BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE

Temat: Bezpieczeństwo społeczności lokalnych i kształtowanie bezpiecznych przestrzeni.

Trójkąt przestepstwa :

Sprawca Ofiara



Miejsce

„Lepiej zapobiegać niż karać” - Cesare

PROFILAKTYKA - prewencja, zapobieganie, - używając tych pojęć zamiennie można je zdefiniować jako działanie zmierzające do eliminowania określonego zjawiska lub jego skutków uznawanych za niepożądane przez podmiot podejmujący tą działalność.

ZAPOBIEGANIE PRZESTĘPCZOŚCI - wszystkie środki, które mają na celu:

• Bezpieczeństwo publiczne - gdy nie ma przestępstw

• Porządek publiczny - gdy nie ma wykroczeń.

Piramida potrzeb człowieka ( Maslova)

PPpelkwkj

Dwie pierwsze warstwy są niższego rzędu. By coś więcej zaspokajać muszą być spełnione te dwie.

Znać przyczynę i usunąć przyczynę - zapobieganie.

Sir Robert Pell ( szef londyńskiej Policji) w roku 1829 podał 9 zasad skutecznego działania policyjnego:

1. Podstawową misją policji jest zapobieganie przestępczości i naruszeniom porządku prawnego.

2. Zdolność policji do wypełniania swoich zadań zależy od stopnia społecznej akceptacji jej obecności, działań, zachowań...

3. W celu uzyskania i utrzymania szacunku społ. Policja musi sprawiać, że obywatele sami, bez przymusu będą przestrzegali prawa.

4. Im lepsza współpraca między policją i społeczeństwem, tym rzadziej zachodzi potrzeba stosowania rozwiązań siłowych.

5. Policja uzyska wsparcie ze strony społ. nie przez wpływanie na poglądy, lecz dzięki systematycznemu demonstrowaniu absolutnie bezstronnego egzekwowania prawa ( zasada równości wszystkich obywateli)

6. Policja powinna używać siły fizycznej w razie potrzeby zapewnienia przestrzegania prawa tylko wtedy gdy zawiodą metody oparte na perswazji...

7. Policja jest zobowiązana utrzymywać stosunki ze społ. oparte na zasadzie, że policja to społeczeństwo, a społeczeństwo to policja.

8. Policja nie powinna nigdy przekraczać swoich uprawnień ani wyręczać innych ogniw wymiaru sprawiedliwości.

9. Dowodem skuteczności policji będzie zmniejszenie liczby przestępstw, nie zaś identyfikacja działań przez policję podejmowanych.

Problem kryminalny :

• Szereg powiązanych ze sobą wydarzeń, które nie znikną samoistnie

• Wpływ na problem kryminalny ma wielu mieszkańców

• Skłania do wspólnego działania

• Można go rozwiązać przy użyciu dostępnych środków

Pytania kontrolne:

1. jak rozumiem pojęcie zapobiegania przestępczości

2. co jest istotą zapobiegania

3. zasady Sir roberta Pella

4. trójkąt kryminalny

5. co to jest problem kryminalny

6. piramida potrzeb Maslova

Temat: Kompetencie i zakres działania władz lokalnych

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań właściwych gminy. W szczególności do

ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego obywateli oraz ochrony przeciwpowodziowej i przeciwpożarowej.....

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminym w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli...

Dz.U. 01.142.1592 Ustawa o samorządzie powiatowym z dn. 05.06.1998

Dz.U. 01.142.1591 Ustawa o samorządzie gminnym z dn. 08.03.1990

Art. 38a ustawy o samorządzie powiatowym określa komisję bezpieczeństwa do zadań której należy:

• ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu.

• Opiniowanie pracy policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

• Przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz zapewnienia porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

• Opiniowanie projektów innych programów współdziałania policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujacych na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

• Opiniowanie projektu budżetu w zakresie porzadku i bezpieczestwa.

• Opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego.

