AKTYWA OBROTOWE

-wykorzystywane do działalności operacyjnej, inaczej bieżącej (przydatność < 1 roku)

istotnym kryterium zakwalifikowania danego środka do majątku trwałego lub obrotowego jest przeznaczenie danego środka, co oznacza, że dany aktyw może być ujęty jako środek trwały lub obrotowy np. samochód ciężarowy (jako środek trwały, jako produkt danego przedsiębiorstwa –środek obrotowy)

porcus(z łac.) –świnia jako majątek trwały (inwentarz żywy); wieprzowina jako majątek obrotowy

ELEMENTY MAJĄTKU OBROTOWEGO :

-rzeczowe aktywa trwałe ( zapasy)

-należności krótkoterminowe

-inwestycje krótkoterminowe

-krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

AKTYWA TRWAŁE I OBROTOWE :

AKTYWA OBROTOWE – STRUKTURA

ZAPASY:

-to rzeczowe środki obrotowe służące zapewnieniu ciągłości procesów produkcji i dystrybucji

są to środki zamrożone, angażują środki obrotowe, zajmują powierzchnie magazynową, zbyt długo przechowywane tracą na wartości

NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE:

-wymagalność < 12 m-cy, co do zasady

wszystkie należności ztytułu dostaw iusług niezależnie odumownego terminu ich wymagalności (zapłaty), naprzykład należności ztytułu sprzedaży ratalnej, ujmuje się jako aktywa obrotowe, mimo że okres ich wymagalności może wynosić powyżej 12miesięcy

należności zinnych tytułów niż sprzedaż (na przykład: ztytułu udzielonych pożyczek dla pracowników, należności odbudżetu ztytułu nadpłaconych podatków) wymagalne wciągu 12miesięcy oddnia bilansowego

INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE:

-dotyczą takich aktywów finansowych jak udziały i akcje, a także inne papiery wartościowe przeznaczone do zbycia oraz udzielone pożyczki płatne i wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego

także środki pieniężne

KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA MIEDZYOKRESOWE:

-to rozliczenia, które już zostały poniesione, jednak zostaną rozliczone w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego, np. prenumeraty, zapłacony z góry czynsz, ubezpieczenia, trwające prace rozwojowe, coroczne odpisy na ZFŚS czy też koszty poniesione z przygotowaniem nowej produkcji

-rozbicie w czasie kosztów poniesionych w danym okresie jest odzwierciedleniem zasady współmierności przychodów i kosztów ich uzyskania, zgodnie z którą koszty powinny być pokazywane w momencie, w którym osiągnięte zostały przychody

PLANOWANIE FINANSOWE UMOŻLIWIA:

podejmowanie trafniejszych decyzjigospodarczych sprzyjających wzrostowi wartości firmy

odpowiednie kojarzenie skutków bieżących orazperspektywicznych decyzji finansowych, co pozwala na zwiększenie zysków w dłuższej perspektywie czasu i na uniknięcie niespodziewanych zakłóceń działalności firmy

przewidywanie z góry skali i skutków ryzykafinansowego, co daje możność odpowiednio wczesnego podejmowania działań zmierzających do eliminacji lub ograniczenia skutków ryzyka

ZAKRES PLANOWANIA FINANSOWEGO:

określanie wielkości zapotrzebowania

na środki finansowegokonieczne dla realizacji programu działalności operacyjnej przedsiębiorstwa

ustalenie kwot zapotrzebowania na środkifinansowe, które mogą być pokryte własnym kapitałami oraz kwot do pozyskania ze źródeł zewnętrznych

skonkretyzowanie,na podstawie możliwych do realizacji alternatywnych rozwiązań,najkorzystniejszych źródeł pozyskania kapitałów z zewnątrz(np. nowa emisja akcji w celu powiększenia kapitału udziałowego, zaciągnięcie długoterminowych lub krótkoterminowych kredytów bankowych, wynegocjowanie kredytów kupieckich od dostawców)

wyznaczanie najkorzystniejszego kształtowania się wielkości i struktury majątkuniezbędnego dla prowadzenia działalności operacyjnej

sformułowanie sposobów postępowania umożliwiających osiąganie najkorzystniejszych relacji między przychodami finansowymi i kosztami ich uzyskiwaniaoraz wyznaczanie optymalnego wyniku finansowego i nadwyżki finansowej (cash flow)

