PRAWO CYWILNE – (Zasada równorzędności podmiotów)
Jest zespołem przepisów, który rynkuje? Stosunki majątkowe i nie majątkowe między osobami prawnymi i fizycznymi na zasadzie równorzędności podmiotów.
CHARAKTER NIEMAJĄTKOWY – np. dobro osobiste pana Kowalskiego.
KONSTYTUCJA – USTAWA – KODEKS
I KSIĘGA PRAWA – o osobie fizycznej (własność i inne)
II KSIĘGA PRAWA – prawo rzeczowe (księgi wieczyste, użytkowanie wieczyste)
III KSIĘGA PRAWA – zobowiązania (prawo roszczenia, umowy kupna – sprzedaży)
IV KSIĘGA PRAWA – spadki (dziedziczenie na podstawie ustawy, na podstawie testamentu)
- prawo rodzinne.
OSOBA FIZYCZNA (art. 1 kodeksu cywilnego)
Zakres zdolności prawnej (zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków)
NASCITURUS – osoba poczęta, nienarodzona ma zdolność prawną warunkową (art 9
Nabywamy zdolność prawną w chwili urodzenia. Fakt ten – urodzenia się jako „żywy” – ocenia lekarz. W tym momencie dziecko nabywa osobowość prawną tzn, może dziedziczyć i mieć prawo do odszkodowania.
W przypadku urodzenia się martwego dziecka, wystawia się akt urodzenia jako martwy, nie wystawia się aktu zgonu.
Zdolność do czynności prawnych:
- pełna zdolność do czynności prawnych (art. 11)
- brak zdolności do czynności prawnych (art. 12)
- ograniczona zdolność do czynności prawnych (art. 15)
Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się w wieku 18 lat ( w dniu 18 urodzin o godz. 0.00).
Kobieta w wieku 16 lat przy zgodzie sądu przez zawarcie małżeństwa nabywa zdolność do czynności prawnych.
Brak zdolności do czynności prawnych mają osoby nie mające 13 lat oraz ubezwłasnowolnione całkowicie.
Ubezwłasnowolnienie (art. 13) – osoba, która ukończyła lat 13, ma chorobę psychiczną, albo różnego rodzaju zaburzenia psychiczne (pijaństwo, narkomania), nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem. Dla takiej osoby ustala się przedstawiciela – opiekuna prawnego.
Katalog osób, które mogą złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie (art. 545 KPC):
- małżonek
- krewni w linii prostej, rodzeństwo
- ostatnim może być przedstawiciel z ustawy.
Rozstrzyga to Sąd Okręgowy właściwy dla osoby, której dotyczy ubezwłasnowolnienie.
Ograniczone prawa do czynności prawnych – osoby od 13 do 18 roku życia.
Osoby ubezwłasnowolnione częściowo (art. 16) – osoba pełnoletnia, zaburzenia psychiczne (alkohol, narkotyki) potrzebna jej pomoc w podejmowaniu czynności prawnych, dla takiej osoby ustala się kuratora (na stałe), doradca tymczasowy – doradza takiej osobie w okresie sprawy sądowej o ubezwłasnowolnienie.
Osoba od 13 – 18 lat:
- może zmienić nazwisko
- musi wyrazić zgodę na adopcję siebie
- może dysponować swoim stypendium (zarobkiem)
Osoba o ograniczonych prawach może dokonywać umów dot. bieżącego życia ale w sprawach bardziej złożonych musi mieć zgodę opiekuna.
Katalog dóbr osobistych (art. 23) (jest otwarty) m.in.
- zdrowie
- wolność
- cześć
- swoboda sumienia
- nazwisko, pseudonim
- wizerunek
- tajemnice korespondencji
- nietykalność mieszkania
- prawa autorskie.
Naruszenie dóbr osobistych musi być bezprawne.
To poszkodowany musi udowodnić jak możemy domagać się:
- Żądania zaniechania czynności
- podjęcia czynności w usunięciu skutków
- przeprosiny
- odszkodowanie, zadośćuczynienie w formie pieniężnej na cel społeczny, dla własnych celów (sądu)
- żądanie naprawy szkody.
