background image

 

VI lek 

REHABILITCJA 

Seminarium 14.06.2012 
 

Integracja i reintegracja osób 
niepełnosprawnych 

 
Pełne i aktywne uczestnictwo w życiu społecznym jeden z głównych celów rehabilitacji 
Oznacza to, że osoba niepełnosprawna ma zostać równorzędnym partnerem dla innych 
członków społeczeństwa, a także pełnić w nim uznaną, pożyteczną rolę. 
 

  Integracja – całkowite włączenie do społeczeństwa jednostek upośledzonych, odchylonych 

od normy fizycznej bądź psychicznej  

 

  Reintegracja społeczna:

 

Odnosi się do osób, które stały się niepełnosprawne w późniejszym 

okresie życia i wymagają ponownego włączenia się do struktur społecznych  

 
 
Integracja służy umacnianiu podmiotowości oraz budowaniu relacji partnerskich 

  Od strony niepełnosprawnego integracja polega na kontakcie z otaczającą go 

rzeczywistością, której może i powinien stawać się istotną cząstką 

  Od strony otoczenia – polega na wejściu w pojmowanie i przeżywania świata przez 

niepełnosprawnego 

 
REWALIDACJA 

-  Długotrwała działalność terapeutyczno - pedagogiczna czyli wychowanie i nauczanie 

specjalne dostosowane do wieku i sprawności fizycznej i umysłowej  rewalidowanego oraz 
zapotrzebowania społecznego 

Zadania:  

  zapobieganie pogłębianiu się istniejącego już niedorozwoju lub powstaniu innych 

dodatkowych upośledzeń 

  leczenie i usprawnianie elementów chorych lub zaburzonych oraz wzmacnianie osłabionych 
  stymulowanie i dynamizowanie ogólnego rozwoju przy wykorzystaniu sił organizmu oraz 

korzystnych  czynników środowiskowych 

 
Integracja społeczna 

  Wytworzenie więzi integrujących jednostki musi  być poprzedzone okresem ich 

wzajemnego poznawania się 

  Stopień integracji jednostek zależy od częstości i charakteru kontaktów społecznych między 

nimi 

 
Postawy otoczenia wobec osób niepełnosprawnychZachowania dyskryminacyjne 

  Dystansowanie 
  Dewaluowanie 
  Delegitymizacja 
  Segregacja 

 

  Dystansowanie - unikanie nawiązywania bliskich i nieformalnych kontaktów z osobami 

niepełnosprawnymi 

background image

 

 

  Dewaluowanie – wyrażanie własnych negatywnych przekonań o cechach ludzi 

niepełnosprawnych 

  Delegitymizacja – wyrażanie przez określoną grupę społeczną negatywnego stosunku do 

innej grupy społecznej w postaci ustalonych przez siebie aktów prawnych 

  Segregacja– fizyczne izolowanie spośród środowiska społecznego 

 

 
Integracja i reintegracja osób niepełnosprawnych 
Płaszczyzny życia społecznego: 

  Życie rodzinne 
  Formy kształcenia 
  Rodzaj wykonywanej pracy 
  Sposoby wykorzystania wolnego czasu 
  Aktywność społeczna  

 

  Warunki integracj i reintegracji osób niepełnosprawnychPozytywna samoocena 
  Odporność na stres 
  Motywacja jednostki do działania 
  Odpowiednie reakcje i postawy dotyczące np. nauki czy pracy 

 
Emocje osoby niepełnosprawnej utrudniające 
adaptację do środowiska i nowych sytuacji 

-  Lęki 
-  Depresje 
-  Drażliwość  
-  Wyrażanie różnych form agresji 

 
Warunki integracj i reintegracji osób niepełnosprawnych 

  Integracja neuropsychologiczna (niwelowanie zaburzeń emocjonalnych u osoby 

niepełnosprawnej)  

  Opanowanie lęków, podnoszenie nastroju, łagodzenie zachowań agresywnych 
  Cel: adaptacja do środowiska i nowych sytuacji, łatwiejsze znoszenie ograniczeń 

wynikających z niepełnosprawności 

 
Społeczny kontekst przebiegu integracji 

Wsparcie społeczne (czynnik ułatwiający rehabilitację społeczną) jest tworzony przez 3 
kręgi:  

