Prawo Cywilne wykład 24.10.2015r.

2. Zasada równości polega na tym że wszystkie podmioty występujące na gruncie prawa cywilnego, są pod względem prawnym traktowane jednakowo.

3. Zasada praw podmiotowych polega na tym że uprawnienia do korzystania z dobrowolnych dóbr prawa cywilnego stanowią prawa o ustawowo zagwarantowanej treści.

4. Zasada autonomii woli stron: polega na tym że każdy podmiot może własną mocą kształtować swoje stosunki prawne a granicami jego uprawnień są wyłącznie granice nakreślone przez normy prawne, zasady współżycia społecznego, i uprawnienia te nie mogą służyć obejściu prawa. Wyrazem tej zasady jest zasada swobody umów!.

5 Zasada ochrony dobrej wiary (zasada piąta) chroni przede wszystkich podmioty które działają w mylnym ale usprawiedliwionym przekonaniu co do uprawnień podmiotu z którym nawiązują stosunek prawny.

6. Zasady Jednakowej ochrony każdej własności (6) polega na tym ze bez względu na podmiot i przedmiot własności do jego ochrony przyjmuje się takie same zasady, mając na uwadze że własność jest najszerszym prawem do rzeczy

7 Zasada łagodzenia rygoryzmu przepisów prawnych prze klauzule generalne (zasada 7 była omawiana na poprzednim wykładzie)

8 Zasada cywilnej odpowiedzialności za długi oznacza że dłużnik odpowiada za swe zobowiązania całym majątkiem a ewentualne ograniczenia mogą wynikać tylko ze szczególnych unormowań.

(9)Zasada odpowiedzialności za szkodę polega na tym że podmiot który wyrządził innemu podmiotowi szkodę ze swej winy a w przypadkach przewidzianych w ustawie także bez winy jest zobowiązany do jej naprawienia.

10. Zasada pełnej ochrony rodziny: Oznacza ze przepisy prawa cywilnego powinny być tłumaczone w taki sposób aby został uwzględniony interes małoletniego dziecka i rodziny jako podstawowej komórki społecznej

11. Zasada dziedziczenia polega ona na tym że majątek osoby zmarłej nie staje się majątkiem niczyim lecz przypada spadkobiercom testamentowym bądź ustawowym.

12 Zasada cywilnoprawnej ochrony praw na dobrach niematerialnych polega ona na tym że obok tradycyjnych praw przedmiotem ochrony prawa cywilnego są również zdobycze ludzkiego intelektu np. Programy komputerowe, prawa autorskie, prawo do wynalazku.

13. zasada jedności prawa cywilnego: Oznacza ze do sfery prawa cywilnego należą zarówno stosunki prywatne nieprofesjonalne, jak też wynikające z zawodowej działalności gospodarczej.

14. Zasada ochrony praw cywilnych przez niezawisłe sądy: zasada ta oznacza że każdy podmiot prawa cywilnego ma prawo domagać się ochrony prawnej w ramach postępowania sądowego. Jak również w dalszej kolejności egzekucyjnego. Ponadto zasada ta oznacza również że stosowanie tzw. Samopomocy jest dopuszczalne tylko wtedy gdy stanowi tak przepis szczególny.

OSOBY FIZYCZNE (nowy dział)

Osoba fizyczna: prawne określenie każdego człowieka, który występuje jako podmiot w stosunku cywilnoprawnym.

Zdolność prawna: zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków.

Początek zdolności prawnej osoby fizyczne:

Zasada: od chwili urodzenia czyli w momencie oddzielenia dziecka od ciała matki, pod warunkiem, że dziecko urodzi się żywe.

Wyjątek: warunkowa zdolność prawna nasciturusa (dziecko poczęte lecz nie urodzone): od chwili poczęcia przysługuje dziecku poczętemu pod warunkiem zawieszającym, że urodzi się ono żywe.

Koniec zdolności prawnej os. Fizycznej: zasada: w chwili śmierci , Wyjątek: w chwili oznaczonej w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego

Potwierdzenie śmierci osoby fizycznej:

Akt zgonu: dokument stanowiący dowód śmierci, sporządzony na podstawie wystawionej przez lekarza karty zgonu.

Orzeczenie sądowe o stwierdzeniu zgonu: wydawane po przeprowadzeniu postępowania sądowego o stwierdzenie zgonu w przypadku gdy nie sporządzono aktu zgonu w trybie zwykłym a śmierć człowieka jest niewątpliwa.

Uznanie za zmarłego:

przesłanki:

-zaginięcie osoby fizycznej czyli sytuacja gdy nie wiadomo czy człowiek żyje czy zmarł

- upływ czasu, określonego przez ustawodawcę

Uznanie za zmarłego następuje na podstawie orzeczenia sądowego po przeprowadzeniu postępowania sądowego o uznanie za zmarłego.

