PROGRAM ZAJĘĆ ARTYSTYCZNYCH

W GIMNAZJUM PUBLICZNYM NR2

IM. JANUSZA KUSOCIŃSKIEGO
W CZECHOWICACH-DZIEDZICACH

ZAJĘCIA PAPIEROPLASTYCZNE

AUTOR
MARIOLA PALUSZEK

SPIS TREŚCI

1. Założenia programu i sposoby jego realizacji…………………………………….2

2. Cele edukacyjne kształcenia i wychowania……………………………………….3

3. Ogólne zagadnienia przewidziane w programie………………………………….4

4. Przewidziane osiągnięcia uczniów…………………………………………………5

5. Procedury osiągania celów………………………………………………………….5

6. Metody oceniania osiągnięć uczniów………………………………………………6

7. Ogólne wymagania na poszczególne oceny……………………………………...8

1. Założenia programu i sposoby jego realizacji

Program zajęć artystycznych w gimnazjum „Zajęcia papieroplastyczne” jest przygotowany zgodnie z celami i treściami kształcenia określonymi w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. nr4 poz. 17 zał. 4). Podstawa programowa zakłada realizację obowiązkowych zajęć artystycznych w gimnazjum.

Niniejszy program jest propozycją tematycznych zajęć artystycznych z zakresu historii powstania papieru, sposobu jego wytwarzania oraz technik plastycznych wykorzystujących papier przewidzianych na 30 godzin dydaktycznych. Propozycja tych zajęć artystycznych jest oparta na wcześniej zdobytej wiedzy teoretycznej uczniów dotyczącej wiedzy o sztuce i historii sztuki.

Głównym założeniem programu jest praktyczna realizacja różnorodnych zadań przybliżających uczniom zagadnienia dotyczące powstania, produkcji i przetwarzania papieru, przede wszystkim w formie ćwiczeń praktycznych, projektowania i sporządzania wytworów z papieru oraz działań w przestrzeni rzeczywistej i wirtualnej.

Zgodnie z zaleceniami podstawy programowej, realizacja tego programu przewiduje wykorzystanie w ćwiczeniach mediów: fotografii i technologii informacyjno - komunikacyjnej. Poszczególne zadania są opatrzone wprowadzającymi lub uzupełniającymi wiadomościami z teorii i historii powstania i produkcji papieru. Ilość poszczególnych ćwiczeń jest dostosowana do możliwości uczniów. Część ćwiczeń uczniowie mogą realizować jako zadania domowe, zwłaszcza, gdy potrzebne do ich realizacji będzie korzystanie z programów komputerowych i internetu. Niektóre zagadnienia można realizować we współpracy z nauczycielami techniki i informatyki.

Realizacja cyklu zajęć artystycznych „Zajęcia papieroplastyczne” powinna być zakończona wystawą prac uczestników zajęć.

Podczas realizacji tego programu uczniowie korzystać będą z:

• Ćwiczenia „Zajęcia papieroplastyczne” -Irena Kowalczyk - wyd. Operon,

• „Orgiami- Papierowe ZOO” - Hektor Rojas - wyd. Świat Książki,

• „Wielka księga prac plastycznych” - S. Nicholson, D. Robins - wyd. Papilon,

• „Jak robić kartki „ - P. Pinder - wyd. RM,

• „Kwiaty z papieru” - M. Brydowa - wyd. RM,

• „Decuopage” - M. Hudowa - wyd. RM,

• Czasopisma i strony internetowe poświecone historii powstania i produkcji papieru oraz papieroplastyce.

2. Cele edukacyjne kształcenia i wychowania

Cele edukacyjne programu zostały określone i sformułowane zgodnie z założeniami podstawy programowej z plastyki na trzecim etapie edukacyjnym.

Cele edukacyjne kształcenia:

• Odbiór wypowiedzi i wykorzystywanie zawartych w nich informacji - percepcja sztuki,

• Tworzenie wypowiedzi - ekspresja poprzez sztukę,

• Analiza i interpretacja tekstów kultury - recepcja sztuki.