SKŁAD KOMISJI:

• Starosta jako przewodniczący komisji

• Dwóch radnych delegowanych przez radę powiatu

• Trzy wskazane osoby, powołane przez starostę spośród osób wyróżniających się wiedzą o problemach będacych przedmiotem prac komisji.

• Dwóch przedstawicieli delegowanych przez komendanta powiatowego (miejskiego) policji.

• W pracach komisji uczestniczy prokurator wskazany przez prokuratora okręgowego - bez głosu.

• Starosta może powołać do pracy komisji inne osoby wyróżniające się wiedzą na temat pracy komisji - bez głosu - funkcja doradcza.

Zadania policji w obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego ?

Temat: Lokalne strategie zapewniania bezpieczeństwa.

FUNKCJE PROFILAKTYCZNEJ DZIAŁALNOŚCI POLICJI (ze względu na zakres działań)

• Funkcja operatywna - najszerzej stosowana. To działania operacyjno - rozpoznawcze, których celem jest zebranie podstawowych informacji związanych z działalnością przestępczą.

• Funkcja badawcza - wykorzystuje prowadzenie badań na potrzeby działań profilaktycznych. Jedną z najczęściej stosowanych w jednostkach policji są badania na potrzeby dyslokacji służby prewencyjnej, analiza na potrzeby prawidłowego postępowania przygotowawczego, typowanie sprawców.

• Funkcja instruktażowa - oddziaływanie na ogół obywateli aby uniemożliwić lub utrudnić popełnianie przestępstw....”zamknij drzwi a unikniesz włamania”... „uwaga kieszonkowcy”

ETAPY DZIAŁAŃ ZAPOBIEGAWCZYCH:

• Etap działań pierwotnych, w którym chodzi o takie kształtowanie polityki społecznej, aby eliminować warunki sprzyjające popełnianiu przestępstw.

• Etap działań wtórnych - chodzi o usuwanie warunków sprzyjających popełnianiu przestępstw oraz tworzenie utrudnień ich popełniania.

• Etap działań nastepczych - reaguje na popełniane przestępstwa, zapobiega ponownemu popełniania przestępstwa przez tego samego sprawcę i inne osoby.

STRATEGIA zapewniania bezpieczeństwa : jest układem w czasie reakcji organizacji na jej otoczenie. Powinna zawierać 5 głównych cech:

• Horyzont czasowy

• Efekty

• Skupienie wysiłków

• Układ decyzji (powinna przewidywać)

• Wszechobecność

Przy działaniach profilaktycznych możliwe są dwie strategie:

Kreatywna

1. Szkolenie, świadome wpajanie wiedzy i umiejętności w określonych dziedzinach

2. Przekonywanie, czyli wskazywanie argumentów przemawiających za wyborem

3. Propaganda - oddziaływanie poprzez sferę emocji oraz podświadomość

4. Informowanie, przekazywanie wiadomości uzupełniających wiedzę uzyskaną przy zastosowaniu innych metod

5. Przetwarzanie, wprowadzanie zmian w środowisku, które sprzyjają zachowaniom poprawnym

Destruktywna

1. Uniemożliwianie, czyli odcinanie możliwości lub utrudnianie podejmowanych określonych zadań

2. Wytłumianie, reagowanie sankcją negatywną na zachowanie przestępcze

3. Zagrażanie, zapowiadanie reakcji negatywnej na określone zachowanie

SYSTEM PRZECIWDZIAŁANIA PRZESTĘPCZOŚCI I PATOLOGI.

system zapobiegania ogólnego

system zapobiegania

specjalnego

PROFILAKTYKA PROFILAKTYKA POLITYKA PROFILAKTYKA

KRYMINALISTYCZNA KRYMINOLOGICZNA KARNA PENITENCJARNA (uniemozliwiania lub (wpływ na zmianę ujemnych (dostosowanie kary do (resocjalizacja)

urudnianie przestępstw) postaw i tendencji ) przestępstwa i

osobowości sprawcy )

Temat: Zachowania antyspołeczne a poczucie zagrożenia 22.10.2007

1. Pojęcie zachowania aspołecznego i antyspołecznego.

Aspołeczny - nie angażujący się w sprawy innych ludzi i nie uczestniczący w życiu społecznym , też: świadczący o takiej postawie.

