background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

             NARODOWEJ 

 

 

 

 

Zdzisław Feldo 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Przygotowanie skór do wykończania właściwego 
744[03].Z2.03 

 

 

 

 

 

Poradnik dla nauczyciela          

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wydawca 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2006   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Recenzenci: 

dr inż. Sadowski Tadeusz 

dr inż. Żarłok Jan 

 

Opracowanie redakcyjne: 

mgr inż. Zdzisław Feldo 

 

Konsultacja: 

dr inż. Janusz Figurski 

 

 

Korekta: 

 

 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  744[03].Z2.03 
„Przygotowanie  skór  do  wykończania  właściwego”  zawartego  w  modułowym  programie 
nauczania dla zawodu Garbarz skór 744[03]. 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2006

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

SPIS TREŚCI

                    

 

1. Wprowadzenie 

3   

2. Wymagania wstępne 

5   

3. Cele kształcenia 

6   

4. Przykładowe scenariusze zajęć 

7   

5. Ćwiczenia 

11   

5.1. Charakterystyka procesów przygotowania skór do wykończania właściwego 

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Nawilżanie skór 

 

14 

5.2.1. Ćwiczenia 

14 

5.3. Zmiękczanie tkanki skórnej 

17 

5.3.1.  Ćwiczenia 

17 

5.4. Przygotowanie powierzchni skór do wykończania właściwego 

19 

5.4.1.  Ćwiczenia 

19 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 

22 

7. Literatura 

33 

 
 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1. WPROWADZENIE

          

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie  Garbarz skór. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, 

 

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych, 

 

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami 

aktywizującymi ze szczególnym uwzględnieniem: 

 

pokazu z objaśnieniem, 

 

tekstu przewodniego, 

 

metody projektów, 

 

ćwiczeń praktycznych, 

 

próby pracy. 
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może 

posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego 
rodzaju zadania. 

W tym rozdziale podano również: 

 

plan testu w formie tabelarycznej, 

 

punktacje zadań i uczenia się, 

 

propozycje norm wymagań, 

 

instrukcję dla nauczyciela, 

 

instrukcję dla ucznia, 

 

kartę odpowiedzi, 

 

zestaw zadań testowych. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

  

 
 
 
 

  

Schemat układu jednostek modułowych 

744[03].Z2.05 

Rozróżnianie, charakteryzowanie oraz  

określanie jakości skór wyprawionych 

744[03].Z2.06 

Cechowanie, pakowanie i magazynowanie skór 

wyprawionych 

744[03].Z2.01 

Wykończanie kąpielowe skór o różnym  

przeznaczeniu 

 

744[03].Z2.02 

Organizowanie i prowadzenie procesu suszenia 

skór 

744[03].Z2.03 

Przygotowanie skór do wykończania  

właściwego 

 

744[03].Z2.04 

Wykończanie właściwe skór 

 

 

744[03].Z2. 

Technologia wykończania i uszlachetniania 

skór bez włosa 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

    

 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

odczytywać  i  stosować  instrukcje  technologiczne  dotyczące  czynności  i  operacji 
przygotowania skór do wykończania, 

 

stosować  podstawowe  metody  badania    organoleptycznego  wygarbowanych  skór  przed 
procesami wykończania, 

 

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, 

 

dobierać i stosować odzież ochrony osobistej na stanowiskach mechanicznej i chemicznej 
obróbki skór,  

 

stosować  zasady  bezpiecznej  pracy  i  ochrony  środowiska  wykonując  czynności 
rozładunku  i  załadunku  bębnów  garbarskich,  obsługi  maszyn  i  urządzeń  oraz  transportu 
skór między stanowiskami pracy,  

 

układać obrabiane skóry na boczki garbarskie lub podesty, 

 

korzystać z różnych źródeł informacji zawodowej. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3. CELE KSZTAŁCENIA

          

 

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć: 

 

odczytać  i  zastosować  przepisy  i  zasady  technologiczne  procesów  mechanicznego 
przygotowania skór do wykończania właściwego,  

 

ustalić rodzaj i kolejność operacji i czynności mechanicznej obróbki skór, 

 

dobrać  urządzenia  i  maszyny  do  mechanicznej  obróbki  skór  przed  wykończaniem 
właściwym, 

 

wykonać operację zmiękczania skór, 

 

przygotować skóry przez wyrównanie powierzchni i obrzeży, 

 

oszlifować powierzchnię użytkową skór w zależności od przeznaczenia asortymentowego 
w towarze gotowym, 

 

oszlifować skóry od strony nieużytkowej, 

 

wykonać  maszynowe  mechaniczne  lub  pneumatyczne  oczyszczenie  powierzchni  skór 
przez tak zwane odpylanie, 

 

ułożyć i transportować skóry do stanowisk wykończalniczych.   

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

 

 

Scenariusz zajęć 1                    

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:   Garbarz skór – 744[03] 
Moduł: Technologia wykończania i uszlachetniania skór bez włosa – 744[03].Z2

 

Jednostka modułowa: Przygotowanie skór do wykończania właściwego – 744[03].Z2.03 

 

Temat:  Charakterystyka  skór  wyprawianych  bez  włosa  w  etapie  przygotowania  do  

wykończania właściwego 

Cel 

ogólny

kształtowanie 

umiejętności 

rozpoznawania 

operacji 

obróbek  

mechanicznych wykonywanych na skórach w etapie wykończania. 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

  dobrać i użytkować odzież ochronną do pracy przy ocenie organoleptycznej skór, 

  na podstawie oględzin określić mechaniczną operację jakiej została poddana skóra, 

  dokonać organoleptycznej oceny wykonanej operacji, 

  zadecydować  o    przekazaniu  skóry  do  dalszej  produkcji  lub  do  poprawy  poprzedniej 

operacji.     

 

Metody nauczania:  

  pokaz z instruktażem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

  indywidualna. 

 

Czas: na  bieżąco  określa  nauczyciel  w  zależności  od  rodzaju  skór  i  wyposażenia  

technicznego warsztatów szkolnych lub zakładu garbarskiego. 

 
Środki dydaktyczne: 

  skóry    po  operacjach  i  mechanicznych  obróbkach:  zmiękczania,  wyrównania  obrzeży, 

wygładzania powierzchni, szlifowania i odpylania,  

  stół do sortowania skór w półfabrykacie, 

  boczki garbarskie do układania skór, 

  dzienniczek do notowania spostrzeżeń, uwag i wniosków z wykonywanej pracy.  

