Monter_sieci_i_urz_telekom_725[02]_Z3_03

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiały nauczania

4.1. Przepisy BHP i P. Ppoż. obowiązujące przy montażu (budowie) sieci

telekomunikacyjnych.

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Zasady wykonywania remontów sieci telekomunikacyjnych

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Dokumentacja przed wykonawcza, po wykonawcza i kontrolna

obowiązująca przy remontach sieci telekomunikacyjnych miedzianych
i optycznych

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Pomiary: okresowe, kontrolne, przed i po awaryjne wykonywane przy

remontach linii telekomunikacyjnych

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

4.5. Wymiana uszkodzonego telekomunikacyjnego kabla miedzianego

w kanalizacji teletechnicznej

4.5.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania sprawdzające

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6. Pomiary po awaryjne (uruchomieniowe) na kablu, który uległ awarii

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania sprawdzające

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu terminologii z zakresu wykonywania

remontów sieci telekomunikacyjnych.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne – wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś mieć
opanowane, aby przystąpić do realizacji jednostki modułowej,

–

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie powinieneś ukształtować w czasie realizacji
tej jednostki modułowej,

–

materiał nauczania – wiadomości niezbędne do realizacji jednostki modułowej,

–

pytania sprawdzające wiedzę − sprawdzian, czy jesteś przygotowany do wykonania
ćwiczeń,

–

ćwiczenia – pomogą Ci w ukształtowaniu praktycznych umiejętności,

–

sprawdziany postępów − sprawdzian opanowanych umiejętności,

–

sprawdzian osiągnięć – sprawdzian wiadomości i umiejętności opanowanych podczas
realizacji jednostki modułowej,

–

wykaz literatury.

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub

instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Po zrealizowaniu materiału przystąp do wykonania sprawdzianu z zakresu tej jednostki
modułowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘNE

Przystępując do realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

znać własne prawa i obowiązki;

−

wyszukiwać informację;

−

znać podstawowe akty prawne;

−

posługiwać  się  bezpiecznie  podstawowym  narzędziami:  ręcznymi,  elektronarzędziami,
pomiarowymi  (miernik  uniwersalny,  megaomomierz  itp.),  przyrządami  i  testerami
specjalistycznymi  (psofometr,  miernik  poziomu,  lokalizator  uszkodzeń  w  kablach
miedzianych itp.);

−

umieć współdziałać w grupie z uwzględnieniem podziału stanowisk;

−

stosować podstawowe zasady etyki (koleżeństwo, prawdomówność, odpowiedzialność za
siebie i innych, odpowiedzialność za powierzone narzędzia i inne mienie, punktualność,
odpowiedzialność za skutki, uczciwość, rzetelność w pracy, dotrzymywanie słowa);

−

czytać schematy ideowe sieci telekomunikacyjnej;

−

interpretować symbole graficzne i oznaczenia cyfrowo literowe występujące na
schematach ideowych sieci telekomunikacyjnych,

−

rozpoznawać na schematach ideowych elementy sieci telekomunikacyjnych;

−

nazwać elementy sieci telekomunikacyjnych;

−

udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym;

−

odróżniać rodzaje sieci telekomunikacyjnych;

−

odróżniać materiały i technologie wykonania sieci telekomunikacyjnych;

−

stosować terminologię telekomunikacyjną;

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu: telekomunikacji, teletechniki,
energetyki, elektroniki, elektrotechniki;

−

stosować podstawowe prawa z zakresu elektrotechniki i elektroniki (np. Prawo Ohma, itp.).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą;

−

przestrzegać zasad bezpiecznej pracy;

−

stosować procedury udzielania pierwszej pomocy;

−

przestrzegać zasad ochrony środowiska naturalnego;

−

usuwać zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników;

−

stosować odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej;

−

lokalizować miejsca uszkodzeń w miedzianych kablach telekomunikacyjnych;

−

ocenić parametry łącza na podstawie wyników pomiarów;

−

dobrać przyrządy pomiarowe do badania stanu sieci kablowej;

−

dobrać narzędzia potrzebne do pracy;

−

dobrać elementy i podzespoły na podstawie danych katalogowych lub innych źródeł;

−

zabezpieczyć teren prac remontowych;

−

lokalizować odcinki sieci wymagające przeprowadzenia prac remontowych;

−

analizować i interpretować wyniki pomiarów oraz wyciągać wnioski praktyczne;

−

wskazać właściwe normy i przepisy dotyczące budowy sieci i montażu urządzeń
telekomunikacyjnych;

−

obsłużyć specjalistyczne urządzenia pomiarowe stosowane w telekomunikacji;

−

rozróżnić na podstawie wyglądu i oznaczeń kable stosowane w telekomunikacji;

−

interpretować podstawowe zjawiska z zakresu teletechniki;

−

sporządzać wykazy narzędzi i materiałów, elementów, podzespołów i przyrządów
pomiarowych;

−

zademonstrować poprawność wykonywania remontu;

−

uporządkować stanowisko pracy;

−

przestrzegać zasad bezpiecznej pracy podczas styczności z urządzeniami elektrycznymi
i kablami pod napięciem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁY NAUCZANIA

4.1. Przepisy BHP i P. Ppoż. obowiązujące przy remontach sieci

telekomunikacyjnych

4.1.1. Materiał nauczania

Wszystkie prace przy remontach sieci telekomunikacyjnych są wykonywane w oparciu

o dokumenty normatywne tzn.: Prawo Telekomunikacyjne (PT), Polskie Normy (PN), Normy
Branżowe  (BN),  Normy  Zakładowe  (NZ).  Dokumenty  te  regulują  wszystkie  przepisy
związane  z  wykonywaniem  prac  także  przepisy  BHP  i  Ppoż.  Oprócz  tych  dokumentów
praktycznie  każdy  zakład  pracy  posiada  dokładne  instrukcje  odnośnie  wykonywania
remontów  sieci  telekomunikacyjnych  związanych  z  nimi  przepisów  BHP  i  Ppoż.  Dokładny
spis dokumentów znajduje się na końcu tego poradnika w bibliografii.

Przy remontach sieci telekomunikacyjnych obowiązują przepisy BHP zawarte

w dokumentach normatywnych i ogólne przepisy BHP i Ppoż. budowlane.
Szczególnie trzeba przestrzegać następujących zasad:

−

należy pamiętać o szczególnym niebezpieczeństwie przy pracach w kanalizacji kablowej,
związanym z możliwością pojawienia się gazu (groźba wybuchu),

−

dużej koncentracji uwagi wymagają także prace na wysokości,

−

w przypadku prowadzenia prac w studniach kablowych o głębokości większej od 2 m
oraz na słupach linii kablowych należy stosować sprzęt zabezpieczający przed upadkiem,

−

należy pamiętać, iż niektóre prace wymagają wykonywania ich prze, co najmniej 2 osoby,
prace te należy wykonywać wyłącznie w zespołach składających się, co najmniej z 2 osób,

−

uwagi wymagają też prace prowadzone w bezpośrednim sąsiedztwie czynnych kabli i urządzeń
optotelekomunikacyjnych (ze względu na zagrożenie promieniowaniem laserowym),

−

przed przystąpieniem do prac remontowych na kablach telekomunikacyjnych należy
bezwzględnie upewnić się czy nie występują na nich napięcia niebezpieczne,

−

w  przypadku  remontów  kabli  w  studniach  kablowych,  w  których  trudno  wyeliminować
gaz  lub  zachodzi  podejrzenie  napłynięcia  powietrza  z  gazem  z  otworów  kanalizacji pod
wpływem  zassania podczas wietrzenia należy pamiętać, że  nie wolno wykonywać osłon
złączy  kablowych  termokurczliwych,  termokurczliwych  takich  sytuacjach  należy
stosować osłony złączy zamykane na zimno.

Przy remontach kanalizacji kablowej należy bezwzględnie przestrzegać poniższych zasad:

−

podczas  otwierania  studni  kablowych  (rys.1)  zabrania  się  wzruszania  ich  po  przez
młotkiem  stalowym,  oskardem  itp.,  w  związku  z  możliwością  powstania  iskry,  a  tym
samym spowodowania ewentualnego wybuchu gazów zgromadzonych w studni,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 1. Studnia kablowa.

−

kategorycznie  zabrania  się  podgrzewania  ogniem  (lampą  lutowniczą),przymarzniętych
w zimie  pokryw  studni  ze  względu  na  możliwość  spowodowania  wybuchu  gazów
w zgromadzonych  w  studni.  Dopuszcza  się  stosowanie  gorącej  wody  lub  strumienia
gorącego  powietrza  w  celu  topienia  zmarzliny.  Przy  czym  należy  pamiętać,  aby
urządzenie grzejne w wytwornicy gorącego powietrza powinno być oddalone od studni,

−

otwieranie studni z otwartym ogniem (np. zapalony papieros) jest bezwzględnie zabronione,

−

podczas otwierania pokrywę studni należy przesuwać ostrożnie, by od ewentualnego
uderzenia pokrywą o metal lub kamień nie nastąpiło iskrzenie,

−

zabrania się wchodzenia do studni bezpośrednio po zdjęciu włazu,

−

wejście do studni kablowej może się odbyć dopiero po 10 -15 minutach z równoczesnym
otwarciem sąsiednich studni oraz sprawdzeniem wykrywaczem gazu czy nie znajduje się
w niej gaz świetlny lub ziemny. Jeżeli po wywietrzeniu w krótkim czasie gaz pojawia się
ponownie  należy  studnię  wywietrzyć  ponownie,  a  przed  przystąpieniem  do  pracy
uszczelnić  otwory  kanalizacyjne.  Niezależnie  od  tego  o  obecności  gazu  ziemnego
w studni  lub  kanalizacji  kablowej  należy  bezzwłocznie  zawiadomić  właściwy  zakład
gazownictwa.  W  czasie  prac  w  studniach  zagrożonych  gazem  nie  wolno  stosować
otwartego  ognia,  a  prace  powinny  być  wykonywane  przez  2  osoby  (1  w  studni,  2  nad
studnią) w celu udzielenia ewentualnej pomocy,

−

studnie zaraz po zdjęciu pokrywy należy zabezpieczyć ogrodzeniami (zastawami) rys.2a,
a wmiejscu dużego ruchu kołowego (jezdnia) należy ustawić tablice ostrzegawcze rys.2b,
w nocy oświetlić lampkami sygnalizacyjnymi rys. 2c

Rys. 2a. Zastawy plastikowe.

Rys. 2b. Znak ostrzegawczy.

Rys. 2c. Lampy ostrzegawcze.

−

podczas pracy w studniach kablowych należy używać oświetlenia elektrycznego napięciu
roboczym 24V,

−

dopuszczone jest stosowanie oświetlenia elektrycznego napięciu roboczym 230V
w drugiej klasie izolacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przy remontach kablowych linii symetrycznych kanałowych oraz doziemnych (układanych

bezpośrednio w ziemi) w sposób bezwzględny należy przestrzegać poniższych zasad:

1. Praca przy bębnach kablowych:

−

przed przystąpieniem do rozwijania kabla z bębna należy go podnieść na specjalnych
kozłach (podnośnikach) rys.3 na wysokość umożliwiającą swobodne obracanie bębna,

Rys. 3. Pneumatyczny podnośnik bębna z kablem.

−

kozły (podnośniki)należy ustawiać na terenie równym i twardej nawierzchni, w sposób
uniemożliwiający poruszanie podczas obracania bębna,

−

przed przystąpieniem do rozwijania kabla należy bezwarunkowo usunąć z powierzchni
bębna wszystkie gwoździe, by nie były powodem okaleczenia,

−

w czasie odwijania kabla należy zwrócić szczególną uwagę na końcówkę kabla, należy
nie dopuścić do jej odczepienia (odczepiona może podczas odwijania uderzyć któregoś
z pracowników),

−

stosując ręczne odwijanie lub zaciąganie kabla do kanalizacji należy zwrócić uwagę na
takie rozstawienie pracowników, aby ciężar przypadający na 1 pracownika nie
przekraczał 30 kG,

−

stosując donoszenie kabla ręczne przez pracowników należy zwrócić uwagę, aby wszyscy,

−

pracownicy znajdowali się po jednej stronie donoszonego kabla. Zasadę tę stosuje się
także przy układaniu kabli doziemnych.

2. Prace przy posługiwaniu się lampą gazową:

−

nie wolno stosować i używać butli gazowych rys. 4a, 4b, 4c które są nieszczelne

Rys. 4a. Butla z gazem.

Rys. 4b. Butla z gazem.

Rys. 4c. Butla z gazem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

kategorycznie zabrania się sprawdzania szczelności połączeń otwartym płomieniem,

−

palniki, lutlampy, węże, zawory bezpieczeństwa i reduktory rys. 5a, 5b, 5c, 6, należy
chronić przed uderzeniami i zanieczyszczeniami,

Rys. 5a. Lutlampa gazowa.

Rys. 5b. Wąż.

Rys. 5c. Reduktor.

Rys. 6. Mini Lutlampa gazowa.

−

wąż do butli powinien być na tyle długi (min. 5m), aby umożliwiał ustawienie butli na
zewnątrz studni podczas pracy palnikiem gazowym,

−

należy bezwzględnie przed przystąpieniem do pracy z palnikiem sprawdzić czy nie
występuje ulatnianie się gazu na obydwu końcach węża łączącego butlę z palnikiem,

−

butle z gazem należy chronić przed nadmiernym nagrzewaniem się lub oziębianiem,

−

podczas dłuższych przerw w eksploatacji palnika zawór butli musi być zamknięty.

Przy remontach telekomunikacyjnych linii napowietrznych należy w szczególności

przestrzegać następujących zasad:

−

zabrania się wchodzenia na słupy oznaczone pasem czerwonym bez zastosowania
urządzeń zabezpieczających przed upadkiem ze słupa i bez porozumienia się
z kierownikiem grupy remontowej,

−

nie wolno wchodzić na słupy niemające stopni i pomostów bez użycia słupołazów bez
zabezpieczenia się szelkami bezpieczeństwa rys.7a,7b, 7c,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 7a. Słupołazy.

Rys. 7b. Słupołazy.

Rys. 7c. Szelki bezpieczeństwa.

−

zabrania się podejmowani jakichkolwiek prac na słupach bez uprzedniego sprawdzenia
należytego umocowania istniejącego osprzętu (osprzęt nośny, linki, poprzeczniki,
skrzynki kablowe, pomosty itp.),

−

nie wolno pracować na słupach bez szelek bezpieczeństwa rys. 17, lub pasów
asekuracyjnych rys.8a, 8b,

Rys. 8a. Pas asekuracyjny.

Rys. 8b. Pas asekuracyjny.

−

przy pracach na wysokościach należy używać tylko odpowiednich drabin i rusztowań
z poręczami (kategorycznie zabrania się ustawiania „piramid” ze skrzynek, krzeseł czy
stołów),

−

nie dopuszcza się przedłużania drabin przez ich wiązanie lub stawianie na skrzyniach lub
innych sprzętach,

−

zabrania się wchodzenia na uszkodzone lub doraźnie naprawione drabiny,

−

„ruchome” drabiny podczas pracy na wysokościach powinny być ustawione na podłożu
równym i twardym oraz należycie zabezpieczone przed możliwością obsunięcia
lub przewrócenia,

−

przy pracy na słupach z drabiny pracownik powinien zabezpieczyć się szelkami
bezpieczeństwa rys.7c,

−

podczas pracy na przęsłach pomiędzy słupami drabiny powinny być wyposażone
w górnej części w specjalne zaczepy do linki nośnej kabla nadziemnego
(napowietrznego),

−

podczas prac na wysokościach zabrania się przebywania innym pracownikom
lub osobom trzecim pod stanowiskami pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

wszystkie niezbędne narzędzia podczas pracy na wysokości należy przechowywać
w torbie narzędziowej, umocowanej w taki sposób, aby nie tamowała swobody ruchów
lub w specjalnych „nosidełkach” przy pasie,

−

kategorycznie zabrania się zrzucania z góry (bez wyraźnej potrzeby) narzędzi, sprzętu,
osprzętu i innych przedmiotów lub podrzucania z ziemi do pracownika na górze,

−

w przypadku koniecznej potrzeby zrzucenia przedmiotu z góry należy uprzednio o tym
ostrzegać, a zbędne przedmioty rzucać pionowo z góry,

−

podczas wykonywania prac w pobliżu linii energetycznych lub na tych liniach należy
przestrzegać postanowień Rozporządzenia MIPS dnia 28-05-1996r p13.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Wymień jakie środki ochrony osobistej zastosujesz podczas pracy na wysokości?
2. Czy podczas pracy na słupach kablowych można zamiast szelek bezpieczeństwa używać

słupołazów i pasa biodrowego?

3.  Jakie środki ostrożności zastosujesz podczas pracy z palnikiem gazowym?
4.  Jakie środki ostrożności zastosujesz podczas pracy z lutlampą gazową?
5.  W  jaki  sposób  zabezpieczysz  miejsce  pracy  w  studni  kablowej  przed  wpływami

czynników atmosferycznych?

6. W jaki sposób oznakujesz miejsce wykonywania pracy w studniach kablowych lub przy

wykonywaniu wykopu pod kabel ziemny?

7. Co należy zrobić przed przystąpieniem do pracy w studni kablowej?
8. W jaki sposób zabezpieczysz miejsce wykonywania prac w studni kablowej usytuowanej

w pasie jezdni na okres nocy?

9. Jakie urządzenie zastosujesz do podnoszenia bębna z kablem telekomunikacyjnym?
10. Podaj właściwy sposób otworzenia pokrywy (włazu) studni kablowej w okresie

zimowym przy wykryci, że jest ona przymarznięta?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaż naboju gazowego i uruchomienia lutlampy gazowej zgodnie

z dołączoną do niej instrukcją użytkowania i obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać to ćwiczenie poprawnie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją użytkowania i montażu lutlampy gazowej i naboju gazowego do

niej przeznaczonego,

2) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa użytkowania lutlampy gazowej oraz nabojów

gazowych,

3) napisać spis materiałów i narzędzi potrzebnych do wykonania tego ćwiczenia oraz plan

pracy (kolejność wykonywanych czynności),

4)  wykonać montaż naboju w lutlampie gazowej.,
5)  przeprowadzić rozruch lut lampy i wyregulować jej płomień,
6)  napisać sprawozdanie z ćwiczenia,
7)  wykonać prezentację słowną ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

lutlampa gazowa,

−

naboje gazowe,

−

instrukcja użytkowania i montażu lutlampy gazowej,

−

instrukcja zasad BHP przy pracy z lutlampą gazową,

−

karty katalogowe nabojów gazowych.

