Monter_sieci_i_urz_telekom_725[02]_Z3[2][1].01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

dr inż. Grzegorz Żegliński,

mgr inż. Stanisław Górniak

Opracowanie redakcyjne:

inż. Ryszard Dorsz

Konsultacja:

mgr inż. Andrzej Zych

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 725[02].Z3.01
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu: „Monter sieci i urządzeń
telekomunikacyjnych”

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2005

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Budowa kabli telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

5.1.1 Ćwiczenia

5.2. Rodzaje złącz wykonywanych na kablach telekomunikacyjnych z żyłami

miedzianymi

5.2.1 Ćwiczenia

5.3. Sposoby połączeń żył kabli telekomunikacyjnych

5.3.1 Ćwiczenia

5.4. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych na przełącznicach w centralach

telefonicznych

5.4.1 Ćwiczenia

5.5 Zakończenie kabli telekomunikacyjnych w szafkach kablowych

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Zakończenie przewodów instalacyjnych w szafkach abonenckich

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Instalacja abonencka

5.7.1. Ćwiczenia

5.8. Pomiary powykonawcze złącz kablowych (zwarcia, przerwy)

5.8.1. Ćwiczenia

5.9 Montaż przewodów w łączówce szczelinowej

5.9.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Wykonywanie różnego rodzaju złącz”,

który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych 725[02].

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego,

−

metody projektów,

−

ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

−

plan testu w formie tabelarycznej,

−

punktacje zadań i uczenia się,

−

propozycje norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

kartę odpowiedzi,

−

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji (biblioteka, Internet),

−

czytać podstawowe schematy instalacji telekomunikacyjnej,

−

czytać strony katalogowe urządzeń telekomunikacyjnych ze zrozumieniem,

−

czytać dokumentację powykonawczą instalacji telekomunikacyjnej,

−

rozróżniać elementy instalacji telekomunikacyjnej,

−

rozszywać kable teletechniczne,

−

wykonywać różnymi sposobami instalacje telefoniczne na podstawie dokumentacji
technicznej oraz sprawdzać jakość połączeń,

−

lokalizować i usuwać proste usterki w sieciach telekomunikacyjnych,

−

czytać i sporządzać prostą dokumentacje techniczną,

−

oceniać i prezentować swoją pracę,

−

posługiwać się podstawowymi narzędziami używanymi do obróbki kabli i montażu
urządzeń telekomunikacyjnych,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie kształconych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

wyjaśniać zasady funkcjonowania sieci telekomunikacyjnych,

–

interpretować

normy

przepisy

zakresu

budowy

eksploatacji

sieci

telekomunikacyjnych,

–

instalować studnie kablowe i rury kanalizacyjne,

–

wykonywać różnego rodzaju złącza kablowe,

–

układać w różnych środowiskach i rozszywać kable teletechniczne,

–

wykonywać różnymi sposobami instalacje telefoniczne na podstawie dokumentacji,
technicznej oraz sprawdzać jakość połączeń,

–

czytać i sporządzać prostą dokumentacje techniczną,

–

lokalizować i usuwać proste usterki w sieciach telekomunikacyjnych,

–

wykonywać konserwacje sieci,

–

oceniać i prezentować swoją pracę,

–

korzystać z książek, katalogów czasopism w celu odnalezienia potrzebnej informacji,

–

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie kształconych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania:

Monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych 725[02]

Moduł: Montaż instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych 725[02].Z3.
Jednostka modułowa: Wykonywanie różnych typów złącz 725[02].Z3 .01.

Temat: Budowa kabli telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

Cel ogólny: Zapoznanie się z kablami stosowanymi w telekomunikacji do połączeń

magistralnych oraz sposobami rozszywania.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

rozszyć powłokę kabla telekomunikacyjnego,

−

podzielić ośrodek kabla na pęczki podstawowe, elementarne, wiązki czwórkowe,

−

rozróżniać wiązki licznikowe,

−

rozróżniać wiązki kierunkowe,

−

rozróżniać wiązki czwórkowe w pęczku elementarnym.

Metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 300 minut (5x60 minut).

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt, przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia,

−

instrukcje stanowiskowe,

−

narzędzia – nóż monterski,

−

materiały: kabel telekomunikacyjny XTKMX 25 x 4 x 0,5.

Przebieg zajęć:

1.  Sprawy organizacyjne,
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie wiadomości na temat kabli telekomunikacyjnych,
3.  Omówienie zasad bhp,
4.  Zorganizowanie  stanowiska  pracy.  Przedmiotem  zadania  jest  wykonanie  ćwiczenia  1  i  2

podanego w poradniku dla ucznia (punkt 4.1.3).

5. Realizacja tematu:

−

każdy uczeń zapoznaje się z treścią ćwiczenia 1, sporządza notatki w zeszycie,

−

każdy uczeń pobiera materiały, narzędzia, instrukcje wykonania, katalogi,

−

uczeń przystępuje do wykonania, w trakcie wykonuje notatki pomocne w wykonaniu

ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

nauczyciel udziela w trakcie wykonywania ćwiczenia stosownych wskazówek,

−

uczeń po skończeniu prezentuje wykonane ćwiczenie,

−

każdy uczeń zapoznaje się z treścią ćwiczenia 2, sporządza notatki w zeszycie,

−

każdy uczeń pobiera materiały, narzędzia, instrukcje wykonania, katalogi,

−

uczeń przystępuje do wykonania, w trakcie wykonuje notatki pomocne w wykonaniu

ćwiczenia,

−

nauczyciel udziela w trakcie wykonywania ćwiczenia stosownych wskazówek,

−

uczeń po skończeniu prezentuje wykonane ćwiczenie,

6. Nauczyciel po zakończeniu pracy przez uczniów sprawdza notatki i ocenia całokształt

pracy ucznia na ćwiczeniu.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Na podstawie literatury zaproponuj inne rozwiązania realizowanych na zajęciach

ćwiczeń. Zadanie wykonaj pisemnie w zeszycie wykonując opracowanie, które powinno
zawierać opis zaproponowanych działań (1 – 2 stron)

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Ankiety ewaluacyjne dotyczące prowadzenia zajęć i zdobytych umiejętności, a także

sprawdzenie czy praca domowa została wykonana i ocenienie jej – kontrola zeszytu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania:

Monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych 725[02].