 

Pzebieg zajęć: 

1.  Uczniowie dobierają i zakładają odzież ochronną. 
2.  Nauczyciel  przeprowadza  instruktarz  tematyczny  z  pokazem  wykonania  oględzin skór  po 

kolejnych  operacjach  mechanicznych  obróbek.  Wskazuje  na  co  zwracać  uwagę  i  jak 
dokonywać organoleptycznej oceny jakościowego wykonania operacji technologicznych. 

3.  Uczniowie samodzielnie, po kolei dokonują oględzin i określają rodzaj i jakość wykonania 

operacji i mechanicznej obróbki skór. 

4.  Uczniowie  w  dzienniczkach  praktyk notują uwagi z instruktarzu nauczyciela oraz wpisują 

swoje spostrzeżenia i wnioski do wykorzystania w dyskusji podsumowującej. 

5.  Po  zakończeniu  zadania  układają  skóry  do  następnych  operacji  i  sprzątają  stanowisko 

pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Zakończenie zajęć:  

1.  Uczniowie  w  dyskusji  wyjaśniają  i  analizują  wykonanie  zadania,  formułują    swoje 

spostrzeżenia i wnioski. 

2.  Nauczyciel przysłuchuje się dyskusji i wysuwanym wnioskom uczniów, wyjaśnia powstałe 

problemy. 

3.  Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny wykonanych zadań. 
 

Praca domowa: 

Spostrzeżenia  i  wnioski  zanotowane  w  dzienniczku  praktyki  porównaj  z  opisem  
technologicznym w literaturze fachowej. 
 
       Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych  
umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca: ……………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:  Garbarz skór 744[03]. 
Moduł: 

Technologia  wykończania  i  uszlachetniania  skór  bez  włosa 
744[03].Z2. 

Jednostka modułowa

Przygotowanie 

skór 

do 

wykończania 

właściwego 

744[03]Z2.03. 

 

Temat: Dobieranie papieru ściernego do szlifowania skór.  
Cel  ogólny:  rozróżnianie  granulacji  materiału  ściernego  w  papierze  stosowanym  do 

szlifowania skór

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:  

 

rozróżnić granulację ziarna materiału ściernego na papierach do szlifowania skór, 

 

rozróżniać według numeracji przydatność papieru ściernego do szlifowania skór, 

 

dobierać numerację papieru ściernego do szlifowania wskazanego asortymentu skór,  

 

wyjaśnić  zasadę  w  doborze  numeracji  papieru  ściernego  do  szlifowania  różnych  
asortymentów skór. 

 

Metoda nauczania-uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

metoda przewodniego tekstu. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

grupowa lub indywidualna. 

 

Strategia: uczenie się przez doświadczenie. 
Środki dydaktyczne: 

 

instrukcje  technologiczne  produkcji  różnych  asortymentów  skór  z  wykorzystaniem 
procesu szlifowania, 

 

próbki papierów ściernych różnej numeracji. 

 
PRZEBIEG ZAJĘĆ 
 
ZADANIE DLA UCZNIÓW: 
Zadaniem  jest  dobranie  właściwego  papieru  ściernego  do  szlifowania  skór  różnych  
asortymentów. 
 
FAZA WSTĘPNA 
CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE: 

 

podanie terminu wykonania zadania. 

 

zaznajomienie  uczniów  z  recepturą  technologiczną  szlifowania  różnych  asortymentów 
skór, 

 

przygotowanie próbek papieru ściernego o różnej numeracji do szlifowania skór, 

 

przypomnienie  zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy podczas szlifowania skór, 
sprawdzenie dobrania i założenia odzieży ochronnej. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

FAZA WŁAŚCIWA 
INFORMACJE 
1.  Cel szlifowania skór. 
2.  Zadanie szlifowania skór różnych rodzajów i asortymentów. 
3.  Materiał szlifierski do skór. 
4.  Rodzaje  papieru  ściernego  i  jego  oznaczenia  numeryczne  według  granulacji  materiału 

ściernego. 

 
PLANOWANIE 
1.  Określenie rodzaju i asortymentu skór przeznaczonych do szlifowania. 
2.  Określenie według receptury technologicznej zakresu i sposobu szlifowania skór. 
 
UZGODNIENIE  
1.  Omówienie wszystkich punktów z fazy informacji i planowania z nauczycielem. 
2.  Pytania do uwag i sugestii nauczyciela. 
 
WYKONANIE 
1.  Założenie  odzieży  ochronnej  i  sprawdzenie  stanowiska  pracy  pod  względem  

bezpieczeństwa i warunków ergonomii. 

2.  Odczytanie  z  receptury  technologicznej  techniki  szlifowania  skór  określonego 

asortymentu.  

3.  Dobranie odpowiedniej numeracji papieru ściernego zgodnie z recepturą technologiczną. 
4.  Wyjaśnienie  celowości  dokonanego  wyboru  papieru  ściernego  do  wykonania  zadania  

oszlifowania skór. 

 
SPRAWDZANIE 

 

numeracji papieru ściernego zgodnego z numeracją wskazaną w instrukcji technologicznej 
dla oszlifowania wskazanego asortymentu skór, 

 

celu oszlifowania danego asortymentu skór z celami określonymi w literaturze fachowej, 

 

organoleptyczne jakości wykonanego szlifowania skór. 

 
FAZA KOŃCOWA 
ANALIZA 

Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  zadania  sprawiły  im  najwięcej 

trudności.  Nauczyciel  w  podsumowaniu  wskazuje  jakie  nowe,  ważne  umiejętności  zostały 
wykształcone, jakie wystąpiły błędy i nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości, 
 
ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ 
 
Praca domowa: 

Na  podstawie  literatury  i  wyuczonych  na  zajęciach  umiejętności  praktycznych  

i teoretycznych, wyjaśnij cel i zadania procesu szlifowania skór w zależności od asortymentu. 
 
Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach: 

  anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć, trudności podczas 

realizowania zadania i zdobywania umiejętności, 

  dyskusja w grupie uczniów na temat zakładanych do osiągnięcia celów kształcenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

5. ĆWICZENIA

                

 

 

5.1.

 

Charakterystyka procesów przygotowania skór do 
wykończania właściwego 

 

5.1.1. Ćwiczenia    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  oględzin  przedstawionych  Ci  próbek  skór  i  półfabrykatów  skórzanych, 

określ i scharakteryzuj etap procesu wyprawy.  
 