PRZEDAWNIENIE ROSZCZENIA ROZPOCZYNA SIĘ PO DNIU WYMAGALNOŚCI SPŁATY!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
21.03.2010r.
CZYNNOŚCI PRAWNE K.C.
Jest traktowana jako instrument prawny, decyzyjny:
- podpisanie umów,
- akceptacja ich
Problematyka:
- instrument prawny
- wyrażenie swojej woli
- podejmowanie decyzji
Traktowana jako stan oświadczenie swojej woli przy pomocy elementów prawnych.
OŚWIADCZENIE WOLI DZIELI SIĘ:
- jednostkowy – wyraz woli jednego podmiotu np. testament
- dwustronne – co najmniej dwie strony np. ustawy.
Niezbędnym elementem jest swoboda wyrażania swojej woli
CZYNNOŚCI PRAWNE – INTER VIVOS – między żyjącymi, uczestniczenie samemu
CZYNNOŚCI PRAWME – MOYTIZ CAUZA – na wypadek śmierci np. testament skutkuje po nasze śmierci.
CZYNNOŚCI O CHARAKTERZE ROZPORZĄDZAJĄCYM
Rozporządzenie własności bezpośrednie tytułem przeniesienie własności np. jestem właścicielem.
CZYNNOŚĆ ZOBOWIĄZUJĄCA
Zobowiązuję się do określonego zobowiązania np. zobowiązanie do pewnej sumy.
CZYNNOŚĆ NIEODPŁATNA
Nie uwzględnia się czynnika ekonomicznego np. umowa darowizny
CZYNNOŚCI ODPŁATNE
Czynności dwustronne, oświadczenie jednej i drugiej strony.
CZYNNOŚCI REALNE
Elementem jest świadczenie woli oraz realne zachowanie się osoby np. przy kupnie – sprzedaży samochodu lub wydanie nieruchomości dla kupującego.
CZYNNOŚCI KONSENSUALNE
Przytaknięcie głową, wysłanie oferty bez wiadomości zwrotnej, przy pomocy odbioru pewnych znaków.
CZYNNOŚCI PRZYSPARZAJĄCE
Czynności, które powodują przyswojenie w kontekście wartości zobowiązania pewnej sumy, że ktoś spłacił tę kwotę za nas.
CZYNNOŚĆ PRAWNA - FORMA PISEMNA(art. 78)
Do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany.
NIEMOŻNOŚĆ PISANIA (art. 79)
Osoba nie mogąca pisać, lecz mogąca czytać, może złożyć oświadczenie woli w formie pisemnej bądź w ten sposób, że uczyni na dokumencie tuszowy odcisk palca, a obok tego odcisku inna osoba wypisze jej imię i nazwisko umieszczając swój podpis, bądź też w ten sposób, że zamiast składającego oświadczenie podpisze się inna osoba, a jej podpis będzie poświadczony przez notariusza lub wójta i innych z zaznaczeniem, że został złożony na życzenie nie mogącego pisać, lecz mogącego czytać.
NIEMOŻNOŚĆ CZYTANIA(art. 80)
Jeżeli osoba nie mogąca czytać ma złożyć oświadczenie woli na piśmie, oświadczenie powinno być złożone w formie aktu notarialnego.
KWALIFIKOWANE FORMY PISEMNE
AKT NOTARIALNY (art. 158)
Umowa zrzeczenia się spadku za życia spadkodawcy i spadkobiorcy. Elementy oświadczenia w formie ustnej, odczytanie oświadczenia, złożenie podpisu. Notariusz może podważyć akt notarialny gdy osoby są pod wpływem np. alkoholu lub używek.
FORMA PISEMNA Z POŚWIADCZENIEM DATY – DATA PEWNA (art. 81)
Jeżeli ustawa uzależnia ważność albo określone skutki czynności prawnej od urzędowego poświadczenia daty, poświadczenie takie jest skuteczne także względem osób nie uczestniczących w dokonaniu tej czynności prawnej.
Czynność prawna ma datę pewną także w wypadkach następujących:
W razie stwierdzenia dokonania czynności w jakimkolwiek dokumencie urzędowym – od daty dokumentu urzędowego.