  Małżonkowie, bliska rodzina, przyjaciele 
  Dalsza rodzina, koledzy 
  Sąsiedzi, znajomi z pracy, dalecy krewni, specjaliści zatrudnieni w różnych instytucjach 

medycznych, opiekuńczych i rehabilitacyjnych, grupy samopomocowe 

 
 
 

Organizacje pozarządowe 

Nowoczesne państwa demokratyczne dzielą aktywność społeczno - gospodarczą na trzy sektory: 

  pierwszy sektor to administracja publiczna, określana też niekiedy jako sektor państwowy. 
  drugi sektor to sfera biznesu, czyli wszelkie instytucje i organizacje, których działalność jest 

nastawiona na zysk, nazywany też sektorem prywatnym. 

  trzeci sektor to ogół prywatnych organizacji, działających społecznie i nie dla zysku, czyli 

organizacje pozarządowe (non – profit). 

background image

 

 

  Działają poza administracją państwową 
  Nie są przez administrację państwową dotowane 

 
Ustawa z  7 kwietnia 1989  
    O stowarzyszeniach
  

  Prawo do zrzeszania się 
  Około 20 tysięcy organizacji i 7 tys. stowarzyszeń osób niepełnosprawnych lub działających 

na rzecz tych osób  

  Bank Informacji o Organizacjach Pozarządowych 
  Stowarzyszenie Klon/Jawor, Bank Informacji o Organizacjach Pozarządowych Warszawa, 

ul. Szpitalna 5/5  www.klon.org.pl  

  Ministerstwo Zdrowia  www.mz.gov.pl  
  Internetowa baza danych organizacji pozarządowych 

    www.ngo.pl  
 
Organizacje pozarządowe – zakres działań 

  Działalność charytatywna, pomoc społeczna 
  Przeciwdziałanie patologiom społecznym 
  Ochrona zdrowia, profilaktyki i rehabilitacji 
  Pomoc rodzinom w trudnej sytuacji życiowej 
  Nauka, edukacja, oświata 
  Upowszechnianie dostępu do Internetu (edukacja), wyrównanie szans edukacyjnych 
  Kultura fizyczna i sport 
  Kultura, sztuka 
  Ochrona środowiska przyrodniczego 
  Porządek i bezpieczeństwo publiczne 
  Prawa mniejszości narodowych 
  Zaniedbane wspólnoty i społeczności lokalne 
  Ochrona praw konsumenta 
  Działalność humanitarna 
  Promocja wolontariatu 

 
Organizacje pozarządowe – korzyści 

•  Kształtują nowe demokratyczne postawy (współpraca, kompromis, szanowanie odmiennych 

opinii) 

•  Wyzwalają twórcze i nowatorskie sposoby rozwiązywania problemów 
•  Integrują środowisko niepełnosprawnych 

 
Podstawowe formy działalności organizacji pozarządowych 

 

Identyfikowanie i nagłaśnianie problemów społecznych, 

 

Tworzenie koalicji na rzecz rozwiązywania problemów, 

 

Opracowywanie i wdrażanie konkretnych programów pomocy dla osób niepełnosprawnych,  

 

Działalność interwencyjna (rzecznictwo) 

 

  Społeczny kontekst przebiegu integracjiGrupy samopomocowe 
  Osoby z określoną chorobą (np.. cukrzyca, choroby mięśni, choroby serca, choroba 

Parkinsona, SM itp.) 

  Instytucje lecznicze, parafie, organizacje osób niepełnosprawnych 

Grupy samopomocowe należą do trzeciego kręgu wsparcia społecznego 
 

  W ciągu ostatnich kilku lat nastąpił rozkwit aktywności społecznej osób leczonych lub  

rewalidowanych w związku z określoną chorobą 

background image

 

 

  http://samisobie.clan.pl 

(Stowarzyszenie Internetowej Społeczności Osób Niepełnosprawnych) 

 

www.pzn.org.pl

 

ul.Piłsudskiego 37 Szczecin 
 

 

www.pzg.org.pl

  

ul.Woj. Polskiego 91/93 Szczecin 
 

  Polskie Stowarzyszenie Diabetyków 

www.diabetyk.org.pl  

 

 

Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym   ul. Rostocka 125 

Szczecin 
www.psouu.org.pl  
 

  Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego. ul.Zawadzkiego 27/3 Szczecin 
  Polskie Towarzystwo do Walki z Kalectwem. ul.Wielkopolska 32/1 Szczecin 
  Krajowe Towarzystwo Autyzmu 

        ul.Zygmunta Starego 1 Szczecin.  

