Białystok, dnia 15.04.2005r.

1

Kształcenie,
dokształcanie,
motywowanie
urzędników
administracji publicznej

Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im.

Stanisława Staszica w Białymstoku

Białystok, dnia 15.04.2005r.

2

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ



Dobór kadr w administracji,

Dobór kadr w administracji,



Teoria M. Mazura,

Teoria M. Mazura,



Kształcenie i doskonalenie kadr w administracji,

Kształcenie i doskonalenie kadr w administracji,



Dokształcanie pracowników,

Dokształcanie pracowników,



Wynagrodzenia,

Wynagrodzenia,



Normy etyczne pracownika w administracji

Normy etyczne pracownika w administracji

publicznej.

publicznej.

Zakres prezentacji:

Zakres prezentacji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

3

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Wymogi formalne, które musza być

Wymogi formalne, które musza być

spełnione przez kandydata starającego się o

spełnione przez kandydata starającego się o

objecie funkcji w administracji państwowej,

objecie funkcji w administracji państwowej,

jak i samorządowej . Bezwzględny obowiązek

jak i samorządowej . Bezwzględny obowiązek

to posiadanie:

to posiadanie:



obywatelstwo polskie,

obywatelstwo polskie,



pełnoletność,

pełnoletność,



zdolność do czynności prawnych,

zdolność do czynności prawnych,



korzystanie z pełni praw publicznych,

korzystanie z pełni praw publicznych,

Dobór kadr w administracji:

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

4

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

cd…

cd…



odpowiednie wykształcenie (ustawy nie

odpowiednie wykształcenie (ustawy nie

precyzują warunków dotyczących kierunku

precyzują warunków dotyczących kierunku

wykształcenia),

wykształcenia),



staż pracy (dotyczy wyłącznie pracowników

staż pracy (dotyczy wyłącznie pracowników

samorządowych),

samorządowych),



stan zdrowia,

stan zdrowia,



postawa obywatelska dająca rękojmię

postawa obywatelska dająca rękojmię

należytego wykonywania zadań

należytego wykonywania zadań

urzędniczych.

urzędniczych.

Dobór kadr w administracji:

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

5

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

W administracji europejskiej, jak również

W administracji europejskiej, jak również

w polskiej, istnieją różnorodne formy dobory

w polskiej, istnieją różnorodne formy dobory

kadr na stanowiska w administracji

kadr na stanowiska w administracji

.

.

Są to następujące formy:

Są to następujące formy:



elekcja:

elekcja:

jako forma doboru na stanowiska

jako forma doboru na stanowiska

urzędnicze jest stosowana w krajach

urzędnicze jest stosowana w krajach

anglosaskich. Osoby wybierane są przez

anglosaskich. Osoby wybierane są przez

wyborców, ale nigdy z samej definicji nie są

wyborców, ale nigdy z samej definicji nie są

urzędnikami,

urzędnikami,

Dobór kadr w administracji:

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

6

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Są to następujące formy (cd…):

Są to następujące formy (cd…):



nominacja dyskrecjonalna

nominacja dyskrecjonalna

: jest

: jest

stosowana w wąskim zakresie, dotyczy

stosowana w wąskim zakresie, dotyczy

wyłącznie stanowisk urzędniczych

wyłącznie stanowisk urzędniczych

wysokiego szczebla, których obsadzenie

wysokiego szczebla, których obsadzenie

należy do kompetencji urzędu (dotyczy to

należy do kompetencji urzędu (dotyczy to

stanowisk o znaczeniu politycznym),

stanowisk o znaczeniu politycznym),

Dobór kadr w administracji:

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

7

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Są to następujące formy (cd…):

Są to następujące formy (cd…):



powoływanie w oparciu o ściśle

powoływanie w oparciu o ściśle

określone kryteria

określone kryteria

: tak jak w drodze

: tak jak w drodze

konkursu, jest powszechnie stosowana

konkursu, jest powszechnie stosowana

zasada doboru kadr w administracji

zasada doboru kadr w administracji

europejskiej (Francja, Wielka Brytania),

europejskiej (Francja, Wielka Brytania),

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

8

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Są to następujące formy (cd…):

Są to następujące formy (cd…):



rekrutacja bezpośrednia

rekrutacja bezpośrednia

: stosowana jest

: stosowana jest

podczas przyjmowania pracowników

podczas przyjmowania pracowników

(nieetatowych) oraz urzędników najniższego

(nieetatowych) oraz urzędników najniższego

szczebla, pełniących funkcje typowo

szczebla, pełniących funkcje typowo

wykonawcze tzw. funkcje obsługowe wobec

wykonawcze tzw. funkcje obsługowe wobec

urzędu (obsługa techniczna). Rekrutacja

urzędu (obsługa techniczna). Rekrutacja

bezpośrednia dotyczy grupy pracowników

bezpośrednia dotyczy grupy pracowników

zatrudnionych w urzędach w oparciu o

zatrudnionych w urzędach w oparciu o

umowę o prace.

umowę o prace.

