BANKOWOŚĆ ĆWICZENIA 1                                       04.11.2012 

 
mgr Marika Ziemba 
Konsultacje środa 11.30 – 13.05 pokój T112 

marika.ziemba@uni.lodz.pl

 

www.ifbu.uni.lodz.pl

   hasło: sylabus, produkty bankowe 

 

Organizacja sektora bankowego 

Bank

 – zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r art. 2 prawa bankowego  bank jest osoba prawną utworzoną 

zgodnie  z  przepisami  ustaw.  Działająca  na  podstawie  zezwoleń  uprawniających  do  wykonywania 
czynności bankowych obciążających ryzkiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. 
-  zgodnie  z  ustawą  z  dnia  29.08.1997  r  art.  2  Prawa  Bankowego  Wyrazy 

bank

  lub 

kasa

  mogą  być 

używane w nazwie oraz dla określenia działalności lub reklamy wyłącznie banku w rozumieniu art. 2 
 

Definicje banku 



 

z punktu widzenia jego klientów 

Obejmuje  wszystkie  możliwe  rodzaje  działalności  bankowej.  Zgodnie  z  tym  założeniem  bank  to  takie 
przedsiębiorstwo, które zaciąga i udziela kredyty, świadczy usługi w obrocie pieniężnym, kredytowym i 
kapitałowym oraz oferuje inne usługi 



 

z punktu widzenia ogólnogospodarczego:

 

Wynika z podziału pracy w gospodarce rynkowej. Z punktu widzenia banki są podmiotami dokonującymi 
akumulacji  i  dystrybucji  kapitału  pieniężnego,  a  także  pośrednikami,  którzy  dzięki  transformacji 
wielkości, terminu i ryzyka doprowadzają do wzajemnego uzgodnienia struktur podaży i popytu. 
 

  –  jest  przedsiębiorstwem,  którego  celem  jest  maksymalizacja  zysku  przy  minimalnych  kosztach, 

Bank

przy minimalnym poziomie ryzyka i maksymalnym poziomie zadowolenia klientów. 

 
System  bankowy 

-    obejmuje  całokształt  instytucji  bankowych,  a  także  normy  określające  wzajemne 

powiązania  i  stosunki  z  otoczeniem.  Podstawę  systemu  bankowego  stanowi  dwupoziomowy  układ 
złożony z banku centralnego i banków komercyjnych. 
 

Funkcje systemu bankowego są następujące: 



 

stworzenie mechanizmów gromadzenia środków oraz ich inwestowania w różne przedsięwzięcia 



   zapewnienie możliwości dokonywania płatności między podmiotami gospodarczymi, transferu w 

czasie i ponad granicami 



 

zapewnienie  informacji  cenowej,  co  stwarza  możliwość  podejmowania  decyzji  przez  podmioty 
gospodarcze, 



 

stworzenie warunków do transformacji środków inwestowania (co do czasu, wielkości i ryzyka) 

 

Najważniejsze przemiany wpływające na sektor bankowy 



 

Na rozwój systemu bakowego mają wpływ czynniki: 

  porządek społeczny i gospodarczy, określający społeczne wartości i cele gospodarcze, 
  struktura i wielkość popytu na usługi bankowe, 
  regulacje prawne działań bankowych ugrupowań 
  skłonność banków do inwestycji 



 

do cech środowiska, w którym obecnie działają banki, można zaliczyć m.in.: 

  zanikanie  tradycyjnych  barier  istniejących  między  poszczególnymi  typami  instytucji 

finansowych 

   tendencje  do  zmniejszania  liczby  banków  przez  tworzonej  instytucji  w  ramach 

regionalnych ugrupowań  

  tendencje do powstawania holdingów i konglomeratów finansowych 
   liberalizacja (deregulację) rynku, dzięki której wszystkie instytucje finansowe będą miały 

prawo do udziału w grze rynkowej 

  wprowadzenie norm ostrożnościowych ( zew. I wew.) ograniczających ryzyko bankowe, 
   innowacje bankowe i nowe produkty, które wpływają na konkurencję 
  wykształcenie się międzynarodowej, transgranicznej bankowości 

   intensyfikacja pozabilansowych form aktywności banków 
  wprowadzanie elementów planowania strategicznego 
  akceptowanie,  ale  i  kontrolowanie  zagranicznych  inwestycji  w  kapitał  akcyjny  banków 

danego kraju. 

