1. Początek UE.
W roku 1951 sześć krajów, czyli Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy oraz Włochy, wyraziły zgodę na podporządkowanie swojego przemysłu ciężkiego - niezwykle istotnego do zbrojenia - pod wspólny nadzór. "Jeśli nikt więcej nie będzie miał pełnej kontroli nad energią i stalą, nie będzie możliwości wywołania kolejnej wojny". Takiego argumentu użyli Robert Schuman oraz Jean Monet ażeby przy jednym stole mogli usiąść ludzie, którzy do tej pory byli zaciekłymi wrogami. Był to milowy krok w kierunku procesu integracyjnego. Następnym poważnym było utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, które zapoczątkowało Wspólną Europę. W roku 1957 w oparciu o Traktat Rzymski doszło do powołania Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euroatom). Zasięg terytorialny zaczął się powoli poszerzać. W roku 1973 dołączyły do nich Dania, Irlandia oraz Wielka Brytania. W roku 1981 przyłączyła się Grecja, a w 1986 roku - Hiszpania oraz Portugalia. W roku 1990, po złączeniu dwóch krajów niemieckich, Wspólnota zwiększyła się o blisko osiemnaście milionów mieszkańców byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W końcu, na początku roku 1995 skład ten zwiększył się dodatkowo o trzy kraje: Austrię, Finlandię oraz Szwecję. Wraz z poszerzaniem terytorium Wspólnot rozwijała się współpraca państw członkowskich. Prawdziwy przełom stanowił Traktat z Maastricht, który podpisano w grudniu 1991 roku. Zgodnie z jego postanowieniami od dnia 1 listopada 1993 roku Wspólnota Europejska zmieniała się w Unię Europejską i nie była to tylko i wyłącznie zmiana nazwy! W Traktacie założono utworzenie realnej unii politycznej i gospodarczo-walutowej.
2. Opisać nominalne kryteria konwergencji.
1. Kryterium konwergencji w zakresie inflacji zapisane w Traktacie z Maastricht przewiduje, iż średnia roczna stopa inflacji w danym państwie odnotowana w ciągu jednego roku nie może przekraczać o więcej niż 1,5 pkt. proc. średniego wskaźnika inflacji z trzech krajów członkowskich o najbardziej stabilnych cenach.
2. Kryterium stopy procentowej. Trwałość nominalnej konwergencji osiągniętej przez kraj członkowski podlega ocenie na podstawie kształtowania się poziomu długoterminowej stopy procentowej. Protokół do Traktatu z Maastricht, dotyczący kryteriów konwergencji stanowi, że długoterminowa stopa procentowa nie może być wyższa o więcej niż 2 punkty procentowe od średniej z analogicznych stóp procentowych w trzech krajach Unii Europejskiej o najbardziej stabilnych cenach. Oceny konwergencji długookresowej nominalnej stopy procentowej dokonuje się w oparciu o rentowność długoterminowych obligacji skarbowych lub porównywalnych papierów wartościowych, o zbliżonym do dziesięcioletniego terminie wykupu, których rynek jest wystarczająco płynny. Pod uwagę brany jest okres roku poprzedzającego moment dokonywania oceny wypełnienia kryterium.
4. Kryterium zbieżności w zakresie deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych stanowi, że poziom deficytu nie może przekroczyć 3% PKB, chyba, że deficyt spada w sposób ciągły i nieprzerwany do wymaganego poziomu albo przekroczenie wymaganego poziomu deficytu ma charakter wyjątkowy i krótkotrwały, a jego wartość a jego wartość nieznacznie wykracza poza wymagany poziom.
5. Kryterium zadłużenia stanowi, że wielkość zadłużenia publicznego nie może przekraczać 60% PKB, chyba, że stosunek ten maleje w wystarczającym stopniu i zbliża się w zadowalającym tempie do powyższego wskaźnika.