Dobór kadr w administracji:

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

9

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Na problem doboru kadr w administracji można

Na problem doboru kadr w administracji można

spojrzeć nie tylko od strony przygotowania fachowego

spojrzeć nie tylko od strony przygotowania fachowego

(wymaganego każdej z wymienionych form doboru),

(wymaganego każdej z wymienionych form doboru),

ale także od strony odpowiednich predyspozycji

ale także od strony odpowiednich predyspozycji

osobowościowych.

osobowościowych.

Dobór kadr w administracji:

Dobór kadr w administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

10

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Zdaniem Mazura, należy: ,,w każdej instytucji

Zdaniem Mazura, należy: ,,w każdej instytucji

dokonać opisów charakterologicznych każdego

dokonać opisów charakterologicznych każdego

stanowiska pracy, czyli opisać w kategoriach

stanowiska pracy, czyli opisać w kategoriach

odpowiadających mu predyspozycji osobowości. Będą to

odpowiadających mu predyspozycji osobowości. Będą to

przykładowo:

przykładowo:



zdolności organizatorskie,

zdolności organizatorskie,



pożądaną szybkość podejmowania decyzji,

pożądaną szybkość podejmowania decyzji,

sumienność,

sumienność,



wytrwałość,

wytrwałość,



uczciwość,

uczciwość,



zdolność podejmowania ryzyka

zdolność podejmowania ryzyka



itd.

itd.

Teoria M. Mazura:

Teoria M. Mazura:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

11

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Tak scharakteryzowane stanowisko pracy

Tak scharakteryzowane stanowisko pracy

wymaga precyzyjnego określania zadań i obowiązków

wymaga precyzyjnego określania zadań i obowiązków

danym stanowiskiem, stanowiskiem nawet

danym stanowiskiem, stanowiskiem nawet

konkretnych czynności.

konkretnych czynności.

Opisy charakterologiczne stanowisk pracy

Opisy charakterologiczne stanowisk pracy

umożliwiają opracowanie katalogów. Za pomocą

umożliwiają opracowanie katalogów. Za pomocą

katalogów oraz stosując odpowiednie narzędzia

katalogów oraz stosując odpowiednie narzędzia

diagnostyczne, będzie można orzekać ze znacznym

diagnostyczne, będzie można orzekać ze znacznym

stopniem trafności o przydatności przyjmowanych

stopniem trafności o przydatności przyjmowanych

kandydatów”.

kandydatów”.

Teoria M. Mazura (cd…):

Teoria M. Mazura (cd…):

Białystok, dnia 15.04.2005r.

12

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Zarysowany system naboru kadr w administracji

Zarysowany system naboru kadr w administracji

wymaga intensywnego szkolenia nowo zatrudnionych

wymaga intensywnego szkolenia nowo zatrudnionych

pracowników administracji państwowej jak i

pracowników administracji państwowej jak i

samorządowej, doskonalenia mającego na celu

samorządowej, doskonalenia mającego na celu

zachowanie i polepszenie kwalifikacji niezbędnych do

zachowanie i polepszenie kwalifikacji niezbędnych do

pełnienia funkcji w administracji i zarządzaniu,

pełnienia funkcji w administracji i zarządzaniu,

doskonalenia mającego za zadanie przygotowanie

doskonalenia mającego za zadanie przygotowanie

kadr do awansu czy specjalistycznych szkoleń dla

kadr do awansu czy specjalistycznych szkoleń dla

kierowników

kierowników.

Kształcenie i doskonalenie kadr w

Kształcenie i doskonalenie kadr w

administracji:

administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

13

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Z związku z powyższym zarówno w Polsce, jak i

wielu krajach europejskich powołano specjalne szkoły
mające za zadanie kształcenie wyższych urzędników
dla administracji państwowej, jak również dla
administracji samorządowej.