 

 

 

 

Wskazówki do realizacji

 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien: 

 

omówić  zakres  i  sposób  wykonania  ćwiczenia  z  uwzględnieniem  przepisów  
bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

przygotować próbki skór i półfabrykatów skórzanych:  
a)  różnych rodzajów skór surowych, 
b)  golca skórzanego, 
c)  wygarbowanych różnymi metodami, 
d)  wet-blue, 
e)  przed struganiem z nierównościami mizdry, 
f)  przed obrównaniem obrzeży, 
g)  po struganiu, 
h)  po barwieniu, 
i) 

po wysuszeniu, 

 

próbki ułożyć na ponumerowanych kartach papieru, 

 

przydzielić uczniom próbki do rozpoznania. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)  dokładnie obejrzeć przedstawione do rozpoznania próbki skór, 
2)  w dzienniczku praktyk zapisać: 

  etap produkcji z jakiego pochodzą kolejne próbki, 

 

wymienić  i  krótko  scharakteryzować  operacje  i  czynności  technologiczne 
rozpoznanego etapu wyprawy,

 

3)   zaprezentować swoje spostrzeżenia i umotywować wybraną opcję rozwiązania. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

pokaz z objaśnieniem,  

– 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

ponumerowane próbki skór z różnych etapów produkcji, 

 

dzienniczek praktyk, 

 

przybory do pisania. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

Ćwiczenie 2 

Porównaj  i  scharakteryzuj  skóry  przed  procesem suszenia  a  następnie  po ich  wysuszeniu  

w warunkach produkcyjnych. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  wykonać  w  warunkach  produkcyjnych  w  warsztatach  szkolnych  lub  

w zakładzie garbarskim.  
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien: 

 

omówić zakres i sposób wykonania ćwiczenia, 

 

przypomnieć uczniom o regulaminie i przestrzeganiu przepisów bezpiecznej pracy.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej, 
2)  zbadać organoleptycznie skóry przed procesem suszenia określając: 

  wygląd skór, 

  odczucie na dotyk, 

  zachowanie się skóry podczas zginania, 

  spostrzeżenia i uwagi wpisać do dzienniczka, 

3)  wziąć udział w pracy związanej z suszeniem skór, 
4)  zbadać organoleptycznie skóry wysuszone określając: 

  wygląd skór, 

  odczucie na dotyk, 

  zachowanie się skóry podczas zginania, 

  spostrzeżenia i uwagi wpisać do dzienniczka, 

5)  zapisane  wyniki  badań  w  dzienniczku  praktyk  zestawić  w  tabelce,  co  ułatwi  sposób       

porównania wyników badań, 

6)  przedstawić swoje spostrzeżenia i wnioski w dyskusji. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

próba pracy. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

półfabrykat skór po wyżymaniu i wygładzaniu maszynowym, 

 

produkcyjne urządzenie suszarnicze, 

 

dzienniczek praktyk, 

 

przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 3 

Wykonaj  planszę  obrazującą  schemat  procesów  przygotowania  skór  miękkich  do 

wykończania właściwego. 

 
Wskazówki do realizacji 
Celem  ćwiczenia  jest  przygotowanie  pomocy  do  teoretycznego  opanowania  materiału 

nauczania jednostki modułowej. Wykonana plansza będzie uzupełniania w trakcie poznawania 
kolejnych  części  materiału  i  dlatego  nauczyciel  powinien  dopilnować  staranności  wykonania 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

planszy  w  formie  blokowego  schematu  procesów.  Poszczególne  bloki  powinny  być 
rozmieszczone  symetrycznie  na  całym  arkuszu  z  pozostawieniem  miejsca  na  wpis:  celu  
i zadań procesu, stosowanych maszyn lub urządzeń, oznaczeń i badań kontrolnych.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  materiałem  nauczania  tej  jednostki  modułowej  oraz  instrukcją 

technologiczną wyprawy skór, 

2)  przygotować arkusz kartonu formatu A–3, 
3)  rozplanować,  zgodnie  ze  wskazówkami  nauczyciela,  sposób  rozrysowania  schematu 

procesów technologicznych, 

4)  przy pomocy przyrządów kreślarskich i mazaków wykonać schemat blokowy procesów.  

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

– 

arkusz papieru lub kartonu A–3, 

– 

przybory do kreślenia, 

– 

instrukcja technologiczna wyprawy skór. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

5.2  Nawilżanie skór 

 
5.2.1   Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na podstawie organoleptycznego badania, scharakteryzuj i porównaj półfabrykaty skór: 

a)  po procesie suszenia skór, 
b)  po operacji nawilżania tych samych skór. 
Wyniki zapisz w dzienniczku praktyk dodając swoje spostrzeżenia i wnioski. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Ćwiczenie  należy  wykonać  w  warunkach  produkcyjnych  w  warsztatach  szkolnych  lub  

w zakładzie garbarskim.  
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien: 

 

omówić zakres i sposób wykonania ćwiczenia, 

 

przypomnieć uczniom o regulaminie i przestrzeganiu przepisów bezpiecznej pracy.  
 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej, 
2)    zbadać organoleptycznie skóry po procesie suszenia określając: 

  wygląd skór, 

  wrażenie dotykowe, 

  zachowanie się skóry podczas zginania, 

  zachowanie się skóry po naniesieniu kropli wody na powierzchnię lica,   

3)  wykonać operację nawilżenia skór, 
4)  zbadać organoleptycznie skóry po operacji nawilżania określając: 

  wygląd skór, 

  wrażenie dotykowe, 

  zachowanie się skóry podczas zginania, 

5)   zapisać wyniki badań w dzienniczku praktyk, 

  zapisy wykonaj w tabelce co ułatwi sposób porównania wyników badań, 

6)  przedstawić swoje spostrzeżenia i wnioski w dyskusji, 
7)  porównać wyniki z wynikami ćwiczenia 2 z poprzedniej części materiału nauczania. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

próba pracy. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

skóry w półfabrykacie po procesie suszenia,  

 

dzienniczek praktyk, 

 

przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ  zawartość  wilgoci  w  skórze  po  procesie  suszenia  i  po  operacji  nawilżania.  

W badaniu zastosuj metodę  wagową. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  wykonać  w  pracowni  materiałoznawstwa.  Przed  przystąpieniem  do 

wykonania  ćwiczenia,  nauczyciel  zapoznaje  uczniów  z  obowiązującymi  normami 
czynnościowymi  badań  fizycznych  skór  i  pobierania  próbek  do  badań  laboratoryjnych  oraz 
przypomina o zachowaniu zasad bezpiecznej pracy. 