3. Instytucja reprezentująca interesy krajów członkowskich(abcd).
Rada Europejska
4. Co wpływa na wspólną integrację gospodarczą.
Mechanizm rynku i konkurencji
5. Etapy integracji.
strefa wolnego handlu
2. unia celna
3. wspólny rynek
4. unia gospodarcza
5. pełna (choć z pewnymi modyfikacjami) integracja gospodarcza (walutowa i ekonomiczna)
6. Unia Polityczna
6. Z czego składa się Eurosystem.
Eurosystem składa się z EBC (Europejski Bank Centralny) i krajowych banków centralnych tych państw, które wprowadziły euro. Eurosystem będzie istnieć obok ESBC (Europejski System Banków Centralnych), dopóki wszystkie państwa członkowskie UE nie przystąpią do strefy euro.
7. Jakie kryteria muszą spełniać fundusze, by były finansowane przez EBI.
realizacja celów Wspólnoty,
racjonalność ekonomiczna, finansowa, techniczna,
neutralność dla środowiska,
atrakcyjność dla funduszy z innych źródeł (szczególnie ważna z uwagi na to, iż EBI finansuje do 50% kosztów przedsięwzięcia).
8. co to jest integracja.
Integracja według definicji słownikowej to „wytwarzanie całości z drobnych cząstek”. Proces integracji inaczej mówiąc – polega na kształtowaniu się takich wzajemnych powiązań między poszczególnymi jednostkami, które prowadzą do ukształtowania się nowej, skomponowanej z tych części całości. Inaczej mówiąc integracja polega na procesie łączenia, scalania, syntezy mniejszych jednostek struktur w większe. Integracja obejmować może różnorodne sfery życia społecznego. Najczęściej dotyczy ona integracji międzynarodowej sprowadzającej się do scalania ekonomicznego lub (i) politycznego państw. Dlatego też rozróżnia się integrację gospodarczą i polityczną. W jednym i drugim przypadku państwa uczestniczące w integracji przystępują do niej mając w niej określone motywy i interesy (korzyści). Każda integracja musi opierać się na określonych podstawach formalno-prawnych i instytucjonalnych.
Do najważniejszych cech integracji należą: świadoma działalność podmiotów integracji w zakresie formowania i regulowania głębokich i trwałych powiązań integracyjnych; proces zbliżania narodów. W ramach integracji wyróżnia się również podział na integrację regionalną i subregionalną (scalanie się mniejszych grup państw, gdy nierealna okazuje się integracja całego regionu). Przykładem integracji subregionalnej było utworzenie trzech Wspólnot Europejskich i w następstwie tego Unii Europejskiej.
9. Współczesny rozwój społeczno-gospodarczy odbywa się w środowisku determinującym przez:
GLOBALIZACJĘ, INNOWACJĘ, KONKURENCJE!!!
10. Data powstania UE (a,b,c)
Unia Europejska powstała 1 listopada 1993 na mocy traktatu z Maastricht
11. Europejski system banków centralnych (ESBC) tworzą:...
Europejski Bank Centralny (EBC) i narodowe banki centralne wszystkich krajów członkowskich UE
12. Który organ reprezentuje interesy krajów członkowskich.
Rada Uni Europejskiej
13.Wymień kryteria konwergencji nominalnej.
Kryterium konwergencji w zakresie inflacji
Kryterium stopy procentowej.
Kryterium kursu walutowego
Kryterium zbieżności w zakresie deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych
Kryterium zadłużenia
14. Jakie kryteria muszą spełniać fundusze by były finansowane przez EBI?
realizacja celów Wspólnoty,
racjonalność ekonomiczna, finansowa, techniczna,
neutralność dla środowiska,
atrakcyjność dla funduszy z innych źródeł (szczególnie ważna z uwagi na to, iż EBI finansuje do 50% kosztów przedsięwzięcia).
