LEKI STOSOWANWE W RESUSCYTACJI

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
epinefryna	Inj.Adrenalini 0,1%	amp	1 mg=1ml	1 mg co 3 min, nast. 3mg,5 mg
atropina	Atropinum sulfuricum	amp	1 mg=1ml	1 mg co 3 min do dawki 3 mg
lidocaina	Lignocainum HCl 2%	amp	2 ml 20 ml 1ml=20mg	1-1,5 mg/kg , śr.100mg, nast. wlew ciągły 2-4 mg/ min
amiodaron	Cordarone	amp	250 mg 150 mg	5 - 10 mg/kg w ciągu 20-30min (śr.300-450 mg), dawka podtrzymująca 10-12 mg/kg/dobę
prokainamid	Procainamidum	amp	500 mg	20-30 mg/min, aż do dawki 17mg/kg
tosylan bretylium	Bretylate	amp	100 mg	5mg/kg, ( śr. 300-500 mg) nast10 mg/kg co 5 min. do dawki 30 mg/kg, nast. wlew ciągły 1-2mg/min.
wazopresyna	Pitressin	amp	5j. = 10 ml	40j iv jednorazowo
wodorowęglan sodu	NaHCO3 8,4%	amp	20 mEq/ 20 ml 1 ml=1 mmol	1 mmol/kg, nast. 0,5 mmol/kg co 10 min
magnez	20% MgSO4	amp	10 ml=2g	1-2 g w 100 ml soli fizjologicznej przez 1-2 min

UWAGI

Podczas resuscytacji zawsze pierwszeństwo mają czynności ABC
( udrożnienie dróg oddechowych, sztuczne oddychanie, masaż pośredni serca , defibrylacja elektryczna)

Cele farmakoterapii w resuscytacji :

• poprawa ukrwienia narządów podczas akcji reanimacyjnej

• ułatwienie defibrylacji elektrycznej

• zapobieganie komorowym zaburzeniom rytmu (nawrotom migotania komór)

• zwiększenie pobudliwości i przewodzenia w bradyasystolii lub asystolii

• wyrównanie zaburzeń metabolicznych

Adrenalina:

• działa pobudzająco na receptory alfa1 i alfa2 oraz beta1 i beta2

• działanie adrenaliny powoduje wzrost oporu obwodowego, zapobieganie zapadaniu żył, wzrost ciśnienia rozkurczowego w aorcie oraz zwiększenie przepływu mózgowego i wieńcowego, a także wzrost siły skurczu mięśnia sercowego, poprawę przewodzenia i automatyzmu w układzie bodżcoprzewodzącym serca i zwiększenie amplitudy migotania komór

• stosowana w: migotaniu komór, aktywności elektrycznej bez tętna

(dawniej: rozkojarzenie elektromechaniczne) oraz w asystolii

• dawkowanie : 1 mg co 3 min

• można zastosować zwiększane dawki : 1mg, następnie 3 mg, następnie 5 mg co 3 min

• można zastosować duże dawki: 0,1 mg/kg (śr.5-10 mg) co 3 min

• działania uboczne po przywróceniu spontanicznej czynności serca: tachykardia, zaburzenia rytmu, obkurczenie naczyń nerkowych, wzrost zużycia tlenu przez mięsień sercowy

Atropina

• ma działanie parasympatykolityczne : blokuje pobudzenie nerwu błędnego

• działanie polega na zwiększeniu częstości pobudzeń zatokowych i poprawie przewodnictwa i automatyzm układu bodżcoprzewodzącego

• stosuje się ją w przypadku aktywności elektrycznej bez tętna

( dawniej: rozkojarzenie elektromechaniczne) i asystolii

• najbardziej skuteczna przy zatrzymaniu krążenia z powodu pobudzenia nerwu błędnego ( zatrzymanie odruchowe)

• dawkowanie : 1 mg co 3-5 min do dawki 3 mg

• uwaga! Dawka mniejsza niż 0,5 mg może spowodować paradoksalną bradykardię

• działania uboczne po przywróceniu spontanicznej czynności serca: tachykardia (przewaga współczulna) z arytmią , suchość w jamie ustnej, zaburzenia akomodacji oczu

Wodorowęglan sodu

• istnieją kontrowersje co do stosowania wodorowęglanów w resuscytacji

• stosowany, gdy zatrzymanie krążenia trwa > 5 min, gdy resuscytacja krążeniowo - oddechowa przedłuża się ponad 10 min

zalecane stosowanie przy uprzednio istniejącej kwasicy

metabolicznej, hiperkaliemii, zatruciu lekami

• dawkowanie : 1 mmol/kg (50-100mmol ), następne dawki co 10 min 0,5 mmol/kg

• 1 ml 8,4% NaHCO3 = 1 mmol

• konieczność zapewnienia skutecznej eliminacji CO2 ( sprawna wentylacja)

• przy przedawkowaniu - możliwa alkaloza metaboliczna

Magnez

• szczególnie polecany przy istniejącym niedoborze magnezu

• polecany przy długo utrzymującym się migotaniu komór i Torsades de pointes

• dawkowanie we wlewie 1-2g magnezu w 100 ml soli fizjologicznej przez 1-2 min

• 10 ml 20% MgSO4 = 2 g

Lidokaina

- lek pierwszego rzutu w migotaniu komór

• zmniejsza pobudliwość komórek mięśnia sercowego, tłumi ektopowe komorowe zaburzenia rymu, podwyższa próg migotania komór

• działanie: stabilizuje błony komórkowe, zmniejsza szybkość depolaryzacji

• stosowana w migotaniu komór , tachykardii komorowej i w profilaktyce ich nawrotu po skutecznej defibrylacji ; obniża próg defibrylacji

• dawkowanie : 1-1,5 mg/kg w bolusie (średnio 100 mg) , następna dawka po 8-10 min 0,5 mg/kg , po powrocie spontanicznego krążenia wlew ciągły 2-4 mg/min tak, aby nie przekraczać dawki 3 mg/kg

• 1 ml 2% lidokainy = 20 mg

• 5 ml 2% lidokainy = 100 mg

Bretylium

• lek drugiego rzutu w migotaniu komór i tachykardii komorowej

• stosowany po nieskutecznej defibrylacji i nieskutecznym leczeniu lidokainą, także w przypadku hipotermii

