PODSTAWY ZARZADZANIA
1. Motywowanie jest zestawem sił, które powodują, że ludzie zachowują się w określony sposób. W dowolnym dniu roboczym pracownik może dać z siebie maksimum wysiłku w wykonywanej pracy albo pracować tylko na tyle intensywnie, by uniknąć reprymendy, albo ograniczyć swój wysiłek do minimum, licząc się z pewną przyganą. Celem menedżera jest maksymalizowanie częstotliwości występowania pierwszego typu zachowania i minimalizowanie występowania postaw ostatniego typu.
(Motywacja- obejmuje czynniki, które powodują zachowania ludzkie zmierzające w określonym kierunku
Motywowanie- wykorzystanie wiedzy o motywacji w dążeniu do wywierania wpływu na zachowania pracowników)
2. Wyniki osiągane przez indywidualnego pracownika określone są ogólnie przez:
- motywację (pragnienie pracy),
-możliwości (zdolności do wykonywania danej pracy)
-środowisko pracy (narzędzia, materiały, a także informację niezbędną do wykonywania pracy).
3. Podejścia do motywowania:
-Podejście tradycyjne. używanie bodźcowego systemu płac. Był przekonany, że kierownictwo ma bogatszą wiedzę na temat pracy na poszczególnych stanowiskach niż sami robotnicy, i zakładał, że powszechną siłą motywacyjną jest pieniądz. Podejście tradycyjne zakładało również, że dla większości ludzi praca jest czymś nieprzyjemnym i że dochód pieniężny jest dla pracowników ważniejszy od charakteru samej pracy.
- Podejście od strony stosunków międzyludzkich (stosunków współdziałania)Do ich podstawowych założeń należała teza, że pracownik odczuwa potrzebę, by być użytecznym i ważnym, że ma silne potrzeby społeczne i że potrzeby te są ważniejsze dla motywacji niż pieniądze.
-Podejście od strony zasobów ludzkich Podejście to przyjmuje, że ludzie mają potrzebę uczestnictwa i są zdolni do udziału prawdziwego, a nie tylko pozornego.
4. a)Podejście od strony hierarchii potrzeb
-hierarchia potrzeb Maslowa
Teoria sugerująca, że ludzie muszą zaspokajać pięć kolejnych potrzeb – fizjologicznych, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i samorealizacji.
-Teoria ERG
Potrzeby egzystencji odpowiadają potrzebom fizjologicznym i potrzebom bezpieczeństwa u Maslowa. Potrzeba kontaktów społecznych koncentruje się na związkach ludzi z ich otoczeniem społecznym (Maslowa potrzeby przynależności i szacunku odnoszą się do pozyskiwania szacunku innych). Potrzeba wzrostu (czy rozwoju), najwyższy szczebel w schemacie Alderfera, obejmuje potrzeby szacunku dla samego siebie i samorealizacji.
(Teoria motywacji sugerująca, że potrzeby ludzkie są ułożone w trzech nakładających się kategoriach – egzystencji, związku i wzrostu.)
-teoria dwuczynnikowa
Teoria motywacji sugerująca, że zadowolenie i niezadowolenie ludzi z pracy kształtują się pod wpływem dwóch niezależnych zestawów czynników – czynników motywacji i czynników higieny psychicznej.
b) Podejście do motywowania od strony procesu zajmuje się samym mechanizmem motywacyjnym.
-Teoria oczekiwań sugeruje, że ludzie są motywowani do pracy, jeżeli są przekonani, że ich wysiłek zaowocuje wyższymi osiągnięciami, że te osiągnięcia będą prowadziły do nagród i że pozytywne aspekty wyników przeważą nad aspektami negatywnymi.
-Teoria sprawiedliwości oparta jest na założeniu, że ludzie mają motywację do osiągnięcia i utrzymania sprawiedliwości społecznej.
-Teoria wzmocnienia- podejście do motywacji oparte na "prawie skutku"- koncepcji że istnieje skłonność do powtarzania zachowań przynoszących pozytywne skutki, zaś unikania zachowań o skutkach negatywnych
5. Strategie motywacji
- modyfikację zachowania,
- zmodyfikowany tydzień roboczy,
- przeprojektowanie pracy i programy współuczestnictwa,
- zastosowane jako element wzmacniający motywację.
6. - Wygaszanie- brak wzmocnienia niepożądanych zachowań tak aby z czasem przestały występować
- Karanie- spowodowanie ujemnych dla pracownika skutków w celu doprowadzenia do przerwania lub poprawy niewłaściwych zachowań
- Wzmocnienie pozytywne- wykorzystanie pozytywnych skutków aby zachęcić do pożądanych zachowań
- Uczenie się unikania- uczenie się kiedy ludzie zmieniają swoje zachowania aby uniknąć nieprzyjemnych okoliczności
- Modyfikacja zachowań- wykorzystanie teorii wzmocnienia do zmiany zachowań ludzkich
- Nagroda wewnętrzna- nagroda natury psychologicznej, odczuwana bezpośrednio przez daną osobę
- Nagroda zewnętrzna- nagroda uzyskana od kogoś z zewnątrz np. od kierownika lub zespołu