Uczniowie  pod  nadzorem  nauczyciela  wycinają  próbki  pierwotne  i  przygotowują  próbki 

laboratoryjne  skór.  Nauczyciel  w  instruktażu  wstępnym  powinien  podkreślić  znaczenie 
wykonania  badań,  omówić  sposób  postępowania  i  odpowiedzialność  dokładności  wykonania 
oznaczeń.  

Wskazane  jest  aby  uczniowie  wykonali  ćwiczenie  w  zespołach  3–4  osobowych,  co 

prowadzi  do  nabycia  umiejętności  poczucia  odpowiedzialności  przed  innymi  członkami 
zespołu.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  normami  pobierania  próbek  ze  skór  do  badań  laboratoryjnych  

w  oznaczeniach  fizycznych  skór  i  półfabrykatów  skórzanych,  oraz  z  normami  badania 
wilgotności skór metodą wagową, 

2)  pobrać próbki z trzech różnych skór z danej partii produkcyjnej po procesie suszenia, 

  skóry oznaczyć numerami próbek, 

  wybrać na skórach miejsca pobrania próbek zgodnie z normami, 

  ostrym nożem wykroić próbki ze skór,  

3)  wykonać  badanie  i  oznaczyć  wilgotność  skór  zgodnie  z  obowiązującą  normą 

czynnościową i instrukcjami nauczyciela, wyniki zapisać w dzienniczku, 

  przygotować naczyńka wagowe i oznaczyć numerami próbek, 

  rozdrobnić  próbki  skór  i  wykonać  naważki  na  wadze  laboratoryjnej  zapisując  wyniki 

ważeń,  

  odparować całkowicie wilgoć ze skór w suszarce laboratoryjnej, 

  zważyć próbki po odparowaniu wilgoci i zapisać wyniki ważeń, 

  obliczyć procentową zawartość wilgoci w każdej próbce, 

  wyniki zapisać w dzienniczku i obliczyć wynik średni, 

4)  pobrać  próbki  z  tych  samych  skór  po  procesie  nawilżania  postępując  jak  poprzednio  

i korzystając z oznaczeń numerów próbek, 

5)  wykonać  oznaczenie  wilgotności  po  procesie  nawilżenia  skór,  postępując  podobnie  jak 

przy  oznaczeniu  wilgotności  skór  po suszeniu,  w  dzienniczku  zapisując  wyniki  i obliczyć 
procentową zawartość wilgoci skór, 

6)  na podstawie otrzymanych wyników badań i wniosków z poprzedniego ćwiczenia, omów 

cel i zadania operacji nawilżania skór. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

normy przedmiotowe i czynnościowe wykonywania badań fizycznych skór,  

 

skóry po procesie suszenia, 

 

skóry po operacji nawilżania, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

 

suszarka laboratoryjna, 

 

ostry nóż i deska do rozdrobnienia próbek skór, 

 

naczyńka wagowe, 

 

waga laboratoryjna, 

 

dzienniczek praktyki. 

 
Ćwiczenie 3 

Uzupełnij  schemat  procesów  technologicznych  przygotowania  skór  miękkich  do 

wykończania  właściwego,  który wykonałeś w ćwiczeniu 3 części 4.1., materiału nauczania tej 
jednostki  modułowej.  W  uzupełnieniu,  wstaw  informacje  dotyczące  operacji  nawilżania  skór: 
cel i zadania , używane techniki i metody, stosowane maszyny i urządzenia. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie jest kontynuacją ćwiczenia 3 z części 4.1 tej jednostki. Przed przystąpieniem do 

wykonania  ćwiczenia,  nauczyciel  powinien  przypomnieć  cel  wykonania  planszy  oraz 
zasugerować sposób wpisania nowych informacji aby całość była czytelna. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  materiałem  nauczania  tej  części  jednostki  modułowej  oraz  dokumentacją 

technologiczną  wyprawy  skór  obowiązującą  w  warsztatach  szkolnych  lub  w  zakładzie 
garbarskim, 

2)  wypisać w dzienniczku żądane w zadaniu informacje, 
3)  dorysować rozgałęzienia blokowe i uzupełnić dodatkowe informacje. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

instrukcja technologiczna wyprawy skór, 

 

przybory kreślarskie, 

 

plansza z ćwiczenia 3 z materiału nauczania 4.1. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

5.3   

Zmiękczanie tkanki skórnej

 

 
5.3.1   Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1  

Wykonaj operację mechanicznego zmiękczania próbek skór: 
a.  zaraz po procesie suszenia, 
b.  po suszeniu i nawilżeniu. 

Zastosuj  się  do  wskazówek  nauczyciela.  Zapisz  swoje  wnioski  i  spostrzeżenia w dzienniczku 
praktyki. Weź udział w dyskusji. 

 
Wskazówki do realizacji 
Celem ćwiczenia jest zbadanie możliwości wykonania operacji zmiękczenia skór zaraz po 

ich wysuszeniu i udowodnienia sensu nawilżania skór. 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  przygotować  skóry  lub 
próbki  skór  i  ustalić  możliwości  technicznego  wykonania  operacji  zmiękczania  tkanki  skór. 
Powinien  również  przypomnieć  o  zachowaniu  zasad  bezpiecznej  pracy,  szczególnie  gdy 
ćwiczenie wykonywane jest w warunkach produkcji. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki modułowej, 
2)  zastosować się do poleceń i wskazówek nauczyciela, 
3)  przydzielone skóry lub próbki skór po suszeniu poddać zmiękczaniu, 
4)  wynik pracy i wnioski zanotować w dzienniczku, 
5)  przydzielone skóry po suszeniu i nawilżeniu poddać zmiękczaniu, 
6)  wynik pracy i wnioski zanotować w dzienniczku, 
7)  wziąć udział w dyskusji, przedstawić swoje wnioski i spostrzeżenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

próba pracy. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

skóry po procesie suszenia, 

 

skóry po procesie suszenia i nawilżenia, 

 

boczki garbarskie do układania skór, 

 

urządzenie lub maszyna do zmiękczania skór, 

 

dzienniczek praktyk, przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 2 

Uzupełnij  schemat  procesów  technologicznych  przygotowania  skór  miękkich  do 

wykończania właściwego, który wykonałeś w ćwiczeniu 3 części 4.1., materiału nauczania tej 
jednostki modułowej. W uzupełnieniu, wstaw informacje dotyczące operacji zmiękczania skór:  

