Budowanie wartości, M.Panfil [tryb zgodności]

Istota działalności funduszy private

equity

Strategia inwestycyjna funduszy PE jest

podporz

dkowana zasadzie maksymalizacji

warto

ci dla swoich wła

cicieli

(kapitałodawców), bez wzgl

du na to czy

(kapitałodawców), bez wzgl

du na to czy

fundusz działa jako spółka inwestycyjna typu
limited partnership, czy te

jako spółka prawa

handlowego (spółka z o.o. czy spółka akcyjna).

Maksymalizacja warto

ci funduszu polega

na kreowaniu warto

ci jego spółek

portfelowych.

Istota działalności MCI Management SA

Istot

działalno

ci funduszu jest identyfikacja

projektów informatycznych i internetowych na
ich wczesnym etapie rozwoju, a nast

pnie

doprowadzenie do ich dynamicznego rozwoju i
maksymalnego wzrostu warto

ci.

maksymalnego wzrostu warto

ci.

Wzrost warto

ci portfela realizowany jest

poprzez dostarczanie niezb

dnych dla rozwoju

projektu

rodków finansowych oraz wsparcie w

zakresie know-how biznesowego i bran

owego

ródło: www.mci.com.pl

Istota działalności Innova Capital

Wierzymy, Ŝe moŜemy zapewnić stałe
ponadprzeciętne zyski, jeśli nasze zaangaŜowanie
zwiększa konkurencyjność przedsiębiorstwa, w które
inwestujemy.

W tym celu koncentrujemy się na czterech typach
transakcji (kapitał dla wzrostu, wykup/rozwój,
rozwój na bazie platformy, ekspansja
międzynarodowa), gdzie naszym zdaniem jesteśmy
w stanie maksymalizować wartość.

ródło: www.innovacap.com

Misja Rennaisance Partners

Nasz

misj

jest pomoc przedsi

biorcy

w podnoszeniu warto

ci jego firmy.

Jeste

my partnerem, który pomaga i

Jeste

my partnerem, który pomaga i

wspiera, a nie nadzoruje i kontroluje.

ródło: www.rp.com.pl

W jaki sposób fundusz PE wpływa na

wartość spółki ?

1. Zdefiniowanie generatorów wzrostu wartości

spółki

2. Zdefiniowanie lub redefiniowanie elementów

strategii spółki z kierownictwem spółki.

3. Dobór kluczowej kadry zaleŜnie od etapu

rozwoju.

4. Zmiana kultury organizacyjnej spółki

WdroŜenie lub wzmocnienie controllingu
finansowego – system mierników

Nowoczesny system motywacyjny kadry
menedŜerskiej (udział w kapitale, opcje na akcje).

Zdefiniowanie generatorów wartości

Po podpisaniu umowy inwestycyjnej między funduszem VC a spółką -
biorcą kapitału, fundusz staje się udziałowcem lub akcjonariuszem (w
zaleŜności od formy spółki kapitałowej). Przedstawiciel funduszu
wchodzi w skład rady nadzorczej spółki i chce mieć wpływ na
zbudowanie programu zwiększania jej wartości, co jest zbieŜne z
interesami funduszu i dotychczasowych właścicieli spółki portfelowej.
Partnerzy inwestycyjni funduszu mogą pomóc zdefiniować podstawowe

Partnerzy inwestycyjni funduszu mogą pomóc zdefiniować podstawowe
ź

ródła wzrostu wartości spółki. A.Black, P.Wright, J.E.Bachman

wymieniają trzy grupy czynników kształtujących wartość firmy tj.
- strategiczne (ryzyko, rentowność),
- finansowe (sprzedaŜ, marŜa zysku operacyjnego w ujęciu
gotówkowym, nakłady na majątek obrotowy, nakłady na majątek trwały,
stopa podatku dochodowego w ujęciu gotówkowym, koszt kapitału);
- operacyjne (m.in. jednostkowy poziom sprzedaŜy, polityka płatności,
stawka za robociznę, ceny, asortyment, budŜetowanie kapitałowe,
produktywność itd.).

