Narkomania
Z medycznego punktu widzenia jest to potoczne określenie uzależnienia, określające przymus przyjmowania substancji (środka odurzającego) mającej działanie uzależniające np. uzależnienie psychiczne lub fizyczne od danej substancji. Następstwem przyjmowania substancji uzależniającej są skutki zdrowotne i społeczne.
Środki odurzające - oznaczają substancje, które mogą się stać przedmiotem nadużywania w związku z wywołaniem uzależnienia.
Uzależnieniu towarzyszy również zwiększona zapadalność na HIV, wirusowe zapalenie wątroby itp., co jest związane z dożylną drogą podawania środków odurzających, a także wykorzystaniem jednej strzykawki przez wiele osób.
Każdy początkujący narkoman sięgając po środek odurzający myśli, że nie popadnie w nałóg i że ograniczy się tylko i wyłącznie do jednego środka. Niestety rzeczywistość jest całkiem inna. Na wstępie zaczyna się od palenia trawki, a potem człowiek dochodzi do wniosku, że skoro nie uzależnił się od tzw. skuna, to może spróbować czegoś innego i brnie w nałóg. Nałogowi towarzyszy brak kontroli nad swoimi działaniami i dlatego też człowiek uzależniony sięga po środki o silniejszym działaniu, nie kontroluje dozowanych dawek, a także jest w stanie zrobić wszystko, aby zdobyć narkotyk (wzrost przestępczość). U ludzi uzależnionych obserwuje się wzmożoną potrzebę zaspokojenia tzw. głodu narkotykowego, co zmusza ich do sięgnięcia po środek odurzający i na pewien okres czasu dochodzi do zagłuszenia głodu, jednakże poprzedni stan zawsze wraca i popycha narkomana w dalsze uzależnienie. Dla osoby uzależnionej nie liczy się nic prócz nałogu, potrzeba tzw. odlotu bądź haju staje się ważniejsza niż rodzina, szkoła, praca. Narkotyzowaniu się (nawet sporadycznemu) towarzyszy efekt tzw. tolerancji, który oznacza konieczność zwiększania dawki środka odurzającego, co ma powodować efekt porównywalny z wcześniejszym. Dawka, którą wzięliśmy za pierwszym razem pozwoliła, na tzw. odlot ( odprężenie, stan nadmiernej wesołości itp.) jednakże za drugim podejściem ta sama dawka nie musi wywołać takiego stanu, dopiero zwiększenie jej pozwoli na uzyskanie porównywalnego skutku.
Ze względu na tak silne działanie narkotyku, nie jest możliwym wyrwanie się z tego nałogu bez pomocy. Przy każdej próbie rzucenia nałogu u osoby uzależnionej obserwuje się stany lękowe, ból całego ciała, wymioty, dreszcze, agresję i wzmożoną potrzebę sięgnięcia po narkotyk. Potrzeba haju z każdą chwilą staje się coraz silniejsza, a zaspokojenie jej daje ukojenie i ustąpienie wszystkich dręczących objawów. Taki przebieg uzależnienia determinowany jest przez procesy neurochemiczne przebiegające w mózgu, dlatego też tak trudno jest zerwać z nałogiem. Do końca nie wiadomo, czym powodowane jest uzależnienie jednakże przyjmuje się, że jego przyczyną są właściwości środka chemicznego, które powodują specyficzne zmiany w układzie nerwowym. Wykazano, że na szybkość uzależniania się wpływają następujące czynniki: wiek (im młodszy człowiek sięgający po narkotyk tym szybciej dochodzi do uzależnienia), dawka, predyspozycje genetyczne (okazuje się, że uzależnienie u dzieci, młodzieży częściej występuje w rodzinach, w których ojciec bądź matka mieli problemy z uzależnieniem).
Zażywaniu narkotyków towarzyszą różnego rodzaju objawy takie jak np. pobudzenie, zwężone bądź rozszerzone źrenice, rozkojarzenie, problemy w szkole.
Wyróżnia się trzy rodzaje uzależnienia:
Uzależnienie fizyczne, czyli tzw. zwiększanie tolerancji na narkotyk;
Uzależnienie psychologiczne cechujące się brakiem potrzeby zaspakajania potrzeb psychicznych;
Uzależnienie społeczne przejawiające się w przynależności do grupy osób akceptujących i propagujących zażywanie narkotyku.