 

cel i zadania,  

 

używane techniki i metody,  

 

stosowane maszyny i urządzenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie jest kontynuacją ćwiczenia 3 z części 4.1 tej jednostki. Przed przystąpieniem do 

wykonania  ćwiczenia,  nauczyciel  powinien  przypomnieć  cel  wykonania  planszy  oraz 
zasugerować sposób wpisania nowych informacji aby całość była czytelna. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  materiałem  nauczania  tej  części  jednostki  modułowej  oraz  dokumentacją 

technologiczną  wyprawy  skór  obowiązującą  w  warsztatach  szkolnych  lub  w  zakładzie 
garbarskim, 

2)  wypisać w dzienniczku żądane w zadaniu informacje, 
3)  w schemacie dorysować rozgałęzienia blokowe i uzupełnić dodatkowe informacje. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

Środki dydaktyczne: 

 

instrukcja technologiczna wyprawy skór, 

 

przybory kreślarskie, 

 

plansza z ćwiczenia 3 z materiału nauczania 4.1. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

5.4. Przygotowanie powierzchni skór do wykończania  
       właściwego

  

 
5.4.1   Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dokonaj dokładnych oględzin półfabrykatów skór w stanie crust.  Wskaż te części skóry,  

które należy usunąć wykonując czynność wyrównania obrzeży. Uzasadnij cel wykonywania tej 
czynności.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien: 

 

omówić jego zakres i technikę wykonania, 

 

sprawdzić odzież roboczą dobraną przez uczniów do wykonania tego ćwiczenia, 

 

wybrać i przygotować do ćwiczenia skóry, 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej, 
2)  rozłożyć na stole sortowniczym skóry wskazane przez nauczyciela do oceny, 
3)  dokładnie obejrzeć każdą skórę zwracając głównie uwagę na: 

  nierówności obrzeży skór, 

  dziury i rozerwania, 

  zanieczyszczenia mizdry: resztki tkanki przymięsnej, pozostawione wióry strużyn, 

4)  wskazać i zaznaczyć kredką miejsca które należy usunąć wykonując czynność wyrównania 

obrzeży, 

5)  uzasadnić swoje wnioski i spostrzeżenia, 
6)  wziąć  udział  w dyskusji po zakończeniu ćwiczenia i uzasadnić cel wyrównywania obrzeży 

skór przed wykończaniem właściwym skór. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

próba pracy. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

stół sortowniczy do sortowania skór, 

 

boczki garbarskie do układania skór, 

 

skóry w półfabrykacie crust, 

 

dzienniczek praktyk, 

 

kreda do zaznaczania na skórach. 

 
Ćwiczenie 2 

Z  przedstawionych  próbek  papierów  ściernych,  odczytaj  granulację  materiału  ściernego  

i wskaż do jakiego rodzaju szlifowania skór można ich użyć. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  nauczyciel  przygotowuje  próbki  różnych 

rodzajów papieru ściernego z oznaczoną numeracją granulacji materiału ściernego. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej, 
2)  obejrzeć  przedstawione  próbki  papierów  ściernych  i  odczytać  na  odwrocie  numerację 

papieru, 

3)  wyjaśnić co oznacza odczytana numeracja, 
4)  wyjaśnić  do  jakiego  rodzaju  skór  i  w  którym  etapie  szlifowania  używać  przedstawione 

rodzaje papieru ściernego. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

Środki dydaktyczne: 

  katalog z próbkami papierów ściernych o różnych numeracjach. 

 
Ćwiczenie 3 

Na  podstawie  organoleptycznego  badania  powierzchni  użytkowej  przedstawionych  Ci 

próbek  różnych  skór  w  półfabrykacie  crust,  rozpoznaj  ich  przeznaczenie  asortymentowe. 
Podczas  wykonywania  ćwiczenia  korzystaj  z  norm  przedmiotowych  dotyczących 
półfabrykatów i skór gotowych. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  przygotować  próbki 

skór o różnym przeznaczeniu asortymentowym w towarze gotowym: 

 

bukatów bydlęcych z licem naturalnym gładkim przeznaczonych na wierzchy obuwiowe, 

 

bukatów bydlęcych szlifowanych przeznaczonych na nubuk, 

 

bukatów  bydlęcych  po  procesie  szlifowania  przeznaczonych  na  wierzchy  obuwiowe  
z licem sztucznym, 

 

dwoin bydlęcych szlifowanych przeznaczonych na podszewki, 

 

bukatów bydlęcych szlifowanych przeznaczonych na welur. 

Próbki  skór  należy  ponumerować  i  przydzielić  do  rozpoznania  3-osobowym  zespołom 
uczniów. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej, 
2)  obejrzeć dokładnie przedstawione próbki skór,  
3)  wskazać i scharakteryzować powierzchnię użytkową, 
4)  porównać charakterystykę skór z wymaganiami norm przedmiotowych, 
5)  zakwalifikować skóry do odpowiedniego asortymentu w wyrobie gotowym, 
6)  wyniki, spostrzeżenia i wnioski zapisać w dzienniczku praktyki. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne w grupach, 
 
Środki dydaktyczne: 

  katalog próbek półfabrykatów skór różnych asortymentów, 

  normy przedmiotowe półfabrykatów i skór gotowych, 

  dzienniczek praktyki, przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 4 

Uzupełnij  schemat  procesów  technologicznych  przygotowania  skór  miękkich  do 

wykończania  właściwego,  który wykonałeś w ćwiczeniu 3 części 4.1., materiału nauczania tej 
jednostki  modułowej.  W  uzupełnieniu,  wstaw  informacje  dotyczące  operacji  wyrównania 
obrzeży, wyrównania powierzchni skór oraz szlifowania i odpylania skór: 

 

cel i zadania,  

 

używane techniki i metody,  

 

stosowane maszyny i urządzenia. 
 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie jest kontynuacją ćwiczenia 3 z części 4.1 tej jednostki. Przed przystąpieniem do 

wykonania  ćwiczenia,  nauczyciel  powinien  przypomnieć  cel  wykonania  planszy  oraz 
zasugerować sposób wpisania nowych informacji aby całość była czytelna. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  materiałem  nauczania  tej  części  jednostki  modułowej  oraz  dokumentacją 

technologiczną  wyprawy  skór  obowiązującą  w  warsztatach  szkolnych  lub  w  zakładzie 
garbarskim, 

2)  wypisać w dzienniczku żądane w zadaniu informacje, 
3)  w schemacie dorysować rozgałęzienia blokowe i uzupełnić dodatkowe informacje. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

Środki dydaktyczne: 

 

instrukcja technologiczna wyprawy skór, 

 

przybory kreślarskie, 

 

plansza z ćwiczenia 3 z materiału nauczania 4.1. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

  

 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego    

 
TEST 1 
 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej

 

„Przygotowanie  skór  do 

wykończania właściwego”   

 

 

 

 

 

 

 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

  zadania 1–11 są z poziomu podstawowego, 

  zadania 12–20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 
 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt    

 

 

 

 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 
Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne:   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej  9  zadań z poziomu podstawowego, 

  dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego i 5 z poziomu 

ponadpodstawowego,  

  dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponadpodstawowego,  

  bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań,  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Plan testu  

Klucz odpowiedzi 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna odpowiedź 

1. 

