Traktat Lizboński wprowadza do WPZiB istotne zmiany. Przede wszystkim jest bardziej dosadny i jednoznaczny w tej kwestii od poprzednich traktatów. Traktat Lizboński powołuje stanowisko Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, co jest jedną z głównych, a na pewno najbardziej widoczną zmianą zawartą w Traktacie Lizbońskim. Wysoki Przedstawieciel do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa zastąpi Wysokiego Przedstawiciela ds. WPZiB. Zdecydowano się nie określić tego stanowiska Ministrem Spraw Zagranicznych UE, ponieważ nie chciano wzbudzać zbytniej niechęci osób dążących do zachowania przez państwa narodowe możliwie najszerszych kompetencji w obszarze polityki zagranicznej.
Zmienia się jednak znacząco pozycja Wysokiego Przedstawiciela UE. Wysoki Przedstawiciel będzie zarazem wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej ds. Stosunków Zewnętrznych. Jest to fakt warty pokreślenia, ponieważ łączenie stanowisk jest novum Traktatu Lizbońskiego. Przewiduje się, że Wysoki Przedstawiciel będzie dzięki swej działalności dyplomatycznej motorem unijnej polityki zagranicznej. Jedna osoba o silnej pozycji w UE reprezentująca jej interesy na zewnątrz wpłynie na poprawę wizerunku i wiarygodności wspólnoty. Wysokiego Przedstawiciela będzie wspomagać wspólna Europejska Służba Działań Zewnętrznych (EEAS), która będzie się składać z urzędników Rady i Komisji oraz pracowników służb dyplomatycznych państw członkowskich. Politykę zagraniczną i działania zewnętrzne UE usprawni też zebranie przepisów jej dotyczących w jednym rozdziale. Obecnie przepisy te rozproszone są w różnych rozdziałach dotychczasowych traktatów. Artykuł 46a stwierdza, że Unia ma osobowość prawną. Zapis ten znosi rozdźwięk pomiędzy stanem faktycznym a prawnym UE na arenie międzynarodowej i umożliwia UE formalnie zawieranie umów międzynarodowych lub też członkostwo w organizacjach międzynarodowych. Traktat Lizboński zobowiązuje też Państwa Członkowskie do współpracy na arenie organizacji międzynarodowych, zawłaszcza NATO i ONZ. Państwa członkowskie są zobowiązane do jednomyślności na arenie organizacji międzynarodowych, gdy Rada podejmie taką decyzje wcześniej, tzn. jeżeli działanie w ramach danej organizacji pokrywa się z przyjętymi jednomyślnie przez Radę stanowiskami i działaniami w ramach WPZiB. Gdy takie stanowisko jest podjęte, Państwa Członkowskie będące członkami Rady Bezpieczeństwa ONZ są zobowiązane do złożenia wniosku o zaproszenie Wysokiego Przedstawiciela UE ds. WPZiB do uczestnictwa w obradach. Podsumowując, Traktat Lizboński nie zapewnia, a jedynie umożliwia i usprawnia zgodną politykę zagraniczną wszystkich Państw Członkowskich. Równocześnie, nie narusza zdolności państw członkowskich do prowadzenia własnej polityki zagranicznej. Nie tworzy też armii europejskiej. Wskazuje jednak bardzo jasną drogę i procedury wspólnego działania tych członków, którzy takiej współpracy chcą. Umożliwia też Unii wykorzystanie, za ich zgodą, zasobów cywilnych i militarnych Państw Członkowskich w celu realizacji WPZiB. Zmiany, które zostaną wprowadzone Traktatem Lizbońskim przenoszą WPZiB z przestrzeni szumnych deklaracji i współpracy państw, która mogłaby się odbywać także poza istniejącymi dotychczas regulacjami traktatowymi do rzeczywistości, gdzie UE i wszystkie państwa członkowskie, bądź grupy państw będą w stanie podjąć realne działania pod znakiem błękitnej flagi i złotych gwiazd.