WYKŁAD 3 09.04.2014

SEGMENTY RYNKU FINANSOWEGO

Rynek finansowy może być dzielony według różnych kryteriów. Ze względu na:

• wielkość transakcji

• hurtowy – obejmuje transakcje między inwestorami instytucjonalnymi i charakteryzuje go znaczna wielkość (wolumen) transakcji.

• detaliczny – obejmuje transakcje gdzie jedną ze stron transakcji jest inwestor indywidualny.

• kreację instrumentu

• rynek pierwotny – obejmuje transakcje, których przedmiotem są nowo wyemitowane instrumenty. Dochodzi zatem na nim do pierwszej sprzedaży instrumentu. Rynek ten ma pierwszorzędne znaczenie dla emitentów, ponieważ sukces emisji oznacza zgromadzenie przez nich funduszy na jakie składają zainteresowanie.

• rynek wtórny – obejmuje natomiast transakcje kupna – sprzedaży wcześniej wyemitowanymi instrumentami. Transakcje na rynku wtórnym nie wpływają na poziom funduszy jakimi dysponują emitenci – z ich punktu widzenia rynek wtórny jest rynkiem jałowym.

• wielkość i cel zawieranych transakcji

• pieniężny – obejmuje transakcje, których przedmiotem są instrumenty wierzycielskie (dłużne) o terminie wykupu nie dłuższym niż rok. Głównym motywem zawieranych transakcji jest proces zarządzania płynnością podmiotów gospodarczych – z jednej strony rynek ten umożliwia lokaty chwilowych nadwyżek płynności a z drugiej daje możliwość pokrywania chwilowych jej niedoborów. Jest to rynek hurtowy, przy czym ryzyko zawieranych w jego ramach transakcji jest niewielkie. Niski poziom ryzyka wiąże się z krótkim terminem wykupu instrumentów, szybki obieg informacji (rynek ten cechuje niemal czysta forma konkurencji), charakter uczestników transakcji (są to przede wszystkim banki, które powszechnie postrzegane są jako instytucja zaufania publicznego). Rynek pieniężny jest zdecentralizowany, tzn., że nie występuje na nim instytucja typu GPW. Jest to zatem rynek dilerski, tzn., że jest kreowany przez tzw. market makerów. Rynek pieniężny stanowi platformę obrotu wykorzystywaną przez BC do regulacji płynności sektora bankowego i kształtowania poziomu krótkoterminowych stóp procentowych. Ze względu na uczestników transakcji, rynek pieniężny można podzielić na:

- międzybankowy rynek pieniężny
- pozabankowy rynek pieniężny

• kapitałowy – obejmuje transakcje, których przedmiotem są instrumenty średnio i długoterminowe o charakterze wierzycielskim i własnościowym. Głównym motywem zawieranych transakcji jest z jednej strony chęć odkładania oszczędności, a z drugiej konieczność finansowania procesów rozwojowych (inwestycje rzeczowe). Ze względu na wielkość transakcji jest to rynek i hurtowy, i detaliczny a ryzyko towarzyszące transakcjom na tym rynku jest znacznie większe niż na rynku pieniężnym. Jest to rynek scentralizowany, czyli występuje na nim instytucja typu giełdy, której podstawowym celem jest koncentracja podaży i popytu, co umożliwia wyznaczenie ceny rynkowej instrumentu. Ze względu na aspekt organizacyjny transakcji, rynek ten można podzielić na:

- zorganizowany
- nieregulowany
- regulowany
- giełdowy
- pozagiełdowy
- niezorganizowany

• walutowy – obejmuje transakcje kupna – sprzedaży jednej waluty w zamian za inną, w wyniku czego, dochodzi do ustalenia rynkowego kursu walut (w systemie kursów płynnych). Rynek ten charakteryzuje największa dzienna skala transakcji spośród wszystkim segmentów rynku finansowego. Jest to rynek zdecentralizowany, czyli tworzą go oferty kupna – sprzedaży podmiotów zainteresowanych kupnem lub sprzedażą waluty. Deprecjacja oznacza spadek wartości waluty będący efektem mechanizmu rynkowego (podaży, popytu). Dewaluacja – podjęta decyzja o spadku wartości waluty, podejmuje władza monetarna (większość przypadków – BC). Aprecjacja - , Rewaluacja - .

• instrumentów pochodnych – obejmuje transakcje, których przedmiotem są instrumenty pochodne.

DO PODSTAWOWYCH INSTRUMENTÓW RYNKU PIENIĘŻNEGO ZALICZA SIĘ:

• depozyty (lokaty) na rynku międzybankowym

• instrumenty finansowe takie jak: bony skarbowe, bony pieniężne NBP, bony komercyjne przedsiębiorstw, akcepty bankierskie.

• certyfikaty depozytowe

Kwotowanie – podanie kursu kupna (BID) i kursu sprzedaży (OFER) instrumentu finansowego na rynku wtórnym. Kwotowania są podawane na rynku przez podmioty określane mianem market maker –> diler rynku –> animator rynku.

Notowania – na rynku kapitałowym, na giełdzie.

• ciągłe

• z fixingiem

RODZAJE KWOTOWAŃ:

• informacyjne – nie mają charakteru wiążącego,

• transakcyjne – mają charakter wiążący dla dilera i nie można się z nich wycofać,

• jednostronne – jest tylko BID lub tylko OFER,

• dwustronne – jest zarówno BID jak i OFER i zapewniają ciągłość transakcji.

• malejące – BID> OFER

• rosnące – BID< OFER

ze względu na sposób prezentacji:

• procentowe

• cenowy – cena instrumentu to ilość jednostek pieniężnych wyrażonych w relacji do 100 jednostek nominalnych instrumentów, lub w relacji do całej wartości nominalnej.

• oparte na stopie rentowności do wykupu

• oparte na stopie dyskonta – nie stosuje się w Polsce.

CHARAKTERYSTYKA DEPOZYTÓW (LOKAT) NA RYNKU MIĘDZYBANKOWYM

Data waluty – to dzień, w którym następuje faktyczny transfer środków pieniężnych, który wynika z zawartej transakcji. Innymi słowy, to dzień rozliczenia kontraktu.

RODZAJE DATY WALUTY

• waluta dziś – przypada na dzień zawarcia transakcji (T+0, T – dzień zawarcia transakcji),

• waluta jutro – przypada na pierwszy dzień po dniu zawarcia transakcji (T+1),

• waluta spot – przypada na drugi dzień po dniu zawarcia transakcji – pojutrze (T+2).

Wszystkie transakcje rozliczane najpóźniej na walutę spot, to tzw. transakcje kasowe (natychmiastowe), to oznacza, że w tym momencie obowiązują zasady ustalone na T.

• waluta termin – przypada na dowolny dzień po walucie spot i wyznacza datę rozliczenia transakcji terminowych.

dziś jutro spot termin

O/N

T/N

S/N

1,2 T (W)

1-12 M

SW=1T

LIBOR – średnia arytmetyczna z …
WIBOR
….

1)Ustalić, dla jakiego rodzaju depozytów są ustalane w Polsce stawki WIBOR
2)Jaka jest przyjęta metoda odrzucania tych skrajnych stawek.