15. Wymień i opisz etapy integracji
Strefa wolnego handlu - polega na likwidacji ceł i innych ograniczeń w obrotach między krajami członkowskimi, z równoczesnym zachowaniem przez te kraje autonomii celnej i handlowej w stosunku do krajów trzecich (CEFTA, EFTA)
Ustawa celna - oznacza likwidację ceł i innych ograniczeń w obrotach między krajami członkowskimi, ale jednocześnie zostaje wprowadzona wspólna, zewnętrzna taryfa celna i następuje ujednolicenie polityki handlowej wobec krajów trzecich (MERCOSUR)
Wspólny rynek - umożliwia istnienie czterech podstawowych swobód tj. swobody przepływu:
dóbr (oznacza zniesienie ceł i innych podobnych w skutkach ograniczeń oraz zniesienie ograniczeń ilościowych. W handlu w obrotach między krajami członkowskimi)
usług (oznacza zniesienie ograniczeń w wykonywaniu usług przez obywateli krajów członkowskich, osiadłych w innym kraju niż kraj osoby korzystającej ze świadczeń)
kapitału (oznacza możliwość lokowania kapitału przez obywateli jednego kraju członkowskiego na terenie innego, na tych samych zasadach co osoby osiadłe w danym kraju. Swoboda ta obejmuje swobodę przepływu różnych typów kapitału)
pracy (sprowadza się do swobody osiedlania się i podejmowania pracy przez obywateli jednego kraju członkowskiego na terenie innego kraju członkowskiego. Ponadto oznacza ona zniesienie dyskryminacji stosowanej ze względu na obywatelstwo bądź różnice w systemach szkolnictwa i edukacji)
Ustawa ekonomiczna i monetarna - jest to najwyższy etap integracji gosp. Obejmuje ona wszystkie elementy wspólnego rynku, a ponadto w jej ramach następuje pełna koordynacja lub likwidacja różnych dziedzin polityki gospodarczej i na tym etapie możliwe jest wprowadzenie wspólnej waluty.
Pełna integracja gospodarcza – oznacza dodatkowo, po osiągnięciu wcześniejszych etapów integracji, przekazanie uprawnień do prowadzenia wspólnej polityki monetarnej, fiskalnej, społecznej, stabilizacyjnej organom ponadnarodowym
17. co to jest międzynarodowa integracja i kanony..
Międzynarodowa integracja gospodarcza jest wyrazem woli politycznej integrujących się państw uwzględniających jej podstawowe kanony:
- wolność wchodzenia w związki integracyjne
- równość partnerów
- maksymalizacja korzyści wszystkich jej uczestników.
Międzynarodowa integracja gospodarcza to proces wewnętrznych i wzajemnych dostosowań struktur gospodarczych integrujących się krajów, tworzenie stałych strukturalnych powiązań gospodarczych, spajanie ich w jedną całość stanowiący w miarę jednolity organizm gospodarczy
Lub
Układ powiązań gospodarczych między krajami umożliwiający każdemu z tych krajów wyższy maksymalny rozwój gospodarczy i społeczny.
18. co to jest '' trójka"
nieformalny organ związany z prezydencją Rady UE.
Początkowo w jej skład wchodziły 3 państwa: urzędująca prezydencja, przeszła i przyszła. Głównym jej zadaniem było zapewnienie ciągłości i spójności działań oraz lepszemu przygotowaniu ministerstw kraju, który miał przejąć przewodnictwo w następnym półroczu. Od Traktatu amsterdamskiego skład Trojki to: urzędująca prezydencja, kraj który przejmie przewodnictwo w następnym półroczu, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, przewodniczący Komisji Europejskiej
19. funkcje COREPERu
Jego zadaniem jest przygotowywanie posiedzeń Rady Unii Europejskiej. Może także podejmować pewne decyzje proceduralne oraz powoływać grupy robocze. Wszystkie punkty porządku obrad posiedzenia Rady podlegają uprzedniej dyskusji w COREPER, o ile nie zostanie postanowione inaczej. COREPER stara się wypracować kompromis, który zostanie przedstawiony do zatwierdzenia Radzie.
COREPER nadzoruje i koordynuje prace około 250 komitetów i grup roboczych stałych lub ad-hoc, w których skład wchodzą urzędnicy i eksperci z krajów członkowskich, pracujący nad stroną techniczną zagadnień przeznaczonych do późniejszej dyskusji w COREPER i Radzie. Na jego czele stoi kraj aktualnie przewodniczący Radzie UE.
