10------- ZASAD POSTĘPOWANIA W DIAGNOSTYCE REHABILITACYJNEJ

1. RÓŻNICA W POSTĘPOWANIU REHABILITACYJNYM W ZALEŻNOŚĆI OD RODZAJU SCHORZENIA

2.Postępowanie zgodne ze stanem funkcjonalnym pacjenta

I-OCENA WSTĘPNA

II- LECZENIE

III- FIZJOTERAPIA)

3. WIELOASPEKTOWA OCENA PRZYCZYN CHOROBY CZY URAZU

(UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE).

4. OKREŚLENIE UPOŚLEDZENIA FUNKCJI W STOSUNKU DO PRZEDCHOROBOWEJ AKTYWNOŚCI.

5.WŁASCIWE LECZENIE PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH SKUTKÓW CHOROBY.

6. ZACHOWANIE WŁAŚCIWEGO POSTĘPOWANIA ETAPOWEGO-

I-WCZESNY-MINIMUM AKTYWNOŚCI

II--POŚREDNI- WZRASTAJĄCA AKTYWNOŚĆ

III--PÓŹNY- PEŁNA AKTYWNOŚĆ.

7. LECZENIE I FIZJOTERAPIA SPECYFICZNE DO PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH OBJAWÓW CHOROBY.

8. NIE PRZYSPIESZAĆ PRZEBIEGU REGENERACJI TKANEK I FUNCJI NARZĄDÓW.

9. OBSERWOWAĆ CZY NIE MA SKUTKÓW UBOCZNYCH STOSOWANYCH METOD REHABILITACJI

10. NA KAŻDYM ETAPIE REHABILITACJI STOSOWAĆ SPECYFICZNE TESTY CZYNNOŚCIOWE DOSTOSOWANE DO STANU CHOREGO I WŁAŚCIWIE DIAGNOZUJĄCE POSTĘP USPRAWNIANIA.

CZYNNOŚCIOWA DIAGNOSTYKA REHABILITACYJNA

SWOISTA ADAPTACJA DO NAKŁADANYCH

OBCIĄŻEŃ FIZYCZNYCH

(SAID-Specific Adaptation to Imposed Demands)

ZASADY DIAGNOSTYKI CZYNNOŚCIOWEJ

1.=OCENA SPRAWNOŚCI I WYDOLNOŚCI PACJENTA PRZED ROZPOCZĘCIEM USPRAWNIANIA

2.= POCZĄTKOWA OCENA PACJENTA POD WZGLĘDEM KLINICZNYM

3.= LECZENIE SKUTKÓW PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH CHOROBY LUB URAZU

4.=WYKONANIE TESTÓW FUNKCJONALNYCH- PORÓWNUJĄC NORMA ZDROWIA- STAN PACJENTA

5.=WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA SKUTKÓW CHOROBY

6.=OKREŚLENIE MIEJSCA I PRZYCZYNY USZKODZEŃ I ZAKRESU UPOŚLEDZENIA FUNKCJI MOTORYCZNYCH

7.=WERYFIKACJA KLINICZNA I FUNKCJONALNA NA KAŻDYM ETAPIE USPRAWNIANIA

8.=ETAPOWA OCENA USPRAWNIANIA

== WCZESNA- MINIMALNA AKTYWNOŚĆ-ORTOSTATYKA

== POŚREDNIA-WZROST AKTYWNOŚCI -PIERWSZE OBCIĄŻENIA FIZYCZNE

== PÓŹNA- PEŁNA AKTYWNOŚĆ I PEŁNE OBCIĄŻENIE PRACĄ FIZYCZNĄ

9.=OCENA PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH METOD REHABILITACJI

10.= OCENA SKURCZU MIĘŚNI ZGODNIE Z KIERUNKIEM PRZEBIEGU WŁÓKIEN I KOLAGENU.

11.=OCENA STANU ZAPALNEGO TKANEK

TESTY CZYNNOŚCIOWE

1. SPECYFICZNE DLA POMIARU,

2. ŁATWE DO WYKONANIA,

3. POWTARZALNE METODYCZNIE,

4. METODYCZNIE ZWERYFIKOWANE,

5. ZGODNE Z BADANĄ FUNKCJĄ.

RZETELNOŚĆ TESTU- POWTÓRZYĆ PO 2 TYG.