W razie umieszczenia na obejmującym czynność dokumencie jakiejkolwiek wzmianki przez organ państwowy albo przez notariusza od daty wzmianki.
W razie śmierci jednej z osób podpisanych na dokumencie datę złożenia przez tę osobę podpisu na dokumencie uważa się za pewną od daty śmierci tej osoby.
FORMA PISEMNA Z POŚWIADCZENIEM PODPISU
Podpis musi być poświadczony przez jakiś organ. Przed urzędnikiem należy podpisać dany dokument, może być podpis elektroniczny, który jest świadczony z innymi aktami prawnymi.
OŚWIADCZENIE WOLI – KATALOG
WADY:
BRAK ŚWIADOMOŚCI LUB SWOBODY (art. 82)
Nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę , która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, zaburzenia czynności psychicznych.
BŁĄD CO DO TREŚCI ŚWIADCZENIA WOLI (art. 84)
W razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę , chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć, ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.
POZORNOŚĆ (art. 83)
Nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się wg. Właściwości tej czynności. Np. nabycie prawa do zysków, zawarcie małżeństwa z cudzoziemcem w celu nabycia obywatelstwa.
POSŁANIEC (art. 85)
Zniekształcenie oświadczenia woli przez osobę użytą do jego przesłania ma takie same skutki, jak błąd przy złożeniu oświadczenia.
PODSTĘP OSOBY TRZECIEJ (art86)
Jeżeli błąd wywołała druga strona podstępnie, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu może nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy, gdy nie dotyczył treści czynności prawnej.
GROŹBA (art. 87)
Kto złożył oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia, jeżeli z okoliczności wynika, że mógł się obawiać, iż jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe.
4 RODZAJE SANKCJI
SANKCJA BEZWZGLĘDNEJ NIEWAŻNOŚCI (art. 94)
Warunek niemożliwy, jak również warunek przeciwny ustawie lub zasadom współżycia społecznego pociąga za sobą nieważność czynności prawnej, gdy jest zawieszający; uważa się za nie zastrzeżony, gdy jest rozwiązujący.
SANKCJA WZGLĘDNA WZRUSZALNOŚĆ (art. 88)
Wzruszalność czyli nie ważne jest oświadczenie woli przy błędzie. Uchylenie się od skutków woli.
SANKCJA BEZSKUTECZNOŚĆ ZAMIERZONA
Osoba małoletnia – zgoda rodziców konieczna.
SANKCJA WZGLĘDNA
Czynność narusza prawa osób trzecich. Gdy ją zawieramy jest ważna. Z mocy prawa orzeczenia sądu jeżeli chodzi o spadek musi być podpisana przy notariuszu.
25.04.2010r.
ROSZCZENIA W CZASIE SIĘ PRZEDAWNIAJĄ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Podniesienie zarzutu przedawnienia (art. 117)
Można zrzec się zarzutu przedawnienia – czyli pomimo przedawnienia dłużnik spłaca zadłużenie.
Terminy (art. 118)
3 lata – obejmuje świadczenia okresowe, cykliczne, z działalności gospodarczej lub wynajmu mieszkań liczony od terminu wymagalności.
10 lat – roszczenia które są stwierdzone ugodą przedawniają się po 10 latach.
1 rok (art. 229) – ochrona własności, dla roszczeń wzajemnych, przedawniają się po roku.
1 rok (art. 263-1) – w przypadku użytkowania.
2 lata (art. 554) – zobowiązania z tytułu sprzedaży przez profesjonalistów (firm, rolników)
2 lata (art. 751) – z tytułu wynagrodzenia (umowy zlecenia)
ZAWIESZENIE BIEGU PRZEDAWNIENIA (art. 121)
Wstrzymanie biegu przedawnienia – np. 1 rok,
- w sytuacji władzy rodzicielskiej (bez alimentów), roszczenia dziecka przeciwko rodzicom
- kuratela i opieka
- wszelkie roszczenia pomiędzy małżonkami przez cały czas trwania małżeństwa
- wszelkie roszczenia – kiedy działa siła wyższa (człowiek nieprzytomny nie może powołać pełnomocnika)
PRZERWANIE BIEGU PRZEDAWNIENIA (za wezwanie do próby ugodowej – 40 zł)
Każda czynność przed sądem czy innym organem np. administracyjnym jest powołana do rozpatrzenia lub rozpoznania sprawy lub zabezpieczenia roszczenia np. pozew, wniosek o potwierdzenie długu.