Moduł: Montaż instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych 725[02].Z3.
Jednostka modułowa: Wykonywanie różnych typów złącz 725[02].Z3 .01.

Temat: Rodzaje złącz wykonywanych na kablach telekomunikacyjnych z żyłami

miedzianymi.

Cel ogólny: Zapoznanie się z rodzajami złącz stosowanymi w sieciach telekomunikacyjnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

rozszyć powłokę kabla telekomunikacyjnego,

−

podzielić ośrodek kabla na pęczki podstawowe, elementarne, wiązki czwórkowe,

−

rozróżniać wiązki licznikowe,

−

rozróżniać wiązki kierunkowe,

−

rozróżniać wiązki czwórkowe w pęczku elementarnym,

−

stosować do łączenia żył zaciski UY,

−

stosować do łączenia żył moduły 3M, 10-cio lub 25-cio parowe.

Metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

metoda przewodniego tekstu

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa – zespoły 2 osobowe.

Strategia: uczenie się przez doświadczenie.

Środki dydaktyczne:

−

zeszyt, przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia,

−

instrukcje stanowiskowe,

−

narzędzia –nóż monterski, zaciskarka do zacisków UY, urządzenie do wykonywania
połączeń przy użyciu modułów 3M,

−

materiały: kabel telekomunikacyjny YTKMY 25x4x0,5.

Czas: 300 minut (5x60 minut}

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest wykonanie ćwiczeń 1 i 2 podanych w poradniku dla ucznia (punkt

4.2.3).

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów
z ćwiczeniami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1.  Jak zbudowany jest kabel telekomunikacyjny magistralny, stacyjny,
2.  Podaj warunki umożliwiające wykonanie złącza,
3.  W jaki sposób wykonujemy łączenie żył za pomocą zacisków UY,
4.  W jaki sposób wykonujemy łączenie żył za pomocą modułów 3M,
5.  Jakie narzędzia używamy do  wykonania połączenia żył.
Odpowiedzi na te pytania każdy z uczniów wykonuje w zeszycie.
Odpowiada na podstawie materiału nauczania zawartym w poradniku ucznia.

PLANOWANIE
1.  Ustal, jakie przyrządy i narzędzia powinieneś zgromadzić w ćwiczeniach 1 i 2.
2.  Ustal pomiary, jakie wykonasz w ćwiczeniach.
3.  Zaplanuj kolejność wykonywania czynności w ćwiczeniach.
Plan wykonuje każdy z uczniów w zeszycie.

UZGODNIENIE
1.  Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2.  Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1.  Dokonaj zdjęcia powłoki z kabla zgodnie ze sposobem podanym w poradniku.
2.  Dokonaj rozszycia kabla na pęczki elementarne oraz wiązki czwórkowe.
3.  Dokonaj rozszycia kabla na warstwy i pary żył.
4.  Dokonaj połączenia żył w sposób podany w poradniku,
5.  Dokonaj stosownych pomiarów opisanych w poradniku ucznia (rozdział 4.8).
6.  Zwróć uwagę na estetykę i dokładność twój pracy.
7.  Otrzymane z pomiarów wyniki zapisz w zeszycie.
8.  Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy. Zespoły uczniów wyznaczają lidera grupy,

który dokonuje prezentacji ćwiczenia,

9. Regułą powinno być kolejne wyznaczanie uczniów do prezentacji ćwiczenia w celu

uzyskania pożądanych nawyków.

SPRAWDZANIE
1.  Czy poprawnie zostały zdjęte powłoki?
2.  Czy kable zostały zostały poprawnie rozszyte?
3.  Czy połączenia żył zostały wykonane zgodnie ze sposobem podanym w poradniku?
4.  Czy poprawnie zostały wykonane pomiary?
5.  Czy rysunki i zapisy są czytelne i estetyczne?
ANALIZA

Uczniowie wskazują nauczycielowi, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości w czasie ich realizacji i
jak unikać ich w przyszłości.
FAZA KOŃCOWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Rodzaje złączy kablowych, sposoby łączenia
żył. Zadanie wykonaj pisemnie w zeszycie w postaci krótkiego (1 – 2 stron) opracowania.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć,

–

kontrola wykonania zadania domowego, ocenianie jakości jej wykonania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Budowa kabli telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj rozszycia kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5 na długości 25 cm na jednym końcu

kabla i 15 cm na drugim końcu kabla, porównaj kierunki biorąc pod uwagę wiązkę
licznikową i kierunkową. W przypadku niezgodności zmień odcinki zdjętej izolacji.
Następnie dokonaj podziału na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) ściągnąć powłokę izolacyjną na długości 25cm na jednym końcu kabla i 15 cm na drugim

końcu,

2) ściągnąć folię izolacyjną,
3) wykonać opaski na pęczkach elementarnych, wykorzystując w tym celu tasiemki

technologiczne oplatające każdy pęczek elementarny,

4)  zamontować kabel w stojaku montażowym,
5)  rozszyć pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,
6)  wyznaczyć pierwszy, drugi pęczek elementarny, jeżeli taki występuje w kablu,
7)  dobrać niezbędne narzędzia,
8)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9)  przygotować stanowisko do prac montażowych,

10)  dokonać jakości wykonanych połączeń,
11)  analizować i interpretuj wyniki pomiarów, wyciągaj wnioski,
12)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
13)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
14)  uporządkować stanowisko pracy,
15)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

zajęcia praktyczne

Środki dydaktyczne:

–

kabel telekomunikacyjny XTKMX 25 x 4 x 0,5,

–

nóż monterski,

–

stojak montażowy,

–

liniał o długości 30-40 cm.