ZARZĄDZANIE AKTYWAMI OBROTOWYMI:

Obejmuje zarządzanie:

zapasami

należnościami

środkami pieniężnymi

ZARZĄDZANIE ZAPASAMI:

Koszty zamówień–obejmują m.in. koszty transportu zakupionych materiałów i towarów, koszty ubezpieczenia dostaw, koszty załadunku i rozładunku materiałów lub towarów oraz koszty administracyjne (biurowe) związane z procesem składania zamówień

Koszty zamówień najczęściej mają charakter stały

Koszty utrzymywania zapasów–obejmują koszty magazynowania oraz koszty utraconych korzyści z tytułu zamrożenia środków pieniężnych w mniej płynnych aktywach obrotowych, jakimi są zapasy

gdy firma częściej kupuje określone materiały i towary, rośnie ilość dostaw, ale mniejszy jest koszt utrzymywania zapasów

gdy ilość dostaw jest mała, czyli przedsiębiorstwo rzadziej nabywa materiały lub towary w ciągu danego okresu, koszty utrzymywania zapasów są relatywnie wysokie

decyzjadotycząca: wpływ na następującekoszty: transportu utrzymania zapasów, zaopatrzenia, opakowania zapasów zaopatrzenia, składowania, transportu składowania utrzymania zapasów,transportu zakupów zaopatrzeniowych utrzymanie zapasów, transportu, produkcji sposobu realizowania zamówień Zapasów, transportu
ZARZĄDZANIE NALEŻNOŚCIAMI: polega na określeniu zasad udzielania kredytu kupieckiego odbiorcom i ocenie wpływu danej polityki kredytowej na wyniki finansowe przedsiębiorstwa CEL: poprawienie płynności finansowej skrócenie cyklu rotacji należności redukcji ukrytych kosztów utrzymania należności zabezpieczenie przed zwiększeniem ilości należności przeterminowanych obniżenie kosztu obsługi należności zabezpieczenie przed destabilizacją przepływów finansowych w okresie dekoniunktury INSTRUMENTY ZARZĄDZANIA NIEZALEŻNOŚCIAMI: wymiana informacji kredytowej factoring forfaiting zabezpieczenia wierzytelności ubezpieczenia należności dochodzenie roszczeń kredyt kupiecki FACTORING: instytucja finansowa nabywa roszczenia o zapłatę należności powstałych głównie w wyniku sprzedaży polega na finansowaniu przez faktora cyklu rozliczeniowego transakcji, co oznacza to, że faktor (firma faktoringowa/bank) zaliczkuje posiadaną należność płacąc cenę kupna, pomniejszoną o procent, prowizję i ewentualnie marżę stanowiącą zarobek faktora za wykonanie dodatkowych czynności zamrożenie środków przedsiębiorstwa na dłuższy czas może doprowadzić do trudności przy finansowaniu kolejnych cykli produkcji i zbytu towarów czy surowców; dlatego bardzo ważne jest uzyskanie przez niego gotówki na poczet przyszłych rozliczeń, nawet w formie kredytu zaliczkowego, na który faktorantwyraża zgodę podpisując umowę.

FORFAITING

polega na skupie należności terminowych w postaci weksli (z wyłączeniem prawa regresu wobec odstępującego weksel)

PRZYKŁAD

bank importera poręcza weksel (awal) importerowi, który przekazuje go eksporterowi jako formę zapłaty; eksporter nie chcąc czekać do dnia wykupu weksla, odstępuje taki weksel instytucji forfaitingowej, która natychmiast wypłaca środki eksporterowi; wykup weksla następuje w terminie płatności wskazanym na wekslu za pośrednictwem banku importera, od którego wykupuje weksel sam importer

SYSTEM ZARZĄDZANIA NIEZALEŻNOSCIAMI

ang. AccountReceivableManagement System, A.R.M.S.; jest systemem informatycznym mającym na celu skuteczne wspomaganie przedsiębiorstwa w efektywnym zarządzaniu należnościami i ryzykiem kredytowym

systemy takie dopełniają swoim działaniem systemy finansowo-księgowe, ERP, CRM

głównym celem takiego systemu jest zapobieganie powstawaniu przeterminowanych należności i ich odzyskiwanie

najczęstszym miejscem zastosowania takich systemów są przedsiębiorstwa, które charakteryzuje duży wolumen sprzedaży i duże saldo kredytu kupieckiego oraz związane z tym problemy finansowe i organizacyjne