Ćwiczenie 2

Wykonaj zabezpieczenie i oznakowanie miejsca pracy na drabinie przystawnej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać to ćwiczenie poprawnie powinieneś:

1) zaplanować wszystkie niezbędne do wykonania ćwiczenia materiały i narzędzi oraz

osprzęt (wykonać w formie pisemnej spisy),

2)  wykonać plan działania (pracy) czyli wypisać kolejność wykonywanych czynności,
3)  zabezpieczyć miejsce wykonywanych prac na drabinie przystawnej,
4)  oznakować miejsce wykonywanych prac na drabinie przystawnej,
5)  napisać sprawozdanie z ćwiczenia,
6)  wykonać prezentację słowną ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

drabina przystawna,

−

paliki stalowe lub stojaki stalowe lub stojaki pod zapory,

−

taśma ostrzegawcza lub zapory plastikowe (drewniane), lub lina konopna i kolorowe
wstążki,

−

znaki i tablice ostrzegawcze.

Ćwiczenie 3

Wykonaj montaż i uruchomienie palnika gazowego zasilanego butli gazowej

i połączonego z nią przy pomocy węża i reduktora. Czynności te wykonaj zgodnie
z załączonymi instrukcjami obsługi i użytkowania butli, reduktora i panika gazowego oraz
z zachowaniem obowiązujących przepisów BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać to ćwiczenie poprawnie powinieneś:

1)  zapoznać się z instrukcją użytkowania i montażu palnika gazowego,
2)  zapoznać się z instrukcją użytkowania i montażu reduktora,
3)  zapoznać się z instrukcją użytkowania butli gazowej,
4)  zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa użytkowania w/w narzędzi i osprzętu,
5)  wykonać połączenie palnika zbrylą z użyciem reduktora,
6)  sprawdzić szczelność wszystkich połączeń,
7)  przeprowadzić rozruch palnika i wyregulować płomień,
8)  napisać sprawozdanie z ćwiczenia,
9)  wykonać prezentację słowną ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

palnik gazowy,

−

butla z gazem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

reduktor,

−

wąż,

−

instrukcja użytkowania i montażu panika i reduktora,

−

instrukcja bezpieczeństwa użytkowania palnika i reduktora,

−

karty katalogowe węży i butli z gazem.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zastosować przepisy BHP i P.poż. podczas przygotowania miejsca

pracy w studni kablowej bez względu na porę roku?

2) dobrać środki zabezpieczające podczas wykonywania prac na

wysokościach?

3) dobrać środki zabezpieczające podczas wykonywania prac na słupach

telekomunikacyjnych?

4) zastosować środki zabezpieczające podczas wykonywania prac na

wysokościach?

5) zastosować środki bezpieczeństwa podczas pracy na słupach

telekomunikacyjnych?

6) zastosować obowiązujące przepisy BHP podczas pracy z bębnami

kablowymi?

7) zastosować obowiązujące przepisy BHP podczas pracy z palnikami i

lutlampami gazowymi?

8) zabezpieczyć miejsce prowadzonych prac remontowych (bez względu

na rodzaj i charakter prowadzonych prac)?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Zasady wykonywania remontów sieci telekomunikacyjnych

4.2.1. Materiał nauczania

Zasady remontów kanalizacji kablowej.
Wymagania techniczne.

Remonty kanalizacji kablowej powinny doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami

zawartymi (stawianymi) w NP. i NZ poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw – firm)
telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów kanalizacji kablowej.

Komory kablowe:

−

wykonanie sprawdzenia i ewentualnych remontów uziemień konstrukcji wsporczych,

−

doprowadzenie do właściwego stanu stalowych konstrukcji wsporczych (np. poprawienie
pokrycia malarskiego),

−

sprawdzenie i ewentualne poprawienie umocowania konstrukcji wsporczych drabinek
kablowych istniejących na doprowadzeniach kabli z komory kablowej do przełączalni głównej,

−

wykonanie  (lub  poprawienie)  uszczelnienia  otworów  kanalizacji  kablowej  przy  wejściu
do  komory  kablowej  i  w  studniach  stacyjnych  zapewniające,  aby  nie  było  możliwości
przedostania  się  wody  lub  gazu  zarówno  z  zewnątrz  do  komory,  jak  i  od  komory
kablowej do pomieszczenia przełącznicy głównej.

Studnie kablowe:

−

sprawdzenie oraz ewentualne doprowadzenie do właściwego stanu umocowania konstrukcji
wsporczych, naprawa uszkodzonych ścian, włazów, ram i pokryw studni kablowych,

−

uzupełnienie (poprawienie) pokrycia malarskiego na konstrukcjach wsporczych
i żeliwnych doprowadzenie ich do właściwego stanu,

−

wykonanie (lub poprawienie) uszczelnienia otworów kanalizacji kablowej w studniach od
strony komory kablowej oraz wyprowadzeń kabli ze studni przed budynkami do
budynków, zabezpieczające przed przenikaniem gazu do komory kablowej lub budynku.

Ciągi kanalizacji kablowej.
Poprawienie przelotowości otworów kanalizacji kablowej z bloków betonowych:

−

wykonać sprawdzenie jednego z otworów kanalizacji za pomocą sprawdzianu do
kanalizacji kablowej i prętów kanalizacyjnych (z włókna szklanego),

Rys. 9. Stojaki z krążkami włókna szklanego.

−

w przypadku stwierdzenia zamulenia otworu należy sprawdzić pozostałe wolne otwory
i oczyścić je,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 10. Szczotka do czyszczenia otworów kanalizacji kablowej.

−

w przypadku stwierdzenia całkowitego lub częściowego braku przepustowości, którego
nie można usunąć, należy stwierdzić, że ciąg kanalizacji jest uszkodzony; w tej sytuacji
ustalamy miejsce uszkodzenia i przystępujemy do naprawy kanalizacji.

Poprawienie przepustowości otworów kanalizacji kablowej wykonanych z tworzyw sztucznych:

−

z powodu zastosowanej technologii (szczelność połączeń rurowych), otwory kanalizacji
powinny być niezamulone i suche,

−

w momencie, gdy stwierdzono zanieczyszczenie otworów, wynika wniosek o możliwości
uszkodzenia rury lub powstania nieszczelności w miejscu połączenia rur; w takim
przypadku należy zlokalizować miejsce uszkodzenia rury (lub powstania nieszczelności)
i przystąpić do jej naprawy.

Rys. 11a. Przyczyna uszkodzenia rury.

Rys. 11b. uszkodzona rura kanalizacyjna.

Rys. 12. Wycięcie uszkodzonego fragmentu rury kanalizacji kablowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 13. Wycięty uszkodzony odcinek i przygotowany zestaw naprawczy.

Rys. 14. Montaż zestawu naprawczego na uszkodzonej rurze kanalizacji kablowej.

Uwagi dodatkowe.

−

Skrzyżowania kanalizacji kablowej z innymi urządzeniami uzbrojenia terenu powinny
być wykonane zgodnie z ustaleniami projekcie budowlanym.

−

Podczas wykonywania wykopów napotkane w nich rurociągi mufy i kable należy tylko
podwiesić.

−

Podwieszanie kabli i muf wykonywać ściśle według wskazań użytkownika i pod jego
nadzorem, a na kablach elektroenergetycznych dodatkowo zawiesić tablicę ostrzegającą
przed porażeniem.

−

przypadku

napotkania

podczas

prac

ziemnych

nieprzewidzianych

kabli

telekomunikacyjnych,  elektroenergetycznych  lub  rurociągów  należy  natychmiast
przerwać  roboty  w  tym  miejscu  i  zaprojektować  zabezpieczenie  urządzeń  w  miejscu
skrzyżowania  (sporządzenie  takie  projektu  jest  obowiązkiem  projektanta  sprawującego
nadzór autorski nad budową).

−

W przypadku stwierdzenia gazu w wykopie należy natychmiast przerwać prace, opuścić,
zabezpieczyć teren barierami i znakami ostrzegawczymi i zgłosić ten fakt służbom
eksploatacyjnym gazownictwa. Przerwane prace można podjąć dopiero po usunięciu
przyczyn awarii i stwierdzeniu, że gazu w wykopie już nie ma.

−

W  przypadku  napotkania  nie  zinwentaryzowanej  struktury  podziemnej  w  obrębie
prowadzonych  prac  ziemnych  należy  w  pierwszej  kolejności  wyjaśnić  legalność  jej
założenia.  W  przypadku  stwierdzenia  nieprawidłowości  należy  wyegzekwować  ich
usunięcie  lub  zabezpieczenie  urządzeń  przez  użytkownika.  Brak  reakcji  może
powodować jeszcze bardziej masowe niszczenie infrastruktury podziemnej operatora.

−

Skutecznym sposobem zapobiegania stratom w infrastrukturze podziemnej operatora
w przypadku prac ziemnych prowadzonych przez inne podmioty gospodarcze jest

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wysyłanie

pracowników

(grupy

osobowe)

dokumentujących

uszkodzenia

spowodowane przez firmy wykonawcze w celu dochodzenia roszczeń. Należy pamiętać,
że skuteczna profilaktyka jest o wiele tańsza niż remonty.

Zasady techniczne remontów: przełącznic głównych, zespołów łączówkowych, głowic
kablowych, oraz obudów kablowych

Wymagania techniczne.

Remonty przełącznic głównych, zespołów łączówkowych, głowic kablowych, oraz

obudów kablowych doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi)
w  NP  i  NZ  poszczególnych  operatorów  (przedsiębiorstw  –  firm)  telekomunikacyjnych.
W robotach  remontowych  sprzętu  wymienionego  wyżej  należy  stosować  materiały
specjalistyczne spełniające wymagania zawarte w powyższych dokumentach.
Ramowy  zakres  remontów  przełącznic  głównych,  zespołów  łączówkowych,  głowic
kablowych, oraz obudów kablowych.

Głowice kablowe:

−

Oczyszczenie łączówek i połączeń przewodów (w przypadku głowic łączówkami
śrubowymi).

−

Wymiana uszkodzonych łączówek na nowe (dotyczy wszystkich typów łączówek na
remontowanych głowicach).

−

Wymiana głowic (śrubowych lub starego typu) na zespoły łączówkowe w całej
obudowie, z ochronnikami w określonym zakresie.

Rys. 15 Głowica kablowa 100-u parowa.

Zespoły łączówkowe.

−

Oczyszczenie łączówek.

−

Wymiana łączówek na łączówki tego samego typu lub na inne spełniające analogiczne
funkcje.

−

Wymiana zespołów łączówkowych lub zainstalowanie ochronników.

Rys. 16. Zespół łączówek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Obudowy zakończeń kablowych.

−

Wyczyszczenie obudowy i ewentualne poprawienie pokrycia malarskiego.

−

W razie potrzeby poprawienie mocowania obudowy.

−

Wymienienie na nowe zużytych lub uszkodzonych części obudowy (zamka, drzwi,
zawiasów itp.).

−

Poprawienie zamocowania kabli i uszczelnienie przepustów (wymiana dławików kablowych).

−

Wymiana lub oczyszczenie przewodów i zacisków uziemiających.

−

Zainstalowanie uziemień.

−

Odnowienie i właściwe oznaczenie dokumentów.

Rys. 17. Skrzynka podtynkowa bez łączówek.

Zasady techniczne remontów telekomunikacyjnych linii kablowych symetrycznych
kanałowych.

Wymagania techniczne.

Remonty telekomunikacyjnych linii kablowych symetrycznych kanałowych powinny

doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP i NZ
poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw – firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów linii kanałowej.

1. Kable i złącza.

Rys. 18a. Zestaw montażowy mufy kablowej termokurczliwej.

Rys. 18b. Mufy rozbieralne.

−

Wymiana kabla we wskazanych odcinkach.

−

Poprawienie ułożenia i mocowania kabli i złączy.

−

Przemontowanie złączy (tylko w obudowach rozbieralnych) lub ponowne ich wykonanie.

−

W razie potrzeby (np. uszkodzenie wcześniej założonej osłony przy braku uszkodzenia
samego złącza) nałożenie na złącza dodatkowych osłon termokurczliwych.

−

Odnowienie oznaczeń dokumentów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kontrola ciśnieniowa.

−

Lokalizacja i usunięcie nieszczelności linii.

−

Czyszczenie lub wymiana zużytych elementów urządzeń kontroli ciśnieniowej.

−

Odnowienie oznaczeń i dokumentacji.

2. Uwagi dodatkowe.

−

Podczas  remontów  linii  kablowych  często  zachodzi  konieczność  łączenia  kabli  TKM
z kablami  wzdłużnie  uszczelnionymi  XzTKMXw.  Łączenie  kabli  TKM  „na  skrętkę”
z kablami  żelowanymi  jest  problematyczne  (ze  względu  na  wprowadzaną  przez  skrętkę
dodatkową  pojemność  niekorzystnie  wpływającą  na  jakość  transmisji  sygnałów
cyfrowych). Stosowanie złączek typu Schotch Lock firmy 3M czy łączników żelowanych
do  kabli  o  izolacji  papierowej  jest  również  niewskazane.  W  przypadku  łączenia  kabli
TKM (izolacja papierowa) z kablami XzTKMXw (żelowane) dobrym rozwiązaniem  jest
zastosowanie łączników firmy AMP typu Picabond, które pozwalają na leprze trzymanie
izolacji  papierowej  kabli  TKM.  Zaleca  się  dodatkowo  spryskać  powierzchnię  łącznika
lakierem (np. W1601), w celu wzmocnienia izolacji i usztywnienia złącza.

−

Podczas  wymiany  kabla  TKM  należy  każdorazowo  dokonywać  dokładnych  inspekcji
wzrokowych  (oględzin)  kabla,  gdyż  korozja  elektrolityczna  powłoki  ołowianej,
szczególnie  w  pobliżu  torowisk  trakcji  elektrycznej,  może  powodować  awarie
w niedługim okresie czasu po remoncie. W takich wypadkach należy rozważyć wymianę
kabla TKM na odcinku dłuższym niż to wynika z pomiarów elektrycznych.

−

Należy  zwrócić  uwagę,  iż  nakładanie  dodatkowych  osłon  termokurczliwych  jest
ekonomicznie  uzasadnione  tylko  w  przypadku  kabli  o  bardzo  dobrych  parametrach.
Można  je  stosować  w  przypadku  np.  kabli  pod  kontrolą  ciśnieniową,  gdy  mamy  do
czynienia  ze  złączami  kitowanymi  a  parametry  kabla  są  dobre  i  ciągłość  ekranu
zachowana  (są  to  działania  typowo  profilaktyczne).Uzasadnione  ekonomicznie  jest
stosowanie w takich przypadkach termokurczliwych arkuszy naprawczych.

−

Gdy temperatura otoczenia wynosi poniżej -50

C bębny z kablem przed rozwinięciem

należy przechowywać przez 24 h w pomieszczeniach o temperaturze dodatniej, a przed
rozpoczęciem rozwijania należy usunąć z bębna wszystkie gwoździe, aby nie
spowodować podczas rozwijania uszkodzenia powłoki kabla.

Zasady techniczne remontów linii kablowych miejscowych, symetrycznych, ziemnych.

Wymagania techniczne.

Remonty telekomunikacyjnych linii kablowych miejscowych, symetrycznych, ziemnych

powinny doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP
i NZ poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw – firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów linii ziemnej.

1. Kable i złącza.

−

Poprawienie przykrycia kabla i uporządkowanie nawierzchni.

−

Wymiana kabla na wskazanych odcinkach.

−

Przemontowanie złączy (tylko w obudowach rozbieralnych) lub ponowne ich wykonanie.

−

W razie potrzeby (np. uszkodzenie wcześniej założonej osłony przy braku uszkodzenia
samego złącza) nałożenie na złącza dodatkowych osłon termokurczliwych.

−

Oględziny stanu umocowani brzegu w miejscu i w pobliżu miejsca zejścia kabla do wody
oraz linii przejścia. W przypadku wykrycia naruszenia nawierzchni należy ją przywrócić

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

stanu

pierwotnego

przez

wykonanie

niezbędnych

prac

naprawczych,

zabezpieczających i porządkowych.

−

Sprawdzenie stanu tablic ostrzegawczych oraz ich widoczności z toru wodnego oraz
usunięcie ewentualnych usterek.

−

Odnowienie oznaczeń dokumentów.

2. Kontrola ciśnieniowa.

−

Lokalizacja i usunięcie nieszczelności linii.

−

Czyszczenie lub wymiana zużytych elementów urządzeń kontroli ciśnieniowej.

−

Odnowienie oznaczeń i dokumentacji.

Zasady remontów linii kablowych napowietrznych miejscowych i międzymiastowych.

Wymagania techniczne.

Remonty telekomunikacyjnych linii kablowych napowietrznych powinny doprowadzić

do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP i NZ poszczególnych
operatorów (przedsiębiorstw – firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów linii kablowych napowietrznych.

1. Podbudowa.

−

Wymiana lub naprawa elementów podporowych linii.

−

Wyprostowanie pochylonych słupów.

−

Mechaniczne wzmocnienie słupów po przez szczudłowanie, przystawkowanie, naprawę
podpór, odciągów i ochraniaczy.

−

Zmienienie konstrukcji słupów wymagających wzmocnienia z powodu na konieczność
zwiększenia wytrzymałości linii przy istniejącym obciążeniu.

−

Naprawa umocnień konstrukcyjnych słupów złożonych.

−

Wymiana zniszczonych słupów, odciągów, podpór i ochraniaczy.

Rys. 19a. Odciąg słupowy.

Rys. 19b. Obłąk śrubowy.

−

Sprawdzenie wymiana lub naprawa przewodów odgromowych i uziemień, które nie
odpowiadają wymogom norm.

−

Dokręcenie i wymiana nakrętek lub obłąków śrub mocujących słup w szczudle.

−

Sprawdzenie i naprawa pomostów.

−

Zabezpieczenie słupów przed gniciem po przez częściowe odkopanie, usunięcie zgnilizny
i posmarowanie środkiem grzybobójczym.