Po przerwaniu biegu przedawnienia, po wznowieniu biegnie ona od nowa.
- wszczęcie mediacji (art. 123)
Podpisanie umowy o mediację
Skierowanie stron na mediację przez Sąd
Uznanie roszczenia przez osobę przeciwko której jest roszczenie, zaistnieje przez częściowe pokrycie zadłużenia.
Mediacja nie musie skończyć się ugodą.
PRAWO RZECZOWE – Księga II jest to zespół przepisów regulujących powstanie, zmiany oraz ustanie prawa własności i innych form korzystania z rzeczy.
-prawo własności - własność jest najsilniejszym prawem do rzeczy chronionym konstytucyjnie.
- użytkowanie wieczyste – instytucja pośrednia pomiędzy własnością a prawami rzeczowymi ograniczonymi, oparta na użytkowaniu gruntów gmin i województw.
- prawa rzeczowe ograniczone (art. 244)
Służebność (osobista i gruntowa)
Użytkowanie
Prawo do lokalu spółdzielczego
Zastaw
Hipoteka
PRAWO WŁASNOŚCI (art. 140) – Każdy właściciel ma prawo do korzystania z własności (rzeczy) zgodnie ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem tej własności oraz z normami etyczno – moralnymi.
2 elementy mieszczące się w prawie własności:
- prawo do rozporządzenia własnością (sprzedaż)
- prawo do korzystania z rzeczy (czerpania dochodów i pożytków)
GRANICE WŁASNOŚCI (art. 143)
- prawo lotnicze (zakaz niskich lotów – naruszenie przestrzeni)
Przestrzenne (w głąb gruntu)
Nieruchomości sąsiedzkie – te wszystkie, które są w zasięgu wszelkich zakłóceń.
Zakłócenia – imisje - Jest zakaz imisji bezpośrednich (wyrzucanie śmieci do sąsiada). Dozwolone są imisje pośrednie (naturalne przenikanie czynników niezależnych od nas).
Imisja pośrednia jest określona (art. 144) i dookreślona przez przesłanki:
- przeciętna miara zakłóceń
- społeczno – gospodarcze przeznaczenie własności
- zwyczaj miejscowy – stosunki miejscowe.
Imisja pozytywna – widoczna (zakłócenia które widać i czuć)
Imisja negatywna – niewidoczna (zakaz, blokada zakłóceń) reguluje to prawo budowlane – odstęp 3 m od ogrodzenia, przenikanie światła.
Imisja oddziałująca na psychikę poprzez inne zachowania np. wyrażenie zgody na budowę jakiegoś obiektu (pub).
Konieczność takiego podziału nieruchomości aby zawsze był dostęp do drogi publicznej (art. 145).
SPOSOBY NABYCIA WŁASNOŚCI
Umowy sprzedaży, zamiany
Zasiedzenie własności (wpływ czasu i orzeczenie sądu o zasiedzeniu)
Przy zasiedzeniu nieruchomości (art. 172) okres ustawowy to:
- w dobrej wierze 20 lat
- w złej wierze 30 lat
Zasiedzenie ruchomości w dobrej wierze po 3 latach.
Zawłaszczenie (znalezienie) (art. 181)
Wyzbycie się poprzez porzucenia (art. 180)
Pomieszanie (art. 182) np. roju pszczół
Połączenie
Znalezienie rzeczy – do odbioru rzeczy ma prawo administrator obiektu lub terenu (art. 186) –znaleźne jest fakultatywne w wysokości 10% wartości.
16.05.2010r.
ROSZCZENIA WINDYKACYJNE – O wydanie rzeczy. W sytuacji w której zabieramy jakąś rzecz, która jest nasza, a ktoś ją zawłaszczy. Władztwo faktyczne jest ograniczone przez inną osobę, z takim roszczeniem może wystąpić;
- właściciel
- współwłaściciel
- rzecznik praw obywatelskich
- prokurator
Strona przeciwna może wnieść zarzut hamujący, w celu wykazania posiadania własności.