ZARZĄDZANIE ŚRODKAMI PIENIĘŻNYMI

celem podstawowym jest z jednej strony stałe wykorzystywanie wypracowanych środków pieniężnych, wprowadzanie ich w ciągły obrót, a z drugiej strony utrzymywanie ich niezbędnego minimum w celu pokrycia bieżących wydatków oraz wszelkich kosztów transakcyjnych

można wyróżnić dwa motywy zarządzania gotówką: bezpieczeństwo (zachowanie płynności) i spekulacja (inwestowanie)

najważniejsze jest ustalenie docelowych zasobów środków pieniężnych

do podstawowych modeli służących określeniu optymalnego (docelowego) zasobu gotówki zalicza się model W.Baumolaoraz model M.Millerai D.Orra

modele te wykorzystywane są do minimalizowania stanu środków pieniężnych przy jednoczesnym zapewnieniu efektywnego i bezpiecznego działania przedsiębiorstwa.

Model Baumolazakłada, że:

firma potrzebuje takiej samej wartości środków pieniężnych w jednakowych odstępach czasu, bowiem w okresach tych poziom wydatków gotówkowych jest stały

operacyjne wpływy środków pieniężnych również występują w stałych, przewidywalnych wartościach, osiąganych w tym samym czasie

Model M. Millera i S. D. Orra–odrzuca założenia Baumolao przewidywalności i stałości wydatków gotówkowych, a także wprowadza stany środków pieniężnych niezbędne do zarządzania gotówką:

poziom dolny –ustalany jest arbitralnie przez zarządzającego firma. Jeśli saldo spadnie poniżej dolnego poziomu, to firma powinna pozyskać kredyt krótkoterminowy lub upłynnić krótkoterminowe aktywa finansowe,

optymalny poziom gotówki –oznacza docelowy zasób środków pieniężnych, który minimalizuje całkowity koszt utrzymania gotówki w firmie i utrzymuje bezpieczeństwo finansowe

PLANOWANIE KRÓTKOTERMINOWE

Kapitał pracujący

nadwyżka aktywów bieżących nad zobowiązaniami bieżącymi

określa tę część majątku obrotowego, która pozostaje po uregulowaniu zobowiązań bieżących

nie jest finansowany zobowiązaniami bieżącymi, lecz kapitałem stałym

jest niezbędny w celu ograniczenia ryzyka wynikającego z finansowania środków obrotowych

zbyt wysoki kapitał pracujący świadczy o występowaniu nadmiernych aktywów obrotowych

zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto zależy od długości cyklu eksploatacyjnego oraz od szybkości krążenia środków obrotowych

wyższy kapitał obrotowy netto może występować w tych podmiotach, które nie mogą szybko zaciągać kredytów krótkoterminowych

Dlaczego kapitał pracujący określany jest jako „pracujący”?

bowiem jest to ta część kapitału stałego, która nie jest zamrożona w aktywach stałych, a także nie jest przeznaczona na potencjalne pokrycie zobowiązań ale pracuje jako aktywa obrotowe

Finansowanie kapitałem obcym -ZALETY

tanie i łatwe do pozyskania źródło finansowania

wierzyciele nie biorą udziału w zarządzaniu firmą, co nie ogranicza praw dotychczasowych właścicieli do sprawowania kontroli nad przedsiębiorstwem

wierzyciele nie biorą udziału w podziale korzyści z tytułu zaistniałego wzrostu wartości przedsiębiorstwa, ponieważ z góry określili swoje oczekiwania

dostępne na rynku w ilości nieograniczonej

Finansowanie kapitałem obcym -WADY

pozyskanie tego kapitały wymaga przedstawienia wierzycielom szeregu zabezpieczeń, którymi firma nie musi w danym okresie dysponować,

wywołuje wzrost ryzyka działalności firmy,

nadmierny wzrost zadłużenia wywołuje ponadprzeciętny wzrost kosztu kapitału własnego,