• dawkowanie: 5mg/kg w bolusie przed defibrylacją, następnie 10 mg/kg co 5 min do dawki 35 mg/kg, po powrocie spontanicznego krążenia wlew ciągły 1-2 mg/min

Prokainamid

• lek drugiego rzutu w migotaniu komór

• stosowany też w tachykardii komorowej z szerokimi zespołami QRS

• dawkowanie : 20-30 mg/min do dawki 17 mg/kg

• unikać stosowania w wielopostaciowym częstoskurczu komorowym (Torsades de pointes) i przy uprzednim wydłużeniu QT

Amiodaron

• razem z lidokainą uważany za lek pierwszego rzutu w migotaniu komór

• w dalszym ciągu trwają badania nad najskuteczniejszym sposobem podawania amiodaronu

• dawkowanie ( propozycja): 5 mg/kg ( średnio 300-450 mg = 2-3 amp) w powolnym wstrzyknięciu (30 s --3 min) lub

we wlewie 300 mg w 250 ml w ciągu 20 min

DROGI PODAWANIA LEKÓW W RESUSCYTACJI

1. Żyły obwodowe :najczęściej wykorzystywana droga podawania leków :

• żyły przedramienia, żyła odłokciowa, żyła szyjna zewnętrzna

• przez żyłę odłokciową można wprowadzić cewnik do żyły centralnej

• po podaniu leku należy podać 20 ml płynu ( woda do wstrzyknięć, sól fizjologiczna), co skraca czas dotarcia leku do głównych tętnic

• NIE podawać leków reanimacyjnych do żył nadgarstka i dłoni : leki słabo przenikają do krążenia centralnego

2. Żyły centralne : żyła szyjna wewnętrzna, podobojczykowa

• uzyskuje się najwyższe stężenia leku po ich podaniu do żyły centralnej

• wykorzystuje się ewentualnie już istniejącą drogę centralną

• NIE cewnikuje się żył centralnych podczas resuscytacji : wymaga to przerwania czynności reanimacyjnych, istnieje niebezpieczeństwo odmy i krwiaka opłucnej, szczególnie przy leczeniu trombolitycznym; trudno zachować zasady aseptyki

3. Droga dotchawicza przez rurkę intubacyjną

• szczególnie chętnie wykorzystywana przy trudnościach w uzyskaniu dostępu do żyły

• leki stosowane dotchawiczo: adrenalina, atropina, lidokaina, bretylium, nalokson

• podaje się 2-3 razy większą dawkę niż przy podaniu dożylnym rozpuszczoną w 10 ml soli fizjologicznej lub wody do wstrzyknięć

• po podaniu dotchawiczym należy wykonać 5 sztucznych oddechów

4. Droga doszpikowa

• szczególnie wykorzystywana u małych dzieci przy braku dostępu do żyły

• doszpikowo można podawać wszystkie leki i płyny

4. NIE podaje się w czasie resuscytacji leków podskórnie i domięśniowo

5. NIE podaje się leków do żyły udowej, chyba że założony cewnik sięga powyżej przepony

6. NIE podaje się leków dosercowo : możliwość uszkodzenia tętnicy wieńcowej, podania leku do mięśnia sercowego, wytworzenia odmy opłucnowej, krwiaka opłucnej czy krwiaka osierdzia; konieczność przerwania czynności reanimacyjnych ( masażu serca i wentylacji)

FARMAKOTERAPIA W ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
nitrogliceryna	Nitroglycerinum Perlinganit	Tabl. amp	O,5 mg 1 mg 10 mg	0,5 mg co 5 min podjęzykowo 5-10mikrog/min, nast.zwiększać dawkę o 5 mikrog /min
morfina	Morphinum sulfas	amp	10 mg	2-5 mg iv co 5-10 min
aspiryna	Aspirin	tabl	500 mg	325 mg doustnie
streptokinaza	Streptokinaza	amp	250000 j	wlew 1,5 mln j. przez 1 godz.
tkankowy aktywator plazminogenu	Actilyse	flakon	50 mg	10 mg w ciągu 2 min, nast.50 mg przez 30 min, nast. 20 mg/godz. do dawki 100 mg
heparyna	Heparinum	amp	2500 j/5 ml	bolus 80j/kg, nast. Wlew 15 j/ kg / godz. (śr. 5000 j bolus, nast1000 j/ godz.)
metoprolol	Beloc	amp	5 mg	trzy dawki 5 mg co 5 min, nast. 50 mg doustnie co 6 godz
propranolol	Propranolol	amp	1 mg	0,1 mg/kg w trzech dawkach co 5 min (śr.2-2,5 mg co 5 min)
magnez	MgSO4 20%	amp	10 ml=2g	1-3 g w 100ml przez 30 min, nast.wlew 18 g / dobę

FARMAKOTERAPIA W ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO

M ORFINA - 2 - 4 mg iv co 5 - 10 min

O XYGEN ( TLEN) - 4 l / min

N ITROGLICERYNA - 0,5 mg s.l. lub powoli iv

A SPIRYNA - 160 - 325 mg

UWAGI

1.Zawał mięśnia sercowego jest stanem zagrożenia życia; ból zawałowy -

w okolicy zamostkowej, piekący, ściskający, uciskający; promieniuje do szyi, żuchwy, barku, ramienia lub łopatki, utrzymuje się ponad 30 min, nie ustępuje po nitrglicerynie; towarzyszą mu: lęk, nudności, duszność, obfite poty

2. Celem leczenia jest:

• zniesienie bólu zawałowego

• rozpuszczenie skrzepliny i zapobieganie powiększania się jej

• ograniczenie martwicy i strefy niedokrwienia mięśnia sercowego

• zmniejszenie obciążenia serca pracą

3. Stosowane grupy leków:

1. Nitraty :

nitrogliceryna - podjęzykowo : 1tabl co 5 min do ustąpienia bólu przy zachowaniu ciśnienia tętniczego krwi powyżej 90 mmHg, dawka maksymalna 4 tabletki

nitrogliceryna - dożylnie: 10 mikrog/ min zwiększając co 10 min dawkę

o 5-10 mikrog/min do momentu ustąpienia bólów, utrzymując ciśnienie

skurczowe powyżej 90-100 mmHg

2. opioidy - morfina (działanie przeciwbólowe i alfaadrenolityczne)

2-5 mg dożylnie co 5-10 min do momentu ustąpienia bólu;

objawy uboczne morfiny: spadek ciśnienia tętniczego krwi, depresja oddechowa; jeśli wystąpi depresja oddechowa - nalokson 0,2-0,4 mg dożylnie

3. leki trombolityczne - powodują rozpuszczenie skrzepiliny zamykającej tętnicę wieńcową; powinny być podane w ciągu 6 godzin od wystąpienia zawału serca ( najlepiej w ciągu 1-2 godz.)

