Sprawa 22/70
Komisja Wspólnot Europejskich
v. Rada Wspólnot Europejskich
31 marca 1971 r.
sprawa ERTA (ang)
AETR (frac)
Stan faktyczny
W 1962 r. państwa europejskie w tym pięć państw członkowskich EWG zawarły konwencję dotyczącą pracy załóg pojazdów biorących udział w międzynarodowym transporcie drogowym (konwencja ERTA). Konwencja jednak nie weszła w życie z powodu zbyt małej liczby państw, które ją ratyfikowały.
Kilka lat później Rada wydała rozporządzenie (543/69) o harmonizacji aktów prawnych w dziedzinie transportu drogowego, która nadaje Wspólnocie kompetencje w sprawach z zakresu transportu rozciągające się na stosunki prawne wynikające z prawa międzynarodowego oraz obejmujące możliwość zawierania umów międzynarodowych z państwami trzecimi.
Na posiedzeniu 20 marca 1970 r. Rada przedyskutowała stanowiska państw członkowskich w sprawie konwencji a następnie zajęła stanowisko, zgodnie z którym państwa przyjęły konwencję. Konwencja została wyłożona do podpisu przez państwa w tym samym roku.
Komisja wniosła do Trybunału skargę przeciwko Radzie o uchylenie skutków prawnych posiedzenia Rady z 20 marca w części dotyczącej negocjacji i zawarcia konwencji ERTA.
Pytanie do ETS: Który organ w rozpatrywanym momencie był uprawniony do prowadzenia negocjacji i zawarcia umowy międzynarodowej ERTA?
W celu odpowiedzi na to pytanie należy ustalić:
kwestię dopuszczalności skargi
czy uchwała z dnia 20 marca 1970 r. wywoływała określone skutki prawne
czy w dniu prowadzenia obrad których dotyczy skarga, uprawnienie do prowadzenia negocjacji i zawarcia ERTA należało do Wspólnoty czy też do p. członkowskich.
Komisja |
Rada |
1) Art. 75(71) nadaje Wspólnocie kompetencje mające charakter generalny pozwalający na zawieranie przez nią umów z państwami trzecimi, nawet jeśli nie obejmują one dziedziny transportu w całości
2) Art. 210 (281) stanowi, że „Wspólnota ma osobowość prawną”→ ma zdolność do nawiązywania stosunków umownych z p. trzecimi w zakresie wszystkich celów zdefiniowanych w Części I Traktatu, którą uzupełnia Część VI. W miarę ustanawiania zasad wspólnych tylko Wspólnota jest w stanie podejmować i wykonywać w sposób skuteczny zobowiązania w stosunku do państw trzecich. Państwa członkowskie tracą do tego prawo (indywidualnie jak i wspólnie).
3) Art. 3 f) ustanowienie wspólnej polityki w dziedzinie transportu zostało wyraźnie wskazane wśród celów Wspólnoty Art 74(70) cele traktatu w dziedzinie transportu realizowane są w ramach wspólnej polityki
|
1) twierdzi, że ponieważ Wspólnota ma tylko takie uprawnienia jakie zostały jej powierzone w Traktacie, nie można domniemywać istnienia uprawnienia do zawarcia umów z państwami trzecimi, jeżeli w Traktacie brak jest bezpośredniego umocowania. Art. 75(71) dotyczy wyłącznie działań wewnątrz Wspólnoty
2) ze względu na brak szczególnych postanowień Traktatu dot. negocjowania i zawierania umów m.nar. z państwami trzecimi (należy do nich ERTA) odpowiednim jest odwołanie się do ogólnych zasad prawa wspólnotowego w kwestii stosunków z państwami trzecimi
3) 4) Zgodnie z art. 74 (70) TWE, cele Traktatu z zakresie transportu realizowane są w ramach wspólnej polityki. W tym celu art. 75 (71) TWE nakazuje Radzie wydanie wspólnych przepisów oraz dodatkowo podjęcia „innych niezbędnych środków”
|
Co prawda art. 70 i 71 nie przyznają Wspólnocie wprost uprawnienia do zawierania umów m.nar., jednakże od dnia wejścia w życie 25.03.1969r. Rozporządzenia nr 543/69 Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego Wspólnota ma prawo do zawierania umów z p. trzecimi, dotyczących spraw regulowanych przez Rozporządzenie. |
|
4) Przedmiot ERTA mieści się w zakresie normowania Rozp. nr 543/69 zatem od dnia jego wejścia w życie Wspólnota miała prawo do prowadzenia negocjacji i zwarcia umowy. Te uprawnienia wyłączają możliwość równoległych uprawnień p. członkowskich.