  Fundacja Pomocy Chorym na Zanik Mięśni  

        Al.Woj. Polskiego 69 Szczecin 

  Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej Ruchowo „Tęcza” 

        ul.Bohaterów Warszawy 27b Szczecin 

  Stowarzyszenie Reumatyków i ich Sympatyków 

        ul.Królowej Jadwigi 23 Szczecin 

 

Stowarzyszenie Rodziców Dzieci chorych na Białaczkę i inne Choroby Rozrostowe Krwi 

ul.Unii Lubelskiej 1 Szczecin 

 

Stowarzyszenie Kobiet po Mastektomii „AGATA”. ul.Kopernika 7 Szczecin 

 

Polskie Stowarzyszenie Chorych na Hemofilię. ul.Śląska 44/2 Szczecin 

 

Towarzystwo Zwalczania Chorób Mięśni  ul.Dworcowa 19 Szczecin.  

 

Stowarzyszenie Osób Chorych na Celiakię i inne Zespoły Złego Wchłaniania Oddział w 

Szczecinie ul.Unii Lubelskiej 1 Szczecin 

 

Szczecińskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Parkinsona ul.Wojska Polskiego 

69 Szczecin 

 

Stowarzyszenie Diabetyków  ul.5-go Lipca 66b Szczecin 

 

Fundacja Aktywnej Rehabilitacji 

 

Hospicjum Domowe dla Dzieci 

 

Stowarzyszenie Rodzin i Opiekunów Osób Chorych Psychicznie „RODZINA” ul.Tartaczna 

14 Szczecin       

 

Fundacja „SAMARYTANIN”  ul.Rapackiego 6 Szczecin.  

 

Szczecińskie Stowarzyszenie „Złoty wiek”  ul.Potulicka 40 Szczecin 

 

Szczecińskie Stowarzyszenie Pomocy Autystom  ul.Lutyków 24 Szczecin 

 

Fundacja Pomocy Niepełnosprawnym p.w. Św. Rodziny ul.Metalowa 23/5 Szczecin 

 

Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski „SERCE” ul.Łucznicza 64 Szczecin 

 

Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Al.Jedności Narodowej 42 Szczecin.  

 

Klub Sportowy Inwalidów „START”  ul.Litewska 20 Szczecin 

 

Stowarzyszenie Pomocy w Rozwoju Społecznym i Zawodowym Osób Niepełnosprawnych 

ul.Przyszłości 21 Szczecin 
 
 
 

background image

 

 

Inicjatywy 
 

Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL nakierowana m.in. na: 

  ułatwienie wchodzenia na rynek pracy osobom niepełnosprawnym, czyli osobom mającym 

trudności z integracją;  

  powrót na rynek pracy opiekunów osób niepełnosprawnych, czyli osób mającym trudności 

w reintegracji;  

  promowanie rynku pracy otwartego dla wszystkich.  

 
PROJEKT "WINDA DO PRACY" 

  Partnerstwo na Rzecz Rozwoju "Winda do pracy" to związek między 5 różnymi 

instytucjami, które do tej pory nigdy ze sobą nie współpracowały, mający na celu działania 
prowadzące do rozwiązania problemu barier w dostępie do rynku pracy przez osoby 
niepełnosprawne ruchowo
  

  Głównym celem Partnerstwa na rzecz Rozwoju jest zwiększenie udziału osób 

niepełnosprawnych ruchowo w stopniu znacznym w życiu zawodowym poprzez 
zidentyfikowanie i likwidację barier w ich dostępie na rynek pracy.  

SKŁAD PARTNERSTWA: 

  Fundacja Pomocy Chorym na Zanik Mięśni w Szczecinie - Administrator Partnerstwa  
  Wyższa Szkoła Humanistyczna TWP w Szczecinie  
  Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niepełnosprawnych Ruchowo nr 1 w 

Policach  

  Segel Sp. z o. o. w Szczecinie  
  Nordis s.c. w Szczecinie  

PROJEKT "WINDA DO PRACY„ skierowany jest do trzech grup: 

  Projekt osoby dotknięte schorzeniami nerwowo-mięśniowymi. 
  osoby pełniące rolę asystentów osobistych osób niepełnosprawnych 
  pracodawcy, do których będą kierowane działania w celu zmiany ich świadomości w 

stosunku do osób niepełnosprawnych.  