ROSZCZENIE NEGATORYJNE – o nieczynienie (o zaprzestanie czynienia czegoś).
O przywrócenie stanu własności, możemy wystąpić do stanu sprzed zaistnienia przeszkody.
Z takim roszczeniem może wystąpić tak jak w windykacji.
ROSZCZENIA WINDYKACYJNE MOGĄ UZUPEŁNIĆ ROSZCZENIA UZUPEŁNIAJĄCE (art. 229):
O zwrot pożytku
O zwrot nakładów (nakłady konieczne) do utrzymania własności
O odszkodowanie (zwrot wartości).
Roszczenia uzupełniające nie przedawniają się w przypadku nieruchomości.
UŻYTKOWANIE WIECZYSTE – wywodzi się z prawa zabudowy. Przedmiotem użytkowania wieczystego są grunty Skarbu Państwa lub jednostki terytorialnej (art. 222).
Podmiotem użytkowania wieczystego jest każda osoba fizyczna lub prawna, może podpisać prawo do użytkowania wieczystego. Podmiotem takim może też być gmina i Skarb Państwa (na zasadach wzajemności).
Ustawa o gospodarce nieruchomościami z 1997r. zawarte są w niej taryfy opłat i zakres zwolnień, bonifikat itp. Umowa pomiędzy właścicielem a użytkownikiem wieczystym musi mieć formę aktu notarialnego, bez możliwości wnoszenia aneksów. Wszelkie umowy – też akt notarialny.
W treści aktu:
- terminy rozpoczęcia, zakończenia robót
- wartość wynagrodzenia za użytkowanie
- opis przedmiotu gruntu + zabudowy.
Użytkowanie wieczyste jest prawem terminowym (art236) przeciętnie na 99 lat (w niektórych przypadkach 40 lat). Jest to prawo dziedziczne. Użytkowanie wieczyste można przedłużyć na kolejny okres 99 lat w formie aktu notarialnego, należy to zrobić przynajmniej 5 lat przed upływem terminu użytkowania. Przedłużenie użytkowania wieczystego może być odrzucone w przypadku ważnych interesów społecznych.
WYGAŚNIĘCIE UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO – upływ czasu:
- rozwiązanie umowy (w przypadku niedotrzymania warunków umowy)
- konfuzja (zlanie się uprawnień użytkownika wieczystego w prawo własności)
- wywłaszczenie.
KATALOG PRAW RZECZOWYCH – OGRANICZONE- )art. 244)
- użytkowanie
- służebność (art. 293) – przesyłu mediów, gruntowa, osobista – dożywotnie korzystanie, prawo alimentacyjne.
- prawa spółdzielcze (własnościowe prawo do lokalu)
- hipoteka
- zastaw
Tym prawem obciążona jest cudza własność. To wpisuje się w księdze wieczystej (zakres).
ZASADA PIERWSZEŃSTWA – Dotyczy wpisu do księgi wieczystej, nie kiedy obciążenie księgi powstało, ale kiedy zostało wpisane do księgi wieczystej.
30.05.2010r.
PRAWA SPADKOWE – Podlegają dziedziczeniu, nie są jednopodmiotowe.
Prawa i obowiązki spadkowe przechodzą na spadkobiercę.
Istotę dziedziczenia stanowi zdolność testowania, taką osobą jest osoba zdolna do sporządzenia testamentu.
TESTATOR – Osoba sporządzająca testament, musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
Spadkobierca – Spadkodawca – (dziedzic , sukcesor)
SUKCESJA UNIWERSALNA – dziedziczymy wszystko
SUKCESJA SINGULARNA – dziedziczymy niektóre rzeczy np. nieruchomości.
OTWARCIE SPADKU – śmierć spadkodawcy (art. 922).
Prawo spadkowe zmieniło się 28.06.2009r.
I grupa dziedziczenie ustawowe – małżonek i zstępni (i ich następcy). Małżonek nie może być w separacji ani po rozwodzie. Dla małżonka minimum ¼ masy spadkowej, reszta dla zstępnych.