Faktycznie składa się z dwóch komitetów:
COREPER I - zajmuje się głównie sprawami socjalnymi i ekonomicznymi. W jego skład wchodzą zastępcy stałych przedstawicieli.
COREPER II - złożony jest ze stałych przedstawicieli i zajmuje się głównie sprawami dotyczącymi polityki unijnej, finansów i polityki zagranicznej.
20. Derogacją objęte są kraje
Derogacja może być czasowa lub trwała. Derogację zastosowano podczas negocjacji Traktatu z Maastricht, w jej wyniku Dania i Wielka Brytania są wyłączone z obowiązkowego procesu wprowadzania jednolitej waluty (euro), Wielka Brytania dodatkowo uniknęła przyjęcia Europejskiej Karty Socjalnej (od 1998 stopniowo wprowadza w życie jej postanowienia). Derogacje zastosowano też w Traktacie amsterdamskim, dotyczyły one Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa i Układu z Schengen. Wyłączenia te objęły Danię, Irlandię i Wielką Brytanię.
21. kryteria OOW
- elastyczność płac i cen
- mobilność środków produkcji
- otwartość gospodarki
- skłonność do inflacji
- dywersyfikacja gospodarki
- możliwość transferu dochodów
- integracja rynków finansowych
22. konwergencja realna a nominalna.
Strefa euro – konwergencja nominalna vs realna Głównym celem pracy jest dowiedzenie, że w strefie euro nie nastąpiła wystarczająca konwergencja nominalna, rozumiana jako spełnienie kryteriów określonych w Traktacie z Maastricht, co utrudniło zaistnienie konwergencji realnej. Weryfikowane są następujące hipotezy badawcze: Hipoteza główna pracy: Członkostwo w unii walutowej, przy braku wystarczającej konwergencji nominalnej, zwiększa wiarygodność makroekonomiczną kraju, ale nie jest czynnikiem wystarczającym dla zapewnienia ochrony przed szokami zewnętrznymi. Hipotezy dodatkowe: 1. Członkostwo w unii walutowej stwarza warunki do szybszego wzrostu gospodarczego kraju, ale nie jest czynnikiem wystarczającym do jego zapewnienia. 2. Pozytywny wpływ członkostwa w unii walutowej na gospodarkę jest uzależniony od jakości i trwałości wypełnienia kryteriów konwergencji nominalnej określonych w Traktacie z Maastricht oraz polityki strukturalnej. Przyczyn integracji europejskiej należy szukać w tragicznych skutkach II wojny światowej. Do odbudowy zrujnowanych wojną gospodarek europejskich niezbędna była pomoc Stanów Zjednoczonych. System z Bretton Woods dał dolarowi i Stanom Zjednoczonym szczególną pozycję w światowym systemie walutowym, dzięki czemu USA odebrały krajom europejskim status potęgi gospodarczej. W tym czasie kraje Europy Środkowo-wschodniej i Wschodniej utworzyły blok komunistyczny i stopniowo narastała zimna wojna. Kraje Europy Zachodniej chcąc uniknąć kolejnego konfliktu zbrojnego zdecydowały o włączeniu w proces integracji gospodarczej swoich niedawnych wrogów. Przyczyny polityczne były równie istotne jak ekonomiczne i bezspornym sukcesem postępującego procesu integracji jest niemal sześćdziesięcioletni okres pokojowego rozwoju krajów UE. Utworzenie unii walutowej nastąpiło przed utworzeniem unii politycznej i w założeniu miało do niej doprowadzić. Wspólny rynek, wzrost swobody przepływu kapitałów wraz z wprowadzeniem wspólnej waluty oraz działanie efektywnych rynków powinny doprowadzić do przyśpieszenia rozwoju gospodarczego i wyrównania poziomu PKB per capita krajów słabiej rozwiniętych, czyli do konwergencji realnej. Konwergencja realna jest niezbędna dla sprawnego funkcjonowania unii walutowej i do czerpania korzyści z członkostwa w niej. Powinna ona wynikać z rzeczywistych zmian strukturalnych związanych z trwałym spełnieniem warunków konwergencji nominalnej. Oceniając wystąpienie konwergencji nominalnej i realnej w strefie euro należy pamiętać, że unia walutowa w Europie nie została utworzona ponieważ kraje członkowskie