Terminy:

1. 10 lat od końca roku kalendarzowego w którym zgodnie z istniejącymi wiadomościami osoba fizyczna żyła

2. 5 lat gdy zaginiony w chwili uznania za zmarłego ukończyłyby 70 lat

3. nie wcześniej niż po zakończeniu roku kalendarzowego w którym zaginiony ukończyłby 23 lata

4. 6 miesięcy od dnia katastrofy statku, okrętu lub innego szczególnego zdarzenia w trakcie podróży powietrznej lub morskiej w której zaginęła osoba fizyczna

5. 1 rok w przypadku zaginięcia w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia liczony od dnia w którym niebezpieczeństwo ustało lub według okoliczności powinno było ustać.

Chwila domniemanej śmierci:

1. Chwila która według okoliczności jest najbardziej prawdopodobna,

2. Pierwszy dzień terminu, z którego upływem uznanie za zmarłego stało się możliwe – w przypadku braku wszelkich danych

Gdy w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego czas śmierci został oznaczony tylko datą dnia, za chwilę domniemanej śmierci zaginionego uważa się koniec tego dnia.

Zdolność do czynności prawnych: zdolność do kształtowania swojej sytuacji prawnej w zakresie praw i obowiązków prawa cywilnego bezpośrednio poprzez własne działania (czynności prawne)

Rodzaje zdolności do czynności prawnych:

1. Pełna zdolność do czynności prawnych

2. Ograniczona zdolność do czynności prawnych

3. Brak zdolności do czynności prawnych

Pełna zdolność do czynności prawnych posiadają: osoby pełnoletnie czyli :

Zasada: osoby które ukończyły 18 lat

Wyjątek: kobiety w wieku od 16 lat do 18 lat które zawarły związek małżeński (jest to możliwe w szczególnych wypadkach po uzyskaniu zgody sądu)

Ograniczona zdolność do czynności prawnych posiadają:

1. Małoletni, którzy ukończyli 13 lat

2. Osoby ubezwłasnowolnione częściowo

3. Osoby dla których ustanowiono doradcę tymczasowego na czas postępowania o ubezwłasnowolnienie

Nie posiadają zdolności do czynności prawnych:

1. Osoby, które nie ukończyły 13 lat

2. Osoby ubezwłasnowolnione całkowicie

Pełna zdolność do czynności prawnych: Uprawnienia:

Posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych umożliwia samodzielne dokonywanie wszelkich czynności prawnych z zakresu prawa cywilnego.

Ograniczona zdolność do czynności prawnych: Uprawnienia:

Do ważności czynności prawnych przez które osoba o ograniczonej zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda przedstawiciela ustawowego.

Ważność umowy zawartej bez ww. Zgody zależy od potwierdzenia umowy przez przedstawiciela ustawowego.

Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może sama potwierdzić umowę po uzyskaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.

Przy jednostronnych czynnościach prawnych do których wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego, zgoda ta musi być wyrażona najpóźniej w chwili dokonywania takiej czynności.

Brak zgody przedstawiciela ustawowego powoduje nieważność czynności prawnej.

Wyjątki:

Osoby o ograniczonej zdolności do czynności prawnych mogą dokonywać samodzielnie następujące rodzaje czynności:

1. Czynności prawne, które nie maja charakteru zobowiązanego lub rozporządzającego (czyli czynności zwiększające prawa lub zmniejszające obowiązki)

2. Umowy powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego

3. Rozporządzanie swoim zarobkiem.

4. Czynności prawne dotyczące przedmiotów majątkowych oddanych osobie ograniczonej w zdolności do czynności prawnych do swobodnego użytku

5. Umowa o pracę oraz czynności prawne dotyczące stosunku pracy.

Brak zdolności do czynności prawnych – uprawnienia:

Osoby nie posiadające zdolności do czynności prawnych wszelkich czynności prawnych dokonują przez przedstawiciela ustawowego.

Wyjątki: umowy powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach życia codziennego pod warunkiem że nie zostały dokonane z pokrzywdzeniem osoby nie posiadającej zdolności do czynności prawnych.

Ubezwłasnowolnienie: Ubezwłasnowolnić można osobę która wskutek choroby psychicznej niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych w szczególności pijaństwa lub narkomanii:

1. Nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem – UBEZWŁASNOWOLNIENIE CAŁKOWITE

2. Wymaga pomocy do kierowania swoim postępowaniem - ubezwłasnowolnienie CZĘŚCIOWE

UBEZWŁASNOWLNIENIE CAŁKOWITE: SKUTKI

1. Ustanowienie opieki i wyznaczenie opiekunka

2. Utrata zdolności do czynności prawnych

Przesłanka:

Można je orzec tylko w stosunku do osób które ukończyła 13 lat

UBEZ. Częściowe - skutki:

1. Ustanowienie kurateli i wyznaczenie kuratora

2. Ograniczona zdolność do czynności prawnych

Przesłanka: można je orzec tylko w stosunku do osób pełnoletnich