Prawo administracyjne
Wykład 1
06.10.2009
Przedmiot prawa administracyjnego - trzeba odgraniczyć prawo administracyjne od nauki administracyjnej. Innymi słowy, musimy wydobyć specyfikację prawa administracyjnego odróżniając to prawo od nauki administracyjnej. Następnie musimy znaleźć miejsce prawa administracyjnego w rodzinie nauk prawnych, czyli określić jego specyfikację w stosunku do innych gałęzi prawa.
Różnica między prawem administracyjnym a nauką administracyjną:
Nauka administracji powstała wcześniej niż nauka prawa administracyjnego, rozwijała się bardzo żywo, już w 16 w. Okres świetności przypada na wiek 18.
Nauka prawa administracyjnego rozwinęła się w 19 w. na gruncie francuskim. W II połowie 19 wieku rozwijała się w Europie środkowej w ramach nauki uprawianej w krajach niemieckich. [Pierwsza z różnic, różnica czasowa].
Na naukę administracji patrzymy pod kątem jak powinna ona być zorganizowana, jak mają być rozłożone kompetencje. Organizacja ta ma zapewniać maksymalnie dobre efekty.
Nauka administracji zajmuje się sprawnością działania administracji, tym jak ustawić działania administracji aby były one efektywne, oszczędne.
Nauka prawa administracyjnego opiera się na myśli charakterystycznej dla filozofii, uprawiający naukę przyjmuje pewne założenia, które są słuszne. Potem w drodze dedukcji wyprowadza się z nich twierdzenia, instytucje i pojęcia. [przedmiot inny niż u nauki administracyjnej].
W zakresie prawa zmierza się do opierania się na ludzkich elementach: interesu, woli, świadomości, ambicji, upodobania.
W zakresie nauki administracyjnej: na zimno, na efektach niezależnych od człowieka.
Gdy chodzi o administrację publiczną - ma specyficzny przedmiot. Rożni się tym, że ma służyć podmiotom władzy publicznej. Jest ściśle związana z prawem, jest podporządkowana prawu, nie może tworzyć się poza prawem. Podlega, także kontroli i nie może być wykorzystywana w zakresie praw podmiotowych jednostki. - (kierownik może interesować się wszystkim, nie ma sfery obojętnej w zakresie prawa).
Początek 20 wieku - Fayol. Nie był przedstawicielem nauki, prowadził przez całe życie fabrykę. Inni z podziwem przyglądali się jego pracy. Nie rozpowszechniał swoich tajemnic. Fayol nie miał dzieci, gdy było to wiadome, wtedy napisał książkę, a co za tym idzie udostępnił swoje sekrety wszystkim. Książka ta była wykładem na temat funkcjonowania administracji.
Pisał: „W dobrym administrowaniu trzeba uwzględnić 5 czynników, nie uwzględnienie któregokolwiek z nich prowadzi do złego efektu”.
Administrowanie musi być przemyślane, ułożone, zaplanowane.
„Muszę dokładnie przygotować materiały potrzebne do pracy”- pracownik musi mieć do dyspozycji elementy materialne.
Trzeba myśleć, kto kupi moje przedmioty, czy będzie na nie zbyt. Pracownik o tym myśleć nie musi. Jeśli zbytu nie będzie to trzeba zawiesić produkcję lub zrezygnować z nej. [Fayol właściwie zaliczał to jako rozwinięcie drugiego punktu].
Koordynacja - kierownik musi skoordynować działalność pracowników, wszystkich działów produkcji.
Polityka kadrowa - ważne jest, co ten pracownik reprezentuje.
Funkcje kierownicze - co powinno cechować kierownika, żeby działalność administracyjna przyniosła dobre efekty.
Nobel postąpił podobnie do Fayola, lecz on stworzył fundację. Uznawał za nauki, tylko nauki ścisłe.
Odróżnienie prawa administracyjnego od innych dyscyplin prawa:
Poglądy, które koncentrowały uwagę na administracji - na tym podmiocie, który odgrywa najważniejszą rolę w prawie administracyjnym.
Jednostka nie może powodować efektów w zakresie prawa administracyjnego bez udziału administracji publicznej.
Najważniejsze dla prawa administracji są działania, w szczególności działania władcze, które wykonuje administracja publiczna.
Administracja to taki twór, któremu stawia się żądania. Ma, więc taki punkt widzenia, że nie może być obojętna wobec spraw, które na tyle narosły, że nie można ich pozostawić.
Podmiotem swoich badań uczyniono administrację publiczną.
Negatywna definicja:
Podnoszono, że prawo administracyjne wykształciło się później, aniżeli sądownictwo czy ustawodawstwo.
W II połowie 19 wieku chciano, by prawo administracyjne stało się odrębną dziedziną prawa.
Prawo, które odnosi się do… [?]
Kręgi powszechnego obowiązywania:
Francuzi - orbita (koło) - to, co mieści się w tym, to działalność w zakresie prawa powszechnie obowiązującego.
Działalność w zakresie specyficznym - exorbitalna.
Działalność administracji opiera się na szczegółowych…[?]
Prawo administracyjne ma być prawem specjalnym.