−

Naprawa mocowania lub wymiana uszkodzonych stopni na słupach badaniowych.

−

Założenie daszków metalowych na wierzchołkach słupów drewnianych w celu
zapobieżenia wnikania wilgoci w głąb słupa.

−

Kopczykowanie słupów.

−

Odnowienie numeracji słupów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Zawieszenie kabla.

−

Wymiana elementów mocujących osprzęt. Zaleca się stosowanie osprzętu ze stali
nierdzewnej, np. taśmy ze sprzączkami lub cynkowanej na gorąco (np. podstawy pod
poprzeczniki, wsporniki uniwersalne itp.).

−

Do mocowania elementów do słupa drewnianego należy stosować nierdzewną taśmę
stalową ze sprzączkami, gwarantująca pewne zawieszenie odciągowe np. zakończone
oczkiem.

−

Wymianę  kabla  lub  jego  odcinków  należy  przeprowadzać  według  zasad  instalowania
nowego kabla, ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
a)  zastosowanie odpowiednich uchwytów dla danego rodzaju kabla,
b)  przestrzeganie właściwego naciągu kabla,
c)  kable należy zawieszać z zachowaniem prawidłowego jego skrętu.

−

Podczas  wymiany  kabla  lub  jego  odcinków  należy  stosować  zasadę  podwójnego
kotwienia  na  słupie  z  zachowaniem  kilkunastocentymetrowego  zapasu  (DA  –  dual
anchoring):
a)  na każdym słupie naciągowym, zakręcie, słupie złączowym i odgałęźnym,
b)  na  wszystkich  słupach  na  odcinku  linii  szczególnie  narażonym  na  oddziaływanie

wiatru,

c)  na każdym słupie przelotowym dla kabli o pojemności n ≥ 40 par,
d)  na co 5 – tym słupie dla kabli o pojemności 5 < n < 40 par,
e)  na nieuwzględnionych powyżej słupach zaleca się stosowanie uchwytów taśmowych

lub płytkowych.

−

Wymiana przewodów odgromowych i uziemień, których wartości elektryczne nie
odpowiadają normom, powinna się odbywać z zachowaniem następujących zasad:
a) do uziemień należy stosować specjalne złącza (bez zdejmowania izolacji linki

nośnej),

b) Przy łączeniu elementów uziemiających wykonanych z różnych metali należy

stosować odpowiednie złącza,

c) zwrócić szczególną uwagę na właściwe umocowanie linki uziemiającej do słupa.

−

Należycie zabezpieczyć przed uszkodzeniami (udarami) mechanicznymi odcinki
sprowadzenia kabla po słupie np. rurą lub korytkiem stalowym.

Rys. 20. Sprowadzenie kabla po słupie rurą stalową.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zasady remontów sieci (linii) przyłączeniowych.

Wymagania techniczne.

Remonty telekomunikacyjnych sieci (linii) przyłączeniowych powinny doprowadzić do

stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP i NZ poszczególnych
operatorów (przedsiębiorstw – firm) telekomunikacyjnych.

Ramowy zakres remontów sieci (linii) przyłączeniowych.
Remonty linii (sieci) przyłączeniowych w zasadzie wykonuje się podczas rozbudowy

sieci lub doraźnie w przypadku awarii lub uszkodzenia.

Podczas wykonywania remontów linii (sieci) przyłączeniowych należy zwrócić uwagę

szczególnie na to aby wykonać niezbędny zakres prac w budynkach w tym:

−

stan uziemień (ewentualne naprawy lub wymiana częściowa bądź całkowita),

−

stan ochronników,

−

stan łączówek,

−

stan obudów zakończeń kablowych,

−

stan

zabezpieczeń

przed

dostępem

osób

nieuprawnionych,

nieuprawnionych

szczególności na klatkach schodowych w piwnicach.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości należy wykonać w zależności od potrzeb:
naprawę, wyminę, ewentualnie uzupełnienie braków.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów studni

kablowych.

2. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów głowic

kablowych.

3. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów podbudowy

linii kablowych napowietrznych.

4. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów komór

kablowych.

5. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów obudów

zakończeń kablowych.

6. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów zawieszenia

kabla na liniach kablowych napowietrznych.

7. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów zespołów

łączówek?

8. Kiedy zachodzi konieczność przemontowania złączy kablowych i jakich materiałów

użyjesz do ponownego wykonania osłony tych złączy?

9. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów ciągów

kanalizacji kablowej?

10. Na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas wykonywania remontów sieci

przyłączeniowych?

11. Kiedy wykonuje się najczęściej remonty sieci przyłączeniowych?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj w formie pisemnej wszystkie czynności niezbędne do wykonania remontu

planowego zakończenia kablowego składającego się z zespołu łączówek nierozłącznych firmy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KRONE oraz obudowy podtynkowej tego zespołu z zamknięciem na zamek patentowy
wykonanej z blachy malowanej proszkowo koloru szarego.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia i materiały,
2)  wykonać plan działania,
3)  wykonać sprawozdanie,
4)  uprzątnąć stanowisko pracy,
5)  przedstawić prezentację słowną.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

zakończenie kablowe przeznaczone do remontu.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj w formie pisemnej wszystkie czynności niezbędne do wykonania remontu

planowego ciągu kanalizacji dwururowej pomiędzy studnią kablową rozdzielczą i studnią
kablową przelotową.

Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia i materiały,
2)  wykonać plan działania,
3)  wykonać sprawozdanie,
4)  uprzątnąć stanowisko pracy,
5)  przedstawić prezentację słowną.

Wyposażenie stanowiska pracy na poligonie kablowym:

−

studnia kablowa rozdzielcza,

−

odcinek kanalizacji dwururowej,

−

studnia kablowa przelotowa.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj w formie pisemnej wszystkie czynności niezbędne do wykonania remontu

planowego podbudowy i zawieszenia kabla linii kablowej napowietrznej.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia i materiały,
2)  wykonać plan działania,
3)  wykonać sprawozdanie,
4)  uprzątnąć stanowisko pracy,
5)  przedstawić prezentację słowną.

Wyposażenie stanowiska pracy na poligonie kablowym:

−

odcinek linii napowietrznej składający się co najmniej z dwóch słupów z osprzętem
i zawieszonymi co najmniej dwoma kablami samonośnymi,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów kanalizacji

kablowej?

2) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów zakończeń

kablowych?

3) wymienić

wszystkie

zasady

wykonywania

remontów

telekomunikacyjnych linii kablowych symetrycznych kanałowych?

4) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów linii kablowych

miejscowych ziemnych?

5) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów linii kablowych

napowietrznych miejscowych i międzymiastowych?

6) wymienić

wszystkie

zasady

wykonywania

remontów

linii

przyłączeniowych?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Dokumentacja

przed

wykonawcza,

wykonawcza

i kontrolna

obowiązująca

przy

remontach

sieci

telekomunikacyjnych miedzianych i optycznych

4.3.1. Materiał nauczania

Przed przystąpieniem do wykonywania prac remontowych w przypadku remontów sieci

telekomunikacyjnych  należy  przygotować  dokumentację  przed  wykonawczą.  W  trakcie
prowadzenia  remontu  sieci  dokumentację  tą  uzupełnia  się  na  bieżąco  i  w  wyniku
naniesionych  poprawek  i  zmian  powstaje  dokumentacja  po  wykonawcza  remontu  sieci
telekomunikacyjnych.  Dokumenty  wchodzące  w  skład  takich  dokumentacji  nie  są
unormowane i różnych operatorów (firm lub przedsiębiorstw) telekomunikacyjnych mogą się
różnić  wyglądem  i  układem.  Jednak  zawartość  merytoryczna  i  nazwy  poszczególnych
dokumentów powinny być takie same.

W skład dokumentacji przed wykonawczej remontu sieci telekomunikacyjnej wchodzą

następujące dokumenty:
1. Plany przewidywanych w danym okresie czasu (np. rok kalendarzowy) remontów sieci

miejscowych, między miastowych i wewnątrz strefowych).

1. Wniosek remontowy na wykonanie remontu fragmentu sieci telekomunikacyjnej.
2. Polecenie wykonania remontu konkretnego odcinka sieci telekomunikacyjnej z terminem

i skróconym zakresem robót, oraz wskazaniem wykonawcy lub kierownika remontu.

3. Projekt remontowanego odcinka sieci telekomunikacyjnej.
4. Wykaz wszystkich dokumentów (planów terenowych, schematów blokowych i ideowych

itd.) przekazanych kierownikowi budowy.

W trakcie wykonywania remontu należy uzupełnić otrzymaną dokumentację oraz

wypełniać na bieżąco następujące dokumenty:
1. Karta kontrolnych pomiarów kabla (przed przystąpieniem do remontu i po wykonaniu

remontu danego odcinka sieci).

2.  Karta kontrolnych pomiarów uziemienia (wykonywanych na bieżąco).
3.  Dziennik robót (budowy) remontowych (uzupełniany na bieżąco).
4.  Okresowe sprawozdania techniczne wykonywanego remontu sieci.
5.  Protokół odbioru wstępnego (lub częściowego) wykonanego remontu.
6.  Sprawozdanie techniczne końcowe z wykonanego remontu.

Po zakończeniu remontu należy przedstawić jeszcze dodatkowo oprócz wszystkich wyżej

wymienionych dokumentów następującą dokumentację:
1. Deklarację zgodności użytych materiałów i podzespołów z wymaganiami zawartymi

w odpowiednich dokumentach normatywnych (PN, BN, ZN).

2.  Wykaz zużycia materiałów.
3.  Wykaz materiałów odzyskanych.
4.  Oświadczenie o wykonaniu remontu zgodnie ze stosownymi zezwoleniami i projektami.
5.  Wyniki kontrolnych pomiarów uziemienia.
6.  Karta kontrolnych pomiarów kabla telekomunikacyjnego.
7.  Karta kontrolnych pomiarów torów abonenckich.
8.  Protokół odbioru końcowego remontowanego obiektu telekomunikacyjnego.

Wszystkie wymienione wyżej dokumenty stanowią kompletną dokumentację

przeprowadzonego remontu sieci (obiektu) telekomunikacyjnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. W jaki sposób powstaje dokumentacja powykonawcza przy wykonywaniu remontów

sieci i linii telekomunikacyjnych?

2. Wymień jakie elementy powinien zawierać projekt techniczny wykonawczy remontu

sieci i linii telekomunikacyjnych?

3. Jakie dokumenty należy wypełniać na bieżąco podczas wykonywania remontów sieci

i linii telekomunikacyjnych?

4. Czy karta kontrolnych pomiarów torów abonenckich jest wymagana w dokumentacji

technicznej powykonawczej remontu sieci telekomunikacyjnej?

5. Wymień wszystkie dokumenty które wchodzą w skład dokumentacji powykonawczej,

a nie są zawarte w dokumentacji przed wykonawczej (projekcie technicznym
wykonawczym)?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W przedstawionej dokumentacji technicznej wykonawczej (projekcie technicznym

wykonawczym) rozpoznaj na których stronach przedstawiono graficzny projekt techniczny
remontowanej linii telekomunikacyjnej, schemat ideowy remontowanej linii telekomunikacyjnej
oraz mapę geodezyjną terenu na którym przebiega remontowana linia telekomunikacyjna.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  rozpoznaj projekty techniczne (w formie graficznej),
2)  rozpoznaj schematy ideowe,
3)  rozpoznaj mapy geodezyjne.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przykładowe projekty techniczne wykonawcze z kompletem rysunków (co najmniej 2 na
stanowisko),

−

dokumenty normatywne.

Ćwiczenie 2

Na podstawie wnikliwej analizy przedstawionej dokumentacji technicznej wykonawczej

i powykonawczej wypisz wszystkie różnice które występują pomiędzy tymi dokumentacjami.
dokumentacjami szczególności zwróć uwagę na schematy i projekty graficzne ora dokumenty
które nie wchodziły w skład dokumentacji technicznej wykonawczej.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zapoznaj się dokładnie z projektem technicznym wykonawczym,
2)  zapoznaj się dokładnie z projektem technicznym powykonawczym,
3)  wypisz wszystkie występujące różnice.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przylądowe projekty techniczne wykonawcze i powykonawcze tego samego zadania
budowlanego (po jednym komplecie na stanowisko),

−

dokumenty normatywne.

4.3.4. Sprawdzian osiągnięć

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić różnice pomiędzy dokumentacją wykonawczą i po

wykonawczą?

2) wymienić dokumentację techniczną zawartą w dokumentacji

powykonawczej, a której nie ma w dokumentacji technicznej
wykonawczej?

3) wymienić dokumentację techniczną zawartą w dokumentacji

wykonawczej którą należy na bieżąco uzupełniać podczas prac
remontowych?

4) wymienić dokumenty które należy na bieżąco wypełniać podczas prac

remontowych, a które nie wchodzą w skład dokumentacji technicznej
wykonawczej?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Pomiary: okresowe, kontrolne, przed i po awaryjne

wykonywane przy remontach linii telekomunikacyjnych

4.4.1. Materiał nauczania

Pomiary okresowe i kontrolne wykonuje się w określonych przedziałach czasowych

w ciągu roku kalendarzowego. W zależności od operatora sieci telekomunikacyjnej w innych
przedziałach czasowych.

Pomiary przed i po awaryjne wykonuje się przed usunięciem i po usunięciu awarii.

Telekomunikacyjnych. W skład pomiarów przed awaryjnych wchodzą między innymi
pomiary lokalizacyjne (lokalizujące miejsce uszkodzenia w sieciach telekomunikacyjnych).

Pomiary okresowe i kontrolne wykonuje się według zaleceń CCIUT (w chwili obecnej

ITU – T). W skład pomiarów okresowych zaliczamy pomiary wartości elektrycznych (pomiar
rezystancji  żył  w  kablach,  pomiar  rezystancji  torów  abonenckich,  pomiar  tłumienności
przesłuchowej  itp.)    i  izolacyjnych  kabli  telekomunikacyjnych  oraz  pomiary  wartości
elektrycznych  torów  abonenckich  (pomiar  rezystancji  pętli  torów  abonenckich,  pomiar
tłumienności torów).

Pomiary po awaryjne to właściwie kompletne pomiary uruchomieniowe odcinka linii

telekomunikacyjnej na którym były wykonywane prace remontowe i wykonuje się je zgodnie
z zaleceniami  CCIUT  (w  chwili  obecnej  ITU  –  T)  dla  pomiarów  uruchomieniowych  linii
telekomunikacyjnych.  W  skład  pomiarów  uruchomieniowych  zaliczamy  pomiary  wartości
elektrycznych  (pomiar  rezystancji  żył  w  kablach,  pomiar  rezystancji  torów  abonenckich,
pomiar  tłumienności  przesłuchowej  itp.)  i  izolacyjnych  kabli  telekomunikacyjnych  oraz
pomiary  wartości  elektrycznych  torów  abonenckich  (pomiar  rezystancji  pętli  torów
abonenckich, pomiar tłumienności torów).

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.  Kiedy wykonujemy pomiary okresowe?
2.  Według jakich zaleceń wykonujemy pomiary kontrolne i okresowe?
3.  Kiedy wykonujemy pomiary awaryjne?
4.  Co to są pomiary poawaryjne?
5.  Kiedy wykonujemy pomiary kontrolne?
6.  Co wchodzi w zakres pomiarów okresowych (wymień co najmniej 3 rodzaje pomiarów)?
7.  Jakie  pomiary  wchodzą  w  zakres  pomiarów  uruchomieniowych  (wymień  co  najmniej

4 pomiary)?

8. Kiedy zachodzi konieczność wykonania pomiarów uruchomieniowych w przypadku

wykonywania remontu sieci telekomunikacyjnej?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie otrzymanych kar pomiarowych napisz jakiego rodzaju pomiary okresowe

są wykonywane u danego operatora? Jaka jest okresowość tych pomiarów?

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1) przeanalizuj wszystkie otrzymane karty pomiarowe,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) wypisz wszystkie typy wykonywanych u danego operatora pomiarów okresowych,
3) określ dla każdego typu pomiaru okresowego jego okresowość (odstęp czasowy

pomiędzy poszczególnymi pomiarami danego typu.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przykładowe karty pomiarowe (wypełnione) pomiarów okresowych.

Ćwiczenie 2

Na podstawie otrzymanych kart pomiarów uruchomieniowych określ jakie pomiary są

wykonywane podczas uruchamiania linii kablowych telekomunikacyjnych. Napisz czy
wyniki pomiarów spełniają normy.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1) przeanalizuj wszystkie otrzymane karty pomiarowe,
2) wypisz

wszystkie

typy

wykonywanych

danego

operatora

pomiarów

uruchomieniowych,

3) określ czy wyniki przykładowych pomiarów uruchomieniowych spełniają normy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przykładowe karty pomiarowe (wypełnione) pomiarów okresowych.

−

dokumenty normatywne.

4.4.4. Sprawdzian osiągnięć.

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wymienić jakie pomiary wchodzą w skład pomiarów awaryjnych?
2) określić

różnicę

pomiędzy

pomiarami

poawaryjnymi,

a uruchomieniowymi?

3) wymienić dokumenty i przepisy regulujące kiedy jakie pomiary należy

wykonywać w telekomunikacji?

4) wymienić jakie pomiary wchodzą w skład pomiarów okresowych?
5) wskazać kto decyduje o okresowości wykonywania pomiarów

kontrolnych i okresowych?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Wymiana

uszkodzonego

telekomunikacyjnego

kabla

miedzianego w kanalizacji teletechnicznej

4.5.1. Materiał nauczania

Lokalizacja miejsca uszkodzenia i usunięcie uszkodzonego odcinka kabla.

W celu zlokalizowania uszkodzenia kabli stosuje się powszechnie metody pomiarowe

mostkowe. Wybór metody zależy tylko i wyłącznie od rodzaju uszkodzenia kabla
telekomunikacyjnego.

Do najczęściej spotykanych uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych zaliczamy:

−

upływność żył do ziemi;

−

zwarcie żył z ziemią;

−

zwarcie pomiędzy żyłami;

−

przerwę w żyle.
W przypadku lokalizacji uszkodzenia izolacji i połączenia ziemią na krótkich odcinkach

kabli telekomunikacyjnych stosujemy metodę mostkową Murray`a z pomocniczą żyłą
o dobrej izolacji, o takim samym przekroju i długości co żyła uszkodzona. Wybieramy do
tego celu w uszkodzonym kablu jedną z żył o dobrej izolacji.

