Zatrucia pokarmowe wirusowe

Wirusy wywołujące zapalenie żołądka i jelit u człowieka

Wirusy	Wielkość	Znaczenie
Rotawirusy	> 50 nm	+++
Adenowirusy typów 40, 41	> 50 nm	++
„Małe okrągłe wirusy” np. Norwalk	< 50 nm	++
Koronawirusy	> 50 nm	+/-
Kalciwirusy	< 50 nm	+/-
Astrowirusy	< 50 nm	+/-

Rotawirusy:

Rodzina: Reoviride

Kwas nukleinowy: dwuniciowe ds RNA (11 segmentów)

→ kapsyd otoczony podwójną osłonką ma średnicę 70 nm

→ rotawirusy można namnażać w pierwotnej hodowli komórek nerki małpiej, ale komórki musza być poddane działaniu trypsyny

Aspekty kliniczne i patologiczne:

→ atakują przede wszystkim dzieci do 2 roku życia, choć mogą również wywołać epidemie u ludzi w podeszłym wieku

→ okres inkubacji wynosi 2-4 dni

→ typowy obraz choroby to: wymioty, biegunka i gorączka, ale zdarzają się również zakażenie bezobjawowe

→ leczenie polega na wyrównaniu odwodnieni organizmu

→ rotawirusy atakują nabłonek walcowaty na szczycie kosmków jelitowych w dwunastnicy i górnym odcinku jelita krętego - zniszczenie ich uniemożliwia prawidłowe wchłaniani pokarmu

→ po zakażeniu można wykryć w surowicy swoiste przeciwciała IgG, przeciwciała klasy IgA mogą występować w mleku matki

→ zakażenie rotawirusami szerzy się drogą fekalno-oralną, chociaż nie można wykluczyć także grogi oddechowej

Adenowirusy:

Rodzina: Adenoviride

Kwas nukleinowy: dwuniciowy DNA

→ podobnie zbudowane do rotawirusów

→ wyróżniamy ponad 40 serotypów adenowirusów

→ podzielone na 6 rodzajów oznaczonych literami A-F

→ grupę F stanowią serotyp 40 i 41, które są odpowiedzialne za ostre stany biegunkowe u niemowląt, są one trudne do namnażania w hodowlach komórkowych

→ objawy chorobowe podobne do powodowanych przez rotawirusy, ale zwykle wystepują u nieco starszych dzieci. Zakażenie adenowirisowe czasem jest powikłane wgłobieniem jelita

„Małe okrągłe wirusy”- SRV:

→ dotychczas nie powiodły się próby namnożenia tych wirusów na hodowlach komórkowych

→ najlepiej poznany jest czynnik Norwalk

→ odpowiedzialne za epidemiczne zapalenie żołądka i jelit, niektóre epidemie miały związek ze spożywaniem zakażonych skorupiaków

Kalici-, Korona- i Astrowirusy:

Kwas nukleinowy: RNA

→ trudne w hodowlach komórkowych

→ często wykrywane w kale razem z rotawirusami

Diagnostyka laboratoryjna:

• Mikroskopia elektronowa

→ immunomikroskopia elektronowa

• Swoiste testy diagnostyczne

→ ELISA - badanie próbek kału na obecność rota- i adenowirusów

→ PAGE (elektroforeza w żelu poliakrylamidowym)- identyfikuje kwasy nukleinowe rota- i adenowirusów.

---