Polski system bankowy 

System bankowy obejmuje: 

  banki centralne powstałe na bazie banków emisyjnych 
  banki operacyjne ( depozytowo- kredytowe, inwestycyjne i uniwersalne) 
  banki specjalne (hipoteczne i towarzystwa kredytowe i regionalne) 
  kasy oszczędnościowe 
  spółdzielczość kredytowa 

 

 
 

 

 

 
 

---------------------------------------------------------------------------------------------------- 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Bank centralny 

Bank centralny 

– jest instytucją państwową, której powierzono zadanie emisji pieniądza i prowadzenia 

polityki pieniężnej kraju. Wszystkie kraje UE zapewniły konstytucyjnie całkowitą niezależność banków 
centralnych.  Oznacza  to  ,  że  bank  centralny  ma  obowiązek  realizować  swój  statutowy  cel  dbałości  o 
wartość pieniądza, a rząd i politycy nie mają prawa wpływać na jego decyzje, nawet jeśli się z nimi nie 
zgadzają.  NBP  działa  na  podstawie  ustawy  z  31.01.1989  r  o  NBP,  ma  osobowość  prawna,  siedziba  w 
Warszawie. 
 

Cel banku centralnego 

  Podstawowym  celem  działalności  NBP  jest  utrzymywanie  stabilnego  poziomu  cen  przy 

jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu 
NBP. 

  NBP  może  na  zasadach  ogólnych  tworzyć  przedsiębiorstwa  państwowe,  np.  państwowa 

wytwórnia papierów wartościowych, spółki prawa handlowego. 

 

 

Banki 

Oddziały i przedstawicielstwa banków 
zagranicznych 

Kasy oszczędnościowo – budowlane  

Banki specjalistyczne 

Banki hipoteczne 

Banki spółdzielcze 

Banki spółki akcyjnej 

Banki państwowe 

Grupy bankowe 

BFG 

NBP 

KNF 

Instytucje  
stabilizujące 

P

o

zo

sta

łe

 inst

ytucj

e 

twor

zące

 ryn

ek

 

Zadania 

  organizowanie rozliczeń pieniężnych 
   prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi 
  prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami 
  prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa 
   regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie 
  kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego 
   opracowywanie  sprawozdawczego  bilansu  płatniczego  oraz  bilansów  należności  i  zobowiązań 

zagranicznych państwa 

  emitowanie pieniądza 
  czuwanie nad realizacją uchwalonej przez Sejm polityki pieniężnej. 

 
Funkcje 

 

bank emisyjny

– jako jedyna instytucja na terenie RP może emitować pieniądz, poza tym określa 

 

moment  wprowadzenia  i  wycofania  pieniądza  gotówkowego,  reguluje  obieg  pieniądza 
gotówkowego , itp. 

 

bank  państwa

–  reprezentacja  Skarbu  Państwa  na  arenie  międzynarodowej  oraz  prowadzenie 

 

rozliczeń instytucji państwowych 

 

 Bank  banków

–  funkcja  ta  wiążę  się  z  oddziaływaniem  na  system  bankowy  w  sposób 

 

umożliwiający  realizowanie  przyjętej  polityki  pieniężno  –  kredytowej.  Politykę  pieniężno  – 
kredytowa NBP realizuje za pomocą szerokiej gamy instrumentów, a mianowicie: 

o 

instrumenty oddziaływania bezpośredniego: 

  Rezerw obowiązkowych 
  Operacje finansowych 
  Zaangażowanie kapitału 
  Pułapów kredytowych 

o 

instrumenty oddziaływania pośredniego: 

  Operacje otwartego rynku 
  Polityka stopy procentowej dla kredytu redyskontowego i lombardowego 
  Normy dopuszczalnego ryzyka walutowego. 

 

Stabilność sektora bankowego w Polsce i innych krajach