Człowiek w reklamie
Wyobraźcie sobie czasy, kiedy nie było reklam telewizyjnych oraz, gdy idąc ulicą nie musieliśmy oglądać ogromnych billboardów na każdym rogu, przystanku czy też nawet na ludziach. Nasze pokolenie dwudziestolatków nie pamięta już tych czasów. Myśląc o nich z jednej strony sądzimy, jaki ten świat był piękny - film oglądało się w całości, a na ulicach nikt nie wciskał nam makulatury w postaci ulotek reklamujących np. aparat fotograficzny, który nie działa. Z drugiej jednak strony o ile nasze życie byłoby mniej kolorowe, a poza tym, kiedy w czasie filmu byśmy chodzili po nową paczkę chipsów? Zastanówmy się również ile osób nie miałoby pracy oraz ile razy pozbawilibyśmy siebie okazji do śmiechu lub wzruszenia na dobrej reklamie?
Reklama jest potrzebna, mimo, że wielu z nas twierdzi, że nie. Ważne jest jednak, by we właściwy sposób wykorzystywać jej aspekty i uważać, by nie przekroczyć tej „delikatnej granicy”. Każdy z nas uległ niejednokrotnie jej wpływowi. Spece od reklamy wymyślają różne triki, by nas przekonać, że to akurat ich produkt jest najlepszy. Jednym z takich sposobów jest zaangażowanie odpowiednich do reklamowanego produktu osób.
Jednym z głównych aktorów staje się tu kobieta. Jak zostaje ona przedstawiana? Głównym wyznacznikiem są tu stereotypy takie jak: kobieta wamp, kura domowa oraz kobieta wyzwolona. Wcielmy się, więc w speca od reklamy i dopasujmy stereotypy kobiet do danych produktów. Zaczynając od kobiety wampa - zazwyczaj pojawia się ona w reklamach produktów głównie kierowanych do mężczyzn, gdyż to ich ma wabić to oni mają ją pożądać. Nie dziwmy się, więc kiedy w reklamie wiertarek pojawi się skąpo ubrany, bardzo zgrabny „specjalista” płci żeńskiej.
Kolejnym stereotypem jest „kura domowa”. Kobieta ta ma uosabiać każdą z nas, która musi prać, sprzątać i gotować, a większość z nas ma te „przyjemne” obowiązki. Widząc jak ktoś tak podobny do nas, radzi sobie świetnie z uporczywą plamą, która znika bez śladu i to bez żadnego wysiłku to marzymy by mieć ten produkt, którego ona używa. A jaka jest ta kobieta w reklamie? Jest to osoba w średnim wieku nie grzesząca intelektem mająca misję dogodzenia mężowi i dawanie szczęścia dzieciom. A jak one to robią? Dbają o zdrowie i smaczne odżywianie rodziny. Aby im dogodzić smarują kromki chleba margaryną (czasem nawet z obu stron), pieką ciasta, gotują zupy z proszku, wręczają dzieciom jogurty z „ekstra dużymi kawałkami owoców”. Kobieta w reklamie dziwi się, że proszek do prania pierze, wywabiacz plam usuwa plamy a środek do czyszczenia muszli klozetowych czyści muszle klozetowe ba... i do tego ŁADNIE pachnie.
Ostatnim stereotypem płci pięknej są kobiety wyzwolone. Ten typ głównie ukazuje młode, wysportowane, inteligentne i do tego piękne kobiety, które wiedzą jak o siebie zadbać, czego używać by czuć się zawsze komfortowo w swojej skórze. Tu możemy głównie wymienić reklamy podpasek, antyperspirantów i różnej maści kosmetyków upiększających.
Oprócz kobiet w reklamach występują również mężczyźni. Tutaj ponownie spotykamy się ze stereotypami, są to: I. Stereotyp prawdziwego mężczyzny - jest to typ idealny. Jest wysportowany, ale nie koniecznie sportowiec, jest też „twardzielem”, ma około 30 lat jest zwykle półnagi lub ubrany w dżinsy, skórzaną kurtkę. Często ma trzydniowy zarost (przykłady: reklamy papierosów Marlboro, Calem, pastylki Tic Tac). Zazwyczaj jest przedstawiany jako uwodziciel. Elegancki, gładko ogolony reklamuje najczęściej maszynki do golenia (Polsilver, Gillette), wody toaletowe(Crossmen, Old Spice), często ma przy boku śliczną dziewczynę.
