SKŁAD DYMU

TYTONIOWEGO

Julian i Stefan Dunin-Holeccy

Gr. 3B



Dym tytoniowy składa się z 4000 związków chemicznych, w tym
ponad 40 rakotwórczych.



Jego skład chemiczny zależy od:
- rodzaju tytoniu (jego gatunku, odmiany i jakości, długości oraz
szerokości włókna krajanki tytoniowej)
- temperatury żarzenia (ma największy wpływ na skład chemiczny
dymu. Im większa temperatura tym większa emisja substancji
szkodliwych)
- typu papierosa (z ustnikiem czy bez, gruby czy cienki, zawierający
bibułę barwioną czy nie)
- sposobu zaciągania się (podczas szybkiego, głębokiego,
nerwowego zaciągania się temperatura ognika przekracza nawet
900˚C
- wilgotności (suche papierosy emitują co najmniej dwa razy wiecej
nikotyny niż wilgotne)
- substancji chemicznych dodawanych do tytoniu

Nikotyna



Głównym składnikiem dymu tytoniowego
jest nikotyna, alkaloid odpowiedzialny za
powstawanie uzależnienia.



Przeciętny papieros zawiera ok. 9-15mg
nikotyny, z czego do organizmu wchłania
się 10%



Nikotyna ulega szybkiej dystrybucji do
OUN, a jej stężenie w surowicy krwi spada
powoli w ciągu 1-2 h od inhalacji.

Nikotyna



Podczas wypalenia jednego papierosa do
organizmu dostaje się 1,5mg nikotyny,
która pobudza receptory cholinergiczne
typu N w zwojach autonomicznych i
rdzeniu nadnerczy, co skutkuje :
- wzrostem ciśnienia tętniczego krwi
- obkurczenie naczyń wieńcowych
- zwiększenie zużycia tlenu przez
mięsień sercowy

Małe dawki



Niewielka porcja nikotyny działa
stymulującą, powodując wzmożone
wydzielanie adrenaliny, co powoduje
wszystkie związane z tym objawy:
- przyspieszone bicie serca
- zmniejszenie bólu i głodu
- rozszerzone źrenice

Większe dawki



Powodują trwałe zablokowanie układu
nerwowego, gdyż wiąże się ona z
receptorami nikotynowymi w komórkach
nerwowych, zaburzając ich metabolizm.



Pojawia się uczucie lekkości, następnie
zmiana percepcji, zmiana postrzegania
otoczenia, światłowstręt, zmęczenie, brak
energii, uczucie oderwania od
rzeczywistości, wymioty, biegunka

Jeszcze większe dawki



Występuje tu zamroczenie pola widzenia i
pojawić się mogą halucynacje.



W dawkach ekstremalnie dużych może
dojść do: utraty przytomności, drgawek, a
nawet zgonu.

Jedyny plus



Dowiedziono, że nikotyna łagodzi objawy
choroby Alzheimera i Parkinsona, na
skutek stymulacji uwalniania
neuroprzekaźników , głównie dopaminy.

Substancje rakotwórcze



Ze względu na mechanizm działania
dzieli się na:
- kancerogeny – wiekszość z nich wymaga
aktywacji metabolicznej do postaci bio-
inicjujący proces rakowienia tkanek.
- kokancenrogeny
- promotory nowotworów

Przykłady substancji



Węglowodory aromatyczne (np. benzopiren)



Nitrozoaminy



Estry kwasów tłuszczowych



Metale ciężkie (kadm, nikiel)



Pierwiastki promieniotwórcze (np. izotopy ołowiu
i polonu)



Chlorek winylu



Fenol



Uretan



Toluidyna



Dibenzoakrydyna

Niektóre pozostałe

składniki



Tlenek węgla (CO)



Dym tytoniowy zawiera 6–8% tlenku
węgla, co daje 8 razy wyższe stężenie CO
w powietrzu, niż jego dozwolony poziom.
Tlenek węgla wywiera negatywne
działanie na wszystkie narządy, przede
wszystkim ośrodkowy układ nerwowy i
układ krążenia, najwrażliwsze na
hipoksję.



Tlenki azotu



Powstają z azotanu obecnego w surowym
tytoniu w trakcie jego spalania. Tlenek
azotu (NO) jest wolnym rodnikiem,
natomiast dwutlenek azotu jest trującym
gazem, który uszkadza błony wyście-
łające drogi oddechowe. W połączeniu z
aminami tlenki te są źródłem
rakotwórczych nitrozoamin.



Aceton – rozpuszczalnik, składnik farb i
lakierów.



Amoniak – stosowany w chłodnictwie,
składnik nawozów mineralnych.



Arsen – stosowany także jako popularna
trutka na szczury i inne gryzonie.



Cyjanowodór – kwas pruski, gaz używany
przez hitlerowców w komorach gazowych
do ma-sowego ludobójstwa. Blokuje
oddychanie komórkowe, a także ruch
rzęsek wyściełających drogi od-dechowe,
czyli wykazuje działanie ciliotoksyczne.



Akroleina – (aldehyd akrylowy,
propenal) o właściwościach szczególnie
drażniących, wyka-zuje działanie
ciliotoksyczne.



DDT – insektycyd.



Formaldehyd – związek stosowany m.in.
do konserwacji preparatów
biologicznych.



Metanol – silne trujący związek
chemiczny, używany do produkcji
benzyn silnikowych.



Metale ciężkie – w skład dymu
tytoniowego wchodzi 19 metali
ciężkich, między innymi ołów, cynk,
rtęć i kadm.



Pierwiastki radioaktywne – Po60 K40
Pb210 Ra226 Ra228 C14. Filtry
papierosowe są nieskuteczne wobec
działania tych substancji. Ponad
połowa izotopów
promieniotwórczych zawartych w
tytoniu trafia do organizmu palacza,
zwiększając ryzyko chorób
nowotworowych.