Antyspołeczny - sprzeczny z interesami społeczeństwa (przeciwspołeczny)

„RAZEM BEZPIECZNIEJ” rządowy program ograniczenia przestępczości i aspołecznych zachowań.

Głównym założeniem programu jest ograniczenie skali zjawisk i zachowań budzących powszechny sprzeciw i poczucie zagrożenia:

„przy współpracy z lokalnymi społecznościami należy dążyć do tworzenia efektywnych, lokalnych systemów bezpieczeństwa oraz wspierać działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa lokalnego, w szczególności majac na celu ograniczanie najbardziej dokuczliwej dla obywateli przestępczości pospolitej”

cele programu:

1. Wzrost realnego bezpieczeństwa w Polsce,

2. Wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców Polski

3. Zapobieganie przestępczości i aspołecznym zachowaniom (we współpracy ze społecznością i administracją)

4. Poprawienie wizerunku Policji i wzrost zaufania społecznego do tej i innych służb działających na poprawę bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Podmioty zaangażowane w realizację programu:

Główny Koordynator

Minister MSW i A

I (powołuje przy wsparciu KGP)

V

Minister Sprawiedliwości Zespół koordynacyjny

Minister Edukacji Narodowej (składa się z wyznaczonych

Minister Obrony Narodowej koordynatorów upoważnionych

do współpracy z MSW i A przez

właściwych ministrów)

Na poziomie województwa zadania z programu koordynuje wojewoda przy pomocy zespołu, w skład którego wchodzą przedstawiciele m.in. :

• Administracji samorządowej

• Policji

• Państwowej Straży Pożarnej

• Straży Granicznej

Zadaniem zespołu jest inicjowanie i koordynowanie działań, zbieranie informacji.

Powiat i gmina włącza się w realizację na zasadzie dobrowolności. W powiecie wiodącą rolę ma starosta jako przewodniczący komisji bezpieczeństwa i porządku. W gminach odpowiedzialny jest wójt (prezydent miast, burmistrz)

Obszary działania programu:

1. bezpieczeństwo w miejscach publicznych i miejscach zamieszkania,

2. przemoc w rodzinie

3. 
   bezpieczeństwo w szkole

4. 
   bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej

5. bezpieczeństwo w ruchu drogowym

6. 
   bezpieczeństwo w działalności gospodarczej

7. 
   ochrona dziedzictwa narodowego

DEFINICJA PROBLEMU

Temat: Pobudzanie aktywności obywatelskiej 26.10.2007

„społeczeństwo przygotowuje przestępstwa, przestępcy je popełniają” - Henry Thomas Duckl

„jako naród jesteśmy wspaniali, pokazaliśmy to choćby podczas pogrzeby papieża, ale jako społeczeństwo - absolutnie do dupy” - Kazimierz Kutz

Społeczeństwo obywatelskie - cechujące się podzieloną zbiorową samoświadomością - poznawczą i normatywną.

Cechy:

• instytucje obywatelskie,

• poczucie przynależności do społeczeństwa jako całości,

• samoograniczanie się

• pluralizm

Instytucje obywatelskie

Instytucje centralne Instytucje wyrażania opinii

- władza ustawodawcza - towarzystwa

- władza wykonawcza - dobrowolne stowarzyszenia

- władza sądownicza - instytuty itp.