charakteryzowały się mniej więcej wyrównanym poziomem PKB per capita, spełniały wszystkie kryteria z Maastricht i były wystarczająco wysoko rozwinięte aby móc korzystać z dobrodziejstw wspólnej waluty. Powstała ona ponieważ pogłębiła się dywergencja. Dynamiczny rozwój gospodarki niemieckiej i umacnianie się jej waluty sprawiły, że inne państwa musiały dostosowywać swoją politykę pieniężną do tej prowadzonej przez Bundesbank. Włochy, Francja, Hiszpania musiały obniżyć kursy swoich walut aby zachować konkurencyjność w stosunku do gospodarki niemieckiej. Istniało ryzyko, że jest to początek wojny na kursy walutowe, która może się przerodzić w protekcjonizm narodowy, wojny handlowe i inne konflikty będące zagrożeniem dla wspólnego rynku. System stałych kursów walutowych w ramach Europejskiego Mechanizmu Kursowego (ERM) nie był w pełni skuteczny, ponieważ co jakiś czas niektóre waluty były dewaluowane. Dlatego rozwiązaniem było utworzenie unii walutowej. Wspólna waluta pozwalająca uniknąć wojny kursowej i protekcjonizmu oraz działanie efektywnych rynków miały przyśpieszyć proces konwergencji realnej poprzez przyśpieszenie rozwoju gospodarczego i wyrównanie szans pomiędzy krajami. Czyli konkurencja pomiędzy krajami prowadziła do dywergencji, natomiast euro miało prowadzić do konwergencji. W pierwszych latach istnienia wspólnej waluty było widać jej pozytywne efekty. Niemcy oraz inne państwa z północy Europy uzyskały możliwość zbytu swoich towarów w ramach eksportu do krajów z południa kontynentu, co umożliwiło im zwiększenie produkcji. Na wprowadzeniu euro skorzystały również kraje, które jeszcze nie weszły do unii walutowej, ponieważ zyskały one na wzroście zaufania inwestorów co zaowocowało napływem kapitału. Niestety w krajach peryferyjnych dodatkowy napływ kapitału nie został przeznaczony na inwestycje zwiększające produktywność i dostosowania strukturalne tworzące warunki dla zaistnienia konwergencji realnej. Reasumując, realizacja kryteriów konwergencji nominalnej i integracja walutowa powinny przyśpieszyć rozwój kraju i umożliwić konwergencję realną. W pracy przyjęto założenie że najpierw musi zaistnieć konwergencja nominalna aby mogła nastąpić konwergencja realna, niemniej istnieje też pogląd zgodnie z którym sukces konwergencji nominalnej jest konsekwencją udanej konwergencji realnej. Teza ta opiera się na założeniu, że dla szybszego wzrostu PKB powinna zostać stworzona odpowiednia struktura gospodarki. Pomiędzy gospodarkami strefy euro występowały na tyle poważne różnice strukturalne, że w wyniku wybuchu kryzysu nastąpiła dekonwergencja. Wymiana handlowa w strefie euro jest zdominowana przez Niemcy, które eksportują wyroby wysoko przetworzone do pozostałych krajów. Natomiast jednym z głównych produktów eksportowych krajów z południa Europy jest turystyka. Wchodząc do unii walutowej utraciły one możliwość dewaluacji rodzimej waluty w celu poprawy pozycji konkurencyjnej. Na początku lat 60. XX wieku R. Mundell zaprezentował teorię optymalnego obszaru walutowego, która w kolejnych latach była rozwijana (m.in. McKinnon w 1963r. oraz Kenen w 1969r.). Przywódcy europejscy już w 1969r. w Hadze podjęli uchwałę w sprawie etapowego utworzenia unii walutowej, jednak destabilizacja na rynkach finansowych związana z upadkiem systemu z Bretton Woods w 1971r. oraz kryzysy naftowe w 1973r. na wiele lat zatrzymały proces jej tworzenia. Do idei tej powrócono w drugiej połowie lat 80. W 1989r. został przyjęty Raport Delorsa, na podstawie którego w Madrycie zadecydowano o rozpoczęciu z dniem 1 lipca 1990r. pierwszego etapu tworzenia UGW. W 1992r. w Maastricht został podpisany Traktat o Unii Europejskiej, który stworzył podstawy prawne przyszłej unii