W przypadku uszkodzenia objawiającego się upływnością pomiędzy żyłami przy

równoczesnej upływności do ziemi – lokalizację miejsca uszkodzenia przeprowadzamy przy
pomocy podwójnego układu mostkowego Vareley`a.

Do wyżej wymienionych metod lokalizacji używa się analogowych mostków

pomiarowych (np. typu S, U lub RC Er. ZTA 1001).
W chwili obecnej najczęściej stosowane mostki pomiarowe do lokalizacji uszkodzeń
w kablach miedzianych to cyfrowe mostki mikroprocesorowe:

Rys. 21a. Mostek pomiarowy.

Rys. 21b. Mostek pomiarowy BARTER 20T.

Wygodniejszą metodę lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych oferują reflektometry.
Jednak ze względu na dosyć wysokie ceny nie wszystkie firmy na nie stać. Jednak przyrządy
te pozwalają na o wiele szybszą dokładniejszą lokalizację uszkodzeń w kablach
telekomunikacyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 22a. Reflektometr.

Rys. 22b. Reflektometr.

Najwygodniejszym  sposobem  lokalizacji  i  zarazem  najdokładniejszym  jest  lokalizacja
uszkodzeń  w  kablach  telekomunikacyjnych  przy  zastosowaniu  impulsowych  lokalizatorów
uszkodzeń.  Jednak  jest  to  najdroższa  metoda  lokalizacji  ze  względu  na  cenę  impulsowych
lokalizatorów uszkodzeń.

Jeszcze inna metoda lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych umożliwiającą na

dodatek śledzenie trasy kabla ułożonego w ziemi lub usytuowania kanalizacji kablowej
oferują lokalizatory przebiegu kabli firmy.

Rys. 23. Lokalizator uszkodzeń i przebiegu trasowego.

Rys. 24a. Lokalizator uszkodzeń i przebiegu trasowego.

Rys. 24b. Lokalizator uszkodzeń

i przebiegu trasowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 25. Lokalizator uszkodzeń i przebiegu trasowego.

Lokalizatory

tej

firmy

umożliwiają

oprócz

określenia

miejsca

awarii

kabla

telekomunikacyjnego także jogo przebieg trasowy oraz głębokość na jakiej się znajduje.

Ze względu na to iż w szkole mogą być dostępne różnego typu przyrządy pomiarowe do

lokalizacji  uszkodzeń  w  kablach  telekomunikacyjnych.  Ponadto  każdy  lokalizator  ma
dokładną  instrukcję  obsługi  i  sposobu  lokalizowania  uszkodzeń  oraz ograniczoną  ilość  stron
w  tym  dokumencie  (to  jest  poradnik  a  nie  podręcznik)  pozwolę  sobie  opisać  bliżej  sposoby
lokalizacji uszkodzeń przyrządami firmy RYCOM.
Lokalizatory  tej  firmy  wybrano  ze  względu  na  ich  uniwersalność. Pozwalają  jako  jedyne  na
rynku  na  lokalizację  nie  tylko  uszkodzenia,  ale  także  przebiegu  kabla  w  terenie
(z możliwością  określenia  głębokością  na  której  kabel  jest  ułożony).  Ponadto  umożliwiają
lokalizacje przebiegu rur kanalizacji kablowej (a także wodociągowej).
Dokładny sposób lokalizacji omówiono na przykładzie lokalizatora model RYCOM typ 8879.

W skład zestawu 8879 lokalizatora kabli, rur uszkodzeń wchodzą:

−

odbiornik;

−

nadajnik (bateryjny);

−

nadajnik (akumulatorowy);

−

instrukcja obsługi;

−

czerwono/czarny kabel z dużymi zaciskami;

−

sonda uziemiająca;

−

ładowarka AC 230V;

−

ładowarka DC

−

6 sztuk baterii R14;

−

6 sztuk baterii R20.

Dodatkowe wyposażenie lokalizatora (należy je nabyć osobno) to:

−

sztywny sprzęg cęgowy (82kHz);

−

sztywny sprzęg cęgowy (82kHz/8kHz);

−

sprzęg elastyczny (815Hz/82kHz);

−

sprzęg elastyczny (8kHz/82kHz);

−

sonda zwrotna uziemiająca;

−

kanałowa sonda nadawcza 815kHz;

−

sonda nadawcza 8kHz;

−

sonda nadawcza 815kHz;

−

zestaw słuchawkowy.

Rysunek 26 przedstawia widok czołowy z opisem przycisków i wskaźników nadajnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 26. Widok nadajnika z opisem przycisków i wskaźników.

Tabela. 1 Opis przycisków i wskaźników nadajnika.

Przycisk.

Opis przeznaczenia przycisku.

Regulacja poziomu sygnału wyjściowego – ustawia moc wyjściową
sygnału nadajnika. Dostępne są dwa poziomy: niski – jedna dioda
LED, oraz wysoki – dwie diody LED.

Wskaźnik  obciążenia  LOADING  –  pulsuje  wskazując  impedancję
obciążenia.  Gdy  kontrolka  pulsuje  4  razy  na  sekundę  informuje  nas
o tym,  że  obwód  jest  prawie  zwarty;  pulsowanie  3  razy  na  sekundę
wskazuje, że obwód badany jest bliski zwarcia.

Kontrolka TX I/O – informuje, że nadajnik jest włączony.

Wskaźnik  wysyłanej  częstotliwości  sygnału  lokalizującego  –  gdy
świeci  dioda  815Hz  to  wysyłany  sygnał  ma  najniższą  z  dostępnych
w lokalizatorze  częstotliwości  (815Hz);  dioda  8kHz  informuje  nas  że
w  badany  kabel  wysyłamy  sygnał  o  częstotliwości  8kHz,  natomiast
doda  82kHz  informuje,  że  wysyłamy  najwyższy  z  dostępnych
w lokalizatorze sygnał o f = 82kHz.

Rysunek 27 obrazuje metodę bezpośredniego podłączenia nadajnika do uszkodzonego kabla.

Rys. 27. Sztywne podłączenie nadajnika do badanego kabla.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tabela. 2 Opis wskaźników rysunek przycisków odbiornika.

Przycisk.

Opis przeznaczenia przycisku.

ZAŁ/WYŁ  (ON/OF)  –  przycisk  włączenia  (jeżeli  w  danej
chwili odbiornik jest wyłączony) lub wyłączenia (jeżeli jest
włączony).  Jeżeli  przyrząd  jest  włączony  przez  ponad  10
minut  i  żaden  przycisk  nie  został  w  tym  czasie  naciśnięty
zostanie on automatycznie wyłączony.

Częstotliwość (FREQENCY F) – przycisk wyboru
częstotliwości sygnału wysyłanego z nadajnika. Przy każdym
naciśnięciu będzie następowało sekwencyjne przełączanie
częstotliwości (82kHz, 8kHz, 815Hz, 50/60Hz i RF).

Głębokość  (DEPTH)  –  naciśniecie  przycisku  spowoduje
wyświetlenie  trybu  pomiaru  głębokości  a  następnie  jej
zmierzenie  (linia  lub  sonda).  W  celu  wyświetlenia
głębokości  w  jednostkach  metrycznych  należy  przy
wciśniętym  przycisku  SHIFT  nacisnąć  przycisk  F.  W  celu
wyboru

linia

lub

sonda

należy

użyć

przycisku

LINE/SONDE.

Przycisk wzmocnienia (GAIN) – umożliwia regulację
wzmocnienia

odbiornika.

wciśnięciu

jednego

z przycisków

GAIN

odbiornik

będzie

zmieniał

wzmocnienie w górę (zwiększał) lub w dół (zmniejszał).

Przycisk SHIFT i FREQENCY (F) (angielskie/metryczne)
–

umożliwia

przełączenie

pomiędzy

jednostkami

angielskimi (u góry ekranu wyświetli się znak „`”)
i metrycznymi (u góry ekranu wyświetli się znak „cm”).

Przycisk LINE/SONDE – powoduje przełączenie pomiary
głębokości między trybem linii (u góry ekranu wyświetli się
znak „LIN”) i sondy (u góry ekranu wyświetli się znak
„SON”).

Przycisk prądu (CURRENT) – umożliwia pomiar wielkości
prądu, który płynie w trybie f = 815Hz, 8kHz, lub 82kHz.
Przycisk CURRENT nie działa w trybie f = 50/60Hz.

Przycisk  MODE  –  umożliwia  przełączanie  pomiędzy
trybami  PIKU  normalnego,  PIKU  punktowego  lub
DOLINY  pola.  Aktualny  tryb  pracy  jest  sygnalizowany
strzałką  na  wyświetlaczu  wskazującą  piktogram  (rysunek)
trybu pracy.

Przycisk głośności (VOLUME) – umożliwia wybór
poziomu głośności: wysoki, średni, niski i wyłączony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przycisk  podświetlenia  (BACKLIGHT)  –  trzymając
przyciśnięty  przycisk  SHIFT  należy  wcisnąć  przycisk
CURRENT  rysunek  celu  włączenia  lub  wyłączenia
podświetlenia wskaźnika odbiornika.

Kolejny rysunek przedstawia w sposób graficzny metodę lokalizacji uszkodzeń za pomocą
lokalizatora 8879.

Rys. 30. Graficzny odczyt wskaźnika segmentowego relatywnej siły sygnału w odbiorniku.

Lokalizacja uszkodzenia pozwala określić pozycję miejsca uszkodzenia izolacji

w zakopanym kablu lub innym przewodniku. W przypadku uszkodzenia izolacji kabla, część
sygnału powróci do nadajnika podłączonego do sondy uziemiającej przez punkt uszkodzenia
izolacji oraz poprzez ziemię. Dobrą ideą jest przed przystąpieniem do lokalizacji uszkodzenia
izolacji  kabla  uprzednie  zlokalizowanie  drogi  kabla  w  terenie.  Po  wyznaczeniu  trasy  kabla
i określeniu  przybliżonego  obszaru  uszkodzenia,  może  zaistnieć  konieczność  wymuszenia
przepływu dodatkowego prądu przez miejsc uszkodzenia. Realizujemy to poprzez odłączenie
i  zaizolowanie  odległego  punktu  dostępowego  (skrzynka  kablowa).  Po  przez  odcięcie  ziemi
w punkcie  odległym  prąd  wysłany  z  nadajnika  zmuszony  będzie  szukać  dostępu  do  ziemi
w punkcie  uszkodzenia  izolacji  na  kablu,  spowoduje  to  automatycznie  zwiększenie  prądu
w gruncie  w  miejscu  uszkodzenia  ułatwi  wykrycie  uszkodzenia  kabla.  W  celu  rozpoczęcia
lokalizacji  miejsca  uszkodzenia  przewodnika  (kabla)  należy  odbiornik  8879  umocować  na
sondzie uziemiającej powrotnej w sposób pokazany na rysunku poniżej.

Rys. 31. Umocowanie odbiornika na sądzie uziemiającej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Obwód pomiędzy ostrzami uziemiającymi sondy powrotnej tworzy ścieżkę dla prądu

w gruncie, powracającego do sondy uziemiającej nadajnika. Sposób odpowiedniego wbijania
sondy w grunt przedstawiono na rysunku poniżej.

Rys. 32. Sposób używania sondy uziemiającej.

Z podstaw elektrotechniki wiemy, że prąd w gunie rozchodzi się z punktu uszkodzenia

promieniście  i  posiada  najwyższą  gęstość  w  gruncie  w  bezpośredniej  bliskości  punktu
uszkodzenia, ponieważ tu zaczyna swój powrót, oraz w pobliżu sondy uziemienia  nadajnika,
ponieważ tu  kończy  swój  powrót.  Należy zwrócić  jeszcze uwagę  na to,  że  prąd  jest szeroko
rozproszony w gruncie pomiędzy punktem uszkodzenia i sondą uziemiającą  nadajnika  jak to
przedstawia poniższy rysunek.

Rys. 33. Prądy powrotne w ziemi.

Odbiornik mierzy ilość prądu płynącego przez uziemiającą sondę powrotną. Lokalizując

uszkodzenie kabla przy użyciu uziemiającej sądy powrotnej, należy wbijać sondę, co trzy lub
cztery  kroki(poruszając  się  po  trasie  uszkodzonego  kabla).  Zbliżając  się  do  obszaru  o  dużej
koncentracji  prądu  w  gruncie,  miejscu  wbicia  sondy  uziemienia  nadajnika,  lub  miejsca
przebicia,  odbiornik  będzie  rejestrował  coraz  wyższe  wskazania.  Może  się  wtedy  okazać
konieczne  zredukowanie  czułości  miernika  (realizujemy  je  poprzez  naciśniecie  przycisku
wzmocnienia  GAIN.  Gdy  sygnał  zacznie  się  zwiększać,  należy  przemieszczać  się  coraz
krótszymi  krokami,  odpowiadającymi  krótszym  odcinkom,  w  celu  uniknięcia  ominięcia
miejsca uszkodzenia.

Odbiornik będzie kontynuował wskazania rosnących wyników prądu, dopóki jedno

ostrze uziemiającej sondy powrotnej nie ominie punktu uszkodzenia kabla. Jeżeli ostrza
uziemiającej sondy powrotnej są dokładnie po obu stronach punktu uszkodzenia, wtedy prądy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

się odejmują i otrzymujemy wynik bliski zera. W celu zarejestrowania minimum,
powinniśmy zwiększyć wzmocnienie odbiornika naciskając przycisk wzmocnienia GWINT
i starając się utrzymać zero na skali miernika, przesuwać uziemiającą sondę powrotną, co dwa
lub trzy centymetry dopóki nie zostanie zarejestrowane minimum odczytu. Punkt uszkodzenia
będzie wtedy znajdował się pośrodku obu ostrzy sondy (jak przedstawia to poniższy rysunek).

Rys. 34. 1 Lokalizacja uszkodzenia przy pomocy sondy uziemiającej.

Na rysunku przedstawiono wskazania miernika odbiornika zwiększającego się poziomu
sygnału w miarę zbliżania się sondy do punktu uszkodzenia kabla oddalając się od nadajnika.

Rys. 35. Wskazania wskaźnika odbiornika przy lokalizacji uszkodzenia.

Powyższy sposób lokalizacji stosuje się w stosunku do kabla ułożonego bezpośrednio w ziemi
lub  kanalizacji  kablowej  nie  przebiegającego  pod  miejscami  utwardzeń  gruntu  (tzn.  przy
braku  nad  trasą  kabla  chodników,  jezdni  itp.).W  przypadku  przebiegu  kabla  lub,  jeżeli
uszkodzenie  będzie  leżało  pod  powierzchnią  utwardzoną.  W  tym  przypadku  uziemiającą
sondę  powrotną  należy  wbijać  po  obu  stronach  utwardzonej  nawierzchni  (np.  chodnika  lub
drogi) jak pokazano na rysunku poniżej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 36. 2 Sposób lokalizowania uszkodzeń pod utwardzeniami gruntu.

Wiadomo (z podstaw elektrotechniki).że, prąd powrotny w gruncie rozpoczyna swój

powrót  w  miejscu  uszkodzenia  (przebicia)  –  jak  szprychy  w  kole  rowerowym  leżącym  na
ziemi – równe wartości prądu będą wnikały do uziemiającej sondy powrotnej, jeżeli zostanie
ona  wbita  w  ziemię  na  okręgu,  którego  środkiem  będzie  miejsce  przebicia.  Regulacja
położenia  uziemiającej  sondy  powrotnej  może  być  osiągnięta  przez  delikatny  obrót  sondy
w celu  znalezienia  minimum  wskazania.  Odbiornik  wskaże  minimum,  gdy  sonda  osiągnie
miejsce dokładnie na okręgu. Punkt uszkodzenia będzie leżał na prostej linii wystawionej pod
kątem  prostym  z  centralnego  punktu  sondy.  Linie  należy  wystawić  ponad  utwardzonym
obszarem  gruntu.  Punkt  przecięcia  się  dwóch  tak  wyznaczonych  linii  będzie  szukanym
miejscem przebicia kabla.

Jak już wcześniej wspomniano lokalizator RYCOM 8879 pozwala także na dokładną

lokalizację  przebiegu  kanalizacji  kablowej  oraz  rur  (zarówno  kanalizacji  kablowej  jak
i gazowej  czy  wodociągowej)  z  możliwością  określenia,  na  jakiej  głębokości  w  danym
miejscu  przebiegają  w  gruncie.  Do  tego  typu  lokalizacji  należy  użyć  sondy  nadawczej
z zestawu  lokalizatora  8879.  Rysunek  62  przedstawia  sposób  mocowania  i  element
wprowadzający do rur kanalizacji kablowej sondę nadawczą.

Rys. 37. Sposób mocowania i wprowadzania sondy nadawczej do kanalizacji kablowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Do popychania sądy w kanalizacji kablowej można użyć: drutu, drążków

kanalizacyjnych,  lub  pilota  z  płukana  szklanego.  Po takim  przygotowaniu  można  rozpocząć
wprowadzanie sądy do otworów (lub rur) kanalizacji  kablowej.  W celu lokalizowania sondy
nadawczej  przemieszczającej  się  w  kanalizacji  kablowej  należy  odbiornik  ustawić  w  tryb
sondy  przez  naciśnięcie  przycisku  głębokości  przy  wciśniętym  przycisku  SHIFT.  Następnie
trzymać  antenę  odbiornika  bezpośrednio  nad  i  w  linii  z  sondą,  jak  pokazano  na  rysunku
poniżej. Czułość odbiornika  należy tak wyregulować, aby odczyt znajdował się między 60%
i 80%.

Kształt pola radiacji sondy nadawczej pokazany jest na poniższym rysunku. Sygnał piku

występuje wtedy, gdy odbiornik jest trzymany bezpośrednio nad sondą z anteną będącą
w linii z sondą nadawczą. Należy także zlokalizować zjawy zarówno przed, jak i za sondą
potwierdzając dokładność wykonanej lokalizacji.

Rys. 38. Sposób lokalizowania przebiegu trasowego kanalizacji kablowej.