II grupa gdy nie ma zstępnych – małżonek ½ masy, rodzeństwo, rodzice równe udziały.
III grupa przed 2009r. gdy nie ma zstępnych, małżonka, rodzeństwa, rodziców to dziedziczą Gmina i Skarb Państwa.
III zmiana w 2009r. w II grupie –małżonek, rodzice, rodzeństwo
IV grupa gdy nie ma małżonka, rodziców, rodzeństwa to dziedziczą dziadkowie i wstępni kolejni czyli pradziadkowie.
V grupa jak nie ma dziadków to pasierbowie
VI grupa Gmina i Skarb Państwa.
OŚWIADCZENIE WOLI W SPRAWIE PRZYJĘCIA LUB ODRZUCENIA SPADKU
(art. 1012) Spadkobierca w ciągu 6 miesięcy (lub od momentu posiadania wiedzy o śmierci spadkodawcy) musi złożyć oświadczenie w formie pisemnej u notariusza lub w Sądzie Rejonowym oświadczenie woli w sprawie przyjęcia lub odrzucenia spadku.
OŚWIADCZENIE O PRZYJĘCIU SPADKU
- Z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1012) – tzn, że w przypadku zwyżki długu nad korzyścią to dług nie przechodzi na majątek spadkobiorcy. Należy dokonać spisu inwentarza czynnego i martwego.
- Przyjęcie wprost albo proste – można złożyć takie oświadczenie pisemne lub gdy w ciągu tych 6 miesięcy nie dokonamy żadnej decyzji to takie przyjęcie wprost dokonuje się z urzędu.
DECYZJA O PRZYJĘCIU SPADKU
Na to mamy 6 miesięcy
- spadek prosty przyjmujemy ze wszystkimi długami, odpowiadamy całym swoim majątkiem za długi.
- przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, za długi odpowiadamy z wysokości aktywów.
- oświadczenie o odrzuceniu spadku, wtedy przechodzi wszystko na dzieci. Jeżeli jest kilku spadkobierców a złożone zostanie 1 oświadczenie z dobrodziejstwem inwentarza, to pozostali też takie oświadczenie mają.
OŚWIADCZENIE O ODRZUCENIU SPADKU
Negatywne przyjęcie spadku.
TESTAMENTY
TESTAMENTY ZWYKŁE (art. 949 – 951)
Testament własnoręczny (holograficzny)
- sporządzony ręcznie (nie na komputerze)
- treść testamentu (imię, nazwisko, komu przenoszę własność, może być sporządzona własność w formie listu)
- data (powinna być choć nie jest niezbędna) wskazuje czy osoba miała w pełni zdolność prawną.
- podpis – konieczny
- powinien być przechowawca testamentu, który po śmierci dostarczy go do Sądu.
Testament notarialny – koszt 60 zł. Najlepiej mieć własny projekt testamentu, po odczytaniu testamentu przez notariusza składamy podpis. Testament notarialny po upływie roku można odwołać i spisać nowy. Można unieważnić nowym testamentem, który jest tej samej wagi prawnej. Sporządza go notariusz.
Testament urzędowy (alograficzny) – W formie ustnej przenosi się do protokołu przed wójtem, kierownikiem USC itd. W obecności dwóch świadków (nie mogą być ślepi, głusi nie znający języka) z podpisami wszystkich obecnych.
TESTAMENTY SZCZEGÓLNE
W przypadku niebezpieczeństwa, rychłej śmierci (w podróży)
Gdy nie można sporządzić w innej formie.
TESTAMENT USTNY
Testator oświadcza swoją ostatnią wolę w obecności przynajmniej 3 świadków.
Gdy testator przeżyje musi na piśmie przed upływem 1 roku od jego złożenia odwołać go w obecności 2 świadków.
Gdy nie przeżyje w ciągu 6 miesięcy muszą się zgłosić świadkowie minimum 2 do Sądu.
TESTAMENT PODRÓŻNY
W samolocie lub w formie ustnej przekazany do protokołu przed kapitanem statku i przed 2 świadkami. Dowódca statku po śmierci testatora składa testament do sądu.
TESTAMENT WOJSKOWY
Składa ustnie przed dowódcą (musi być stan mobilizacji).