Środki odurzające możemy podzielić na:
Opiaty (opium, morfina, kodeina, heroina, metadon)
Psychotropowe (amfetamina, kokaina, crack)
Konopie indyjskie i pochodne (marihuana, haszysz, olej haszyszowy)
Halucynogenne (LSD, grzyby halucynogenne, ecstasy)
Wziewne (rozpuszczalniki, kleje, eter, benzyna)
Leki nasenne i uspokajające (barbiturany - leki nasenne np. fenobarbital, benzodiazepiny - lek uspokajający np. relanium)
Narkotyki twarde (np. heroina, kokaina, amfetamina) prowadzą do śmierci, która zazwyczaj powodowana jest przedawkowaniem natomiast miękkie narkotyki (np. marihuana, papierosy) nie uzależniają fizycznie lecz uzależniają psychicznie, jednakże należy podkreślić to iż palący trawkę wcześniej czy później sięga po coś co zapewni mu głębsze doznania i tym czymś jest zazwyczaj narkotyk tzw. twardy.
Osoby sięgające po miękkie narkotyki również umierają lecz nie na skutek przedawkowania, a w wyniku urojeń, które powstaną w ich psychice (np. człowiek po wypaleniu trawki może dojść do wniosku, że potrafi latać i postanowi rozwinąć skrzydła skacząc z okna). Podkreślmy, że wszystkie narkotyki działają destrukcyjnie na Ośrodkowy Układ Nerwowy, u osób zażywających narkotyki (nawet tych palących trawkę) zaobserwowano zniszczenia w mózgu, które powodowały różnego rodzaju zaburzenia psychiczne ( konieczne stało się korzystanie z usług psychiatry).
Mówiąc o narkotykach twardych i miękkich należało by podkreślić, że właściwie powinno się mówić o tym, że są narkotyki uzależniające szybciej bądź wolniej.
OBJAWY ZATRUCIA OSTREGO
- gonitwa myśli
- bezsenność
- dziwny niepokój
- drżenie mięśni
- możliwa skłonność do brutalnych reakcji
- możliwe tendencje samobójcze
- znaczny wzrost ciśnienia krwi
- bladość skóry
- suchość w ustach
- wymioty i biegunka prowadzące do odwodnienia
OBJAWY PRZEWLEKŁEGO ZATRUCIA
- znaczne wychudzenie
- gonitwa myśli
- duże trudności z koncentracją uwagi
- bardzo niskie ciśnienie
- zaparcia
Wpływ narkotyków na układy
Układ krążenia
- zaburzenia rytmu serca,
- niedokrwienie mięśnia sercowego (łącznie z zawałem),
- nadciśnienie tętnicze,
- kardiomiopatie,
- tętniaki.
Układ nerwowy
- zaburzeniem koordynacji ruchowej,
- oczopląsem,
- drżeniem mięśniowym,
- dysmetrią.
Układ oddechowy
- przewlekły nieżyt oskrzeli,
- utrudnienie wymiany gazowej w pęcherzykach płuc przejawiające się bólem w klatce piersiowej,
- pneumokokowe zapalenie płuc,
- rak płaskonabłonkowy, drobnokomórkowy, gruczolak płuc.
Układ wydzielania wewnętrznego
- brak miesiączki,
- hipogonadyzm z opóźnionym dojrzewaniem,
- niepłodność,
- impotencja,
- zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy,
- obniżenie stężenia testosteronu,
- spadek ruchliwości plemników.
Układ mięśniowo- szkieletowy
- martwicę mięśni poprzecznie prążkowanych (przejawia się nadwrażliwością mięśni na dotyk, bólami mięśni, podwyższona temperaturą, obniżonym ciśnieniem krwi, sennością),
- kostniejące zapalenie mięśni (uszkodzone włókna mięśniowe sukcesywnie zastępowane są przez złogi wapnia),
- zapalenie kręgów (szczególnie lędźwiowych), stawów (przede wszystkim krzyżowo- biodrowych).
Wątroba
- wirusowe zapalenie wątroby typu A,
- zapalenie wątroby wirusem typu B (w przypadkach ostrych zatruć przeradza się w marskość; ponadto może prowadzić do rozwoju raka),
- wirusowe zapalenie wątroby typu C ( w około 50% przypadków przyjmuje postać przewlekłą; jest również przyczyna raka wątroby).
Skóra
- zakażenia bakteryjne skóry (ropnie, czyraki),
- zmiany grzybicze,
- zapalenie tkanek okołopaznokciowych,
- choroby pasożytnicze skóry (świerzb, wszawica),
-zmiany skórne w postaci wyprysku z brunatnymi przebarwieniami, z tendencją do powstawania owrzodzeń.
1