OSOBY STARSZE - TESTY IZOMETRYCZNE

SKALA WAŻNOŚĆI DIAGNOSTYCZNEJ

TESTU

(GRADACJA CECH)

1.WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA (TOLERANCJA)

2.GIBKOŚĆ STAWOWA

3.WYTRZYMAŁOŚĆ MIĘŚNI

4. SIŁA MIĘŚNI

5.KOORDYNACJA N-M

6. MOC PRACY

7.CZAS REAKCJI

HARMONOGRAM BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH

>Przed rozpoczęciem programu usprawniania,

>Po zakończeniu określonego cyklu ćwiczeń i

programu motorycznego,

>Po okresie przerw w opiece terapeutycznej

( np. po wypisaniu na pewien okres do domu)

>Przed operacją lub innymi zabiegami

klinicznymi określając możliwości

funkcjonalne chorego.

>Po okresie hipokinezji.

DIAGNOZA FUNKCJONALNA I USPRAWNIANIE

CHOROBA ( DISEASE)

Manifestuje się klinicznie patologicznymi

zmianami w organizmie ujawnionymi

określonymi objawami wg. schematu:

Etiologia—Patologia-Objawy(symptomy)

SCHORZENIE (ILLNESS)

Manifestuje się zarówno zmianami patologicznymi jak i całym zachowaniem się chorego oraz jego relacjami z otoczeniem domowym czy zawodowym.

OBJAWY FIZYCZNE( PHYSICAL SIGNS)

Obserwowane bezpośrednie zmiany w

narządach lub organach ustroju

(Np.wzrost HR lub BP.)

SYMPTOMY CHOROBY (SYMPTOMS)

REAKCJE ORGANIZMU NA TE ZMIANY

CZASAMI SUBIEKTYWNE

( NP. ZŁE SAMOPOCZucie) nadmierna męczliwość ,

odmowa usprawniania, nadmierna drażliwość itp.)

USZKODZENIE URAZ-IMPAIRMENT

KONSEKWANCJE CHOROBY LUB URAZU

POWODUJĄCE UTRATĘ

FUNKCJI LUB ODCHYLENIE OD NORMY FIZJOLOGICZNEJ

O CHARAKTERZE:

1. ANATOMICZNYM,

2. MORFOLOGICZNYM,

3. FIZJOLOGICZNYM

4. PSYCHOLOGICZNYM.

O CHARAKTERZE:

CZASOWYM, STAŁYM, Z OBJAWAMI ZEWNĘTRZNYMI

LUB WEWNĘTRZNYMI.

NAJWAŻNIEJSZE ;

SZKIELETOWO — MIĘŚNIOWE.

NERWOWO --- MIĘŚNIOWE.

KRĄŻENIOWO --ODDECHOWE.

Warunki wykonywania testu

1--- bez zmęczenia,

2--ze szczegółowym wyjaśnianiem zasad diagnostycznych, testów i prób klinicznych,

3-z prowadzeniem właściwej dokumentacji,

4- z pełnym zabezpieczeniem medycznym,

5--- z interpretacją wraz z badanymi uzyskanych wyników.

Kryteria testów diagnostycznych

1----- opisowe - procentowe

2----- punktowe ( unikać oceny „0” )

3---- wskaźnikowe ( np. czas, wartość pracy)

4---- objawowe (subiektywne i obiektywne)