Rozpocząć przesuwanie się wzdłuż przewidywanej drogi rury kanalizacji kablowej i z za

pomocą odbiornika 8879 zlokalizować sondę nadawczą. Zatrzymać lokalizację, gdy zostanie
znaleziony pik. Należy wtedy obrócić odbiornik, jak pokazano na rysunku 39. W czasie
obracania odbiornika, nie zmieniać jego pionowej pozycji. Odbiornik wskaże pik, gdy antena
odbiornika będzie w linii z sondą nadawczą.

Rys. 39. Lokalizowanie sondy w kanalizacji kablowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Następnie przesunąć odbiornik w obie strony (prostopadle do drogi kabla lub otworu

kanalizacji kablowej), jak pokazano na poniższym rysunku. Po odnalezieniu piku odbiornik
znajduje się bezpośrednio nad sondą. Oznaczyć to położenie, a następnie sprawdzić sygnały
zjawy z przodu i z tyłu sondy nadawczej w celu potwierdzenia lokalizacji.

Rys. 40. Lokalizowanie sondy w kanalizacji kablowej.

Po zlokalizowaniu sondy nadawczej, można, (jeżeli zachodzi taka potrzeba) określić jej

głębokość (a co z tym idzie także głębokość, na jakiej znajduje się otwór lub rura kanalizacji
kablowej). Sposób określania głębokości sondy ilustruje rysunek 66. Rozpocząć przesuwanie
odbiornika  wzdłuż  drogi  z  a  sondą,  z  anteną  odbiornika  w  linii  z  sondą  i znajdujemy  dolinę
sygnału  pomiędzy  pikiem  sygnału,  a  sygnałem  zjawy.  Oznaczamy  ten  punkt  jako
A. Następnie  przesuwać  odbiornik  wzdłuż  drogi  z  przodu  sondy  i  odnaleźć  drugą  dolinę
sygnału.  Oznaczyć  ten  punkt  jako  B.  Wykonać  pomiar  odległości  między  punktem  A  i  B.
Głębokość  sondy  (otworu  kanalizacji  kablowej)  wynosi  0,7  razy  odległość  pomiędzy
punktem A i B.

Rys. 41. Sposób obliczenia na jakiej głębokości znajduje się kanalizacja kablowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Usunięcie uszkodzonego odcinka kabla na odcinku pomiędzy studnią magistralną
rozdzielczą i studnią rozdzielczą.

Po zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia kabla należy w duch sąsiednich studniach

otworzyć  włazy  (pokrywy)  studni.  Zgodnie  z  zasadami  BHP  przed  wejście  do  otwartych
dwóch  studni,  należy  otworzyć,  co  najmniej  dwie  sąsiednie  studnie  kablowe  i  prze  około
15 minut  wietrzyć  studnie  i  odcinki  kanalizacji  kablowej.  Przed  wejściem  i  po  uprzednim
przewietrzeniu  należy  sprawdzić  przy  pomocy  odpowiedniego  przyrządu  (rys.42a)  czy
w studniach,  w  których  będą  wykonywane  prze  nie  występuje  lub  nie  napływa  do  nich  gaz.
Następnie wejść  do  dwóch  studni,  pomiędzy  którymi  nastąpiło uszkodzenie kabla.  Odnaleźć
uszkodzony  kabel  i  dokonać  obcięcia  uszkodzonego  odcinka  z  obu  stron  uszkodzenia.
Otwarte końce sprawnego kabla zabezpieczyć kapturkami ochronnymi (rys.42b).

Rys. 42a. Detektor gazu.

Rys. 42b. Kapturki termokurczliwe.

Rys. 43. Bęben z zabezpieczonym kablem.

Odcięty uszkodzony odcinek kabla wyciąga się w dzisiejszych czasach (zwłaszcza

w przypadku długiego odcinka pomiędzy studniami i kabli o małej ilości par lub czwórek,
lub w przypadku krótkich odcinków między studniami i kabli o dużej ilości par lub czwórek)
stosuje się mechaniczne wciągarki do kabli (rys.44).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 44. Mini wciągarka kablowa (spalinowa).

Można także wykorzystać ręczne wciągarki. Sposób ustawienia zarówno ręcznych jak

i mechanicznych wciągarek nad otwarta studnią, z której ma być wyciągany uszkodzony
kabel telekomunikacyjny przedstawiono na rysunku 45.

Rys. 45. 1 – wciągarka; 2 – bęben do nawijania kabla; 3 – kabel wyciągany z kanalizacji.

Przed studnią (od strony wyciąganego kabla), na linii kanalizacji kablowej

teletechnicznej, ustawia się na odpowiedniej wysokości podnośnikach pusty bęben kablowy
do nawijania uszkodzonego kabla(jak widać na rys.46 i 47).

Rys. 46a. Podnośnik do bębnów z kablem.

Rys. 47. Podnośnik do bębnów z kablem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Następnie na kabel nasuwamy pończochę dwuuchą(rys.) łączoną aż do wlotu kanalizacji do
studni. Koniec liny łączymy z uchami pończochy i rozpoczynamy wyciąganie.

Rys. 48. Pończoch kablowa dwuucha.

Kabel wyciąga się tak długo, aż koniec pończochy znajdzie się po środku studni. Wówczas po
zluzowaniu  liny  przesuwa  się  z  powrotem  pończochę  do  wlotu  kanalizacji,  a  koniec  kabla
wygina  się  łagodnym  łukiem  do  góry  –  i  następuje  dalsze  wyciąganie.  Gdy  wyciągnięty
odcinek kabla  jest dostatecznie długi,  mocuje się go do tarczy bębna  i powtarza się operację
przesuwania  pończochy  i  wyciągania  kabla,  aż  do  wyciągnięcia  całego  odcinka  kabla
z kanalizacji.

Kable rozdzielcze na krótkim odcinku i o małej ilości par lub czwórek wyciąga się

ręcznie za pomocą cienkiej linki lub drutu uwiązanego bezpośrednio do kabla.
Jeżeli  na  uszkodzonym  kablu  zastosowano rozbieralne  osłony  złączy  kablowych  to  wyciąga  się
cały kabel pomiędzy złączami. Osłony wykorzystuje się ponownie do nowo wykonanych złączy.
Jeżeli wyciągnięte dłuższe odcinki kabli odpowiadają obowiązującym normom elektrycznym,
używa  się  ich  do  naprawy  w  sieci  miejscowej.  W  przypadku  krótkich  odcinków  kabli
o własnościach elektrycznych niezgodnych z wymaganiami przeznacza się je na złom.
Po  wyciągnięciu  uszkodzonego  odcinka  kabla  telekomunikacyjnego  i  wcześniejszym
zabezpieczeniu  nieuszkodzonego  kabla  w  studniach  przy  pomocy  kapturków  ochronnych
termokurczliwych, studnie kablowe zmykamy pokrywami do następnego dnia (do następnych
zajęć).Wszystkie  narzędzia  i  zastawy  oraz  odzyskane  lub  zużyte  materiały  odnosimy  na
właściwe im miejsce na salę zajęć.

Zaciągnięcie nowego kabla telekomunikacyjnego z zabezpieczeniem jego końców.

Kable telekomunikacyjne do kanalizacji teletechnicznej wciąga się ręcznie lub przy

pomocy wciągarek mechanicznych (tzw. wind kablowych) o sile naciągu do 4000 Kg lub też
wciągarek  ręcznych  o  maksymalnej  sile  naciągu  do  3000  Kg.  Podczas  wciągania  kabli  do
kanalizacji  teletechnicznej  przy  niewłaściwym  umocowaniu  do  liny  wciągającej  istnieje
bardzo  duże  prawdopodobieństwo,  że  ulegnie  on  uszkodzeniu  mechanicznemu.  W  związku
z tym  do  łączenia  kabla  z  liną  holowniczą  wykorzystuje  się  specjalne  pończochy  do
wciągania kabli telekomunikacyjnych.
Poniżej przedstawiono rodzaje i nazwy pończoch kablowych stosowanych w Polsce:

Rys. 49. a – jednoucha; b – dwuucha; c – dwuucha łączona 1 – krawędź dołączenia sznurowadłem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pończochy jednouche są stosowane przy wciąganiu kabli do otworów kanalizacji

kablowej  i  przeciąganiu  kabli  nadziemnych.  Pończochy  dwuuche  pełne  stosuje  się  do
wyciągania  kabli  z  otworów  kanalizacji  kablowej.  Pończochy  dwuuche  łączone  (wiązane
sznurowadłem, które stanowi  linka utworzona z miękkich ocynkowanych drutów stalowych)
są używane do podciągania kabli w studniach kablowych.
Aby nałożyć pończochę na koniec kabla ściska się ją wzdłuż osi, powiększając w ten sposób
jej średnicę. Po nałożeniu pończocha ściśle obejmuje kabel, a podczas ciągnięcia – zakleszcza
się na jego powłoce.
Nałożoną pończochę  obwiązuje  się  miękkim drutem  wiązałkowym  o  średnicy  1,5  – 2,0 mm
tak, aby nie wystawały końce linek, z których spleciona jest pończocha kablowa.
Linę  pociągową  łączy  się  z  uchwytem  pończochy  za  pomocą  uchwytu  łącznikowego.  Po
połączeniu liny z pończochą nałożoną na kabel następuje wciąganie kabla.

Rys. 50. Uchwyt łącznikowy zwykły do lin kablowych.

Aby zabezpieczyć kabel od tarcia o krawędź otworu, należy do otworu włożyć tuleję

ochronną – w przypadku prostoliniowego wciągania do kanalizacji, lub kolanko ochronne –
w przypadku wciągania skośnego.

Rys. 51. Zastosowanie kolanka ochronnego przy wciąganiu kabla.

Dla zmniejszenia tarcia ołowianej powłoki kabla o ścianki otworu kabel w studni smaruje się
równomiernie  wazeliną  techniczną  (lub  towotem),  niezawierającą  składników  szkodliwie
działających na ołów.
Kable  w powłoce  z  tworzyw  termoplastycznych  nie wymagają  smarowania  przy wciąganiu,
a kabli w powłoce polietylenowej nie wolno smarować gawotem, ani też wciągać do otworu,
do  którego  uprzednio  wciągano  kable  smarowane  towotem,  gdyż  smar  ten  działa  wybitnie
szkodliwie na polietylen.
Przy wciąganiu kabla do kanalizacji – odwijanie kabla z bębna, jak i nawijanie liny na bęben
musi być wykonywane jednocześnie i równomiernie, aby nie spowodować uszkodzenia kabla.
W  przypadku  otworu  częściowo  zajętego  –  nie  wolno  stosować  do  wciągania  liny  stalowej,
a jedynie  konopną,  aby  nie  uszkodzić  powłoki  kabli  leżących  już  w  otworze.  Pończochę  na
kablu należy owinąć taśmą izolacyjną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kiedy  koniec  kabla  dojdzie  do  następnej  studni,  należy  przez  stopniowe  podciąganie
wprowadzić  do  studni  odcinek  kabla  o  długości  wystarczającej  do  ułożenia  na  wspornikach
(równolegle  do  ścian  studni),  a  następnie  wykonać  złącza.  Podciąganie  wykonuje  się  za
pomocą pończochy dwuuchej łączonej, którą stopniowo przesuwa się do tyłu.
Po  zakończeniu  podciągania  ucina  się  kabel  w  pierwszej  studni  (w  wyznaczonym  miejscu)
i niezwłocznie zabezpiecza obcięte końce na bębnie i w studni, aby zabezpieczyć kabel przed
wilgocią.  Następnie  kabel  układa  się  na  wspornikach  obydwu  studni;  należy  przy  tym
pamiętać,  że  promień  wygięcia  kabla  powinien  być  równy,  co  najmniej  10-cio  krotnej
średnicy kabla.
Należy  zwrócić  uwagę,  ażeby  nowo  wciągnięty  kabel  nie  krzyżował  się  z  innymi  kablami,
wcześniej  wprowadzonymi  do  studni.  Podczas  układania  kabla  trzeba  pamiętać,  żeby
istniejące w kanalizacji wolne otwory, nie zostały zasłonięte.
Końce  kabli,  które  mają  być  łączone,  należy  ułożyć  obok  siebie  na  wspornikach  w  miejscu
przewidzianym na złącze, tak, aby zachodziły na siebie na potrzebnej długości.
Na trasach prostych  można przeciągać kabel przez kilka studni przelotowych,  lecz całkowita
długość  wciąganego  odcinka  kabla  o  średnicy  zewnętrznej  do  35mm,  nie  powinna
przekraczać 240mb, a w przypadku kabla o średnicy powyżej 35mm – 120mb.
Wciąganie kabli bez użycia wciągarki.
Kable rozdzielcze wciąga  się do kanalizacji bez użycia  wciągarek  na cienkiej  lince  stalowej,
względnie  na  drucie  stalowym  o  średnicy  5mm2.  Przy  wciąganiu  należy  uważać,  aby  linka
(drut)  nie  ocierała  się  o  brzeg  otworu  studni,  gdyż  mogłoby  to  spowodować  strzępienie  się
linki wykruszanie ścianki otworu.
Kable  o  średnicy  nie  większej  niż  15  mm

wciąga się do kanalizacji bez użycia pończoch,

związując koniec kabla z linką lub drutem.
Ze względu na małe odległości między studniami rozdzielczymi zaleca się wciągać kable
rozdzielcze przez kilka przelotów w linii prostej tak, aby wciągany odcinek kabla był
możliwie najdłuższy.

Wprowadzanie kabli XTKM do kanalizacji kablowej.

Kable XTKM nie powinny być wciągane do otworów z kablami w powłoce ołowianej ze

względu na szkodliwe działanie towotu, którym są smarowane kable typu TKM
(w powłokach ołowianych).

Podczas podciągania kabla XTKM jego powłoka nie powinna ulegać wydłużaniu, gdyż

mogłoby  to  spowodować  uszkodzenie  zapory  przeciwwilgociowej  (folii  aluminiowej
złączonej  trwale  z  powłoką).  Stosowanie,  więc  pończoch  kablowych  do  przeciągania  tego
typu  kabli  może  mieć  miejsce  tylko  wtedy,  gdy  siła  potrzebna  do  wprowadzenia  danego
odcinka kabla nie przekracza wartości dopuszczalnej dla polietylenowej powłoki kabla.
Dopuszczalna  siła  naciągu  powłoki  polietylenowej  (P)  w  funkcji  średnicy  zewnętrznej  (dz)
kabla XTKM jest podana na rysunku poniżej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 52. Dopuszczalna siła naciągu powłoki kabla XzTKM w funkcji jego średnicy zewnętrznej.

Wartość siły P, potrzebnej do wciągnięcia określonego odcinka kabla do kanalizacji
kablowej, można obliczyć – znając ciężar jednostkowy kabla c ([Kg/m] podany w katalogu
fabrycznym producenta kabla), długość wciąganego odcinka l ([m]) oraz współczynnik tarcia
t – na podstawie wzoru:

P = c * l * t [Kg]

Współczynnik  tarcia  dla  kabla  w  powłoce  polietylenowej,  wciąganego  do  wolnego  otworu
kanalizacji  kablowej,  wynosi  0,35÷0,5,  zależnie  od  średnicy  kabla,  czystości  otworu
i prędkości wciągania kabla. Do obliczeń przyjmuje się współczynnik tarcia równy 0,4.
Przy otworze częściowo zajętym wartość współczynnika tarcia będzie znacznie większa.
O  ile  przewiduje  się,  że  podczas  wprowadzania  kabla  XTKM  zaistnieje  potrzeba  użycia
większej  niż  dopuszczalna  siły,  konieczne  jest  dokonywanie  tego  równocześnie  za  powłokę
i ośrodek  kabla.  Sposób  przygotowania  kabla  do  ciągnięcia  w  takim  przypadku  pokazano
przykładowo na rysunku poniżej.

Rys. 53. Przygotowanie kabla XzTKM do jednoczesnego ciągnięcia za powłokę i ośrodek.

W  przypadku  wprowadzania  kabla  do  kanalizacji  kablowej  jednocześnie  za  powłokę
i ośrodek  można  na  prostej  trasie  przeciągać  dłuższe  odcinki,  niż  w  przypadku  ciągnięcia
kabla za samą powłokę.

Wykonanie  złączy  na  wymienionym  odcinku  kabla  ze  sprawdzeniem  jakości
i poprawności wykonanych złączy.

Przy budowie (i naprawie) linii kablowych poszczególne odcinki kabli wprowadzonych

do kanalizacji kablowej łączy się, wykonując złącza w studniach kablowych (norma BN –
65/8984 – 11).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wykonanie złącza polega na połączeniu właściwych żył, izolowaniu miejsca złączenia

żył za pomocą koszulek termo kurczliwych lub specjalnych łączników żył kablowych oraz
złączeniu powłok kablowych za pomocą osłony wykonanego złącza kablowego.

Rozróżnia się złącza przelotowe, wykonywane w przypadku łączenia kabli o jednakowej

liczbie żył oraz złącza odgałęźne, wykonywane wówczas, gdy od jednego kabla odgałęzia się
dwa lub więcej kabli o mniejszej liczbie żył.
Złącza powinny spełniać następujące warunki:
a) w zmontowanym kablu nie powinno być przerw ani zwarć żył między sobą i z powłoką,

ekranem lub pancerzem kabla,

b) rezystancja izolacji torów oraz tłumienność przesłuchu powinna mieścić się w granicach

podanych w odpowiednich normach,

c) rezystancja jednostkowa żył nie powinna ulec zwiększeniu (parametry rezystancji

jednostkowej żył podane w katalogu producenta kabla telekomunikacyjnego),

d) połączenie mechaniczne żył między sobą powinno być trwałe,
e) rozmieszczenie łączonych wiązek powinno umożliwić łatwe skontrolowanie ich po

zdjęciu osłony w przypadku uszkodzenia w złączu,

f) połączenie powinno zapewnić całkowitą szczelność powłoki kabla.
Dla zapewnienia, by podane wymagania zostały spełnione, wszystkie roboty montażowe
należy wykonywać szczególnie starannie.

