Marta Leichmann
Monika Sleziona
Sabina Skawińska
Aleksandra Przybyszewska
Kamila Szarowska
Gr III B
Chłonka, osocze, układ sercowo-naczyniowy
Krążenie obejmuje:
płyny ustrojowe takie jak: krew, chłonka i płyn tkankowy
łożysko krwionośne, które wypełnione jest krwią.
Krew zawiera elementy upostaciowane: erytrocyty, leukocyty, trombocyty oraz elementy nieupostaciowane: osocze krwi.
Osocze jest częścią płynną krwi tworzącą środowisko, w którym znajdują się elementy morfotyczne. Jego skład jest bardzo złożony, a znalezione w nim odchylenia mają dużą wartość diagnostyczną.
Chłonka - część osocza przefiltrowana jest do tkanek przez ściany naczyń włosowatych i dostaje się do naczyń chłonnych i powraca w postaci chłonki do krwi żylnej przez przewód piersiowy, który zbiera chłonkę z górnej lewej części ciała i całej części dolnej i odprowadza ją do układu żylnego w miejsc połączenia żyły szyjnej wewnętrznej lewej z żyłą podobojczykową lewą ( lewy kąt żylny) oraz do przewodu chłonnego prawego, który zbiera chłonkę z prawej górnej części ciała odprowadza ją do prawego kąta żylnego. Chłonka przepływająca przez naczynia chłonne nie ma jednolitego składu. Szczególnie zmienia się zawartość białek. Naczynia chłonne dzielimy na powierzchniowe umiejscowione w skórze i tkance podskórnej oraz głębokie położone w sąsiedztwie większych naczyń krwionośnych. Naczynia chłonne mają zastawki, które umożliwiają przepływ chłonki tylko w jednym kierunku.
Układ sercowo-naczyniowy dzieli się na:
serce składające się z czterech jam: dwóch przedsionków przedsionków dwóch komór ( prawej i lewej)
tętnice i żyły k®ążenia dużego, które tworzą dwa zbiorniki: zbiornik tętniczy duży i zbiornik żylny duży,
tętnice i żyły krążenia małego (płucnego), które tworzą dwa zbiorniki: zbiornik tętniczy płucny i zbiornik żylny płucny
dwóch sieci naczyń włosowatych.
Prawy przedsionek oddzielony jest od prawej komory zastawką trójdzielną. W ujściach tętniczych znajduję się zastawka półksiężycowata pnia płucnego. Lewy przedsionek od lewej komory oddzielony jest zastawką dwudzielną. Między lewą komorą, a ujściem do aorty znajduję się zastawka półksiężycowata aorty.
Każdy z czterech zbiorników zawiera inną zawartość krwi oraz w każdym z nich panuje inne ciśnienie. Mimo tych różnic pojemność krwi tłoczona w jednostce czasu do zbiornika tętniczego dużego musi być prawie równa pojemności krwi odpływającej ze zbiornika żylnego dużego. W warunkach fizjologicznych pojemność krwi tłoczona do zbiornika tętniczego dużego równa się pojemności krwi tłoczonej do zbiornika tętniczego płucnego.