Drugi stereotyp to profesjonalista - jest zwykle ubrany w nienaganny garnitur i jeździ eleganckim samochodem. Może być młody i wtedy jest to człowiek sukcesu, perfekcyjny w działaniu, lubiący luksus, mający poczucie własnej wartości otwarty na „nowe”. Obraz taki nadaje się do reklamowania samochodów (np.: Renault), telefonów komórkowych ( Plus GSM ). Jeżeli jest starszy, to jest to człowiek mądry, doświadczony, wykształcony, szanujący tradycję. Jego wizerunek wykorzystywany jest do reklamowania np. towarzystw ubezpieczeniowych.
Trzecim stereotypem jest mężczyzna rodzinny- partner, który jako narzeczony robi ukochanej kawę (Jacobs, Nescafe), jako mąż poleruje podłogę (Pronto) bądź sprząta łazienkę(Cilit), robi także różne pożyteczne rzeczy w domu np. maluje ściany. Mężczyzna rodzinny występuje również jako tato jest najmądrzejszy, jest absolutnym autorytetem (Signal).
Częstym bywalcem reklamowych spotów są dzieci. Zastanówmy się dlaczego. Jakie uczucia budzi w nas malutkie dziecko? Z pewnością u każdego z nas większe emocje wywołuje śmiech lub płacz małego dziecka niż dorosłego człowieka. Istnieje bowiem w człowieku schemat dziecięcości, czyli czynnik wyzwalający instynktowne zachowania nastawione na opiekowanie się niedorosłym jeszcze osobnikiem. Człowiek jest w szczególny sposób wrażliwy na pewne bodźce kluczowe dostarczane przez dziecko związane głównie z wyglądem głowy (okrągła i duża w stosunku do reszty ciała).
Jaki to ma związek z reklamą? Pojawiające się automatycznie u odbiorcy silne pozytywne emocje skojarzone zostaną nie tylko z obrazem oglądanej właśnie istoty, ale i z zachwalanym przez nią produktem.Zdarza się, że autorzy reklam nie poprzestają na wykorzystaniu schematu dziecięcości, lecz sięgają po tak zwane ponadnormalne bodźce wyzwalające czyli schemat superdziecięcości.
Prawie u wszystkich ludzi postać „niemożliwie dziecięca” wywołuje przyjemniejsze skojarzenia. To także zostało wykorzystane np. w kampaniach reklamowych gdzie (niestety) występowały dzieci z wodogłowiem.
Bardzo modne ostatnimi czasy stało się występowanie w reklamach popularnych osób, takich jak gwiazdy filmowe, muzyczne czy sportowe. Powszechnie wiadomo, że ludzie znani cieszą się prestiżem, autorytetem i sympatią oraz zdają się mieć większy wpływ na społeczeństwo niż inni obywatele. Z tych powodów sylwetki sławnych osób z powodzeniem wykorzystuje się w reklamie. Udział znanej i lubianej osoby często sprawia, że reklamowany produkt wydaje się bardziej godny zapamiętania. Agencje reklamowe doskonale wiedzą o tym, że gdy słyszymy słowa kogoś sławnego to kierujemy się „drogą na skróty”, wierząc jej tylko dlatego, że padło to z jej/jego ust, bez dokładnego przeanalizowania argumentów świadczących za lub przeciw temu produktowi.
Ogromne znaczenie w reklamie ma atrakcyjność fizyczna, z czego doskonale zdają sobie sprawę agencje reklamowe. Niezwykła piękność jest najbardziej „skuteczna” w reklamach kosmetyków, ubrań itp. Są jednak sytuacje w których uderzająca uroda jest wręcz niepożądana. Na przykład występowanie w reklamie znanej prezenterki telewizyjnej reklamującej proszek do prania, budzi w nas raczej mieszane uczucia, gdyż osoba ta nie kojarzy nam się z kobietą, która sama wykonuje obowiązki domowe.
Ponadto duża atrakcyjność fizyczna ma tym mniejsze znaczenie, im poważniejszego zakupu dokonujemy (np.telewizor, wanna itp.) ponadto niezwykła uroda może spowodować, że wcześniej planowany zakup schodzi na dalszy plan, bo naszą uwagę nie przykuwa produkt lecz piękna buzia. Istotne jest by zdać sobie sprawę, że atrakcyjność fizyczna w reklamie, nie zawsze niesie ze sobą profity, może bowiem też działać na jej niekorzyść.
Celem umieszczania człowieka w reklamie jest głównie promocja i lepsza sprzedaż danego produktu. Powszechnie wiadomo też, że wiele sylwetek, szczególnie tych znanych wykorzystuje się w tzw. reklamie społecznej, mającej na celu uwrażliwić ludzi na los innych, potrzebujących pomocy, namawiać do ostrożnej jazdy samochodem lub zwrócić uwagę na problem ochrony środowiska. Dlatego możemy powiedzieć, że reklama nie tylko „mydli nam oczy” lecz czasem wręcz otwiera i pomaga dostrzec istotne sprawy.