Ćwiczenie 2

Wykonaj zdjęcie powłoki na długości 25 cm na jednym końcu kabla, oraz wykonaj

rozszycie kabla YTKSY 10 x 2 x 0,4 dokonując podziału na warstwy i pary elementarne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) ściągnąć powłokę izolacyjną na długości 25cm na jednym końcu kabla i 15cm na drugim

końcu,

2)  ściągnąć folię izolacyjną,
3)  wykonać opaskę na ośrodku kabla, wykorzystując w tym celu tasiemkę oplatającą,
4)  rozszyć kabel na wiązki dwójkowe,
5)  dokonać podziału według kolorów,
6)  oznaczyć kolejne warstwy kabla,
7)  dobrać niezbędne narzędzia,
8)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9)  przygotować stanowisko do prac montażowych,

10)  dokonać jakości wykonanych połączeń,
11)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
12)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
13)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
14)  uporządkować stanowisko pracy,
15)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

zajęcia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

kabel telekomunikacyjny YTKSY 10 x 2 x 0,4,

–

nóż monterski,

–

stojak montażowy,

–

liniał o długości 30-40 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Rodzaje

złącz

wykonywanych

kablach

telekomunikacyjnych z żyłami miedzianymi

5.2.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj złącze przelotowe dokonując połączenia żył zaciskami UY, w tym celu

rozszyj  kabel  na  pęczki  elementarne  i  wiązki  czwórkowe.  Skręć  odpowiednie  wiązki
czwórkowe  i  połącz  poszczególne  żyły  zaciskami  UY  zachowując  następującą  kolejność.
Pierwsza,  druga,  trzecia  wiązka  czwórkowa  po  połączeniu  żył  zaciskami  UY  są  położone
w  lewo,  czwarta  wiązka  położona  jest  w  prawo,  symetrycznie  do  wiązki  pierwszej,  wiązka
piąta  położona  jest  w  lewo  w  taki  sposób,  że  zaciski  piątej  wiązki  znajdują  się  pomiędzy
wiązką  trzecią  i  czwartą.  Długość  skrętki  czwórkowej  powinna  wynosić  minimum  35mm
łącznie z zaciskami UY.

Rys. Parametry zacisków UY [9].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zdjąć powłokę izolacyjną na długości 25mm,
2)  zdjąć folię izolacyjną,
3)  wykonać opaski na pęczkach elementarnych,
4)  rozszyć pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,
5)  wykonać połączenie żył zgodnie z w/w instrukcją,
6)  dobrać niezbędne narzędzia,
7)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
8)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
9)  dokonać jakości wykonanych połączeń,

10) analizować i interpretuj wyniki pomiarów, wyciągaj wnioski,
11) ocenić jakość i estetykę wykonanej pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
13)  uporządkować stanowisko pracy,
14)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

dwa odcinki kabla XTKMX 25x4x0,5 o długości 1,5m,

–

zaciski UY,

–

nóż monterski,

–

zaciskarka do zacisków UY,

–

stojak montażowy.

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie kabli (złącze przelotowe) XTKMX 25 x 4 x 0,5 zaciskami

modułowymi 3M, wykorzystując do tego przyrząd montażowy oraz praskę hydrauliczną.

Rys. Zaciski modułowe – wygląd ogólny [9].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić materiały i narzędzia: dwa odcinki kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5, , nóż

monterski, zaciski 3M, przyrząd do zaciskania wraz z praską hydrauliczną,

2)  odmierzyć i zaznaczyć na powłoce kabla z jednego końca 35 cm i drugiego końca 15 cm,
3)  naciąć powłokę kabla w zaznaczonych miejscach na całym obwodzie,
4)  zdjąć powłokę na końcach kabla,
5)  zamocować  kable  w  przyrządzie  montażowym  w  taki  sposób,  żeby  końce  kabla,  na

których zdjęto izolację na długości 35 cm były skierowane do siebie w odległości 2 cm
powłoka od grzebienia rozdzielającego.

6) zdjąć folię ochronną,
7) wykonać opaskę na całym ośrodku kabla wykorzystując do tego tasiemkę

technologiczną, (4-5 zwoi)

8) na każdym pęczku elementarnym składającym się z pięciu wiązek czwórkowych

wykonać również opaski wykorzystując tasiemki technologiczne,

9) rozłożyć poszczególne pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,

10) umieść poszczególne żyły w grzebieniu montażowym, stosując zasadę:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− żyły odcinka kabla z lewej strony układane są na dolnej podkładce zacisku 3M,

− żyły odcinka kabla z prawej strony układane są na podkładce środkowej,

11)  po założeniu nakładki zewnętrznej użyć praski hydraulicznej do zaciśnięcia zacisku 3M
12)  dobrać niezbędne narzędzia,
13)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
14)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
15)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
16)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
17)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
18)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
19)  uporządkować stanowisko pracy,
20)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

dwa odcinki kabla XTKMX 25x4x0,5 o długości 1,5m,

–

zaciski 3M,

–

nóż monterski,

–

zaciskarka do zacisków 3M,

–

praska hydrauliczna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Sposoby połączeń żył kabli telekomunikacyjnych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie żył kabla metodą tradycyjną – tzn. polegającą na skręcaniu

i lutowaniu  pozbawionych  izolacji  żył  kabla.  Żyły  o  średnicach  0,4  i  0,5  mm  są  tylko
skręcane  ze  sobą,  natomiast  żyły  o  średnicach  0,6  i  0,8  mm  muszą  być  ponadto  lutowane.
Skrętki  są  izolowane  za  pomocą  polietylenowych  tulejek  izolacyjnych  pustych  lub
napełnionych  pastą  silikonową  rys.  10  i  11.  Sposób  wykonania  skrętek  na  poszczególnych
żyłach,  sposób  zakładania  tulejek  izolacyjnych,  sposób  formowania  wiązek  czwórkowych
pokazany jest na poniższych rysunkach.