Podczas wykonywania złącza obnażone końce kabli powinny być zabezpieczone przed

zawilgoceniem,  a  łączenie  powinno  odbywać  się  w  zasadzie  bez  przerw.  W  przypadkach
montażu  wieloparowych  kabli  może  zachodzić  konieczność  przerwania  pracy  podczas
łączenia,  a  wówczas  złącza  należy  zabezpieczyć  przed  wilgocią  przez  owinięcie  np.  taśmą
izolacyjną.
W każdym przypadku złącze powinno być wykonane przez tą samą brygadę kablarzy.
Powłoki wszystkich kabli międzycentralowych i magistralnych znajdujących się pod kontrolą
ciśnieniową,  przed  i  po  wykonaniu  złączy,  powinny  być  badane  pod  kątem  szczelności  za
pomocą sprężonego powietrza.
Po wykonaniu złącza należy zbadać żyły w kablu na przerwę i zwarcie (przedzwonić) między
sobą  i  z  powłoką  (ekranem  lub  pancerzem)  oraz  rezystancję  izolacji,  a  po  zmontowaniu
całego  kabla  magistralnego,  międzycentralowego,  czy  rozdzielczego  wykonuje  się  pełne
badania własności elektrycznych według zasad podanych w odpowiednich normach.
Przygotowanie studni kablowej do robót montażowych.

Otwieranie studni oraz wietrzenie jej należy wykonywać w sposób podany na

wcześniejszych  zajęciach,  ściśle  przestrzegając  przepisów  BHP,  aby  nie  powodować
nieszczęśliwych wypadków.
Studnię  należy  dokładnie  oczyścić  z  nagromadzonej  wody,  błota  i  innych  zanieczyszczeń,
a w okresie  zimowym  wytopić  szron  i  lód  oraz  osuszyć  wnętrze  studni  za  pomocą
nagrzewnicy  elektrycznej  lub  gazowej.  Oczyszczony  powinien  być  również  chodnik
znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie włazu do studni.
Po  oczyszczeniu  studni  i  miejsca  dookoła  włazu  ustawia  się  nad  studnią  namiot,  dla
zabezpieczenia  wnętrza  studni  podczas  wykonywania  złącza  od  wpływów  atmosferycznych
i kurzu. W namiocie należy zostawić tylko jedno wejście od strony nawietrznej.
Całe miejsce pracy powinno być odseparowane od ruchu ulicznego specjalnymi barierkami.
Na  zewnątrz  namiotu,  w  odległości,  co  najmniej  2  metrów  od  włazu  studni,  należy  ustawić
piecyk  do  grzania  zalewy  kablowej,  (jeśli  stosuje  się  przelewanie  ośrodka  kabla  zalewą).
Również w takiej odległości należy rozpalać lampy lutownicze benzynowe i gazowe.
Zanim  przystąpi  się  do  prac  montażowych  w  studni  kablowej,  należy  przygotować
odpowiednie  oświetlenie  –  najlepiej  lampę  elektryczną  zasilaną  z  przenośnej  baterii
akumulatorów o napięciu 12 ÷24V.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przygotowanie kabli do łączenia.

Zgodnie z podanymi już wytycznymi, przed rozpoczęciem robót montażowych należy

sprawdzić  szczelność  powłok  łączonych  kabli  (dla  kabli  znajdujących  się  pod  kontrolą
ciśnieniową).  Po  dokonaniu  tego  końce  kabli  trzeba  ułożyć  obok  siebie  na  wspornikach  (na
ustalonej wysokości).
Na powłoce każdego z łączonych kabli odmierza się i zaznacza miejsce, w którym rozpocznie
się zdejmowanie powłoki, a także miejsce, w którym należy odciąć koniec kabla.
Długość  odcinków,  na  których  wykonuje  się  złącze  przelotowe  odmierza  się  na  podstawie
danych ujętych w instrukcji wykonania osłony złącza kablowego.

Po wykonaniu omówionych wstępnych czynności zbędne odcinki kabli obcina się

równo  narzędziem  do  cięcia  kabli  (odpowiednim  do  danej  średnicy  zewnętrznej  kabla)  lub
piłką do metalu, a następnie przystępuje się do zdejmowania powłoki kabla na wyznaczonym
odcinku.  W  tym  celu  w  odpowiednio  zaznaczonym  miejscu  należy  nożem  kablarskim  (lub
narzędziem  do  zdejmowania  powłok)  naciąć  na  około  powłokę  kabla  oraz  –  w  przypadku
kabli  grubych  –  wykonać  dwa  nacięcia  podłużne,  jedno  w  odległości  około  1  cm.  od
drugiego.  Tak  utworzony  pasek  zdejmuje  się  płaskimi  cęgami  (płaskoszczypami),  jak
pokazano  na  rysunku  poniżej,  a  następnie  odginając  powłokę  w  poprzek  wyciętego  paska
zdejmuje się ją z kabla obnażając w ten sposób ośrodek kabla.

Rys. 54. Usuwanie powłoki zewnętrznej z kabla telekomunikacyjnego

Zdejmowanie  powłoki  z  cienkich  kabli  nie  wymaga  nacięć  podłużnych,  wystarczające  jest
nacięcie  poprzeczne.  Koniec  kabla  w  miejscu  nacięcia  wygina  się  lekko  raz  w  jedną  raz
w drugą  stronę,  aż  do  całkowitego  pęknięcia  powłoki  w naciętym  miejscu.  Wówczas  można
swobodnie zdjąć odcinek powłoki.
Wszystkie  opisane  operacje  powinny  być  wykonane  z  należytą  starannością,  aby  nie
uszkodzić izolacji żył.
Przygotowanie ośrodka kabla do łączenia (metoda standardowa – skręcanie).

Łączone kable należy ułożyć obok siebie i unieruchomić przywiązując – poza miejscem

łączenia – do wsporników.
W  przypadku  łączenia  kabli  rozdzielczych  umieszczonych  w  małej  studni  bez  wsporników,
złącze wykonuje się na zewnątrz studni.
Po  zdjęciu  powłoki  w  miejscach  odkrytych  należy z  końców  łączonych  kabli zdjąć  warstwy
taśmy foliowej, pozostawiając przy krawędziach powłoki pasek o szerokości ok. 10 mm.
Po unieruchomieniu kabli przystępuje się do podziału ośrodków na warstwy, zaś warstw – na
poszczególne  wiązki,  które  będą  ze  sobą  łączone.  Podziału  dokonuje  się  począwszy  od
warstwy zewnętrznej.
Wiązki czwórkowe rozkłada się wachlarzowato w ten sposób, że układa się jedną obok drugiej
według  ich  kolejności  w  warstwie,  przy  czym  łączy  się  je  ze  sobą  miękkim  drutem,
pochodzącym np. z odpadów żył kablowych. W kablach zawierających więcej niż 50 czwórek –

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zaleca się przywiązanie rozłożonych warstw do powłoki kabla. Przykład rozkładania wiązek
pokazana na rysunku poniżej.

Rys. 55. 1– powłoka kabla; 2 – wiązki rozłożone według ustalonej kolejności;

3 – miękki drut (lub krosówka); 4 – dalsze warstwy kabla.

Łączenie ośrodków kabli.

Łączenie wiązek w rdzeniu i w każdej warstwie należy rozpoczynać od wiązki

licznikowej,  łącząc  jej  żyły  z  właściwymi  żyłami  wiązki  licznikowej,  znajdującej  się
w rdzeniu  lub  odpowiedniej  warstwie  drugiego  kabla.  Następnie  należy  łączyć  żyły  wiązki
kierunkowej,  a  potem  żyły  w  kolejno  następujących  wiązkach,  posuwając  się  w  kierunku
wyznaczonym przez położenie wiązki kierunkowej w stosunku do wiązki licznikowej.
W wiązkach należy łączyć ze sobą żyły jednakowo oznaczone, tj. o tym samym kolorze i tej
samej gęstości nadruku.
W przypadku złącza odgałęźnego, kable wychodzące ze złącza  należy  łączyć – w kolejności
ustalonej wcześniej – z kablami wchodzącymi do złącza według podanych wcześniej zasad.
Przystępując  do  łączenia  żył  kablowych  należy  przygotować  koszulki  termo  kurczliwe
o wymiarach 30 mm.
Na  cztery  żyły  wiązki  w  jednym  złączonych  kabli  należy  nasunąć  przygotowane  koszulki
termo  kurczliwe  o  wymiarach  przystosowanych  do  średnicy  żył  kabla,  a  następnie  skręcić
dwie  łączone  żyły  (wraz  z  izolacją),  po  czym  pozostałą  izolację  usunąć.  Obnażone  żyły
należy  skręcić  10÷15  razy,  a  następnie  obciąć  (ucinaczkami)  do  długości  20÷25  mm –
zależnie  od  średnicy  żył.  Z  kolei  skręcone  żyły  należy  odchylić  w  stronę  przeciwną  do
miejsca, w którym znajduje się koszulka termo kurczliwa i nasunąć koszulkę na skręcone żyły
i obkurczyć  ją  w  taki  sposób,  aby  nie  uszkodzić  izolacji  żył  (najlepiej  jest  stosować  mini
palnik gazowy z  nasadką do obkurczania koszulek gorącym powietrzem, a nie bezpośrednio
płomieniem). Kolejne fazy łączenia żył pokazano na rysunku poniżej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 56. a – skręcanie żył razem Rysunek izolacją; b – skręcanie gołych żył; c – odcięcie skrętki żył;

d – nasunięcie i obkurczenie koszulki termokurczliwej.

Kable  z  żyłami  o  średnicy  0,7  i  0,8  mm  łączy  się  przez  skręcanie  i  zlutowanie  końców
skręconych żył na długości około 10 mm lutem cynowym z kalafonią, lub przez spawanie za
pomocą specjalnej spawarki.
Koszulki  termo  kurczliwe  nasunięte  i  obkurczone  na  skręconych  żyłach  w  jednej  wiązce
czwórkowej powinny być umieszczone obok siebie.
Łączone  wiązki  należy  ułożyć  wzdłuż  złącza  tak,  aby  czwórkowe  zespoły  izolujących
koszulek były rozmieszczone szeregami równomiernie na całej długości złącza. W ten sposób
uzyskuje się złącze o foremnym kształcie i możliwie małej średnicy.
Złącze należy ściśle owinąć na całej długości taśmą izolacyjną PCV.
Rozłożenie koszulek termo kurczliwych w złączu oraz owijanie taśmą izolacyjną pokazano na
rysunku poniżej.

Rys. 57. a – rozmieszczenie koszulek termokurczliwych w złączu;

b – owinięcie taśmą izolacyjną PCV (1 – powłoka kabla, 2 – taśma izolacyjna PCV).

W chwili obecnej najczęściej spotykanym sposobem wykonywania złączy kablowych,

jest stosowanie złączek pojedynczych żył kablowych np. PICABOND, SCOTCHLOKTM lub
ETON.

Rys. 58. Picabond.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 59. Eton.

Po wykonaniu złącza, ale przed zamknięciem osłony złącza należy na przeciwległych

zakończeniach  kabla  (cały  odcinek  między  szafkami  lub  między  szafką,  a  słupkiem
kablowym) sprawdzić poprawność wykonania złącza kablowego tzn. przedzwonić wszystkie
pary kabla (na zwarcie i przerwę).
Wykonanie osłony złącza.
Na  tak  przygotowane  złącze  należy  nałożyć  odpowiednią  osłonę  złącza  (osłonę  dobieramy
zależnie  od  rodzaju  i  średnicy  łączonych  kabli,  od  tego  czy  będziemy  w  przyszłości  je
rozbierać  oraz  ilości  wiązek  łączonych kabli), a  następnie  postępujemy  zgodnie  z  instrukcją
wykonania osłony złącza dołączoną do danego typu osłony przez jej producenta.

4.5.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Wymień co najmniej 5 typów przyrządów pomiarowych stosowanych w telekomunikacji

do lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych.

2. Określ dlaczego lokalizatory uszkodzeń i przebiegu trasowego są najbardziej

uniwersalnymi lokalizatorami stosowanymi w telekomunikacyjnej technice kablowej.

3. Wymień sposoby zabezpieczenia kabli telekomunikacyjnych wciąganych do kanalizacji

i składowanych na bębnach.

4.  Wymień metody wciągania kabli telekomunikacyjnych do kanalizacji kablowej.
5.  Wymień wszystkie rodzaje pończoch kablowych.
6.  Powiedz  czemu sposób zaciągania kabla za powłokę i ośrodek jest najczęściej zalecany

na długich odcinkach?

7. Wymień

wszystkie

metody

łączenia żył kablowych w złączach kabli

telekomunikacyjnych.

8.  Określ co oznacza pojęcie rozszycie kabla telekomunikacyjnego?
9.  W jaki (najczęściej zalecany) sposób należy rozszywać kable telekomunikacyjne?
10.  Powiedz do czego stosowane są złączki pojedyncze żył kablowych (np. Eton)?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ćwiczenie dla 6 uczniów podzielonych na 3 grupy 2 osobowe. Teren wykonania

zadania – poligon kablowy wyposażony w 3 stanowiska dla grup 2 osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  lokalizacja miejsca uszkodzenia,
2)  usunięcie uszkodzonego odcinka kabla z zabezpieczeniem jego końców,
3)  zaciągnięcie nowego kabla telekomunikacyjnego z zabezpieczeniem jego końców,
4)  wykonanie złączy na wymienionym odcinku kabla,
5)  sprawdzenie jakości i poprawności wykonanych złączy,
6)  wykonanie osłony termokurczliwej złączy kablowych,
7)  pomiary po awaryjne (uruchomieniowe) na kablu który uległ awarii.

Wyposażenie stanowiska pracy (dla 2 uczniów) na poligonie:

−

fragment kanalizacji kablowej składający się z 2 studni kablowych przelotowych
jednootworowych, 1 studni rozdzielczej pod szafkowej (pod szafką rozdzielczą), 1 studni
kablowej rozdzielczej, 1 słupka telekomunikacyjnego, 1 zakończenia kablowego
w budynku;

−

dokumentacja  przebiegu  kabli  w  kanalizacji  teletechnicznej,  instrukcja  obsługi
lokalizatora  uszkodzeń  w  kablach telekomunikacyjnych  miedzianych,  instrukcja  obsługi
lutlampy gazowej, instrukcja wykonania osłony termokurczliwej złącza kablowego, karty
lub  katalogi  kabli  telekomunikacyjnych  miejscowych,  karty  lub  katalogi  osłon
termokurczliwych złączy  na kablach telekomunikacyjnych, karty lub katalogi  łączników
żył w kablach telekomunikacyjnych;

−

narzędzia:  lokalizator  uszkodzeń  w  kablach  telekomunikacyjnych  miedzianych,  haki  do
otwarcia  pokryw  studni  kablowych,  miernik  stężenia  gazu  w  studni  kablowej,  lutlampa
gazowa,  nabój  z  gazem  do  lutlampy  gazowej,  narzędzie  do  cięcia  kabli
telekomunikacyjnych, pończocha kablowa, rolki kablowe, wciągarka mechaniczna (wind
kablowa)  do  kabli  telekomunikacyjnych,  podnośnik  do  bębnów  kablowych,  przejście
kablowe  lub  przejście  kablowe  z  rolkami,  taśma  lub  linka  stalowa  do  przeciągania
przewodów,  miara  taśmowa  stalowa  (3÷5  m),  miara  taśmowa  (25  m),  miernik  izolacji,
miernik  izolacji uziemień,  młotki ślusarskie,  mikrotelefon  monterski, nożyce proste, nóż
kablowy (monterski), omomierz  lub  miernik uniwersalny, namiot  monterski, poziomica,
szczypce  boczne (ucinaczki) 150  mm, szczypce czołowe do cięcia drutu (cęgi do drutu)
150mm,  szczypce  płaskie  (płaskoszczypy)  150  mm,  szczypce  płaskie  uniwersalne
(kombinerki),  torba  monterska,  uchwyty  łącznikowe,  wkrętaki  płaskie  (szerokość  ostrza
3,  5, 9  mm),  wkrętaki  krzyżakowe, zastawy, tuleje     ochronne,  zestaw  do uszczelniania
otworów  kanalizacji  kablowej,  dzwignia do  unoszenia  pokryw  (łom), czerpak  do  wody,
lampy  akumulatorowe,  kapturki  ochronne  na  kable  telekomunikacyjne,  klucz  do  szafek
kablowych,  klucz  nastawny  (ślimakowy),  komplet  kluczy  nasadowych  dwustronnych,
kolanka ochronne,. Apteczka pierwszej pomocy, oliwiarka, pędzel płaski do odkurzania,
pędzel  płaski  do  malowania,  mikrotelefon  monterski  nasobny  lub  aparat  MB,  narzędzie
do  zaciskania  łączówek  i  głowic  w  technice  szybkiego  montażu  (np.  Sensor  firmy
KRONE).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Ćwiczenie polega na zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia pracującego kabla

telekomunikacyjnego w kanalizacji kablowej pomiędzy dwoma studniami kablowymi (jest to
etap 1 ćwiczenia 1).

