Sanszajn
II IE gr.5
Czy wysy艂anie na wcze艣niejsze emerytury zwi臋ksza bezrobocie?
Przez wiele lat ekonomi艣ci pa艅stw o rozwini臋tej gospodarce ( tak偶e Polska ) byli utwierdzeni w przekonaniu, 偶e dobrym rozwi膮zaniem problemu bezrobocia jest „wycofanie nadwy偶ki poda偶y pracy z rynku pracy”, czyli po prostu wysy艂anie ludzi na wcze艣niejsze emerytury i inne 艣wiadczenia przedemerytalne. Takie rozwi膮zanie teoretycznie mia艂o sens, gdy偶 ludzie s膮dzili, 偶e dzi臋ki temu starsi b臋d膮 zwalnia膰 miejsca pracy dla m艂odych. Jednak analizy rynku pracy w krajach OECD pokazuj膮, 偶e mniejsze zatrudnienie os贸b w wieku 55-64 nie jest zwi膮zane z wi臋kszym zatrudnieniem w grupie najm艂odszej (15-24), a wr臋cz przeciwnie. Jak to wyja艣ni膰?
Z informacji dotycz膮cych bezrobocia zamieszczonych w Internecie i prasy ekonomicznej, wywnioskowa艂em, 偶e jest to spowodowane dwoma mechanizmami.
Po pierwsze, w nowoczesnej, szybko rozwijaj膮cej si臋 gospodarce m艂odzi nie zajmuj膮 miejsc pracy os贸b starszych (takich jak: blacharz, dekarz, krawcowa, szewc), lecz nowopowstaj膮ce (w nowych, nieznanych kiedy艣 przez starszych ludzi, wzrastaj膮cych sektorach takich jak: informatyka, telekomunikacja ). Du偶a cz臋艣膰 miejsc pracy zwalnianych przez starszych pracownik贸w po prostu zanika (np. praca kt贸ra polega艂a na cerowaniu po艅czoch). Z tego punktu widzenia dla zmniejszania bezrobocia w grupie najm艂odszej kluczowe jest tworzenie nowych miejsc pracy, a nie zwalnianie tych zaj臋tych przez starszych, od kt贸rych ju偶 nikt nie chce uczy膰 si臋 danego wymieraj膮cego zawodu.
Po drugie, wcze艣niejsze emerytury i 艣wiadczenia przedemerytalne generuj膮 koszty, kt贸re musz膮 zosta膰 sfinansowane z podatk贸w lub sk艂adek (bo coraz mniej pracuj膮cych musi sfinansowa膰 艣wiadczenia wi臋kszej grupy emeryt贸w). Powoduje to wzrost obci膮偶enia koszt贸w pracy, kt贸re s膮 jedn膮 z g艂贸wnych barier dla tworzenia nowych miejsc pracy. W ten spos贸b starsi przechodz膮 na wcze艣niejsze emerytury, a m艂odzi nie mog膮 znale藕膰 pracy.
Wysokie koszty pracy wp艂ywaj膮 negatywnie na wzrost gospodarczy. Szczeg贸lnie mocno odczuwaj膮 to osoby m艂ode. Dzieje si臋 tak dlatego, 偶e rynek pracy os贸b m艂odych znacznie szybciej i mocniej reaguje na popraw臋 lub pogorszenie sytuacji gospodarczej. Pracodawcy, w momencie pogorszenia sytuacji gospodarczej, w pierwszej kolejno艣ci ograniczaj膮 przyj臋cia do pracy. Odczuwaj膮 to najmocniej m艂odzi ludzie. Jednak kiedy sytuacja zaczyna si臋 poprawia膰, m艂odsze osoby tak偶e szybciej to odczuwaj膮.
Po zanalizowaniu przez ekonomist贸w sytuacji, kt贸re wy偶ej om贸wi艂em, we wszystkich rozwini臋tych gospodarkach zacz臋to podnosi膰 wiek emerytalny i w zwi膮zku z tym zaprzestano nie umo偶liwiania osobom w wieku przedemerytalnym wychodzenia z rynku pracy. Dlatego Unia Europejska za cel postawi艂a sobie wzrost wska藕nika zatrudnienia, tak偶e w grupie os贸b w wieku przedemerytalnym co niestety budzi sprzeciw zar贸wno u ludzi starszych jak i m艂odych, ale to ju偶 jest odr臋bny temat...