Rys. Sposób wykonania skrętek [1, s. 68].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zdjąć powłokę izolacyjną na długości 25mm,
2)  zdjąć folię izolacyjną,
3)  wykonać opaski na pęczkach elementarnych,
4)  wykonać nawój na osłonie kabla doziemnego,
5)  rozszyć pęczki elementarne na wiązki czwórkowe,
6)  wykonać połączenie żył zgodnie z w/w instrukcją oraz rysunkiem nr 9,
7)  dobrać niezbędne narzędzia,

pierwsza faza wykonania skrętki

prawidłowo wykonana skrętka

skrętka przygięta do żyły

połączenie żył z nasuniętą tulejką izolacyjną

tulejka izolacyjna

Prawidłowo wykonana izolacja na wiązce czwórkowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9) przygotować stanowisko do prac montażowych,

10)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
11)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
12)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
13)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
14)  uporządkować stanowisko pracy,
15)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

dwa odcinki kabla XTKMX 25x4x0,5 o długości 1,5 m,

–

drut nawojowy,

–

spoiwo lutownicze,

–

silikon,

–

nóż monterski,

–

lutownica,

–

stojak montażowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych na przełącznicach

w centralach telefonicznych

5.4.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zamontuj kabel stacyjny na przełącznicy telekomunikacyjnej wolnostojącej. Wykonaj

rozszycie  kabla  YTKSY  25x2x0,5  na  długości  35cm  na  końcu  kabla  wprowadzonego  do
przełącznicy.  Kabel  prowadź  z  kanału  kablowego    do  gniezdnika  odpowiedniej  głowicy
kablowej  np.  typu  Krone  wg  wskazań  prowadzącego  zajęcia.  Zamontuj  poszczególne  pary
kabla YTKSY w łączówkach głowicy kablowej używając przyrządu montażowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zdjąć powłokę izolacyjną,
2)  zdjąć folię izolacyjną,
3)  wykonać opaskę na kablu,
4)  przymocować kabel do konstrukcji przełącznicy opaskami montażowymi,
5)  rozszyć kabel,
6)  określić poszczególne warstwy,
7)  zamontować żyły w łączówkach głowicy kablowej przy użyciu przyrządu montażowego,
8)  dobrać niezbędne narzędzia,
9)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,

10)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
11)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
12)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
13)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
14)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
15)  uporządkować stanowisko pracy,
16)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− kabel YTKSY,

− opaski montażowe,

− nóż monterski,

− przyrząd montażowy,

− przełącznica wolnostojąca,

− dokumentacja techniczna przełącznicy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Zamontuj kabel magistralny na przełącznicy telekomunikacyjnej wolnostojącej. Wykonaj

rozszycie kabla XTKMX 25 x 4  x 0,5 na długości 35cm  na końcu kabla wprowadzonego do
przełącznicy  po  stronie  magistralnej.  Kabel  prowadź  z  kanału  kablowego  do  gniezdnika
odpowiedniej głowicy kablowej np. typu Krone wg wskazań prowadzącego zajęcia. Zamontuj
poszczególne  wiązki  czwórkowe  kabla  XTKMX  w  łączówkach  głowicy  kablowej  używając
przyrządu montażowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zdjąć powłokę izolacyjną,
2)  zdjąć folię izolacyjną,
3)  wykonać opaskę na kablu,
4)  przymocować kabel do konstrukcji przełącznicy opaskami montażowymi,
5)  rozszyć kabel na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe,
6)  zamontować żyły w łączówkach głowicy kablowej przy użyciu przyrządu montażowego,
7)  dobrać niezbędne narzędzia,
8)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
9)  przygotować stanowisko do prac montażowych,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

kabel XTKMX 25 x 4 x 0,5,

–

opaski montażowe,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy,

–

przełącznica wolnostojąca,

–

dokumentacja techniczna przełącznicy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Zakończenie kabli telekomunikacyjnych w szafkach

kablowych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaż kabla XTKMX w szafce kablowej. Kabel XTKMX wychodzący

z  kanału  kablowego  wprowadź  do  szafki  kablowej  i  doprowadź  do  pierwszej  głowicy
magistralnej, która znajduje się  w  lewym górnym rogu szafki kablowej. Przymocuj kabel do
konstrukcji  wsporczej  głowic  rozszyj  go,  zamocuj  żyły  w  łączówkach  głowicy  typu  Krone
przy użyciu przyrządu montażowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozróżnić głowice rozdzielcze i magistralne,
2)  rozmieść w/w głowice w szafce kablowej,
3)  wprowadzić kabel wychodzący z kanału kablowego do szafki kablowej,
4)  użyć  opasek  montażowych  do  mocowania  kabla  do  konstrukcji  wsporczej  głowic

kablowych,

5)  rozszyć kabel XTKMX 50 x 4 x 0,5,
6)  stosować podstawkę umożliwiającą wykonywanie zapasów żył na głowicy kablowej,
7)  mocować żyły w łączówkach przy użyciu przyrządu montażowego,
8)  dobrać niezbędne narzędzia,
9)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

szafka kablowa,

–

kabel XTKMX 50 x 4 x 0,5,

–

głowice kablowe,

–

przyrząd montażowy,

–

nóż monterski,

–

podstawka do wykonywania zapasów,

–

instrukcja producenta szafki kablowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Zakończenie

przewodów

instalacyjnych

szafkach

abonenckich

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj fragment zasilania instalacji abonenckiej – montaż przewodu instalacyjnego

w szafce abonenckiej na pierwszej łączówce. Wykonaj zapas łączeniowy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozpoznać szafki kablowe,
2)  montować zamki np. typu ABLOY,
3)  montować gniezdniki pod łączówki,
4)  wprowadzać przewód przez przepusty izolacyjne,
5)  uszczelniać przewody instalacyjne w przepustach izolacyjnych,
6)  montować łączówki w szafce abonenckiej,
7)  mocować  przewód  instalacyjny  do  konstrukcji  szafki  kablowej  stosując  opaski

montażowe,

8)  montować żyły przewodu instalacyjnego w łączówkach,
9)  dobrać niezbędne narzędzia,
10)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
11)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
12)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
13)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
14)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
15)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
16)  uporządkować stanowisko pracy,
17)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

–

szafka abonencka,

–

gniezdnik,

–

łączówka,

–

przewód instalacyjny,

–

opaski montażowe,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Instalacja abonencka

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W pomieszczeniu biurowym w celu podłączenia telefonu wykonaj instalację telefoniczną

oraz  maskującą  zgodnie  z  planem  pomieszczenia  i  schematem  instalacji  –    Do  strony  „a”
łączówki    w  zainstalowanej  wcześniej  szafce  abonenckiej  podłącz  kabel  instalacyjny.  Do
gniazda G1 podłącz telefon. Urządzenie zainstaluj i uruchom zgodnie z  załączoną instrukcją
producenta.