Cele edukacyjne wychowania:

• Budzenie i rozwijanie potrzeby czynnego uczestnictwa w kulturze poprzez kontakt z dziełami w najbliższym otoczeniu oraz wizyty w muzeach, galeriach i innych ośrodkach życia kulturalnego,

• Rozwijanie świadomości roli sztuki w życiu człowieka,

• Rozwijanie twórczego myślenia, kreatywności, własnych możliwości twórczych,

• Kształtowanie świadomości dziedzictwa tradycji i kultury narodowej oraz dziedzictwa kultury śródziemnomorskiej,

• Dostrzeganie miejsca tradycji we współczesnej kulturze,

• Kształtowanie tolerancji wobec odmienności innych kręgów kulturowych.

Treści nauczania

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji - percepcja sztuki.

Uczeń:

• Uczestniczy w percepcji dzieł sztuki poprzez wyszukiwanie w Internecie informacji o sztuce, zwiedzanie wirtualnych galerii sztuki i muzeów na świecie.

• Ma świadomość różnorodności sztuki i jej związków z nowoczesnymi technologiami.

• Potrafi formułować opinie, porównywać i wartościować szeroko rozumianą sztukę a także działalność plastyczną rówieśników i własną.

• Zna zasady prawa autorskiego dotyczące ochrony własności intelektualnej.

Tworzenie wypowiedzi - ekspresja przez sztukę

Uczeń;

• Poszukuje różnorodnych możliwości ekspresji we własnych działaniach artystycznych.

• Wykazuje się umiejętnością twórczego myślenia, kreatywnością, realizuje oryginalne projekty.

• Tworzy różnorodne prace plastyczne wykorzystując różnorodne technologie, np. fotografię, graficzne programy komputerowe.

• Realizuje i przedstawia własne projekty artystyczne za pomocą różnych nośników, np. prezentacji multimedialnych, fotografii.

• Wykazuje się wiedzą na temat szeroko rozumianej sztuki oraz otaczającej współczesnego człowieka rzeczywistości wizualnej.

Analiza i interpretacja tekstów kultury - recepcja sztuki

Uczeń:

• Rozróżnia rodzaje środków piśmienniczych i umie je umiejscowić chronologicznie.

• Rozpoznaje najważniejsze dzieła sztuki kultury europejskiej i polskiej.

• Dostrzega i analizuje różne konteksty dzieł kultury.

• Wykazuje się umiejętnością analizy dzieła sztuki, dostrzega poszczególne elementy dzieła, porównuje, znajduje wzajemne związki i podsumowuje zebrane informacje.

• Zna podstawowe pojęcia związane historią powstania i produkcji papieru oraz papieroplastyki.

• Wyszukuje potrzebna informacje zawarte w tekstach kultury.

1. Ogólne zagadnienia przewidziane w programie

• Środki piśmiennicze od czasów prehistorycznych.

• Ewolucja wytwarzania środków piśmienniczych.

• Papirus i jego wpływ na sposób zostawiania informacji.

• Pergamin - sposób wytwarzania i zastosowanie.

• Papier - cykl produkcji i jego ewolucja.

• Formaty papieru.

• Techniki papieroplastyczne (orgiami, tea bags, Iris folding, quilling, scrapbooking, decoupage).

• Przygotowanie wystawy prac uczestników zajęć artystycznych „Zajęcia papieroplastyczne”

1. Przewidziane osiągnięcia uczniów

Wiadomości i umiejętności

Uczeń:

• Potrafi określić czas trwania najważniejszych epok, oraz środki piśmiennicze w nich występujące.

• Wymienia, rozpoznaje i opisuje rodzaje środków piśmienniczych.

• Wymienia, rozpoznaje i opisuje rodzaje technik papieroplastycznych.

• Wykazuje się umiejętnością analizy instrukcji i wykonaniem papierowych ozdób.

• Wyszukuje potrzebne informacje zawarte w tekstach kultury.

• Potrafi wykonać prace plastyczne w różnych technikach.