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2)  napisać plan pracy,
3)  zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4)  przenieść  na  poligon  kablowy  wszystkie  zgromadzone  narzędzia,  materiały,  przyrządy

pomiarowe itd.,

5)  wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
6)  wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
7)  uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
8)  przedstawić prezentację słowną

Wyposażenie stanowiska pracy (dla 2 uczniów) na poligonie:

−

dokumentacja  przebiegu  kabli  w  kanalizacji  teletechnicznej,  instrukcja  obsługi
lokalizatora  uszkodzeń  w  kablach telekomunikacyjnych  miedzianych,  instrukcja  obsługi
lutlampy gazowej, instrukcja wykonania osłony termokurczliwej złącza kablowego, karty
lub  katalogi  kabli  telekomunikacyjnych  miejscowych,  karty  lub  katalogi  osłon
termokurczliwych złączy  na kablach telekomunikacyjnych, karty  lub katalogi  łączników
żył w kablach telekomunikacyjnych;

−

narzędzia:  lokalizator  uszkodzeń  w  kablach  telekomunikacyjnych  miedzianych,  haki  do
otwarcia  pokryw  studni  kablowych,  miernik  stężenia  gazu  w  studni  kablowej,  lutlampa
gazowa,  nabój  z  gazem  do  lutlampy  gazowej,  narzędzie  do  cięcia  kabli
telekomunikacyjnych, pończocha kablowa, rolki kablowe, wciągarka mechaniczna (wind
kablowa)  do  kabli  telekomunikacyjnych,  podnośnik  do  bębnów  kablowych,  przejście
kablowe  lub  przejście  kablowe  z  rolkami,  taśma  lub  linka  stalowa  do  przeciągania
przewodów,  miara  taśmowa  stalowa  (3÷5  m),  miara  taśmowa  (25  m),  miernik  izolacji,
miernik  izolacji uziemień,  młotki ślusarskie,  mikrotelefon  monterski, nożyce proste, nóż
kablowy (monterski), omomierz  lub  miernik uniwersalny,  namiot monterski, poziomica,
szczypce  boczne (ucinaczki) 150  mm, szczypce czołowe do cięcia drutu (cęgi do drutu)
150mm,  szczypce  płaskie  (płaskoszczypy)  150  mm,  szczypce  płaskie  uniwersalne
(kombinerki),  torba  monterska,  uchwyty  łącznikowe,  wkrętaki płaskie  (szerokość  ostrza
3,  5, 9  mm),  wkrętaki  krzyżakowe, zastawy, tuleje     ochronne,  zestaw  do  uszczelniania
otworów  kanalizacji  kablowej,  dzwignia do  unoszenia  pokryw  (łom),  czerpak  do wody,
lampy  akumulatorowe,  kapturki  ochronne  na  kable  telekomunikacyjne,  klucz  do  szafek
kablowych,  klucz  nastawny  (ślimakowy),  komplet  kluczy  nasadowych  dwustronnych,
kolanka ochronne,. Apteczka pierwszej pomocy, oliwiarka, pędzel płaski do odkurzania,
pędzel  płaski  do  malowania,  mikrotelefon  monterski  nasobny  lub  aparat  MB,  narzędzie
do  zaciskania  łączówek  i  głowic  w  technice  szybkiego  montażu  (np.  Sensor  firmy
KRONE).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Ćwiczenie polega na usunięciu uszkodzonego odcinka kabla (po wcześniejszym

zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia). Należy przy tym pamiętać że wymienia się zawsze
kruszy odcinek uszkodzonego kabla.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

pomiarowe itd.,

Wyposażenie stanowiska pracy:
Wyposażenie stanowiska pracy (dla 2 uczniów) na poligonie:

−

dokumentacja  przebiegu  kabli  w  kanalizacji  teletechnicznej,  instrukcja  obsługi
lokalizatora  uszkodzeń  w  kablach  telekomunikacyjnych  miedzianych,  instrukcja obsługi
lutlampy gazowej, instrukcja wykonania osłony termokurczliwej złącza kablowego, karty
lub  katalogi  kabli  telekomunikacyjnych  miejscowych,  karty  lub  katalogi  osłon
termokurczliwych złączy  na kablach telekomunikacyjnych, karty  lub katalogi  łączników
żył w kablach telekomunikacyjnych;

−

narzędzia:  lokalizator  uszkodzeń  w  kablach  telekomunikacyjnych  miedzianych,  haki  do
otwarcia  pokryw  studni  kablowych,  miernik  stężenia  gazu  w  studni  kablowej,  lutlampa
gazowa,  nabój  z  gazem  do  lutlampy  gazowej,  narzędzie  do  cięcia  kabli
telekomunikacyjnych, pończocha kablowa, rolki kablowe, wciągarka mechaniczna (wind
kablowa)  do  kabli  telekomunikacyjnych,  podnośnik  do  bębnów  kablowych,  przejście
kablowe  lub  przejście  kablowe  z  rolkami,  taśma  lub  linka  stalowa  do  przeciągania
przewodów,  miara  taśmowa  stalowa  (3÷5  m),  miara  taśmowa  (25  m),  miernik  izolacji,
miernik  izolacji uziemień,  młotki ślusarskie, mikrotelefon  monterski, nożyce proste, nóż
kablowy (monterski), omomierz  lub miernik uniwersalny,  namiot  monterski, poziomica,
szczypce  boczne (ucinaczki) 150  mm,  szczypce czołowe do cięcia drutu (cęgi do drutu)
150mm,  szczypce  płaskie  (płaskoszczypy)  150  mm,  szczypce  płaskie  uniwersalne
(kombinerki),  torba  monterska,  uchwyty  łącznikowe, wkrętaki  płaskie (szerokość ostrza
3,  5, 9  mm),  wkrętaki  krzyżakowe,  zastawy,  tuleje      ochronne,  zestaw do  uszczelniania
otworów  kanalizacji  kablowej,  dzwignia  do unoszenia  pokryw (łom),  czerpak  do  wody,
lampy  akumulatorowe,  kapturki  ochronne  na  kable  telekomunikacyjne,  klucz  do  szafek
kablowych,  klucz  nastawny  (ślimakowy),  komplet  kluczy  nasadowych  dwustronnych,
kolanka ochronne,. Apteczka pierwszej pomocy, oliwiarka, pędzel płaski do odkurzania,
pędzel  płaski  do  malowania,  mikrotelefon  monterski  nasobny  lub  aparat  MB,  narzędzie
do  zaciskania  łączówek  i  głowic  w  technice  szybkiego  montażu  (np.  Sensor  firmy
KRONE).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe do lokalizacji uszkodzeń

w miedzianych kablach telekomunikacyjnych?

2) użyć i zlokalizować za pomocą dobranych lokalizatorów uszkodzenie

w telekomunikacyjnym kablu miedzianym?

3) dobrać narzędzia metody do wyciągania uszkodzonych kabli

z kanalizacji kablowej?

4) dobrać właściwą metodę do zaciągania kabli telekomunikacyjnych do

kanalizacji kablowej?

5) zaciągnąć nowy odcinek kabla telekomunikacyjnego do kanalizacji

kablowej w miejsce uszkodzonego?

6) dobrać narzędzia i materiały niezbędne do wykonania złącza na kablu

telekomunikacyjnym miedzianym (łącznie z osłoną tego złącza)?

7) wykonać złącze na kablu miedzianym różnymi metodami?
8) wykonać osłonę złącza kablowego wykorzystując do tego różne

osłony i techniki ich montażu?

9) rozszyć telekomunikacyjny kabel miedziany?
10) zabezpieczyć miejsce prowadzonych prac remontowych przed

dostępem osób trzecich?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. Pomiary po awaryjne (uruchomieniowe) na kablu, który

uległ awarii

4.6.1. Materiał dydaktyczny

Pomiary poawaryjne na remontowanym kablu telekomunikacyjnym to tak jak wcześniej

wspomniano  to  pomiary  uruchomieniowe  przeprowadzane  dla  całego  kabla  a  nie  tylko
remontowanego  odcinka.  Pomiary  takie  wykonuje  się  minimum  dla  25%  par  kablowych,
a niektóre  dla  100%  par  kablowych.  W  skład  pomiarów  wykonywanych  na  kablu
telekomunikacyjnym w tym rozdziale wchodzą:

−

sprawdzenie ciągłości i poprawności rozszycia żył kablowych;

−

sprawdzenie rezystancji pętli żył kabla oraz asymetrii rezystancji żył w parach;

−

sprawdzenie ciągłości ekranu;

−

sprawdzenie rezystancji kablowych;

−

sprawdzenie odstępów przenikowych;

−

sprawdzenie rezystancji uziemienia;

−

sprawdzenie poprawności kłosowania;

−

sprawdzenie rezystancji ekranów;

−

inspekcja wizualna;

−

sprawdzenie na poszczególnych torach abonenckich odstępu sygnału użytecznego od
sygnału zakłóceń;

−

sprawdzenie tłumienności wynikowej torów abonenckich;

−

sprawdzenie tłumienności głośności łącza abonenckiego.

§ Sprawdzenie ciągłości i poprawności rozszycia żył kablowych.

Należy sprawdzić wszystkie pary z próbki. Sprawdzenia dokonujemy przy pomocy

multimetru w układzie jak do pomiaru rezystancji pętli żył. Należy zestawić układ jak na
rysunku poniżej.

Rys. 60. Sprawdzenie ciągłości i poprawności rozszycia żył kablowych.

Jako żyły pomocniczej należy użyć powłoki metalowej kabla lub ekranu albo dowolnej dobrej
żyły  kabla.  W  razie  braku  takich  możliwości  należy  użyć  sprawnych  uziomów  na  końcu
A i B badanego  odcinka  kabla  telekomunikacyjnego.  Monter  na  końcu  B  badanego  odcinka
kabla  przykłada  (kłosuje)  żyłę  pomocniczą  do  kolejnych  zacisków  łączówki,  na  której
rozszyło kabel.  Natomiast  monter na końcu  A przykłada końcówkę przewodu pomiarowego
do  odpowiednich  zacisków  łączówki  na  końcu  A.  Jeżeli  żyły  kabla  okrosowane  na

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

łączówkach A i B są identyczne, to multimetr na końcu A wskaże pewną wartość rezystancji
(zależną  od  długości  badanego  odcinka  kabla).  Wartość  ta  powinna  być  praktycznie
identyczna dla wszystkich sprawdzanych kolejno żył badanego kabla.
W  przypadku,  gdy  którakolwiek  z  badanych  żył  nie  jest  zidentyfikowana  na  łączówkach
A i B zgodnie  z  dokumentacją,  to  należy  to  traktować  jako  usterkę  wymagającą
natychmiastowej poprawy.

§  Sprawdzenie rezystancji pętli żył kabla oraz asymetrii rezystancji żył w parach.

Należy sprawdzić wszystkie pary próbki. Sprawdzenie wykonujemy przy pomocy

multimetru  o  dokładności  nie  gorszej  niż 1%  lub przy  pomocy  mostka według  schematu  na
rysunku wyżej. Jeżeli pomiary dokonujemy z punktu A, to na końcu B na łączówkach należy
zewrzeć  wszystkie  pary  kablowe  –  czwórkami  albo  wszystkie  pary  kabla  łącznie
(w zależności  od  rodzaju  badanego  kabla  telekomunikacyjnego).  Jeżeli  różnica  pomiędzy
rezystancją  par  kablowych  w  jednej  czwórce  wynosi  więcej  niż  2%,  to  należy  dodatkowo
zmierzyć  asymetrię  rezystancji  pomiędzy  żyłami  w tej  czwórce  –  najlepiej przez  wykonanie
pięciu pomiarów rezystancji:
1.  a + b;
2.  a + c;
3.  b + c;
4.  b + d;
5.  c + d.
Różnicę w rezystancji poszczególnych żył określamy po przez obliczenie:
a – b = 2 – 3
c – d = 3 – 4
Jeżeli  z  obliczeń  wynika,  że  rezystancja  jednej  z  żył  jest  wyraźnie  wyższa  od  innych  w  tej
czwórce,  może  to  wskazywać  na  wadliwe  połączenie  żyły  (zły  styk),  które  należy
zlokalizować  i  poprawić.  Dla  miarodajnego  opracowania  pomiarów  należy  odnotować
temperaturę, w jakiej zostały pomiary wykonane.

§  Sprawdzenie ciągłości ekranu.

Należy sprawdzić cały badany kabel. Na przeciwległym końcu badanej linii kablowej

zewrzeć ekran z żyłą kablową o znanej rezystancji i zmierzyć multimetrem (o dokładności jak
w pomiarze wyżej) rezystancję tak połączonej pętli przewodów. Rezystancję ekranu określa
się przez odjęcie znanej rezystancji żyły kablowej od zmierzonej wartości pętli ekran – żyła.

§ Sprawdzenie rezystancji izolacji żył kablowych.

Należy sprawdzić wszystkie żyły z próbki. Pomiaru dokonujemy miernikiem rezystancji

izolacji (megaomomierzem), prądem stałym o napięciu 100 – 500 V z błędem pomiaru nie
przekraczającym 10 % wartości mierzonej w przedziale od 0,1 MΩ do 10 GΩ i 20 % wartości
powyżej 10 GΩ. Do pomiaru zestawić układ jak na rysunku poniżej

Rys. 61. Sprawdzenie rezystancji izolacji żył kablowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pomiar  rezystancji  izolacji  wykonujemy  kolejno  na  wszystkich  żyłach  w  stosunku  do
połączonych  ze sobą  i  z ekranem żył pozostałych w badanym kablu. Żyła, której rezystancja
została  zmierzona,  powinna  być  ponownie  połączona  do  żył  pozostałych  w  czasie  pomiaru
rezystancji kolejnej żyły kabla. Dla miarodajności pomiaru oprócz zmierzonej rezystancji żył
należy odnotować także następujące parametry pomiaru:
a)  liczbę zacisków łączówek na każdej żyle badanego kabla;
b)  długość badanego kabla w linii;
c)  temperaturę powietrza w

d) wilgotność względną powietrza w %.

§ Sprawdzenie odstępów przenikowych (przesłuchowych).

Należy sprawdzić odstęp zbliżno -, i zdalnoprzesłuchowy pomiędzy parami we

wszystkich czwórkach próbki. W tym celu wykonujemy pomiar tłumienności
zbliżnoprzenkowej na końcach A i B remontowanej linii kablowej według układu
pomiarowego przedstawionego na rysunku poniżej.

Rys. 62. Sprawdzenie odstępów przenikowych (przesłuchowych).

Następnie zdalnoprzesłuchowy w układzie pomiarowym jak na rysunku niżej.

Rys. 63. Sprawdzenie odstępów zdalnoprzesłuchowych.

Tłumienność zbliżnoprzesłuchową obliczamy według poniższego wzoru:

= P

– P

Natomiast tłumienność zdalnoprzenikową według wzoru poniżej:

= P

– P

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W celu obliczenia odstępów przenikowych od zmierzonych tłumienności przesłuchowych
odejmujemy tłumienność toru zakłócającego A

zak

obl

= A

– A

zak

= A

– A

zak

Pomiary wykonujemy prądem przemiennym o częstotliwości 1000Hz (1kHz) albo
o częstotliwości wobulowanej. Poziomy mierzymy przy pomocy Selektywnego miernika
poziomu (SMP) lub w drugim przypadku wobuloskopu.
Tłumienność pary zakłócającej obliczamy według wzoru poniżej:

zak

= α * L [dB].

Oznaczenia stosowane we wzorach:
A

zak

– tłumienność pary zakłócającej;

– tłumienność zbliżnoprzesłuchowa;

– tłumienność zdalnoprzenikowa;

obl

– odstęp zbliżnoprzenikowy;

– odstęp zdalnoprzenikowy;

α – jednostkowa tłumienność falowa pary kablowej;
L – długość pary kablowej (kabla telekomunikacyjnego);

§ Sprawdzenie rezystancji uziemienia.

Przed przystąpieniem do pomiaru wykonujemy 2 uziomy pomocnicze o rezystancji nie

większej  niż  100Ω.  W  przypadku  braku  uziomów  pomiarowych  odpowiedniej  jakości
dopuszcza  się  wykonanie  ich  z  duch  prętów  stalowych  o  długości,  co  najmniej  1  metra
najmniej  średnicy  10  lub  więcej  mm.  Uziomy  pomocnicze  powinny  być  umieszczone
w gruncie  w  odległości,  co  najmniej  10  m  od  wszelkich  przedmiotów  metalowych
(rurociągów, kabli, konstrukcji wsporczych itp.) oraz w taki sposób, aby odległość pomiędzy
sondą,  uziomem  badanym  i  uziomem  pomocniczym  odpowiadały  wymienionym  niżej
wymaganiom:

Tabela 3. Sprawdzenie rezystancji uziemienia.

Najmniejsze odległości lub odległości względne w [m].

Budowa uziomu

badanego

i pomocniczego

Przy położeniu sondy S w

jednej linii z uziomem

badanym A i pomocniczym B.

Przy położeniu sondy S poza

linią łączącą uziom badany

A i uziom pomocniczy B.

Uziom badany

A i pomocniczy B,

pojedyncze uziomy o l ≤

Uziom Badany pionowy

A o l1 ≥ 3 m, uziom

pomocniczy pionowy

B o l2 ≤ 3 m.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Uziom badany poziomy

A o l1 ≥ 10m, uziom

pomocniczy pionowy

B o l2 ≤ 3m

Uziom B zdany

wielokrotny A. uziom

pomocniczy B o l2 ≤ 3m

lub ułożony z kilku

uziomów pionowych

przy a/l2 ≤ 1

a – najmniejszy odstęp poziomy między uziomami pionowymi

l1 – długość uziomu badanego

l2 – długość uziomu pomocniczego

Pomiaru  dokonujemy  metodą  techniczną  lub  metodą  kompensacyjną,  z  użyciem  prądu
przemiennego. Pomiar metodą techniczną (za pomocą amperomierz i woltomierza) zaleca się
przy  rezystancji  badanego  uziomu  mniejszej  od  2Ω.  Pomiar  metodą  kompensacyjną
z zastosowaniem  induktorowego  miernika  uziemień  (IMU)  lub  innego  przyrządu
wykonujemy zgodnie z instrukcją użytego narzędzia pomiarowego.

§  Sprawdzenie poprawności kłosowania.

Sprawdzeniu podlegają wszystkie pary w próbce. Sprawdzenia dokonujemy pomiędzy

zakończeniem  kablowym  (ZK)  na  centrali  telefonicznej  lub  w  szafce  rozdzielczej  a  ZK
w słupku telekomunikacyjnym lub szafce abonenckiej, którymi zakończony jest badany przez
nas  kabel  telekomunikacyjny.  Mamy  kilka  sposobów  sprawdzenia  poprawności  kłosowania
lub wykonania złącza kablowego.
1.  Sposób polega na użyciu testera par kablowych:

a) wysyłamy sygnał tonowy do uzgodnienia pary,
b) zwieramy parę kablową sprawdzając na testerze czy jest to uzgodniona para i czy jej

numer jest zgodny z planem kłosowania.

2. Sposób polega na użyciu multimetru:

a) mierzymy rezystancję (Ω) pomiędzy żyłami na uzgodnionej parze z jednej strony

należy wykonać zwarcie żył na badanej parze,

b) rozwieramy żyły badanej pary obserwując czy na mierniku rezystancja rośnie poza

zakres pomiarowy multimetru, równocześnie sprawdzając czy numer badanej pary
jest zgodny z planem krosowania.

3. Sposób polega na zastosowaniu telefony serwisowego (monterskiego – mikrusa):

a) po uzgodnionej parze przeprowadza się rozmowę telefoniczną,
b) sprawdzając czy jest to uzgodniona para oraz czy jej numer jest zgodny z planem

krosowania.

§ Inspekcja wizualna.

Należy sprawdzić wizualnie jakość niżej wymienionych i wykonanych prac:
a)  instalacja kabla,
b)  wykonanie osłon złączy kablowych,
c)  odbudowa terenu robót.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

§ Sprawdzenie tłumienności wynikowej torów abonenckich.