WYDZIEDZICZENIE
Musi wystąpić w testamencie umyślne przestępstwo życiu, zdrowiu najbliższej osoby. Dopuszcza się rażącej obrazy czci. Uporczywie nie wypełniam względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. W brew woli spadkodawcy postępuję w sposób uporczywy, sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Nie należy się zachowek.
WYŁĄCZENIE
Należy się zachowek
ZACHOWEK- 3 grupy osób uprawnionych do zachowku dzieci, małżonek, rodzice – katalog zamknięty. Gdyby nie było testamentu to tym grupom przypada zachowek. Np. 2 dzieci dostaje po 50 tyś ze 100 tyś a pominięty ma prawo żądać 25 tyś. Małoletnia trwale niezdolna do pracy otrzymuje 2/3 spadku – to się egzekwuje od spadkobierców.
DROGI SĄDOWA I NOTARIALNA
Sąd powinien się znajdować w miejscu zamieszkania spadkodawcy, notariusz nie koniecznie musi mieć ten sam rejon zamieszkania.
PEŁNOMOCNICTWO – Oświadczenie woli, które jest przyjmowane. Mogą być osoby o pełnej zdolności do czynności prawnych lub osoby z ograniczonymi zdolnościami wśród osób fizycznych i prawnych.
PRZEDSTAWICIEL USTAWOWY – Jest przedstawicielem z mocy prawa lub z mocy orzeczenia sądu. Np. rodzice. Przedstawicielem musi być osoba o pełnej zdolności do czynności prawnej i musi to być osoba fizyczna. Przedstawiciel jest dla osób ubezwłasnowolnionych.
RODZAJE PEŁNOMOCNICTW:
- pełnomocnictwo ogólne
- pełnomocnictwo szczególne
- pełnomocnictwo rodzajowe
Ograniczenia dla wszystkich 3 pełnomocników.
– Nie uznaje dziecka nie sporządza testamentu, nie może dokonywać czynności w charakterze czysto osobistym.
– Może wykonać tylko te czynności do których dający mu pełnomocnik upoważni go. Jeśli sam upoważniający ma do tego prawo.
– Czynności zwykłego zarządu nie może pełnomocnik przekroczyć. Jeżeli ktoś przekroczy pełnomocnictwo lub działa bez niego i czynność jest nie zatwierdzona, to czynność prawna jest nie ważna. Wtedy ta osoba musi zwrócić co uzyskała i naprawić szkody jakie zaistniały.
PEŁNOMOCNICTWO OGÓLNE -dot. wszystkich czynności zwykłego zarządu, np. pełnomocnik do prowadzenia salonu samochodowego:
- sprzedaje i kupuje samochody
- podpisuje umowy
- zatrudnia i zwalnia pracowników.
PRZEKROCZENIE PEŁNOMOCNICTWA (art. 99) – np. pełnomocnik sprzedaje salon.
Pełnomocnictwo ogólne musi być udzielane na piśmie pod rygorem nieważności. Jeśli przepis prawny wymaga szczególnej formy prawnej np. aktu notarialnego, to pełnomocnictwo też musi być udzielone w formie aktu notarialnego.
PEŁNOMOCNICTWO SZCZEGÓLNE – umocowanie do konkretnej szczególnej czynności np. do jednorazowej sprzedaży domu.
PEŁNOMOCNICTWO RODZAJOWE – umocowanie do konkretnego rodzaju czynności np. zakup lub sprzedaż telefonu.
PROKURA- jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Prokura musi mieć szczególne pełnomocnictwo do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności. Prokury udziela przedsiębiorca wpisany do rejestru. Prokurentem może być tylko osoba fizyczna i tylko o pełnej zdolności do czynności prawnej.
ODWOŁANIA I WYGAŚNIĘCIA PROKURY(art. 109)
– Prokura może być w każdym czasie odwołana.
- Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy.
- śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.
K O S Z T Y
SĄDY RODZINNE – wyznaczają prokuratorów do firm w Polsce a na świecie sądy gospodarcze. W postępowaniu karnym nic nie płacimy do zakończenia procesu. W postępowaniu cywilnym płacimy za każdym razem np. za rozwód.