Międzynarodowy system jednostek SI

Kiedy do pomiaru podstawowych wielkości w różnych krajach, czy wręcz w różnych okolicach stosowano często mocno różniące się jednostki. Np. długość mierzono najczęściej w stopach. Ale wiadomo - stopa wielkoluda, to nie to samo co stopa dziecka... Dzisiaj większość uczonych i inżynierów z całego wiata posługuje się najczęściej jednolitym systemem jednostek zwanym Układem SI (franc. Systeme International d'Unites). Układ ten wywodzi się z Francji, jeszcze z czasów Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Jednostki podstawowe układu SI Punktem wyjścia dla stosowanego układu jednostek są jednostki podstawowe. Nie da się jednej jednostki podstawowej otrzymać z drugiej jednostki podstawowej za pomocą jakiego wzoru. Nazwa wielkości nazwa jednostki skrót literowy długość metr m masa kilogram kg czas sekunda s natężenie prądu amper A temperatura kelwin K ilość substancji mol mol światłość źródła światła kandela cd Definicje wielkości podstawowych: 1 metr jest równy drodze jaka przebywa w próżni światło w ciągu czasu 1/299792458 sekundy. .  Uwagi: Pierwotnie 1 metr miał być równy 1/40 000 części ćwiartki południka Ziemskiego. Później dopiero stwierdzono, że nie jest zbyt wygodnie określać jednostkę wymagającą odbywania podróży dookoła Świata. Poza tym Ziemia zmienia w niewielkim stopniu swój kształt, więc i sam metr nie byłby stabilnie określony. Mimo zmiany definicji "obecny metr" jest w z dobrym przybliżeniem zgodny z pierwotnym "metrem geograficznym". 1 sekunda jest to czas równy 9 192 631 770 okresom promieniowania związanego z przejściem miedzy dwoma nadsubtelnymi poziomami stanu podstawowego atomu cezu Cs - 133. .  Uwagi: Rodowód sekundy jest oczywisty - jest to 1/3600 godziny, która jest 1/24 doby, która jest mniej więcej 1/365 roku. Tak więc sekunda wywodzi się z astronomii - z czasu w jakim wykonuje obrót Ziemia. Tak początkowo wybrana jednostka nie była jednak zbyt wygodna, ponieważ Ziemia nie obraca się ze stałą prędkością, więc sekunda, też byłaby zmienna... 1 kilogram jest masą międzynarodowego wzorca kilograma .  Uwagi: pierwotnie kilogram był określany jako masa 1 litra wody. Ale woda to dosyć skomplikowana substancja (może mieć różny skład izotopowy atomów, zanieczyszczenia, nawet co w rodzaju struktury krystalicznej), więc trudno byłoby utrzymać stabilność takiej jednostki. Dlatego później definicję zmieniono. Starano się jednak zachować zgodność między stara, a nową jednostką. Jednak w przybliżeniu dalej można uważać, że 1kg jest masą 1l (chłodnej) wody. 1 kelwin jest to jednostka temperatury termodynamicznej równa 1/273,16 temperatury termodynamicznej punktu potrójnego wody. .  Uwagi: u podstaw kelwina leży wcześniejsza jednostka, czyli °C. Różnica temperatur w kelwinach i w °C jest taka sama. 100K to różnica temperatur między punktem zamarzania i wrzenia wody pod ciśnieniem normalnym. Jednak wraz z rozwojem wiedzy o naturze zjawisk cieplnych okazało się, że lepiej jest związać definicję jednostki temperatury z temperaturą zera bezwzględnego (czyli -273,15°C) i z temperaturą punktu potrójnego wody. Punkt potrójny wody jest bardzo stabilnym punktem temperaturowym, a zero bezwzględne, jest to temperatura w której zanikają ruchy cieplne cząsteczek i atomów.  1 amper jest to natężenie takiego prądu stałego, który płynąc w dwu nieskończenie długich, nieskończenie cienkich przewodach prostoliniowych umieszczonych równolegle w próżni w odległości 1m od siebie wywołałby miedzy nimi siłę magnetyczną o wartości 2. 