Przyczyny i objawy niewydolności lewej komory serca:
Przyczyną uszkodzenia mięśnia lewej komory i jej niewydolności może być np. zapalenie mięśnia serca, niedokrwienie lub martwica fragmentu mięśnia, czyli zawał serca, długotrwałe przeciążenie spowodowane nie leczonym nadciśnieniem tętniczym, wadą zastawkową, zbyt forsownym wysiłkiem, czy działanie czynników toksycznych, np. alkoholu, kokainy i wielu innych.Niewydolna, osłabiona lewa komora nie wyrzuca dostatecznej ilości krwi do aorty, co grozi niedokrwieniem tak ważnych narządów, jak mózg czy nerki.Wówczas włączają się mechanizmy obronne, zapobiegające katastrofie; serce zaczyna pracować szybciej. Dzięki temu tzw. rzut minutowy serca, czyli ilość krwi wyrzucana przez lewą komorę do aorty w czasie jednej minuty, pozostaje nie zmieniony. Podczas wysiłku fizycznego, który zmusza serce do bardziej wytężonej pracy, niewydolność mięśnia serca jeszcze bardziej przeszkadza w dostosowaniu krążenia krwi do potrzeb organizmu; wówczas zaczyna pracować ono jeszcze szybciej.I właśnie ta przyspieszona praca serca (tachykardia) jest pierwszym objawem niewydolności serca. Pacjent odczuwa to jako kołatanie serca, początkowo tylko w czasie wysiłków, a w niewydolności bardziej zaawansowanej również w spoczynku. Następnym, bardzo charakterystycznym objawem lewokomorowej niewydolności serca jest duszność (zadyszka). Podobnie jak w przypadku pierwszego objawu we wczesnych stadiach choroby jest to duszność występująca przy wysiłku, w bardziej zaawansowanych - również w spoczynku.Typowe dla duszności pochodzenia sercowego jest jej nasilanie się w pozycji leżącej, a zmniejszanie po przyjęciu przez chorego pozycji siedzącej. Zastój może być stwierdzony przez lekarza w czasie osłuchiwania płuc, jest także widoczny na zdjęciach rentgenowskich klatki piersiowej. Na zdjęciach tych widać również powiększenie serca spowodowane rozciągnięciem niewydolnej komory i przedsionka przez nadmiar zalegającej w nich krwi. Zmniejszona zawartość tlenu we krwi, spowodowana zastojem w płucach, jest też przyczyną sinicy warg występującej u pacjentów z lewokomorową niewydolnością krążenia.
Przyczyny i objawy niewydolności prawej komory serca.
Podobnie jak lewa komora serca, komora prawa może zostać uszkodzona przez czynniki infekcyjne, toksyczne i przeciążenie. Przyczyny przeciążenia prawej komory, prowadzące do upośledzenia jej kurczliwości, to przede wszystkim choroby płuc (w Polsce najczęściej przewlekła nieswoista choroba oskrzelowo-płucna jest spowodowana paleniem papierosów i zaniedbanymi zapaleniami oskrzeli), deformacje klatki piersiowej, zatory w naczyniach płucnych (najczęściej skrzepliny z żylaków kończyn dolnych) i wady serca (np. zwężenie pnia płucnego, ubytek w przegrodzie przedsionkowej lub komorowej, wady zastawki dwudzielnej, czyli mitralnej). Wśród zgłaszanych przez chorego dolegliwości na pierwszy plan wysuwają się często te, które są zależne od patologii płuc. Sama niewydolność prawej komory prowadzi do zastoju krwi w żyłach. Jest to skutek zalegania krwi w prawej komorze, która nie może jej przepompować w odpowiedniej ilości do płuc. Efektem zastoju krwi w układzie żylnym są obrzęki kończyn dolnych o różnym nasileniu, zależnie od stopnia dysfunkcji prawej komory. W ciężkich postaciach prawokomorowej niewydolności serca mogą występować obrzęki całego ciała, przesięk do jam ciała (jam opłucnych, jamy otrzewnowej, worka osierdziowego). Pojawia się też tzw. przekrwienie bierne narządów jamy brzusznej, czyli zaleganie krwi w tych narządach i ich obrzęk. Pacjent może skarżyć się na rozpierający ból pod prawym łukiem żebrowym. Jest to objaw rozciągania torebki wątroby przez ten powiększony, przekrwiony narząd. Przekrwienie śluzówki przewodu pokarmowego jest przyczyną upośledzonego łaknienia i zaburzeń trawienia. Chorzy, u których występują obrzęki, skarżą się na częstsze oddawanie moczu w nocy niż w dzień. Objaw ten, zwany nykturią, jest związany z wchłanianiem się obrzęków, gdy pacjent przebywa w pozycji leżącej, i - w efekcie - poprawą przepływu krwi przez nerki. Nykturia może być wczesnym i czasem jedynym objawem rozpoczynającej się niewydolności prawej komory serca.
Literatura:
1. „Atlas anatomiczny”, Buchmann, Wydawnictwo Edukacyjne Literat, Toruń 2007
2. „Fizjologia człowieka w zarysie”, Prof. dr hab. med. Władysław Z. Traczyk, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1989