- streotokinaza : podawana we wlewie ciągłym 1,5 mln j w ciągu 1 godziny; może wywoływać reakcje uczuleniowe i obniżenie ciśnienia tętniczego krwi

• tkankowy aktywator plazminogenu ( Actylyse) : aktywuje przekształcenie plazminogenu w plazminę trawiącą włóknik skrzepliny ; podaje się go wg schematu: bolus 20 mg, następnie 50 mg w ciągu 30 minut, następnie 20 mg/godz. do dawki 100 mg . Po zakończeniu podawania t-PA konieczne jest podanie heparyny

Przeciwwskazania do leczenia trombolitycznego:

• bezwzględne: czynne krwawienie (np. z przewodu pokarmowego), skaza krwotoczna, duży uraz lub operacja neurochirurgiczna (lub duża chirurgiczna) w ciągu ostatnich 2 miesięcy, podejrzenie rozwarstwienia aorty, nowotwór lub tętniak mózgu, uczulenie na lek trombolityczny

• względne: resuscytacja krążeniowo - oddechowa trwająca powyżej 10 min, ciężkie, źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze, choroba nowotworowa z obecnością przerzutów, udar mózgowy w wywiadzie, ciąża, nie gojące się miejsca wkłuć

Powikłania leczenia trombolitycznego:

• krwawienia szczególnie u chorych z towarzyszącym nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą

• krwawienia wewnątrzmózgowe

• zaburzenia rymu serca (bradykardia zatokowa i przyspieszony rytm idiowentrykularny

4. Leki antykoagulacyjne :

• heparyna - podawana po leczeniu trombolitycznym, zapobiega reokluzji tętnicy wieńcowej; podaje się bolus 80j/kg dożylnie, następnie wlew 15j/kg/godz. (śr. 5000j bolus, następnie wlew 1000j/godzinę); obowiązuje kontrola częściowego czasu tromboplastynowego (PTT) i utrzymanie jego wydłużenia 1,5 - 2,5 raza w stosunku do kontroli

• aspiryna - lek hamujący agregację płytek, podaje się doustnie 325 mg/dobę jak najszybciej po rozpoznaniu zawału, równolegle z leczeniem trombolitycznym

5. beta-blokery : szczególnie u chorych z tachykardią i nadciśnieniem

Przeciwwskazania: astma oskrzelowa, zastoinowa niewydolność krążenia, bradykardia, blok serca, ciśnienie skurczowe poniżej 100 mmHg.

Leki stosuje się dożylnie :

• metoprolol - trzy dawki po5 mg co 5 min, po 30-60 minutach doustnie 50 mg co 6 godz. przez 2 dni, potem 100 mg 2 razy dziennie

• propranolol - 0,1mg/kg w trzech dawkach co 5 minut (śr.2-2,5 mg co 5 min), po 30 minutach 20-80 mg co 6 godz. doustnie

• esmolol - selektywny betabloker o krótkim czasie działania, podawany we wlewie 200 - 300 mikrog/kg/min w leczeniu wspołistniejącego nadciśnienia i tachykardii

6. magnez : 20% MgSO4 10 ml = 2g ; podaje się 1-2g w 100ml przez 30 min; a następnie 18g przez dobę; działa antyarytmicznie, rozszerza naczynia; terapię magnezem należy rozpocząć przed leczeniem trombolitycznym lub równolegle z nim

7. inhibitory konwertazy angiotensyny : podaje się, gdy ciśnienie skurczowe wynosi ponad 100 mmHg, kaptopryl doustnie 6,25 mg

Farmakoterapia w obrzęku płuc

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
morfina	Morphinum sulfas	amp	10 mg	2-4 mg iv co 5 min
furosemid	Furosemidum	amp	20 mg	20-40 mg,po15-30 min 40-80 mg do dawki 150 mgiv, podawać z szybkością 20 mg/min
nitrogliceryna	Nitroglycerinum Perlinganit	Tabl amp	0,5 mg 10 mg	0,5 mg podjęzykowo co 5 min 10-200mikrogram/min ww wlewie
nitroprusydek sodu	Nipride	amp	50 mg	0,5-10 mikrog/kg/min
dopamina	Dopaminum hydrochloricum	amp	200 mg	2-5-10 mikrog/kg/min
dobutamina	Dobutrex	amp	250 mg	2-15 mikrog/kg/min
norepinefryna	Levonor	amp	4 mg	2-5-12 mikrog/min
digoksyna	Digoxin	amp	0,5 mg	0,25-0,5 mg,nast. 0,2mg co 3-5godz.do dawki 1-1,5 mg

UWAGI

1.Obrzęk płuc jest wyrazem ostrej niewydolności lewokomorowej; wymaga
natychmiastowej interwencji.

2. Objawy obrzęku płuc: pozycja siedząca ortopnoe, duszność („ brak powietrza”), wydzielanie pienistej,różowo podbarwionej śliny, sinica, rzężenia

• Obrzęk płuc towarzyszy np. ostrym zaburzeniom rytmu serca, ostremu zawałowi serca, przełomowi nadciśnieniowemu, innym chorobom serca powikłanym np. infekcją, niewydolnością nerek i in.