Kształcenie i doskonalenie kadr w

Kształcenie i doskonalenie kadr w

administracji:

administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

14

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Przykłady wyższych szkół:

Przykłady wyższych szkół:



Krajowa Szkoła Administracji we Francji –
ENA – L’Ecole Nationale d’Administration,



Wyższa Szkoła Nauk Administracyjnych w
Speyer,



Szkoła Administracji Państwowej w Wielkiej
Brytanii,



Krajowa Szkoła Administracji Publicznej,



Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w
Białymstoku.

Kształcenie i doskonalenie kadr w

Kształcenie i doskonalenie kadr w

administracji:

administracji:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

15

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ



Jest elementem uzupełniającym
niedostatecznie udany nabór, ale tez jest
niezbędny w warunkach poprawnie
przeprowadzonego naboru.



Jest zjawiskiem właściwym dziś dla
wszystkich rozwiniętych państw świata. Jest
rozwijanie i finansowe przez obydwie
administracje: publiczna i prywatna

Dokształcanie pracowników:

Dokształcanie pracowników:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

16

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Poszczególne sektory administracji maja

wyodrębnione i realizowane plany szkoleniowe. Ich
struktura nie rzadko jest imponująca, tak jest np.: w
polskiej służbie cywilnej, której szkolenie jest
elementem stałym.

Poważna role w dokształcaniu pełnią uczelnie

wyższe, a zwłaszcza Uniwersytety przez prowadzenie
studiów podyplomowych.

Dokształcanie pracowników:

Dokształcanie pracowników:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

17

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Wynagrodzenie jest niezbędnym elementem

Wynagrodzenie jest niezbędnym elementem

stosunku pracy, co oznacza, iż pracownik nie może

stosunku pracy, co oznacza, iż pracownik nie może

świadczyć pracy nieodpłatnie. Z drugiej strony nie

świadczyć pracy nieodpłatnie. Z drugiej strony nie

wypłacenie wynagrodzenia stanowi w myśl przepisów

wypłacenie wynagrodzenia stanowi w myśl przepisów

Kodeksu pracy wykroczenia.

Kodeksu pracy wykroczenia.

Wynagrodzenia:

Wynagrodzenia:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

18

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Do składników wynagrodzenia należy zaliczyć

Do składników wynagrodzenia należy zaliczyć

:

:



Wynagrodzenie zasadnicze: stanowi miarę i

Wynagrodzenie zasadnicze: stanowi miarę i

podstawę innych składników

podstawę innych składników

wynagrodzenia, samo zaś stanowi

wynagrodzenia, samo zaś stanowi

niezbędny wynagrodzenia składnik,

niezbędny wynagrodzenia składnik,



Dodatki: do wynagrodzenia zasadniczego

Dodatki: do wynagrodzenia zasadniczego

określone są w prawne, w tym w ustawach

określone są w prawne, w tym w ustawach

szczególnych dotyczących szczególnej

szczególnych dotyczących szczególnej

kategorii pracowników administracji

kategorii pracowników administracji

publicznej,

publicznej,

Wynagrodzenia:

Wynagrodzenia:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

19

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Do składników wynagrodzenia należy zaliczyć

Do składników wynagrodzenia należy zaliczyć

(cd..)

(cd..)

:

:



Premie: maja charakter motywacyjny,

Premie: maja charakter motywacyjny,

wyróżniający pracownika za szczególne

wyróżniający pracownika za szczególne

osiągnięcia lub pozbawiający jej z powodu

osiągnięcia lub pozbawiający jej z powodu

określonych zachowań,

określonych zachowań,



Nagrody: mające charakter świadczenia

Nagrody: mające charakter świadczenia

fakultatywnego i ustalane swobodnie przez

fakultatywnego i ustalane swobodnie przez

pracodawcę. Mogą mieć charakter

pracodawcę. Mogą mieć charakter

pieniężny bądź niepieniężny,

pieniężny bądź niepieniężny,



Ekwiwalenty: są dzisiaj dodatkami coraz

Ekwiwalenty: są dzisiaj dodatkami coraz

rzadszymi, choć pomyślany dla świadczenia

rzadszymi, choć pomyślany dla świadczenia

w naturze przyjmuje dziś w zasadzie postać

w naturze przyjmuje dziś w zasadzie postać

świadczenia pieniężnego. W administracji

świadczenia pieniężnego. W administracji

publicznej prawie wcale nie występuje.

publicznej prawie wcale nie występuje.