zapis umów kredytowych może ograniczać swobodę w decydowaniu o kierunku wykorzystania tego typu kapitału

w przypadku trudności finansowych firmy, wierzyciele są zaspokajania z majątku i dochodów firmy, przed właścicielami,

kapitał pozyskany na ściśle określony czas

obligatoryjny zwrot w określonym wcześniej czasie

STRUKTURA BILANSU

1. Sieci handlowe:

Aktywa-stosunkowo niska wartość aktywów trwałych (sklepy często są dzierżawione), a duża wartość aktywów obrotowych w związku z dużą wartością zapasów, czyli towarów handlowych, a jednocześnie bardzo niską wartością należności, gdyż większość zakupów jest dokonywanych za gotówkę lub kartami kredytowymi, z których należności wpływają w bardzo krótkim czasie

Pasywa-kapitał własny może być stosunkowo niewielki, natomiast zobowiązania krótkoterminowe zazwyczaj bardzo duże w związku z długim okresem regulowania zobowiązań wobec dostawców

1. Zakłady mięsne:

Aktywa-wysoka wartość aktywów trwałych (spowodowana koniecznością zakupu maszyn i urządzeń oraz linii technologicznych do przetwórstwa mięsnego), natomiast bardzo niska wartość aktywów obrotowych w związku z krótkim cyklem produkcyjnym, jaki wymusza brak trwałości produktów

Pasywa-w zależności od przyjętej przez właścicieli strategii finansowania działalności mogą mieć strukturę różną (przewaga kapitału własnego nad zobowiązaniami, równowaga obu pozycji, bądź też przewaga zobowiązań nad kapitałami własnymi, jeśli właściciele działalność finansują na przykład kredytami bankowymi)

ANALIZA WSKAŹNIKOWA

ma na celu opisanie sytuacji w badanej firmie z punktu widzenia jej rentowności, płynności oraz perspektyw dalszego rozwoju

za pomocom kilku kluczowych raportów, będących częścią sprawozdania finansowego, takich jak:

bilans

rachunek zysków i strat

zestawienie zmian w kapitale własnym

rachunek przepływów pieniężnych

informacja dodatkowa

jesteśmy w stanie bliżej przyjrzeć się sytuacji w firmie i ocenić jej potencjał

dzięki analizie finansowej inwestorzy rynków giełdowych mogą ocenić atrakcyjność inwestycji w daną spółkę, a instytucje finansowe mogą ocenić czy danej spółce można udzielić kredytu oraz przy jakim oprocentowaniu

PŁYNNOŚCI

RENTOWNOŚCI

ZADŁUŻENIA

AKTYWNOŚCI

WARTOŚCI RYNKOWEJ

Pokrycie aktywów trwałych kapitałem stałym

Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałami stałymi

= (kapitał własny + zobowiązania długoterminowe + długoterminowe rozliczenia międzyokresowe ) / aktywa trwałe

Wskaźnik ten sprawdza czy aktywa trwałe w firmie pokryte są kapitałem, który w firmie znajdować się będzie dłużej niż rok. Jeżeli jego wartość jest większa od 1, oznacza to, że zachowana jest tak zwana złota reguła, które świadczy o stabilności finansowej oraz o wysokiej długoterminowej płynności. Im wyższa wartość wskaźnika tym lepsza sytuacja w firmie.

PLYNNOŚĆ FINANSOWA

zdolność do terminowego regulowania bieżących (krótkoterminowych) zobowiązań

zarządzanie płynnością ma na celu utrzymywanie odpowiedniej ilości środków pieniężnych i linii kredytowych, aby możliwa była terminowa spłata zobowiązań

opóźnienia w regulowaniu zobowiązań powodują nieufność kontrahentów i kredytujących instytucji finansowych

zbyt wysoki poziom płynności powoduje zamrożenie części kapitału obrotowego, a tym samym zmniejszenie rentowności

brak płynności nie pozwala firmie dalej prosperować, gdyż brak jest środków na wywiązywanie się z umów

najwyższa

•gotówka

wysoka

•środki pieniężne na rachunku bankowym

•czeki rozrachunkowe

•inne środki płatnicze

średnia

•aktywa obrotowe o wskaźniku rotacji do 15 dni

niska

•aktywa obrotowe o wskaźniku rotacji powyżej 15 dni

półpłynność

•aktywa obrotowe o wskaźniku rotacji powyżej 1 m-ca do 1 roku

Wskaźnik bieżącej płynności

Wskaźnik bieżącej płynności ( currentratio) –III stopień płynności

= aktywa bieżące (obrotowe) / pasywa bieżące (zobowiązania krótkoterminowe)