gospodarczo-walutowej. Jej tworzenie zostało podzielone na trzy etapy. W trzecim etapie nowa wspólna waluta miała zastąpić waluty krajowe. Początkowo do uczestnictwa w unii walutowej zakwalifikowało się 11 krajów ale Grecja w 2001r. zdołała spełnić wymagane kryteria konwergencji i dzięki temu w 2002r. również jej obywatele zamienili walutę krajową na euro. W kolejnych latach Euroland stopniowo powiększył się do 17 krajów. Jako ostatnia przystąpiła do niego Estonia w 2011r. Strefę euro utworzyły państwa o zróżnicowanej kondycji gospodarczej. Były wśród nich zarówno największe gospodarki UE, czyli Niemcy i Francja, jak i kraje biedniejsze takie jak Grecja, Portugalia i Hiszpania. Pomimo konieczności spełnienia kryterium konwergencji stopy inflacji, w poszczególnych krajach utrzymywała się ona na różnym poziomie. Przekładało się to na politykę pieniężną EBC oraz na poziom obowiązującej w strefie euro jednolitej nominalnej stopy procentowej. Wspólna stopa procentowa dla jednych państw okazuje się zbyt wysoka, dla innych zbyt niska. W krajach szybko rozwijających się za niska stopa procentowa wywołuje presję inflacyjną, natomiast w państwach z niską stopą wzrostu gospodarczego zbyt wysoka stopa procentowa dodatkowo osłabia wzrost gospodarczy. Poziom inflacji wpływa na gospodarkę realną. Zróżnicowana stopa inflacji i wspólna nominalna stopa procentowa określone przez EBC prowadzą do różnych realnych stóp procentowych. Niska realna stopa procentowa powoduje wzrost produkcji i popytu, czyli dodatkowo pobudza aktywność gospodarczą. Zależność ta działa procyklicznie. Kraje peryferyjne w pierwszych latach istnienia unii walutowej rozwijały się szybciej niż potęgi gospodarcze takie jak Niemcy i Francja za sprawą wspólnej niskiej stopy procentowej i wiarygodności uzyskanej dzięki euro. Bardzo wysokie zadłużenie Grecji nie było uważane za ryzykowne i cieszyła się ona zaufaniem inwestorów podobnym jak Niemcy. W Eurolandzie każdy kraj prowadzi autonomiczną politykę fiskalną. Z uwagi na jej znaczenie dla sprawnego działania unii walutowej oraz mechanizmów absorbujących szoki asymetryczne, autonomia ta została ograniczona regułami PSiW. Koszty wynikające z nadmiernego zadłużenia jednego kraju rozkładają się na wszystkich członków strefy euro, co może wywołać pokusę prowadzenia ekspansywnej polityki fiskalnej. Aby członkostwo w unii walutowej zaowocowało jak największymi korzyściami kraje powinny dążyć do zapewnienia jak najlepszych warunków dla działania mechanizmów neutralizujących szoki. Traktat z Maastricht oraz PSiW pozytywnie wpłynęły na stan finansów publicznych i dyscyplinę fiskalną. Polityka fiskalna była acykliczna w krajach, które umożliwiły swobodne działanie automatycznym stabilizatorom, natomiast procykliczna w krajach z wysokim deficytem. Jednak mechanizm sankcji karnych przewidzianych w PSiW w praktyce okazał się nieskuteczny, gdyż nie został on zastosowany wobec krajów, które po przystąpieniu do unii walutowej zaprzestały narzucania sobie samodyscypliny budżetowej i nadmiernie się zadłużały. Dodatkowo faktyczne zadłużenie Grecji i Włoch w pewnym momencie okazało się wyższe od sprawozdawanego czym nadużyły zaufania swoich unijnych partnerów. Dzięki wyższej stopie inflacji gospodarki Grecji, Hiszpanii czy Portugalii funkcjonowały w warunkach niskiej realnej stopy procentowej, co stanowiło zachętę do zadłużania się i prowadziło do wzrostu gospodarczego. Wybuch światowego kryzysu gospodarczo-finansowego w 2008r. zapoczątkował poważne problemy finansowe w strefie euro. Recesja zmusiła rządy do dokapitalizowania banków, co zwiększając zadłużenie państw wywołało kryzys zadłużenia publicznego. Inwestorzy przestali uważać obligacje krajów z bardzo wysokim