Wynik procesu – płaci przegrany
Przedstawiciel w sądzie – własny lub z urzędu
Pełnomocnikiem nie musi być- radca prawny, może być osoba pozostająca w stałym stosunku zlecenia lub sprawująca zarząd majątku. Pełnomocnikami mogą być rodzice dzieci, wnuki do osób cywilnych.
Pełnomocnikami do firmy – mogą być pracownicy tej firmy lub jednostki nadrzędne.
Z mocy prawa pełnomocnik ma prawo do:
- zawarcia ugody
- zrzeka się roszczenia
- uznaje powództwo
- czynności zabezpieczenia i egzekucji (wszelkich)
- udzielania dalszego pełnomocnictwa
- odbiera koszty sądowe.
U M O W Y
ZASADA SWOBODY UMÓW- kupno samochodu za zł, czy euro.
Ograniczenia:
- zdolność do czynności prawnej
- musi być właścicielem, przepisy prawa, właściwość czynności, którą chcemy dokonać
Darowizna musi być bezpłatna.
WZORCE UMÓW
Możemy umowę podpisać zgodnie ze wzorem. Ciężar dowodu nie jest przymuszeniem podpisu, nam trzeba udowodnić, że dobrowolnie podpisałam dowód.
KLAUZULA (art. 385|3)
Konsument nie ma prawa przyjąć umowy ani jej podpisać, jeśli nie wywiąże się z umowy wtedy ponosi konsekwencje zapłaty od wygórowanej sumy. Nie można egzekwować wierzytelności bez umowy.
UMOWA PRZEDSWSTĘPNA (art. 389)
Ważniejsze składniki przyszłej umowy:
- minimalna treść umowy definitywnej
- nie musi zawierać terminu zawarcia umowy docelowej
- z reguły jedna ze stron określa termin zawarcia umowy
- termin maksymalny na zawarcie umowy docelowej to 1 rok po tym terminie umowa przedwstępna przestaje obowiązywać.
SKUTKI NIEDOTRZYMANIA UMOWY
Dochodzimy odszkodowania, że umowa nie doszła do skutku nie zawieramy umowy docelowej – skutek słabszy
Żądamy zawarcia umowy przyrzeczonej, sąd wydaje oświadczenie o konieczności zawarcia takiej umowy.– skutek silniejszy.
Aby skutek był silniejszy umowa przedwstępna ma taką formę prawną jak dla czynności przyszłej. Przy umowie przedwstępnej np. nieruchomości musi być akt notarialny lub forma pisemna notarialnie poświadczona. Jeśli nie uda się osiągnąć silniejszego roszczenia to w ciągu roku można dochodzić skutku słabszego.
5 ELEMENTÓW UMOWY:
- zadatek
- zaliczka
- umowne prawo odstąpienia
- odstępne
- kara umowna
ZADATEK – (art. 394. § 1. )W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.
§ 2. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi.
§ 3. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.
ZALICZKA – przy zaliczce nie ma żądań do 2-krotności zwrotu zaliczki. Zaliczka wchodzi w poczet przyszłej kwoty (jeśli tak jest napisane w umowie). Osoba, która wzięła zaliczkę i nie wywiązała się z zobowiązań, mamy prawo żądać tylko zaliczki. Osoba, która dała zaliczkę i nie wywiązała się z zobowiązań, może żądać od nas zwrotu zaliczki chyba, że umowa przewiduje inaczej.
UMOWNE PRAWO ODSTĄPIENIA –(art. 492.) Jeżeli uprawnienie do odstąpienia od umowy wzajemnej zostało zastrzeżone na wypadek niewykonania zobowiązania w terminie ściśle określonym, strona uprawniona może w razie zwłoki drugiej strony odstąpić od umowy bez wyznaczenia terminu dodatkowego. To samo dotyczy wypadku, gdy wykonanie zobowiązania przez jedną ze stron po terminie nie miałoby dla drugiej strony znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez nią cel umowy, wiadomy stronie będącej w zwłoce.
KARA UMOWNA – (art. 483. § 1.) Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
ODSTĘPNE (art. 396.) Jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno od umowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie z zapłatą odstępnego.