Wynagrodzenia:

Wynagrodzenia:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

20

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Prawo moralne jest źródłem norm etycznych

Prawo moralne jest źródłem norm etycznych

pracownika administracji publicznej. Normy etyczne

pracownika administracji publicznej. Normy etyczne

pracownika administracji publicznej są normami

pracownika administracji publicznej są normami

zawierającymi nakazy lub zakazy określonego

zawierającymi nakazy lub zakazy określonego

zachowania się pracownika administracji publicznej,

zachowania się pracownika administracji publicznej,

formułowanymi z punktu widzenia prawa

formułowanymi z punktu widzenia prawa

moralnego

moralnego

.

.

Normy etyczne pracownika w administracji

Normy etyczne pracownika w administracji

publicznej

publicznej

:

:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

21

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Przykłady norm etycznych pracownika

Przykłady norm etycznych pracownika

administracji publicznej

administracji publicznej

:

:



prace na stanowisku publicznym traktuj jako

prace na stanowisku publicznym traktuj jako

służbę ludziom nie zaś jako panowanie nad

służbę ludziom nie zaś jako panowanie nad

ludźmi. Jest to najwyższy nakaz etyczny,

ludźmi. Jest to najwyższy nakaz etyczny,



przestrzegaj obowiązującego prawa

przestrzegaj obowiązującego prawa

stanowionego i prawa moralnego,

stanowionego i prawa moralnego,



kieruj się w swym postępowaniu zasada

kieruj się w swym postępowaniu zasada

realizowania na stanowisku dobra wspólnego,

realizowania na stanowisku dobra wspólnego,



szanuj przyrodzona godność wszystkich ludzi i

szanuj przyrodzona godność wszystkich ludzi i

sam zachowuj się godnie w miejscu pracy jak

sam zachowuj się godnie w miejscu pracy jak

i poza miejscem pracy,

i poza miejscem pracy,

Normy etyczne pracownika w administracji

Normy etyczne pracownika w administracji

publicznej

publicznej

:

:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

22

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Przykłady norm etycznych pracownika

Przykłady norm etycznych pracownika

administracji publicznej (cd…)

administracji publicznej (cd…)

:

:



nie sprzeniewierzaj się urzędowi, który

nie sprzeniewierzaj się urzędowi, który

piastujesz,

piastujesz,



nie demoralizuj innych własnym

nie demoralizuj innych własnym

postępowaniem,

postępowaniem,



eliminuj despotyzm i bezwzględność

eliminuj despotyzm i bezwzględność

kontaktach z ludźmi,

kontaktach z ludźmi,



przyczyniaj się do wzrostu zaufania

przyczyniaj się do wzrostu zaufania

obywateli do państwa,

obywateli do państwa,

Normy etyczne pracownika w administracji

Normy etyczne pracownika w administracji

publicznej

publicznej

:

:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

23

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKÓW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Przykłady norm etycznych pracownika

Przykłady norm etycznych pracownika

administracji publicznej (cd…)

administracji publicznej (cd…)

:

:



traktuj wszystkich sprawiedliwie nie

traktuj wszystkich sprawiedliwie nie

dyskryminując nikogo jakichkolwiek

dyskryminując nikogo jakichkolwiek

przyczyn,

przyczyn,



chroń życie każdego człowieka; chroń

chroń życie każdego człowieka; chroń

każdego obywatela jego prawa i wolności,

każdego obywatela jego prawa i wolności,



nie rozpowszechniaj nieprawdziwych

nie rozpowszechniaj nieprawdziwych

informacji,

informacji,



bądź lojalny wobec przełożonych i

bądź lojalny wobec przełożonych i

podwładnych,

podwładnych,



powierzony urząd publiczny sprawuj wedle

powierzony urząd publiczny sprawuj wedle

swej najlepszej wiedzy i woli, z należytą

swej najlepszej wiedzy i woli, z należytą

uczciwością, sumiennością i gorliwością.

uczciwością, sumiennością i gorliwością.

Normy etyczne pracownika w administracji

Normy etyczne pracownika w administracji

publicznej

publicznej

:

:

Białystok, dnia 15.04.2005r.

24

KSZTAŁCENIE, DOKSZTAŁCANIE, MOTYWOWANIE URZĘDNIKOW ADMINISTRACJI
PUBLICZNEJ

Dziękuje za uwagę.

Dziękuje za uwagę.