mgr Z. Rydzewska

OLIGOFAZJA - diagnoza i terapia mowy dzieci upośledzonych umysłowo.

To zaburzenie mowy występujące u dzieci (lub u dorosłych) upośledzonych umysłowo.

MOWA:

• Ubogie słownictwo,

• Liczne agramatyzmy i dysgramatyzmy,

• Ograniczona umiejętność budowania zdań,

• Wadliwa artykulacja.

Mowa często jest:

• Cicha i monotonna bez odpowiedniej intonacji i akcentów logicznych,

• Tempo jej bywa zwolnione lub przyspieszone,

• Niekiedy występują echolalie (powtarzanie słów, wyrazów, zdań natychmiast po ich usłyszeniu lub po jakimś czasie),

Upośledzenie umysłowe wiąże się z niedorozwojem wyspecjalizowanych struktur mózgowych odpowiedzialnych za przebieg procesów psychicznych.

Zaburzenie to charakteryzuje nieprawidłowy przebieg procesów intelektualnych, takich jak:

• Wnioskowanie,

• Uogólnianie,

• Zapamiętywanie.

Poziom opanowania mowy zależy m.in. od:

• Możliwości intelektualnych dziecka,

• Środowiska i sposobów wych. językowego,

• Motywacja dziecka do porozumiewania się z innymi,

• Poziomu lęku komunikacyjnego,

• Osobowości,

• Temperamentu itd.

Dwa modele rozwoju mowy osób upośledzonych umysłowo:

1. model dotyczy osób lekko upośledzonych umysłowo,

2. model dotyczy jednostek głębiej upośledzonych.

PODOBIEŃSTWA:

Sprawność językowa JEST PODOBNA, nie ma różnic jakościowych, ale występują różnice ilościowe.

Model rozwoju mowy osób głębiej upośledzonych umysł.:

• deficyt biol. mechanizmu rozwoju mowy,

• osoby różnią się pod względem ilości i jakości przeprowadzonych operacji językowych.

Diagnoza logopedyczna.

Specyfika zaburzenia mowy zwanego OLIGOFAZJĄ powoduje, że w postępowaniu diagnostycznym powinniśmy uzyskać informacje w zakresie:

• jakości zachowań werbalnych dziecka,

• stopnia opóźnienia rozwoju mowy,

• patologicznych zjawisk językowych.

Przebieg badania logopedycznego dzieci upośledzonych umysł. W stopniu lekkim:

ETAP I

Określenie problemu poprzez:

1. Badanie wstępne - obserwacje, wywiad, i orientacyjne badanie mowy

2. Badanie uzupełniające.

ETAP II

Sformułowanie hipotez.

<nie wiem czy tu czegoś jeszcze nie było…>

mgr Rydzewska 18.11.2013

1. Zaburzenia analizy i syntezy wzrokowej mają poważny wpływ na naukę czytania. Dzieci mają trudności z rozpoznawaniem liter i słów w nowym tekście, bądź napisanych inną czcionką, nieprawidłowo łączą litery, mają trudności ze zrozumieniem czytanych poleceń itp.

2. ZABURZENIA ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHOWEJ

Percepcja słuchowa, czyli spostrzeganie słuchowe jest jedną..

W trakcie dokonywania analizy i syntezy słuchowej ważną rolę odgrywa pamięć słuchowa, która pozwala na przechowywanie wszystkich części składowych danego słowa.

Do specyficznych trudności w czytaniu wynikających z zaburzenia sfery słuchowej zalicza się takie objawy uczniów jak:

• długo utrzymująca się technika literowania,

• nie uwzględnianie znaków interpunkcyjnych,

• różnorodne błędy takie jak: opuszczanie liter i sylab, mylenie wyrazów o podobnym brzmieniu,

• fonetyczna deformacja wyrazów,

• uczenie się czytanego tekstu na pamięć.

3. ZABURZENIA PROCESÓW LATERALIZACJI

Z opóźnieniem bądź osłabieniem procesu lateralizacji wiążą się często zaburzenia orientacji przestrzennej. Brak dominacji jednej ze stron ciała utrudnia dziecku orientacja w schemacie własnego ciała a w konsekwencji wyróżnianiu prawej i lewej strony, co powoduje zaburzenie w wyróżnianiu kierunków, czyli orientacji w przestrzeni. Następstwem zaburzenia procesu lateralizacji są m.in. trudności w czytaniu mające u dzieci obserwowalne symptomy:

• Przestawianie liter i cząstek wyrazowych,

• Zmiana kolejności liter oraz wyrazów w zdaniu,

• Opuszczanie całego wiersza w czytanym tekście.