BOTANIKA - WYKŁAD 6 - 10.11.2009

Plastydy

• Proplastydy - młodociane postaci wszystkich typów plastydów

• Chloroplasty - transformacja energii, synteza szkieletów organicznych ze związków nieorganicznych, synteza ATP

• Leukoplasty - gromadzenie materiałów zapasowych

• Chromoplasty - nadawanie zabarwienia częściom roślin

Wodniczka jest otoczona tonoplastem

• Wodniczki magazynujące

• Wodniczki Trawienne - biorą dział w degradacji struktur kom w czasie starzenie się rośliny i uruchamianiu rezerw energetycznych podczas kiełkowania

Rafidy - postać igiełkowata szczawianu wapnia

Ściana komórkowa

Funkcje:

• Rola szkieletu roślinnego (wraz z wakuolą)

• Ochrona przed uszkodzeniami fizycznymi

• Selekcja substancji wnikających do komórki

• Rozpoznawanie patogenów i ochrona przed nimi

• Sygnalizacja bodźców działających na ścianę

Ściana komórkowa to układ dwufazowy - sieć czystych mikrofibryli celulozowych naprzemiennych (szkielet) oraz amorficzna matriks.

Modyfikacje ściany komórkowe
Inkrustacje	Adkrustacje
drewnienie - lignina	kutynizacja - kutyna
mineralizacja - związki nieorganiczne tj. węglan wapnia, krzemionka	korkowacenie - suberyna i woski

Transport międzykomórkowy

1. Transport przez symplast - przedział wewnątrzkomórkowy, ograniczony błonami cytoplazmatycznymi obejmuje protoplasty wszystkich żywych komórek oraz rurki sitowe floemu. Polaczenia pomiędzy protoplastami komórek plazmodesmy oraz sita floemu umożliwiają wymianę substancji

2. Transport przez apoplast - przedział zewnątrzkomórkowy, obejmuje ścianę komórkową. Połączone ze sobą i wysycone wodą ściany komórkowe razem z wypełnionymi wodą wnętrzami martwych komórek przewodzących są głównymi drogami transportu wody w roślinie. Wypełnione powietrzem przestwory międzykomórkowe stanowią rezerwuary gazów i umożliwiają roślinie prowadzenie wymiany gazowej z otoczeniem.

TKANKI ROŚLINNE

TWÓRCZE (merystematyczne - merystemy) - przez cały okres życia ulegają podziałom

1. Pierwotne - pochodzenie embrionalne:

• Stożki wzrostu korzenia i pędu

• Pro kambium = miazga pierwotna

• Merystem interkalarny = wstawowy

• 
  Merystem archesporialny = zarodnikotwórczy

2. 
   Wtórne - tworzą się wtórnie z żywych tkanek stałych (w trakcie życia rośliny), komórki są wrzecionowe, mają duże wakuole:

• Kambium = miazga wtórna

• Fellogen = miazga korkotwórcza

• Kallus = tkanka przyranna

Są to tkanki:

• składające się z niewielkich komórek najczęściej o prostokątnym kształcie na przekroju,

• ścisłym układzie w tkankach (komórka jedna przylega do drugiej),

• są one słabo zwakuolizowane,

• mają cienkie ściany celulozowe,

• posiadają duże jądra komórkowe w stosunku do wielkości komórki,

• przechodzą stałe podziały komórkowe (jeden podział po drugim)

Peryderma jest warstwa okrywająca, zbudowana jest z korka, fellogenu i fellodermy (miękiszu podkorowego)

STAŁE - powstają z komórek merystematycznych w wyniku ich różnicowania się. Są to tkanki dojrzałe, w których zazwyczaj nie dochodzi do podziałów komórkowych.

Podział ze względu na pochodzenie

• Pierwotne - są pochodnymi merystemów pierwotnych

• Wtórne - są pochodnymi merystemów wtórnych

Podział ze względu na budowę

• Jednorodne

• Niejednorodne

Podział ze względu na funkcje

• Okrywające:

• epiderma,

• epiblema,

• korek

• Miękiszowe:

• m. zieleniowy (palisadowy, gąbczasty),

• aerenchyma,

• m. wodonośny,

• m. spichrzowy,

• m. łykowy i drzewny,

• m. zasadniczy

• Wzmacniające:

• Kolenchyma i sklerenchyma

• Przewodzące:

• drewno (ksylen) i łyko (floem)

• Wydzielnicze:

• zewnętrzne i wewnętrzne

Tkanki okrywające

1. Pierwotne - pochodne merystemów wierzchołkowych:

• Epiderma - skórka pędu

• Epiblema - skórka korzenia

• Welamen - wielowarstwowa skórka korzeni powietrznych u storczyków epifitycznych

2. 
   Wtórna tkanka okrywająca - pochodna fellogenu:

• Korek

Aparaty szparkowe występują w skórce pędu.

Włoski wydzielnicze wydzielają substancje zapachowe, śluzy i enzymy trawienne,

---