4. Cele leczenia: obniżenie obciążenia wstępnego (rozszerzenie żył) oraz obniżenie obciążenia następczego (rozszerzenie tętnic, poprawa frakcji wyrzutowej)

5. Stosowane grupy leków:

• morfina - zmniejsza niepokój i rozszerza żyły; podawana, gdy ciśnienie skurczowe jest wyższe niż 100 mmHg, podaje się 2-4 mg dożylnie co 5 min, przy wystąpieniu depresji oddechowej - nalokson 0,2-0,4 mg dożylnie

• diutetki : furosemid zmniejsz obciążenie wstępne szczególnie u chorych przewodnionych; stosować, gdy ciśnienie skurczowe jest wyższe niż 100 mmHg; podawany w dawce wstępnej 20-40 mg, po 15-30 min dawkę się podwaja do dawki 150 mg; podawać nie szybciej niż 20 mg/min

• wazodilatory :

nitrogliceryna rozszerza przede wszystkim żyły , polecana szczególnie u chorych z chorobą niedokrwienną serca - podawać podjęzykowo 0,5 mg co 5 min trzy tabl , później dożylnie 10-200 mikrog/min do obniżenia ciśnienia tętniczego poniżej 130 mmHg

nitroprusydek sodu rozszerza przede wszystkim tętnice, zmniejsza

obciążenie następcze, stosowany szególnie u chorych z

nadciśnieniem tętniczym; rozkłada się pod wpływem światła;

dawka wstępna 0,5 mikrog/kg/min we wlweie, dawka max.10

mcg/kg/min

• leki inotropowe - stosuje się przy towarzyszącym wstrząsie kardiogennym

dopamina stosowana przy ciśnieniu poniżej 90 mmHg i przy skąpomoczu, stosowana we wlewie 2-5-10 mikrog/kg/min

dobutamina poprawia pojemność minutową serca, działa inotropowo

dodatnio , stosuje się przy ustabilizowanym ciśnieniu skurczowym

powyżej 90 mmHg, stosowana we wlewie 2-15 mikrog/kg/min

noradrenalina stosowana w przypadku wybitnie ciężkiego wstrząsu

kardiogennego z ciśnieniem skurczowym poniżej 70 mmHg; dawka

wstępna 2-5 mikrog/min, zwiększa się ją do osiągnięcia ciśnienia

skurczowego 90 mmHg

digoksyna - stosowana rzadko , szczególnie przy współistnieniu

migotania przedsionków z szybką czynnością komór ; podaje się

0,25 - 0,5 mg, nast. co 3-5 godz. 0,2 mg do dawki 1-1,5 mg

6. W szczególnie ciężkich przypadkach obrzęku płuc i towarzyszącego

wstrząsu kardiogennego może wystąpić konieczność zaintubowania chorego i zastosowania oddechu kontrolowanego z dodatnim ciśnieniem

końcowowydechowym. Przy współistniejącej niewydolności nerek konieczna może być dializa.

FARMAKOTERAPIA W STANIE DRGAWKOWYM (padaczkowym)

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
diazepam	Relanium	amp	10 mg	5 mg/min iv do dawki 0,25 mg/k
midazolam	Dormicum Midanium	amp	5 mg	0,1 - 0,3 mg/kg iv, we wlewie ciągłym 0,9 - 11 mikrog/kg/godz
lorazepam	Lorafen Ativan	amp	4 mg	0,1 mg/kg iv z szybkością 2 mg/min do dawki 8 mg
fenytoina	Epanutin	amp	250 mg	18 mg/kg iv z szybkością 50 mg/min do dawki 30 mg/kg
fenobarbital	Luminalum	amp	200 mg	we wlewie iv z szybkością 100 mg/ min do dawki 20 mg/kg
lidokaina	Lignocainum HCl 2 %	amp	2 ml 20 ml	iv 1 mg/kg w bolusie nast. wlew z szybkością 2 - 4 mg/min

FARMAKOTERAPIA W STANIE DRGAWKOWYM

1.Stan padaczkowy - czynność napadowa trwająca dłużej niż 30 minut bez

odzyskania przez chorego świadomości w tym czasie

2.Przyczyny :

• padaczka ( drgawki kloniczno - toniczne; uogólnione lub częściowe)

• hipoglikemia

• zapalenie opon mózgowych i mózgu

• rzucawka

• hipoksja

• zatrucie

• zaburzenia rytmu serca

3. Stosowane grupy leków :

a)Benzodwuazepiny:

- diazepam (Relanium) 5 mg/min iv. Do dawki 0,25 mg/kg

- lorazepam (Lorafen, Ativan) 0,1 mg/kg iv z szybkością 2 mg/min

do dawki 8 mg

- midazolam (Dormicum, Midanium) 0,1-0,3 mg/kg , następnie ciągły wlew dożylny 0,9 -11 mikrog/kg/godz

b)Fenytoina ( lek drugiego rzutu, po 20 min bezskutecznej terapii

benzodwuazepinami; nie łączyć z glukozą)

• wstępna dawka 18 mg/kg iv. z szybkością max.50 mg/min.

do łącznej dawki 30 mg/kg

c) Fenobarbital (Luminal) - we wlewie iv. z szybkością 100 mg/min.

do dawki 20 mg/kg, najczęściej już po intubacji

d) Lidokaina( Lignicainum) - iv. 1mg/kg w bolusie, a następnie wlew z szybkością 2 - 4 mg/min

e) środki znieczulenia ogólnego - propofol, tiopental

Farmakoterapia w zatorze tętnicy płucnej

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
streptokinaza	Streptokinaza	flakon	250000 j.m.	250000j iv w ciągu30 min, następnie 100000j/godz/24godz.
tkankowy aktywator plazminogenu	Actilyse	flakon	50 mg	100 mg w ciągłym wlewie dożylnym przez 2 godz.
heparyna	Heparinum	amp	25000j / 5 ml	Bolus 5000j ( 80j/kg ) ,nast. Wlew ciągły 1000-1600j/godz (18 j/kg/godz.)

Farmakoterapia w zatorze tętnicy płucnej

1. Zator tętnicy płucnej - stan zamknięcia naczynia tętniczego płucnego przez materiał z zakrzepu w układzie żylnym kończyn dolnych, miednicy

2. Objawy zatoru tętnicy płucnej :

• nagła duszność

• ból w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym

• niepokój

• kaszel

• krwioplucie

• tachykardia (uczucie szybkiego bicia serca)

• omdlenie

3. Cel leczenia farmakologicznego :

• rozpuszczenie skrzepliny zamykającej światło tętnicy

• zahamowanie tworzenia i powiększania się skrzepliny

• utrzymanie prawidłowej wentylacji i odpowiedniego ciśnienia tętniczego krwi

4. Stosowane grupy leków :

1. leki trombolityczne - szczególnie u chorych niestabilnych hemodynamicznie

• streptokinaza - 250000 j iv w ciągu 30 min, następnie wlew 100000j/godz przez 24 godz.