 
 
 

Telepraca 

 

  Telepraca - praca wykonywana z dala od siedziby firmy, biura, przy użyciu technik 

informatycznych i przekazu elektronicznego, najogólniej: praca zdalna, praca na odległość, 
w dowolnych warunkach, w dowolnym miejscu, w dowolnym czasie  

Idea Projektu 

  przeniesienie pracowników zagrożonych utratą pracy z podmiotów, w których są 

zatrudnieni do telecentrum lub telechatek  

  zmiana miejsca świadczenia pracy, nie zaś sam stosunek pracy  
  system podnoszenia kwalifikacji i zdobywania nowych umiejętności (Ośrodek Szkoleniowo – 

Doradczy)  

  podniesienie zdolności adaptacyjnych tych pracowników  

 
Równie istotnym elementem jak kształcenie pracowników jest objęcie szkoleniami i 
doradztwem pracodawców, zainteresowanych wdrożeniem elastycznej formy zatrudnienia 

  Do najczęściej wymienianych zawodów telepracowników należą:  

- tłumacz, 

background image

 

 

- projektant stron internetowych, 
- inne prace informatyczne, np. grafik komputerowy, przepisywanie, redagowanie tekstów,  
- obsługa klienta, sprzedaż przez telefon,  
- analityk finansowy, 
- księgowy, 
- architekt, projektant, 
- telemarketer, 
- doradztwo przez Internet, help-line, 
- biura podróży, sprzedaż biletów. 

  Korzyści dla pracodawcy:  

· ograniczenie kosztów stałych (wynajem pomieszczeń biurowych, parkingów),  
· redukcja kosztów związana z adaptacją pracowników i szkoleniami,  
· wzrost efektywności i wydajności pracy (pracownicy sami organizują swoją pracę, lepiej 
koncentrują się na tym, co robią),  
· możliwość zatrudniania pracowników z regionów o niższym poziomie płac,  
· ograniczenie absencji chorobowych,  
· redukcja godzin nadliczbowych,  
· poprawa wizerunku firmy (postrzeganie jako firmy nowoczesnej, społecznie zaangażowanej).
 

  Korzyści dla pracownika telecentrum/telechatki:  

· dostęp do najnowszych technologii teleinformatycznych, 
· dostęp do specjalistycznego wyposażenia stanowiska pracy, 
· zwiększenie zdolności adaptacyjnej pracownika 
· minimalizacja barier społecznych, 
· wyciągnięcie z izolacji społecznej, 
· elastyczność czasu pracy,  
· ograniczenie czasu i kosztów dojazdu do pracy,  
· większa swoboda w pracy i samodzielność, 
· możliwość pracy dla kilku pracodawców jednocześnie. 

  Korzyści makroekonomiczne:  

· wyrównywanie poziomów w dostępnie do infrastruktury teleinformatycznej i ośrodków 
szkoleniowych i doradczych pomiędzy małymi, średnimi, regionami zagrożonymi dużym 
strukturalnym bezrobociem, a dużymi, wiodącymi miastami, 
· walka z wykluczeniem społecznym wynikającym z niepełnosprawności, zamieszkania na 
obszarach wysokiego bezrobocia i in. 
· w aspekcie prawnym regulacje dotyczące zatrudnienia z wykorzystaniem elastycznych 
form pracy, 
· zmniejszenie migracji do dużych miast,  
· korzyści ekologiczne,  
· wzrost popytu na usługi telekomunikacyjne i nowości teleinformatyczne. 
 

  Telecentrum - miejsca wyposażone w niezbędny sprzęt oraz łącza elektroniczne 
  Telechatka - rodzaj telecentrum skierowany do społeczności lokalnej, mający na celu 

zmniejszenie dysproporcji pomiędzy społecznościami bardziej i mniej zinformatyzowanymi 

Zadaniem telecentrum i telechatek jest:  

  umożliwienie korzystania ze sprzętu komputerowego i łącza internetowego,  
  organizowanie kursów i szkoleń, w tym kursów z obsługi komputera,  
  upowszechnienie najnowszych technologii informatycznych.  