Wyjaśniać cel procesu  
technologicznego 

…mechaniczne..., 
...nawilżania...,   
…25 -30 %... 

 

2. 

Dobrać środki pomocnicze 

3. 

Dobrać środki pomocnicze 

4. 

Znać kolejność procesów  
technologicznych 

5. 

Wyjaśnić charakter procesu 

6. 

Wyjaśnić cel procesu  

7. 

Wyjaśniać cel i nazywać 
procesy 

 

8. 

Wyjaśnić cel procesu  

…szlifowania…,   
… zapylenia…,    
…odpylanie… 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

9. 

Znać technikę wykonania 

10. 

Wyjaśniać cel procesu 

11. 

Wyjaśniać cel procesu 

 
 

12. 

 
 
Znać budowę i działanie 
maszyn garbarskich 

 
 

 
 

PP 

 
 
 
 

 

        

 

 
 

13. 

 
 
Wyjaśniać cel stosowania 
środków pomocniczych 

 
 

 
 

PP 

 
Granulacja papieru ściernego  
podawana jest w formie liczbowej 
przyjętej w skali międzynarodowej 
i liczbę ziaren materiału ściernego 
w jednym calu kwadratowym, to jest 
na powierzchni kwadratu o boku 
około 2,5 cm. 

14. 

Znać cel operacji 
technologicznych 

PP 

 

15. 

 
Dobrać numerację papieru 
ściernego do szlifowania skór 

 

 

PP 

1. 400, 
2. 380, 
3. 120, 
4. 80.

 

 
 

16. 

 
 
Znać obsługę maszyn do 
szlifowania skór 

 
 

 
 

PP 

Nieprzelotowa: skóra obrabiana jest 
„na dwa razy” – pierwszy raz 
szlifowanie od połowy do zadu i 
drugi raz po odwróceniu skóry od 
połowy do łba. 
Przelotowa: obrabiana jest cała skóra 
za jednym podaniem pod zespół 
roboczy  
szlifierki.

 

17. 

Wyjaśniać działanie maszyn 
do zmiękczania skór 

PP 

18. 

Wyjaśniać technikę 
wykonywania operacji 

PP 

19. 

Wyjaśniać działanie maszyny 
do  
szlifowania skór 

PP 

20. 

Wskazywać metody 
przygotowania skór do 
wykończania 

PP 

1. suszenie skór w suszarni 

próżniowej, 

2. suszenie skór klejonych na płyty 

szklane.

 

 
 
 
 
 
 
 
 

1. szczotki  

odpylające, 

2. wałek  

podający, 

3. stół 

maszyny, 

4. obudowa  

odpylarki, 

5. odpylana  
     skóra 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

Przebieg testowania              

 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  co  najmniej  jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie 

będą w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na 

udzielanie odpowiedzi. 

8.  Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

–  instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych,

 

– 

karta odpowiedzi.

 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  pytań  dotyczących  procesów  przygotowania  skór  do  wykończania  

właściwego.  Pytania:  2,3,4,5,6,7,9,10,11,14,17,18,19  są to pytania wielokrotnego wyboru  
i  tylko  jedna  odpowiedź  jest  prawidłowa;  pytania:  1,8    to  pytania  z  luką,  w  pytaniach: 
13,15,16  i  20    należy  udzielić  krótkiej  odpowiedzi,  w  pytaniu  12  jest  rysunek 
przedstawiający schemat działania maszyny i należy wpisać nazwy zaznaczonych numerami 
części. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

 

w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku 
pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a następnie  ponownie  
zakreślić odpowiedź prawidłową), 

 

w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole, 

 

w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy, 

 

w pytaniu ze schematem działania maszyny wpisz w wolnym polu nazwy zaznaczone 
cyframi od 1 do 5. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie  

na  później  i  wróć  do  niego,  gdy  zostanie  Ci wolny  czas.  Trudności  mogą  przysporzyć Ci 
pytania: 12 do 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 90 min.   

 

 

 

 

 

Powodzenia 

 
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

 

 

 
Część I

             

 

 
1.  Tkanka  skórna  po  procesie  suszenia  zawiera  około  10%  wilgoci.  Przy  tak  niskiej 

zawartości wody skóry nie nadają  się aby wykonywać na nich operacje…………………..  
Dopiero proces ………………………….. podczas którego tkanka skórna nabiera wilgoci 
w granicach ……………………  umożliwia ich przeprowadzenie. 

 
2.  Środkiem  stosowanym  do  nawilżania  po  suszeniu  skór  garbowanych  chromowo 

przeznaczonych na wierzchy obuwia jest: 
a)  woda, 
b)  roztwór garbnika, 
c)  emulsja tłuszczowa, 
d)  rozpuszczalnik organiczny. 

 
3.  Do nawilżania lica skór garbowanych roślinnie stosuje się: 

a)  roztwór garbnika chromowego, 
b)  emulsję tłuszczową, 
c)  rozpuszczalnik organiczny, 
d)  wodę destylowaną. 
 

4.  Pierwszą operacją mechaniczną wykonywaną na skórach po ich nawilżeniu jest: 

a)  wyżymanie, 
b)  zmiękczanie, 
c)  struganie, 
d)  szlifowanie. 
 

5.  Zmiękczanie skór to operacja typu: 

a)  mechanicznego, 
b)  chemicznego, 
c)  termicznego, 
d)  biologicznego. 

 
6.  Obrównanie obrzeży skór to: 

a)  rozkrój skór wzdłuż linii grzbietu, 
b)  rozkrój skór po linii karku, 
c)  obcięcie postrzępionych brzegów skór, 
d)  odcięcie boków i karku skór, 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

7.  Groszkowanie lica skór to metoda: 

a)  nawilżania, 
b) szlifowania, 
c)  zmiękczania, 
d) wygładzania. 
 