Rys. Projekt instalacji telefonicznej – jedno gniazdo.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozpoznać typy szafek abonenckich,
2)  rozpoznać gniazda telefoniczne,
3)  montować gniezdniki pod łączówki,
4)  wprowadzać przewód przez przepusty izolacyjne,
5)  montować listwy maskujące,
6)  montować rurki instalacyjne
7)  montować łączówki w puszce kablowej,
8)  mocować żyły przewodu instalacyjnego w łączówkach.
9)  mocować przewód instalacyjny w gniazdku telefonicznym,

10)  dobierać niezbędne narzędzia,
11)  sporządzać wykaz narzędzi i materiałów,
12)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
13)  dokonać sprawdzenia jakości wykonanych połączeń,
14)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
15)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
16)  uporządkować stanowisko pracy,
17)  dobierać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

szafka abonencka

200c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

szafka abonencka,

–

gniezdnik uniwersalny,

–

łączówka,

–

przewód instalacyjny,

–

listwy maskujące,

–

rurki instalacyjne,

–

uchwyty do rurek instalacyjnych,

–

wkręty w zależności od podłoża,

–

gniazdo telefoniczne,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy,

–

podstawka do wykonywania zapasów.

Ćwiczenie 2

W pomieszczeniach biurowych dla telefonu wykonaj instalację telefoniczną oraz

maskującą  zgodnie  z  planem  pomieszczenia  i  schematem  instalacji  –  w  zainstalowanej
wcześniej  szafce  abonenckiej  dołącz  do  łączówki  przewód  instalacyjny,  a  z  drugiej  strony
podłącz  do  gniazd  telefonicznych.  Do gniazda  G1  podłącz  telefon.  Do  gniazda    G2  podłącz
telefaks. Urządzenia zainstaluj i uruchom zgodnie  z załączoną instrukcją producenta.

Rys. Projekt instalacji telefonicznej – 2 gniazda.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozpoznać szafki abonenckie,
2)  rozpoznać gniazda telefoniczne,
3)  montować gniezdniki pod łączówki,
4)  wprowadzać przewód przez przepusty izolacyjne,
5)  montować listwy maskujące,
6)  montować rurki instalacyjne,
7)  montować łączówki w puszce kablowej,
8)  mocować żyły przewodu instalacyjnego w łączówkach,
9)  mocować przewód instalacyjny w gniazdku telefonicznym,

10) dobrać niezbędne narzędzia,
11) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów

szafka abonencka

200

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
13)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
14)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
15)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
16)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
17)  uporządkować stanowisko pracy,
18)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

–

szafka abonencka,

–

gniezdnik,

–

łączówka,

–

gniazda telefoniczne,

–

listwy maskujące,

–

rurki instalacyjne,

–

uchwyty do rurek instalacyjnych,

–

wkręty w zależności od podłoża,

–

przewód instalacyjny,

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy.

Rys. Łączówka typu Krone

szafka

abonencka

łączówka

YTKSY 1x2

do centralki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Pomiary powykonawcze złącz kablowych (zwarcia, przerwy)

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie na przerwy w żyłach kabla telekomunikacyjnego. Układ, w jakim

przeprowadzisz  badanie, czy żyły w kablu nie mają przerw, pokazane jest na rysunku 18. Na
jednym  końcu  kabla  wszystkie  żyły  połącz  sobą  i  z  powłoką  ołowianą,  a  na  drugim  końcu
włącz  po  kolei  żyły  do  próbnika  monterskiego,  telefonu  monterskiego  lub  generatora
sygnałowego. Brak dźwięku świadczyć będzie o przerwie żyły.

Rys. Projekt instalacji telefonicznej – 2 gniazda Badanie na przerwy.

1 – badany kabel, 2 – końce żył, 3 – dzwonek.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozpoznać kable telekomunikacyjne,
2)  zdjąć powłokę izolacyjną,
3)  wykonać opaski z tasiemek technologicznych,
4)  rozszyć kable stacyjne i magistralne,
5)  przygotować kable do badań,
6)  dobrać niezbędne narzędzia,
7)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
8)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
9)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,

10)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,
11)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
12)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
13)  uporządkować stanowisko pracy,
14) dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

stojak montażowy

–

kabel telekomunikacyjny

–

nóż monterski,

–

próbnik monterski,

–

telefon monterski,

–

generator sygnałowy,

–

instrukcje obsługi ww. przyrządów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wykonaj badanie na zwarcia między żyłami i powłoką kabla telekomunikacyjnego.

Układ w jakim przeprowadzisz badanie zwarcia między żyłami i powłoka  przedstawiono na
rysunku  19.  Wszystkie  żyły  rozłóż  wachlarzowato  i  zdejmij  izolację  na  końcach  żył  na
długości  ok.  20  mm,  połącz  je  metalicznie  ze  sobą,  z  powłoką  i  z  jednym  biegunem
generatora  sygnałowego.  Drugi  biegun  generatora  lub  telefonu  monterskiego  podłącz  do
kolejnych  żył  (po  uprzednim  wyłączeniu  jej  z  wiazki)  końcem  przewodu  dołączonym  do
drugiego  bieguna  generatora  sprawdź,  czy  nie  ma  zwarcia  między  poszczególnymi  żyłami,
lub między powłoką kabla. Przy zwarciu zadziała dzwonek.

Rys. 14. Badanie na zwarcia między żyłami i powłoką polwinitową.

1 – badany kabel, 2 – koniec żyły badanej, 3 – izolowane końce żył.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozpoznać kable telekomunikacyjne,
2) zdjąć powłokę izolacyjną,
3) wykonać opaski z tasiemek technologicznych,
4) rozszyć kable stacyjne i magistralne,
5) przygotować kable do badań,
6) dobrać niezbędne narzędzia,
7) sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
8) przygotować stanowisko do prac montażowych,
9) dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

stojak montażowy

–

kabel telekomunikacyjny

–

nóż monterski,

–

próbnik monterski,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

telefon monterski,

–

generator sygnałowy,

–

instrukcje obsługi ww. przyrządów.