Temat: Community Policing 29.11.2007

Modele funkcjonowania Policji:

• Professional model - relacje podwładny - przełożony, wojskowy styl dyscypliny, analiza efektywności działania policyjnego personelu. - to model reaktywny

• Community policing model - społeczność lokalna ma znaczący wpływ na przestępczość - to model kreatywny

• Problem - oriented model- systematyczne badania I ocena działań, skupienie uwagi na powtarzających się problemach. Policja sama z siebie, doskonaląc się, pokona problemy.

• Security - oriented model - stosowanie technik ochronnych, nadzór, kamera, monitoring.

Reaktywny i kreatywny - dwa podziały modeli funkcjonowania Policji.

Community Policing - jest polityką, a zarazem strategią nastawioną na osiągnięcie skutecznej kontroli przestępczości, zmniejszenie poczucia zagrożenia przestępczością, poprawienie jakości życia, usprawnienie pracy i podniesienie autorytetu Policji poprzez pro aktywne wykorzystanie środków społecznych do zmiany warunków stanowiących podłoże działań przestępczych.

Elementy community policing:

• Community partnership - długotrwała, partnerska współpraca policjanta z mieszkańcami, kościołem, szkołą, biznesem, szpitalem, stowarzyszeniami Itp.

• Problem solving - wspólne rozwiązywanie problemów, przy współpracy z administracją miasta, która zapewnia ich szybka likwidację.

Cechy konstytutywne community policing:

• Konsultacje - prowadzenie systematycznych badań na temat potrzeb mieszkańców w zakresie poprawy bezpieczeństwa oraz związanych z tym oczekiwań wobec Policji.

• Adaptacja - zamiana dowodzenia w taki sposób aby w małych, lokalnych jednostkach policji możliwe było decydowanie o przesunięciu sił i środków w celu zaspokojenia specyficznych potrzeb poszczególnych rejonów.

• Mobilizacja - polegająca na aktywnym zaangażowaniu ludzi i instytucji (publicznych i prywatnych) spoza Policji w rozwiązywaniu problemów związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa

• Rozwiązywanie problemów - to eliminowanie warunków, które wywołują przestępczość i strach, a w konsekwencji prewencja na lokalnym poziomie, skoncentrowana na warunkach powstania przestępstw.

Słabe strony:

• CP jest zbyt „miękka” wobec przestępczości. Koncentrując się na praworządnych obywatelach, ich troskach oraz rozdrabniając Policję trudno jest ścigać przestępców

• CP poprzez nawiązywanie lokalnych kontaktów z lokalną władzą, organizacjami i osobami może prowadzić do korupcji i upolitycznienia działań Policji.

• Nawiązywanie ścisłych kontaktów przez policjantów z obywatelami stanowi możliwość nieograniczonego wręcz zbierania informacji o obywatelach, co w konsekwencji prowadzi do pogwałcenia ich konstytucyjnych praw i wolności.

Efekty:

• Z perspektywy społecznej

• Zmniejszenie poziomu poczucia zagrożenia przestępczością (poprawa jakości życia)

• Możliwość większego wpływu na kierunki działań Policji

• Zwiększenie odpowiedzialności i rzetelności pracy Policji

• Usprawnienie pracy Policji

• Ochrona najbardziej zagrożonych wiktymizacją członków danej społeczności.

• Z perspektywy Policji

• Efektywniejsza kontrola przestępczości

• Lepsze wykorzystanie środków społecznych wspomagających pracę Policji

• Usprawnienie procesu zbierania informacji

• Poprawa relacji zachodzących między Policją a obywatelami

• Podniesienie autorytetu i rangi Policji.

Temat: Rozwiązywanie problemów społeczności lokalnych 20.12.2007

Zasady i metody zapobiegania przestępczości

Metody rozwiązywania problemów związanych z bezpieczeństwem.

MODEL : system założeń, pojęć i zależności między nimi, pozwalający opisać w przybliżony sposób jakiś aspekt rzeczywistości.