zadłużeniem za relatywnie bezpieczną inwestycję i żądali coraz wyższego oprocentowania od obligacji Grecji czy Portugalii. Rynki finansowe w pierwszych latach istnienia strefy euro łagodnie traktowały kraje z wysokim zadłużeniem i nie wymuszały na nich przeprowadzenia reform strukturalnych oraz nie żądały wyższego oprocentowania za ich obligacje. Mocne euro odwróciło uwagę od problemów fiskalnych ale w czasie kryzysu sytuacja zmieniła się diametralnie. Jako pierwsza o międzynarodową pomoc finansową poprosiła Grecja, kolejne były Irlandia i Portugalia. Kolejnymi państwami uważanymi za zagrożone niewypłacalnością były Hiszpania i Włochy. Zadłużenie w tych krajach osiągnęło w 2010r. poziom 9,3% PKB oraz 4,6% PKB. W pierwszych latach istnienia strefy euro Hiszpania była stawiana innym krajom za wzór. Dzięki odpowiedniej polityce fiskalnej zdołała przekształcić deficyt budżetowy w wysokości 1,4% w 1999r., w nadwyżkę rzędu 2% PKB w 2006r. Źródłem jej kłopotów okazało się nadmierne zadłużenie przedsiębiorstw i gospodarstw domowych finansowane głównie kapitałem zagranicznym, na co wskazywał wysoki deficyt na rachunku obrotów bieżących. Pod wpływem światowego kryzysu pękła w Hiszpanii bańka na rynku nieruchomości. Grecja od początku członkostwa w strefie euro łamała reguły dyscypliny budżetowej i utraciła konkurencyjność w wyniku wzrostu kosztów pracy, podczas gdy Irlandia stanowiła jej przeciwieństwo. Irlandzkie problemy były skutkiem poniesienia przez państwo potężnych kosztów na ratowanie banków, które udzielając zbyt dużo kredytów hipotecznych doprowadziły do powstania bańki na rynku nieruchomości. Gospodarka portugalska od kilku lat doświadczała spowolnienia spowodowanego nieefektywnym wykorzystaniem czynników produkcji, niską wydajnością pracy przy jednoczesnym wzroście płac i zadłużenia. W 2008r. dofinansowanie sektora bankowego, cięcie podatków oraz nowe wydatki pomogły gospodarkom strefy euro, jednak wzrost zadłużenia stał się źródłem kolejnego poważnego kryzysu. Jednocześnie wyczerpano możliwości stymulowania wzrostu gospodarczego takimi metodami. Kryzys zadłużenia w strefie euro potwierdza hipotezę główną pracy mówiącą, że „Członkostwo w unii walutowej, przy braku wystarczającej konwergencji nominalnej, zwiększa wiarygodność makroekonomiczną kraju, ale nie jest czynnikiem wystarczającym dla zapewnienia ochrony przed szokami zewnętrznymi.” Stopień zbieżności cykli koniunkturalnych usprawnia działanie unii walutowej w warunkach występowania szoków zewnętrznych i wewnętrznych. Większość badań nad stopniem zbieżności cykli koniunkturalnych w strefie euro wskazuje na wzrost lub stabilność synchronizacji cykli państw rdzenia. Z niektórych badań wynika, że skorelowanie cykli krajów peryferyjnych takich jak Grecja, Finlandia czy Portugalia nie zwiększyło się. Synchronizacja była widoczna w okresie spełniania kryteriów z Maastricht. Rozbieżności wyników tych badań mogą wynikać z nieujawnienia się w pierwszych latach funkcjonowania strefy euro średnio– i długoterminowych skutków integracji walutowej. Równowaga w gospodarce może być przywrócona za pośrednictwem polityki fiskalnej, poprzez kanał realnego kursu walutowego oraz poprzez mechanizm elastycznych cen rynku dóbr i usług. Wpływ kryzysu gospodarczo-finansowego na sytuację ekonomiczną krajów UE pozostających poza strefą euro (z wyjątkiem Wielkiej Brytanii i Danii, które korzystają z klauzuli o derogacji) sprawił, że w najbliższych latach mogą one mieć problemy ze spełnieniem kryteriów z Maastricht i nadal posługiwać się własną walutą. Niemniej niektóre z nich, pomimo kryzysu, są bliskie spełnienia tych warunków, a ich wskaźniki makroekonomiczne były znacznie lepsze niż w krajach posługujących się euro.