5) Komisja wnosi w skardze z dnia 19.05.1970 r. o stwierdzenie nieważności uchwały Rady z dnia 20.03.1970 r. Skarga ma na celu zapewnić poszanowanie prawa w procesie interpretacji i stosowania Traktatu art.164(220) 6) Na mocy art. 173(230) Trybunał ma obowiązek kontrolować zgodność z prawem „aktów Rady [...] innych niż zalecenia i opinie”. Możliwość wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności obejmować powinna wszelkie akty instytucji mające na celu wywołanie skutków prawnych, niezależnie od ich charakteru i formy
7) Komisja zgłosiła zastrzeżenie co do procedury negocjacji, stwierdzając, iż stanowisko zajęte przez Radę było sprzeczne z art. 228 (300) . Wynika stąd, że przedmiotem obrad rady były sprawy należące do kompetencji Wspólnoty, oraz że państwa członk. nie mogły w tej kwestii działać poza ramami wspólnych instytucji
8) Uchwała Rady nie mogła być jedynie wyrazem lub stwierdzeniem faktu dobrowolnej koordynacji, lecz miała na celu określenie linii postępowania wiążącej zarówno instytucje, jaki i p. członk., zatem mogącej wywrzeć wpływ na treść rozporządzenia. Rada ustaliła zasady mogące w określonych okolicznościach prowadzić do odstąpienia od procedury przewidzianej w Traktacie → wywoływała więc skutki prawne.
|
5) wskazuje, że skarga jest niedopuszczalna, ponieważ obrady nie są aktem prawnym, który może podlegać kontroli w trybie art. 230 ust.1. Stanowi on jedynie polityczne uzgodnienie między p. członk. w ramach Rady, które nie powoduje żadnej zmiany sytuacji prawnej
6) Z protokołów obrad nie wynika, by Komisja zgłosiła jakiekolwiek zastrzeżenia co do ustalonych przez Radę celów negocjacji
7) Rada uzgodniła, że zgodnie z przyjętą na poprzednich posiedzeniach linią postępowania, negocjacje będą prowadzone przez 6 p. członk, które staną się stronami ERTA. Przez cały czas trwania negocjacji i podczas zawierania umowy p. członk. będą działać wspólnie i w ścisłej współpracy z instytucjami Wspólnoty.
8) Zadaniem Rady analiza konsekwencji unieważnienia obrad z 20.03.1970 r. potwierdza, że nie miałyby one skutku prawnego ( nie wpłynęłoby na rzeczywistą koordynację lub podjęte w jej następstwie działania p. negocjujących ERTA) Działanie Komisji nie doprowadzi do osiągnięcia założonego celu i tym samym jest bezprzedmiotowe. Podlega dyskusji czy Komisja ma interes prawny w wystąpieniu ze skargą. Rada twierdzi, że Komisja nie może wnosić skargi, ponieważ sama ponosi odpowiedzialność za tę sytuację, bowiem nie podjęła w odpowiednim czasie kroków niezbędnych do wykonania kompetencji wspólnotowych, przedkładając odp. propozycje Radzie. |
Rada podnosi, że przy składaniu skargi nie dochowano terminów, ponieważ obrady z 20.3.1970 r. powtórzyły zasady przyjęte na wcześniejszych spotkaniach, z których ostatnie odbyły się w dniach 17 i 18.3.1969 r. Jednakże, obrad 20.3.1970 r. nie można uznać za proste potwierdzenie wcześniejszych ustaleń, ponieważ Rozporządzenie nr 543/69 z 25.3.1969 r. wprowadziło istotne zmiany w podziale kompetencji między Wspólnotę a
państwa członkowskie w sprawach będących przedmiotem negocjacji. ETS uznał dopuszczalność skargi
Przedmiotem sprawy 22/70 jest wniosek Komisji przeciwko Radzie o stwierdzenie nieważności obrad z dnia 20.03.1970 r. Powodem skargi jest naruszenie norm traktatu, w szczególności art. 75 (71), 228 (300) i 235 (308) dotyczących podziału kompetencji pomiędzy Radę a Komisję. Zdaniem Komisji, podczas negocjacji nad konwencją ERTA Rada weszła w kompetencje przysługujące Komisji.
wg Komisji ERTA powinna zostać wynegocjowana i zawarta przez Wspólnotę w trybie określonym w art.228 (300) , ust 1.
W Traktacie jednak nie są zawarte szczegółowe postanowienia dotyczące umów z państwami trzecimi. Stosowne normy oraz podział kompetencji między instytucjami Wspólnoty należy wywieść z całości postanowień traktatu.
art. 75 (71) ust. 1 - Rada na wniosek Komisji i po zasięgnięciu opinii Komitetu Ekonomiczno - Społecznego oraz Zgromadzenia wydaje odpowiednie przepisy, w formie rozporządzenia lub innej, w celu wdrożenia wspólnej polityki transportowej
Z protokołu obrad wynika, iż Komisja nie skorzystała z prawa inicjatywy jaką nadają jej art. 75 (71) i 116 (135), nie domagała się także zastosowania art. 228 (300) do negocjacji ERTA.
art. 228 (300) ust. 1 - kompetencja do zawarcia umowy należała do Rady
Należy zaznaczyć także, iż pierwszy projekt ERTA został przygotowany w 1962 r., gdy wspólna polityka nie była jeszcze dostatecznie rozwinięta i kompetencja do zawarcia umowy należała do p. członkowskich. Zmiany w tej dziedzinie wprowadziło dopiero Rozporządzenie nr 543/69 wydane w 1969 r., nadając kompetencje Wspólnocie.
Wymóg wspólnego działania oraz solidarności państw członk. są zawarte w uchwale z dnia 20.03.1970r
W takiej sytuacji Komisja i Rada powinny były ustalić między sobą warunki współpracy.
Rada mając prawo do podjęcia „właściwych działań” również w sferze stos. zewnętrznych (ar.308), ustanawiając zasady, zgodnie z którymi państwa członkowskie działały w interesie Wspólnoty, nie naruszała postanowień traktatu. Orzeczeniem ETS uchwała z dnia 20.03.1970r. nie podlega nieważności. Skarga została oddalona.