Fagocytoza jest sposobem pobierania pokarmu, komórka może pobrać duże cząstki pokarmowe, takie jak inne komórki czy fragmenty komórek. Rozpoznanie pokarmu przez receptor błonowy, wodniczka pokarmowa tworzy się pod błoną cytostom, w.p. łączy się z lizosomem następuje trawienie jej zawartości, powstają niestrawione resztki usuwane na zewnątrz nie ma ubytku błony (cytopyge)Pinocytoza komórka pobiera mniejsze cząstki pokarmowe rozpuszczone w wodzie takie jak białka, tłuszcze, jony, przyciąganie pokarmu na drodze elektrostatycznej w.p. tworzy się na końcu kanalika, w.p. łączy się z lizosomem następuje trawienie jej zawartości, strawieniu ulega błona wodniczki, ubytek błon. Osmoregulacja kontrola i utrzymywanie wewnątrz organizmu pożądanego stężenia różnych substancji. Osmoza to specyficzny typ dyfuzji cząsteczek wody, z obecnością półprzepuszczalnych błon komórkowych rozdzielających roztwory o różnych stężeniach, kierunek przepływu jest więc d roztworu o mniejszym stężeniu do roztworu o większym stężeniu (w.tet.). Taksja ruch (reakcja na bodziec) do bodźca taksja+, od bodźca taksja-, fototaksja reakcja na światło, chemotaksja reakcja na zw. Chemiczne, figmotacja reakcja na dotyk. Wić (undulipodium) to organeele ruchu występują jedna wić rzadziej dwie lub więcej. Nibynóżki (pseudopodia) organelle ruchu. Pelikula (błona komórkowa) składa się z pofałdowanej niekiedy błony komórkowej, z cytoplazmy, z włókienek cytoszkieletu i mikrotubul. Oddychanie: biochemiczne uzyskiwanie energii, tlenowe (mitochondrium), beztlenowe (cytoplazma), fizjologiczne, wymiana gazowa przez powierzchnię komórki. Wydalanie jest to usuwanie produktów przemiany materii głównie azotowych (amoniak). Znaczenie pierwotniaków: Stanowią ważny składnik planktonu, który jest pokarmem zwierząt słodkowodnych i morskich. Są również konsumentami zjadającymi różne drobnoustroje, stanowią więc ważne ogniwo łańcuchów pokarmowych. Biorą udział w rozkładzie materii organicznej. Współżyją z innymi organizmami dając korzyści gospodarzowi, może być obojętne lub szkodliwe. Żyją w symbiozie z glonami.