23. korzyści z Unii monetarnej.
stabilizacja gospodarki
wyeliminowanie ryzyka kursowego
integracja i wzrost efektywności rynków finansowych
wyrównanie poziomu cen w Europie
24 parlament ma na celu interesy…
Obywateli UE
25. co to jest szok symetryczny
Szok symetryczny to wstrząs, który w podobnym stopniu dotyka wszystkie państwa wchodzące w skład unii monetarnej. W przypadku wystąpienia takiego wstrząsu Europejski Bank Centralny podejmie działania mające na celu złagodzenie jego skutków i obniży stopy procentowe.
26. istota integracji funkcjonalnej
W tej metodzie zadania instytucji integracyjnych powinny sprowadzać się do ograniczania (eliminacji) barier administracyjnych w handlu i zapewnienia swobodnego przepływu towarów, usług i czynników produkcji.
27.co to jest szok asymetryczny
Szok asymetryczny to zakłócenie przebiegu procesów gospodarczych (spadek PKB, wzrost bezrobocia etc.). Charakteryzuje się tym, że dotyka z niejednakową siłą poszczególnych członków unii walutowej albo tylko niektórych. Przykładem szoku asymetrycznego może być nagły lub znaczny wzrost cen nośników energii (np. ropy naftowej), który w większym stopniu dotyka te kraje bądź sektory, które są od nich bardziej zależne. Może być nim nagłe zmniejszenie zagranicznego popytu na dobra, w których produkcji specjalizuje się dana gospodarka. Takim szokiem było zmniejszenie popytu na samochody, które są jednym z głównych produktów eksportowych Słowacji.
28. który traktat utworzył wspólnotę europejską
Data podpisania: 25 marca 1957 r.
Data podpisania: 7 lutego 1992 r.
29. Najważniejszym organem decyzyjnym jest:...
Rada Unii Europejskiej
30. jeśli koszty ograniczenia unii pieniężnej i jakiejś jeszcze w tradycyjnej TOOW są mniejsze to gospodarka jest........
31. warunki coś tam, chodzi o strefe euro i tego Mundell'a
Przyjmuje się, że określenie optymalny obszar walutowy po raz pierwszy pojawiło się u R.A. Mundella w Teorii optymalnych obszarów walutowych na początku lat 60. XX w. jako wynik dyskusji nad zaletami i wadami płynnych oraz sztywnych kursów walutowych (Mundell 1961)2. Mundell zdefiniował OOW jako region, w którym cyrkuluje jedna lub wiele walut o sztywnym kursie względem siebie.
http://waluta-ue.htw.pl/teoria-optymalnych-obszarow-walutowych.html
32.Etapy integracji.
1. strefa wolnego handlu
2. unia celna
3. wspólny rynek
4. unia gospodarcza
5. pełna (choć z pewnymi modyfikacjami) integracja gospodarcza (ekonomiczna i monetarna)
6.Unia polityczna
33. Co to jest Prezydencja?
okres, w którym dane państwo członkowskie przewodniczy posiedzeniom Rady Unii Europejskiej. Reprezentuje także Radę na arenie międzynarodowej
34. cos o krótkoterminowych skutkach ekonomicznych powstania ugrupowań czy jakoś tak.