• tkankowy aktywator plazminogenu - 100 mg we wlewie przez 2 godz.

2. leki przeciwzakrzepowe

• bezwzględne przeciwwskazania : krwawiący wrzód żołądka, niedawny zabieg operacyjny, niedawny mózgowy incydent naczyniowy

• heparyna dożylnie : bolus 5000j (80 j/kg), następnie wlew dożylny 1000 - 1600 j/ godz.( 18 j/kg/godz.),należy utrzymać wydłużenie PTT 1,5 - 2 razy w stosunku do wartości kontrolnej

Farmakoterapia w zaburzeniach rytmu serca i zaburzeniach przewodnictwa

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie	Wskazania
adenozyna	Adenocard	amp	6 mg	6 mg szybko dożylnie,w razie potrzeby następna dawka 12 mg	napadowa tachykardia nadkomorowa
werapamil	Isoptin	amp	5 mg	2,5 - 5 mg iv przez 2 min, po 15-30 min 5-10 mg iv do dawki całkowitej 20 mg	tachyarytmia z wąskimi zespołami QRS,
esmolol	Brevibloc	amp	2,5 g	500 mcg/kg w ciągu minuty, nast. 50-200 mcg/kg/min	migotanie i trzepotanie przedsionków,skok ciśnienia
propranolol	Propranolol	amp	1 mg	0,5 - 1 mg powoli dożylnie do dawki 0,1 mg/kg	migotanie przedsionków,tachykardia nadkomorowa
metoprolol	Beloc	amp	5 mg	Iv 2,5-5 mg co 5 min do dawki 15 mg z szybk.1-2 mg/min	tachykardia nadkomorowa
digoksyna	Digoxin	amp	0,5 mg	0,5 - 1 mg iv, nast.0,25 mg co 2-4 godz. do dawki1,5 mg/dobę	migotanie przedsionków z szybką akcją komór I niewydolnością krążenia
diltiazem	Dilzem	amp	25 mg	0,25 mg/kg w bolusie przez 2 min, po 15 min 0,35 mg/kg w bolusie, nast.ew. wlew 5-15 mg/godz	częstoskurcz nadkomorowy, migotanie i trzepotanie przedsionków
siarczan magnezu	20% MgSO4	amp	10 ml = 2 g	1-2 g w ciągu 2 min nast.. 2 g we wlewie przez 1 godz.	torsades de pointes ( wielopostaciowy częstoskurcz komorowy)
Lidocaina	Lignocainum HCl 2%	amp	2 ml 20 ml 1ml=20mg	1-1,5 mg/kg , śr.100mg, nast. wlew ciągły 2-4 mg/ min	komorowe zaburzenia rytmu, szcz. w zawale m. sercowego, częstoskurcz komorowy z szerokimi zespołami QRS
amiodaron	Cordarone	amp	250 mg 150 mg	5 mg/kg w ciągu kilku minut (śr.300-450 mg)	częstoskurcz komorowy, nadkomorowy, migotanie komór, prewencja nawrotów migotania komór po defibrylacji
prokainamid	Procainamidum Pronestyl	amp	500 mg 100 mg	20-30 mg/min, aż do dawki 17mg/kg	częstoskurcz komorowy z szerokimi zespołami QRS, częstoskurcz nadkomorowy, napadowe migotanie przedsionków
tosylan bretylium	Bretylate	amp	100 mg	5mg/kg, ( śr. 300-500 mg) nast. 10 mg/kg co 5 min. do dawki 30 mg/kg, nast. wlew ciągły 1-2mg/min.	arytmie komorowe: częstoskurcz , migotanie komór
atropina	Atropinum sulfuricum	amp	1 mg	0,5 mg iv co 5 min do dawki 0,03 mg/kg	bradykardia, bloki serca
izoprenalina	Isuprel	amp	1 mg	wlew ciągły 2 -10 mcg/kg/min	bradykardia, blok serca, asystole
orcyprenalina	Astmopent	amp	0,5 mg	0.25-0,5 mg iv	bradykardia, blok serca

Farmakoterapia w stanie astmatycznym

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
salbutamol albuterol	Salbutamol	0,2% aerosol amp	0,5 mg	wziewnie, w nebulizacji 2,5-5mg mg co 15 min lub ciągle
orcyprenalina metaproterenol	Astmopent Alupent	amp 2% aerosol	0,5 mg 5 mg 1 dawka=0,75 mg	0,5 mg im lub sc co 30 min; dożylnie 0,25 -0,5 mg , we wlewie 0,01-0,03 mg/min
metyloprednisolon	Solu-Medrol	amp	125 mg 500 mg 1000 mg	125 mg iv, następnie 60-80 mg co 6 godz iv
hydrokortyzon	Hydrocortisonum hemisuccinatum	amp	100 mg, 500 mg	4 mg/kg iv
prednizon	Encorton	tabl	1 mg; 5 mg	60 mg doustnie przez 7-10 dni
epinefryna	Adrenalina	amp	1 mg	0,3 mg podskórnie co 20 min, podaje się 3 dawki (=0,3 ml roztworu 1:1000)
salbutamol	Salbutamol	amp	0,5 mg	0,3 mg przwz 15 min, nast.wlew 4 mcg/min
atropina	Atropinum sulfuricum	amp	1 mg	1 mg w nebulizacj
aminofilina	Aminophylinum	amp	250 mg	dawka nasycająca 6mg/kg, nast. 0,5-0,9 mcg/kg/godz (300 mg iv,nast. wlew 1 mg/kg)
magnez	20% MgSO4	amp	10 ml = 2 g	dożylnie 2-4 g w ciągu 20 min lub w nebulizacji100-200mg

