Temat: Odpady - co to takiego?



Nowa Era nauczycielom - scenariusze lekcji
http://www.nowaera.com.pl

Ogólny cel nauczania: Kształtowanie przyjaznych postaw wobec środowiska przyrodniczego. Cele szczegółowe:    Wiadomości: uczeń zna i rozumie: jakie zagrożenia stwarzają odpady, składniki odpadów: papier, tworzywa sztuczne, szkło, metal, odpadki spożywcze, sposoby pozbywania się odpadów: składowanie, kompostowanie, spalanie, recykling. Umiejętności: uczeń potrafi: posegregować odpady, wskazać, jakie zagrożenia stwarzają poszczególne grupy odpadów, wyciągać wnioski z obserwacji. Postawy: uczeń jest przekonany, że zawartość jego domowego kosza na śmieci może być niebezpieczna dla środowiska, jest przekonany o celowości segregowania śmieci, potrafi współpracować w zespole. Metody: pogadanka, burza mózgów, uszeregowanie. Formy pracy: praca w grupach, z całą klasą. Środki dydaktyczne: koperty lub pudełka z zestawami kartoników, na których wypisane są nazwy produktów: stara gazeta, zapisana kartka papieru, tekturowe pudełko po proszku do prania, pęknięta szklanka, słoik po dżemie, szklana butelka po soku, zardzewiała blacha, stara sprężyna, obierki z ziemniaków, skórka z banana, kubek po jogurcie, plastikowa butelka po napoju, puszka po napoju, tubka po paście do zębów, zużyty wkład do długopisu, duże kartony lub arkusze papieru, klej. Uwaga: Dla każdej grupy należy przygotować kopertę, karton i klej.

Tok lekcji: Faza wprowadzająca Sprawy organizacyjne. Podzielenie uczniów na 4-5 zespołów. Wybór lidera, sekretarza i sprawozdawcy w każdej grupie. Wprowadzenie i podanie tematu lekcji przez nauczyciela. Uczniowie zastanawiają się, co trafia do koszy na śmieci. Faza realizacyjna Rozdanie kopert grupom. Praca w grupach: Uczniowie wyjmują z kopert kartoniki. Próbują posegregować śmieci na ustalone przez siebie kategorie, np. odpady z kuchni, szkło, papier, itp. Potem uczniowie przyklejają kartoniki do arkuszy papieru i podpisują każdą z nich zgodnie z ustalonymi kategoriami. Nauczyciel przedstawia przygotowaną planszę, obrazującą przybliżony skład odpadów w statystycznym koszu na śmieci. Sprawozdawcy kolejno przedstawiają, w jaki sposób ich zespół posegregował odpady. Uczniowie wspólnie zastanawiają się, jaki będzie dalszy los odpadów. Nauczyciel prezentuje przygotowaną wcześniej dużą tabelę (np. narysowaną na tablicy). Może również rozdać uczniom kserokopie z tabelą. Tabele, które otrzymują uczniowie, nie mają wypełnionej 3. kolumny. Uczniowie uzupełniają ją na lekcji. Przykłady odpadów Surowiec wtórny Nowy produkt opakowania papierowe, zużyte kartki papieru, stare gazety itp. makulatura nowy papier, np. gazety, książki, opakowania, papier toaletowy butelki szklane, słoiki, uszkodzone przedmioty szklane szkło, stłuczka szklana butelki i słoiki powtórnie wykorzystane, nowe przedmioty szklane, dodatek utwardzający nawierzchnie dróg blachy, sprężyny, stare przedmioty metalowe złom nowe garnki, przedmioty metalowe, nowe karoserie samochodowe obierki z ziemniaków, skórki z bananów odpadki spożywcze kompost - nawóz naturalny kubeczki po jogurtach, plastikowe butelki po napojach opakowania plastikowe nowe opakowania i przedmioty plastikowe

Nauczyciel wyjaśnia uczniom, jakie trudności wynikają z gromadzenia dużych ilości opakowań plastikowych: nie ulegają rozkładowi w przyrodzie, nie można ich spalać (zatruwają atmosferę), trzeba przeznaczać dużo miejsca na ich składowanie, trudno je segregować, bo są bardzo zróżnicowane. Na potwierdzenie potrzeby wykorzystywania surowców wtórnych nauczyciel podaje dane statystyczne: jedna 4-osobowa rodzina, gromadząc makulaturę, może w ciągu roku uratować życie 14 drzewom; kompostowanie odpadków organicznych zmniejsza o połowę ilość śmieci trafiających na wysypiska. Faza podsumowująca Lekcja kończy się sformułowaniem wniosków. Aby uchronić środowisko przed nadmierną ilością odpadów, należy: wytwarzać mniejszą ilość śmieci, np. przez unikanie opakowań jednorazowego użytku; wykorzystywać opakowania szklane lub papierowe zamiast plastikowych; segregować odpady, aby można je było powtórnie wykorzystać. Ocena pracy uczniów. Praca domowa: Rozwiąż krzyżówkę Znaczenie wyrazów: Inaczej śmieci. (odpady) Z niego są produkowane zeszyty i książki. (papier) Zniszczony papier. (makulatura) Ponowne wykorzystanie odpadów jako surowców. (recykling) Robimy z niego butelki i słoiki. (szkło) Chronimy je, zbierając na przykład stare gazety. (drzewa) Duże pudła. (kartony) Sposób przetwarzania obierków z ziemniaków, liści. (kompostowanie) Miejsce składowania śmieci. (wysypisko) Inna nazwa tworzyw sztucznych. (plastiki) *Dla chętnych: Wykonaj prace plastyczne z opakowań.

---