Ćwiczenie 3

Wykonaj pomiar rezystancji izolacji kabla telekomunikacyjnego megaomomierzem

o  zakresie  pomiarowym  0  –  20000  Ω,  i  napięciu  250V  lub  500V.  Przed  przystąpieniem  do
pomiarów  ustaw  megaomomierz  w  pozycji  poziomej,  a  następnie  sprawdzić  działanie
megaomomierza  przy  zwartych  i  rozwartych  zaciskach.  Rezystancję  izolacji  żyły  w  kablu
zmierz  w stosunku do pozostałych żył połączonych ze sobą i z uziemioną metalową powłoką
kabla.    Przy  pomiarze  do  jednego  zacisku  podłącz  badaną  żyłę,  a  drugą  do  powłoki
polwinitowj  kabla.  Pomiar  przeprowadź    obracając  korbką  powoli,  a  następnie  stopniowo
zwiększając  prędkość  obrotów  do  120  –  150  obr/min.  Przy  takiej  prędkości  następuje
ustalenie  się  wskazówki  miernika,  co  umożliwia  odczytanie  zmierzonej  wartości  rezystancji
izolacji.  Zmierzoną  wartość  rezystancji  izolacji  odczytaj  po  ustaleniu  się  wychylenia
wskazówki miernika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

–

stojak montażowy,

–

kabel telekomunikacyjny,

–

nóż monterski,

–

megaomomierz.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.9. Montaż przewodów w łączówce szczelinowej

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaż żył kabla XTKMX 25 x 4 x 0,5 w łączówce szczelinowej stosując

w  tym  celu  przyrząd  montażowy.  W  tym  celu  powinieneś  zamontować  w  gniezdniku  pięć
łączówek  szczelinowych  dziesięcioparowych,  następnie  zdjąć  powłokę  z  kabla  na  długości
350  mm  i  rozszyć  go  na  pęczki  elementarne  i  wiązki  czwórkowe.  Przymocować  kabel  do
gniezdnika  opaskami  montażowymi.  Używając  przyrządu  montażowego  zamontuj  żyły
w łączówkach szczelinowych. Sposób użycia przyrządu oraz sposób montażu żył w łączówce
pokazany jest na rysunkach 21, 22. W duże oczko (A) pod spodem łączówki, włóż właściwy
pęczek żył. Następnie rozłóż go pod spodem  i wprowadź w odpowiedniej kolejności w  małe
oczka prowadnic (B) z czoła łączówki.

Rys. 17. Montaż żył kabla w łączówce szczelinowej [10].

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  rozszyć kabel na pęczki elementarne i wiązki czwórkowe,
2)  zamocować kabel w gniezdniku używając opasek montażowych,
3)  zamocować pierwszą łączówkę w gniezdniku,
4)  przeprowadzić pierwszą wiązkę czwórkową przez oczko (A),
5)  zamocować żyły w łączówce używając przyrządu montażowego,
6)  postępować w ten sam sposób z kolejnymi wiązkami czwórkowymi,
7)  te same czynności wykonać dla kolejnych łączówek,
8)  dobrać niezbędne narzędzia,
9)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,

10)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
11)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
12)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,

Oczko A

Prowadnice
B

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
14)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
15)  uporządkować stanowisko pracy,
16)  dobrać środki ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

nóż monterski,

–

przyrząd montażowy,

–

gniezdnik,

–

łączówki szczelinowe,

–

kabel XTKMX 25 x 4 x 0,5,

–

opaski montażowe,

–

dokumentacja przełącznicy.

Ćwiczenie 2

Wykonaj przyłączenie przewodów łączeniowych do łączówki szczelinowej. W tym celu

do  zamontowanych  w  gniezdniku  łączówek  z  przyłączonymi  żyłami  kabla  magistralnego
doprowadź  przewody  łączeniowe  (krosówkę).  Przewód  łączeniowy  jest  przewodem
jednoparowym,  gdzie  izolacja  żyły  „a”  jest  koloru  jasnego,  natomiast  izolacja  żyły  „b”  jest
koloru  ciemnego.  Przewody  łączeniowe  ułóż  w  kanale  łączówki  z  prawej  lub  lewej  strony.
Następnie wprowadź w wyjściowe szczeliny łączówki od strony wejściowej, po czym ustaw
popychacz  przyrządu  montażowego  obcinaczkami  w  kierunku  zbędnego  końca  przewodu
i dokonaj montażu. (patrz rysunek 21 i 22).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zgromadzić narzędzia i materiały: przyrząd montażowy, gniezdnik z łączówkami,
2) wprowadzić przewody łączeniowe do kanału łączówki, pięć par z prawej strony, pięć par

z lewej strony łączówki,

3)  zamocować przewody łączeniowe w łączówce,
4)  zdemontować przewody za pomocą przyrządu montażowego,
5)  dobrać niezbędne narzędzia,
6)  sporządzić wykaz narzędzi i materiałów,
7)  przygotować stanowisko do prac montażowych,
8)  dokonać oceny jakości wykonanych połączeń,
9)  analizować i interpretować wyniki pomiarów, wyciągać wnioski,

10)  oceniać jakość i estetykę wykonanej pracy,
11)  zademonstrować poprawność wykonanego ćwiczenia,
12)  uporządkować stanowisko pracy,
14) dobrać środki ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

przyrząd montażowy,

–

gniezdnik,

–

łączówki szczelinowe,

–

przewód łączeniowy (krosówka),

–

dokumentacja przełącznicy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test jednostopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie różnych
typów złącz”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 19, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 8, 9, 12, 16, 20, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. d, 4. c, 5. b, 6. d, 7. c, 8. c, 9. a, 10. c, 11. d,
12. a, 13. b, 14. a, 15. c, 16. c, 17. c, 18. c, 19. c, 20. b

Plan testu

Nr zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Oznaczyć kabel magistralny