• Zna rodzaje i narzędzie rysunkowe, potrafi je adekwatnie do tematu zastosować we własnej działalności twórczej.

• Zna funkcje programów komputerowych i umie tworzyć w nich własne projekty.

• Potrafi zdefiniować i wskazać różnorodne zastosowanie Internetu.

1. Procedury osiągania celów

Najważniejszym kryterium stosowanych metod jest skuteczność. Powinny być one dostosowane przede wszystkim do charakteru zajęć, możliwości szkoły a zwłaszcza uczniów.

Metody nauczania na zajęciach artystycznych dzieli się na dwie zasadnicze grupy: dostosowane do percepcji i recepcji dzieła sztuki oraz działalności twórczej uczniów. Efektywną i atrakcyjną dla uczniów metodą pracy na zajęciach artystycznych, łączącą też zagadnienia z innych przedmiotów, jest metoda projektu edukacyjnego.

Metody zastosowane na zajęciach artystycznych „Zajęcia papieroplastyczne”, percepcji i recepcji dzieł sztuki oraz w kształtowaniu umiejętności tworzenia wypowiedzi przez sztukę:

• Miniwykład, pogadanka, dyskusja, ilustrowane pokazem reprodukcji dzieł sztuki.

• Ćwiczenia plastyczne kształtujące zmysł obserwacji: szkice i studia rysunkowe z natury.

• Ćwiczenia w kształtowaniu wyobraźni przestrzennej.

• Realizowanie ćwiczeń i działań inspirowanych stylami, kierunkami i poszczególnymi dziełami sztuki.

• Prace i projekty realizowane za pomocą programów komputerowych.

• Wystawy prac - aranżacja wystawy przez uczniów pod kierunkiem nauczyciela.

1. Metody oceniania osiągnięć uczniów

Na ocenę powinny się składać przede wszystkim dwa elementy: stosunek ucznia do przedmiotu oraz wysiłek wkładany w realizację wymagań. Uzdolnienia plastyczne nie mogą być podstawowym kryterium oceniania.

Ocena powinna uwzględniać:

• Wysiłek wkładany w realizację wymagań, stopień zaangażowania na lekcjach.

• Stopień opanowania umiejętności i wiadomości oraz działania plastyczne: zaangażowanie, niekonwencjonalność rozwiązań zarówno tematu, jak i formy.

• Stopień wykorzystania posiadanej wiedzy w praktycznym działaniu.

• Stosunek ucznia do przedmiotu.

W celu sprawdzenia rezultatów wprowadzenia programu zastosowane będą:

• Obserwacja działań uczniów.

• Wypracowanie przez uczniów wytworów kultury.

• Dokumentacja zebrana w czasie realizacji projektu.

Formy aktywności ucznia

Prace obowiązkowe:

• Zeszyt,

• Semestralna praca pisemna,

• Praca domowa,

• Prace wytwórcze.

Prace nadobowiązkowe:

• Prace domowe dla chętnych,

• Aktywność na lekcji,

• Udział w konkursach.

Ogólne kryteria i zasady oceniania

1. Skala ocen i ogólne kryteria wystawiania stopni współgrają z ustaleniami zawartymi w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania.

2. O ocenie semestralnej decydują oceny cząstkowe (w szczególności z zadań plastycznych - twórczość swobodna). Oceny uzyskane za pozostałe formy aktywności są brane pod uwagę w drugiej kolejności.

3. W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym
   z programu nauczania, nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, obniżyć wymagania programowe.

4. Każdej ocenie z prac plastycznych towarzyszy wyjaśniający komentarz słowny.

5. Ocena jest zindywidualizowana oraz zależna od możliwości ucznia tak, aby uwzględniała jego wkład pracy.

6. Przy wykonywaniu pracy grupowej wszyscy członkowie zespołu otrzymują taką samą ocenę.

7. Ocenie podlega:

• Zaangażowanie w pracę twórczą - przygotowanie materiałów dydaktycznych, plastycznych, aktywność na zajęciach, koncentracja i staranne oraz estetyczne wykonywanie zadań.