Model SARA

Identyfikacja
analiza działanie ocena

Stwierdzenie istnienia zrozumienie opracowanie ustalenie

w danej społeczności przyczyn rozwiązania efektów

problemu przestępczości warunkujących i wdrożenie podjętych

i braku porządku występowanie go w życie działań

publicznego

Model CAPRA

klient analiza partnerstwo











reagowanie ocena

Model PROCTOR

problem przyczyna











taktyka działanie wynik

Model 5I (five eyes)

wywiad interwencja








implementacja zaangażowanie wpływ

ZASADY I METODY ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI :

11 zasad działań profilaktycznych:

• Zasada prawnego obowiązku zapobiegania przestępczości

• Zasada powszechności działań zapobiegawczych (wielopodmiotowość)

• Zasada systematyczności

• Zasada nadrzędności działań profilaktycznych nad środkami represji karnej

• Zasada wielopłaszczyznowości działań

• Zasada programowania działań profilaktycznych

• Zasada uzależnienia polityki karnej od wiedzy kryminologicznej

• Zasada prowadzenia badań sytuacji kryminogennych

• Zasada indywidualizacji działań profilaktycznych

• Zasada wprowadzania nowoczesnych metod (środków) zapobiegania zagrożenia

• Zasada współdziałania wielu podmiotów.

ZASADY ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI:

• Zabezpieczenie celu

• Usunięcie celu

• Ograniczenie / uniemożliwienie dostępu do przedmiotów ułatwiających popełnienie przestępstw

• Ograniczenie zysku z popełnionego przestępstwa

• Kontrola dostępu

• Obserwacja

• Ukształtowanie przestrzeni

• Określenie zasad ( np. korzystania z parku, parkingu)

• Ograniczenie świadomości dostępu sprawcy

• Wpływanie na motywację sprawcy

Temat: Projektowanie działań profilaktycznych 18.01.2008

Zasady budowy programów :

Zasada:

• Prawnego obowiązku zapobiegania przestępczości ( ustawa o gminach , o powiatach)

• Program profilaktyki powinien obejmować swoim programem najbardziej uciążliwe zagadnienia dla społeczeństwa

• Działania programowe powinny być poprzedzane rzetelną analizą, w oparciu o różne źródła

• Precyzyjnie określić adresata, do którego chcemy kierować działania profilaktyczne.

• Program powinien być tworzony w konkretnej społeczności, tam diagnozowany w oparciu o lokalne źródła

• Pozyskiwać autorytety w społeczności lokalnej do działań związanych z lobowaniem programu

• Pozyskiwanie osób, które ze względu na zajmowane stanowisko, sytuację materialną, wiedzę mogą wspomóc program finansowo lub w inny sposób

• Planowanie działań profilaktycznych

• Nadrzędność działań kreatywnych nad represyjnymi

• Wykorzystanie nowoczesnych metod zabezpieczania osób i mienia

• Typowanie realizatorów dom działań - należy brać pod uwagę zainteresowania, doświadczenie, wiedzę poszczególnych osób.

• Precyzyjnie określić czas realizacji

• Współpraca wielu podmiotów

• Systematyczność i wielopłaszczyznowość działań profilaktycznych , która sprowadza się do działania w wielu kierunkach

• Adekwatność podjętych działań zapobiegawczych do zagrożenia przestępczością

Etapy budowania programów profilaktycznych:

1. rozpoznanie potrzeb i oczekiwań społecznych

2. analiza wskazująca przyczyny negatywnych zjawisk

3. zainteresowanie potencjalnych partnerów

4. organizacja spotkania otwartego

5. określenie kosztów programu

6. realizacja programu

7. oceny efektywności działań

SMART - koncepcja formułowania celów, np. programów profilaktycznych

S - simple - prosty

M measurable - zmieżalny

A - achievable - osiągalny

R - relevant - istotny

T - timely defined - określony w czasie

ANALIZA - „prawdziwa wiedza to znajomość przyczyn” F. Bacon

To metoda badawcza polegająca na rozłożeniu całości na poszczególne elementy i badaniu każdego z nich z osobna.

