prawo cywilne wyklad VAGYOHWPUMGM3DRGZGOAVU4IZBGPBNVQUAOLLFI


Ignorantia Iuris Nocet” - Nieznajomość prawa szkodzi

Literatura:

  1. W. Górski, K. Wesołowski „Elementy prawa. Wstęp do prawa cywilnego” 2003 r.

  2. W. Siuda „Elementy prawa dla ekonomistów” 2002 r.

  3. Z. Szczurek „Prawo cywilne” 2000 r.

0x08 graphic

  1. A.Wolter „Prawo cywilne”

  2. W. Czachórski „Zobowiązania”

  3. Z. Radwański „Zobowiązania”

  4. K. Kruczalak „Umowy w obrocie handlowym”

Źródło prawa

Ustawa z dn. 23.IV.1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 16 poz.93 z późniejszymi zmianami.

PLAN WYKŁADÓW

  1. Elementarne wiadomości o prawie (zagadnienia ogólne, pojęcie prawa, norma prawna - budowa, rodzaje norm, kolizja norm prawnych w czasie i przestrzeni)

  2. Źródła prawa (charakter aktów prawnych: ustawy, rozporządzenia, zarządzenia, uchwały, tryb ustawodawczy, publikacja aktów prawnych, stosowanie prawa)

  3. System prawny - podział prawa na gałęzie (charakter prawa konstytucyjnego, pracy, administracyjnego, karnego, procesowego, międzynarodowego)

  4. Charakter prawa cywilnego (źródła prawa cywilnego, charakter prawa cywilnego, kodeks cywilny, zwyczaje, zasady współżycia społecznego)

  5. Stosunek cywilno - prawny (podmioty i przedmioty stosunku cywilno - prawnego)

  6. Czynności prawne (zdarzenie cywilno - prawne, klasyfikacja czynności prawnych, zawarcie umowy, formy czynności prawnych, wady oświadczenia woli)

  7. Przedstawicielstwo, terminy (pełnomocnictwo, prokura, obliczanie terminów, przedstawicielstwo roszczeń, terminy przedawnienia, terminy zawiłe)

  8. Prawo rzeczowe czI (własność, posiadanie, nabycie i utrata własności, współwłasność, ochrona własności)

  9. Prawo rzeczowe cz.II (użytkowanie wieczyste, ograniczone prawa rzeczowe: użytkowanie, służebność, spółdzielcze prawo do lokalu, hipoteka, zastaw)

  10. Pojęcie i struktura zobowiązań (wierzyciel i dłużnik, zobowiązanie solidarne i naprawienie szkody)

  11. Źródła zobowiązań - powstanie zobowiązań (skutki niewykonania zobowiązań, inne przyczyny wygaśnięcia zobowiązania, zmiana po stronie wierzyciela lub dłużnika, ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika), umowy, czyny niedozwolone, bezpodstawne wzbogacenie

  12. Umowy o przeniesienie własności (sprzedaż, sprzedaż konsumencka, zamiana)

  13. Umowy o korzystanie z rzeczy cudzych (najem, dzierżawa, pożyczka, leasing)

  14. Umowy o świadczenie usług (dzieło, zlecenie, agencja, przewóz)

PAŃSTWO A PRAWO

0x08 graphic

ISTOTA PAŃSTWA


Terytorium

- na jego terenie funkcjonuje prawo

Ludność

0x08 graphic
- osoby mogą mieć jedno obywatelstwo

- osoby prawne mogą mieć jedną siedzibę (w jednym państwie)

- (są wyjątki)

Suwerenność

- niezawisła władza


0x08 graphic
0x08 graphic

Państwo:

0x08 graphic

PRAWO

- zespół norm postępowania wydanych lub usankcjonowanych

przez państwo, zagwarantowanych przymusem państwowym

Pierwsze prawo:

  1. Kodeks Hammurabiego

  2. Prawo 12 tablic (Prawo Rzymskie)

PRAWO (ze wzgl. na jego powstanie)


Zwyczajowe

- normy zwyczajowe wykształcone przez praktykę zostają usankcjonowane przez organy państwowe

- np. Wlk. Brytania - nie ma kodeksów, ani konstytucji, prawo oparte na precedensach (prawomocny wyrok jest prawem, które wykorzystuje się w następnych procesach)