8.  8.    Na  skutek  podcinania  włókien  skórnych  podczas……………………………………. 

powstaje  duża  ilość  pyłu  skórzanego.  Przy  wykończaniu  skór  apreturami  i  farbami 
kryjącymi  mogą  na  powierzchni  lica  powstawać  kłaczkowate  nierówności  tak  zwanego 
…………………………  .  Uniemożliwia  to  uzyskanie  gładkiej  o  odpowiednim  połysku 
powłoki 

kryjącej 

na 

skórze. 

Konieczna 

jest 

więc 

dodatkowa 

operacja 

………………………. skór po szlifowaniu. 

 
9.  9.      Wskaż  operację  mechanicznego  przygotowania  skór  do  wykończania  właściwego, 

którą można przeprowadzać w bębnie garbarskim: 

a)  odpylanie, 
b)  szlifowanie, 
c)  międlenie, 
d)  wygładzanie lica. 

 
10.  10.  Prasowanie skór służy do:  

a)  odwadniania skór po nawilżaniu, 
b) wyrównania i wygładzania powierzchni skór, 
c)  odpylania skór po szlifowaniu, 
d) zmiękczania skór posuszeniu. 
 

11.  11. Operacja walcowania skór spodowych lub technicznych ma na celu: 

a)  wyrównanie i wygładzenie powierzchni skór, 
b)  odpylenie lica skór przed apreturowaniem, 
c)  zmiękczenie tkanki skórnej, 
d)  wyciśnięcie nadmiaru wilgoci ze skóry. 

 
Część II 
 
12.  Rysunek przedstawia schemat działania odpylarki do skór. Wyjaśnij jaki to typ maszyny  
      i wypisz  co oznaczone jest kolejnymi cyframi:       

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

13.  Wyjaśnij co to jest granulacja materiału ściernego stosowanego w papierze do szlifowania 

skór  i w jaki sposób się ją oznacza. 

 
14.  Przy  wykończaniu  skór  na  cholewki  do  obuwia  nie  stosuje  się  operacji  szlifowania  dla 

skór: 
a)  welurowych, 
b)  nubukowych, 
c)  z naturalnym licem, 
d)  z licem sztucznym. 

 
15.  Uporządkuj  podane  według  numeracji  rodzaje  papieru  ściernego  od  najdrobniejszego  do   

najgrubszego: 120,  380,  80,  400. 

1) 

………., 

2) 

………., 

3) 

………., 

4) 

……… . 

 
16.  Wyjaśnij  na  czym  polega  różnica  wykonywania  operacji  szlifowania  skór  na  szlifierce 

nieprzelotowej  i na szlifierce przelotowej.  

 
17.  Określenie „ruch wibracyjny” ma zastosowanie do scharakteryzowania pracy: 

a)  międlarki szczękowej, 
b)  groszkownicy, 
c)  zmiękczarki przelotowej „Mollisa”, 
d)  zmiękczarki walcowej. 

 
18.  Szlifowanie powierzchni użytkowej skór przeznaczonych na nubuk polega na: 

a)  lekkim  oszlifowaniu  powierzchni  lica  skór  przy  użyciu  bardzo  drobnego  papieru 

ściernego, 

b)  zeszlifowaniu całkowitym lica skór grubym papierem ściernym, 
c)  oszlifowaniu mizdry skór grubym papierem ściernym, 
d)  wygładzeniu lica skór zużytym papierem ściernym. 
 

19.  Podczas  obrotów  wałka  roboczego  szlifierki  wykonuje  on  jednocześnie  ruch  oscylacyjny 

w kierunku osiowym. Zabezpiecza to skóry przed: 
a)     powstawaniem podłużnych rys na szlifowanej powierzchni, 
b)    wyeliminowaniem miejsc nieoszlifowanych, 
c)     zawijaniem się skór na wałek roboczy, 
d)    przecięciem powierzchni szlifowanej skór. 

 
20.  Które z metod suszenia powodują wygładzenie powierzchni skór? 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko.......................................................................................... 

 

Przygotowanie skór do wykończania właściwego 

 

Zakreśl  poprawną  odpowiedź,  wpisz  brakujące  części  zdania,  opisz  lub  wykonaj 
rysunek

.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

………………,   …………………,   …………………., 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

……………………,   ………………………,   ………………., 
 

 

 

10 

 

11 

 

 
 
 

12 

        

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

 
 

13 

 
 

 

14 

 

 
 

15 

 
 
 
 
 
 

 

 

16 

 
 
 
 

 

17 

 

18 

 

19 

 

 

20 

 

 

Razem:   

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

TEST II 
 
Test praktyczny typu – „próba pracy” do jednostki modułowej 
„Przygotowanie skór do wykończania właściwego”

  

 
Treść zadania 

Wykonaj  operacje  szlifowania  i  odpylania  skór  dwoin  bydlęcych  zgodnie  z  instrukcją 

technologiczną  obowiązującą  w  warsztatach  szkolnych  lub w zakładzie garbarskim  w  którym 
odbywasz naukę zawodu. 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

W  badaniu  osiągnięć  ucznia  w  nabywaniu  umiejętności  praktycznych  przewidzianych  

w  celach  jednostki  modułowej  zaleca  się  przeprowadzenie  zadania  testowego  typu  „próba  
pracy”.  Zadanie  jest  tak  dobrane  aby  pozwoliło  sprawdzić  poziom  ukształtowanych  
umiejętności  w  zakresie  wiedzy  teoretycznej  i  sprawności  praktycznego  wykonywania  
czynności  produkcyjnych.  Uczniowie  powinni  wykonać  zadanie  indywidualnie.  Należy  
tworzyć  możliwość  inwencji  w  zaplanowaniu  poszczególnych  etapów  wykonywania  zadania: 
zorganizowania stanowiska pracy, doboru odpowiednich maszyn lub urządzeń produkcyjnych, 
wykonanie  podstawowych  ustawień  i  regulacji    maszyn  oraz    wykazania    się  umiejętnością 
wykonania  obróbki  skór.  Jest  to  jednocześnie  możliwość  samodzielnego  sprawdzenia  przez 
ucznia  poziomu  nabytych  umiejętności  i  dokonania  analizy  podjętych  działań  praktycznych. 
Zadaniem  nauczyciela  jest  stworzenie    warunków  umożliwiających  uczniowi  wykonanie  
zadania zgodnie z zasadami technologicznymi i w określonym czasie. 
Uczeń powinien mieć udostępnione:  

 

stanowiska  pracy  z  maszynami  i  urządzeniami  pomocniczymi  do  operacji  szlifowania  
i odpylania skór, 

