• Scenariusz lekcji przyrody w klasie IV szkoły podstawowej

• Temat : Przystosowania zwierząt do życia w wodzie

Cele lekcji

1. Wiadomości

Uczeń:

• zna i wymienia zwierzęta , których życie związane jest ze środowiskiem wodnym

• zna i wymienia przystosowania tych zwierząt do życia w środowisku wodnym

• zna pojęcia : ryby , płazy, ptaki , ssaki

2. Umiejętności

Uczeń:

• wymienia zwierzęta wodne i wodno - lądowe

• przyporządkowuje dane zwierzę do określonej gromady według jego cech charakterystycznych

• wyjaśnia , jakie są przystosowania zwierzęcia do życia w środowisku wodnym na podstawie jego budowy zewnętrznej

3. Postawy

Uczeń :

• współpracuje w zespole

• jest zainteresowany światem , jego różnorodnością , bogactwem i pięknem

• charakteryzuje się postawą odpowiedzialności za środowisko

Metody

• Pogadanka

• Obserwacje

• Pokaz

• Prezentacja

• Praca z atlasem i przewodnikiem

• Praca z tekstem

• Mapa mentalna

Formy pracy

Indywidualna , grupowa , zbiorowa

Środki dydaktyczne

• kartki z wizerunkiem zwierząt ( ryba , żaba , traszka , kaczka lub łabędź , bóbr)

• koperty z cechami zwierząt przystosowanych do życia w środowisku wodnym

• podręcznik

• atlas , przewodnik

• arkusz szarego papieru

• magnesy , klej

• PRZEBIEG LEKCJI

FAZA WPROWADZAJĄCA

1. Czynności organizacyjne : sprawdzenie obecności , podanie tematu lekcji.

FAZA REALIZACYJNA

1. Uczniowie wymieniają i zapisują na tablicy znane im zwierzęta , których życie związane jest ze środowiskiem wodnym ( żyjące w wodzie lub w jej pobliżu) .

2. Uczniowie wyszukują w atlasach i przewodnikach i zapisują na tablicy inne zwierzęta żyjące w wodzie .

3. Dzielimy klasę na 5 zespołów. Lider zespołu losuje kartkę z wizerunkiem zwierzęcia ( zwierzę umieszczone jest na środku kartki ) , któremu należy dopasować cechy umożliwiające mu życie w wodzie .

4. Każdy zespół otrzymuje kopertę z zestawem cech umożliwiających życie w wodzie wszystkich omawianych na lekcji zwierząt ( w kopercie dla utrudnienia mogą znaleźć się również takie cechy , które nie będą pasowały do omawianych zwierząt ) . Załącznik nr 1

5. Zespoły przyporządkowują cechy świadczące o przystosowaniu do życia w wodzie wylosowanemu zwierzęciu na podstawie informacji zawartych w kopertach , w podręczniku oraz własnych wiadomości i obserwacji .

FAZA PODSUMOWUJĄCA

1. Lider grupy lub inna wyznaczona przez zespół osoba prezentuje wyniki swojej pracy ( w razie potrzeby poprawiamy błędnie przyporządkowane cechy lub uzupełniamy o brakujące ). Omawiane zwierzę wraz z przyporządkowanymi mu cechami uczeń mocuje za pomocą magnesów do tablicy , na której znajduje się duży arkusz papieru z napisem ZWIERZĘTA WODNE . W ten sposób powstanie mapa mentalna , uwzględniająca pracę wszystkich grup .

2. Korzystając z informacji umieszczonych na mapie mentalnej uczniowie odpowiadają na pytania .

• Czy dostrzegliście jakieś różnice między omawianymi zwierzętami ? Jeżeli tak ,to jakie ( uczniowie wymieniają zauważone różnice ).

• Czy zauważyliście jakąś cechę wspólną , która ułatwia tym zwierzętom życie w wodzie ? (bóbr ,łabędź lub kaczka, żaba mają błonę pławną między palcami )

• Jaką funkcję pełni błona pławna ? (działa jak wiosło i umożliwia sprawne poruszanie się w wodzie)

3. Ćwiczenie utrwalające.

Rozwiąż krzyżówkę.

1. błona między palcami nóg np. u żaby , kaczki , bobra

2. u ptaków pokryte są tłustą substancją

3. wykluwają się z jaj składanych przez samicę żaby

4. umożliwiają rybie oddychanie w wodzie

5. kształt ciała bobra , który umożliwia mu poruszanie się w wodzie

6. śliska np. u żaby , traszki

7. bóbr ma nim zatkany nos i uszy w czasie nurkowania

						1.	P
					2.		I
				3.			J
4.							A
						5.	W
					6.		K
					7.		A

Rozwiązanie :

Zadanie domowe

Wyszukaj w dostępnych Ci źródłach informacji o pijawce i jej przystosowaniu do życia w środowisku wodnym .

Załącznik nr 1

Opływowy kształt ciała

.................................................................................................................

Ciało pokryte śluzem i łuskami

.................................................................................................................

Oddychanie skrzelami

.................................................................................................................

Wykształcenie płetw jako narządu ruchu

.................................................................................................................

Skóra śliska , pokryta śluzem

.................................................................................................................

Błona pławna między palcami

.................................................................................................................

Płaski dziób

.................................................................................................................

Pióra pokryte tłustą substancją

.................................................................................................................

• Natłuszczona sierść

.................................................................................................................

Spłaszczony i pokryty łuskami ogon

.................................................................................................................

• Fałdy skórne zatykające nos i uszy

.................................................................................................................

Długi ogon ułatwiający pływanie

.................................................................................................................

Spłaszczony i wydłużony kształt ciała

.................................................................................................................

Pęcherz pławny

.................................................................................................................

Ubarwienie ochronne

.................................................................................................................