Pomiar

wykonujemy

przy

pomocy

generatora

częstotliwości

akustycznych

i selektywnego miernika poziomu lub zestawu wobulatora i wobuloskopu w zakresie pasma
akustycznego podstawowego kanału telefonii naturalnej (300Hz÷3400Hz) z zamknięciem na
impedancję 600 Ω. Pomiar powinien spełniać warunki według krzywej na rysunku poniżej.

Rys. 64. Charakterystyka tłumienności wynikowej torów abonenckich.

Schemat układu pomiarowego do pomiaru tłumienności wynikowej torów abonenckich
przedstawia rysunek zamieszony niżej.

Rys. 65. Schemat do pomiaru tłumienności wynikowej torów abonenckich.

§ Sprawdzenie tłumienności głośności łącza abonenckiego.

Pomiar tłumienności głośności łącza abonenckiego przeprowadzamy według układu na

rysunku wyżej i częstotliwości pomiarowej równej f = 1020Hz powinna ona wynosić dla

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

układu  całkowicie  cyfrowego  w  kierunku  nadawczym  (wartość  znamionowa-  maksymalna)
+ 8dB  ±  2dB,  a  na  kierunku  odbiorczym  +  2  dB  ±  2dB.  Natomiast  tłumienność  do  centrali
w sieci użytku publicznego, zrealizowanego w systemie telefonii naturalnej nie może w stanie
docelowym przekroczyć wartości 8,5 dB.

§  Sprawdzenie  na  poszczególnych  torach  abonenckich  odstępu  sygnału  użytecznego  od

sygnału zakłóceń.
Pomiaru szumu na łączach abonenckich dokonujemy przy użyciu miernika

psofometrycznego  (psofometru)  z  zamknięciem  na  impedancję  600Ω.  Wartość  mierzonych
psofometrem  szumów  w  odniesieniu  do  poziomu  0dB  powinna  wynosić  -70dB  (dla  łączy
między  centralowych),  -63dB  w  łączu  abonenckim (mierzona  na  PG  – przełączalni  głównej
od  strony  centrali  miejskiej),  -62dB  w  sieci  wewnątrz  zakładowej  (mierzona  na  PG  –
przełączalni  głównej  od  strony  centrali  miejskiej),  oraz  -65dB  w  akustycznym  kanale
cyfrowym (niezależnie od długości).

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Narysuj schemat do pomiaru sprawdzenia ciągłości i poprawności rozszycia żył

kablowych.

2. Narysuj schemat do pomiaru sprawdzenia ciągłości ekranu.
3. Napisz w jaki sposób i przy użyciu jakich przyrządów wykonujemy sprawdzenia

rezystancji izolacji żył kablowych.

4. Określ na czym polega różnica pomiędzy odstępem zbliżno -, i zdalnoprzesłuchowy.
5. Napisz wzór na obliczenie tłumienności zdalnoprzenikowej i odstępu sygnału

użytecznego od zakłóceń zdalnoprzenikowych.

6. Przedstaw co najmniej dwa sposoby pomiaru rezystancji uziemienia (w sposób graficzny

z omówieniem każdego sposobu).

7.  Wymień wszystkie metody sprawdzenia poprawności wykonanego krosowania.
8.  W jaki sposób sprawdzamy wykonanie osłon złączy kablowych?
9.  Jakie  parametry  powinien  spełniać  pomiar  tłumienności  wynikowej  torów  abonenckich

(przedstaw te parametry w sposób graficzny).

10. Przy jakiej f pomiarowej wykonuje się sprawdzenie tłumienności głośności łącza

abonenckiego.

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym sprawdzenia ciągłości

i poprawności rozszycia żył kablowych.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2)  napisać plan pracy,
3)  zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4)  wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5)  odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6) przeprowadzić analizę wszystkich wyników pod kontem spełnienia wymagań ujętych w

normach,

7)  wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8)  uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9)  przedstawić prezentację słowną

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),

−

zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,

−

karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste – nie wypełnione),

−

dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).

Ćwiczenie 2

Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym sprawdzenia ciągłości ekranu.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2)  napisać plan pracy,
3)  zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4)  wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5)  odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
6)  przeprowadzić  analizę  wszystkich  wyników  pod  kontem  spełnienia  wymagań  ujętych

w normach,

7)  wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8)  uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9)  przedstawić prezentację słowną

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),

−

zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,

−

karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste – nie wypełnione),

−

dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).

Ćwiczenie 3

Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym pomiar tłumienności wynikowej

torów abonenckich.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3)  zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4)  wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5)  odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
6)  przeprowadzić  analizę  wszystkich  wyników  pod  kontem  spełnienia  wymagań  ujętych

w normach,

7)  wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8)  uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9)  przedstawić prezentację słowną

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),

−

zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,

−

karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste – nie wypełnione),

−

dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).

Ćwiczenie 4

Wykonaj

wymienionym

kablu

telekomunikacyjnym

pomiar

tłumienności

zbliżnoprzenkowej.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:

1)  zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2)  napisać plan pracy,
3)  zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4)  wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5)  odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
6)  przeprowadzić  analizę  wszystkich  wyników  pod  kontem  spełnienia  wymagań  ujętych

w normach,

7)  wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8)  uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9)  przedstawić prezentację słowną

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),

−

zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,

−

karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste – nie wypełnione),

−

dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu

pomiarowego do sprawdzenia ciągłości i poprawności rozszycia żył
kablowych?

2) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu

pomiarowego do sprawdzenie rezystancji pętli żył kabla oraz asymetrii
rezystancji żył w parach?

3) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu

pomiarowego do sprawdzenie odstępów przenikowych?

4) obliczyć

podstawie

dokonanych

pomiarów

tłumienność

zbliżnoprzenikową?

5) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu

pomiarowego do sprawdzenia tłumienności wynikowej torów
abonenckich?

6)  wykonać pomiar tłumienności głośności łącza abonenckiego?
7)  wykonać pomiar rezystancji izolacji żył kablowych?
8)  wykonać pomiar ciągłości ekranu?
9)  wykonać prawdzenia poprawności kłosowania?
10)  wykonać pomiar rezystancji uziemienia?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5.  Za każdą prawidłową odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uzyskujesz 0 punktów.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną.

8.  Test zawiera zadania z poziomu podstawowego i z poziomu
9.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  sprawiało  Ci  trudność,  wtedy  odłóż  rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do otworzenia zamarzniętej w zimie studni kablowej użyjesz?

a)  Łomu metalowego.
b)  Oskarda lub kilofa.
c)  Lutlampy gazowej.
d)  Gorącej wody.

2. Podczas pracy lutlampą lub palnikiem gazowym w studni kablowej praca ta jest

wykonywana przez?
a)  jednego pracownika.
b)  dwóch pracowników.
c)  jeden pracownik i obserwator.
d)  trzech pracowników.

3. Przez jaki minimalny czas należy wietrzyć studnię kanalizację kablową zanim można

w nich rozpocząć prace?
a)  Wcale nie trzeba wietrzyć studni i kanalizacji kablowej.
b)  5 – 10 minut.
c)  10 – 15 minut.
d)  Co najmniej 20 – 30 minut.

4. W jaki sposób należy zabezpieczyć otwartą studnię kablową?

a)  Namiotem kablowym.
b)  Zastawami drewnianymi lub plastikowymi.
c)  Namiotem kablowym i zastawami.
d)  Metalowymi palikami i taśmą ostrzegawczą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Jaką metodą sprawdzamy czy po zakończeniu wietrzenia w studni kablowej nie

występuje gaz?
a)  Nosem – na węch.
b)  Zapalając w otwartej studni zapałkę.
c)  Wpuszczamy do studni biała mysz i obserwujemy jej zachowanie.
d)  Stosując specjalny czujnik lub miernik.

6. Które z niżej wymienionych środków ochrony stosuje się przy pracy na słupach

kablowych?
a)  Pas biodrowy bezpieczeństwa.
b)  Słupołazy.
c)  Szelki bezpieczeństwa z liną zabezpieczającą.
d)  Wszystkie wyżej wymienione.

7. Jak długi musi być wąż łączący butlę z palnikiem przy pracy palnikiem gazowym

w studni?
a)  Minimum 2 mb.
b)  Minimum 5 mb.
c)  Minimum 7 mb.
d)  Palnik nie potrzebuje w ogóle węża.

8. Przy zaciąganiu ręcznym kabla do kanalizacji kablowej pracownicy zatrudnieni przy tej

czynności powinni znajdować się po?
a)  Obu stronach zaciąganego kabla ustawieni naprzemiennie.
b)  Z jednej strony wciąganego kabla w równych odstępach.
c)  Z jednej strony wciąganego kabla odstęp nie ma znaczenia.
d)  Nie ma to większego znaczenia, z której strony będą ustawieni pracownicy.

9. Ochronnik służy do?

a) Zabezpieczenia kabla telekomunikacyjnego przed wyładowaniami atmosferycznymi

i przebiciami.

b) Zabezpieczenia urządzeń końcowych abonenckich (telefony, faksy, abonenckie

centrale wewnętrzne itp.) przed napięciami i prądami udarowymi.

c) Zabezpieczenia urządzeń końcowych po obu stronach kabla telekomunikacyjnego

przed napięciami i prądami udarowymi.

d) Nie spełnia żadnych istotnych funkcji w sieci telekomunikacyjnej.

10. Jak nazywamy element łączący żyły kabla telekomunikacyjnego w złączu kablowym?

a)  Złączka kablowa.
b)  Złączka żył pojedynczych.
c)  Łącznik żył pojedynczych.
d)  Żadna z powyższych nazw nie jest właściwa.

11. Do lokalizacji uszkodzenia w kablu telekomunikacyjnym polegającego na przebiciu,

trasy kabla i trasy kanalizacji kablowej użyjemy przyrządów (narzędzi lokalizatorów,
mostków, reflektometrów) pomiarowych firmy:
a) RYCOM

Instruments, Inc.

b) ROHDE & SCHWARZ.
c) Phenix

Technologies.

d) Megger

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. W jaki sposób zabezpieczamy końce sprawnych i nowych kabli użytych do naprawy

uszkodzonych torów kablowych?
a)  Stosując specjalne osłony termokurczliwe.
b)  Stosując taśmę izolacyjną smowulkanizującą.
c)  Stosując kapturki termokurczliwe.
d)  Stosując zwykłą (PCV) taśmę izolacyjną.

13. W jaki sposób najlepiej zaciągać kable telekomunikacyjne na długich odcinkach do

kanalizacji kablowej?
a)  Przy pomocy pończochy kablowej jednouchej.
b)  Przy pomocy pończochy kablowej dwuuchej.
c)  Przy pomocy liny stalowej za powłokę i ośrodek kabla.
d)  Przy pomocy liny stalowej za powłokę kabla.

14. Podczas konserwacji i naprawy zakończenia kablowego (ZK) od strony abonenta należy

naprawić lub wymienić na nowe?
a)  Wszystkie uszkodzone łączówki ZK.
b)  Wszystkie uszkodzone ochronniki abonenckie.
c)  Wszystkie usterki mechaniczne obudowy ZK łącznie z pomalowaniem.
d)  Wszystkie w/w prace.

15. Jakich osłon użyjemy w przypadku wykonywania złącza kablowego w studni kablowej

szczególnie zagrożonej pojawieniem się gazu?
a)  Termokurczliwych arkuszowych.
b)  Termokurczliwych ze substancją uszczelniającą.
c)  Taśmą izolacyjną smowulkanizującą.
d)  Zimnokurczliwych.

16. Które z niżej wymienionych pomiarów musimy wykonać przed zamknięciem

wykonanego złącza kablowego?
a) Sprawdzenie poprawności wykonania złącza z użyciem miernika uniwersalnego (na

zwarcie).

b) Sprawdzenie jakości i poprawności wykonania złącza z użyciem miernika

uniwersalnego (na zwarcie i na przerwę).

c) Sprawdzenie jakości i poprawności wykonania złącza z zastosowaniem mikrusa –

telefonu monterskiego (przedzwonienie kabla).

d) Żadne pomiary nie są wymagane przed zamknięciem osłony złącza.

17. Do czego służy kanałowa sonda nadawcza 815kHz w mierniku (lokalizatorze) 8879

firmy RYCOM

Instruments, Inc.?

a)  Lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla miedzianego.
b)  Lokalizacji przebiegu trasowego kabla miedzianego doziemnego.
c)  Lokalizacji przebiegu trasowego wolnych otworów kanalizacji kablowej.
d)  Lokalizacji przebiegu trasowego kabla miedzianego w kanalizacji kablowej.

18. Czy przy pomocy zestawu lokalizacyjnego 8879 firmy RYCOM

Instruments, Inc.

jesteśmy w stanie zlokalizować uszkodzenie w kablu?
a)  Tylko w gruncie.
b)  Tylko w kanalizacji kablowej.
c)  Tylko pod utwardzeniami gruntu (np. chodnikami).
d)  We wszystkich wszystkich/wszystkich przypadkach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Na jakie zasadzie lokalizator 8879 firmy RYCOM

Instruments, Inc. umożliwia

odnalezienie miejsca uszkodzenia kabla w gruncie?
a)  Pomiar reflektrometryczny pary żyła kabla.
b)  Pomiar rezystancji pary kabla (metod mostkowa).
c)  Pomiar wartości prądu upływu do gruntu na badanej parze żył.
d)  Żadne z powyższych – działa na zasadzie wykrywacza metalu.

20. Reflektrometryczna metoda lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych polega na?

a) Pomiarze i obserwacji różnicy wartości rezystancji pary żył na obu końcach

badanego kabla.

b) Pomiarze i obserwacji różnicy wartości prądu w parze żyła na obu końcach badanego

kabla

c) Wysłaniu sygnału obserwacji jego echa (odbicia) w parze żyła badanego kabla na

jednym jego końcu.

d) Pomiarze i obserwacji różnicy wartości napięcia w parze żył badanego kabla.

21. Metoda Murray`a lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych jest to?

a)  Metoda mostkowa – prądowa.
b)  Metoda mostkowa – napięciowa.
c)  Metoda mostkowa – rezystancyjna.
d)  Metoda mostkowa – pojemnościowa.

22. Pomiar rezystancji izolacji żył w kablach telekomunikacyjnych zaliczamy do pomiarów?

a)  Lokalizujących uszkodzenia w kablach telekomunikacyjnych miedzianych.
b)  Pomiarów okresowych kabli telekomunikacyjnych miedzianych.
c)  Do wszystkich w/w pomiarów.
d)  Do  żadnego  z  w/w  pomiarów  –  jest  to  pomiar  badawczy  jakości  wykonania  kabli

telekomunikacyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonanie remontów sieci telekomunikacyjnych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Literatura

1. „Instrukcja obsługi” Przenośny zestaw lokalizatora kabli, rur i uszkodzeń RYCOM 8879

wydany prze firmę TOMTRONIX z Łodzi w języku polskim.

2.  „Prawo budowlane”.
3.  „Prawo telekomunikacyjne”
4.  Instrukcja ET-04, ET- 06, ET-07 Telekomunikacji Polskiej.
5.  Instrukcje obsługi aperiodycznych Kompatybilność selektywnych mierników poziomu.
6.  Instrukcje  obsługi  mostków  rezystancyjnych  do  lokalizacji  uszkodzeń  w  kablach

miedzianych.

7. Instrukcje obsługi psofometru.
8. Instrukcje obsługi reflektometrów do lokalizacji uszkodzeń Kompatybilność kablach

miedzianych.

9.  Instrukcje obsługi woblatora i wobuloskopu.
10.  Jerzy Dudziewicz „Pomiary teletransmisyjne” WKiŁ 1975 r.
11.  Krajowy plan transmisji KPT – 92 dla sieci telefonicznej.
12.  MDKTT (CCITT) Księga błękitna WKiŁ 1965 r.
13.  Normy branżowe z zakresu telekomunikacji.
14.  Normy zakładowe Telefonii Dialog.
15.  Normy zakładowe Telekomunikacji Polskiej Zeszyt 1, 2 i 3.
16.  PN dotyczące Telekomunikacyjnych kabli dalekosiężnych.
17.  PN Kopalniane sieci telekomunikacyjne.
18.  PN  Oznaczenia  wielkości  i  jednostek  miar  używanych  w  elektryce.  Telekomunikacja

i elektronika.

19. PN Telekomunikacyjne kable stacyjne i zakończeniowe małej częstotliwości o izolacji

i powłoce polwinitowej

20. PN-59/T-92062 Telekomunikacyjne druty miedziane wiązałkowe.
21. PN-92/T-90335 Telekomunikacyjne kable miejscowe z wiązkami czwórkowymi, pęczkowe,

o izolacji polietylenowej, o powłoce polietylenowej z zaporą przeciwwilgociową,
wypełnione

22. PN-EN 187200:2002U Specyfikacja grupowa
23. PN-EN 50289-1-14:2005 (U) Kable telekomunikacyjne. Metody badania właściwości

elektrycznych

24. PN-EN 60617-10:2002 Symbole graficzne stosowane w schematach. Część

10: Telekomunikacja. Transmisja.

25.  PN-EN Kable telekomunikacyjne
26.  PN-EN Kable telekomunikacyjne.
27.  PN-IEC 60050(722):2000 Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki Telefonia.
28.  PN-IEC

60050-731:1999

Międzynarodowy

słownik

terminologiczny

elektryki

Telekomunikacja światłowodowa.

29.  PN-Projekt Słownictwo telekomunikacyjne. Pojęcia podstawowe.
30.  PN-T-01030:1996 Kompatybilność elektromagnetyczna. Terminologia.
31.  PN-T-45002:1998  Telekomunikacyjne  linie  przewodowe.  Skrzyżowania  z  liniami

kolejowymi. Wymagania ogólne.

32. PN-T-45002:1998 Telekomunikacyjne linie przewodowe. Skrzyżowania z liniami

kolejowymi. Wymagania ogólne.

33.  PN-T-83020:1996 Ochronnik telefoniczny abonencki. Ogólne wymagania i badania.
34.  PN-T-83053:1998 Gniazdka i wtyczki telefoniczne. Wymagania ogólne i metody badań.
35.  PN-T-83055:1998 Telekomunikacyjne  sieci  kablowe.  Kabina  telefoniczna.  Podstawowe

wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ergonomii.