Wyjaśnić oznaczenie literowe żył kabla
XTKMX

Określić kabel telekomunikacyjny

Określić złącze rozgałęźne

Wyznaczyć długość minimalną skrętki
w złączu przelotowym

Określić długość skrętki stosując
zaciski UY

Dobrać narzędzia do zacisków UY

Określić złącze równoległe

Zastosować złącze równoległe

Określić kabel telekomunikacyjny
magistralny

Wyjaśnić budowę ośrodka kabla
telekomunikacyjnego

Wyjaśnić zakończenie kabla na
przełącznicy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyjaśnić zakończenie kabla w szafce
kablowej

Wyjaśnić zastosowanie szafki kablowej

Wyjaśnić zastosowanie puszki
abonenckiej

Wyjaśnić zastosowanie instalacji
abonenckiej

Wyjaśnić sposoby wykrywania zwarcia
między żyłami kabla
telekomunikacyjnego

Wyjaśnić sposoby wykrywania przerw
w kablu telekomunikacyjnym

Wyjaśnić sposoby pomiaru zwarć do
powłoki

Wyjaśnić sposoby mocowania
łączówek kablowych

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi.
4.  Test składa się z 20 pytań.
5.  Za każde poprawnie rozwiązane zadanie uzyskasz 1 punkt.
6.  Dla każdego zadania podane są cztery możliwe odpowiedzi: A, B, C, D.
7.  Tylko jedna odpowiedź jest poprawna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Wybraną odpowiedz zakreśl kółkiem.
9. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz odpowiedź, którą uważasz za prawdziwą.

10. Przed wykonaniem każdego zadania przeczytaj bardzo uważnie polecenie.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Jak oznaczamy kabel telekomunikacyjny magistralny w izolacji polietylenowej:

a)  TKm,
b)  TKM,
c)  XTKMX,
d)  YTKSY.

2. Czy duża litera X na początku symbolu kabla telekomunikacyjnego oznacza:

a)  rodzaj materiału z którego wykonana jest powłoka kabla,
b)  rodzaj materiału z którego jest wykonana izolacja żył,
c)  rodzaj materiału z którego wykonane są żyły kabla,
d)  ilość żył w kablu.

3. Czy kabel telekomunikacyjny to:

a)  linka wielożyłowa,
b)  drut,
c)  przewód ekranowany,
d)  przewód o żyłach miedzianych.

4. Złącze rozgałęźne to:

a)  złącze gdzie żyły są łączone na skrętkę,
b)  złącze gdzie żyły łączone są zaciskami UY,
c)  gdzie żyły jednego kabla rozdzielane są np. na dwa kable,
d)  gdzie żyły jednego kabla są łączone z żyłami drugiego kabla.

5. Minimalna długość skrętki w złączu przelotowym wynosi:

a)  20 mm,
b)  15 mm,
c)  25 mm,
d)  45 mm.

6. Minimalna długość skrętki przy łączeniu żył zaciskami UY wynosi:

a)  20 mm,
b)  25 mm,
c)  35 mm,
d)  50 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Połączenie żył zaciskami UY wykonujemy przy użyciu;

a)  szczypcy uniwersalnych,
b)  szczypcy płaskich,
c)  zaciskarki,
d)  imadła ślusarskiego.

8. Złącze równoległe to:

a)  złącze przelotowe,
b)  żyły jednego kabla są połączone z żyłami drugiego kabla na wprost,
c)  żyły  jednego  kabla  są  połączone  z  żyłami  dwóch  kabli  o  tej  samej  pojemności  co

pierwszy kabel,

d) żyły jednego kabla są połączone z żyłami dwóch kabli o różnej pojemności co

pierwszy kabel.

9. Złącza równoległe stosujemy:

a)  w przypadku trudnych warunków terenowych,
b)  na przełącznicy telekomunikacyjnej,
c)  w szafkach kablowych,
d)  w puszkach kablowych.

10. Kabel telekomunikacyjny magistralny to:

a)  przewód o budowie pęczkowej,
b)  przewód o żyłach aluminiowych,
c)  przewód warstwowy,
d)  przewód zawierający wiązki trzyżyłowe.

11. Ośrodek kabla telekomunikacyjnego to:

a)  żyły aluminiowe,
b)  przewody,
c)  światłowód,
d)  żyły miedziane.

12. Zakończenie kabla telekomunikacyjnego na przełącznicy to:

a)  montaż kabla na głowicy kablowej,
b)  złącze przelotowe,
c)  złącze rozgałęźne,
d)  złącze równoległe.

13. Szafka kablowa to:

a)  zakończenie kabla magistralnego,
b)  zakończenie kabla instalacyjnego,
c)  zestaw głowic magistralnych i rozdzielczych,
d)  zestaw głowic rozdzielczych.

14. Szafka kablowa służy do:

a)  rozdziału sygnału telefonicznego,
b)  połączenia kabli magistralnych,
c)  połączenia kabli stacyjnych,
d)  połączenie kabli zakończeniowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Puszka abonencka to miejsce połączenia:

a)  kabli magistralnych,
b)  kabli stacyjnych,
c)  instalacji abonenckiej z siecią telekomunikacyjną,
d)  kabli zakończeniowych.

16. Instalacja abonencka to:

a)  połączenie gniazda abonenta z siecią magistralną,
b)  połączenie gniazda abonenta z przełącznicą telekomunikacyjną,
c)  połączenie gniazda abonenta z siecią rozdzielczą,
d)  połączenie między dwoma gniazdami w domu abonenta.

17. Pomiar na zwarcia między żyłami wykonujemy przy użyciu:

a)  oscyloskopu,
b)  multimetru,
c)  generatora sygnału,
d)  omomierzem.

18. Pomiar na przerwy w żyłach kablowych wykonujemy przy użyciu:

a)  oscyloskopu,
b)  multimetru,
c)  generatora sygnału,
d)  omomierzem.

19. Pomiar na zwarcia między żyłami a powłoką kabla wykonujemy przy użyciu:

a)  oscyloskopu,
b)  multimetru,
c)  generatora sygnału,
d)  omomierzem.

20. Konstrukcja w której mocowane są łączówki kablowe nazywa się:

a)  mocownikiem,
b)  gniezdnikiem,
c)  konstrukcją wsporczą
d)  łącznikiem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko........................................................