10^-7 N na każdy metr długości przewodnika. Uwagi: Nikt oczywiście nie buduje nieskończonego przewodnika, żeby przekonać się ile to jest 1 amper. Są wzory, które pozwalają na przeliczenie układu nieskończonego na inny, bardziej mierzalny i "budowalny" - np. solenoid. 1 kandela jest to światłość jest to światłość, jaka ma w danym kierunku źródło emitujące monochromatyczne promieniowanie o częstości 540.10^12Hz i mające w tym kierunku wydajność energetyczną 1/683 W/Sr Uwagi: Pierwotnie światłość była definiowana w oparciu o złożony układ doświadczalny. Jednak nie jest to najwygodniejsza droga, bo percepcja światła przez człowieka jest procesem skomplikowanym i przeliczenia jednych wartości na drugie też byłyby bardzo trudne. 1 mol jest to ilości materii zawierającej tyle samo elementów ile jest atomów zawartych w 0,012 kg czystego nuklidu węgla C-12. Uwagi: Mol jest jednostką tak dobraną, że masy atomów i cząsteczek podane w jednostkach masy atomowej łatwo przeliczają się na masy moli w gramach. Np. masa atomowa tlenu jest równa 16, co oznacza z jednej strony, że pojedynczy atom tlenu ma masę 16 a.j.m., a z drugiej strony mol atomów tlenu ma masę 16 g. Jednostki pochodne układu SI Jednostki pochodne układu SI można otrzymać z jednostek podstawowych stosując rozmaite wzory. W tabelce przedstawiono przykłady kilku takich jednostek (w sumie jest ich bardzo dużo, więc nie wszystkie są tu przedstawione. Nazwa wielkości nazwa jednostki skrót literowy prędkość metr na sekundę m/s przyspieszenie metr na sekundę kwadrat m/s^2 Objętość metr sześcienny m^3 siła niuton N=kg m s^-2 praca dżul J=kg m^2^s^-2 ciśnienie paskal Pa=kg m^-1^s^-2 częstotliwość herc Hz=s^-1 gęstość kilogram na metr sześcienny kg m^-3 Jednostki uzupełniające układu SI Nazwa wielkości nazwa jednostki skrót literowy kat płaski radian rad kąt przestrzenny steradian sr   Jednostki pozaukładowe Oprócz jednostek podstawowych i pochodnych dopuszczono do stosowania jeszcze kilka innych jednostek. Mogą być one stosowane zamiennie z jednostkami pochodnymi układu SI, a używa ich się głównie po to, aby podkreślić typ opisywanej wielkości, lub dla wygody i ze względów historycznych. Nazwa wielkości nazwa jednostki skrót literowy kąt płaski stopień minuta sekunda ° ' '' czas godzina minuta doba rok 1h=3600s 1min=60s 1d=24h masa tona 1t = 1000kg temperatura °C   pole powierzchni hektar 1ha=10 000 m^2 objętość litr 1l = 10^-3m^3   Przedrostki jednostek układu SI Aby nie operować tysiącami, milionami i miliardami do opisu bardzo dużych i bardzo małych wielkości, stosuje się przedrostki. przedrostek skrót liczba przez którą mnożymy jednostkę przykład atto a 10^-18 as (attosekunda) femto f 10^-15 fm (femtometr) piko p 10^-12 pF (pikofarad) nano n 10^-9 nm (nanometr) mikro  10^-6  m (mikrometr) mili m 10^-3 mg (miligram) decy d 10^-1=0,01 dm (decymetr) centy c 10^-2=0,01 cm (centymetr) deka da 10 dag (dekagram) hekto h 10^2=100 hl (hektolitr) kilo k 10^3=1000, w informatyce 1024 kg (kilogram) mega M 10^6, w informatyce 1024^2 MW (megawat) giga G 10^9, w informatyce 1024^3 GHz (gigaherc) tera T 10^12, w informatyce 1024^4 TB (terabajt) w informatyce peta P 10^15   exa E 10^18   zetta Z 10^21   jetta Y 10^24   Inne jednostki i układy jednostek Niekiedy używa się jeszcze w technice jednostek spoza układu SI. Anglicy używają jardów, cali i