Pryncypia analizy:

• analiza opiera się na zdrowym rozsądku

• indywidualny problem wymaga indywidualnej analizy

• istnieje wiele sposobów analizowania

• analiza wymaga innowacyjności i kreatywności

• analiza nie musi być kompleksowa ( nie całość tylko wybrany problem)

Przeszkody w analizowaniu:

1. presja szybkiej odpowiedzi

2. brak instytucjonalnego i organizacyjnego wsparcia długoterminowych działań

3. potrzeba niestandardowej aktywności policji

4. przekonanie o tym , że wszystkie potrzebne informacje zostały już zebrane

5. presja szybkiej reakcji

6. przypuszczenie i/lub doświadczenie prowadzące do wyboru nieadekwatnych rozwiązań

7. przekonanie, że konieczna jest specjalistyczna analiza

8. przekonanie, że analizowanie wymaga zbyt wiele czasu i źródeł

9. przekonanie , iż analizowanie jest oderwane od działania, które będzie prowadzone

10. przekonanie, iż raz robiona analiza nie może być powtórzona

Rodzaje analiz:

• analiza kryminalna, strategiczna

• analiza SWOT

• analiza metody trójkąta

• analiza ABC Pareto

• burza mózgów - trzy etapy

• diagram Ishikawy - analiza związków przyczynowo - skutkowych

przyczyny (prostokąty)

P

Opis problemu( linia)

P - problem

• cykl Deminga

Siedem złotych pytań kryminalistyki:
co?, gdzie?, kiedy?, jak?, czym?, dlaczego?, kto?











Temat: Kształtowanie bezpiecznych przestrzeni. Elementy kryminologii środowiskowej. 14.03.2008

Założenia koncepcji „ secured by design” i „crime prevention through enviromental design” drugiej generacji CPTED

Jane Jacobs sformułowała trzy podstawowe zasady projektowania bezpiecznych przestrzeni.

1. jednoznaczne rozgraniczenie przestrzeni prywatnej i publicznej

2. zróżnicowanie wykorzystanie przestrzeni miejskiej

3. wszechobecny ruch pieszych o dużym natężeniu

C. Ray Jeffrey - CPTED - koncepcja opierała się na przekonaniu, iż ukształtowanie fizyczne otoczenia wywołuje u potencjalnego sprawcy przyjemne i nieprzyjemne doznania, które stymulują lub ograniczają jego wolę popełniania przestępstw.

P. van Soomeren:

1. nie zapominaj o sprawcy I ofierze

2. nie koncentruj się jedynie na planowaniu i projektowaniu ( chodzi o utrzymanie i konserwacja na przyszłość )

3. nie traktuj zapobiegania przestępczości jako działania, które opierać się może na jednej grupie wykonawców - wieloresortowe i strukturalne partnerstwo.

Marek Szczepański - 4 rodzaje osiedli ( str. 59 )

Podstawowe elementy CPTED:

• naturalna obserwacja

• naturalna kontrola dostępu

• wyodrębnianie terenu

• zarządzanie i konserwacja.

5

Potrzeby samourzeczywistnienia

Potrzeby szacunku i dowartościowania

Potrzeby przynależności i miłości

Potrzeby bezpieczeństwa

Potrzeby fizjologiczne

POLITYKA SPOŁECZNA

By żyło się lepiej

POLITYKA KRYMINALNA

Całość zagadnień przeciw przestępczości

PROBLEM

Zdarzenia

Dotyczy lokalnej społeczności

szkoda

podobieństwo

chroniczność

Oczekiwana reakcja

S

scanning

A

analisys

R

response

A

assessment

C

clients

A

analisys

P

partnership

R

response

A

assessment

O

output

R

result

T

tactics

C

cause

PRO

problem

I

involvment

I

impact

I

implementation

I

intervention

I

intelligence

OCENA

PLANOWANIE

WYKONANIE

ANALIZA

---