INTERPRETACJA Wskaźnik ten nie ma wartości którą uważa się za idealną. Ogólnie przyjęte jest, że powinien kształtować się w przedziale od 1.2 do 2, jednak w zależności od branży przyjęte są inne dopuszczalne wartości. Im wyższa wartość tym większa płynność finansowa przedsiębiorstwa, jednak zbyt wysoka wartość może świadczyć o nieefektywnym wykorzystaniu kapitału przedsiębiorstwa. Z kolei wartość wskaźnika poniżej 1 może być świadectwem niskiej płynności oraz problemów w firmie.

WSKAŻNIK PLYNOŚCI SZYBKI

Wskaźnik płynności szybki (QuickRatio) –II stopień płynności

=(aktywa bieżące –zapasy –rozliczenia międzyokresowe) / pasywa bieżące

INTERPRETACJA Wskaźnik ten pokazuje w jakim stopniu firma jest w stanie regulować zobowiązania krótkoterminowe, aktywami o wysokiej płynności. Przyjętymi normami dla tego wskaźnika są okolice 1. Niższe wartości wskazują na problemy firmy z płynnością, a zbyt wysokie wartości na nieefektywne zarządzanie środkami pieniężnymi.

Różni się tym od wskaźnika bieżącej płynności, że nie uwzględnia aktywów o najmniejszej płynności w tym zapasów oraz rozliczeń międzyokresowych. Uwzględnia się jedynie inwestycje krótkoterminowe oraz należności krótkoterminowe czyli te aktywa, które można w szybkim terminie spieniężyć.

WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI BARDZO SZYBKI

Wskaźnik płynności bardzo szybki (Cash Ratio–płynność gotówkowa) –I stopień płynności

= środki pieniężne / pasywa bieżące

INTERPRETACJA Wskaźnik ten pokazuje w jakim stopniu firma jest w stanie regulować bieżące zobowiązania finansowe aktywami o największej płynności, do których zalicza się środki pieniężne.

Wskaźnik ten nie powinien przyjmować zbyt wysokich wartości gdyż negatywnie świadczyć będzie o efektywności firmy, a co za tym idzie może wpływać na spadek rentowności.

WSKAŹNIKI OBROTOWOŚCI AKTYWOW

WSKAŹNIK OBROTOWOŚCI AKTYWÓW

= przychody ze sprzedaży / aktywa ogółem

WSKAŹNIK OBROTOWOŚCI AKTYWÓW TRWAŁYCH

= przychody ze sprzedaży / aktywa trwałe

Wskaźnik obrotowości aktywów ogółem –interpretacja

informuje o stopniu efektywności wykorzystania majątku, czyli odpowiada na pytanie, jak firma gospodaruje swoim majątkiem

miara określająca wartość sprzedaży netto przypadająca na jednostkę zaangażowanego majątku całkowitego (aktywów ogółem)

pożądany jest wzrost tego wskaźnika, ponieważ świadczy to o wzroście produktywności majątku

wartość obrotowości aktywów niższa od 1.0 oznacza, że przychody netto uzyskiwane ze sprzedaży wymagają bardziej niż proporcjonalnego zaangażowania majątku i świadczy o nieefektywnym gospodarowaniu aktywami

Wskaźnik obrotowości aktywów trwałych-interpretacja

informuje o stopniu efektywności wykorzystania majątku trwałego, czyli odpowiada na pytanie, jak firma gospodaruje swoim majątkiem trwałym

określa stopień generowania przychodów przez środki trwałe

w USA jego wartość wynosi przeciętnie 1,6

jest przydatny do oceny przedsiębiorstw o wysokim udziale środków trwałych w majątku

przy interpretacji tego wskaźnika należy wziąć pod uwagę, że w przypadku przedsiębiorstw dysponujących starym majątkiem trwałym, który został już zamortyzowany, wartość tego wskaźnika będzie zawyżona