Zdefiniowanie lub redefiniowanie strategii

spółki razem z zarządem

Po zdefiniowaniu podstawowych czynników

wzrostu wartości spółki, inwestor – fundusz VC

wspólnie z kierownictwem firmy budują strategię

wzrostu jej wartości. Okres inwestycyjny funduszu

wynosi 7-10 lat, dlatego teŜ przygotowywany plan

strategiczny jest podporządkowany oczekiwaniom

funduszu. W umowie inwestycyjnej są zwykle

uzgodnione warunki tj. szacunkowa data i sposób

wyjścia funduszu z inwestycji.

Dobór kluczowej kadry w zaleŜności od etapu

rozwoju spółki

Jeśli brakuje kluczowych osób spośród kadry menedŜerskiej spółki portfelowej,
przedstawiciele funduszu mogą pomóc w znalezieniu takich osób. Jednym z
istotnych menedŜerów spółki jest dyrektor finansowy, który aktywnie uczestniczy
w budowaniu i monitorowaniu wartości spółki z wykorzystaniem nowoczesnych
narzędzi inŜynierii finansowej. Jeśli nie ma doświadczonej osoby w tym obszarze
w spółce, fundusz moŜe na jakiś czas oddelegować swojego przedstawiciela,
który przeszkoli słuŜby księgowo-finansowe spółki portfelowej w obszarze
raportowania mierników wartości, kalkulacji opłacalności projektów

raportowania mierników wartości, kalkulacji opłacalności projektów
inwestycyjnych, kalkulacji kosztu kapitału itd. JednakŜe odpowiedzialność za
zarządzanie spółką leŜy na członkach zarządu, natomiast fundusz venture capital
pełni zwykle funkcję doradczą.
Partnerzy inwestycyjni z funduszy VC dysponują środkami finansowymi i
doświadczeniem branŜowym. Ich umiejętności z zakresu zarządzania i znajomość
branŜy stanowią przewagę konkurencyjną nad innymi pośrednikami finansowymi
oferującymi środki finansowe młodym innowacyjnym firmom. Z reguły
przedstawiciel funduszu wysokiego ryzyka wchodzi w skład rady nadzorczej
spółki pozyskującej kapitał i czasami w skład zarządu (w zaleŜności od potrzeby
spółki).
itd.).

WdroŜenie lub wzmocnienie controllingu

finansowego

Istotnym elementem programu zwiększania wartości
w spółce portfelowej przez fundusz VC jest
zbudowanie skutecznego systemu controlingowego

zbudowanie skutecznego systemu controlingowego
np. wdroŜenie w firmie rachunku kosztów działań
bądź wydzielenie centrów kosztów (zysków), co
umoŜliwi kalkulację rentowności poszczególnych
jednostek biznesowych.

Stworzenie nowoczesnego systemu

motywacyjnego dla kadry menedŜerskiej spółki

Zaprojektowanie systemu motywacyjnego adresowanego do
kadry menedŜerskiej stanowi waŜne narzędzie kreowania
wartości spółki. MenedŜerowie odgrywają decydującą rolę w
procesie kreowania wartości przedsiębiorstwa dla jego
akcjonariuszy. Ich wiedza i zdolność uczenia się,

akcjonariuszy. Ich wiedza i zdolność uczenia się,
pomysłowość i determinacja w dąŜeniu do sukcesu decydują
o sposobie i efektywności wykorzystywania dostępnego
kapitału i surowców, wszelkich wartości niematerialnych i
prawnych. Bardzo popularnym instrumentem są opcje
menedŜerskie na akcje oferowane wybranej grupie
kluczowych menedŜerów, a takŜe premie za wykonanie lub/i
przekroczenie rocznego budŜetu operacyjnego spółki.

Inwestor PE wnosi know-how

Inwestor VC zwykle wprowadza coś więcej niŜ kapitał
właścicielski, mianowicie implementuje takŜe nowe
metody zarządzania (np. nowoczesny sposób produkcji,
sprawdzone metody wprowadzania na rynek i
rozprowadzania produktu) ukierunkowane na

rozprowadzania produktu) ukierunkowane na
zwiększanie wartości dla właścicieli, oferuje dostęp do
zbudowanych kontaktów handlowych, doradztwo
strategiczne, zwiększa wiarygodność spółki w oczach
innych kapitałodawców czy teŜ kontrahentów, pomaga w
pozyskaniu kadry menedŜerskiej.