• Chęć i stopień przyswojenia wiedzy z zakresu dziejów sztuki, historii ubioru i problematyki plastycznej.

• Aktywność i samodzielność ucznia w rozwiązywaniu problemów i zadań plastycznych.

• Poziom zainteresowania sztuką - aktywne uczestnictwo w lekcji, w dyskusjach, wyrażanie własnych poglądów i formułowanie wniosków.

• Wykonywanie obligatoryjnych zadań, ćwiczeń i poleceń.

• Adekwatne wykorzystywanie zdobywanej wiedzy z zakresu dziejów sztuki i środków wyrazu artystycznego do ekspresji własnej.

• Indywidualna dodatkowa twórczość plastyczna lub działalność kulturalna w środowisku szkolnym i pozaszkolnym.

• Umiejętność korzystania z informacji i materiałów źródłowych oraz mediów.

• Dbałość o efekt końcowy wykonanej pracy oraz zgodność z tematem i poleceniem nauczyciela.

8. Za trzykrotny brak zeszytu lub pracy domowej uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną.

9. Prace wytwórcze powinny być wykonywane samodzielnie i w określonym terminie oddawane.

10. Materiały do wykonywania prac wytwórczych organizują uczniowie we własnym zakresie.

1. Ogólne wymagania na poszczególne oceny

Podstawą wystawienia oceny pozytywnej z zajęć artystycznych jest regularna obecność ucznia na lekcjach lub nieregularna, usprawiedliwiona.

Ocena niedostateczna

Uczeń:

- jest z reguły nieobecny na lekcjach bez usprawiedliwienia lub nie wykazuje postawy twórczej w działaniu na zajęciach,

- jest stale nieprzygotowany do lekcji - nie posiada wymaganych materiałów edukacyjnych i plastycznych,

- nie wykazuje chęci zdobywania wiedzy i nie posiada minimalnych wiadomości objętych programem z zakresu wiedzy o sztuce, historii papieru oraz technik wykonywania ozdób i przedmiotów z papieru,

- uzyskuje oceny niedostateczne z wypowiedzi ustnych i pisemnych oraz ze sprawdzianów wiedzy,

- nie wykonuje poleceń nauczyciela, ćwiczeń i prac plastycznych,

- nie wykazuje woli zmiany postawy i poprawy.

Ocena dopuszczająca

Uczeń:

- bywa nieobecny na lekcji bez usprawiedliwienia,

- jest często nieprzygotowany do lekcji - nie posiada wymaganych materiałów edukacyjnych i plastycznych,

- wykazuje minimalną postawę twórczą w działaniu na zajęciach,

- wykazuje się małą chęcią w zdobywaniu wiedzy i posiada fragmentaryczną wiedzę z dziejów papieru oraz technik wykonywania ozdób i przedmiotów z papieru,

- ćwiczenia, prace plastyczne, zadania, polecenia nauczyciela wykonuje rzadko, często nie na temat i niestarannie,

- nie posiada umiejętności analizy i syntezy, bardzo rzadko używa nomenklatury plastycznej,

- często nie odrabia prac domowych, wykazuje mała wolę zmiany postawy i poprawy,

- posługuje się niektórymi mediami w zakresie technologii komputerowej i cyfrowej.

Ocena dostateczna

Uczeń:

- z reguły jest przygotowany do lekcji - posiada wymagane materiały plastyczne i edukacyjne, wykazuje postawę twórczą w działaniu na lekcji,

- wykazuje się chęcią w zdobywaniu wiedzy, ale jego zasób informacji jest podstawowy z zakresu problemów plastycznych, dziejów powstania papieru, technik wykonywania ozdób i przedmiotów z papieru,

- posiada niepełną wiedzę z zakresu objętego programem nauczania,

- posiada małą zdolność analizy i syntezy, rzadko włącza się w dyskusję i odpowiada

poprawnie na pytania,

- zna tylko niektóre określenia plastyczne i rzadko ich używa w wypowiedzi słownej i pisemnej,

- poprawnie wykonuje ćwiczenia plastyczne, zadania lekcyjne, odrabia prace domowe, choć nie zawsze poprawnie,

- nie zawsze dba o estetykę wykonanych prac oraz ich zgodność z zadanym tematem,

- posługuje się częściowo technologią komputerową i cyfrową.