Farmakoterapia w odczynach anafilaktycznych

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
epinefryna	Adrenalina	amp	1 mg	0,3-0,5 ml roztworu 1:1000 podskórnie lub domięśniowo co 10-20 min; dożylnie roztwór 1:100000(0,1ml roztworu 1:1000 +9,9 mlsoli) przez 5-10 min
dopamina	Dopaminum	amp	200 mg	2-20 mcg/kg/min we wstrząsie anafilaktycznym
norepinefryna	Levonor	amp	4 mg	2-5-12 mcg/kg/min
orciprenalina	Astmopent	amp	5 mg/1 ml	0,25-0,5 mg iv
glukagon	Glucagon	amp	1 mg 10 mg	1 mg w 100 ml 5% glukozy z szybkością 5-10 ml/min
metylprednisolon	Solu-Medrol	amp	125 mg 500 mg,1000mg	125-250 mg iv
hydrokortyzon	Hydrocortisonum Hemisuccinatum	amp	100 mg 500 mg	250-1000mg iv
klemastyna	Clemastinum	amp	2 mg	1-2 mg po rozcieńczeniu do 10 ml
difenhydramina	Benadryl	amp	50 mg/1 ml	1 mg/kg, śr 50 mg
chlorfenamina	Chlor-Trimeton Phenetron Piriton	amp	10 mg	10-20 mg iv lub im
cymetydyna	Altramet	amp	200 mg	300 mg iv lub im
prometazyna	Diphergan	amp	50 mg	25-50mg iv lub im
chlorpromazyna	Fenactil	amp	25 mg 50 mg	12,5-50 mg iv lub im
hydroksyzyna	Hydroxyzinum	amp	100 mg	50-100mg iv lub im
salbutamol	Salbutamol	aerosol		wziewnie przy skurczu oskrzeli

Farmakoterapia w odczynach anafilaktycznych

1. Odczyny anafilaktyczne ( mediator: IgE) i anafilaktoidalne (rzekomo anafilaktyczne) przebiegają identycznie i sa tak samo leczone doraźnie.

2. Postacie kliniczne anafilaksji:

• zmiany skórne: rumień, pokrzywka,

• obrzęk naczynioruchowy

• obturacja oskrzeli, obrzęk krtani z dusznością

• zapalenie błony śluzowej nosa, zapalenie spojówek

• ból brzucha, biegunka

• uczucie zagrożenia, spadek ciśnienia tętniczego krwi

• wstrząs anafilaktyczny

3. Czynniki wywołujące reakcje anafilaktyczne :

• leki -penicylina (obserwacja 30 min po podaniu leku), aspiryna

• inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę

• ukąszenia owadów

• pokarmy (białko jaja, orzechy ziemne)

• jodowe środki kontrastujące

• kompletne białka (streptokinaza, insulina, surowica odpornościowa)

4. Najistotniejsze znaczenie ma utrzymanie drożności dróg oddechowych i odpowiedniej wentylacji : PO2>60 mmHg, SatO2>90% , może być konieczna intubacja, krykotyroidotomia lub krykotyroidotomia igłowa

5. Stosowane grupy leków :

1. epinefryna : podawana podskórnie lub domięśniowo 0,3-0,5 ml roztworu 1:1000 co 10-20 min (0,01 ml/kg roztworu 1:1000) ; przy spadku ciśnienia tętniczego poniżej 70 mmHg - dożylnie roztwór 1:100000 ( 0,1 ml roztworu 1:1000 + 9,9 ml soli fizjologicznej) podawać przez 5-10 min.Hamuje uwalnianie mediatorów z bazofilów i mastocytów, przeciwdziała skurczowi oskrzeli i rozszerzeniu naczyń.

2. Przy niskim ciśnieniu tętniczym - sól fizjologiczna : 2000 ml, dopamina, norepinefryna lub glukagon

3. Glukagon - w bolusie 1 mg w 1 ml lub we wlewie 1 mg w 100 ml 5% glukozy z szybkością 5 - 10 ml/min (chętnie stosowany w hipotensji, bradykardii i skurczu oskrzeli u chorych leczonych beta-blokerami)

4. Beta-agoniści wziewnie przy skurczu oskrzeli - salbutamol w aerosolu

5. Kortykosteroidy : zmniejszają nasilenie i czas trwania anafilaksji

Metylprednizolon 125-250 mg iv, nast. co 6 godz

Hydrokortyzon 250-1000 mg iv , powórnie po 6 godz.

Leki przeciwhistaminowe

• działają poprzez blokadę receptora histaminowego H1 i H2

• hamują rozszerzenie i zwiększenie przepuszczalności naczyń spowodowane uwalnianiem histaminy ( zapobiegają miejscowym obrzękom)

• często wywołują senność i uspokojenie

• znoszą objawy choroby lokomocyjnej, działają przeciwwymiotnie

• nie powodują natychmiastowej poprawy klinicznej, ale wpływają na nasilenie i czas trwania anafilaksji

• powinno się je stosować jeszcze przez 3 - 7 dni po wystąpieniu reakcji anafilaktycznej ( np. hydroksyzyna doustnie 25 - 50 mg co 6 godz.), łącznie z kortykosteroidami ( np. prednizon 40 - 60 mg /dobę)

Preparaty :

• Phenazolinum - amp 100 mg

• Clemastinum - amp 2 mg

• Diphergan ( prometazyna) - amp 50 mg

• Fenactil ( chlorpromazyna) - amp 25 mg, 50 mg

• Hydroxyzinum - amp 100 mg

• Benadryl ( difenhydramina) - amp 50 mg

- cymetydyna ( Altramet) amp 200 mg - bloker receptora H2

Farmakoterapia w przełomie nadciśnieniowym

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
nitrogliceryna	Perlinganit Nitro-Mack Nitroven	amp tabl	10 mg 0,5 mg	wlew ciągły 10 mcg/min, zwiększać dawkę o 5-10 mcg/min do 100 mcg/min
nitroprusydek sodu	Nipride	amp	50 mg	wlew 0,25-1-10 mcg/kg/min (śr.3mcg/kg/min)
hydralazyna	Nepresol	amp	25 mg	10-25 mg, po 30 min dawkę powtórzyć
nifedypina	Cordafen Adalat	tabl	10 mg	10-20 mg doustnie, dawkę powtórzyć po 4 godz.
urapidyl	Ebrantil	amp	25 mg	12,5-25 mg co 15-20 min iv lub wlew 2 mg/min
diazoksyd	Hyperstat	amp	300 mg	Bolus 50 mg co 5-10 min wlew15-30 mg / min do dawki 58 mg/kg(śr.600mg)
propranolol	Propranolol	amp	1 mg	1-10 mg dożylnie
labetalol	Trandat	amp	100 mg	20 mg dożylnie przez 2 min, podwojoną dawkę powtarzać co 10 min do dawki 300 mg(2-3 mg/kg)
esmolol	Brevibloc	amp	2,5 g	500 mcg/kg/min przez 1 min, następnie 50 mcg/kg/min, max.wlew długotrwały: 300 mcg/kg/min
furosemid	Furosemidum	amp	20 mg	20 mg iv przez 2 min powtarzać zwiększając dawki co 10 min do dawki 300 mg
kaptopryl	Captopril	tabl	25 mg	12,5- 25 mg doustnie
enalapryl	Vasotec Enarenal Enap	amp tabl	1,25 mg 5,10,20 mg	dożylnie 1,25 mg przez 5 min, nast.2,5-5 mg co 30-60 min doustnie 2,5-10 mg
klonidyna	Catapresan Haemiton	amp	0,15	0,15-0,3 mg iv
trimetafan	Arfonad	amp	500 mg	0,5-5 mg/min we wlewie
fentolamina	Regityna	amp	10 mg w 1 ml	2,5-5-10 mg iv lub wlew 0,5-5 mg/ min (śr.1 mg )

