14.10.2003

1. Psychologia kliniczna - podstawowe zadania i funkcje. Koncepcje normy i zdrowia psychicznego

2. Czynniki organiczne, dziedziczne, społeczne i psychologiczne w genezie zaburzeń zachowania. Pojęcie stresu psychosomatycznego. Konsekwencje psychiczne, emocjonalne, fizyczne przeżytego stresu. Modele chorób psychosomatycznych. Mechanizmy obronne

3. Nerwica - utrata radości życia. Klasyfikacja i symptomatyka zaburzeń nerwicowych. Etiologia zaburzeń. Mechanizmy powstawania nerwicy. Objawy osiowe i typy nerwic.

4. Zaburzenia osobowości. Mechanizmy powstawania zaburzeń. Etiologia powstawania zaburzeń.

5. Typy zaburzonych osobowości, objawy, geneza

6. Psychozy - utrata kontroli z rzeczywistością. Klasyfikacja zespołów objawów, charakterystyka i typy.

7. Uzależnienia i utrata zdolności autoregulacji. Uzależnienie od alkoholu. Teorie, fazy działania, mechanizm powstawania choroby alkoholowej. Psychosomatyczne choroby powstałe w wyniku uzależnienia.

Jerzy Aleksandrowicz „Zaburzenia nerwicowe” 13-108

Antoni Kempiński „Psychopatologia nerwic”

Onrej Kondeš „Psychologia kliniczna” 45-55 122-136

K Pospieszyl „Psychopatia”

Rosenhelm, Seligman „Psychopatologia” t.2 r.14 i 15

Zdzisław Rydzyński „Psychiatria - podręcznik dla studentów psychologii” R I, IV

249-277

Czym zajmuje się psychologia kliniczna? - Człowiekiem, który ma pewne problemy, a jej przedmiotem jest zachowanie jednostki odbiegające od normy statystycznej, zaburzonym zachowaniem człowieka. Jest skoncentrowana na problemach nieprzystosowania, zaburzeniach intelektualnych, osobowości, i psychicznych.

Zadania psychologii klinicznej:

1. Diagnostyka

2. Profilaktyka

3. Pomoc psychologiczna we wszelkich formach terapii

4. Ustalenie normy psychicznej

Koncepcje Normy wg Kondas'a

• Norma statystyczna; za normalne uznaje się to, co powszechne, częste i przeciętnie.

• Norma społeczno- normatywna (kulturowa); przystosowanie się do norm i wartości ogólnie przyjętych w danym społeczeństwie, kulturze

1. Poziom pierwszy, zachowanie i styl bycia przeciętne tzn. charakterystyczne dla wzoru zachowania powszechnego w danej kulturze

2. Poziom drugi, to spełnienie wyraźnych określonych powinności społecznych, w różny sposób skodyfikowanych

Przystosowawcza koncepcja normalności:

Człowiek dobrze przystosowany osiąga zarówno subiektywne zadowolenie, jak tez możliwość samorealizacji.

• Norma teoretyczna; jest stosowana wówczas, gdy stan jednostki, lub grup odnosi się do ogólnych prawidłowości, bądź twierdzeń zawartych w różnych teoriach człowieka i grupy, o orientacji, zarówno fizjologicznej, czysto psychologicznej, czy tez społecznej.

Koncepcje zdrowia psychicznego:

1. Erich Fromm; zdrowie psychiczne określał on z:

punktu widzenia jednostki; jednostka dążąca do rozwoju, mająca poczucie szczęścia i zadowolenia

punktu widzenia społeczeństwa; jednostka, która potrafi prawidłowo wypełniać role społeczne i spełniać oczekiwania innych

2. Karol Meninger; zdrowie psychiczne jako przystosowanie się jednostki do swojego środowiska materialnego i ludzkiego z osiągniętym maksimum szczęścia i powodzenia.

3. Onrej Kondeš; zdrowie psychiczne jako stabilna struktura osobowości. Jednostka odporna na frustrację i stresy, charakteryzująca się umiejętnością rozwiązywania problemów.

4. Andrzej Dąbrowski zdrowie psychiczne, jako zdolność do rozwoju człowieka w kierunku coraz wyższej hierarchii wartości, aż do konkretnego ideału indywidualnego i grupowego.

Zdrowie psychiczne:

• jako brak zaburzeń psychicznych, tzw. Zdrowie negatywne

• jako pełny rozwój osobowości z odpornością na frustrację i stresy z umiejętnością rozwiązywania konfliktów, tzw. Zdrowie pozytywne

Zdrowie psychiczne wg koncepcji Jahody:;

• jednostka aktywnie przystosowuje się do otoczenia i usiłuje spełniać oczekiwania swojego środowiska.

• Jednostka charakteryzuje się spójna zintegrowaną osobowością

• Jednostka spostrzega świat i siebie niezależnie od swoich osobistych potrzeb.

WHO - zdrowie psychiczne to stan, w którym harmonijnie przebiegają wszystkie funkcje psychiczne odbierają adekwatnie rzeczywistość

Model postulatywny

Model idealnej osobowości wzór, do którego człowiek ciągle dąży

Model realistyczno- adaptacyjny

Przystosowanie, homeostaza, regulacja

---