartości rynkowej przedsiębiorstwa, maxymalizacja wartości dla akcjonariuszy.

Te cele nie są ze sobą sprzężone, ale zgodne.

Jakie czynniki decydują o wzroście wartości rynkowej przedsiębiorstwa?

- wzrost ceny akcji ( cena * ilość akcji = wartość rynkowa przedsiębiorstwa)

Okoliczności, w których rosną ceny akcji:

- czynniki fundamentalne ( pozycja przedsiębiorstwa i jego kondycja)

- czynniki rynkowe

Maxymalizacja wartości dla akcjonariuszy. Źródła dochodu:

• dywidenda,

• różnica między ceną nabycia a cena rynkową,

• stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału.

Nie ma różnicy między maxymalizacja wartości rynkowej przedsiębiorstw, a maxymalizacja wartości dla akcjonariuszy. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy przedsiębiorstwa cały zysk przeznacza będą na dywidendy,
to w krótkim okresie czasu będzie maxymalizacja wartości dla akcjonariuszy, ale wartość rynkowa przedsiębiorstwa maleje - nie ma rozwoju - sprzeczność.

Cel to utrzymanie się na rynku oraz dotychczasowego poziomu sprzedaży.

Cel jest związany silnie z uwarunkowaniami.

Uwarunkowania zewnętrzne decyzji finansowych przedsiębiorstwa

`

Impulsy są odbierane przez przedsiębiorstwo dzięki rynkom, wszystkie bodźce z makrootoczenia przechodzą najpierw przez rynek.

Koniunktura gospodarcza - taki stan gospodarki, który wiąże się ze wzrostem produkcji i sprzedaży; wzrost popytu; dobra koniunktura.

• Dobra koniunktura daje możliwość osiągnięcia zysku.

Dodatnia dynamika cen ( wzrost cen) to nie rozwinie się koniunktura, bo przedsiębiorstwa nie mają motywacji do większej produkcji. Przykładem dobrej koniunktury jest rejestracja nowo otwartych przedsiębiorstw.

• Zła koniunktura poprzedza dobrą. Kiedy w dobrej koniunkturze są niskie koszty, to w złej są one wysokie. Przykładem złej koniunktury są spadające przychody ze sprzedaży. Powstają zatory płatnicze, następuje utrata gotówki przez przedsiębiorstwa oraz ogromna ilość ogłaszania upadłości, natomiast mało jest rejestracji nowych przedsiębiorstw.

Inflacja

Dotyczy struktury - główną przyczyną inflacji jest zła struktura. Jeżeli inflacja jest wysoka, to przedsiębiorstwo jest zniechęcone do podejmowania decyzji inwestycyjnych, inwestycja jest zazwyczaj wieloletnia. Nie jest ono w stanie poprawnie ocenić kosztów. Inflacja preferuje dłużnika kosztem wierzyciela. W ramach wysokiej inflacji warto się zadłużać.

5

Kontrola i analiza odchyleń od planu

Realizacja

planowanie

organizowanie

motywowanie

kontrolowanie

Funkcje:

-ewidencja operacji gospodarczych,

-kontrola efektywności wydatkowania funduszy

Główny księgowy:

-prowadzenie księgowości,

-przygotowanie sprawozdań finansowych,

-kontrola finansowa,

-rewizja,

-rachuba płac,

-rozliczanie podatków,

-przygotowanie budżetu,

-informacyjny system zarządzania,

-gospodarka zapasami,

-bieżące decyzje operacyjne,

-kontrola prawna.

-planowanie finansowe,

-pozyskanie kapitału,

-ocena projektów inwestycyjnych,

-stosunki z bankami, wierzycielami, dłużnikami,

-zarządzanie gotówką i płynnością,

-analiza finansowa,

-dywidendy,

-ubezpieczenie.

Rynki usług

Rynki

finansowe

Rynki towarowe

Decyzje

finansowe

przeds.

Polityka fiskalna

Polityka monetarna

Koniunktura gospodarcza

Inflacja

Interwencjonizm państwowy

---