B. Szczygieł,  A. W. Szawłowski,  I. W. Krasnodębski,  

M. Pertkiewicz,  W. Pawłowski,  S. Głuszek,  S. Kłęk  

Leczenie żywieniowe chorych 

na nowotwory 

układu pokarmowego

 

 

Podstawowa przemiana materii (PPM)

 Podstawowy wydatek energetyczny, który musi być pokryty,
    aby nie naruszyć zapasów ustroju (

1 kcal

/kg m.c./1h). 

 Zapotrzebowanie energetyczne dorosłego człowieka wynosi
    25-30 kcal/kg m. c./24h – 

1600-2000

 kcal/24h.

 Zapotrzebowanie płynowe 

35-40

 ml/kg m. c./24h.

 Zapotrzebowanie na białko 

0,75-0,90

 g/ kg m. c./24h.   

 

 

Ocena stanu odżywienia

 Wywiad 

 Badanie kliniczne

 Badanie antropometryczne: waga ciała, wskaźnik masy ciała, 
    pomiary mięśni i tkanki tłuszczowej

 Badania laboratoryjne:
    • albumina, prealbumina, transferyna
    • całkowita liczba limfocytów we krwi
    • bilans azotowy 

 Subiektywna globalna ocena stanu odżywienia (SGA) 

 

 

Zespół wyniszczenia nowotworowego

                    (45 – 80 % chorych)

 Brak łaknienia

 Utrata masy ciała

 Upośledzenie funkcji narządów

 Postępujące niedożywienie

 

 

Częstość występowania niedożywienia u chorych 

na raka przewodu pokarmowego

Autor

Umiejscowie

nie

Częstość

niedożywieni

a

Isell

Trzustka 

Okrężnica

83 %

54 %

De Wys

Żołądek

83 %

Nixon

Jelito grube

60 %

Larrea

Przełyk

79 %

 

 

Podstawowe zaburzenia metaboliczne 
u chorych na raka

Węglowodany: 

 Wzrost glukoneogenezy z aminokwasów uwalnianych 
    z mięśni.

 Upośledzone wychwytywanie glukozy przez tkanki obwodowe

 Oporność na insulinę

Tłuszcze:

 Wzrost lipolizy 

 Wzrost utleniania tłuszczów nie ulegający zahamowaniu przez
    podaż glukozy

 Spadek lipogenezy 

 zmniejszona aktywność lipazy lipoproteinowej

 

 

 

Podstawowe zaburzenia metaboliczne 
u chorych na raka (c.d.)

Białka:

 Wzrost katabolizmu białek mięśni  

 Wzrost obrotu białka 

 Wzrost syntezy białek ostrej fazy w wątrobie z jednoczesnym
    zmniejszeniem syntezy albumin

 Spadek syntezy białka w mięśniach szkieletowych

 

 

Wskazaniem do leczenia żywieniowego 

nie jest sama choroba,

 ale towarzyszące jej niedożywienie

 Związany z chorobą ubytek masy ciała > 10% / 3 miesiące 
    przed hospitalizacją

 Poziom albumin w surowicy < 3,5 g / dl przed płynoterapią

 Całkowita liczba limfocytów < 800 w 1 mm³ krwi obwodowej

 Towarzyszące upośledzenie wydolności ważnych dla życia 
    narządów i układów (głównie układu krążenia i oddychania)  

 

 

Żywienie przed operacją

 Czas żywienia nie krótszy niż 8-10 dni

 Preferowanie żywienia drogą przewodu pokarmowego

 Diety, w których udział energii z tłuszczów wynosi 
    około 50 % podaży

 Rehabilitacja chorego

 

 

Żywienie po operacji

 Kontynuacja żywienia sprzed zabiegu

 Operowani w trybie tzw. pilnym

 Towarzyszące powikłania pooperacyjne

 Wymagający reoperacji z powodu powikłań związanych
    z operacją pierwotną

 Chorzy nie będący w stanie pokryć żywieniem doustnym
    co najmniej 60 % zapotrzebowania energetycznego 
    w ciągu 7 dni od operacji  

 

 

Diety szpitalne

 

Dieta kisielowa:

     Dobowa wartość odżywcza 
                               237,12 kcal 

                                    (11,5 %)

 

 

Dieta płynna:

 Ś: zupa mleczna...........................345,64 kcal

 O: zupa grysikowa.......................144,52 kcal

 K: zupa mleczna..........................345,64 kcal
Dobowa wartość odżywcza:.........835,80 kcal 
                                                              

( 23 %)

 

Dieta płynna odżywcza (miksowana):

 Ś: zupa mix..................................874,26 kcal

 O: zupa mix jarzynowo-mięsna...658,20 kcal

 K: zupa mix................................1099,07 kcal
Dobowa wartość odżywcza:........2631,53 kcal 
                                                              

(131 %)

 

 

 

Dieta lekkostrawna:

 Ś: pieczywo, masło, jajo gotowane,...............671,95 kcal 
        sałata zielona, kawa z mlekiem 

 O: zupa włoska, udko duszone w sosie,.......1206,61 kcal 
        ziemniaki z zieleniną,
        marchewka z fasolką 

 K: pieczywo, masło, rzodkiewki....................545,35 kcal
         wędlina wieprzowa, herbata
Dobowa wartość odżywcza...........................2423,91 kcal
                                                                                

(121 %)

 

 

Żywienie należy traktować 

jako jedną z wielu składowych

procesu leczniczego chorych