Farmakoterapia w przełomie nadciśnieniowym

1. Przełom nadciśnieniowy - stan, w którym nadciśnienie powoduje uszkodzenie ważnych dla życia narządów z następującymi objawami:

• encefalopatia nadciśnieniowa

• krwotok wewnątrzczaszkowy

• rozwarstwienie ściany aorty

• zawał mięśnia sercowego

• obrzęk płuc

W przełomie nadciśnieniowym najczęściej występuje wzrost ciśnienia powyżej 220/ 130 mmHg.

2. Stany naglące wymagające natychmiastowego obniżenia ciśnienia ( w ciągu kilku minut) to:

• ostra lewokomorowa niewydolność serca

• tętniak rozwarstwiający aorty

• ostra niewydolność wieńcowa

• świeży zawał serca

• rzucawka

• nadciśnienie złośliwe

ciśnienie obniża się szybko, ale stopniowo o 25% wartości wyjściowej lub do wartości 100 - 110 mmHg.

3. Stosowane grupy leków :

• leki rozszerzające tętniczki : nitroprusydek sodu, nitrogliceryna, diazoksyd, hydralazyna

• leki blokujące receptory adrenergiczne : alfa-blokery (fentolamina), alfa- i beta-blokery (labetalol), beta-blokery (propranolol, esmolol

• blokery kanału wapniowego (werapamil, nifedypina)

• inhibitory enzymu korwentującego (enalapryl, kaptopryl)

• leki moczopędne ( furosemid)

Farmakoterapia w stanie przedrzucawkowym i w rzucawce

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
hydralazyna	Nepresol	amp	25 mg	5-10 mg iv zwiększając dawkę co 20 min
labetalol	Trandate	amp	100 mg	20-80 mg iv co 10-15 min lub wlew 2-3 mg/min
siarczan magnezu	20% MgSO4	amp	2 g	4 g w bolusie przez 10 min, nast.wlew 1-3g/godz
diazepam	Relanium	amp	10 mg	5 -10 mg iv
tiopental	Thiopental	fiolki	1 g	50-100 mg iv
ketanseryna	Sufrexal	tabl	10 mg	10 mg podjęzykowo

Farmakoterapia w hipoglikemii

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
Glukoza 50% 40%, 20%,10%	Glucosum	amp	10 ml	jedna amp iv, w razie potrzeby następna amp dawka - 25 g
tiamina	Vitaminum B1	amp	100 mg	100 mg dożylnie lub domięśniowo
glukagon	Glukagon	amp	10 mg = 10 ml	Przy braku dostępu do żyły 1-2 mg domięśniowo lub podskórnie
Glukoza 5%, 10%	Sol.Glukosi 5%, 10 %	But.	500 ml	Ciągły wlew dożylny przy nawracającej hipoglikemii

Farmakoterapia cukrzycowej kwasicy ketonowej

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
Sól fizjologiczna	Sol. 0,9% Natrium Chloratum	Butelka	500 ml, 1000 ml	Bolus 1000 ml w ciągu 30-60 min, następny litr w ciągu 1-2 godz.
insulina	Insulinum	fiolka	10 ml 1 ml = 40j lub 1 ml = 80j	Dożylnie bolus 0,1-0,2 j /kg, następnie wlew dożylny 0,1 j/kg/godz.; kontrola glikemii co 30 min
Roztwór potasu	15% Kalium Chloratum	amp	1 ml 15% = 2 mEq K+ 1 ml 7,5% = 1 mEq K+ 1 g KCl = 13,5 mEq K	20 mEq do 1 litra, nast. 20-40 mEq do drugiego litra - do żyły obwodowej 10 mEq/godz. - do żyły centralnej 20 mEq/godz.

Farmakoterapia hiperosmolarnej śpiączki nieketonowej

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
Sól fizjologiczna	0,9% Sol. Natrium Chloratum	buteka	500 ml, 1000 ml	u chorych z niskim ciśnieniem krwi, (niedobór płynów 8-12l)
Półnormalny roztwór soli fizjologicznej	0,45% Sol.Natrii Chlorati	butelka	250ml, 500 ml	wyrównywanie niedoboru płynów(8-12l) z szybkością 250-500 ml/godz., szcz. u chorych z nadciśnieniem lub Na>160mEq/l
insulina	Insulinum	fiolka	10 ml 1ml = 40j lub 1 ml = 80j	Bolus 10-20 j dożylnie lub wlew 0,1j/kg/godz do glikemii 300 mg%
Roztwór potasu	15% Kalium Chloratum	amp	1 ml 15% = 2 mEq K+ 1 ml 7,5% = 1 mEq K+ 1 g KCl = 13,5 mEq K	10-20 mEq/godz