WNIOSEK 2

FUNDUSZE PE WNOSZĄ DODATKOWE

WARTOŚCI, KTÓRE WPŁYWAJĄ NA

WZROST WARTOŚCI SPÓŁKI

PORTFELOWEJ

•

doradztwo strategiczne,

•

doradztwo strategiczne,

•

pomoc w znalezieniu inwestora
strategicznego,

•

nadzór właścicielski nad bieŜącą
działalnością spółki oraz

•

wdroŜenie systemów kontroli finansowej i
budŜetowania.

WNIOSEK 3

NajwaŜniejsze elementy nadzoru właścicielskiego
stosowanego przez fundusze PE w spółkach
portfelowych to:

•

wdroŜenie systemu budŜetowania i

•

wdroŜenie systemu budŜetowania i
controllingu oraz

•

zbudowanie systemu oceny pracy zarządu
powiązanego z programem
motywacyjnym.

WNIOSEK 5

NajwaŜniejsze warunki konieczne, jakie musi spełnić
potencjalna spółka portfelowa, aby fundusz PE został jej
inwestorem kapitałowym to:

• doświadczony profesjonalny zarząd spółki
• atrakcyjna rozwojowa branŜa lub widoczna nisza

rynkowa.

• przewidywalna łatwa ścieŜka wyjścia z inwestycji

uzgodniona z wszystkimi właścicielami spółki

• prognozowany dynamiczny wzrost wartości spółki
• dotychczasowe zadowalające wyniki finansowe spółki

Kryteria selekcji

Ludzie – jakość kadry kierowniczej spółki
Nisza rynkowa i duŜy potencjał wzrostu –

atrakcyjność produktu, rynku; faza
rozwoju rynku i spółki

rozwoju rynku i spółki

Spodziewane ryzyko
Odporność spółki na zmiany otoczenia
Stopa zwrotu versus koszt kapitału
Zyskowność i generowanie wolnej gotówki
MoŜliwości wyjścia z inwestycji

WNIOSEK 6

Fundusze PE oczekują od spółek portfelowych

następujących przywilejów :

•

Udział w radzie nadzorczej spółki przedstawiciela

funduszu jako członek lub przewodniczący;
• Zatwierdzanie budŜetu, emisji akcji i wszelkich
strategicznych decyzji nawet przy pakiecie

strategicznych decyzji nawet przy pakiecie
mniejszościowym
• Zestaw przywilejów umoŜliwiających wyjście ze spółki,
w szczególności moŜliwość zbycia udziałów funduszu wraz
z udziałami / akcjami zarządu.
• Wpływ na odwoływanie/ powoływanie Zarządu
• Większościowy pakiet udziałowy/ kontrola nad spółką

Zakres działań funduszu PE

Obszar

Strategiczny

Nadzorczy

Operacyjny

Gwarancyjny

•

doradztwo w
zarządzaniu
strategicznym

•

współtworzenie
strategii spółki oraz
wytyczanie kierunków
rozwoju

•

doradztwo w zakresie
działalności

•

zatwierdzanie planów
działalności oraz
ewentualnych ich
zmian

•

zatwierdzanie budŜetu

•

ocena realizacji
planów

•

zatwierdzanie
inwestycji

•

sprzedaŜ części bądź
całości spółki

•

zmiana zawieranie i
rozwiązywanie umów
o zatrudnienie
menedŜerów

•

otwieranie i
zamykanie oddziałów
i filii

•

udzielanie
gwarancji,
poręczeń,
poŜyczek

działalności
inwestycyjnej

inwestycji
stanowiących znaczny
koszt dla spółki

•

zatwierdzanie umów o
znacznej wartości

•

zatwierdzanie
sprawozdań rocznych

•

wybór audytora

i filii

•

tworzenie joint
ventures

•

dokonywanie fuzji

•

zakup, sprzedaŜ bądź
obciąŜanie
nieruchomości

ródło: opracowanie własne na podstawie K. Sobańska, P. Sieradzan, Inwestycje…, op. cit., s. 108.

Słabe strony współpracy z funduszem PE

1. Fundusz PE jest z reguły inwestorem krótko-,

średnioterminowym

2. Fundusz często traktuje spółkę portfelową jak

„towar”, który dzisiaj nabył, a za 5-7 lat

„towar”, który dzisiaj nabył, a za 5-7 lat
sprzeda innemu inwestorowi.

3. Właściciel spółki traci niezaleŜność decyzyjną

na rzecz funduszu.

4. Dla funduszu PE najwaŜniejszy jest zwrot z

zainwestowanego kapitału.