Stanowione

- normy pochodzą od upoważnionych organów państwowych

- np. większość krajów europejskich


0x08 graphic

RODZAJE NORM PRAWNYCH


Nakazujące

- np. uiszczenie podatku, ruch prawostronny

Zakazujące

- np. zabijania człowieka, kradzieży, fałszerstwa

Zezwalające

- np. zawarcia małżeństwa, możliwość apelacji


CHARAKTER NORMY PRAWNEJ

  1. Generalny (do nieokreślonej z góry liczby podmiotów)

  2. Powszechny (do wszystkich osób, znajdujących się w danej sytuacji)

  3. Abstrakcyjny (nie wskazuje imiennie konkretnej osoby)

  4. Szczególny (ograniczeni adresaci)

Inne reguły postępowania niebędące normami prawnymi:

0x08 graphic

BUDOWA NORMY PRAWNEJ

Hipoteza - określa w sposób ogólny, abstrakcyjny sytuację, która wywołuje skutki prawne zawarte w dyspozycji

Np., „kto zabija drugiego człowieka...”

Dyspozycja - wskazuje właściwą regułę postępowania w danej sytuacji

Np. „....zobowiązany jest do naprawienia tej szkody”

Sankcja - określa ujemne skutki, jakie pociągnie za sobą niezastosowanie się do dyspozycji
np. „...podlega karze pozbawienia wolności”

OBOWIĄZYWANIE NORM PRAWNYCH


Względne (dyspozytywne)

- przyznają adresatom swobodę w kształtowaniu treści stosunku prawnego - zawarte w dowolny sposób (umowa niepisana, zawarta bez rozmowy itp.)

Bezwzględne (imperatywne)

- nie zezwalają adresatom na swobodne ustalanie treści - zawarte w konkretny sposób (np. pisemne umowy u notariusza, terminy przedawnień)


Postanowienia umowne stron mają pierwszeństwo nad przepisami względnie obowiązującymi.

KOLIZJA PRZEPISÓW PRAWNYCH

- stosunek prawny uregulowany jest kilkoma przepisami, które się wzajemnie wykluczają

  1. W czasie

    1. Zasada w RP - akt prawny wchodzi w życie 14 dni po opublikowaniu

    2. Uchylenie aktu normatywnego przez klauzulę derogacyjną, upływ czasu, bądź przez „desuetudo” - niestosowany akt umiera śmiercią naturalną

    3. Przepisy międzyczasowe: przejściowe, wprowadzające

    4. Zasady:

- „lex retro non agit” - prawo nie działa wstecz

- „lex posterior derogat priori” - zasada późniejsza usuwa zasadę wcześniejszą

  1. W przestrzeni

    1. Ustawa z dn. 12.Xi.1965 r. Prawo prywatne międzynarodowe Dz. U. Nr 46, poz. 290

    2. źączniki (kryteria ze względu na które stosuje się dane prawo)

      • Personalne: obywatelstwo, miejsce zamieszkanie, siedziba osoby prawnej

      • Przedmiotowe: miejsce położenia rzeczy, dokonania czynności prawnej

      • Subiektywne:, gdy strony wybierają prawo

      • Obiektywne: inne łączniki

0x08 graphic
ŹRÓDŁA PRAWA

W większości krajów źródłem prawa jest prawo stanowione.

AKTY PRAWNE

- wyraz woli państwa (ogólny lub indywidualny)


Akty normatywne

0x08 graphic
Akty nienormatywne

0x08 graphic

- akt organu państwa lub innego upoważnionego· 2)podmiotu, wydany na podstawie konstytucyjnie· lub ustawowo przyznanych uprawnień skierowany· do określonych adresatów

ŹRÓDŁA PRAWA wg art. 87 Konstytucji RP z 1997 r.

Nie są źródłami prawa sensu stricte:

0x08 graphic
0x08 graphic
- uchwały

- zarządzenia

- kodeksy

0x08 graphic
Ustawa regulująca bardzo

Szczególnie jedną gałąź prawa

0x08 graphic

USTAWA

SZCZEGÓLNE CECHY USTAWY ZASADNICZEJ

0x08 graphic

ETAPY LEGISLACJI

  1. Inicjatywa ustawodawcza

- mają ją: Prezydent, Rząd, posłowie (min. 15), Senat, obywatele (min. 100 tys.)

  1. Złożenie projektu do laski marszałkowskiej

  2. Czytania sejmowe (przez posła sprawozdawcę)

I CZYTANIE

II CZYTANIE

III CZYTANIE