 
Telepraca w Unii Europejskiej 
Rozbudowana sieć telefonii komórkowej a także duże odległości pomiędzy miejscem 
zamieszkania telepracownika a siedzibą firmy decydują o tym, że na pierwsze miejsca pod 
względem ilości telepracowników wysuwa się Finlandia i Szwecja.  

background image

 

 

Finlandia  16,8%              Szwecja 15,2% 
Holandia 14,5%               Dania  10,5% 
Wielka Brytania 7,6%       Niemcy  6,0% 
Irlandia 4,4%                  Włochy 3,6% 
Francja 2,9%                   Hiszpania 2,8% 
 
 
ZORON 

  Związkowa Promocja i Ochrona Równouprawnienia Osób Niepełnosprawnych w 

Zatrudnieniu 

  Równe szanse na zatrudnienie, otwarcie osobom niepełnosprawnym drzwi do zakładu 

pracy, zaakceptowanie przez sprawnych kolegów, umożliwienie normalnego życia 

  Zniesienie dyskryminacji osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu 
  Jednakowe zakładowe procedury rekrutacji, awansu płacowego i zawodowego 
  Promowanie ustawodawstwa zakazującego dyskryminację i ustanawiającego zasady 

równości szans 

 

  STOWARZYSZENIE PRZYJACIÓŁ INTEGRACJI www.integracja.org 

 
Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych 
www.popon.pl 
 
 
Pomoc udzielana niepełnosprawnym przez odpowiednie organizacje: 

  Funkcje informacyjne 
  Wsparcie emocjonalne 
  Wsparcie materialne 
  Mobilizacja do pracy 
  Likwidacja frustracji 
  Poprawa samooceny 

 
Standardowe Zasady Wyrównywania szans Osób z Niesprawnościami (Rezolucja ONZ 1993): 

  Ewolucja od systemu, w którym lekarz był osobą decydującą o kształcie otrzymywanych 

świadczeń przez zespół specjalistów, decydujący o tym, komu i ile udziela się pomocy, do 
sytuacji, w której OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA DECYDUJE O TYM, KIEDY I ILE 
WSPARCIA POTRZEBUJE W SWOIM ŻYCIU SPOŁECZNYM 

 
 
Społeczny kontekst przebiegu integracji MODEL INSTYTUCJONALNY 

  Zakłada obowiązek i przymus w jego realizacji 
  Kładzie nacisk na patologię 
  Akcentuje walkę z chorobą 

zakłada to  

  SYSTEM CENTRALISTYCZNY 

którego wynikiem jest 

  SEGREGACJA (IZOLACJA)  
  OPIEKA INSTYTUCJONALNA 

w której akcent w działaniu pada na „ONI” 
 
Społeczny kontekst przebiegu integracji MODEL SPOŁECZNEJ INTEGRACJI: 

  Zakłada zgodę i przyzwolenie osoby na jego realizację 
  Kładzie nacisk na prawidłowość i normę 

background image

 

 

  Akcentuje ochronę zdrowia 

zakłada to  

  SYSTEM ZDCENTRALIZOWANY 

którego wynikiem jest 

  INTEGRACJA (WŁĄCZENIE)  
  SAMOPOMOC I POMOC ŚRODOWISKOWA 

w której akcent w działaniu pada na „MY” 
 
Społeczny kontekst przebiegu integracji CAŁOŚCIOWE PLANOWANIE ŻYCIA (CPŻ): 

  Przezwyciężanie bierności, podniesienie jakości życia osób niepełnosprawnych 
  Proces wspierania osoby w tworzeniu wizji tego, kim chciałby być i co chciałby robić  
  Spis potrzeb, które powinny być zaspokojone, aby pomóc osobie samodzielnie żyć 
  Podkreśla się wagą osobistych wyborów, talentów i marzeń, na dalszy plan schodzą 

problemy/ograniczenia 

  Osoba zainteresowana ma pełną kontrolę nad procesem 
  Nie zastępuje tradycyjnych form pomocy i rehabilitacji 
  Daje możliwość realizowania tego, co jest dla osoby ważne 

 
Mimo Wszystko (Anna Dymna) 
 
 
 
 
 
 
 
 
Literatura: 

1.  Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja  medyczna. PZWL Warszawa 2001. 
2.  Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2005 
3.  Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna. T1-2. Wydaw. Medyczne Urban i Partner Wrocław 

2003  

4.  Rutkowska E.: Rehabilitacja i  pielęgnowanie osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo 

Czelej, Lublin 2002. 

5.  Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia z elementami klinicznymi.  T1, T2, 

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008 

http://www.olimpiadyspecjalne.pl/

  

• 

http://www.paralympic.org.pl/

  

• 

http://konferencja.edu.pl/ref8/pdf/pl/KAczmarek-Warszawa.pdf