mil do pomiaru długości (1 mila angielska to 1,609344 km), nieraz słyszy się o atmosferach jako jednostkach ciśnienia, choć powoli wychodzą one z użycia. Dość powszechnie stosowano kiedy, zbliżony do SI, układ o nazwie CGS (od jednostek podstawowych cm, g, s). Astronomowie chętnie używają ogromnych jednostek długości wywodzących się od roku świetlnego, czyli odległości jaką przebywa światło w ciągu roku (nie mylcie z jednostką astronomiczną - AU - to średnia odległość od Ziemi do Słońca - ok. 150 mln km). Właściwie to większość dziedzin nauki posługuje się dodatkowymi, wygodniejszymi dla siebie jednostkami. Jednak najczęściej mają one swoje odpowiedniki wśród jednostek układu SI. Poniżej podano kilka jednostek spoza układu SI dość często stosowanych w Polsce. Stopień Celsjusza (°C) - różnica temperatur podana w stopniach Celsjusza jest taka sama jak różnica temperatur w kelwinach. Obie jednostki różni początek skali. Temperaturę w skali Kelwina przyjęto najczęściej oznaczać przez duże T, a w skali Celsjusza przez małe t. 0 K (czyli zero bezwzględne) to -273,15°C, lub inaczej 0°C = 273,15K T  = t Atmosfera (atm) - mamy dwie konkurencyjne atmosfery atmosfera techniczna: 1 at =98066,5 Pa atmosfera fizyczna: 1 atm =101325 Pa Koń mechaniczny (KM) to jednostka mocy, nie należąca do układu SI 1 KM = 735,49875 W (w Polsce) Uwaga: np. w USA i Wlk. Brytanii mają trochę "silniejsze" konie mechaniczne 1 HP = 745,7 W Kaloria (1 cal) to jednostka energii, a głównie ciepła. Równa jest energii jaką trzeba dostarczyć, aby o 1°C ogrzać 1 cm3 wody. 1 cal = 4,1868 J Kilowatogodzina (1 kWh) - jednostka używana do określania energii elektrycznej 1kWh = 3 600 000 J Kilogram siła (KG) jest taką naturalną jednostką siły równą w przybliżeniu sile, jakiej trzeba użyć, aby utrzymać na Ziemi masę 1kg. Ponieważ grawitacja jest różna w różnych punktach naszego globu, więc nie da się wprowadzić idealnego kilograma siły, lecz tylko "średni" kilogram siła. 1KG = 9,80665 N Elektronowolt (1eV) - jednostka stosowana przez fizyków atomowych. 1 eV = 1,602× 10-19J Kilotona, Megatona - jednostka stosowana do określania siły wybuchu wielkich bomb (najczęściej bomb jądrowych). Np. 1 kilotona odpowiada wybuchowi 1 tys. ton trotylu (TNT)   Milimetr słupa rtęci (mmHg) - jednostka ciśnienia wywodząca się ze sposobu pomiaru tej wielkości za pomocą barometrów rtęciowych 1 atm = 760 mmHg 1 mmHg = 133,3224 Pa (inna nazwa "Tor") Żeglarze stosują jednostkę prędkości zwaną węzłem - jeden węzeł, to 1 mila morska na godzinę. A mila morska, to 1,852276 km. Jednostki w informatyce i poligrafii Bit (skrót - 1 b) stanowi najmniejszą możliwą jednostką informacji i może on przyjmować tylko dwie wartości oznaczane najczęściej jako PRAWDA - FAŁSZ, lub 0 "zero" i 1 "jeden". 1 bajt = 8 bitów (skrót - 1B) Pochodne od bajtów jednostki to kilobajt, megabajt, gigabajt, terabajt. Uwaga: 1kB = 1024 B, czyli "kilo" informatyczne jest większe od zwykłego o ok. 2,5%. bps - bit na sekundę (bits per second) - jednostka do podawania szybkości przesyłu danych przy połączeniach cyfrowych. 1 Mips - milion instrukcji na sekundę - jednostka do pomiaru szybkości pracy procesorów. 1 twip = 1/1440 cala = 1/20 punktu drukarskiego punkt drukarski = 1/72 cala Angielskie jednostki miar 1 cal = 1/12 stopy 1 cal = 2,54 cm mila angielska 1 mila angielska=1,609 km7 1 jard = 3 stopy (ang yard) 1 y=0,9144 metra 1 stopa (ang. foot) 1 foot = 30,48 cm = 12 cali

---