Specyficzne odtrutki

Trucizna	Dominujący objaw zagrażający życiu	Odtrutka	Dawkowanie
Opioidy , opiaty (morfina, kodeina, heroina)	Depresja ośrodka oddechowego	Nalokson(Narcan) amp 0,4 mg	0,4 -0,8- 2-4-10 mg dożylnie, domięśniowo lub podskórnie
Benzodwazepiny	Depresja układu oddechowego i OUN	Flumazenil(Anexate) amp 0,5 mg	0,2 mg dożylnie, domięśniowo, dawki powtarzane do 1mg
Środki antycholinergiczne (leki antydepresyjne, przeciwwymiotne, przeciwhistaminowe, przeciwpsychotyczne atropina)	Tachykardia, , bloki serca, pobudzenie psychiczne,halucy-nacje,drgawki	Polstygmina Amp 0,5 mg Dwuwęglan sodu 8,4% amp 20 ml	1-2 mg dożylnie przez 5 min 1-2 mEq/kg, nast. wlew 80 mEq w 1000ml z szybkością 50-100 ml/godz.
paracetamol	Nudności, wymioty Uszkodzenie wątroby	N-acetylocysteina ACC amp.300 mg	140 mg/kg dożylnie lub doustnie, nast. 70 mg/kg co 4 godz.
Alkohol metylowy	Nudności, wymioty Ból brzucha, zaburzenia widzenia, zaburzenia świadomości	Alkohol etylowy Tiamina 100 mg co 6 godz. Kwas foliowy 50 mg iv co 4 godz	Doustnie 20% alkohol etylowy,dawka nasycająca-1g/kg Dożylnie 10% alkohol w 5% glukozie z szybkością 1ml/kg/godz

Farmakoterapia we wstrząsie - leczenie płynami

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
Sól fizjologiczna	0,9% Sol. Natrii Chlorati	butelka	500 ml 1000 ml	250-2000 ml we wlewie ciągłym
Płyn Ringera	Solutio Ringeri	butelka	500 ml	początkowo 20 ml/kg, u dorosłych 1-2 litry
Roztwór skrobii	Haes-steril 6% Haes-steril 10%	butelka	500 ml	dawka max 20 ml/kg/dobę
Roztwór żelatyny	Gelafundin	butelka	500 ml
dekstran	Dextran 40 Dextran 70	butelka	500 ml
Hipertoniczny roztór soli	10% Sol.Natrii Chlorati	amp	10 ml

Aminy katecholowe

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać, dawka	Pobudzany receptor	Dawkowanie	Wskazania
Adrenalina, epinefryna	0,1% Sol. Adrenalini	Amp 1ml=1mg	Alfa 1,2 Beta 1,2	Wlew 2-20 mcg/min 0,1-1 mcg/kg/min	resuscytacja dz. inotropowe i presyjne , skurcz oskrzeli, anafilaksja
Noradrenalina,norepinefryna	Levonor	Amp 4 mg	Alfa Beta 1	Wlew 2-20 mcg/min 0,04-0,4 mcg/kg/min	lek obkurczający naczynia-presyjny, inotropowy
Dopamina	Dopaminum hydrochloricum	Amp 200 mg	Alfa Beta 1 dopaminergiczny	>10mcg/kg/min 3-10mcg/kg/min 1-3 mcg/kg/min	lek presyjny inotropowy zwiększa przepływ nerkowy
dobutamina	Dobutamine	Fiolki 250 mg	Beta 1,2	Wlew 0,5-30 mcg/kg/min	lek inotropowy, obniża opór płucny i obwodowy
izoprenalina	Isuprel Aludrin	Amo 0,2 mg	Beta 1,2	Wlew 2-20 mcg/min 0,02-0,15 mcg/kg/min	bradyarytmie, boki serca, rozszerzenie oskrzeli

Leki używane do szybkiego wprowadzenia do znieczulenia

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
lidokaina	Lignocainum hydrochloricum 2%	amp	2 ml, 10 ml, 20 ml	1,5 mg/kg iv
atropina	Atropinum sulfuricum	amp	0,5mg, 1 mg	0.01 mg/kg
pancuronium	Pavulon	amp	4 mg	Dawka prekuraryzacyjna:0,01 mg/kg
atracurium	Tracrium	amp	50 mg	Dawka prekuraryzacyjna:0,03-0,05mg/kg
tiopental	Thiopental	fiolka	1 g	4 mg/kg
ketamina	Ketanest	fiolka	500 mg	1-2 mg/kg
midazolam	Dormicum	amp	5 mg, 15 mg	0,1 mg/kg
diazepam	Relanium	amp	10 mg	0,1-0,5 mg/kg
sukcynylocholina	Chlorsuccylin	fiolka	200 mg	1,5 mg/kg

Wyliczanie ilości leku w miligramach w zależności od procentowości roztworu

REGUŁA

% roztworu x 10 = ilość miligramów leku w 1 ml tego roztworu

PRZYKŁADY

1 % roztwór ------- 1(%) x 10 = 10 mg w 1 ml

np.

0,1% Adrenalina -------- 0,1 (%) x 10 = 1 mg w 1 ml

0,05% Atropina --------- 0,05 (%) x 10 = 0,5 mg w 1 ml

0,1 % Atropina ----------- 0,1 (%) x 10 = 1 mg w 1 ml

2 % Lignokaina ------------ 2 (%) x 10 = 20 mg w 1 ml

Przykłady przeliczania dawek wybranych leków

1 g = 1000 mg

0,1 g = 100 mg

0,01 g = 10 mg

0,001 g = 1 mg

1 mg = 1000 mikrogramów ( mcg)

0,1 mg = 100 mcg

0,01 mg = 10 mg

0,1 % Adrenalina = roztwór 1 : 1000 = 1 mg w 1 ml

0,01 % Adrenalina = roztwór 1 : 10 000 = 0,1 mg w 1 ml = 1 mg w 10 ml

0,001 % Adrenalina =roztwór 1 : 100 000 = 0,01 mg w 1 ml = 0,1 mg w 10 ml

dla 70 kg chorego

1 mg/kg/min = 70 mg/min

1 mcg/kg/min = 70 mcg/min = 4200 mcg/godz = 4,2 mg/ godz

5 mcg/kg/min = 350 mcg/min = 21000 mcg/godz = 21 mg/godz

Niezgodności płynów i leków często używanych w leczeniu stanów nagłych

Sól fizjologiczna niezgodna z : - noradrenalina

- aminofilina

- labetalol

Glukoza niezgodna z : - adrenalina

- chlorek wapnia

Płyn Ringera niezgodny z : - dwuwęglan sodu

( mleczan Ringera) - adrenalina

- noradrenalina

- nitrogliceryna

- nitroprusydek sodu

- propranolol

- labetalol

- prokainamid

- solu-medrol

---