Ocena dobra

Uczeń:

- wykazuje postawę twórczą na lekcji i chęć do działania,

- jest zawsze przygotowany - posiada wymagane materiały edukacyjne i plastyczne,

- posiada wymaganą wiedzę programową na poziomie dobrym, chętnie się uczy; w zakresie dziejów powstania papieru, technik wykonywania ozdób i przedmiotów z papieru,

- posługuje się podstawową terminologią plastyczną w wypowiedzi ustnej i pisemnej, czasem bierze udział w dyskusji,

- starannie i estetycznie wykonuje ćwiczenia plastyczne,

- posiada zdolność analizy i syntezy,

- odrabia poprawnie prace domowe,

- nie zawsze poprawnie i zgodnie z tematem wykonuje zadanie lekcyjne,

- posługuje się technologią komputerową w stopniu podstawowym.

Ocena bardzo dobra

Uczeń:

- wykazuje postawę twórczą i dużą chęć do działania na lekcji,

- jest zawsze przygotowany - posiada wymagane, czasem nadprogramowe, materiały edukacyjne i plastyczne,

- posiada pełną wiedzę programową i dużą chęć do nauki i rozwoju osobistego; z zakresu dziejów powstania papieru, technik wykonywania ozdób i przedmiotów z papieru,

- celowo i prawidłowo używa terminologii plastycznej w wypowiedzi ustnej i pisemnej,

- posiada zdolność analizy i syntezy oraz bierze udział w dyskusjach wyrażając swoje poglądy i formułuje wnioski,

- starannie wykonuje ćwiczenia plastyczne i zadania lekcyjne, poszukując oryginalnych rozwiązań problemów plastycznych,

- efekt końcowy pracy jest zawsze zgodny z tematem

- bierze udział w konkursach plastycznych,

- posługuje się technologią komputerową i cyfrową w stopniu rozszerzonym.

Ocena celująca

Uczeń:

- wykazuje postawę twórczą i dużą chęć działania na lekcjach,

- jest zawsze przygotowany - posiada materiały edukacyjne i plastyczne wymagane, i nadprogramowe,

- swobodnie operuje pełną wiedzą programową i ponadprogramową z zakresu dziejów powstania papieru, technik wykonywania ozdób i przedmiotów z papieru,

- formułuje własne oryginalne poglądy i wnioski,

- czynnie bierze udział w dyskusji,

- jest zainteresowany sztuką w sposób szczególny - uczestniczy w wielu konkursach

plastycznych, zna placówki muzealne i galerie w Polsce i w Europie,

- prace plastyczne i zadania lekcyjne wykonuje zgodnie z tematem, a ich rozwiązania są ciekawe i oryginalne,

- celowo stosuje wiedzę z zakresu dziejów sztuki i środków formalnych do własnej ekspresji plastycznej,

- potrafi wyszukiwać informacje we wszystkich nośnikach i mediach, posługuje się biegle techniką komputerową i cyfrową,

- zawsze odrabia prace domowe i podejmuje się dodatkowych zadań.

Uwaga.

W kryteriach zaproponowanych dla oceny dopuszczającej lub niedostatecznej pominięto element twórczości plastycznej. Niejednokrotnie predyspozycje ucznia, wyniki jego działalności twórczej i zainteresowanie tą działalnością mogą być niewspółmiernie wysokie w stosunku do przyswajanej wiedzy. Okoliczności takie mogą stawiać nauczyciela w sytuacji kłopotliwej. Należałoby wówczas rozważyć, czy oceniony stopień uzdolnień artystycznych nie kwalifikuje się do zaliczenia przedmiotu. Sytuacje takie jednak mogą występować sporadycznie.

1

---