 

skóry  –  dwoiny  bydlęce  w  półfabrykacie  crust  po  procesie  suszenia  i  operacji  
wyrównania obrzeży, 

 

dokumentację  technologiczną  wyprawy  skór  w  postaci:  instrukcji  obsługi  maszyn  
i  urządzeń  do  szlifowania  i  odpylania  skór,  regulaminu  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy 
oraz receptury technologicznej wyprawy dwoin bydlęcych,  

Nauczyciel powinien:  

 

zadbać  o  przygotowanie  odpowiedniego  stanowiska  produkcyjnego  w  warsztatach 
szkolnych lub zakładzie produkcyjnym, 

 

zabezpieczyć półfabrykat skór, 

 

przypomnieć  uczniom  zasady  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  i  nakazać  bezwzględne  ich 
przestrzeganie, 

 

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego, 

 

przydzielić uczniom półfabrykat dwoin bydlęcych do wykonania zadania,  

 

zatwierdzić  ustalony  przez  uczniów  plan  i  kolejność  działań,  na  przykład:  przeliczyć  
ilości  skór  przydzieloną  każdemu  uczniowi  do  obróbki,  ułożyć  skóry  na  boczkach  lub 
podestach  obok  stanowisk  pracy,  wykonać  zadanie  produkcyjne  oszlifowania  
i  odpylenia  skór,  dokonać  oceny  jakościowej  wykonania  zadania,    przekazać  skóry  na 
następne stanowiska pracy, 

 

określić kryteria oceny wykonywanego zadania,  

 

na bieżąco nadzorować pracę uczniów, 

 

dokonać oceny wykonanej pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

Instrukcja dla ucznia 

Uczeń powinien wykonać następujące czynności: 

 

dobrać i założyć odzież ochronną, 

 

zapoznać  się  z  dokumentacją  technologiczną  i  techniczną  wykonywanego  zadania  
produkcyjnego, 

 

zapisać  plan  działania  oraz  kolejność  wykonywanych  operacji  i  czynności  
produkcyjnych  zgodnie  z  recepturą  technologiczną  na  przykład:  przeliczyć  ilości  skór 
przydzielonych  do  obróbki,  ułożyć  skóry  na  boczkach  lub  podestach  obok  stanowisk 
pracy,  wykonać  zadanie  produkcyjne  oszlifowania  i  odpylenia  skór,  dokonać  oceny  
jakościowej  wykonania  zadania,    przekazać  skóry  na  następne  stanowiska  pracy.  
Przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi, 

 

przeliczyć, obejrzeć i scharakteryzować przydzielone do obróbki skóry, 

 

wskazać  maszyny  i  urządzenia  na  jakich  będą  wykonywane  operacje  technologiczne 
szlifowania i odpylania skór, 

 

przygotować stanowisko pracy pod względem:  
a)  bezpieczeństwa i higieny pracy,          
b)  uporządkowania  i  łatwego  dostępu  do  obrabianych  skór,  maszyn  i  urządzeń  

technologicznych, 

c)  wyposażenia  w  potrzebne  urządzenia i narzędzia pomocnicze: boczki lub podesty do 

układania skór, 

 

zgłosić nauczycielowi gotowość i wykonać zadanie według zatwierdzonego planu, 

 

obejrzeć  i  scharakteryzować  skóry  po wykonaniu  zadania –  dokonać oceny  wykonanego 
zadania, 

 

ułożyć  skóry  zgodnie  z  zasadami  technologicznymi,  zaprezentować  i  omówić  
wykonanie pracy, przedstawić nauczycielowi do oceny. 

 
Umiejętności podlegające ocenie 

 
Lp. 

 
Czynność wykonywana przez ucznia 

Punkty do 

uzyskania 

Punkty 

przyznane 

1.    Dobranie odzieży ochronnej 

 

2.    Sposób oględzin i charakterystyka półfabrykatu 

10 

 

3.    Zaplanowanie kolejnych czynności 

10 

 

4.    Dobranie maszyn i urządzeń do wykonania zadania 

10 

 

5.    Przygotowanie stanowiska pracy: 

  czystość i porządek miejsca pracy, 

  sprawdzenie i zabezpieczenie pod względem BHP, 

  przygotowanie potrzebnych  urządzeń pomocniczych. 

 
 

10 

 

6.    Wykonywanie zadania: 

a)  przeliczenie i ułożenie skór na boczku lub podeście 

obok maszyny do szlifowania skór, 

b) włączenie szlifierki i sprawdzenie pod względem 

bezpiecznej pracy, 

c)  ustawienie regulacji na odpowiednie parametry 

docisku wałka roboczego szlifierki do skóry, 

d) wykonanie szlifowania skór zgodnie z zasadami 

technologicznymi, 

e)  dokonanie oględzin oszlifowanych skór  

 
 

40 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32 

i stwierdzenie jakości wykonanego 
szlifowania, 

f)  wyłączenie maszyny i uporządkowanie stanowiska 

pracy, 

g) ułożenie skór na boczku obok maszyny do  

odpylania skór, 

h) włączenie odpylarki i sprawdzenie działania  

maszyny pod względem bezpiecznej pracy, 

i)  wykonanie odpylenia skór, 
j)  ułożenie skór na boczku i przekazanie do dalszej 

produkcji. 

    7. 

Organoleptyczna  ocena skór i ocena wykonania pracy 

 

      8. 

Zaprezentowanie wykonania zadania 

10 

 

 

Razem 

100 

 

 
 
 
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne: 

Ocena 

Liczba uzyskanych punktów 

dopuszczający 

70 

dostateczny 

85 

dobry 

90 

bardzo dobry 

100 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33 

7. LITERATURA  

   

 

1.  Lasek W. : Wykończalnictwo skór miękkich. WN-T, Warszawa 1984 
2.  Maleńczak J., Ćujon J.: Maszyny i urządzenia garbarskie. Skrypt uczelniany. WSI, Radom 

1981 

3.  Michalec T.: Technologia garbarstwa i futrzarstwa – ćwiczenia laboratoryjne. WSI Radom 

skrypt nr 7 1996 r. 

4.  Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, 1997 
5.  Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. I Garbowanie. WSiP, 1986 
6.  Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. II Wykończanie. WSiP, 1985 
7.  Polskie Normy – wybór 
8.  Praca zbiorowa: Vademecum garbarza. ITE, Radom 1996 
9.  Praca zbiorowa: Encyklopedia techniki  przemysł lekki”. WNT Warszawa.