Wykonywanie różnego typu złącz

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test jednostopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie różnych
typów złącz”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadanie 4, 8, 9, 12, 16, jest z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. d, 4. c, 5. c, 6. d, 7. c, 8. c, 9. a, 10. a, 11. d,
12. a, 13. b, 14. a, 15. c, 16. c, 17. c, 18. c, 19. c, 20. b

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wyjaśniać oznaczenie literowe kabla
telekomunikacyjnego stacyjnego

Wyjaśniać oznaczenie Y na początku
symbolu kabla telekomunikacyjnego

3. Określać kabel telekomunikacyjny

4. Wyjaśniać co to jest złącze rozgałęźne

Określać minimalną długość skrętki w
złączu przelotowym

Określać minimalną długość skrętki
przy łączeniu żył zaciskami UY

Dobrać narzędzia do połączenie żył
zaciskami UY

8. Określać złącze równoległe

9. Stosować złącza równoległe

10.

Określać kabel telekomunikacyjny
magistralny

11. Wyjaśniać budowę ośrodka kabla

12.

Wyjaśniać zakończenie kabla
telekomunikacyjnego na przełącznicy

13.

Wyjaśniać zakończenie kabla w szafce
kablowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14.

Wyjaśniać zastosowanie szafki
kablowej

15.

Wyjaśniać zastosowanie puszki
abonenckiej

16.

Wyjaśniać zastosowanie instalacji
abonenckiej

17.

Wyjaśniać sposoby wykrywania
zwarcia między żyłami kabla
telekomunikacyjnego

18.

Wyjaśniać sposoby wykrywania
przerw w kablu telekomunikacyjnym

19.

Wyjaśniać sposoby pomiaru zwarć do
powłoki

20.

Wyjaśniać sposoby mocowania
łączówek kablowych

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz odpowiedź, którą uważasz za prawdziwą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10. Przed wykonaniem każdego zadania przeczytaj bardzo uważnie polecenie.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Czy duża litera Y na początku symbolu kabla telekomunikacyjnego oznacza:

a)  rodzaj materiału z którego wykonana jest powłoka kabla,
b)  rodzaj materiału z którego wykonane są żyły kabla,
c)  ilość żył w kablu.
d)  rodzaj materiału z którego jest wykonana izolacja żył,

2. Czy kabel telekomunikacyjny to:

a)  linka wielożyłowa,
b)  drut,
c)  przewód o żyłach miedzianych.
d)  przewód ekranowany.

3. Złącze rozgałęźne to:

a)  złącze gdzie żyły są łączone na skrętkę,
b)  gdzie żyły jednego kabla rozdzielane są np. na dwa kable,
c)  gdzie żyły jednego kabla są łączone z żyłami drugiego kabla.
d)  złącze gdzie żyły łączone są zaciskami UY,

4. Jak oznaczamy kabel telekomunikacyjny stacyjny:

a)  TKm,
b)  YTKMY,
c)  YTKSY,
d)  TKM.

5. Minimalna długość skrętki przy łączeniu żył zaciskami UY wynosi:

a)  20 mm,
b)  25 mm,
c)  35 mm,
d)  50 mm.

6. Połączenie żył zaciskami UY wykonujemy przy użyciu;

a)  szczypcy uniwersalnych,
b)  szczypcy płaskich,
c)  praski hydraulicznej,
d)  zaciskarki.

7. Minimalna długość skrętki w złączu przelotowym wynosi:

a)  20 mm,
b)  15 mm,
c)  25 mm,
d)  50 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Złącze równoległe to:

a) złącze przelotowe,
b) żyły jednego kabla są połączone z żyłami dwóch kabli o tej samej pojemności co

pierwszy kabel,

c) żyły jednego kabla są połączone z żyłami dwóch kabli o różnej pojemności co

pierwszy kabel,

d) żyły jednego kabla są połączone z żyłami drugiego kabla na wprost.

9. Złącza równoległe stosujemy:

a)  w przypadku trudnych warunków terenowych,
b)  na przełącznicy,
c)  w szafkach kablowych,
d)  w puszkach kablowych.

10. Ośrodek kabla telekomunikacyjnego to:

a)  żyły aluminiowe,
b)  przewody,
c)  żyły miedziane,
d)  światłowód.

11. Zakończenie kabla telekomunikacyjnego na przełącznicy to:

a)  montaż kabla na głowicy kablowej,
b)  złącze rozgałęźne,
c)  krosowanie,
d)  złącze przelotowe.

12. Szafka kablowa to:

a)  zakończenie kabla magistralnego,
b)  zakończenie kabla instalacyjnego,
c)  zestaw głowic magistralnych i rozdzielczych,
d)  zestaw głowic rozdzielczych.

13. Szafka kablowa służy do:

a)  rozdziału sygnału telefonicznego,
b)  połączenia kabli magistralnych,
c)  połączenia kabli stacyjnych,
d)  tłumienia sygnału telekomunikacyjnego.

14. Kabel telekomunikacyjny magistralny to:

a)  przewód wielodrutowy,
b)  przewód zawierający wiązki czterożyłowe,
c)  przewód czwórkowy,
d)  przewód zawierający wiązki trzyżyłowe.

15. Puszka abonencka to miejsce połączenia:

a)  kabli magistralnych,
b)  kabli stacyjnych,
c)  instalacji abonenckiej z siecią telekomunikacyjną,
d)  kabli zakończeniowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Pomiar na zwarcia między żyłami wykonujemy przy użyciu:

a)  multimetru,
b)  generatora sygnału,
c)  omomierzem.
d)  próbnika napięć,

17. Pomiar na przerwy w żyłach kablowych wykonujemy przy użyciu:

a)  próbnika napięć,
b)  multimetru,
c)  generatora sygnału,
d)  omomierzem.

18. Instalacja abonencka to:

19. Pomiar na zwarcia między żyłami a powłoką kabla wykonujemy przy użyciu:

a)  próbnika napięć,
b)  multimetru,
c)  generatora sygnału,
d)  omomierzem.

20. Konstrukcja w której mocowane są łączówki kablowe nazywa się:

a)  mocownikiem,
b)  gniezdnikiem,
c)  konstrukcją wsporczą,
d)  puszką kablową.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko........................................................

Wykonywanie różnego typu złącz

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem: